Rekomendacje RJK w sprawie kryteriów ocen funkcjonowania Wydziałowej Komisji ds. Oceny i Zapewniania Jakości Kształcenia (WKOZJK)

Transkrypt

1 Rekomendacje RJK w sprawie kryteriów ocen funkcjonowania Wydziałowej Komisji ds. Oceny i Zapewniania Jakości Kształcenia (WKOZJK) W związku z uchwałą nr 437/19/ Senatu Politechniki Wrocławskiej z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie wprowadzenia Uczelnianego Systemu Zapewniania Jakości Kształcenia w Politechnice Wrocławskiej, przedstawiamy szczegółowe zalecenia dotyczące spraw i działań, które powinny być uwzględnione przy opracowaniu dwuletnich syntetycznych raportach samooceny działalności Wydziałowej Komisji ds. Oceny i Zapewniania Jakości Kształcenia. 1. Koncepcja kształcenia na kierunku studiów oraz jej zgodność ze strategią i misją Uczelni i wydziału Koncepcja kształcenia. Oceny opracowanej przez wydział koncepcji kształcenia na danym kierunku studiów na wszystkich poziomach i profilach kształcenia oraz formach studiów, dotyczące następujących aspektów: a) związków i zgodności realizowanej koncepcji kształcenia z: głównymi celami strategicznymi i misją Uczelni oraz wydziału, z wyszczególnieniem tych celów strategicznych Uczelni, które realizuje opracowana koncepcja kształcenia na kierunku studiów, działalności naukowo-badawcze wydziału uwzględniającej postęp w dziedzinach nauki lub sztuki i dyscyplinach naukowych lub artystycznych, do których przyporządkowany został kierunek, potrzebami otoczenia społeczno-gospodarczego, rynku pracy, b) doskonalenia opracowanej koncepcji kształcenia pod względem cech pozytywnie ją wyróżniającej w grupie uczelni prowadzących studia na takich samych lub pokrewnych kierunkach studiów w kraju i poza jego granicami, w szczególności oryginalności i nowatorstwa w zakresie efektów kształcenia, programów kształcenia, organizacji procesu kształcenia oraz sylwetki absolwenta, c) roli i znaczenia interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych w procesie opracowania koncepcji kształcenia oraz jej doskonalenia, d) innych działań podjętych na wydziale związanych z monitorowaniem i samooceną opracowanej przez wydział koncepcji kształcenia na kierunku studiów Badania naukowe w dziedzinie/dziedzinach nauki/sztuki związanych z kierunkiem studiów. Oceny głównych kierunków i problematyki badań naukowych prowadzonych na wydziale odpowiadających obszarowi kształcenia, dziedzinie nauki lub sztuki, dyscyplinie naukowej lub artystycznej, do których został przyporządkowany kierunek studiów i odpowiadające im efekty kształcenia z uwzględnieniem: a) najważniejszych osiągnięć naukowych wydziału z ostatnich 5 lat (kategoria naukowa wydziału, prestiżowe publikacje, granty, nagrody, awanse naukowe itp.), b) metod i procedur wykorzystania wyników prowadzonych na wydziale badań naukowych w opracowaniu i rozwoju programu kształcenia oraz w realizacji procesu dydaktycznego, mających na względzie możliwości zdobywania przez studentów kompetencji badawczych (wiedzy i umiejętności przygotowujących studentów I stopnia studiów do prac naukowo-badawczych; uczestnictwa studentów II stopnia kierunku studiów w prowadzonej na wydziale działalności naukowo-badawczej), 1

2 c) wpływu międzynarodowej i krajowej współpracy naukowej wydziału na doskonalenie koncepcji i programu kształcenia na kierunku studiów Efekty kształcenia. Oceny założonych efektów kształcenia dla kierunku studiów na wszystkich poziomach i profilach kształcenia, dotyczące: a) zgodności założonych efektów kształcenia z opisami efektów właściwymi dla danego poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji 1, b) uwzględnienia w kierunkowych efektach kształcenia i programach kształcenia charakterystyk uniwersalnych określonych Ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2016 r. poz. 64) oraz efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych zgodnych z charakterystykami efektów uczenia się określonych Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 (Dz. U. z 2016 r. poz ), c) opracowanych w sposób zrozumiały i spójny, publicznie dostępnych kierunkowych efektów kształcenia uwzględniających aktualny stan wiedzy we właściwej dziedzinie nauki lub sztuki, w dyscyplinie naukowej lub artystycznej, które powinny zapewniać możliwości zdobywania przez studentów pogłębionej wiedzy, umiejętności badawczych, znajomości języków obcych niezbędnych w dalszej edukacji oraz na rynku pracy i być powiązane z koncepcjami, poziomami oraz profilami kształcenia, a także z prowadzoną na wydziale działalnością naukowo-badawczą i dziedzinami nauki lub sztuki oraz dyscyplinami naukowymi lub artystycznymi, do których odnoszą się, d) dokonanego wyboru w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji kluczowych kierunkowych efektów kształcenia powiązanych z opracowaną koncepcją kształcenia, poziomem oraz profilem kształcenia na kierunku studiów, także dziedzinami nauki lub sztuki oraz dyscyplinami naukowymi lub artystycznymi, do których odnoszą się, e) opisów realizacji wybranych kluczowych kierunkowych efektów kształcenia na przykładach kursów z programu kształcenia w szczególności kursów 2 lub grup kursów, których przedmiotowe efekty kształcenia są powiązane z prowadzonymi na wydziale badaniami naukowymi umożliwiających zdobywanie kompetencji badawczych, tj. wiedzy i umiejętności przygotowujących studentów I stopnia studiów do prac naukowo-badawczych, a studentów II stopnia do uczestnictwa w przyszłej lub prowadzonej na wydziale działalności naukowo-badawczej, f) opisów realizacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w przypadku kierunku studiów kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera/magistra inżyniera prowadzących do uzyskania kompetencji 1 Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1311) utworzone przed dniem wejścia w życie ustawy programy kształcenia i zawarte w nich opisy efektów kształcenia zgodne z KRK i wzorcowymi efektami kształcenia pozostają w mocy. 2 7 Regulaminu studiów wyższych w Politechnice Wrocławskiej, pkt. 2: Przez kurs rozumie się, realizowane w jednym semestrze, następujące zajęcia, prowadzone w formie: wykładu, ćwiczeń, seminarium, zajęć laboratoryjnych, projektowych, studenckich praktyk zawodowych lub pracy dyplomowej. 2

3 inżynierskich na przykładach kursów z programu kształcenia służących zdobywaniu tych kompetencji, g) okresowych ocen kart przedmiotów kursów/grup kursów, w szczególności tych na których studenci zdobywają kluczowe kierunkowe efekty kształcenia lub kompetencje inżynierskie. Dodatkowe oceny koncepcji kształcenia oraz ich zgodności ze strategią i misją Uczelni i wydziału. 2. Program kształcenia na kierunku studiów oraz możliwości osiągnięcia założonych efektów kształcenia Program i plan studiów dobór treści i metod kształcenia. Ocena programu kształcenia oddzielnie dla każdego z poziomów i profilów kształcenia oraz form studiów na prowadzonych przez wydział pod względem doboru treści i metod kształcenia polegających na: a) opracowaniu zwięzłych informacji dotyczących kluczowych treści kształcenia w tym treści powiązanych z badaniami naukowymi prowadzonymi na wydziale oraz w zakresie znajomości języków obcych, przedstawiających przykładowe powiązania tych treści kształcenia z kierunkowymi efektami kształcenia, dyscyplinami naukowymi lub artystycznymi, do których odnoszą się efekty kształcenia, b) zwięzłych ocenach: zgodności treści programowych kształcenia na prowadzonym przez wydział kierunku studiów z przyjętymi kierunkowymi efektami kształcenia uwzględniającymi aktualny stan wiedzy w zakresie dziedzin naukowych lub sztuki i dyscyplin naukowych lub artystycznych, do których odnoszą się efekty kształcenia, w tym w szczególności wyniki prowadzonych na wydziale badań naukowych w dziedzinach nauki lub sztuki i dyscyplinach naukowych lub artystycznych związanych z tym kierunkiem studiów, możliwości osiągnięcia przez studentów kierunku studiów wszystkich założonych efektów kształcenia oraz uzyskania kwalifikacji odpowiadających poziomowi kształcenia po zrealizowaniu programu kształcenia z uwzględnieniem form i organizacji zajęć, czasu trwania studiów oraz przyjętych nakładów pracy studentów mierzonych liczbą punktów ECTS, metod kształcenia stosowanych na kierunku studiów ukazujących ich przykładowe powiązania kierunkowych efektów kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych) z efektami w zakresie pogłębionej wiedzy, umiejętności prowadzenia badań oraz kompetencji społecznych niezbędnych w działalności badawczej, a także uczenia się w językach obcych w tym w szczególności w przypadku studiów I stopnia co najmniej przygotowania do prowadzenia badań, zaś w przypadku studiów II stopnia udziału w badaniach, metod kształcenia zorientowanych na studenta, sprzyjających indywidualizacji toku studiów, motywujących studentów do aktywnego udziału w procesie nauczania i uczenia się, umożliwiających osiąganie założonych efektów kształcenia oraz pozwalających rozpoznawać i zaspokajać indywidualne potrzeby studentów, w tym studentów niepełnosprawnych, 3

4 organizacji praktyk, w tym w szczególności ich wymiaru i terminu realizacji oraz doboru instytucji, w których odbywają się praktyki, a także liczby miejsc praktyk w przypadku, gdy w programie studiów danego kierunku zostały uwzględnione praktyki zawodowe, programu kształcenia danego kierunku studiów z uwzględnieniem: kursów/grup kursów wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów (w przypadku, gdy wydział prowadzi kierunki studiów w formie stacjonarnej oraz niestacjonarnej analizę i opinię należy wykonać odrębnie dla studiów stacjonarnych oraz niestacjonarnych) oraz kursów/grup kursów związanych z badaniami naukowymi i kursów/grup kursów do wyboru, stosowanych form kursów/grup kursów, proporcji liczby godzin przypisanych poszczególnym formom, a także liczebności grup studenckich oraz organizacji procesu kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem harmonogramu zajęć (w przypadku prowadzenia studiów na kierunkach w formie stacjonarnej oraz niestacjonarnej, analizę i opinię należy wykonać odrębnie dla studiów stacjonarnych oraz niestacjonarnych), planów/harmonogramów zajęć (także w sesji egzaminacyjnej) oraz ich realizacji na kierunku studiów pod względem zgodności z zasadami bezpieczeństwa, higieny pracy w uczelniach oraz Regulaminem studiów wyższych w Politechnice Wrocławskiej Skuteczność osiągania zakładanych efektów kształcenia. Oceny skuteczności przyjętych i wdrożonych na wydziale ogólnych zasad sprawdzania i oceniania stopnia osiągania przez studentów kierunku wszystkich założonych efektów kształcenia w trakcie studiów, na praktykach zawodowych (o ile praktyki zawodowe są uwzględnione w programie studiów) i w procesie dyplomowania oraz sposobów wykorzystania analizy wyników nauczania w doskonaleniu procesu kształcenia i uczenia się studentów dla każdego poziomu i formy studiów na kierunku studiów prowadzonych przez wydział, w szczególności dotyczących ocen: a) realnych możliwości osiągania przez studentów wszystkich założonych efektów kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem nabywania kompetencji badawczych (co najmniej przygotowanie do prowadzenia badań, w przypadku studentów studiów I stopnia, udziału w badaniach, w przypadku studentów studiów II stopnia) oraz kompetencji inżynierskich, w przypadku gdy kierunek studiów prowadzi do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera, jak również zdobywania kwalifikacji w zakresie znajomości języka obcego za pomocą stosowanych przez nauczycieli akademickich wydziału i Uczelni rodzajów, tematyki, metodyki i zasad sprawdzania prac etapowych (testy, kolokwia, pisemne prace etapowe, raporty, zadania wykonane przez studentów, sprawdziany, sprawozdania, zadania domowe itp), egzaminacyjnych (protokoły z egzaminów), studenckich prac projektowych, praktyk zawodowych (dzienniki praktyk, o ile praktyki są uwzględnione w programach kształcenia), prac dyplomowych, b) zgodności tematyki i zakresu prac wymienionych powyżej w pkt. a) oraz stawianych studentom wymagań z przyjętą koncepcją kształcenia, kierunkowymi efektami kształcenia, dziedzinami nauki lub sztuki i dyscyplinami naukowymi lub 4

5 artystycznymi, wskazanymi jako te, do których odnoszą się przyjęte kierunkowe efekty kształcenia określone dla kierunku studiów, c) przyjętych na wydziale metod, sposobów badania losów absolwentów kierunku w celu potwierdzania przydatności na rynku pracy oraz pozyskiwania informacji pozwalających na identyfikowanie luk kompetencyjnych absolwentów kierunku studiów, d) stosowanych na wydziale sposobów i metod badania wyników nauczania oraz wykorzystania tych rezultatów w doskonaleniu procesu kształcenia i uczenia się studentów, e) metod i sposobów stosowanych przez nauczycieli akademickich lub inne osoby prowadzące zajęcia oceniania studentów, zapewniających obiektywną i sprawiedliwą ocenę pozostającą w zgodności z zasadami określonymi w kartach przedmiotów i spełniających zasadę równego traktowania, f) metod i sposobów przekazywania studentom przez nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia informacji o ocenach na każdym etapie studiów, g) możliwości adaptowania metod i organizacji sprawdzania założonych efektów kształcenia do potrzeb niepełnosprawnych studentów wydziału, h) przyjętych na wydziale zasad postępowania w sytuacjach konfliktowych związanych ze sprawdzaniem i oceną efektów kształcenia oraz sposobów zapobiegania i reagowania na zachowania nieetyczne i niezgodne z prawem (ściąganie na egzaminach, plagiaryzm, postępowanie studentów niezgodne z zasadami obowiązującymi w środowisku akademickim, przyjętymi w akcie ślubowania oraz określonymi Regulaminem studiów wyższych w Politechnice Wrocławskiej). i) metod sprawdzania i oceny efektów kształcenia oraz organizacji procesu weryfikacji z warunkami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa z dnia 2 listopada 2011 r. zmieniającym Rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione, aby zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (DZ. U. z 2011, poz. 1470), w tym w szczególności zasad dotyczących częstości przeprowadzania oceny kształtującej oraz sposobów i miejsc odbywania oceny podsumowującej w przypadku zajęć dydaktycznych prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość Rekrutacja kandydatów, zaliczanie etapów studiów, dyplomowanie, uznawanie efektów kształcenia oraz potwierdzanie efektów uczenia się. Ocena: a) opracowanych na wydziale formalnie przyjętych spójnych i przejrzystych publicznie dostępnych zasad rekrutacji, sformułowanych wymagań i oczekiwań stawianych kandydatom oraz kryteriów stosowanych w postępowaniu kwalifikacyjnym na studia pierwszego, drugiego z uwzględnieniem ich klarowności, bezstronności, równości szans oraz selektywności zapewniającej nabór kandydatów posiadających wstępne kwalifikacje (wiedzę i umiejętności) na poziomie umożliwiającym osiągnięcie przez absolwentów wszystkich założonych efektów kształcenia na kierunku studiów, b) przyjętych i stosowanych na wydziale warunków i zasad uznawania efektów i zaliczania kolejnych etapów kształcenia oraz kwalifikacji uzyskanych w szkolnictwie wyższym, 5

6 c) zasad, warunków i trybu potwierdzania efektów uczenia się uzyskanych poza szkolnictwem wyższym, d) przyjętej i stosowanej na wydziale procedury dyplomowania, e) sposobów oraz narzędzi stosowanych na wydziale dotyczących monitorowania i oceny progresji studentów (w tym m.in. liczby kandydatów zrekrutowanych na kierunek, liczby kandydatów, którzy podjęli studia na kierunku, stopnia odsiewu i retencji studentów na poszczególnych latach studiów, liczby studentów kierunku kończących studia w terminie) oraz działań podejmowanych na podstawie tych informacji na wydziale mających na celu wspomaganie studentów w osiąganiu kierunkowych efektów kształcenia i terminowym zaliczaniu kursów oraz doskonalenie zasad: rekrutacji kandydatów, uznawania efektów i okresów kształcenia oraz kwalifikacji uzyskanych w szkolnictwie wyższym, potwierdzania efektów uczenia się poza systemem studiów, dyplomowania. Dodatkowe oceny programu kształcenia na kierunku studiów oraz możliwości osiągnięcia założonych efektów kształcenia. 3. Skuteczność wydziałowego wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia Projektowanie, zatwierdzanie, monitorowanie i okresowy przegląd programu kształcenia na prowadzonym kierunku studiów. Ocena: a) zasad projektowania, wprowadzania okresowych przeglądów i zmian oraz zatwierdzania programu kształcenia dla kierunku studiów z uwzględnieniem potrzeb rynku pracy, b) sposobów i metod oceny osiągnięcia efektów kształcenia przez studentów kierunku studiów, z uwzględnieniem poszczególnych etapów kształcenia, ich zakończenia oraz oceny przydatności efektów kształcenia na rynku pracy lub w dalszym kształceniu, jak też wykorzystania wyników tej oceny w doskonaleniu programu kształcenia, c) zakresu oraz form udziału i wpływu interesariuszy wewnętrznych, w tym studentów, i interesariuszy zewnętrznych na doskonalenie i realizację programu kształcenia na kierunku studiów, d) sposobów wykorzystania monitoringu karier zawodowych absolwentów oraz wyników zewnętrznych ocen jakości kształcenia i sformułowanych zaleceń w doskonaleniu programu kształcenia na kierunku studiów Publiczny dostęp do informacji związanej z prowadzonym na wydziale kierunkiem studiów. Ocena: a) zakresu, aktualności i zgodności z potrzebami różnych grup odbiorców oraz rynku pracy, w tym przyszłych i obecnych studentów, udostępnionej publicznie kompleksowej informacji o warunkach rekrutacji, programie kształcenia oraz metodach ich realizacji, b) zakresu i dostępności informacji o uznawaniu efektów kształcenia i kwalifikacji uzyskanych w szkolnictwie wyższym, zasadach dyplomowania i potwierdzania efektów uczenia się uzyskanych poza systemem studiów, możliwościach dalszego kształcenia się i zatrudniania absolwentów, c) metod, częstości i zakresu oceny publicznego dostępu do informacji, skutecznego udziału w ich doskonaleniu, aktualizowaniu i opracowaniu przedstawicieli różnych grup interesariuszy, w tym studentów. 6

7 Dodatkowe oceny skuteczności wydziałowego wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia. 4. Wydziałowa kadra naukowo-dydaktyczna i dydaktyczna realizująca proces kształcenia na kierunku studiów Liczba, dorobek naukowy lub artystyczny oraz kompetencje dydaktyczne kadry. Ocena: a) struktury kwalifikacji, liczby nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia oraz ich dorobku naukowego, w tym w szczególności nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe a także innych osób prowadzących zajęcia, w tym lektoraty, ze studentami kierunku studiów oraz ich kompetencji dydaktycznych (z uwzględnieniem przygotowania do prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w przypadku prowadzenia kształcenia na odległość lub w językach obcych) w powiązaniu z zapewnianiem możliwości osiągnięcia przez studentów wszystkich zakładanych efektów kształcenia określonych dla kierunku studiów oraz realizacji programu studiów, b) zgodności struktury kwalifikacji i doświadczenia w prowadzeniu badań naukowych oraz dorobku naukowego nauczycieli akademickich, w tym w szczególności nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe, a także innych osób prowadzących zajęcia ze studentami, z efektami i treściami kształcenia określonymi dla kierunku studiów, a także z dziedzinami wiedzy lub sztuki oraz dyscyplinami naukowymi lub artystycznymi, do których odnoszą się kierunkowe efekty kształcenia, c) najważniejszych osiągnięciach dydaktycznych kadry naukowo-dydaktycznej i dydaktycznej wydziału z ostatnich 5 lat związanych z prowadzonym kierunkiem studiów z uwzględnieniem wydziałowych zasobów dydaktycznych, opracowanych i opublikowanych materiałów dydaktycznych (podręczników, skryptów akademickich, innych), miejsca w prestiżowych rankingach dydaktycznych, popularyzacji i promocji studiów Obsada zajęć dydaktycznych. Ocena: a) poprawności opracowanych i wdrożonych na wydziale zasad obsady zajęć dydaktycznych na kierunku studiów pod kątem zgodności dorobku naukowego i kompetencji dydaktycznych osób prowadzących zajęcia z dyscyplinami naukowymi lub artystycznymi powiązanymi z tymi zajęciami, ze szczególnym uwzględnieniem efektów kształcenia i treści zajęć, które prowadzą do osiągania przez studentów kierunku kompetencji badawczych lub artystycznych i inżynierskich (w przypadku, gdy kierunek prowadzi do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera), b) powiązań nauczycieli akademickich oraz innych osób prowadzących zajęcia dydaktyczne z ich działalnością naukowo-badawczą, c) przyjętych i realizowanych na wydziale zasad włączania studentów w prowadzoną na wydziale działalność naukowo-badawczą. 4.3.Rozwój i doskonalenie kadry. Ocena: a) założeń, celów i skuteczności prowadzonej na wydziale polityki kadrowej, z uwzględnieniem metod i kryteriów prawidłowego doboru oraz rekrutacji kadry, 7

8 b) systemu wspierania i motywowania kadry do rozwoju naukowego, awansowania oraz stałego podnoszenia kompetencji dydaktycznych ze wskazaniem awansów członków kadry związanych z kierunkiem studiów, c) sposobów, zasad i kryteriów oceny jakości kadry z uwzględnieniem osiągnięć dydaktycznych jako kryterium doboru i oceny oraz udziału w tej ocenie grup interesariuszy zewnętrznych i wewnętrznych, w tym wyników okresowych badań opinii studentów o wypełnianiu obowiązków dydaktycznych przez nauczycieli akademickich prowadzących na kierunku studiów kursy/grupy kursów (realizacja zapisów art. 132 ust. 2. i 3 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, tekst jedn. Dz. U poz. 2183), d) zasad wykorzystania wyników okresowych ocen członków kadry w jej rozwoju i doskonaleniu, e) systemu wspierania i motywowania kadry do rozwoju naukowego, awansowania oraz podnoszenia kompetencji dydaktycznych. Dodatkowe oceny wydziałowej kadry naukowo-dydaktycznej i dydaktycznej realizującej proces kształcenia na kierunku studiów. 5. Zakresy i formy współpracy wydziału z otoczeniem społeczno-gospodarczym w procesie kształcenia studentów kierunku studiów. Ocena zakresów i form współpracy wydziału: a) z instytucjami akademickimi lub naukowymi oraz ich wpływu na działalność naukową prowadzoną na wydziale oraz na program kształcenia na kierunku studiów oraz jego realizację, w tym w recenzowaniu lub opiniowaniu programu kształcenia, b) z instytucjami z otoczenia społeczno-gospodarczym, ze szczególnym uwzględnieniem pracodawców i organizacji pracodawców, opracowaniu programu kształcenia oraz w realizacji procesu kształcenia i osiąganiu przez studentów założonych efektów kształcenia, w tym w realizacji praktyk zawodowych (w przypadku, gdy w programie kształcenia zostały uwzględnione praktyki zawodowe). Dodatkowe oceny zakresów i form współpracy wydziału z otoczeniem społecznogospodarczym w procesie kształcenia studentów kierunku studiów. 6. Umiędzynarodowienie. Ocena: a) wypracowanych i stosowanych na wydziale warunków, metod i zasad sprzyjających umiędzynarodowieniu procesu kształcenia przejawiających się we współpracy w zakresie działalności dydaktycznej oraz naukowej z zagranicznymi instytucjami akademickimi, naukowymi, a także w wykorzystywaniu wyników tej współpracy w planach rozwojowych kierunku, kierunkowych efektów kształcenia oraz w realizacji i doskonaleniu koncepcji i programu kształcenia na kierunku studiów (przy uwzględnieniu każdego poziomu, profilu i form kształcenia), b) aspektów programu kształcenia i jego realizacji, które służą umiędzynarodowieniu, ze szczególnym uwzględnieniem oferty kursów/grup kursów w językach obcych oraz kursów/grup kursów prowadzonych przez nauczycieli akademickich z zagranicy, 8

9 c) stopnia przygotowania studentów do uczenia się w językach obcych i sposobów weryfikacji osiągania przez studentów wymaganych kompetencji językowych oraz metod ich weryfikacji, d) mobilności międzynarodowej studentów i kadry prowadzącej zajęcia ze studentami kierunku studiów. Dodatkowe oceny umiędzynarodowienia wydziałowego procesu kształcenia. 7. Wydziałowa infrastruktura wykorzystywana w procesie kształcenia na kierunku studiów. 7.1.Infrastruktura dydaktyczna i naukowa. Ocena: a) aktualnego stanu, nowoczesności i kompleksowości bazy dydaktycznej i naukowej wydziału (w tym jego jednostek organizacyjnych), spełniającej wymogi zapisane w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U poz. 897) i służącej realizacji programu kształcenia kierunku studiów oraz prowadzeniu badań naukowych w dziedzinach nauki lub sztuki w dyscyplinach naukowych lub artystycznych związanych z tym kierunkiem, uwzględniającej i dostosowanej do liczby studiujących, umożliwiającej osiągnięcie przez studentów kierunkowych efektów kształcenia i zapewniającej przygotowanie wszystkich studentów studiów I stopnia do prowadzenia badań oraz do uczestnictwa w badaniach naukowych, w przypadku studentów studiów II stopnia, b) infrastruktury i wyposażenia instytucji, w których prowadzone są zajęcia poza uczelnią oraz praktyki zawodowe (w przypadku, gdy w planie studiów kierunku zostały uwzględnione praktyki zawodowe), c) dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych (w tym Internetu, a także platformy e-learningowej, w przypadku, gdy na kierunku prowadzone jest kształcenie z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość) oraz stopnia jej wykorzystania w procesie kształcenia oraz w badaniach i komunikacji naukowej, d) dostępności wydziałowej infrastruktury, w tym aparatury badawczo-naukowej i materiałów dydaktycznych, w celu wykonywania przez studentów zadań związanych z realizacją programu kształcenia lub niezbędnej do faktycznego uczestnictwa studentów w prowadzonej na wydziale działalności naukowej, e) dostosowania infrastruktury dydaktycznej i naukowej do potrzeb osób niepełnosprawnych, w sposób zapewniający im pełne uczestnictwo w procesie kształcenia, przygotowanie do prowadzenia i udział w badaniach oraz korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnej, a także likwidację barier w dostępie do sal dydaktycznych i zaplecza sanitarnego Zasoby biblioteczne, informacyjne oraz edukacyjne. Ocena: a) systemu biblioteczno-informacyjnego wydziału/uczelni, z uwzględnieniem: dostępności studentów do aktualnych zasobów informacji naukowej i edukacyjnej, o wielkości dostosowanej do liczebności studentów, w formie tradycyjnej i elektronicznej, międzynarodowego zasięgu, zakresu tematycznego dostosowanego do kształcenia na kierunku/kierunkach studiów, a także do badań prowadzonych w dziedzinach 9

10 nauki lub sztuki oraz dyscyplinach naukowych lub artystycznych związanych z kierunkiem studiów, dostępu do bieżącej literatury naukowej oraz do aktualnych materiałów dydaktycznych (nowych i najnowszych podręczników, skryptów, poprawnych merytorycznie e-materiałów dostępnych w sieci), zalecanych w kartach przedmiotów, b) dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych zasobów systemu bibliotecznego, informacyjnego i edukacyjnego Rozwój i doskonalenie wydziałowej infrastruktury. Oceny sposobów, częstości i zakresu monitorowania, doskonalenia infrastruktury naukowo-dydaktycznej, systemu bibliotecznoinformacyjnego, sprzętu komputerowego, wyposażenia pracowni studenckich, laboratoriów dydaktyczno-naukowych oraz zasobów edukacyjnych, z udziałem nauczycieli akademickich oraz studentów, poniesionych lub pozyskanych na rozwój infrastruktury środków finansowych oraz realnego wpływu opinii nauczycieli akademickich oraz studentów na doskonalenie ww. składników wydziałowej infrastruktury. Dodatkowe oceny wydziałowej infrastruktury wykorzystywanej w procesie kształcenia na kierunku studiów. 8. Opieka nad studentami oraz wspieranie studentów kierunku studiów w procesie uczenia się i osiągania efektów kształcenia Skuteczność systemu opieki i wspierania oraz motywowania studentów studiów stacjonarnych, niestacjonarnych oraz studentów niepełnosprawnych, do osiągania efektów kształcenia. Ocena podejmowanych na wydziale działań i metod opieki uwzględniających zróżnicowane potrzeby studentów i dotyczących: a) wspierania studentów zgodnego z ich potrzebami i celami kształcenia w: procesie uczenia się, krajowej i międzynarodowej mobilności, prowadzeniu badań oraz publikowaniu lub prezentacji ich wyników, uczestniczeniu w różnych formach komunikacji naukowej, działaniach mających na celu przygotowanie ich do wejścia na rynek pracy lub do dalszej edukacji, b) wspierania samorządności studenckiej i studenckich kół naukowych, a także kompetentnej pomocy kadry oraz pracowników administracyjnych w rozwiązywaniu spraw i problemów studentów, c) funkcjonowania wydziałowego systemu pomocy studentów w uczeniu się i realizacji założonych efektów kształcenia polegającego na motywowania studentów do udziału w badaniach naukowych, osiągania lepszych wyników uczenia się, wszechstronnego rozwoju (w tym naukowego), społecznego i zawodowego związanego z wchodzeniem na rynek pracy poprzez zapewnienie dostępności studentów do nauczycieli akademickich, pracowników Biura Karier i/lub, przedstawicieli instytucji z otoczenia społeczno-gospodarczego, d) sposobów informowania studentów o możliwościach ich wsparcia oraz jego zakresu, w tym pomocy materialnej, 10

11 e) sposobów zapewniania kompetentnej pomocy ze strony nauczycieli akademickich oraz pracowników administracyjnych w rozwiązywaniu spraw studenckich (rozstrzyganie skarg lub sytuacji konfliktowych, rozpatrywanie wniosków zgłaszanych przez studentów itp), f) zakresu, poziomu i skuteczności systemu obsługi administracyjnej studentów. 8.2.Rozwój i doskonalenie wydziałowego systemu wspierania oraz motywowania studentów. Ocena: a) zakresu dostępności studentów do informacji o formach ich wspierania, w szczególności w zakresie pomocy materialnej, b) działań nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia polegających na aktywnym wspieraniu studentów kierunku i motywowaniu ich do osiągania bardzo dobrych wyników w nauce, terminowego zaliczania kursów i etapów studiowania, c) sposobów, częstości i zakresu monitorowania, opiniowania i doskonalenia funkcjonującego na wydziale systemu opieki nad studentami przez interesariuszy wewnętrznych (także przedstawicieli studentów) i zewnętrznych. Dodatkowe oceny zasad i metod opieki nad studentami oraz wspierania studentów kierunku studiów w procesie uczenia się i osiągania efektów kształcenia. 9. Procedury hospitacji zajęć dydaktycznych oraz badań opinii. Ocena monitorowania, przeprowadzonych analiz wyników hospitacji oraz badań opinii: studentów, doktorantów i uczestników studiów o wypełnianiu obowiązków dydaktycznych przez nauczycieli akademickich, nauczycieli akademickich o warunkach prowadzenia zajęć dydaktycznych, absolwentów o programie kształcenia, pracodawców o kwalifikacjach absolwentów kierunku. Dodatkowe oceny wydziałowych procedur hospitacji zajęć dydaktycznych oraz przeprowadzonych badań opinii uczestników studiów na danym kierunku. 10. Zarządzania jakością kształcenia na kierunku studiów. Ocena działań podjętych na wydziale i związanych z kierunkiem studiów dotyczących planowania, realizowania celów i zadań projakościowych lub projektów edukacyjnych z wyznaczonymi okresami i terminami wykonania, wartościami referencyjnymi i końcowymi wskaźników (mierników) umożliwiających wiarygodny pomiar i ocenę stopnia osiągnięcia ww. przedsięwzięć wraz z zasadami monitorowania prawidłowości ich realizacji i korygowania działań wiodących do osiągnięcia założonych celów. Dodatkowe oceny wydziałowego zarządzania jakością kształcenia na prowadzonym kierunku studiów. Z upoważnienia Rady Jakości Kształcenia Włodzimierz Salejda, przewodniczący Rady Wrocław,