Studia Politicae Universitatis Silesiensis

Transkrypt

1 Studia Politicae Universitatis Silesiensis Tom 19 Pamięci Profesora Andrzeja Chodubskiego

2 Studia Politicae Universitatis Silesiensis Tom 19 pod redakcją Jana Iwanka, Pawła Grzywny i Roberta Radka Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2017

3 Recenzenci / Reviewers Andrzej Antoszewski, Zbigniew Kadłubek, Wojciech Kaute, Paulina Matera, Jerzy Mizgalski, Adam Zamojski Kolegium Redakcyjne / Editorial Board Jan Iwanek (przewodniczący / Editor in-chief), Marek Barański, Marian Gierula, Mariusz Kolczyński, Mieczysław Stolarczyk, Sylwester Wróbel (członkowie Kolegium / Members of Editorial Board) Paweł Grzywna (sekretarz / Editorial Assistant), Robert Radek (sekretarz / Editorial Assistant) Redaktorzy tematyczni / Editorial Body Tomasz Kubin międzynarodowe stosunki polityczne / International Political Relations; Małgorzata Domagała systemy polityczne / Political Systems; Tomasz Iwanek bezpieczeństwo międzynarodowe i narodowe / National and International Security; Zbigniew Kantyka teoria polityki, myśl polityczna / Theory of Politics, Political Thought Sebastian Kubas partie i systemy partyjne / Political Parties and Party Systems; Magdalena Ślawska język w mediach i w komunikacji / Language in Media and Communication; Mirosława Wielopolska-Szymura komunikowanie masowe, media i systemy medialne / Mass Media; Communication and Media Systems; Natalia Stępień-Lampa polityka społeczna / Social Policy; Matylda Sęk-Iwanek nauki o kulturze, komunikowanie międzykulturowe / Cultural Studies, Intercultural Communication Rada Programowa Studia Politicae Universitatis Silesiensis / Scientific Advisory Board of Studia Politicae Universitatis Silesiensis Luis Aguiar de Luque (University Carlos III, Madrid, Spain); Andrzej Antoszewski (Uniwersytet Wrocławski); Roman Bäcker (Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu); Ladislav Cabada (Metropolitan University Prague, Czech Republic); Roman Chytilek (Masaryk University in Brno, Czech Republic); Bogusława Dobek-Ostrowska (Uniwersytet Wrocławski); Guillermo Escobar Roca (University Alcalá, Spain); Ján Koper (Matej Bel University in Banská Bystrica, Slovakia); Aleksandr Koroczenskij (Belgorod State University, Russia); Branislav Kováčik (Matej Bel University in Banská Bystrica, Slovakia); Barbara Krauz-Mozer (Uniwersytet Jagielloński); Fulco Lanchester (University La Sapienza, Rome, Italy); Maria Marczewska-Rytko (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie); Tomasz Mielczarek (Uniwersytet w Kielcach); Andrzej Podraza (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II); Viktor Sidorov (Saint Petersburg State University, School of Journalism and Mass Communication, Russia); Ildefonso Soriano López (University Complutense de Madrid, Spain); Stanisław Sulowski (Uniwersytet Warszawski); Alicja Stępień-Kuczyńska (Uniwersytet Łódzki); Jaroslav Ušiak (Matej Bel University in Banská Bystrica, Slovakia); Milan Vošta (University of Economics Prague, Czech Republic); Tadeusz Wallas (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu); Klaus Ziemer (Fachbereich III, Politikwissenschaft, Universität Trier, Germany); Ryszard Zięba (Uniwersytet Warszawski) Adres redakcji / Address for Correspondence Studia Politicae Universitatis Silesiensis, Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ul. Bankowa 11, Katowice, studiapoliticae@us.edu.pl; Internet: Dla Autorów / For Authors Każdy tekst nadesłany de redakcji powinien spełniać wymogi formalne określone na stronie www. studiapoliticae.us.edu.pl. Teksty należy wysyłać na adres studiapoliticae@us.edu.pl w formacie (.doc,.docx,.rtf,.odt). / Each text sent to the Editorial Office should be in accordance with current technical requirements available on webpage: Papers should be sent to studiapoliticae@us.edu.pl by attachment in the following format (.doc,.docx,.rtf,.odt). Publikacja jest dostępna także w wersji internetowej / The publication is also available in the Internet version: Central and Eastern European Online Library University of Silesia Press Open Journal System

4 Spis treści Wspomnienie o Profesorze Andrzeju Chodubskim (Jan Iwanek) 9 Teoria polityki i myśl polityczna Zbigniew Kantyka: Między teorią a praktyką podejście fronetyczne we współczesnej politologii Tomasz Słupik: Narodziny demokracji w Grecji klasycznej w czasach reform Klejstenesa i Peryklesa Agnieszka Turoń Kowalska: Człowiek w postnowożytnym świecie. Koncepcja humanizmu w myśli Tomasza Manna Agata Kałabunowska: Niemiecki ruch identytarystów próba klasyfikacji ideologicznej Systemy polityczne Jan Iwanek: Spanish government as lawmaker Adrianna Siostrzonek Sergiel: Wolność religii a wymóg obywatelstwa polskiego członków wyznaniowej gminy żydowskiej Dawid Słupik: Ustawy zasadnicze Wenezueli, Boliwii i Ekwadoru jako element rewolucji boliwariańskiej w Ameryce Łacińskiej Stosunki międzynarodowe Katarzyna Czornik: Bahrain as area of Saudi Iranian rivalry in the second decade of XXI century 177

5 6 Spis treści Polityka społeczna Natalia Stępień Lampa: The main changes in the school system in the years and their political context 207 Komunikowanie społeczne i polityczne Dariusz Krawczyk: Oczekiwania pracodawców wobec dziennikarzy na podstawie analizy ofert rekrutacyjnych Rafał Klepka: Rywalizacja o fotel prezydencki: obraz głównych kandydatów w kampanii wyborczej 2015 roku w Wiadomościach TVP1 Matylda Sęk Iwanek: Obrazy wojny w powieści graficznej

6 Table of Contents Memory of Professor Andrzej Chodubski (Jan Iwanek) 9 Theory of Politics and Political Thought Zbigniew Kantyka: Between theory and practice the phronetic approach in contemporary political science Tomasz Słupik: The birth of democracy in classical Greece in the days of the reforms of Klejstenes and Pericles Agnieszka Turoń Kowalska: A»human being«in the postmodern world. The concept of humanism in the thought of Thomas Mann Agata Kałabunowska: The Identitarians in Germany an attempt at an ideological classification Political Systems Jan Iwanek: Spanish government as lawmaker Adrianna Siostrzonek Sergiel: Freedom of religion and the requirement of Polish citizenship to members of the Jewish community Dawid Słupik: The fundamental laws of Venezuela, Bolivia and Ecuador as an element of Bolivarian Revolution in Latin America International Relations Katarzyna Czornik: Bahrain as area of Saudi Iranian rivalry in the second decade of XXI century 177

7 8 Table of Contents Social Politics Natalia Stępień Lampa: The main changes in the school system in the years and their political context 207 Social and Political Communication Dariusz Krawczyk: Employers expectations towards journalists based on the analysis of recruitment offers Rafał Klepka: The game of presidency: the image of the main candidates in the election campaign 2015 in Wiadomości TVP1 Matylda Sęk Iwanek: War pictures in novel

8 Profesor zw. dr hab. Andrzej Chodubski Profesor Andrzej Chodubski

9 Studia Politicae Universitatis Silesiensis 2017, T. 19, s ISSN (wersja drukowana) ISSN (wersja elektroniczna) Profesor zw. dr hab. Andrzej Chodubski W lipcu 2017 roku pożegnaliśmy Człowieka wielkiego serca, przyjaciela, wybitnego uczonego śp. Profesora Andrzej Chodubskiego. Zmarł w pełni sił twórczych i choć chorował od kilku lat, Jego aktywność jako nauczyciela akademickiego i uczonego w niczym nie była mniejsza. Nie tylko powszechnie znany, obecny na prawie wszystkich konferencjach naukowych, ale przede wszystkim lubiany. Lubiany i ceniony, gdyż miał w sobie dar dzielenia się z każdym swoją niespożytą energią i nieograniczoną życzliwością. Wobec siebie stawiał wymagania najwyższe, wobec innych okazywał serdeczną pomoc. Zawsze witał się i żegnał się uśmiechem, uściskami i dobrym słowem. Trudno zliczyć tych, którzy tak wiele Mu zawdzięczają. Andrzej Chodubski ukończył studia historyczne w Uniwersytecie Gdańskim, a wkrótce potem studia podyplomowe w dziedzinie nauk politycznych. W latach przebywał na studiach doktoranckich w Uniwersytecie Azerbejdżańskim, w Baku, i tam też obronił rozprawę doktorską poświęconą przemianom kulturowym w Azerbejdżanie (1981 r.). Po pięciu latach uzyskał stopnień doktora habilitowanego na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Gdańskiego na podstawie pracy poświęconej aktywności kulturalnej Polaków w Azerbejdżanie, w XIX i na początku XX wieku. Tytuł profesora uzyskał w 1996 roku. Cały okres swojej pracy zawodowej związał z Instytutem Politologii Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania badawcze były wszechstronne: metodologia nauk o polityce, teoria polityki, badania polonijne, osadnictwo Ormian na ziemiach polskich, historia ludności polskiej na Pomorzu, stosunki polsko białoruskie, polsko ukraińskie i polsko niemieckie, by wymienić tylko najważniejsze obszary. Był badaczem niezwykle płodnym. Opublikował prawie 1300 prac naukowych, w tym monografii książkowych, redakcji prac zbiorowych, artykułów i studiów. W naszym czasopiśmie, w numerze 17 z 2016 roku znajdujemy Jego niezwykle aktualny w dobie obecnej tekst Autorytaryzm w przestrzeni współczesnego życia politycznego. Zrecenzował kilkaset książek. Prowadził seminaria doktoranckie i dyplomowe. Wypromował kilkudziesięciu doktorów, a także był autorem wielu recenzji profesorskich, habilitacyjnych i doktorskich.

10 12 Profesor zw. dr hab. Andrzej Chodubski Profesor Andrzej Chodubski był członkiem redakcji 16 czasopism naukowych. Pełnił funkcje m.in. redaktora naczelnego czasopism Cywilizacja i Polityka oraz Tożsamość Kulturowa, a także funkcję zastępcy redaktora naczelnego czasopisma Kognitywistyka i Media w Edukacji, jak również przewodniczącego Rady Naukowej Meandry Współczesnej Polityki. Działał w różnych organizacjach i instytucjach naukowych, m.in. jako wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk oraz ekspert Państwowej Komisji Akredytacyjnej, Państwowej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych, Państwowej Komisji Matur w Warszawie, a także przewodniczący licznych edycji Olimpiady Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, a także wielu innych. Za swoją działalność naukową i społeczną otrzymał rozliczne nagrody i wyróżnienia, m.in.: Nagrodę Naukowa im. Ireny i Franciszka Skowyrów (KUL 2007 r.), Nagrodę Naukową im. Franciszka Ryszki (Uniwersytet Warszawski 2009 r.), medal za rozsławianie imienia Polski Serce dla Serc. Przyznano Mu także wyróżnienie za redakcję opracowań naukowych: Tożsamość kulturowa w Konkursie Wydawnictw Literatury Pomorskiej Costerina 2010, medal Ambasady Republiki Azerbejdżanu (2012 r.), wyróżnienie dedykacja książkowa (Tbilisi 2013 r.). Jego dorobek był doceniany również w Uniwersytecie Jagiellońskim (2013 r.), a w 2013 r. został uhonorowany medalem Za Zasługi w Umacnianiu Stosunków Azerbejdżańsko Polskich. To krótkie wspomnienie nawet w niewielkim stopniu nie oddaje tego, co Profesor Andrzej Chodubski uczynił i czego dokonał w bardzo intensywnym i bogatym życiu akademickim. Bez Niego polska politologia znaczyłaby o wiele mniej. Wszyscy jesteśmy Jego dłużnikami. Po swym aktywnym, bogatym życiu odpoczywaj w pokoju, Drogi Przyjacielu. Jan Iwanek

11 Redaktor językowy / Text Editor Barbara Konopka Redaktor anglojęzyczny / Text Editor in English Krystian Wojcieszuk Redaktor statystyczny / Statistical Editor Przemysław Grzonka Korektor / Proofreader Zbigniew Kantyka Projektant okładki i stron działowych / Cover and Partition Pages Designer Beata Klyta Redaktor techniczny / Technical Editor Małgorzata Pleśniar Łamanie / Typeset Bogusław Chruściński Wersją pierwotną czasopisma jest wersja drukowana / The hard copy is an original version of journal Copyright 2017 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved ISSN (wersja drukowana) / (printed version) ISSN (wersja elektroniczna) / (electronic version) Wydawca / Publishing Office Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, Katowice wydawus@us.edu.pl Wydanie I / First edition. Nakład / Circulation: egz. Ark. druk. / Printing sheet 17,75. Ark. wyd. / Publishing Sheet. 21,0. Papier offset. kl. III, 90 g. Cena/ Price 22 zł (+ VAT) Druk i oprawa / Printed and bound by: TOTEM.COM.PL Sp. z o.o. Sp. K. ul. Jacewska 89, Inowrocław