Program. Na drodze do Polski Niepodległej rocznica czynu legionowego i wybuchu I wojny światowej

Transkrypt

1 SEPZ-I AP Kraków, 7 marca (...) Krzyczeli, żeśmy stumanieni, Nie wierząc nam, że chcieć to móc! (...) My pierwsza Brygada, Tadeusz Biernacki Program Na drodze do Polski Niepodległej rocznica czynu legionowego i wybuchu I wojny światowej Szanowni Państwo, W związku z przypadającą w 2014 roku 100. rocznicą czynu legionowego i wybuchu I wojny światowej kieruję do szerokiego grona miłośników historii, zarówno do młodzieży, jak i dorosłych program Na drodze do Polski Niepodległej, który realizujemy w ramach Małopolskiego Programu Edukacji Patriotycznej i Obywatelskiej. O Niepodległą, o wolnościowe ideały walczyły kolejne pokolenia Polaków. Nurt walki zbrojnej ilustrują dzieje powstania kościuszkowskiego, epopei napoleońskiej, powstań owego, krakowskiego, Wiosny Ludów i insurekcji styczniowej. Niektórzy Polacy liczyli na pomoc obcych potęg, inni szukali szansy na niepodległość głównie w siłach własnych narodu. Wiarę w konieczność szerokiego uspołecznienia idei niepodległościowej ilustrują słowa Manifestu Towarzystwa Demokratycznego Polskiego z 1836 r. : ( ) Dla odzyskania niepodległego bytu Polska ma w łonie własnym olbrzymie siły, których dotąd żaden głos sumienny i szczery nie wywołał jeszcze. Nietknięta to prawie, równie zewnętrznym, jak wewnętrznym nieprzyjaciołom straszna potęga. Nią Polska powstanie ( ). Pod koniec XIX i na początku XX wieku wydawało się, że rozwój sytuacji międzynarodowej zaczyna nareszcie sprzyjać aspiracjom niepodległościowym Polaków. Tradycyjny sojusz zaborców sojusz trzech czarnych orłów rozpadł się. Na przełomie lipca i sierpnia 1914 r. nadeszła chwila od dawna oczekiwana przez większość narodu polskiego. Wybuchła wojna światowa, będąca z punktu widzenia sprawy polskiej wojną między zaborcami. Polacy 6 sierpnia 1914 r. ruszyli z Oleandrów walczyć o wolną Polskę najpierw jako: I Kompania Kadrowa, potem I Pułk Legionów, I Brygada, II Brygada, III Brygada, a także jako POW (Polska Organizacja Wojskowa), a wreszcie Wojsko Polskie. Doszli do wolnej Polski w zie 1918 r.

2 W czasach II RP wielu Legionistów weszło do elit władzy odnowionego państwa m.in. marszałek Edward Śmigły-Rydz, gen. Władysław Sikorski, gen. Felicjan Sławoj- Składkowski, Józef Beck. Podczas II wojny światowej byli symbolem wolności, odwagi i honoru m.in. gen. Stefan Grot-Rowecki, Emil Fieldorf-Nil, prezydent Stefan Starzyński. Walkę zwieńczyło zwycięstwo wyborcze 4 czerwca 1989 r. oraz utworzenie pierwszego niekomunistycznego rządu. Program Na drodze do Polski Niepodległej realizować będziemy w latach W bieżącym roku szkolnym hasłem przewodnim programu jest 100. rocznica czynu legionowego i wybuchu I wojny światowej. Szanowni Państwo, jestem głęboko przekonany, że w szkołach i placówkach oświatowych podejmowane będą liczne przedsięwzięcia dokumentujące i popularyzujące polskie drogi do niepodległości. Najciekawsze pomysły, projekty i materiały edukacyjne zostaną nagrodzone i będą prezentowane na stronie internetowej Kuratorium Oświaty jako przykłady dobrych praktyk w zakresie upowszechniania i popularyzowania historii najnowszej. Z poważaniem Małopolski Kurator Oświaty Aleksander Palczewski Organizatorzy: Kuratorium Oświaty Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Związek Piłsudczyków Oddział Małopolski Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN Partnerzy: Szkoły i placówki oświatowe Stowarzyszenia i organizacje zajmujące się historią regionalną Młodzieżowe Domy Kultury Gminne Ośrodki Kultury Społecznicy, lokalni historycy Cele: refleksja nad niepodległościowym wysiłkiem wielu pokoleń Polaków, przedstawienie związków pomiędzy Polakami walczącymi w XIX wieku i w okresie I wojny światowej; kultywowanie pamięci o żołnierzach poległych w armiach zaborczych; przypomnienie o miejscach i ludziach, którzy na Froncie Wschodnim, a szczególnie w Małopolsce, wsławili się poprzez swoje bohaterskie czyny; popularyzowanie wydarzeń sprzed stulecia i upowszechnienie wiedzy na temat militarno politycznych i społecznych skutków tego pierwszego wielkiego konfliktu XX wieku; wykorzystanie współczesnych form utrwalenia pamięci historycznej o wydarzeniach istotnych dla tożsamości narodowej i regionalnej w nauczaniu historii; Kuratorium Oświaty Kraków, ul. Basztowa 22 tel.: 12/ , fax

3 rozwijanie umiejętności dokumentowania czynów i losów polskich żołnierzy oraz inwentaryzowania obiektów np. tablic pamiątkowych, pomników, mogił, krzyży upamiętniających działania zbrojne na terenie Małopolski; zainteresowanie młodzieży szkolnej historią swojej najbliższej okolicy i rolą, jaką odegrała ich mała Ojczyzna w walce o niepodległość Polski. Adresaci: uczniowie szkół i placówek oświatowych z ; nauczyciele, dyrektorzy wszystkich typów szkół i placówek oświatowych; przedstawiciele ośrodków kultury. Termin: 2018 r. Ramowy program działań w (będzie sukcesywnie wzbogacany o propozycje nadesłane ze szkół i placówek oświatowych ) KONKURSY L.p. Nazwa Organizator/ współorganizator Czas realizacji 1. Stulecie czynu Oddziałowe Biuro Edukacji IPN luty -maj legionowego - drogi do niepodległości w porozumieniu z Kuratorium Oświaty Bohaterowie, wydarzenia, miejsca współpraca: Województwo Małopolskie, Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego Uczestnicy 2. Zachować dla przyszłych pokoleń poszukujemy miejsc związanych z walką o niepodległość Polski Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa "Nila", Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Politechnika Krakowska luty - czerwiec 3. Konkurs na logo programu Zespół Szkół Nr 1 im. Józefa Piłsudskiego w Limanowej Kuratorium Oświaty Kraków, ul. Basztowa 22 tel.: 12/ , fax

4 4. Konkurs na plakat Setna rocznica wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej XXI Liceum Ogólnokształcące im. St. Ignacego Witkiewicza Witkacego, Młodzieżowy Dom Kultury im. Andrzeja Bursy i 5. Konkurs - biogramy Legionistów Gimnazjum im. Legionistów Józefa Piłsudskiego w Bydlinie 6. Małopolskie Dyktando Niepodległościowe Po polsku o historii Stowarzyszenie Polonistów i Fundacja Panteon Narodowy, Kuratorium Oświaty wrzesień 2014 r KONFERENCJE 1. Konferencja inaugurująca obchody stulecia wybuchu I wojny światowej i wymarszu I Kompanii Kadrowej Związek Piłsudczyków Oddział Małopolski, Komitet Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego, Muzeum Armii Krajowej im. Gen. Emila Fieldorfa NILA marzec i nauczyciele 2. Warsztaty edukacyjne Konflikt, który zmienił oblicze świata. Obchody 100. rocznicy wybuchu I wojny światowej Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział, VI Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza marzecgrudzień 3. Debata Wizje niepodległości: Roman Dmowski kontra Józef Piłsudski Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział, Kuratorium Oświaty współpraca : krakowskie licea październik - krakowskich szkół Kuratorium Oświaty Kraków, ul. Basztowa 22 tel.: 12/ , fax

5 4. Zajęcia seminaryjne dla nauczycieli Spotkania z historią najnowszą Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ODN, Oddziałowe Biuro Edukacji IPN Nauczyciele wszystkich typów szkół PRZEDSIĘWZIĘCIA 1. Edukacyjna gra miejska Droga do wolności. Piłsudski Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, Towarzystwo Nauczycieli Bibliotekarzy Szkól Polskich Oddział kwiecieńmaj 2. Gra terenowa Śladami niepodległości III Społecznego Liceum Ogólnokształcące STO im. Juliusza Słowackiego Współpraca: Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, LOK krakowskich szkół i 3. Przegląd pieśni legionowej Szkoła Podstawowa nr 61 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego marzec - 4. Zlot szkół noszących imię Józefa Piłsudskiego, żołnierzy z jednostek Wojska Polskiego dziedziczących tradycje legionowe, a także kawalerzystów z organizacji kultywujących tradycje ułańskie II RP Związek Piłsudczyków Oddział Małopolski, Prywatna Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Prywatne Gimnazjum nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego październik Zainteresowane szkoły z Kuratorium Oświaty Kraków, ul. Basztowa 22 tel.: 12/ , fax