Spis treści. oraz Microsoft Visual Studio Wstęp... xiii. Część I Wprowadzenie do języka Microsoft Visual C# 1 Wprowadzenie do języka C#...
|
|
- Sebastian Górecki
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Spis treści Wstęp... xiii Część I Wprowadzenie do języka Microsoft Visual C# oraz Microsoft Visual Studio Wprowadzenie do języka C#... 3 Rozpoczynamy programowanie przy użyciu środowiska Visual Studio Piszemy pierwszy program... 9 Przestrzenie nazw Tworzenie aplikacji graficznej Krótkie podsumowanie rozdziału Zmienne, operatory i wyrażenia Instrukcje Identyfikatory Słowa kluczowe Zmienne Nazywanie zmiennych Deklarowanie zmiennych Podstawowe typy danych Zmienne lokalne bez przypisanej wartości Wyświetlanie wartości podstawowych typów danych Posługiwanie się operatorami arytmetycznymi Operatory i typy danych Poznajemy operatory arytmetyczne Kontrolowanie pierwszeństwa Stosowanie zasad łączności przy wyznaczaniu wartości wyrażeń Zasady łączności a operator przypisania Inkrementacja i dekrementacja wartości zmiennych Formy przyrostkowe i przedrostkowe Deklarowanie zmiennych lokalnych o niejawnie określonym typie danych Krótkie podsumowanie rozdziału Tworzenie metod i stosowanie zasięgów zmiennych Tworzenie metod Deklarowanie metody Zwracanie danych przez metodę Wywoływanie metod Określanie składni wywołania metody iii
2 Stosowanie zasięgu Definiowanie zasięgu lokalnego Definiowanie zasięgu klasy Przeciążanie metod Tworzenie metod Stosowanie parametrów opcjonalnych oraz nazwanych argumentów Definiowanie parametrów opcjonalnych Przekazywanie nazwanych argumentów Rozwiązywanie niejednoznaczności związanych z parametrami opcjonalnymi i argumentami nazwanymi Krótkie podsumowanie rozdziału Instrukcje wyboru Deklarowanie zmiennych logicznych Stosowanie operatorów logicznych Operatory równościowe oraz operatory relacji Warunkowe operatory logiczne Skracanie działania Podsumowanie informacji o pierwszeństwie oraz łączności operatorów Podejmowanie decyzji przy użyciu instrukcji if Składnia instrukcji if Grupowanie instrukcji w bloki Kaskadowe łączenie instrukcji if Stosowanie instrukcji switch Składnia instrukcji switch Reguły stosowania instrukcji switch Krótkie podsumowanie rozdziału Złożone instrukcje przypisania oraz instrukcje iteracji Złożone operatory przypisania Instrukcja while Instrukcja for Zasięg instrukcji for Instrukcja do Krótkie podsumowanie rozdziału Obsługa błędów i wyjątków Zmaganie się z błędami Wypróbowywanie kodu i przechwytywanie wyjątków Nieobsłużone wyjątki Stosowanie kilku bloków obsługi pułapki Przechwytywanie wielu wyjątków Wykonywanie operacji arytmetycznych z kontrolą lub bez kontroli przepełnienia Pisanie instrukcji objętych kontrolą przepełniania Pisanie wyrażeń objętych kontrolą przepełniania Zgłaszanie wyjątków iv Spis treści
3 Stosowanie bloku finally Krótkie podsumowanie rozdziału Część II Język C# 7 Tworzenie i zarządzanie klasami oraz obiektami Omówienie klasyfikacji Cele hermetyzacji Definiowanie i używanie klas Kontrolowanie dostępności Konstruktory Przeciążanie konstruktorów Metody i dane statyczne Tworzenie pól współdzielonych Tworzenie pól statycznych przy użyciu słowa kluczowego const Klasy statyczne Klasy anonimowe Krótkie podsumowanie rozdziału Wartości i referencje Kopiowanie klas oraz zmiennych typu wartościowego Wartości Null oraz typy danych dopuszczające stosowanie wartości Null Typy danych dopuszczające stosowanie wartości Null Właściwości typów danych dopuszczających stosowanie wartości Null Używanie parametrów typu ref i out Tworzenie parametrów typu ref Tworzenie parametrów typu out Sposób organizacji pamięci komputera Korzystanie ze stosu oraz ze sterty Klasa System.Object Opakowywanie typów danych wewnątrz obiektów Rozpakowywanie typów danych, opakowanych wewnątrz obiektów Bezpieczne rzutowanie danych Operator is Operator as Krótkie podsumowanie rozdziału Tworzenie typów wartości przy użyciu wyliczeń oraz struktur Wyliczeniowe typy danych Deklarowanie wyliczeniowego typu danych Stosowanie wyliczeniowych typów danych Wybór wartości literałów wyliczeniowych Wybór typu danych używanego do wewnętrznego reprezentowania wartości wyliczeniowych Spis treści v
4 Struktury Deklarowanie struktury Omówienie różnicy pomiędzy strukturami i klasami Deklarowanie zmiennych strukturalnych Omówienie inicjalizacji struktur Kopiowanie zmiennych strukturalnych Krótkie podsumowanie rozdziału Tablice i kolekcje Czym jest tablica? Deklarowanie zmiennych tablicowych Tworzenie instancji tabeli Inicjalizowanie zmiennych tablicowych Tworzenie tablic o niejawnie określonym typie elementów Korzystanie z indywidualnych elementów tablicy Wykonywanie iteracji poprzez elementy tablicy Kopiowanie tablic Tablice wielowymiarowe Wykorzystanie tablic do gry w karty Co to są klasy kolekcji? Klasa kolekcji ArrayList Klasa kolekcji Queue Klasa kolekcji Stack Klasa kolekcji Hashtable Klasa kolekcji SortedList Inicjalizowanie kolekcji Porównanie tablic i kolekcji Wykorzystanie klas kolekcji do gry w karty Krótkie podsumowanie rozdziału Tablice parametrów Używanie argumentów będących tablicami Deklarowanie tablicy parametrów typu params Używanie parametru typu params object[ ] Stosowanie tablicy parametrów typu params Porównanie tablic parametrów z parametrami opcjonalnymi Krótkie podsumowanie rozdziału Dziedziczenie Czym jest dziedziczenie? Korzystanie z mechanizmów dziedziczenia Wywoływanie konstruktora klasy bazowej Przypisywanie klas Deklarowanie metod z użyciem słowa kluczowego new Deklarowanie metod wirtualnych Deklarowanie metod z użyciem słowa kluczowego override Omówienie dostępu chronionego Metody rozszerzające vi Spis treści
5 Krótkie podsumowanie rozdziału Tworzenie interfejsów oraz definiowanie klas abstrakcyjnych Interfejsy Definiowanie interfejsu Implementowanie interfejsu Odwoływanie się do klasy za pomocą jej interfejsu Praca z wieloma interfejsami Jawne implementowanie interfejsu Ograniczenia interfejsu Definiowanie i używanie interfejsów Klasy abstrakcyjne Metody abstrakcyjne Klasy zamknięte Metody zamknięte Implementowanie i używanie klas abstrakcyjnych Krótkie podsumowanie rozdziału Proces oczyszczania pamięci i zarządzanie zasobami Żywot obiektu Tworzenie destruktorów Dlaczego istnieje proces oczyszczania pamięci? Sposób działania procesu oczyszczania pamięci Zalecenia Zarządzanie zasobami Metody sprzątające Sprzątanie w sposób odporny na występowanie wyjątków Instrukcja using Wywoływanie metody Dispose z poziomu destruktora Implementacja metody sprzątającej w sposób odporny na występowanie wyjątków Krótkie podsumowanie rozdziału Część III Tworzenie komponentów 15 Implementacja właściwości w celu dostępu do pól Implementacja kapsułkowania za pomocą metod Co to są właściwości? Używanie właściwości Właściwości tylko do odczytu Właściwości tylko do zapisu Dostępność właściwości Ograniczenia właściwości Deklaracja właściwości interfejsu Używanie właściwości w aplikacji Windows Generowanie automatycznych właściwości Spis treści vii
6 Inicjalizacja obiektów przez użycie właściwości Krótkie podsumowanie rozdziału Indeksatory Co to jest indeksator? Przykład bez użycia indeksatorów Ten sam przykład z wykorzystaniem indeksatorów Akcesory indeksatora Porównanie indeksatorów i tablic Indeksatory w interfejsach Korzystanie z indeksatorów w aplikacji Windows Krótkie podsumowanie rozdziału Przerywanie działania programu oraz obsługa zdarzeń Deklarowanie i używanie delegatów Przykład zautomatyzowanej fabryki Implementacja fabryki bez używania delegatów Implementacja fabryki z wykorzystaniem delegata Korzystanie z delegatów Wyrażenia lambda a delegaty Tworzenie adaptera metody Korzystanie z wyrażenia lambda jako adaptera Postać wyrażeń lambda Włączanie powiadomień za pomocą zdarzeń Deklarowanie zdarzenia Subskrypcja zdarzenia Odwołanie subskrypcji zdarzenia Wywoływanie zdarzenia Zdarzenia interfejsu użytkownika WPF Używanie zdarzeń Krótkie podsumowanie rozdziału Typy ogólne Problem z typem object Rozwiązanie za pomocą typów ogólnych Typy ogólne a klasy uogólnione Typy ogólne a ograniczenia Tworzenie klasy ogólnej Teoria drzew binarnych Budowa klasy drzewa binarnego przy użyciu typów ogólnych Tworzenie metody ogólnej Definiowanie metody ogólnej do budowy drzewa binarnego Wariancja i interfejsy ogólne Interfejsy kowariantne Interfejsy kontrawariantne Krótkie podsumowanie rozdziału viii Spis treści
7 19 Wyliczanie kolekcji Wyliczanie elementów kolekcji Ręczna implementacja modułu wyliczającego Implementacja interfejsu IEnumerable Implementacja modułu wyliczeniowego z wykorzystaniem iteratora Prosty iterator Definiowanie modułu wyliczającego dla klasy Tree<TItem> z wykorzystaniem iteratora Krótkie podsumowanie rozdziału Odpytywanie danych znajdujących się w pamięci przy użyciu wyrażeń w języku zapytań Co to jest Language Integrated Query? Używanie LINQ w aplikacji C# Wybieranie danych Filtrowanie danych Porządkowanie, grupowanie i agregowanie danych Łączenie danych Korzystanie z operatorów zapytań Odpytywanie danych w obiektach Tree<TItem> LINQ i odroczona ewaluacja Krótkie podsumowanie rozdziału Przeciążanie operatorów Pojęcie operatorów Ograniczenia operatorów Operatory przeciążone Tworzenie operatorów symetrycznych Złożone przypisanie z obliczaniem Deklarowanie operatorów zwiększających i zmniejszających Porównanie operatorów w strukturach i klasach Definiowanie par operatorów Implementacja operatorów Operatory konwersji Świadczenie wbudowanej konwersji Implementacja definiowanych przez użytkownika operatorów konwersji Tworzenie operatorów symetrycznych uzupełnienie Pisanie operatorów konwersji Krótkie podsumowanie rozdziału Część IV Budowanie aplikacji Windows Presentation Foundation 22 Omówienie platformy Windows Presentation Foundation Tworzenie aplikacji WPF Budowanie aplikacji WPF Spis treści ix
8 Dodawanie kontrolek do formularza Korzystanie z kontrolek WPF Dynamiczne zmienianie właściwości Obsługa zdarzeń w formularzu WPF Przetwarzanie zdarzeń w formularzach Windows Krótkie podsumowanie rozdziału Interakcja z użytkownikiem Wskazówki i style menu Menu i zdarzenia menu Tworzenie menu Obsługiwanie zdarzeń menu Menu podręczne Tworzenie menu podręcznych Typowe okna dialogowe systemu Windows Korzystanie z klasy SaveFileDialog Zwiększanie interakcyjności w aplikacji WPF Krótkie podsumowanie rozdziału Wykonywanie walidacji Walidacja danych Strategie sprawdzania danych użytkownika Przykład Zamawianie biletów na imprezy Walidacja przy użyciu wiązania danych Zmiana momentu przeprowadzania walidacji Krótkie podsumowanie rozdziału Część V Zarządzanie danymi 25 Zapytania do bazy danych Wprowadzanie zapytań do bazy danych za pomocą ADO.NET Baza danych Northwind Tworzenie bazy danych Korzystanie z ADO.NET do tworzenia zapytań dotyczących informacji o zamówieniach Zapytania do bazy danych za pomocą LINQ to SQL Definiowanie klasy encji Tworzenie i uruchamianie zapytania LINQ to SQL Opóźnione i natychmiastowe pobieranie danych Łączenie tabel i tworzenie relacji Odroczone i natychmiastowe pozyskiwanie danych, uzupełnienie Definiowanie własnej klasy DataContext Korzystanie z LINQ to SQL do odczytywania informacji o zamówieniach Krótkie podsumowanie rozdziału x Spis treści
9 26 Wyświetlanie i edycja danych przy użyciu Entity Framework i wiązania danych Stosowanie wiązania danych z Entity Framework Używanie wiązania danych do modyfikacji danych Aktualizacja istniejących danych Obsługa konfliktów aktualizacji Dodawanie i usuwanie danych Krótkie podsumowanie rozdziału Część VI Tworzenie profesjonalnych rozwiązań przy użyciu Visual Studio Biblioteka równoległego realizowania zadań Po co stosować wielozadaniowość przy użyciu przetwarzania równoległego? Era procesorów wielordzeniowych Implementowanie wielozadaniowości w aplikacjach desktopowych Zadania, wątki i klasa ThreadPool Tworzenie, uruchamianie i kontrolowanie zadań Implementowanie równoległego działania przy użyciu klasy Task Tworzenie abstrakcji zadań przy użyciu klasy Parallel Zwracanie wartości z poziomu zadania Używanie zadań w połączeniu z interfejsem użytkownika Anulowanie zadań i obsługiwanie wyjątków Mechanizm kooperatywnego anulowania Obsługiwanie wyjątków zadania za pomocą klasy AggregateException Używanie kontynuacji dla anulowanych lub nieudanych zadań Krótkie podsumowanie rozdziału Równoległy dostęp do danych Używanie technologii PLINQ do zrównoleglania deklaratywnego dostępu do danych Używanie technologii PLINQ do zwiększenia wydajności iteracji poprzez elementy kolekcji Określanie opcji dla zapytania PLINQ Anulowanie zapytania PLINQ Synchronizowanie jednoczesnego dostępu do danych Blokowanie danych Podstawowe typy danych służące do synchronizacji oferowane przez bibliotekę TPL Mechanizmy anulowania a podstawowe typy danych służące do synchronizacji Klasy kolekcji przystosowane do środowiska wielowątkowego Spis treści xi
10 Wykorzystanie wielowątkowych klas kolekcji oraz blokad do zaimplementowania bezpiecznego dostępu do danych w środowisku wielowątkowym Krótkie podsumowanie rozdziału Tworzenie i wykorzystywanie usług webowych Czym jest usługa webowa? Rola platformy Windows Communication Foundation Architektura usługi webowej Usługi webowe typu SOAP Usługi webowe typu REST Tworzenie usług webowych Tworzenie usługi webowej typu SOAP ProductInformation Usługi webowe typu SOAP, klienci i pośrednicy Korzystanie z usługi webowej typu SOAP: ProductInformation Tworzenie usługi webowej typu REST: ProductDetails Korzystanie z usługi webowej typu REST: ProductDetails Krótkie podsumowanie rozdziału Dodatek Współdziałanie z dynamicznymi językami programowania Czym jest dynamiczne środowisko uruchomieniowe? Słowo kluczowe dynamic Przykład: IronPython Przykład: IronRuby Podsumowanie Indeks xii Spis treści
Microsoft Visual C# 2012 Krok po kroku
John Sharp Microsoft Visual C# 2012 Krok po kroku Przekład: Janusz Machowski, Krzysztof Szkudlarek APN Promise, Warszawa 2013 Spis treści Wstęp..................................................................
C# 6.0 : kompletny przewodnik dla praktyków / Mark Michaelis, Eric Lippert. Gliwice, cop Spis treści
C# 6.0 : kompletny przewodnik dla praktyków / Mark Michaelis, Eric Lippert. Gliwice, cop. 2016 Spis treści Spis rysunków 11 Spis tabel 13 Przedmowa 15 Wprowadzenie 17 Podziękowania 27 O autorach 29 1 Wprowadzenie
Programowanie MorphX Ax
Administrowanie Czym jest system ERP? do systemu Dynamics Ax Obsługa systemu Dynamics Ax Wyszukiwanie informacji, filtrowanie, sortowanie rekordów IntelliMorph : ukrywanie i pokazywanie ukrytych kolumn
TOPIT Załącznik nr 3 Programowanie aplikacji internetowych
Szkolenie przeznaczone jest dla osób chcących poszerzyć swoje umiejętności o tworzenie rozwiązań internetowych w PHP. Zajęcia zostały przygotowane w taki sposób, aby po ich ukończeniu można było rozpocząć
Jeśli chcesz łatwo i szybko opanować podstawy C++, sięgnij po tę książkę.
Języki C i C++ to bardzo uniwersalne platformy programistyczne o ogromnych możliwościach. Wykorzystywane są do tworzenia systemów operacyjnych i oprogramowania użytkowego. Dzięki niskiemu poziomowi abstrakcji
Wprowadzenie do programowania
do programowania ITA-104 Wersja 1 Warszawa, Wrzesień 2009 ITA-104 do programowania Informacje o kursie Zakres tematyczny kursu Opis kursu Kurs przeznaczony jest do prowadzenia przedmiotu do programowania
Studia podyplomowe. Programowanie na platformie Microsoft Visual Studio.NET
Studia podyplomowe Programowanie na platformie Microsoft Visual Studio.NET I. Charakterystyka kursów Aplikacje bazodanowe dla biznesu (Microsoft Visual Studio.NET 2008) (35 godz.) W ramach kursu słuchacze
Godzina (wtorek)
Program 15-to godzinnych zajęć uzupełniających z Baz danych oraz 30-to godzinnych zajęć uzupełniających z Programowania na specjalności Aplikacje Informatyczne w biznesie Data 16.09.014 (wtorek) Godzina
Zakres tematyczny dotyczący kursu PHP i MySQL - Podstawy pracy z dynamicznymi stronami internetowymi
Zakres tematyczny dotyczący kursu PHP i MySQL - Podstawy pracy z dynamicznymi stronami internetowymi 1 Rozdział 1 Wprowadzenie do PHP i MySQL Opis: W tym rozdziale kursanci poznają szczegółową charakterystykę
C++ - przeciążanie operatorów. C++ - przeciążanie operatorów. C++ - przeciążanie operatorów. C++ - przeciążanie operatorów
Operatory są elementami języka C++. Istnieje zasada, że z elementami języka, takimi jak np. słowa kluczowe, nie można dokonywać żadnych zmian, przeciążeń, itp. PRZECIĄŻANIE OPERATORÓW Ale dla operatorów
Myśl w języku Python! : nauka programowania / Allen B. Downey. Gliwice, cop Spis treści
Myśl w języku Python! : nauka programowania / Allen B. Downey. Gliwice, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 11 1. Jak w programie 21 Czym jest program? 21 Uruchamianie interpretera języka Python 22 Pierwszy
Spis treści. Wprowadzenie 15
Spis treści Wprowadzenie 15 1. Mechanizmy języka C++ 19 1.1. Struktura programu jednostki translacji.................. 21 1.1.1. Składnia tekstu źródłowego...................... 22 1.1.2. Preprocesor...
MATERIAŁY DO ZAJĘĆ II
MATERIAŁY DO ZAJĘĆ II Zmienne w C# Spis treści I. Definicja zmiennej II. Hierarchia typów (CTS) III. Typy wbudowane IV. Deklaracja zmiennych V. Literały VI. Pobieranie i wypisywanie wartości zmiennych
Microsoft Visual C : praktyczne przykłady / Mariusz Owczarek. Gliwice, cop Spis treści
Microsoft Visual C++ 2008 : praktyczne przykłady / Mariusz Owczarek. Gliwice, cop. 2010 Spis treści Co znajdziesz w tej książce? 9 Rozdział 1. Podstawy środowiska Visual C++ 2008 11 Język C++ a.net Framework
Rok akademicki: 2012/2013 Kod: ZIE-1-306-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Programowanie obiektowe Rok akademicki: 2012/2013 Kod: ZIE-1-306-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia
Java w 21 dni / Rogers Cadenhead. Gliwice, cop Spis treści. O autorze 11. Wprowadzenie 13 TYDZIEŃ I JĘZYK JAVA
Java w 21 dni / Rogers Cadenhead. Gliwice, cop. 2016 Spis treści O autorze 11 Wprowadzenie 13 TYDZIEŃ I JĘZYK JAVA Dzień 1. Rozpoczynamy przygodę z Javą 21 Język Java 21 Programowanie obiektowe 24 Obiekty
Programowanie obiektowe
Programowanie obiektowe Wykład 13 Marcin Młotkowski 27 maja 2015 Plan wykładu Trwałość obiektów 1 Trwałość obiektów 2 Marcin Młotkowski Programowanie obiektowe 2 / 29 Trwałość (persistence) Definicja Cecha
PLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH. KL IV TI 6 godziny tygodniowo (6x15 tygodni =90 godzin ),
PLAN WYNIKOWY PROGRAMOWANIE APLIKACJI INTERNETOWYCH KL IV TI 6 godziny tygodniowo (6x15 tygodni =90 godzin ), Program 351203 Opracowanie: Grzegorz Majda Tematyka zajęć 2. Przygotowanie środowiska pracy
Leonard G. Lobel Eric D. Boyd. Azure SQL Database Krok po kroku. Microsoft. Przekład: Marek Włodarz. APN Promise, Warszawa 2014
Leonard G. Lobel Eric D. Boyd Microsoft TM Azure SQL Database Krok po kroku Przekład: Marek Włodarz APN Promise, Warszawa 2014 Spis treści Wprowadzenie........................................................
Podstawy programowania. Wprowadzenie
Podstawy programowania Wprowadzenie Proces tworzenia programu Sformułowanie problemu funkcje programu zakres i postać danych postać i dokładność wyników Wybór / opracowanie metody rozwiązania znaleźć matematyczne
Klasy Obiekty Dziedziczenie i zaawansowane cechy Objective-C
#import "Fraction.h" #import @implementation Fraction -(Fraction*) initwithnumerator: (int) n denominator: (int) d { self = [super init]; } if ( self ) { [self setnumerator: n anddenominator:
Wykład 3 Składnia języka C# (cz. 2)
Wizualne systemy programowania Wykład 3 Składnia języka C# (cz. 2) 1 dr Artur Bartoszewski -Wizualne systemy programowania, sem. III- WYKŁAD Wizualne systemy programowania Metody 2 Metody W C# nie jest
Microsoft Visual C# 2015 Krok po kroku
John Sharp Microsoft Visual C# 2015 Krok po kroku Wydanie ósme Przekład: Natalia Chounlamany, Janusz Machowski, Krzysztof Szkudlarek, Marek Włodarz APN Promise, Warszawa 2016 Microsoft Visual C# 2015 Krok
PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ
PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK INFORMATYK, 351203 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ Systemy baz danych 1. 2 Wstęp do baz danych 2. 2 Relacyjny model baz danych. 3. 2 Normalizacja baz danych. 4. 2 Cechy
Język programowania Scala / Grzegorz Balcerek. Wyd. 2. Poznań, cop Spis treści
Język programowania Scala / Grzegorz Balcerek. Wyd. 2. Poznań, cop. 2016 Spis treści Przedmowa 1 Stosowana notacja 1 1. Wprowadzenie 3 1.1. Konsola interaktywna języka Scala 3 1.2. Zmienne 5 1.3. Wartości
KOTLIN. Język programowania dla Androida
KOTLIN Język programowania dla Androida Historia Kotlin został opracowany przez firmę JetBrains Prace rozpoczęto w 2011 r., od 2012 r. dostępny na licencji Apache 2. Nazwa pochodzi od wyspy koło Petersburga
Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I
Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I Rozkład zgodny
Wykład 8: klasy cz. 4
Programowanie obiektowe Wykład 8: klasy cz. 4 Dynamiczne tworzenie obiektów klas Składniki statyczne klas Konstruktor i destruktory c.d. 1 dr Artur Bartoszewski - Programowanie obiektowe, sem. 1I- WYKŁAD
Programowanie obiektowe
Programowanie obiektowe Wykład 2 Marcin Młotkowski 4 marca 2015 Plan wykładu 1 2 3 4 5 Marcin Młotkowski Programowanie obiektowe 2 / 47 Krótki opis C Obiektowy, z kontrolą typów; automatyczne odśmiecanie;
Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II
Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II Rozkład wymagający
Techniki programowania INP001002Wl rok akademicki 2018/19 semestr letni. Wykład 3. Karol Tarnowski A-1 p.
Techniki programowania INP001002Wl rok akademicki 2018/19 semestr letni Wykład 3 Karol Tarnowski karol.tarnowski@pwr.edu.pl A-1 p. 411B Plan prezentacji Abstrakcja funkcyjna Struktury Klasy hermetyzacja
Zakres tematyczny dotyczący podstaw programowania Microsoft Office Excel za pomocą VBA
Zakres tematyczny dotyczący podstaw programowania Microsoft Office Excel za pomocą VBA 1 Rozdział 1 Praca z makropoleceniami Opis: W tym rozdziale kursanci przechodzą przez wprowadzenie do programowania
.NET Klasy, obiekty. ciąg dalszy
.NET Klasy, obiekty ciąg dalszy Przeciążanie operatorów 1 W języku C# istnieje możliwość zdefiniowania funkcjonalności dużej części operatorów dla typów stworzonych przez użytkownika. Dzięki takiemu zabiegowi,
Część I Dostęp do danych oraz moŝliwości programowe (silnik bazy danych)
Spis treści Wstęp... xi Część I Dostęp do danych oraz moŝliwości programowe (silnik bazy danych) 1 Program SQL Server Management Studio oraz język Transact SQL... 3 Omówienie programu SQL Server Management
Microsoft SQL Server Podstawy T-SQL
Itzik Ben-Gan Microsoft SQL Server Podstawy T-SQL 2012 przełożył Leszek Biolik APN Promise, Warszawa 2012 Spis treści Przedmowa.... xiii Wprowadzenie... xv Podziękowania... xix 1 Podstawy zapytań i programowania
Programowanie (C++) NI 5
Forma kształcenia i sposób weryfikacji efektów kształcenia Efekty kształcenia WYDZIAŁ FIZYKI UwB kierunek studiów: FIZYKA specjalność: FIZYKA KOD USOS: 0900 FS1 2 PRO Karta przedmiotu Przedmiot moduł ECTS
Język programowania DELPHI / Andrzej Marciniak. Poznań, Spis treści
Język programowania DELPHI / Andrzej Marciniak. Poznań, 2012 Spis treści Przedmowa 11 Przyjęta notacja 13 Rozdział 1. Wprowadzenie 15 1.1. Ogólne zasady programowania zorientowanego obiektowo 15 1.2. Historia
C++ - klasy. C++ - klasy. C++ - klasy. C++ - klasy. C++ - klasy WSKAŹNIKI KLASOWE
WSKAŹNIKI KLASOWE Wskaźniki klasowe Każdy obiekt zajmuje fragment pamięci i wszystkie obiekty tego samego typu zajmują fragmenty pamięci tej samej długości początek miejsca w pamięci zajmowanego przez
Programowanie współbieżne Wykład 8 Podstawy programowania obiektowego. Iwona Kochaoska
Programowanie współbieżne Wykład 8 Podstawy programowania obiektowego Iwona Kochaoska Programowanie Obiektowe Programowanie obiektowe (ang. object-oriented programming) - metodyka tworzenia programów komputerowych,
Programowanie w środowiskach graficznych. Wykład 3 Język C#
Programowanie w środowiskach graficznych Wykład 3 Język C# 1 Zagadnienia 1. Wprowadzenie 2. Przestrzenie nazw 3. Typy, parametry, konwersje 4. Klasy 5. Instrukcje sterujące 6. Właściwości 7. Interfejsy,
Visual C# dla zupełnie początkujących / Tony Gaddis. Wydanie IV. Gliwice, copyright Spis treści. Wstęp 11. Uwaga, czytelnicy 19
Visual C# dla zupełnie początkujących / Tony Gaddis. Wydanie IV. Gliwice, copyright 2019 Spis treści Wstęp 11 Uwaga, czytelnicy 19 Rozdział 1. Wstępne informacje na temat komputerów i programowania 21
Klasy cd. Struktury Interfejsy Wyjątki
Klasy cd. Struktury Interfejsy Wyjątki Struktury Struktura pozwala na zdefiniowanie typu danych, który nie charakteryzuje się zbyt złożoną funkcjonalnością (np. punkt, kolor, etc). Do definiowania struktury
Kurs WWW. Paweł Rajba. pawel@ii.uni.wroc.pl http://pawel.ii.uni.wroc.pl/
Paweł Rajba pawel@ii.uni.wroc.pl http://pawel.ii.uni.wroc.pl/ Spis treści Wprowadzenie Automatyczne ładowanie klas Składowe klasy, widoczność składowych Konstruktory i tworzenie obiektów Destruktory i
Projekt: Mikro zaprogramowane na sukces!
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt: Mikro zaprogramowane na sukces! Opis autoryzowanych szkoleń Microsoft planowanych do realizacji w ramach
Spis treści 1. Wstęp 2. Projektowanie systemów informatycznych
Spis treści 1. Wstęp... 9 1.1. Inżynieria oprogramowania jako proces... 10 1.1.1. Algorytm... 11 1.2. Programowanie w językach wysokiego poziomu... 11 1.3. Obiektowe podejście do programowania... 12 1.3.1.
1 Ergonomia i komputer Wprowadzenie Krótka historia ergonomii Ergonomiczna praca z komputerem... 11
Spis treści Wstęp........................................................ 3 Część I Zasady pracy z komputerem 1 Ergonomia i komputer.................................... 7 1.1 Wprowadzenie.........................................
SZYBKO ZROZUMIEĆ VISUAL BASIC 2012 Artur Niewiarowski -
S t r o n a 2 SZYBKO ZROZUMIEĆ VISUAL BASIC 2012 Artur Niewiarowski - Copyright by Artur Niewiarowski 2013 ISBN: 978-83-937802-0-4 - Artur Niewiarowski Self-Publishing - All rights reserved. Wszelkie prawa
Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFT s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Język C++ Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFT-1-306-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Techniczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma
Programowanie w języku Swift : Big Nerd Ranch guide / Matthew Mathias, John Gallagher. Gliwice, cop Spis treści
Programowanie w języku Swift : Big Nerd Ranch guide / Matthew Mathias, John Gallagher. Gliwice, cop. 2017 Spis treści Wprowadzenie 13 Poznawanie języka Swift 13 Dokąd zmierza Objective-C? 13 Przygotowania
PHP i MySQL dla każdego / Marcin Lis. Wyd. 3. Gliwice, cop Spis treści
PHP i MySQL dla każdego / Marcin Lis. Wyd. 3. Gliwice, cop. 2017 Spis treści Wstęp 11 Część I Skrypty PHP dynamiczne generowanie stron internetowych 15 Rozdział 1. Podstawy 17 Czym jest PHP? 17 Krótka
Programowanie obiektowe - 1.
Programowanie obiektowe - 1 Mariusz.Masewicz@cs.put.poznan.pl Programowanie obiektowe Programowanie obiektowe (ang. object-oriented programming) to metodologia tworzenia programów komputerowych, która
Załącznik nr 1 do zapytania ofertowego nr 1/POKL/2015
Załącznik nr 1 do zapytania ofertowego nr 1/POKL/2015 Dotyczy zapytania ofertowego nr 1/POKL/2015, z dnia 12.01.2015 r. w ramach projektu PWP Paragon i Attero finansowanego ze środków Unii Europejskiej
Spis treści WSTĘP CZĘŚĆ I. PASCAL WPROWADZENIE DO PROGRAMOWANIA STRUKTURALNEGO. Rozdział 1. Wybór i instalacja kompilatora języka Pascal
Spis treści WSTĘP CZĘŚĆ I. PASCAL WPROWADZENIE DO PROGRAMOWANIA STRUKTURALNEGO Rozdział 1. Wybór i instalacja kompilatora języka Pascal 1.1. Współczesne wersje kompilatorów Pascala 1.2. Jak zainstalować
Programowanie obiektowe 2 - opis przedmiotu
Programowanie obiektowe 2 - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Programowanie obiektowe 2 Kod przedmiotu 11.3-WK-MATP-PO2-L-S14_pNadGenDGV9E Wydział Kierunek Wydział Matematyki, Informatyki
1. Które składowe klasa posiada zawsze, niezależnie od tego czy je zdefiniujemy, czy nie?
1. Które składowe klasa posiada zawsze, niezależnie od tego czy je zdefiniujemy, czy nie? a) konstruktor b) referencje c) destruktor d) typy 2. Które z poniższych wyrażeń są poprawne dla klasy o nazwie
Programowanie obiektowe
Wykład 2 28 lutego 2019 Plan wykładu 1 2 3 4 5 Plan wykładu 1 2 3 4 5 Krótki opis C Obiektowy, z kontrolą typów; automatyczne odśmiecanie; standardy ISO i ECMA; podobny składniowo do C++; Język C Krótka
Programowanie obiektowe
Laboratorium z przedmiotu Programowanie obiektowe - zestaw 02 Cel zajęć. Celem zajęć jest zapoznanie z praktycznymi aspektami projektowania oraz implementacji klas i obiektów z wykorzystaniem dziedziczenia.
Podstawy języka T-SQL : Microsoft SQL Server 2016 i Azure SQL Database / Itzik Ben-Gan. Warszawa, Spis treści
Podstawy języka T-SQL : Microsoft SQL Server 2016 i Azure SQL Database / Itzik Ben-Gan. Warszawa, 2016 Spis treści Wprowadzenie Podziękowania xiii xvii 1 Podstawy zapytań i programowania T-SQL 1 Podstawy
Szablony klas, zastosowanie szablonów w programach
Szablony klas, zastosowanie szablonów w programach 1. Szablony klas i funkcji 2. Szablon klasy obsługującej uniwersalną tablicę wskaźników 3. Zastosowanie metody zwracającej przez return referencję do
Programuj w języku C# i zarabiaj na swoich aplikacjach! Programowanie w Visual Studio 2013 to czysta przyjemność!
Programuj w języku C# i zarabiaj na swoich aplikacjach! Dostosuj środowisko Visual Studio 2013 do tworzonej aplikacji Twórz programy nie tylko internetowe - for Desktop, for Windows i for Web Uniknij problemów
Cena szkolenia. Opis kursu
Kurs C# Cena szkolenia Cena szkolenia wynosi 90 zł za 60 min. Ilość godzin szkolenia jest zależna od postępów w nauce uczestnika kursu oraz ilości czasu, którą będzie potrzebował do realizacji zadań i
C# 6.0 w pigułce / Joseph Albahari, Ben Albahari. Gliwice, cop Spis treści
C# 6.0 w pigułce / Joseph Albahari, Ben Albahari. Gliwice, cop. 2016 Spis treści Wstęp 11 1 Wprowadzenie do C# i.net Framework 17 Obiektowość 17 Bezpieczeństwo typów 18 Zarządzanie pamięcią 19 Platformy
Obszar statyczny dane dostępne w dowolnym momencie podczas pracy programu (wprowadzone słowem kluczowym static),
Tworzenie obiektów Dostęp do obiektów jest realizowany przez referencje. Obiekty w języku Java są tworzone poprzez użycie słowa kluczowego new. String lan = new String( Lancuch ); Obszary pamięci w których
Język Java część 2 (przykładowa aplikacja)
Programowanie obiektowe Język Java część 2 (przykładowa aplikacja) Paweł Rogaliński Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechniki Wrocławskiej pawel.rogalinski @ pwr.wroc.pl Java Java przykładowa
Zacznij Tu! Poznaj Microsoft 2012. Visual Basic. Michael Halvorson. Przekład: Joanna Zatorska
Zacznij Tu! Poznaj Microsoft 2012 Visual Basic Michael Halvorson Przekład: Joanna Zatorska APN Promise, Warszawa 2013 Spis treści Wstęp...................................................................vii
Podstawy programowania skrót z wykładów:
Podstawy programowania skrót z wykładów: // komentarz jednowierszowy. /* */ komentarz wielowierszowy. # include dyrektywa preprocesora, załączająca biblioteki (pliki nagłówkowe). using namespace
Programowanie obiektowe
Laboratorium z przedmiotu - zestaw 02 Cel zajęć. Celem zajęć jest zapoznanie z praktycznymi aspektami projektowania oraz implementacji klas i obiektów z wykorzystaniem dziedziczenia. Wprowadzenie teoretyczne.
Programowanie obiektowe i zdarzeniowe wykład 4 Kompozycja, kolekcje, wiązanie danych
Programowanie obiektowe i zdarzeniowe wykład 4 Kompozycja, kolekcje, wiązanie danych Obiekty reprezentują pewne pojęcia, przedmioty, elementy rzeczywistości. Obiekty udostępniają swoje usługi: metody operacje,
Wykład 4: Klasy i Metody
Wykład 4: Klasy i Metody Klasa Podstawa języka. Każde pojęcie które chcemy opisać w języku musi być zawarte w definicji klasy. Klasa definiuje nowy typ danych, których wartościami są obiekty: klasa to
4 Web Forms i ASP.NET...149 Web Forms...150 Programowanie Web Forms...150 Możliwości Web Forms...151 Przetwarzanie Web Forms...152
Wstęp...xv 1 Rozpoczynamy...1 Co to jest ASP.NET?...3 W jaki sposób ASP.NET pasuje do.net Framework...4 Co to jest.net Framework?...4 Czym są Active Server Pages (ASP)?...5 Ustawienia dla ASP.NET...7 Systemy
Szczegółowy opis zamówienia:
Szczegółowy opis zamówienia: Rok 2016 budowa stron w html5 (8h v + 4h ćw) 8 szt. html5 - zaawans. (7h v + 5h ćw) 8 szt. programowania w java script (9h v + 7h ćw) 8 szt. java script zaawans (8h v + 4h
Programowanie dla początkujących w 24 godziny / Greg Perry, Dean Miller. Gliwice, cop Spis treści
Programowanie dla początkujących w 24 godziny / Greg Perry, Dean Miller. Gliwice, cop. 2017 Spis treści O autorach 11 Podziękowania 12 Wprowadzenie 13 CZĘŚĆ I ZACZNIJ PROGRAMOWAĆ JUŻ DZIŚ Godzina 1. Praktyczne
Wykład 2 Składnia języka C# (cz. 1)
Wizualne systemy programowania Wykład 2 Składnia języka C# (cz. 1) 1 dr Artur Bartoszewski -Wizualne systemy programowania, sem. III- WYKŁAD Wizualne systemy programowania Budowa projektu 2 Struktura programu
Język Java część 2 (przykładowa aplikacja)
Programowanie obiektowe Język Java część 2 (przykładowa aplikacja) Paweł Rogaliński Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechniki Wrocławskiej pawel.rogalinski @ pwr.wroc.pl Java Java przykładowa
Modelowanie diagramów klas w języku UML. Łukasz Gorzel 244631@stud.umk.pl 7 marca 2014
Modelowanie diagramów klas w języku UML Łukasz Gorzel 244631@stud.umk.pl 7 marca 2014 Czym jest UML - Unified Modeling Language - Rodzina języków modelowania graficznego - Powstanie na przełomie lat 80
Systemy GIS Tworzenie zapytań w bazach danych
Systemy GIS Tworzenie zapytań w bazach danych Wykład nr 6 Analizy danych w systemach GIS Jak pytać bazę danych, żeby otrzymać sensowną odpowiedź......czyli podstawy języka SQL INSERT, SELECT, DROP, UPDATE
Część I Programowanie niskiego poziomu w języku C 19
Spis treści Przedmowa 13 Wstęp 15 Część I Programowanie niskiego poziomu w języku C 19 Wprowadzenie 21 1 Typy 23 1.1 Fundamentalne typy danych...................... 23 1.2 Typy pochodne.............................
Oracle11g: Programowanie w PL/SQL
Oracle11g: Programowanie w PL/SQL OPIS: Kurs pozwala zrozumieć zalety programowania w języku PL/SQL. Studenci uczą się tworzyć bloki kodu wykonywanego po stronie serwera, który może być współużytkowany
Programowanie strukturalne i obiektowe : podręcznik do nauki zawodu technik informatyk / Adam Majczak. Gliwice, cop
Programowanie strukturalne i obiektowe : podręcznik do nauki zawodu technik informatyk / Adam Majczak. Gliwice, cop. 2010 Spis treści Wstęp 11 Część I PASCAL - wprowadzenie do programowania strukturalnego
Programowanie obiektowe Object programming. Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/1 z dnia 1 lutego 01r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 01/013 Programowanie
SQL w 24 godziny / Ryan Stephens, Arie D. Jones, Ron Plew. Warszawa, cop Spis treści
SQL w 24 godziny / Ryan Stephens, Arie D. Jones, Ron Plew. Warszawa, cop. 2016 Spis treści O autorach 11 Podziękowania 12 Część I Wprowadzenie do języka SQL 13 Godzina 1. Witamy w świecie języka SQL 15
Materiały do zajęć VII
Spis treści I. Klasy Materiały do zajęć VII II. III. Konstruktor Właściwości i indeksatory Klasy Programowanie obiektowe wiadomości wstępne Paradygmat programowania obiektowego Abstrakcja Hermetyzacja
Tworzenie zapytań do Microsoft SQL Server
MS 20461 Tworzenie zapytań do Microsoft SQL Server Czas trwania: 5 dni (40 h) Poziom trudności: Średnio Zaawansowany Autoryzacja: Microsoft Opis: Szkolenie administratorów baz danych oraz programistów
Rok akademicki: 2012/2013 Kod: JFM s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Programowanie obiektowe Rok akademicki: 2012/2013 Kod: JFM-1-508-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: Poziom studiów: Studia I
Swift (pol. jerzyk) nowy język programowania zaprezentowany latem 2014 r. (prace od 2010 r.)
Swift (pol. jerzyk) nowy język programowania zaprezentowany latem 2014 r. (prace od 2010 r.) przeznaczony do programowania zarówno pod ios jak i Mac OS X bazuje na logice Objective-C bez kompatybilności
ZMODYFIKOWANY Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia
ZP/ITS/11/2012 Załącznik nr 1a do SIWZ ZMODYFIKOWANY Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Przedmiotem zamówienia jest: Przygotowanie zajęć dydaktycznych w postaci kursów e-learningowych przeznaczonych
Baza danych sql. 1. Wprowadzenie
Baza danych sql 1. Wprowadzenie Do tej pory operowaliście na listach. W tej instrukcji pokazane zostanie jak stworzyć bazę danych. W zadaniu skorzystamy z edytora graficznego struktury bazy danych, który
Spis treści. Część I Wprowadzenie do pakietu oprogramowania Analysis Services
Spis treści Wstęp... ix Odkąd najlepiej rozpocząć lekturę?... ix Informacja dotycząca towarzyszącej ksiąŝce płyty CD-ROM... xi Wymagania systemowe... xi Instalowanie i uŝywanie plików przykładowych...
IT Camp Junior Java Developer. Cel kursu
IT Camp Junior Java Developer Cel kursu Kurs ma na celu przygotowanie do roli Młodszego Programisty Java. Podczas kursu uczestnik pozna narzędzia wykorzystywane w codziennej pracy programisty, język Java,
C++ - polimorfizm. C++ - polimorfizm. C++ - polimorfizm. C++ - polimorfizm. C++ - polimorfizm POLIMORFIZM
POLIMORFIZM Podstawowe pytanie, które nieustannie ma towarzyszyć autorowi programowi: czy gdyby nagle okazało się, że jest więcej... (danych na wejściu, typów danych, czynności, które program ma wykonać,
Microsoft Excel 2013: Budowanie modeli danych przy użyciu PowerPivot
Microsoft Excel 2013: Budowanie modeli danych przy użyciu PowerPivot Alberto Ferrari i Marco Russo Przekład: Marek Włodarz APN Promise Warszawa 2014 Spis treści Wprowadzenie............................................................
Materiały do laboratorium MS ACCESS BASIC
Materiały do laboratorium MS ACCESS BASIC Opracowała: Katarzyna Harężlak Access Basic jest językiem programowania wykorzystywanym w celu powiązania obiektów aplikacji w jeden spójny system. PROCEDURY I
C# 6.0 Księga przepisów
C# 6.0 Księga przepisów Jay Hilyard & Stephen Teilhet przekład: Krzysztof Kapustka, Joanna Zatorska APN Promise Warszawa 2015 Spis treści Wstęp........................................................................xi
Swift (pol. jerzyk) nowy język programowania zaprezentowany latem 2014 r. (prace od 2010 r.)
Swift (pol. jerzyk) nowy język programowania zaprezentowany latem 2014 r. (prace od 2010 r.) przeznaczony do programowania zarówno pod ios jak i Mac OS X bazuje na logice Objective-C bez kompatybilności
SQL Server i T-SQL w mgnieniu oka : opanuj język zapytań w 10 minut dziennie / Ben Forta. Gliwice, Spis treści
SQL Server i T-SQL w mgnieniu oka : opanuj język zapytań w 10 minut dziennie / Ben Forta. Gliwice, 2017 Spis treści O autorze 9 Wprowadzenie 11 Lekcja 1. Zrozumieć SQL 15 Podstawy baz danych 15 Język SQL
Zaawansowane programowanie w C++ (PCP)
Zaawansowane programowanie w C++ (PCP) Wykład 4 - wzorce projektowe. dr inż. Robert Nowak - p. 1/18 Powtórzenie klasy autonomiczne tworzenie nowych typów: dziedziczenie i agregacja dziedziczenie: przedefiniowywanie
Baza danych sql. 1. Wprowadzenie. 2. Repozytaria generyczne
Baza danych sql 1. Wprowadzenie Do tej pory operowaliście na listach. W tej instrukcji pokazane zostanie jak stworzyć bazę danych. W zadaniu skorzystamy z możliwości utworzenia struktury bazy danych z
Język programowania. Andrzej Bobyk http://www.alfabeta.lublin.pl. www.alfabeta.lublin.pl/jp/
Język programowania Andrzej Bobyk http://www.alfabeta.lublin.pl www.alfabeta.lublin.pl/jp/ Literatura K. Reisdorph: Delphi 6 dla każdego. Helion, Gliwice 2001 A. Grażyński, Z. Zarzycki: Delphi 7 dla każdego.
IMIĘ i NAZWISKO: Pytania i (przykładowe) Odpowiedzi
IMIĘ i NAZWISKO: Pytania i (przykładowe) Odpowiedzi EGZAMIN PIERWSZY (25 CZERWCA 2013) JĘZYK C++ poprawiam ocenę pozytywną z egzaminu 0 (zakreśl poniżej x) 1. Wśród poniższych wskaż poprawną formę definicji