Analiza stanu i skuteczności pomocy społecznej w województwie zachodniopomorskim za 2014 rok

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Analiza stanu i skuteczności pomocy społecznej w województwie zachodniopomorskim za 2014 rok"

Transkrypt

1 Zatwierdzam: Analiza stanu i skuteczności pomocy społecznej w województwie zachodniopomorskim za 2014 rok Opracował: Wydział Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie SZCZECIN 2015

2 Spis treści Wprowadzenie 2 1. Innowacje w obszarze zabezpieczenia społecznego w 2014 r Charakterystyka oraz dynamika zmian beneficjentów pomocy społecznej Analiza sposobu realizacji przez gminy zadań własnych oraz zadań zleconych z 8 zakresu administracji rządowej w 2014 r. 4. Analiza sposobu realizacji przez powiaty zadań własnych oraz zadań zleconych z 15 zakresu administracji rządowej w 2014 r. 5. Nadzór nad realizacją zadań z zakresu pomocy społecznej Analiza sposobu realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy 18 zastępczej na szczeblu gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim w 2014 r. 7. Kontrole sposobu realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy 20 zastępczej 8. Analiza sposobu realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie 21 w 2014 r Kontrole sposobu realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy 24 w rodzinie 10. Świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego Analiza zasobów instytucjonalnych pomocy społecznej województwa 29 zachodniopomorskiego Liczba i rodzaj placówek pomocy społecznej w 2014 r Domy pomocy społecznej i placówki zapewniające całodobową opiekę 32 osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i osobom w podeszłym wieku Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi środowiskowe 35 domy samopomocy Analiza obszaru zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej Informacja o realizacji wydatków budżetu Wojewody w 2014 r. w działach Ochrona zdrowia, 852 Pomoc społeczna oraz 853 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej Programy z zakresu pomocy społecznej i wspierania rodziny Program Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi Program wspierający powrót osób bezdomnych do społeczności Program wieloletni Pomoc państwa w zakresie dożywiania Resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 46 3 Maluch Resortowy program wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na 48 rok 2014 Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej Współpraca Wojewody Zachodniopomorskiego w 2014 r. z podmiotami 48 niepublicznymi, działającymi w zakresie realizacji zadań na rzecz osób niepełnosprawnych oraz bezdomnych Podsumowanie, wnioski, rekomendacje 51 1

3 Wprowadzenie Jednym z zadań wojewody, nałożonym na niego ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.), jest sporządzanie analizy stanu i skuteczności pomocy społecznej. Z uwagi na powyższe, przekazuję Państwu Analizę stanu i skuteczności pomocy społecznej w województwie zachodniopomorskim za 2014 r., opracowaną przez Wydział Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Niniejsza analiza sporządzona została w oparciu o Ocenę zasobów pomocy społecznej za rok 2014 dla województwa zachodniopomorskiego, przyjętą Uchwałą Nr 1052/14 z dnia 9 czerwca 2014 r. przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego oraz przygotowaną przez Urząd Marszałkowski - Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, na podstawie art. 16a oraz art. 21 ww. ustawy. Ocena przygotowywana jest z wykorzystaniem danych z cząstkowych ocen sporządzanych przez samorządy gmin i powiatów, przekazywanych w systemie Centralnej Aplikacji Statystycznej. Wydział Spraw Społecznych ZUW w Szczecinie sporządził przedmiotową analizę z wykorzystaniem danych udostępnianych na podstawie sprawozdawczości rzeczowofinansowej, resortowej oraz jednorazowej, z zakresu pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, przeciwdziałania przemocy w rodzinie, świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Ponadto, Analiza powstała z zastosowaniem szeregu opracowań własnych Wydziału sporządzanych na podstawie wyników bieżącej pracy oraz w oparciu o wyniki działalności nadzorczej i kontrolnej Wojewody w zakresie zabezpieczenia społecznego. W Analizie znajdziecie Państwo informacje dotyczące charakterystyki środowiska beneficjentów pomocy społecznej, rodzajów zadań realizowanych przez samorządy gminne, powiatowe oraz województwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, zasobów instytucjonalnych pomocy społecznej województwa zachodniopomorskiego, stanu wydatków budżetu Wojewody oraz jego współpracy z podmiotami niepublicznymi, programów rządowych oraz resortowych w zakresie pomocy społecznej i wspierania rodziny oraz wyników kontroli przeprowadzonych w 2014 r. przez inspektorów Wydziału Spraw Społecznych. Celem syntezy powyższych zagadnień jest ukazanie zaistniałych tendencji ilościowych, jakościowych oraz dynamiki zmian w zakresie pomocy społecznej. Przedstawiam zatem zgromadzony materiał wraz z wnioskami końcowymi oraz rekomendacjami, stanowiącymi zarys propozycji służących zwiększaniu efektywności pomocy społecznej w naszym województwie. Wojewoda Zachodniopomorski Marek Tałasiewicz 2

4 1. Innowacje w obszarze zabezpieczenia społecznego w 2014 r. Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa (PO PŻ) W 2014 r. rozpoczęło się wdrażanie Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa (PO PŻ). Jest to krajowy projekt zakładający realizację pomocy żywnościowej oraz podstawowej pomocy materialnej. Fundamentem prawnym programu jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 223/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (Dz. Urz. UE L 72 z r., str. 1), zwanego dalej rozporządzeniem FEAD oraz ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163 z późn. zm.). Podstawowe założenia programu wpisują się w unijne oraz krajowe cele stanowiące syntezę działań przeciwdziałających ubóstwu, a co za tym idzie - wykluczeniu społecznemu osób i rodzin najbardziej narażonych na skrajną biedę. Zakłada się skupienie tych działań na zapewnianiu produktów żywnościowych (posiłków) osobom i rodzinom, które nie są w stanie za pomocą własnych zasobów oraz możliwości zagwarantować sobie minimalnego standardu socjalnego. Art. 7 ustawy o pomocy społecznej oraz wysokość dochodu osoby/rodziny w odniesieniu do przyjętych zasad stanowią przesłanki do określenia grupy osób najbardziej potrzebujących, którym pomoc będzie przekazywana bezpłatnie oraz systematycznie. Beneficjenci programu otrzymują pomoc poprzez dwuetapowy proces redystrybucji artykułów spożywczych - organizacje partnerskie regionalne otrzymują dostawy paczek żywnościowych, które rozdysponowane zostają do organizacji partnerskich lokalnych lub bezpośrednio do beneficjentów pomocy. Pomoc w postaci produktów żywnościowych przekazuje się osobom potrzebującym w siedzibie organizacji prowadzącej ich dystrybucję, natomiast pomoc w formie posiłku - w placówkach pomocowych z zabezpieczonym zapleczem kuchennym. Oprócz wsparcia w zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych, w ramach programu winny być podejmowane inicjatywy mające na celu pomoc osobom tego wymagającym w prawidłowym funkcjonowaniu w społeczeństwie. Jednostki współuczestniczące w realizacji programu powinny organizować działania mające na celu włączenie osób ze środowisk zmarginalizowanych do społeczeństwa lokalnego, ich aktywizację, pomoc niepieniężną w zapewnieniu minimalnego standardu socjalnego oraz w formie poradnictwa specjalistycznego prawnego, psychologicznego. Program pomocy żywnościowej stanowi uzupełnienie istniejących programów rządowych oraz resortowych w zakresie pomocy osobom najuboższym. 3

5 Karta Dużej Rodziny W dniu 27 maja 2014 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę nr 85 w sprawie ustanowienia rządowego programu dla rodzin wielodzietnych (M.P. poz. 430) oraz przyjęła rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych (Dz. U. poz. 755 ). Celem programu było podjęcie działań na rzecz rodzin wielodzietnych, zarówno przez właściwych ministrów, jak i przez inne podmioty, w tym niepubliczne, które mogą zapewnić rodzinom wielodzietnym szczególne uprawnienia w ramach prowadzonej działalności. W zamian podmioty, które przyłączyły się do realizacji programu, mogą posługiwać się znakiem Tu honorujemy Kartę Dużej Rodziny w celach reklamowych i informacyjnych. Wykaz uprawnień przyznanych przez wszystkie podmioty uczestniczące w programie zamieszczony został na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Wykaz ten jest na bieżąco aktualizowany. Rządowy program dla rodzin wielodzietnych miał na celu nie tylko wsparcie tych rodzin, ale także promowanie modelu rodziny wielodzietnej oraz jej pozytywnego wizerunku. Beneficjentami programu zostali członkowie rodziny wielodzietnej, bez względu na jej dochód: rodzic (rodzice) oraz jego małżonek mający na utrzymaniu co najmniej troje dzieci w wieku do ukończenia 18 roku życia, w przypadku, gdy dziecko uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia 25 roku życia, natomiast bez ograniczeń wiekowych w przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, rodzic zastępczy (rodzice zastępczy) lub osoba (osoby) prowadząca rodzinny dom dziecka, dziecko w tym dziecko, nad którym rodzic sprawuje rodzinną pieczę zastępczą oraz pełnoletni wychowanek rodzinnej pieczy zastępczej, pozostający w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 135 z późn. zm.). Dokumentem identyfikującym członków rodziny wielodzietnej jest Karta Dużej Rodziny, wydawana bezpłatnie na wniosek członka rodziny wielodzietnej przez wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej. Karta jest dokumentem zindywidualizowanym, zawiera m. in. swój numer. Rodzic, który nabył uprawnienia wynikające z programu, nie traci tych uprawnień, chyba że sąd odebrał mu władzę rodzicielską lub ją ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. 4

6 Realizacja programu przez gminę jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej finansowanym z budżetu państwa. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zapewniło produkcję blankietów Kart, personalizację blankietów Kart, ich dystrybucję oraz zapewniło system teleinformatyczny, za pomocą którego wykonywane są czynności związane z realizacją programu. Realizacja zadania wynikającego z rządowego programu dla rodzin wielodzietnych w 2014 r. odbywała w 37 urzędach gmin i w 77 ośrodkach pomocy społecznej. Przystąpienie do programu podmiotów innych niż instytucje zgłoszone przez właściwych ministrów następuje na podstawie umów zawieranych z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego. Minister Pracy i Polityki Społecznej zawarł z wojewodami porozumienia w sprawie zawierania umów, a także zlecił zawieranie umów organizacjom pozarządowym. W 2014 r. Wojewoda Zachodniopomorski zawarł umowy w celu realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych z 10 pomiotami (Partnerami), których działalność nie ma zasięgu ogólnopolskiego. Jeżeli w gminie został wprowadzony samorządowy program przyznający uprawnienia rodzinom wielodzietnym, gmina może wykorzystać Kartę, jako dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z wprowadzonych w gminie uprawnień dla rodzin wielodzietnych. W 2014 r. w województwie zachodniopomorskim samorządowe programy dla rodzin wielodzietnych funkcjonowały w 7 gminach: (m. Szczecin, m. Koszalin, m. Stargard Szczeciński, gm. Gościno, gm. Kamień Pomorski, gm. Karlino, gm. Połczyn-Zdrój). W ramach rządowego programu dla rodzin wielodzietnych gminy w okresie od 16 czerwca do 31 grudnia 2014 r. wydały kart dla rodzin. Z przekazanej z budżetu państwa dotacji na koszty realizacji programu w 2014 r. w wys zł gminy wykorzystały kwotę zł. Od 1 stycznia 2015 r. uprawnienia członkom rodzin wielodzietnej są realizowane na podstawie ustawy z dnia 23 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2014 r., poz. 1863). Projekt Emp@tia - Platforma Komunikacyjna Obszaru Zabezpieczenia Społecznego W roku 2014 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej finalizowało prace mające na celu zbudowanie kompleksowej platformy komunikacyjnej w obszarze zabezpieczenia społecznego. Efektem końcowym tych prac jest Centralny System Informatyczny Zabezpieczenia Społecznego (CSIZS). Projekt ma na celu zwiększenie dostępności usług publicznych w formie cyfrowej dla obywateli i przedsiębiorców. Jednym z jego produktów jest Portal Informacyjno-Usługowy, w ramach którego każdy obywatel ma możliwość złożenia przez Internet wniosku dotyczącego spraw związanych z przyznawaniem i wypłatą świadczeń rodzinnych, z funduszu alimentacyjnego oraz z pomocy społecznej. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania tego kanału świadczenia pomocy beneficjentom jest podłączenie wszystkich jednostek organizacyjnych pomocy społecznej do systemu. W województwie zachodniopomorskim proces ten był realizowany i praktycznie zakończony w 2014 roku. Zbudowany system pozwala 5

7 również na korzystanie z oświadczeń i danych zgromadzonych w innych urzędach oraz skróci czas oczekiwania na decyzję. 2. Charakterystyka oraz dynamika zmian beneficjentów pomocy społecznej. Ośrodki pomocy społecznej realizują zadania określone w ustawie o pomocy społecznej oraz w programach rządowych obejmujących pomoc pieniężną, w naturze oraz w usługach. Strukturę powodów przyznania pomocy przedstawia poniższa tabela. Tabela 1. Powody przyznania pomocy POWÓD TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ LICZBA RODZIN LICZBA OSÓB W RODZINACH OGÓŁEM w tym: NA WSI UBÓSTWO SIEROCTWO BEZDOMNOŚĆ POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA W TYM: WIELODZIETNOŚĆ BEZROBOCIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEK WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO OGÓŁEM W TYM: RODZINY NIEPEŁNE RODZINY WIELODZIETNE PRZEMOC W RODZINIE POTRZEBA OCHRONY OFIAR HANDLU LUDŹMI ALKOHOLIZM NARKOMANIA TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO TRUDNOŚCI W INTEGRACJI OSÓB, KTÓRE OTRZYMAŁY STATUS UCHODŹCY LUB OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ ZDARZENIE LOSOWE SYTUACJA KRYZYSOWA KLĘSKA ŻYWIOŁOWA LUB EKOLOGICZNA Źródło: MPiPS-03. 6

8 Do głównych problemów występujących w środowisku wymagających pomocy ze strony ośrodków pomocy społecznej należały: ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Tabela 2. Typy rodzin objętych pomocą społeczną WYSZCZEGÓLNIENIE LICZBA RODZIN LICZBA OSÓB OGÓŁEM w tym: NA WSI W RODZINACH RODZINY OGÓŁEM o liczbie osób i więcej rodziny z dziećmi ogółem o liczbie dzieci i więcej RODZINY NIEPEŁNE OGÓŁEM o liczbie dzieci i więcej RODZINY EMERYTÓW I RENCISTÓW OGÓŁEM o liczbie osób i więcej Źródło: MPiPS-03. Wśród rodzin objętych pomocą społeczną osoby samotne stanowiły 44,80%, rodziny z dziećmi - 33,16%, rodziny niepełne 13,47%. Podobne proporcje w tych grupach utrzymują się od wielu lat. 7

9 3. Analiza sposobu realizacji przez gminy zadań własnych oraz zadań zleconych z zakresu administracji rządowej w 2014 r. Świadczenia pomocy społecznej w 2014 r. przyznano decyzją (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) osobom (w 2013 r osobom), w tym 111 osobom pomoc przyznano przez jednostkę powiatową, co stanowiło 5,41% mieszkańców województwa (w 2013 r. - 5,97%). W stosunku do roku 2013 liczba ta była niższa o osób (9,50%). Rozpiętość odsetka osób objętych pomocą w stosunku do liczby mieszkańców jest bardzo duża: od 2,65% w gminach Dobra oraz Kołobrzeg do 26,43% w gminie Kozielice. Wskaźnik osób objętych pomocą w poszczególnych gminach jest skorelowany ze wskaźnikiem bezrobocia. Na koniec grudnia 2014 r. wskaźnik bezrobocia w gminach województwa zachodniopomorskiego wynosił 8,50% (na koniec grudnia 2013 r. 9,90%). Liczba bezrobotnych w tym okresie zmniejszyła się o osób. Tabela 3. Liczba mieszkańców, wskaźnik bezrobocia, liczba osób i rodzin objętych pomocą w gminach Lp. Gmina Liczba mieszkańców Wskaźni k bezrobo cia grudzień 2014 Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia 2014 r. LICZBA RODZIN OGÓŁE M NA WSI Liczba osób w rodzinach Procent osób objętych pomocą do liczby mieszkańcó w 2014 r. 1. M. Białogard ,80% ,21 2. Gm. Białogard ,00% ,45 3. Karlino ,60% ,23 4. Tychowo ,30% ,75 5. Bierzwnik ,10% ,67 6. Choszczno ,00% ,70 7. Drawno ,10% ,65 8. Krzęcin ,80% ,49 9. Pełczyce ,60% , Recz ,30% , Czaplinek ,80% , Drawsko ,80% ,91 Pomorskie 13. Kalisz Pomorski ,90% , Ostrowice ,00% , Wierzchowo ,30% , Złocieniec ,80% , Goleniów ,60% , Maszewo ,90% , Nowogard ,30% , Osina ,00% , Przybiernów ,90% , Stepnica ,30% , Brojce ,80% , Gryfice ,80% ,45 8

10 25. Karnice ,10% , Płoty ,60% , Rewal ,40% , Trzebiatów ,50% , Banie ,20% , Cedynia ,30% , Chojna ,50% , Gryfino ,80% , Mieszkowice ,40% , Moryń ,80% , Stare Czarnowo ,30% , Trzcińsko-Zdrój ,80% , Widuchowa ,00% , Dziwnów ,50% , Golczewo ,70% , Kamień ,00% ,06 Pomorski 41. Międzyzdroje ,90% , Świerzno ,40% , Wolin ,50% , Dygowo ,20% , Gościno ,40% , M. Kołobrzeg ,60% , Gm. Kołobrzeg ,40% , Rymań ,90% , Siemyśl ,20% , Ustronie Morskie ,10% , Będzino ,40% , Biesiekierz ,50% , Bobolice ,70% , Manowo ,90% , Mielno ,10% , Polanów ,60% , Sianów ,20% , Świeszyno ,70% , Dobra ,70% , Łobez ,20% , Radowo Małe ,00% , Resko ,30% , Węgorzyno ,90% , Barlinek ,20% , Boleszkowice ,30% , Dębno ,10% , Myślibórz ,80% , Nowogródek ,50% ,48 Pomorski 69. Dobra ,30% ,65 (Szczecińska) 70. Kołbaskowo ,40% , Nowe Warpno ,80% ,87 9

11 72. Police ,00% , Bielice ,20% , Kozielice ,40% ,111 26, Lipiany ,20% , Przelewice ,60% , Pyrzyce ,50% , Warnice ,70% , M. Darłowo ,20% , Gm. Darłowo ,90% , Malechowo ,50% , Postomino ,40% , M. Sławno ,80% , Gm. Sławno ,60% , Chociwel ,70% , Dobrzany ,70% , Dolice ,40% , Ińsko ,70% , Kobylanka ,00% , Marianowo ,50% , Stara Dąbrowa ,00% , M. Stargard ,00% ,80 Szczeciński 93. Gm. Stargard ,30% ,65 Szczeciński 94. Suchań ,10% , Barwice ,10% , Biały Bór ,00% , Borne Sulinowo ,40% , Grzmiąca ,70% , M. Szczecinek ,30% , Gm. Szczecinek ,50% , Brzeżno ,70% , Połczyn-Zdrój ,70% , Rąbino ,30% , Sławoborze ,30% , M. Świdwin ,70% , Gm. Świdwin ,50% , Człopa ,60% , Mirosławiec ,90% , Tuczno ,10% , M. Wałcz ,00% , Gm. Wałcz ,90% , M. Koszalin ,30% , M. Szczecin ,30% , M. Świnoujście ,40% ,06 Województwo , ,41 Źródło: GUS wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.,wup - Szczecin wskaźnik bezrobocia w gminach, MiPS-03 liczba osób i rodzin objętych pomocą. 10

12 Ośrodki pomocy społecznej w 2014 r. udzieliły pomocy w postaci pracy socjalnej rodzinom, z których zostało objętych kontraktem socjalnym. Zadania zlecone gminom Głównym zadaniem z zakresu administracji rządowej zlecanym gminom jest organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb, wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Ośrodek pomocy społecznej udzielając wskazanej pomocy ustala czas i rodzaj pomocy (świadczonych usług), biorąc jednocześnie pod uwagę szczególne potrzeby podopiecznego. Rodzaje specjalistycznych usług opiekuńczych określone zostały w 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w 2014 r. realizowało 57 gmin (w 2013 r. 64) z terenu województwa zachodniopomorskiego. Efektem rzeczowym przekazanej dotacji było objęcie pomocą 543 osoby (w 2013 r ) z zaburzeniami psychicznymi. Łączny koszt usług w 2014 r. wyniósł zł (w 2013 r zł). Średni koszt 1 godziny świadczonych usług wyniósł 22,85 zł (w 2013 r. 22 zł). Na przestrzeni ostatnich lat w województwie zachodniopomorskim zauważa się spadek liczby przyznawanych świadczeń w formie specjalistycznych usług opiekuńczych. Ponadto, w ramach zadań zleconych, gminy wypłaciły 110 osobom wynagrodzenie za sprawowanie opieki, zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 9 ustawy o pomocy społecznej, na kwotę zł, a gmina Sianów udzieliła zasiłku celowego dla 1 rodziny poszkodowanej w wyniku huraganu na kwotę zł. Zadania własne gmin Świadczenia z pomocy społecznej udzielane przez gminy finansowane były ze środków własnych oraz z budżetu państwa przekazywanych gminom na dofinansowanie zadań własnych. W 2014 r. łączna kwota środków finansowych wydatkowanych przez gminy w ramach zadań własnych wyniosła tys. zł (w 2013 r tys. zł). W ramach zadań własnych gminy udzielały pomocy w formie: zasiłków stałych, zasiłków okresowych, posiłków, usług opiekuńczych, zasiłków celowych, opłacania pobytu w domu pomocy społecznej. W pozostałych wydatkach ujęto schronienie, ubranie, pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom niemającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ, zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego, zasiłki celowe w formie biletu kredytowanego, sprawienie pogrzebu, pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie. 11

13 Zasiłki stałe Zasiłki stałe w województwie zachodniopomorskim otrzymywały w 2014 r osoby, tj. o 258 mniej w stosunku do roku ubiegłego (w 2013 r ). Łączna kwota wypłaconych zasiłków wyniosła zł (w 2013 r zł), w tym dla osób samotnych zł oraz dla osób pozostających w rodzinie zł. Średnia wysokość zasiłku stałego wyniosła 423,92 zł (w 2013 r ,45 zł), dla osób samotnych 458,17 zł, a dla osób pozostających w rodzinie 288,00 zł. Liczba osób pobierających zasiłki stałe w województwie zachodniopomorskim od siedmiu lat utrzymuje się na podobnym poziomie i stanowi 0,7% liczby mieszkańców województwa. Zasiłki okresowe W 2014 r. zasiłki okresowe przyznano osobom, tj. o mniej niż w poprzednim roku (w 2013 r ), na łączną kwotę zł, tj. o zł mniej niż w roku ubiegłym (w 2013 r zł). Średnia wysokość zasiłku wyniosła 305,49 zł (w 2013 r ,58 zł), a średni okres, na który został przyznany zasiłek wyniósł 5,60 miesiąca. Środki własne gmin do zasiłków okresowych wynosiły zł. Najczęstszym powodem przyznania zasiłku okresowego było bezrobocie osób (w 2013 r osób), co stanowi 82,54% (w 2013 r. - 83,46%) ogółem przyznanych zasiłków okresowych, niepełnosprawność (w 2013 r ), co stanowi 9,98% (w 2013 r. - 9,24%,) długotrwała choroba (w 2013 r ), co stanowi 8,66% (w 2013 r. - 8,43%). W ostatnich latach liczba osób pobierających zasiłki okresowe w województwie utrzymuje się na podobnym poziomie i stanowi 2% liczby mieszkańców. Niższa o w odniesieniu do roku 2013 liczba osób otrzymujących zasiłki okresowe wynika z mniejszego stopnia bezrobocia. Liczba bezrobotnych między grudniem 2013 r. a grudniem 2014 r. zmniejszyła się o osób. Powyżej przedstawione dane liczbowe różnią się nieznacznie od danych ujętych w Ocenie Zasobów Pomocy Społecznej za rok 2014, z uwagi na różne źródła ich pozyskiwania. Usługi opiekuńcze Usługi opiekuńcze w 2014 r. świadczone były w 99 gminach dla osób (w 2013 r osób) na ogólną kwotę zł ( zł). Średni koszt 1 godziny usługi wynosił 15,87 zł (15,62 zł). Ponadto, poradnictwem specjalistycznym prawnym, psychologicznym oraz rodzinnym - zostało objętych rodzin ( w 2013 r rodzin), interwencją kryzysową natomiast rodzin (w 2013 r rodzin). 12

14 kwota w tys. zł Odpłatność gmin za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej W 2014 r. gminy poniosły odpłatność za pobyt w domach pomocy społecznej za osób (2.316 osób) 1 na ogólną kwotę zł ( zł). Średni miesięczny koszt dopłaty do pobytu mieszkańca w domu pomocy społecznej ponoszony przez gminę wyniósł 2.027,30 zł (1.997,06 zł). Odpłatność za pobyt osób w domach pomocy społecznej jest największą pozycją w wydatkach gmin na zadania pomocy społecznej i co roku wydatki te wzrastają (w 2010 r ,3 tys. zł, w 2011 r ,0 tys. zł, w 2012 r ,6 tys. zł, w 2013 r zł). Wykres 1. Wydatki gmin za osoby przebywające w domach pomocy społecznej , , , , , r r r r r r r r r r. lata Źródło: opracowanie własne. Pomoc dla osób bezdomnych Szczególnym rodzajem beneficjentów pomocy społecznej są osoby bezdomne. Organizacja pomocy świadczonej osobom bezdomnym ma wyjątkowo istotny charakter z uwagi na bezpośrednie zagrożenie ich zdrowia i życia w okresie zimowym. Dlatego też rokrocznie podejmowane są działania zmierzające do ochrony tej grupy osób szczególnie w czasie mrozów. Według danych ze sprawozdania rocznego MPiPS-03 z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach za I-XII 2014 r. z różnych form pomocy, której powodem przyznania była bezdomność skorzystało 3619 osób. 1 Dane w nawiasach prezentują stan na dzień 31 grudnia 2013 r. 13

15 Udzielenie pomocy osobom bezdomnym na terenie województwa zachodniopomorskiego w 2014 r. odbywało się najczęściej poprzez: skierowanie osoby pozbawionej schronienia do placówki całodobowego pobytu (schroniska, noclegowni, hostelu, interwencyjnego miejsca w domu pomocy społecznej), skierowanie osoby potrzebującej do placówki pomocy doraźnej: jadłodajni, punktów wydawania żywności, punktów wydawania odzieży itp., przyznanie zasiłku celowego na zakup opału, zabezpieczenie potrzeb związanych z zakupem ciepłej odzieży i obuwia zimowego (w formie pomocy materialnej lub przyznania zasiłku celowego), zwiększenie w okresie zimy liczby wydawanych posiłków przez jadłodajnie funkcjonujące przy placówkach pomocy społecznej, organizowanie zbiórek odzieży dla potrzebujących, realizacja indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności i kontraktów socjalnych, rozprowadzanie wśród osób bezdomnych ulotek informacyjnych o formach pomocy oraz miejscach, w których można uzyskać pomoc. W okresie zimowym podejmowane były dodatkowo następujące działania: współpraca ośrodków pomocy społecznej z policją i strażą gminną w zakresie monitorowania miejsc gromadzenia się osób bezdomnych, prowadzenie akcji informacyjnych, w ramach których upowszechnia się informacje dotyczące możliwości uzyskania pomocy w postaci schronienia, posiłku, odzieży, współpraca z lokalnymi mediami w celu zwiększenia stopnia wrażliwości społecznej na sytuację osób i rodzin, które mogą być dotknięte tragicznymi skutkami zimy, zatrudnienie przez organizacje pozarządowe streetworkerów do współpracy z osobami bezdomnymi bezpośrednio w miejscu ich przebywania, pomoc w załatwianiu formalności związanych z uzyskaniem dostępu do świadczeń zdrowotnych, nabycia praw emerytalno rentowych, ustalenia stopnia niepełnosprawności oraz w wyrobieniu dokumentów, nawiązywanie kontaktów z rodziną, tworzenie lokalnych zespołów reagowania kryzysowego, przygotowanie przez Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki informatora o placówkach świadczących pomoc osobom bezdomnym w okresie zimy, uruchomienie w listopadzie w Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody Zachodniopomorskiego bezpłatnej infolinii o numerze: z tel. komórkowych , pod którym całodobowo osoby potrzebujące mogły uzyskać wszystkie informacje o placówkach, które udzielają pomocy lub dysponują wolnymi miejscami noclegowymi; numer został podany do wiadomości publicznej za pośrednictwem środków masowego przekazu. 14

16 4. Analiza sposobu realizacji przez powiaty zadań własnych oraz zadań zleconych z zakresu administracji rządowej w 2014 r. Jednostką powołaną z mocy ustawy o pomocy społecznej do wykonywania powiatowych zadań pomocy społecznej jest powiatowe centrum pomocy rodzinie. Przy pomocy powiatowych centrów pomocy rodzinie starosta sprawuje nadzór nad działalnością jednostek specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, oraz ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej i ośrodków interwencji kryzysowej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje zdania z zakresu administracji rządowej oraz zadania własne powiatu określone odpowiednio w art. 19 i 20 ustawy o pomocy społecznej. Tabela 4. Pełnoletnie osoby opuszczające instytucje - pomoc pieniężna Wyszczególnienie Liczba pełnoletnich osób opuszczających instytucje o których mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej Kwota świadczeń dla osób pełnoletnich opuszczających instytucje o których mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej (w zł) Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki Pomoc pieniężna na usamodzielnienie Pomoc pieniężna na zagospodarowanie Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS-03. Ze sprawozdania MPiPS-03 wynika, że zarówno w roku 2013 i 2014 pomoc pieniężna na kontynowanie nauki była świadczeniem, z którego skorzystała największa liczba osób i na które przeznaczono największą kwotę środków. W 2014 roku w porównywaniu do roku 2013 o 33,71% spadła kwota świadczeń pieniężnych przeznaczona na usamodzielnienie, natomiast o 55,26% uległa obniżeniu pomoc pieniężna na zagospodarowanie. Zadania zlecone powiatowi z zakresu administracji rządowej, na które przeznaczane są środki z budżetu państwa, stanowią wąską grupę i są uzupełnieniem w stosunku do zadań zleconych gminom. Zadaniem takim jest pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą. Osobom takim pomocy udziela się w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy i obejmuje ona: świadczenia pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego, opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne, specjalistyczne poradnictwo socjalne wspierające proces integracji. Pomoc dla cudzoziemców realizowana jest na podstawie indywidualnego programu integracji uzgodnionego między powiatowym centrum pomocy rodzinie a cudzoziemcem. W 2014 r. pomocy udzielono 6 cudzoziemcom na łączną kwotę zł. 15

17 Zgodnie z art. 22 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej wojewoda prowadzi rejestr indywidualnych programów integracji. W 2014 roku wojewoda zachodniopomorski zaakceptował 3 indywidualne programy integracji przekazane przez powiatowe centra pomocy rodzinie. 5. Nadzór nad realizacją zadań z zakresu pomocy społecznej. W 2014 r. przeprowadzono ogółem 86 kontroli dotyczących zadań określonych w ustawie o pomocy społecznej, w tym: 40 kontroli w ośrodkach pomocy społecznej, 13 kontroli w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, 15 kontroli w domach pomocy społecznej (jedna kontrola dotyczyła sposobu realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi), 4 kontrole w placówkach świadczących całodobową opiekę osobom starszym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, 6 kontroli w powiatowych centrach pomocy rodzinie, 3 kontrole w podmiotach niepublicznych realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej zlecone przez wojewodę w drodze otwartego konkursu ofert, 5 kontroli w placówkach, co do których zachodziło podejrzenie prowadzenia bez zezwolenia wojewody placówki świadczącej całodobową opiekę. W 2014 r. dla potrzeb postępowania kontrolnego przyjęto 4-stopniową skalę ocen kontrolowanej jednostki: pozytywna, pozytywna z uchybieniami, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości oraz negatywna. W przypadku kontroli prowadzonych w ośrodkach pomocy społecznej podobnie jak w roku poprzednim kontrolą w szczególności objęto organizację specjalistycznych usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz realizację pracy socjalnej. Cele szczegółowe przyjęto w związku z licznymi nieprawidłowościami jakie stwierdzono na podstawie przeprowadzonych w 2013 r. postępowań kontrolnych. W roku 2014 wydano zalecenia pokontrolne dla 38 ośrodków pomocy społecznej formułując w nich 98 zaleceń i rekomendacji. Na podstawie przeprowadzonego postępowania kontrolnego działalność ośrodków pomocy społecznej oceniono pozytywnie z uchybieniami. W części dotyczącej przyznawania świadczeń finansowych odnotowano nieprawidłowości związane z niewłaściwym ustalaniem dochodu klienta i błędną wysokością zasiłków. W przypadku świadczeń niepieniężnych stwierdzono przyznawanie świadczeń z datą wsteczną oraz przyznawanie pomocy w formie schronienia lub posiłku jako świadczenia pieniężnego. Podkreślenia wymaga fakt, że na 40 przeprowadzonych kontroli w 9 przypadkach ośrodek nie zatrudniał odpowiedniej liczby pracowników socjalnych. Stwierdzono również w kilku przypadkach fakt nieprawidłowego naliczenia odpłatności za usługi świadczone przez ośrodek. Kontrole sposobu realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi wykazały, że w dalszym ciągu występują nieprawidłowości związane ze świadczeniem tych usług przez osoby nieposiadające wymaganych kwalifikacji. Ponadto, odnotowano fakt wykonywania czynności związanych z usługami opiekuńczymi, zamiast 16

18 specjalistycznych usług opiekuńczych. W kilku przypadkach kontrola wykazała brak weryfikowania możliwości uzyskania pomocy z innych systemów np. z ochrony zdrowia lub z systemu oświaty. Kontrole realizacji pracy socjalnej wskazywały znikome zastosowanie kontraktu socjalnego w pracy z klientem pomocy społecznej. Część wydanych zaleceń odnosiła się do postępowań administracyjnych i dotyczyła nieuzasadnionego stosowania rygoru natychmiastowej wykonalności, braku potwierdzenia dostarczenia decyzji administracyjnej, oraz przywoływania błędnej podstawy prawnej w decyzjach przyznających świadczenia. W przypadku kontroli ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi wydano 51 zaleceń i rekomendacji dla 12 jednostek. Zalecenia pokontrolne dotyczyły sposobu funkcjonowania (wyodrębnienie ze struktury organizacyjnej innych jednostek), dostosowania bazy lokalowej do wymogów wynikających ze standardów określonych w rozporządzeniu w sprawie środowiskowych domów samopomocy, rozszerzenia zakresu usług, poprawy wskaźnika zatrudnienia oraz kwalifikacji pracowników, modyfikacji dokumentacji zbiorczej i indywidualnej. Na 6 kontroli przeprowadzonych w powiatowych centrach pomocy rodzinie tylko w 2 wydano zalecenia pokontrolne dotyczące: opracowania powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych oraz statutu pcpr, wzmocnienia nadzoru nad podległymi jednostkami oraz właściwego doręczania decyzji. W pozostałych czterech przypadkach nie wniesiono zastrzeżeń do kontrolowanej działalności i postępowanie kontrolne zakończone zostało wydaniem pozytywnej oceny. W odniesieniu do 14 kontroli przeprowadzonych w domach pomocy społecznej 8 z nich zakończyło się wydaniem zaleceń pokontrolnych obejmujących swym zakresem m.in. kwestie dotyczące poprawy bazy lokalowej: likwidacji barier architektonicznych, zapewnienia właściwej powierzchni w pokojach mieszkalnych oraz prawidłowego rozmieszczenia mieszkańców w pokojach, zapewnienia palarni i przeprowadzenia remontu pomieszczeń mieszkalnych. W dalszym ciągu stwierdza się brak podejmowania skutecznych działań zmierzających do likwidacji depozytów po zmarłych mieszkańcach domów. W szczególności uwagę zwrócono na fakt przyjmowania do domu pomocy społecznej osób bez wydanej w tym zakresie decyzji administracyjnej (na podstawie umowy cywilno-prawnej) lub osób dodatkowych ponad liczbę miejsc, na którą dom otrzymał zezwolenie. W czterech jednostkach nieprawidłowości dotyczyły wskaźnika zatrudnienia zespołu terapeutyczno-opiekuńczego lub kwalifikacji pracowników. W pozostałym zakresie wydane zalecenia pokontrolne dotyczyły sposobu organizacji wyżywienia, zwiększenia stawki żywieniowej, przestrzegania procedur postępowania z mieszkańcem przed przyjęciem do dps, umożliwienia dostępu do świadczeń oferowanych w ramach systemu ochrony zdrowia. W przypadku czterech kontroli przeprowadzonych w placówkach świadczących całodobową opiekę osobom starszym, niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku zalecenia wydano w stosunku do trzech jednostek i dotyczyły one głównie sposobu prowadzenia dokumentacji mieszkańców, przyjmowania osób ubezwłasnowolnionych oraz zapewnienia warunków lokalowych zgodnie ze standardem. 17

19 W związku z niekorzystnym zjawiskiem jakim jest pojawianie się placówek świadczących całodobową opiekę, prowadzonych bez zezwolenia wojewody, w 2014 roku przeprowadzono pięć kontroli doraźnych w celu zweryfikowania informacji o ewentualnym prowadzeniu takich placówek. Wskazane postępowania kontrolne zakończyły się w trzech przypadkach wydaniem decyzji Wojewody Zachodniopomorskiego, nakładających kary finansowe na podmioty prowadzące placówkę bez zezwolenia. W wyniku trzech kontroli realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej zleconych przez Wojewodę Zachodniopomorskiego podmiotom niepublicznym nie stwierdzono nieprawidłowości co do ich merytorycznego zakresu, a wydane dwóm jednostkom zalecenia pokontrolne dotyczyły sposobu prowadzenia ewidencji wydatków. We wszystkich typach kontrolowanych jednostek zakres wydanych zaleceń pokontrolnych był w większości zbieżny z zaleceniami wydanymi w roku poprzednim. 6. Analiza sposobu realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na szczeblu gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim w 2014 r. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej realizowane są w oparciu o ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Realizacja zadań przez samorządy gminne W 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonowała tylko 1 rodzina wspierająca, której głównym zadaniem była pomoc w opiece i wychowaniu dziecka oraz pomoc w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Gminy zatrudniały ogółem 217 asystentów, którzy pracowali z rodzinami. W roku 2014 z 550 rodzinami praca została zakończona, w tym: ze względu na osiągnięcie celów z 208 rodzinami, ze względu na zaprzestanie współpracy przez rodzinę w 163 rodzinach, ze względu na brak efektów z 81 rodzinami i ze względu na zmianę metod pracy z 84 rodzinami. Na terenie województwa funkcjonowało 125 placówek wsparcia dziennego, w tym 81 prowadzonych było przez inne podmioty niż gminy. Placówki te dysponowały miejscami. Realizacja zadań przez samorządy powiatowe Na terenie województwa zachodniopomorskiego w roku 2014 funkcjonowało 21 organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej, będących jednostkami organizacyjnymi powiatów. Organizatorzy zatrudniali 78 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, którzy pracowali z rodzinami zastępczymi i rodzinnymi domami dziecka. W ramach poradnictwa specjalistycznego w 2014 r. udzielono porad. Szkoleniami w zakresie pieczy zastępczej objęto: 3 kandydatów na rodziny zastępcze spokrewnione, 79 kandydatów na rodziny zastępcze niezawodowe, 47 kandydatów na rodziny zastępcze zawodowe, 6 kandydatów na prowadzących rodzinne domy dziecka. Zorganizowano 18

20 250 szkoleń dla już istniejących rodzin zastępczych oraz 9 szkoleń dla prowadzących rodzinne domy dziecka. Na terenie województwa w 2014 roku funkcjonowało ogółem rodzin zastępczych, w tym: rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem, 615 rodzin zastępczych niezawodowych, 73 rodziny zastępcze zawodowe, 30 rodzin zastępczych zawodowych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego, 15 rodzin zastępczych zawodowych specjalistycznych oraz 33 rodzinne domy dziecka. Na dzień 31 grudnia 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego było 58 placówek opiekuńczo-wychowawczych. Wśród w/w placówek 11 pełniło funkcję rodzinną, a pozostałe socjalizacyjną lub łączyły funkcję socjalizacyjną, interwencyjną i specjalistyczno-terapeutyczną. Placówki w 47 przypadkach prowadzone były przez samorządy powiatów, a w 10 przez podmioty niepubliczne. Dysponowały miejscami. Na koniec 2014 roku w placówkach opiekuńczo-wychowawczych przebywało ogółem dzieci, w tym 167 w placówkach niepublicznych. W 2014 roku w instytucjonalnej pieczy zastępczej umieszczonych zostało 225, a opuściło 143 wychowanków, w tym między innymi: 56 powróciło do rodzin biologicznych, 43 umieszczonych zostało w rodzinnych formach pieczy zastępczej, a 7 dzieci zostało przysposobionych. Tabela 5. Wybrane przyczyny umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej w 2014 r. przyczyna umieszczenia liczba dzieci umieszczonych w poszczególnych typach pieczy zastępczej rodziny zastępcze spokrewnione pozostałe rodziny zastępcze sieroctwo bezrobocie uzależnienia rodziców choroba rodziców placówki opiekuńczowychowawcze Źródło: Sprawozdanie rzeczowo-finansowe z wykonywania przez powiaty zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za 2014 r. Realizacja zadań przez samorząd województwa W październiku 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego została utworzona Regionalna Placówka Opiekuńczo-Terapeutyczna w Dębnie, która dysponuje 30 miejscami. Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego realizację zadania publicznego w zakresie uruchomienia i prowadzenia regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej powierzył Powiatowi Myśliborskiemu. W 2014 r. w placówce umieszczonych było 3 wychowanków. Ponadto, na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonowały 4 ośrodki adopcyjne, w tym: 2 prowadzone przez samorząd województwa i 2 prowadzone przez podmioty niepubliczne na zlecenie samorządu województwa, tj.: 19

21 Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Szczecinie, Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie, Ośrodek Adopcyjny Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Szczecińsko -Kamieńskiej w Szczecinie, Ośrodek Adopcyjny Fundacji Mam Dom w Szczecinie. W wyniku działalności w/w ośrodków w 2014 r. przysposobionych zostało 119 dzieci. Ośrodki adopcyjne udzieliły porad, w tym m.in.: rodzinom przysposabiającym, 214 rodzinom biologicznym. Pracownicy ośrodków przeprowadzili 154 szkolenia dla kandydatów na rodziny przysposabiające. 7. Kontrole sposobu realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. W roku 2014 przeprowadzono 21 kontroli placówek opiekuńczo-wychowawczych. W 3 przypadkach wydano zalecenia pokontrolne dotyczące: zatrudniania do pracy z dziećmi osób posiadających odpowiednie kwalifikacje, zapraszania na posiedzenia zespołów do spraw oceny sytuacji dziecka wszystkich osób wymienionych w przepisach prawa, informowania o przyjęciu dziecka w trybie interwencyjnym instytucji określonych w przepisach prawa, ograniczenia liczby wychowanków umieszczanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, uzgadniania z rodzicami/prawnymi opiekunami dziecka wszystkich kwestii wykraczających poza wykonywanie bieżącej pieczy nad dzieckiem, nie stosowania kar naruszających godność dziecka, organizowania szkoleń podnoszących kompetencje pracowników, podejmowania działań mających na celu poprawę relacji i atmosfery w placówce. Obszary wymagające dalszej pracy: rodziny biologiczne: działania profilaktyczne w rodzinach niewydolnych wychowawczo, zagrożonych odebraniem dzieci, profesjonalizacja działalności placówek wsparcia dziennego, zwiększenie liczby zatrudnionych asystentów rodzin i podniesienie jakości ich pracy. rodzinna piecza zastępcza: zwiększenie liczby rodzin zastępczych w celu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej. instytucjonalna piecza zastępcza: standaryzacja placówek opiekuńczo-wychowawczych pod względem liczby miejsc (osiągnięcie do końca 2020 roku w każdej placówce stanu wychowanków nie większego niż 14 osób). 20

22 8. Analiza sposobu realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w 2014 r. Zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie realizowane są w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Przemoc w rodzinie na terenie województwa zachodniopomorskiego w statystykach: Tabela 6. Realizacja procedur Niebieskie Karty w latach rok liczba instytucja wszczynająca procedurę ogółem policja pomoc społeczna GKRPA* oświata ochrona zdrowia liczba zakończonych procedur *gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych Źródło: opracowanie własne. Tabela 7. Realizacja działań w ramach procedury Niebieskie Karty w roku 2014 wskaźnik liczba wszczęte procedury Niebieskie Karty 4068 wypełnione formularze Niebieska Karta C wypełnione formularze Niebieska Karta D rodziny objęte procedurą rodziny, w których wszczęto procedurę w 2014 r procedury zakończone w związku z ustaniem przemocy procedury zakończone w wyniku stwierdzenia braku 849 zasadności podejmowania działań Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. Analizując ostatnie lata zauważa się wyraźny wzrost liczby wszczynanych procedur Niebieskie karty, co niekoniecznie musi być związane z nasileniem zjawiska przemocy, ale może świadczyć o wzroście świadomości społecznej i wczesnym reagowaniu przy zauważeniu pierwszych symptomów świadczących o istnieniu przemocy. 21

23 Tabela 8. Działalność zespołów interdyscyplinarnych wskaźnik liczba zespoły interdyscyplinarne 114 posiedzenia zespołów rodziny objęte pomocą zespołów interdyscyplinarnych osoby objęte pomocą zespołów interdyscyplinarnych rodziny objęte pomocą grup roboczych osoby objęte pomocą grup roboczych utworzone grupy robocze posiedzenia grup roboczych Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. We wszystkich gminach na terenie województwa zostały powołane zespoły interdyscyplinarne. Nieprawidłowości stwierdzane w zakresie funkcjonowania zespołów, to skład niezgodny z obowiązującymi przepisami najczęściej brakowało przedstawicieli organizacji pozarządowych i ochrony zdrowia. Problemem jest również duża rotacja członków zespołów. Tabela 9. Pomoc osobom doświadczającym przemocy w rodzinie wskaźnik powiat liczba gmina programy terapeutyczne dla osób dotkniętych 1 8 przemocą osoby korzystające z tych programów ogółem w tym kobiety mężczyźni 5 9 dzieci 0 5 grupy terapeutyczne 3 7 grupy wsparcia 1 8 telefony zaufania 8 38 w tym całodobowe 4 11 rozmowy przeprowadzone przez telefony zaufania poradnictwo liczba osób powiat gmina medyczne psychologiczne prawne socjalne zawodowe i rodzinne Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. 22

24 Tabela 10. Działalność specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie wskaźnik liczba specjalistyczne ośrodki wsparcia 2 miejsca w ośrodkach 20 osoby korzystające z całodobowej pomocy ośrodków 48 ogółem w tym kobiety 20 mężczyźni 0 dzieci 28 Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. Na terenie województwa funkcjonują dwa specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie: w Białogardzie i Świnoujściu. Każdy dysponuje 10 miejscami opieki całodobowej. Liczba miejsc zabezpiecza potrzeby województwa. Tabela 11. Ochrona dzieci przed przemocą w rodzinie wskaźnik powiat liczba gmina przyjazne pokoje 8 6 dzieci odebrane z rodziny art. 12a dzieci umieszczone u osoby najbliższej 8 19 dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej dzieci umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. Dzieci są grupą szczególnie chronioną przed przemocą w rodzinie. Każda sytuacja dotycząca odebrania dzieci z rodziny jest dokładnie analizowana i nie stwierdza się nieprawidłowości w tym zakresie. 23

25 Tabela 12. Działania wobec osób, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wskaźnik liczba podmioty realizujące programy korekcyjno-edukacyjne 21 osoby, które przystąpiły do programu ogółem 278 kobiety 39 mężczyźni 239 osoby, które ukończyły program ogółem 168 kobiety 28 mężczyźni 140 osoby, które powróciły do stosowania przemocy 35 kobiety 3 mężczyźni 32 Źródło: Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie za okres I-XII 2014 r. Liczba osób przystępujących do programu i kończących go nie zmienia się na przełomie ostatnich kilku lat. Stwierdzenie 35 przypadków powrotu do stosowania przemocy przez osoby, które ukończyły program korekcyjno-edukacyjny nie jest zjawiskiem bardzo niepokojącym. Jedną z przyczyn może być niewystarczające wsparcie rodzin po stwierdzeniu ustania przemocy, co skutkuje powrotem osób stosujących przemoc do poprzednich schematów postępowania. Monitorowanie osób kończących program oraz prowadzenie ewaluacji działań powinny zminimalizować ryzyko ponownego stosowania przemocy. 9. Kontrole sposobu realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W roku 2014 przeprowadzono 55 kontroli, w wyniku których stwierdzono, że najwięcej nieprawidłowości występowało przy prowadzeniu procedury Niebieskie Karty. Dotyczyły one przede wszystkim: nie sporządzania formularzy Niebieska Karta C i Niebieska Karta D oraz planów pomocy osobom doświadczającym przemocy i ich rodzinom, braku planowania działań dla członków rodzin dotkniętych przemocą, nie dokumentowania działań podejmowanych w ramach procedury, kończenia procedury bez spełnienia wymaganych przesłanek, tj. ustania przemocy i zrealizowania planu pomocy osobie doświadczającej przemocy i jej rodzinie, braku działań wobec dzieci w rodzinach dotkniętych przemocą, planowania działań nieadekwatnych do problemów zdiagnozowanych w rodzinach. Obszary wymagające dalszej pracy: przepisy prawa zachodzi konieczność ich zmiany, co pozwoli na zwiększenie skuteczności podejmowanych działań w rodzinach doświadczających przemocy, świadomość społeczna zasadne jest zwiększenie ilości prowadzonych kampanii społecznych, 24

26 wspieranie rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy w rodzinie - podejmowanie różnego rodzaju działań profilaktycznych i edukacyjnych adresowanych zarówno do rodzin biologicznych jak i zastępczych, infrastruktura instytucji działających na rzecz rodzin - zwiększenie liczby punktów konsultacyjnych świadczących specjalistyczne poradnictwo, działalność zespołów interdyscyplinarnych - zapewnienie większej liczby kompleksowych szkoleń i superwizji członkom zespołów. 10. Świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W 2014 r. świadczenia rodzinne pobierało rodzin. Strukturę wydatków ilustruje tabela. Tabela 13. Wydatki na realizację zadań z zakresu świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego w województwie zachodniopomorskim Lp. Wyszczególnienie 2013 rok 2014 rok Liczba świadczeń Wydatki Liczba świadczeń Wydatki w tys. w tys. zł w tys. w tys. zł I Świadczenia rodzinne (suma ) Zasiłki rodzinne (suma ) pobierane na: dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia 1.3 dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia Dodatki do zasiłków rodzinnych (suma ) w tym z tytułu: 2.1 urodzenia dziecka opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego samotnego wychowywania dziecka kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego rozpoczęcia roku szkolnego podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

27 3 Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka Świadczenia opiekuńcze (suma ) zasiłek pielęgnacyjny świadczenie pielęgnacyjne dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego , specjalny zasiłek opiekuńczy Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego za osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy Koszty obsługi wypłat świadczeń rodzinnych X X w tym: sfinansowane z dotacji z budżetu państwa X X II Świadczenie z funduszu alimentacyjnego 1 Świadczenie z funduszu alimentacyjnego Koszty obsługi wypłat świadczenia z funduszu alimentacyjnego X X w tym: sfinansowane z dotacji z budżetu państwa X X Koszty podejmowanych działań wobec dłużników alimentacyjnych X X w tym: sfinansowane z dotacji z budżetu państwa X X Źródło: sprawozdanie rzeczowo-finansowe o zadaniach z zakresu świadczeń rodzinnych zrealizowanych ze środków budżetu państwa oraz budżetów gmin, sprawozdanie z realizacji zadań przewidzianych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne w 2014 r. uległa zmniejszeniu w stosunku do roku 2013 (96.281) o (7,91%). Wydatki ogółem na realizację świadczeń rodzinnych (z kosztami obsługi) sfinansowane z dotacji z budżetu państwa w 2014 r. ( tys. zł) w stosunku do roku 2013 ( tys. zł) były niższe o tys. zł (10,14%). Największy spadek wydatków dotyczył świadczenia pielęgnacyjnego (16,23%) oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka (14,93%). Największą część wydatków poniesionych w 2014 r. na świadczenia rodzinne stanowiły zasiłki pielęgnacyjne 26,09 % i zasiłki rodzinne na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia 23,97%. Najmniejsze wydatki stanowiły: dodatek z tytułu urodzenia dziecka 1,59% oraz specjalny zasiłek opiekuńczy 1,68%. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2014 r. pobierało rodzin, mniej o 4,30% niż w 2013 r. (14.614). Wydatki na realizację świadczeń z funduszu alimentacyjnego (z kosztami obsługi) sfinansowane z dotacji z budżetu państwa w 2014 r. wynosiły tys. zł i wzrosły w stosunku do roku 2013 ( tys. zł) o tys. zł (o 5,62%). Zwiększyła się również przeciętna wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 352 zł 26

28 zas. rodz. na dziecko do ukończenia 5 r. ż. zas. rodz. na dziecko pow. 5 r.ż. do ukończenia 18 r. ż. zas. rodz. na dziecko pow. 18 r.ż. do ukończenia 24 r. ż. dod. z tyt. urodzenia dziecka dod. z tyt. opieki nad dzieckiem w okr. korzystania z urlopu wychowaw. dod. z tyt. samotnego wychowyw. dziecka dod. z tyt. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego dod. z tyt. rozpoczęcia roku szkolnego dod. z tyt. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania dod. z tyt. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka zasiłek pielęgnacyjny świadczenie pielęgnacyjne dod. do świadczenia pielęgnacyjnego specjalny zasiłek opiekuńczy świadczenie z funduszu alimentacyjnego kwota w tys. zł w 2013 r. do 367 zł w 2014 r. (o 4,26%), co jest spowodowane podwyższaniem kwot zasądzonych świadczeń alimentacyjnych. Zasiłek dla opiekuna realizowany na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r., poz. 567) gminy wypłaciły osobom (średniomiesięcznie) na ogólną kwotę tys. zł (wraz z wyrównaniem za okres od 1 lipca 2013 r. i odsetkami). Koszty obsługi tego zadania wyniosły 867 tys. zł. Wykres 2. Wydatki na świadczenia rodzinne oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego w województwie zachodniopomorskim r r rodzaje świadczeń Źródło: Sprawozdanie rzeczowo-finansowe o zadaniach z zakresu świadczeń rodzinnych zrealizowanych ze środków budżetu państwa oraz budżetów gmin, sprawozdanie z realizacji zadań przewidzianych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zadania z zakresu przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego realizowane były w: Szczecińskim Centrum Świadczeń, 2 urzędach gmin (Darłowo, Nowogródek Pomorski) i 111 ośrodkach pomocy społecznej. Realizacją zadań z zakresu świadczeń rodzinnych zajmowały się 333 osoby, a zadań przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów osób. W 2014 r. jednostki realizujące powyższe zadania wydatkowały na obsługę świadczeń rodzinnych tys. zł, z tego z dotacji z budżetu państwa zostało sfinansowane 69,15% kosztów (9.202 tys. zł), a pozostałe 30,85% wydatków (4.105 tys. zł) gminy pokryły ze środków własnych. Na obsługę wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego gminy wydatkowały tys. zł, z tego 53,62% kosztów obsługi (2.509 tys. zł) zostało sfinansowanych z dotacji z budżetu państwa, a pozostałe 46,43% wydatków (1.886 tys. zł) gminy pokryły ze środków własnych. Koszty podejmowanych działań wobec dłużników alimentacyjnych wyniosły 27

29 2.929 zł, z tego sfinansowanych z dotacji z budżetu państwa zostało 46,407% wydatków (1.359 tys. zł), a ze środków własnych gminy pokryły 53,60% wydatków (1.270 tys. zł). Świadczenia realizowane przez samorząd województwa Do zadań realizowanych przez samorząd województwa należy: pełnienie funkcji instytucji właściwej w związku z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w przypadku przemieszczania się osób w granicach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego; wydawanie decyzji w sprawach świadczeń rodzinnych realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego. W 2014 r. zadania z zakresu koordynacji świadczeń rodzinnych realizowane były przez 18 pracowników Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego. Tabela 14. Realizacja zadań z zakresu świadczeń rodzinnych przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w latach L.p. Wyszczególnienie 2013 rok 2014 rok 1. Liczba osób realizujących zadania z zakresu koordynacji świadczeń rodzinnych Wydatki na obsługę zadania z zakresu koordynacji świadczeń rodzinnych Liczba rozpatrywanych spraw, które wpłynęły w danym roku, w tym: świadczenia wypłacane w Polsce na potrzeby instytucji zagranicznych Liczba rozpatrywanych spraw załatwionych w danym roku, w tym: świadczenia wypłacane w Polsce na potrzeby instytucji zagranicznych Źródło: Sprawozdanie rzeczowo-finansowe z wykonywania zadań z zakresu świadczeń rodzinnych zawierające informacje o realizacji zadań z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego dotyczących świadczeń rodzinnych, w tym o kosztach realizacji zadania zleconego z zakresu administracji rządowej. Wnioski z przeprowadzonych kontroli W 2014 r. przeprowadzono 18 kontroli dotyczących realizacji przez gminy zadań zleconych z zakresu ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zadanie pod względem merytorycznym realizowane było prawidłowo. Stwierdzone w 9 przypadkach nieprawidłowości dotyczyły procedury administracyjnej. 28

30 11. Analiza zasobów instytucjonalnych pomocy społecznej województwa zachodniopomorskiego Liczba i rodzaj placówek pomocy społecznej w 2014 r. Polityka społeczna państwa bazuje na pomocy społecznej, która stanowi fundamentalny element w procesie przezwyciężania przez osoby niewydolne społecznie ich skomplikowanej sytuacji socjalno-bytowej. W przypadku braku możliwości osoby lub rodziny do samodzielnego uporania się z trudną sytuacją życiową, organy administracji rządowej i samorządowej na szczeblu gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim wykorzystują posiadane uprawnienia, narzędzia oraz wdrożone mechanizmy pomocy społecznej, by wesprzeć osoby/rodziny w powrocie do równowagi socjalno-bytowej oraz wydolności wychowawczej. Powyższe wsparcie odbywa się za pośrednictwem jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz przy współpracy, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi, pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi, osobami prawnymi i fizycznymi, Jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są: regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówka specjalistycznego poradnictwa, ośrodek wsparcia, ośrodek interwencji kryzysowej. Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego - Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej z siedzibą w Szczecinie, realizuje zadania samorządu województwa w zakresie pomocy społecznej oraz koordynuje działania systemów zabezpieczenia społecznego. Powiatowe centrum pomocy rodzinie jako jednostka budżetowa powiatu, realizuje zadania nałożone na powiat ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w zakresie rozwiązywania problemów społecznych oraz wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej. Organizuje poradnictwo specjalistyczne oraz pomoc cudzoziemcom, na zasadach określonych w przepisach ustawy o pomocy społecznej. Ponadto, przyznaje pomoc pieniężną na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki osobom opuszczającym placówki typu opiekuńczo-wychowawczego. W 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego było 18 powiatowych centrów pomocy rodzinie i 3 ośrodki pomocy społecznej w miastach na prawach powiatu, które realizują dodatkowo tę funkcję. Ośrodki pomocy społecznej realizują zadania własne gminy oraz zlecone z zakresu administracji rządowej, tj. przyznają oraz wypłacają świadczenia pieniężne oraz niepieniężne z pomocy społecznej, organizują pracę socjalną z beneficjentami pomocy społecznej oraz usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne oraz dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Ponadto, realizują zadania wynikające z programów rządowych obejmujących wsparciem osoby 29

31 i rodziny wymagające zabezpieczenia społecznego. Na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonuje 114 ośrodków pomocy społecznej. Placówki specjalistycznego poradnictwa zapewniają osobom i rodzinom wymagającym wsparcia w przezwyciężaniu życiowych trudności pomoc, w szczególności: poradnictwo rodzinne, psychologiczne, prawne. Pomoc ta realizowana jest poprzez udzielanie informacji w powyższym zakresie, diagnozowanie istniejących problemów, zapobieganie im oraz działania terapeutyczne wspierające wychodzenie z trudnej sytuacji życiowej. Funkcję jednostek specjalistycznego poradnictwa w województwie pełni 38 placówek, m.in. powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, ośrodki pomocy rodzinie, jednostki interwencyjne, hostele, ośrodki wsparcia - zabezpieczone w mechanizmy i narzędzia gwarantujące pomoc w formie poradnictwa specjalistycznego, bez względu na dochód osoby/rodziny wymagającej wsparcia. Ośrodki interwencji kryzysowej zapewniają interdyscyplinarność działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin znajdujących się w stanie nagłej sytuacji kryzysowej. Natychmiastowa pomoc zapewniana jest celem wzmocnienia poczucia bezpieczeństwa i komfortu psychicznego oraz zapobiegania sytuacjom, w których stan kryzysu stałby się zjawiskiem permanentnym. W ramach działań interwencyjnych zapewnia się pomoc psychologiczną, prawną, socjalną, a nawet schronienie. Na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonuje 5 ośrodków interwencji kryzysowej: w Szczecinie, Szczecinku, Świnoujściu, Gryfinie i w Goleniowie. Mieszkanie chronione jest formą wsparcia dla osób, które nie są w pełni samodzielne życiowo. Stanowi ono miejsce, w którym samodzielność ta winna zostać wypracowana pod opieką specjalistów. Może również stanowić środek zastępczy dla pobytu w placówce całodobowego pobytu. W 2014 r. funkcjonowało 25 mieszkań chronionych, w tym dla osób usamodzielnianych opuszczających niektóre typy placówek wychowawczych oraz dla osób z zaburzeniami psychicznymi. W stosunku do poprzedniego roku nastąpił wzrost o 4 placówki o zasięgu lokalnym przeznaczone dla osób usamodzielnianych opuszczających niektóre typy placówek wychowawczych. Rodzinny dom pomocy jest formą wsparcia w postaci usług opiekuńczych świadczonych całodobowo na rzecz osoby, która wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu z powodu choroby, wieku lub innych przyczyn. W województwie zachodniopomorskim funkcjonuje 1 placówka tego rodzaju. Na terenie województwa zachodniopomorskiego nie funkcjonują kluby samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Obserwowalny jest nieznaczny wzrost zainteresowania tego rodzaju usługami wśród jednostek samorządu terytorialnego. Świadczyć to może o wystarczającym zabezpieczeniu środowiskowych form wsparcia w postaci domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w których rokrocznie zwiększana jest liczba miejsc dla uczestników, finansowanych ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonych na rozwój sieci ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Dom pomocy społecznej stanowi formę całodobowych usług opiekuńczych przyznanych osobie, która z powodu wieku, choroby, niepełnosprawności nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu. Ośrodek wsparcia natomiast jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu, gwarantującą usługi opiekuńcze oraz specjalistyczne usługi opiekuńcze, w tym dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Szczegółowy opis 30

32 powyższych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej znajduje się w kolejnych dwóch podrozdziałach analizy. W ramach zabezpieczenia społecznego osób bezdomnych, na okres zimy 2014/2015 na terenie województwa przygotowano 1752 miejsc dla osób bezdomnych, z tego: 1514 miejsc w schroniskach, 104 miejsca w noclegowniach, 34 miejsca interwencyjne (w sytuacjach kryzysowych) w domach pomocy społecznej, 4 miejsca interwencyjne u osoby prywatnej w gminie Barlinek, 70 miejsc w ogrzewalniach, 26 miejsc w pokojach socjalnych. Tabela 15. Informacja o miejscach noclegowych dla osób bezdomnych w województwie zachodniopomorskim Lp. Powiat Liczba miejsc noclegowych 1. Białogardzki Choszczeński Drawski 0 4. Goleniowski Gryficki Gryfiński 3 7. Kamieński Kołobrzeski Koszaliński Łobeski Myśliborski Policki Pyrzycki Sławieński Stargardzki Szczecinecki Świdwiński Wałecki M. Szczecin M. Koszalin M. Świnoujście 140 Razem 1752 Źródło: Informator o placówkach świadczących pomoc osobom bezdomnym w okresie zimy. Działania na rzecz osób zagrożonych wykluczeniu społecznym, jako uzupełniające do zadań pomocy społecznej prowadzą centra integracji społecznej oraz kluby integracji społecznej, funkcjonujące na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 z późn. zm.) i realizujące zadania z zakresu reintegracji zawodowej i społecznej. Na koniec roku 2014 w Rejestrze Centrów Integracji Społecznej Wojewody Zachodniopomorskiego wpisanych było 8 Centrów Integracji Społecznej. Centra realizują 31

33 założenia zadeklarowane we wnioskach dotyczące reintegracji zawodowej i społecznej. Najczęściej pełnią funkcje społeczno-wychowawcze, terapeutyczne, socjalne, ekonomiczne. Osiągają założone cele dotyczące m. in. świadczenia pomocy osobom w trudnej sytuacji życiowej poprzez realizację indywidualnych programów integracji społecznej i zawodowej, wdrażania programów społecznych, organizowania działań doradczych aktywizujących, wsparcia otoczenia społecznego. Starają się zmniejszyć ryzyko wykluczenia społecznego u osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy poprzez nabycie nowych kwalifikacji zawodowych, zwiększenia ich szans na przyszłe samodzielne znalezienie zatrudnienia. Dzięki wsparciu psychologicznemu pomagają osobom i ich rodzinom pokonać trudne sytuacje życiowe, których nie są w stanie przezwyciężyć samodzielnie. W Klubach Integracji Społecznej prowadzone są działania mające na celu pomoc w znalezieniu pracy oraz przygotowywanie do podjęcia zatrudnienia lub podjęcia działalności w formie spółdzielni socjalnej. Organizowane są także prace społecznie użyteczne, roboty publiczne, poradnictwo prawne, staże, działalność samopomocowa w zakresie zatrudnienia, spraw mieszkaniowych i socjalnych. W roku 2014 do rejestru województwa zachodniopomorskiego wpisanych było 14 Klubów Integracji Społecznej. Infrastrukturę socjalną tworzą także zakłady pracy chronionej i zakłady aktywności zawodowej działające w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.). W 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego działało 28 zakładów pracy chronionej i 4 zakłady aktywności zawodowej (liczba osób zatrudnionych w zpch stan na r osoby, w tym niepełnosprawnych ; liczba osób zatrudnionych w zaz stan na r osób, w tym niepełnosprawnych - 258) Domy pomocy społecznej i placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i osobom w podeszłym wieku. Liczba domów i ich typy, liczba miejsc W 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonowały 33 ponadgminne domy pomocy społecznej na ogólna liczbę 3901 miejsc, w tym 2 domy niedotowane zapewniające 135 miejsc. W stosunku do roku ubiegłego powstał 1 nowy dom pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych, mieszczący się w Szczecinie, przygotowany na przyjęcie 100 mieszkańców. Domy pomocy społecznej zróżnicowane są pod względem podmiotu prowadzącego oraz według typów. 32

34 Tabela 16. Podział domów pomocy społecznej ze względu na podmiot prowadzący Liczba domów Organ prowadzący Liczba miejsc 23 Samorządy powiatowe Podmioty niepubliczne (zadania zlecone) Stowarzyszenie (nie na zlecenie jst) 35 1 Instytut Medyczny im. Jana Pawła II w Szczecinie 100 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS-05 za 2014 r. Tabela 17. Podział domów pomocy społecznej wg typów Liczba domów Typ domu 1 dla osób w podeszłym wieku 12 dla osób przewlekle somatycznie chorych 5 dla osób przewlekle psychicznie chorych 4 dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie 5 dla osób w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych 3 dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie 3 dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie oraz osób przewlekle psychicznie chorych Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS-05 za 2014 r. Domy pomocy społecznej mieszczące się na terenie województwa zachodniopomorskiego prowadzone są w oparciu o obowiązujące standardy oraz na podstawie zezwolenia Wojewody Zachodniopomorskiego wydanego na czas nieokreślony. W roku sprawozdawczym 2014, 499 osób zostało umieszczonych w domach pomocy społecznej, z czego najliczniejsze grupy stanowiły osoby przewlekle somatycznie chore oraz osoby w podeszłym wieku. Natomiast liczba osób oczekujących na umieszczenie wynosiła 662. Będąc w posiadaniu powyższych danych można oszacować stopień zaspokojenia potrzeb, który oscyluje na poziomie 42,98%. Zmiany społeczno-demograficzne obserwowane na przełomie ostatnich dziesięcioleci przyczyniają się do konieczności podejmowania zintensyfikowanych działań zmierzających do rozbudowy sieci zabezpieczenia społecznego dla przedstawicieli społeczeństwa starzejącego się. Zmienia się model rodziny, w której występuje spadek liczby urodzeń, natomiast wydłuża się średnia długość trwania życia. Brak odpowiedniego 33

35 zabezpieczenia polityki senioralnej w powiązaniu ze wskazanymi czynnikami może stanowić odpowiedź na zbyt niski stopień zaspokojenia potrzeb w opisywanym zakresie, natomiast istnieje konieczność podobnie jak w latach ubiegłych weryfikacji listy osób oczekujących na umieszczenie w domu pomocy społecznej. Często bowiem zdarza się, że dom pomocy społecznej stanowi potencjalne zabezpieczenie na przyszłość, a osoby kwalifikowane do pobytu w nim nie wymagają bezwzględnie całodobowej opieki. Finansowanie domów pomocy społecznej W domach pomocy społecznej województwa zachodniopomorskiego zamieszkiwało według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r pensjonariuszy. W porównaniu z liczbą miejsc wynoszącą 3766 (nieobejmującą Domu Pomocy Społecznej w Piotrowicach oraz Domu Pomocy Społecznej w Szczecinie przy ul. Lubomirskiego prowadzonych nie na zlecenie), stan wolnych miejsc wynosił 17. Z uwagi na powyższe można stwierdzić, że wykorzystanie miejsc w domach pomocy społecznej stoi na poziomie 99,6%. Mieszkańcy, którzy zostali przyjęci do domu pomocy społecznej przed 1 stycznia 2004 r., objęci są dotacją celową pokrywaną ze środków budżetu państwa. Wysokość tej dotacji według planu budżetowego na 2014 r. wynosiła zł, przy uwzględnieniu średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji w wysokości 1897,78 zł i przyjętych do planu 1734 mieszkańców dotowanych. Tabela 18. Analiza wzrostu wartości średniej wojewódzkiej wysokości dotacji w domach pomocy społecznej Rok Liczba mieszkańców dotowanych Budżet wg ustawy budżetowej w zł Budżet po zmianach w zł Zwiększenie budżetu w % Wysokość średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji w zł , , , , , , , , , , , ,78 Źródło: opracowanie własne. Kwota średniego wojewódzkiego kosztu utrzymania mieszkańca w domu pomocy społecznej w 2014 r. wynosiła 2.943,41 zł. W porównaniu z ubiegłym rokiem budżetowym kwota ta nieznacznie wzrosła. W skali województwa, koszty utrzymania mieszkańca w domu pomocy społecznej cechują się dużym zróżnicowaniem. Najwyższy koszt występuje w Szczecinie w domu pomocy społecznej przy ul. Broniewskiego i wynosi 3.629,46 zł. Najniższy natomiast odnotowano w Nowym Czarnowie 2.456,21 zł. 34

36 Placówki zapewniające całodobową opiekę Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. w województwie zachodniopomorskim funkcjonowało 13 placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym oraz osobom w podeszłym wieku 12 prowadzonych w ramach działalności gospodarczej oraz 1 w ramach działalności statutowej. W placówkach całodobowej opieki było 487 miejsc, natomiast 271 osób przebywało na ich terenie. Placówki całodobowej opieki działają w oparciu o zezwolenie Wojewody Zachodniopomorskiego wydane na czas nieokreślony i wpisane są do rejestru wojewody. W stosunku do poprzedniego roku sprawozdawczego nastąpił wzrost tego typu placówek o 4 i wciąż obserwuje się zainteresowanie podmiotów zabezpieczaniem tego rodzaju usług Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi środowiskowe domy samopomocy. Liczba domów i ich typy, liczba miejsc Na dzień 31 grudnia 2014 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego funkcjonowało 40 ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, na ogólną liczbę 1298 miejsc. W 2014 roku nie uruchamiano nowych domów, natomiast utworzone zostały dodatkowe miejsca w dwóch istniejących domach: w Polanowie i Klępczewie (gm. Świdwin) oraz w Złocieńcu uruchomiono filię Powiatowego Dziennego Domu Samopomocy w Drawsku Pomorskim. Ogółem w 2014 r. powstały 43 nowe miejsca. Tabela 19. Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi w 2014 r. organ prowadzący i liczba miejsc Liczba domów Organ prowadzący Liczba miejsc 24 Gmina Organizacja pozarządowa prowadząca dom jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej o zasięgu gminnym Powiat Organizacja pozarządowa prowadząca dom jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej o zasięgu ponadlokalnym (powiatowym) 65 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS-05 za 2014 r. 35

37 W dalszym ciągu największa liczba ośrodków wsparcia funkcjonuje na terenie powiatu koszalińskiego oraz Miasta Koszalina (łącznie 8 ośrodków wsparcia), a brak środowiskowych domów samopomocy występował jedynie na terenie powiatu kamieńskiego. Wskaźnik miejsc w środowiskowych domach samopomocy na 10 tys. mieszkańców województwa zachodniopomorskiego na dzień 31 grudnia 2014 r. wyniósł 7,55 (w 2013 r. wynosił 7,29 a zatem w dalszym ciągu odnotowywany jest stopniowy wzrost). Odnosząc się do danych dotyczących docelowej sieci ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi dla województwa zachodniopomorskiego (tj. do 2025 roku) należy stwierdzić, że na koniec roku 2014 r. osiągnięto 61% docelowej liczby domów (40 na planowanych 65) oraz 64% docelowej liczby miejsc (1298 na planowanych 2000 miejsc). Biorąc pod uwagę duże zainteresowanie samorządów utworzeniem tego typu placówek należy przypuszczać, że do 2025 roku powstanie zakładana liczba domów. Analizując strukturę ośrodków wsparcia należy stwierdzić, że podobnie jak w roku poprzednim najwięcej jest placówek posiadających 30 miejsc (15 domów). Liczba miejsc we wszystkich domach była zgodna z wymogami standardu tj. od 15 do 120. Najwięcej miejsc zapewniają: Środowiskowy Dom Samopomocy w Szczecinie (120 miejsc) oraz Powiatowy Dzienny Dom Samopomocy w Drawsku Pomorskim z Filią w Złocieńcu (55 miejsc). Domy, w zależności od kategorii osób, dla których są przeznaczone, dzielą się na następujące typy: typ A - dla osób przewlekle psychicznie chorych, typ B - dla osób upośledzonych umysłowo, typ C - dla osób wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych. Dom może obejmować wsparciem więcej niż jedną kategorię osób wymienionych powyżej. W województwie zachodniopomorskim liczba domów dla osób z ww. zaburzeniami psychicznymi przedstawia się następująco: Tabela 20. Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi w 2014 r. typy domów Typ domu Liczba domów AB 16 B 7 ABC 15 AC 2 Źródło: opracowanie własne na podstawie dokumentacji programowej śds. W porównaniu do roku 2013 zauważalny jest wzrost liczby ośrodków typu ABC, natomiast zmniejszenie się liczby ośrodków typu AB i typu B. Spowodowane jest to tym, że z usług środowiskowych domów samopomocy coraz częściej korzystają osoby wykazujące inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych, a zatem wiele ośrodków dokonało rozszerzenia działalności domu o typ C. 36

38 Na dzień 31 grudnia 2014 r. z usług świadczonych w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi korzystało 1265 uczestników (wzrost o 4% w stosunku do roku poprzedniego), natomiast na przyjęcie do ośrodka wsparcia oczekiwały 62 osoby. W 2014 r. umieszczono w środowiskowych domach samopomocy 226 osób a 177 osób je opuściło. Stopień zaspokojenia potrzeb wyniósł 78,47%. Stopień wykorzystania miejsc w ośrodkach wsparcia wg stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. wyniósł 97,45%. Powyższe wskaźniki utrzymują się na poziomie roku poprzedzającego rok oceny, przy niewielkim wzroście. W 2014 r. 15 samorządów terytorialnych przyjęło uchwały w sprawie wyodrębnienia ośrodków wsparcia ze struktur innych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. W większości uchwał ustalono, że ośrodek wsparcia funkcjonować będzie jako samodzielna jednostka od 1 stycznia 2015 r., a zatem poniższe zestawienie określa formę organizacyjną ośrodków wsparcia z uwzględnieniem postanowień wspomnianych uchwał. Tabela 21. Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi w 2014 r. formy organizacyjne Forma organizacyjna Liczba domów Odrębna jednostka organizacyjna 25 Jednostka prowadzona przez podmioty niepubliczne jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej Jednostka funkcjonująca w ramach struktury organizacyjnej innej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 13 2 Źródło: opracowanie własne. Finansowanie ośrodków wsparcia Zarządzeniem Nr 82/2014 z 7 marca 2014 r. Wojewoda Zachodniopomorski ustalił średnią miesięczną kwotę dotacji na jednego uczestnika w środowiskowych domach samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w województwie zachodniopomorskim na 2014 r., w wysokości 975,-zł (kwota na poziomie 2013 r.). Na finansowanie funkcjonowania i rozwoju sieci ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi przeznaczono w 2014 r. z budżetu państwa środki finansowe wysokości ,-zł, w tym na wydatki inwestycyjne ,-zł. Z powyższej kwoty jednostki samorządu terytorialnego wykorzystały ,05 zł, czyli 99,48%. W ramach wykorzystanej dotacji sfinansowano działalność bieżącą domów tj. wynagrodzenia dla pracowników, opłaty stałe, zakup materiałów dydaktycznych, materiałów do terapii zajęciowej, doposażenie, zakup żywności, koszty transportu i inne wydatki bieżące oraz sfinansowano potrzeby związane z uzyskaniem wymaganego standardu: likwidację barier architektonicznych, utworzenie dodatkowych pomieszczeń, zwiększenie powierzchni, wyodrębnienie ze struktur innych jednostek. Środki finansowe zostały także wykorzystane na 37

39 pokrycie kosztów rozwoju sieci ośrodków wsparcia, w tym uruchomienie 43 nowych miejsc. W 2014 roku ośrodki wsparcia z terenu całego kraju we współpracy z podmiotami niepublicznymi skupiającymi wśród swoich członków pracowników i sympatyków śds zapoczątkowały szereg działań zmierzających do uregulowania sposobu finansowania środowiskowych domów samopomocy w ustawie o pomocy społecznej oraz ujednolicenia kwoty dotacji dla wszystkich województw. Powodem działań była trudna sytuacja finansowa śds. Podjęte w 2014 r. rozmowy z przedstawicielami rządu i parlamentarzystami przyniosły efekt w postaci zmiany sposobu finansowania ośrodków wsparcia, która będzie obowiązywała od 1 stycznia 2016 r. Zatrudnienie Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi zatrudnionych było ogółem 351 osób (wzrost o 30 osób), w tym 296 osób na podstawie umowy o pracę, a 55 osób wg innych form (umowa zlecenie lub o dzieło). W stosunku do roku poprzedniego wzrost zatrudnienia nastąpił głównie w sektorze działalności opiekuńczo-terapeutycznej - o 17 osób. Tabela 22. Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi w 2014 r. zatrudnienie Pracownicy Liczba osób Liczba etatów Kierujący jednostkami organizacyjnymi 32 27,85 Działalność opiekuńczo-terapeutyczna ,62 Działalność medyczno-rehabilitacyjna 13 11,49 Działalność administracyjna 28 15,57 Pracownicy gospodarczy i obsługi 29 24,50 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS-05 za 2014 r. Łączna liczba etatów związanych z działalnością wspierająco-aktywizującą na dzień 31 grudnia 2014 r. wyniosła 228,96 etatu (wzrost o 22,05 etatu). Przy założeniu, że średnio na 1 etat powinno przypadać ok. 6 uczestników, w przypadku 1298 miejsc zatrudnienie zespołu wspierająco-aktywizującego powinno liczyć 216,33 etatów. Należy zatem stwierdzić, że stan zatrudnienia osób stanowiących zespoły wspierająco-aktywizujące w ośrodkach wsparcia na koniec roku 2014 był zgodny z wymogami standardu. Formy prowadzonej działalności W 2014 roku podstawowym zadaniem ŚDS było przede wszystkim prowadzenie treningów zachowań społecznych oraz kompetencji życiowych, w tym treningi: kulinarny, budżetowy, higieniczny, umiejętności praktycznych. Ponadto prowadzona była terapia zajęciowa, poradnictwo psychologiczne, trening umiejętności interpersonalnych, rozwiązywania konfliktów oraz trening umiejętności spędzenia wolnego czasu. Ośrodki wsparcia pomagały 38

40 swoim uczestnikom w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych oraz w załatwianiu spraw urzędowych oraz zapewniały w miarę możliwości aktywizację zawodową. Realizacja działań odbywała się na podstawie przyjętych planów pracy. Wszystkie jednostki współpracowały z rodzinami, opiekunami i innymi podmiotami działającymi na rzecz integracji społecznej uczestników. Realizacja zadań dotyczących uczestnictwa w życiu społeczności i integracji ze środowiskiem lokalnym opierała się na bezpośrednich kontaktach, spotkaniach i imprezach okolicznościowych o zasięgu lokalnym. Środowiskowe domy samopomocy integrowały się i nawiązywały współpracę z innymi ośrodkami o podobnym profilu działania i świadczonymi usługami, a także m.in. z OPS, PCPR, poradniami zdrowia psychicznego, urzędami gmin, urzędami pracy, a także organizacjami pozarządowymi. Efektem prowadzonych działań było nabywanie umiejętności samodzielnego życia oraz funkcjonowania w środowisku społecznym, integracja ze środowiskiem zewnętrznym poprawa kondycji psychofizycznej, wzrost kompetencji społecznych oraz zaradności życiowej jak również wzrost poczucia bezpieczeństwa oraz poczucia własnej wartości. W grudniu 2014 roku Minister Pracy i Polityki Społecznej wprowadził zmiany w rozporządzeniu w sprawie środowiskowych domów samopomocy, z których najistotniejsza polegała na wydłużeniu terminu dostosowania domów do wymaganych standardów do 31 grudnia 2018 r. 12. Analiza obszaru zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej. W jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej na terenie województwa zachodniopomorskiego w 2014 r. zatrudnionych było osób, w tym: w ośrodkach pomocy społecznej osób, w domach pomocy społecznej osób, w ośrodkach wsparcia 346 osób, w powiatowych centrach pomocy rodzinie 316 osób, w ośrodkach interwencji kryzysowej 19 osób, w klubach integracji społecznej 12 osób, w regionalnym ośrodku polityki społecznej 43 osoby, w służbach wojewody realizujących zadania pomocy społecznej 10 osób. Powyższe dane pochodzą ze sprawozdania MPiPS-03. Najliczniejszą grupę pracowników służb społecznych stanowią pracownicy ośrodków pomocy społecznej. W 114 ośrodkach pomocy społecznej w 2014 r. zatrudnionych było osób, w tym 944 pracowników socjalnych. Zgodnie z art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niż trzech pracowników. W 29 gminach województwa zachodniopomorskiego liczba pracowników socjalnych była niższa niż określona w art. 110 ust. 11 ustawy. Na strukturę zatrudnienia w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia wpływ ma konieczność spełnienia standardów zatrudnienia określonych w obowiązujących przepisach 39

41 prawa, np. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz ze zm.) i rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. 2012, poz. 964). W pozostałych jednostkach przepisy z zakresu pomocy społecznej nie określają norm zatrudnienia. W związku ze zmianą od 1 stycznia 2015 r. art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej ośrodki pomocy społecznej będą musiały zatrudniać jednego pracownika socjalnego w pełnym wymiarze czasu pracy na 2000 mieszkańców albo na nie więcej niż 50 rodzin i osób samotnie gospodarujących objętych pracą socjalną. Niezależnie od przyjętego rozwiązania ośrodek musi zatrudnić przynajmniej trzech pracowników socjalnych w pełnym wymiarze czasu pracy. 13. Informacja o realizacji wydatków budżetu Wojewody w 2014 r. w działach 851 Ochrona zdrowia, 852 Pomoc społeczna oraz 853 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej. Tabela 23. Informacje z wykonania wydatków z budżetu środków krajowych za 4 kwartały 2014 r. Dział Rozdział Paragraf Plan z ustawy [zł] Plan po zmianach [zł] Wykonanie [zł] Procent wykonania planu [%] ,61 90,59% ,43 59,88% ,00% ,51 99,64% ,66 99,27% ,00 100,00% ,00 100,00% ,00 100,00% ,99 99,60% ,45 94,43% ,18 78,22% ,98 95,64% ,41 99,65% ,00 100,00% ,33 97,97% ,03 98,10% ,51 99,00% ,83 97,19% ,59 97,05% ,84 87,98% ,63 95,42% ,14 98,69% ,69 97,39% ,12 99,97% ,71 97,95% ,28 94,46% ,47 96,23% ,73 97,19% ,00 100,00% 40

42 ,59 97,22% ,81 98,95% ,73 99,91% ,00 39,84% ,00 99,99% ,10 97,62% ,93 97,33% ,00 85,97% ,00 100,00% ,00 96,50% ,00 0,00% ,00 0,00% OGÓŁEM ,28 97,43% Źródło: opracowanie własne. 14. Programy z zakresu pomocy społecznej i wspierania rodziny Program Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Minister Pracy i Polityki Społecznej zaprosił w 2014 r. jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty niepubliczne działające w obszarze pomocy i integracji społecznej do podjęcia wspólnych działań na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi w ramach otwartego konkursu ofert na dofinansowanie zadań związanych z rozwojem sieci oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Program zakłada wspieranie projektów, które bazują na trzech głównych elementach pomocy docelowej grupie osób, tj. na działaniach związanych z usamodzielnianiem osób z zaburzeniami psychicznymi, z interdyscyplinarnością tych działań polegającą na współpracy osób, rodzin, środowiska lokalnego oraz instytucji w zakresie oparcia społecznego oraz z udzielaniem niezbędnej pomocy osobom potrzebującym w oparciu o zasady ustawy o pomocy społecznej. Minister Pracy i Polityki Społecznej doceniał w 2014 r. projekty, które cechowały się innowacyjnością, rodzinno-sąsiedzkim oraz partnerskim charakterem. Ponadto, musiały one stanowić operacjonalizację strategii rozwiązywania problemów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów, mających na celu integrację osób przewlekle psychicznie chorych i upośledzonych umysłowo oraz ich rodzin. W 2014 r. 21 jednostek, fundacji oraz stowarzyszeń z terenu województwa zachodniopomorskiego wyraziło chęć uczestnictwa w programie poprzez nadesłanie ofert konkursowych. Spośród wniosków ocenianych pod względem formalnym oraz merytorycznym, aż 17 wykazywało braki formalne. Dofinansowanie w kwocie zł uzyskały natomiast 4 podmioty niepubliczne, w tym jeden podmiot składający ofertę wspólną z jednostką samorządu terytorialnego. W stosunku do roku poprzedniego nastąpił niewielki spadek wnioskujących o wsparcie finansowe w ww. zakresie, natomiast zwiększyła się liczba podmiotów oraz jednostek, które zyskały dofinansowanie. Ponadto, więcej ofert wykazywało braki formalne. Należy zatem powielić wniosek postawiony w roku ubiegłym odnośnie bardziej wnikliwego ukierunkowania 41

43 uwagi podmiotów wnioskujących o dofinansowanie na analizę ogłoszenia o konkursie, regulaminu oraz ogólnych zasad programu Program wspierający powrót osób bezdomnych do społeczności. Program wspierający powrót osób bezdomnych do społeczności polega na wsparciu organizacji pozarządowych w podejmowaniu działań pomocowych skierowanych do osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością. Przyznawane dotacje mają charakter uzupełniający wobec środków przekazywanych przez samorządy gmin. Celem Programu jest inspirowanie ww. podmiotów do stosowania wszechstronnych metod pomocy i przeciwdziałania bezdomności, w ramach których obowiązuje jeden cel ogólnokrajowy, a dodatkowo cele regionalne określane przez każde województwo. Cel ogólnokrajowy przyjęty od kilku lat to Zmniejszenie skali bezdomności na dworcach kolejowych oraz w ich otoczeniu. W województwie zachodniopomorskim w roku 2014 obowiązywały następujące cele regionalne: udzielanie pomocy socjalno-bytowej osobom bezdomnym oraz poprawa standardów pobytu w ośrodkach wsparcia dla osób bezdomnych, integracja społeczna i wychodzenie z bezdomności poprzez realizację indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności, aktywizację zawodową, prowadzenie szkoleń, udzielanie pomocy w znalezieniu pracy oraz udzielanie wsparcia w przystosowaniu do życia w społeczeństwie, profilaktyka bezdomności poprzez pracę socjalną, prowadzenie akcji informacyjnych o możliwości uzyskania pomocy oraz adresach placówek, noclegowni i schronisk. Organizacje pozarządowe z województwa zachodniopomorskiego złożyły w 2014 roku 12 ofert, w tym 1 na cel ogólnokrajowy i 11 na cele regionalne. Dofinansowanie otrzymała 1 oferta na kwotę zł. W skali kraju dofinansowano 39 projektów Program wieloletni Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Z dniem 31 grudnia 2013 r. zakończony został program wieloletni Pomoc państwa w zakresie dożywiania ustanowiony ustawą z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania (Dz. U. Nr 267, poz z późn. zm.). Program obowiązywał w latach Od 1 stycznia 2014 r. realizowany jest program wspierania finansowego gmin Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata ustanowiony uchwałą Nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata ( M.P. z 2013 r. Nr 221) na podstawie art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 i 938). Program zakłada wsparcie finansowe gmin ze środków budżetu państwa w realizacji zadania własnego o charakterze obowiązkowym określonego w art. 17 ust. 1 pkt 3 i pkt 14 ustawy o pomocy społecznej, tj. w realizacji zadania dożywiania dzieci i zapewnienia posiłku 42

44 osobom tego pozbawionym. Wszelkie działania gmin w zakresie realizacji zadań oparte są o obowiązujące przepisy ww. ustawy. Uczestnictwo gmin w Programie jest dobrowolne. W województwie zachodniopomorskim do Programu przystąpiły wszystkie gminy (podpisały umowy o udzielenie dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadania własnego). Warunkiem otrzymania przez gminę dotacji z budżetu państwa w ramach Programu jest zagwarantowanie udziału środków własnych gminy w kwocie nie niższej niż 40% przewidywanych kosztów realizacji zadania. Na uzasadniony pisemny wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) wojewoda może wyrazić zgodę na zwiększenie dotacji, z tym że udział środków własnych gminy nie może wynosić mniej niż 20% przewidywanych kosztów realizacji zadania. Wojewoda wyraził zgodę na zmniejszenie udziału własnego w kosztach programu 69 gminom. Ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy mogą udzielać wsparcia osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie o pomocy społecznej oraz spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 150% kryterium, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy. Ze środków przekazanych gminom w ramach Programu udziela się wsparcia w szczególności: dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej, uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym. Pomoc udzielana jest w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, gmina może udzielać wsparcia w formie świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności osobom spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 150% kryterium tylko w przypadku uchwalenia przez gminę stosownej uchwały podwyższającej kryterium dochodowe do tego poziomu. Na podstawie tego przepisu w 2014 r. uchwały przyjęło 109 gmin. Warunkiem otrzymania przez gminę dotacji z Programu na dofinansowanie pomocy w formie posiłku albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych dla osób przekraczających kryteria dochodowe, o których mowa w art. 8 ust. 1, do wysokości 150% kryterium, jest przyjęcie przez gminę stosownej uchwały. Uchwała ta przyjęta na podstawie art. 96 ust. 4 podwyższa kwotę kryterium dochodowego do wskazanych wyżej 150%, do wysokości której nie żąda się zwrotu wydatków za udzielony posiłek albo świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych. Na podstawie tego przepisu w 2014 r. uchwały przyjęło 95 gmin. Program przewiduje również wsparcie gmin, które w szczególnie uzasadnionych przypadkach będą udzielały pomocy, gdy uczeń albo dziecko wyrażą chęć zjedzenia posiłku, a odpowiednio dyrektor szkoły lub przedszkola poinformuje ośrodek pomocy społecznej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka o potrzebie udzielenia pomocy w formie posiłku. Przy czym liczba dzieci i uczniów, którym ma być udzielona pomoc 43

45 w ww. sposób, nie może przekroczyć 20% liczby uczniów i dzieci dożywianych w szkołach i przedszkolach na terenie gminy w poprzednim miesiącu kalendarzowym. Warunkiem przyznania pomocy bez decyzji administracyjnej przyznającej posiłek oraz bez przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego, jest uprzednie przyjęcie przez gminę odpowiedniego programu osłonowego, o którym mowa w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej, który takie rozwiązania na terenie gminy będzie przewidywał. W 2014 r. programy osłonowe przyjęło 88 gmin. W 2014 roku wydatki na realizację wieloletniego programu wspierania finansowego gmin Pomoc państwa w zakresie dożywiania w województwie zachodniopomorskim wynosiły łącznie zł, z czego zł (64,86%) stanowiły środki z dotacji, a zł środki własne gmin (35,14%). Wydatki poniesiono na: dożywianie w formie posiłku zł (52,31% ogółu środków), zasiłki celowe na zakup posiłku lub żywności zł (43,16%), świadczenie rzeczowe, w postaci produktów żywnościowych zł (1,62%), pozostałe koszty zł (1,44%), pomoc w formie posiłku nie wymagająca przeprowadzania wywiadu środowiskowego zł (1,48%). Wykres 3. Struktura wydatków poniesionych na program w 2014 r. 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% 52,31% 43,16% 1,62% 1,44% 1,48% dożywianie w formie posiłku zasiłki celowe na zakup posiłku lub żywności świadczenie rzeczowe, w postaci produktów żywnościowych pozostałe koszty pomoc w formie posiłku nie wymagająca przeprowadzenia wywiadu środowiskowego Źródło: Sprawozdanie z realizacji programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania za I-XII 2014 r. W 2014 r. programem objęto ogółem osoby, z czego 49,97% stanowili mieszkańcy z obszarów wiejskich. Największą grupą osób, tj korzystających z pomocy, były osoby 44

46 otrzymujące pomoc na podstawie art. 7 ustawy o pomocy społecznej, tj. osoby cierpiące w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, handlu ludźmi, braku ochrony macierzyństwa, wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z nadaniem statusu uchodźcy lub z udzieleniem ochrony uzupełniającej, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Wyżej wymienieni beneficjenci pomocy stanowią 53,68% ogółu objętych Programem. Wykres 4. Liczba osób korzystających z programu z podziałem na poszczególne grupy adresatów dzieci do 7 roku życia uczniowie do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej pozostałe osoby otrzymujące pomoc na podst. art. 7 ustawy o pomocy społecznej Źródło: Sprawozdanie z realizacji programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania za I-XII 2014 r. W 2014 roku z posiłku skorzystało osoby, co stanowi 37,25% wszystkich objętych programem. Udzielona pomoc obejmowała: całodzienne wyżywienia skorzystało osób, pełen obiad osób, 45

47 jedno danie gorące osób, mleko, bułki/kanapki osoby. Wykres 5. Liczba osób korzystających z Programu z podziałem na formy posiłku 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 47% 40% 9% 4% pełen obiad jedno danie gorące całodzienne wyżywienie mleko, bułki, kanapki Źródło: Sprawozdanie z realizacji programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania za I-XII 2014 r. W 2014 r. liczba osób korzystających z pomocy w formie zasiłku celowego wynosiła , co stanowi 77,09% wszystkich osób objętych Programem. Ze świadczeń w formie pomocy rzeczowej skorzystały osoby, co stanowi 8,11% wszystkich osób objętych Programem Resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 Maluch. W 2014 roku Minister Pracy i Polityki Społecznej ogłosił w ramach Resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 konkurs MALUCH edycja 2014, którego celem była realizacja polityki rodzinnej rządu odnoszącej się do wspierania rodziny w działaniach opiekuńczych nad małymi dziećmi poprzez stworzenie warunków dla rozwoju zróżnicowanych instytucji opiekuńczo-edukacyjnych dla dzieci w wieku do lat 3. Program MALUCH realizowany był w 2014 r. w ramach trzech modułów. Moduł 1 skierowany był wyłącznie do gmin. Dofinansowanie obejmowało utworzenie w 2014 r. nowych miejsc w instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz zapewnienie ich funkcjonowania. Dotację uzyskały 2 instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, w których powstały 82 nowe miejsca, na łączną kwotę zł. Moduł 2 (skierowany do gmin) obejmował zapewnienie funkcjonowania miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, utworzonych przez gminy do dnia 31 grudnia 2013 r. z udziałem 46

48 programu MALUCH. Dofinansowanie nie dotyczyło miejsc dotowanych przez gminy w podmiotach niegminnych lub prowadzonych przez podmioty niegminne. W ramach Modułu 2 dotacja przekazana została 12 instytucjom, na terenie 12 gmin, z przeznaczeniem na bieżące utrzymanie 337 miejsc. Łączna kwota dofinansowania wyniosła zł. Moduł 3 - dofinansowanie przeznaczone zostało na zapewnienie funkcjonowania miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 w instytucjach niepublicznych, działających na podstawie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Głównym warunkiem otrzymania dofinansowania było pomniejszenie opłaty ponoszonej miesięcznie przez rodziców za 1 dziecko objęte opieką o przyznaną kwotę dotacji. Przeciętna opłata rodziców za 1 dziecko (miesięcznie) w instytucjach otrzymujących dotację wynosiła 582 zł. Natomiast przeciętna opłata rodziców za 1 dziecko (miesięcznie) po uwzględnieniu dotacji wyniosła 418 zł. Spowodowało to obniżenie kosztów związanych z pobytem dzieci w instytucjach opieki ponoszonych przez rodziców o ponad 28%. Dofinansowanie uzyskały 384 miejsca w 16 niepublicznych instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Beneficjenci Modułu 3 w roku 2014 wykorzystali dotację w łącznej kwocie zł. Ogółem w 2014 r. w województwie zachodniopomorskim na realizację Resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 konkurs MALUCH edycja 2014, wykorzystana została dotacja w wysokości zł. Dofinansowaniem w postaci utworzenia nowych miejsc opieki oraz bieżącego utrzymania istniejących miejsc objęto 803 miejsca w 30 instytucjach opieki nad małymi dziećmi. Wykres 6. Liczba dotowanych miejsc w podziale na moduły moduł 1 moduł 2 moduł 3 Źródło: opracowanie własne. 47

49 14.5. Resortowy program wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2014 Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. Minister Pracy i Polityki Społecznej w dniu 21 lutego 2014 r. ogłosił Program asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej na rok Podstawą prawną programu był art. 247 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.). Głównym założeniem Programu było stymulowanie podejmowania przez samorządy terytorialne działań, które będą służyły: wsparciu rodzin przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze, które umożliwiłoby zatrzymanie w rodzinie dzieci zagrożonych umieszczeniem w pieczy zastępczej lub powrót do rodziny dzieci umieszczonych wcześniej w pieczy zastępczej poprzez rozwój sieci asystentów rodziny zatrudnianych w gminach, wsparciu rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka poprzez rozwój sieci koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnianych w powiatach. Środki na ten cel przekazane zostały z rezerwy celowej budżetu państwa w formie dotacji celowej, w wysokości : dla gmin zł, z której wykorzystano kwotę zł, dla powiatów zł, z której wykorzystano kwotę zł. W 2014 r. w ramach ww. Programu w 103 gminach zatrudnionych było 156 asystentów rodziny (w przeliczeniu na etaty), którzy pracowali z rodzinami; w 21 powiatach zatrudnionych było 76 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, którzy pracowali z rodzinami Współpraca Wojewody Zachodniopomorskiego w 2014 r. z podmiotami niepublicznymi, działającymi w zakresie realizacji zadań na rzecz osób niepełnosprawnych oraz bezdomnych. Wojewoda Zachodniopomorski od ponad 16 lat dofinansowuje w ramach dotacji celowych realizację zadań publicznych organizacji pozarządowych działających na rzecz osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Realizacja Programu oraz wieloletnie doświadczenie rokrocznie pokazywało, że wsparcie jest dużo bardziej efektywne, gdy ma charakter kompleksowy, a najistotniejszym elementem kompleksowości wsparcia jest współpraca administracji rządowej z podmiotami III sektora. Mając na uwadze występujące w regionie grupy osób wykluczonych społecznych bądź zagrożonych marginalizacją w 2014 r., Wojewoda Zachodniopomorski kolejny raz przyjął program pod nazwą Program współpracy Wojewody Zachodniopomorskiego z podmiotami niepublicznymi działającymi w zakresie pomocy społecznej na 2014 r.. Wykonawcami Programu były organizacje pozarządowe i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Wspierane podmioty w swojej działalności podejmowały wyzwanie przeciwdziałania zjawisku wykluczenia społecznego w zakresie obszarów: działania na rzecz osób bezdomnych, 48

50 działania na rzecz osób niepełnosprawnych. Z budżetu Wojewody na realizację powyższego przedsięwzięcia przekazano ogółem zł dla 12 podmiotów niepublicznych. Organizacje pozarządowe otrzymały środki finansowe w formie dotacji, w oparciu o umowy, po uprzednim przeprowadzeniu konkursu ofert. W ramach przekazanych środków finansowych podmioty niepubliczne wykorzystały ,00 zł (99,95%). Dotacją dofinansowano podmioty niepubliczne, które wniosły wkład własny nie mniej niż 10%. Ww. środki finansowe przekazano na wsparcie 2 grup odbiorców docelowych pomocy: osób bezdomnych oraz osób niepełnosprawnych. W zakresie pomocy osobom bezdomnym środki finansowe w wysokości zł przekazano 9 podmiotom niepublicznym, które zostały wykorzystane w 100%. Dotacja została przeznaczona na dofinansowanie następujących form pomocy: zapewnienie noclegu, wyżywienia, odzieży, środków czystości i higieny, udzielanie pomocy prawnej i psychologicznej, przeprowadzenie niezbędnych remontów oraz zakup drobnego sprzętu i doposażenia. Ogółem pomocy udzielono osobom. W zakresie wspierania działań podejmowanych na rzecz osób niepełnosprawnych przekazano dotację w wysokości zł, która została wykorzystana w wysokości ,00 zł (99,78%). Środki finansowe wydatkowano na prowadzenie indywidualnych i grupowych terapii, spotkań z psychologami, terapeutami, rehabilitantami, logopedami oraz wsparcie merytoryczne w celu wzmocnienia zdolności radzenia sobie z wykluczeniem społecznym. Ogółem pomocy udzielono 145 osobom. Wykres 7. Liczba osób objętych pomocą w latach w obszarze na rzecz osób bezdomnych /2014 rok 2013 r os r os. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z realizacji zadania publicznego. 49

51 Wykres 8. Liczba osób objętych pomocą w latach w obszarze na rzecz osób niepełnosprawnych /2014 rok 2013 r os r os. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań z realizacji zadania publicznego. Porównując pomoc udzieloną osobom bezdomnym w 2013 i 2014 roku, zauważalny jest wzrost organizacji pozarządowych zainteresowanych wsparciem finansowym w obszarze bezdomności (2013 r.- 7 NGO, 2014 r. 9 NGO), co z pewnością wpływa na zwiększenie liczby osób objętych pomocą oraz poprawę standardu usług w bazach noclegowych w województwie zachodniopomorskim. Odnosząc się do pomocy udzielonej na rzecz osób niepełnosprawnych na przestrzeni 2013 i 2014 roku, widoczna jest ponad 3-krotnie mniejsza liczba osób objętych pomocą. Zmniejszyła się również liczba dofinansowanych organizacji pozarządowych (2013 r.- 5 NGO, 2014 r. 3 NGO). Można przypuszczać, że mniejsza ilość organizacji biorących udział w Programie Wojewody Zachodniopomorskiego w zakresie osób niepełnosprawnych, spowodowana jest większą możliwością pozyskania dodatkowych środków finansowych z innych źródeł wspierających osoby niepełnosprawne (np. PFRON). 50

Identyfikatory gmin obowiązujące od 1 stycznia 2011 r.

Identyfikatory gmin obowiązujące od 1 stycznia 2011 r. Identyfikatory gmin obowiązujące od 1 stycznia 2011 r. Źródło: Załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania

Bardziej szczegółowo

Ranking gmin województwa zachodniopomorskiego

Ranking gmin województwa zachodniopomorskiego INSTYTUT ANALIZ REGIONALNYCH w Kielcach Ranking gmin województwa zachodniopomorskiego wg wyników uzyskach przez uczniów ze sprawdzianu końcowego w szkołach podstawowych w roku 2008 Opracowanie powstało

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Powiat białogardzki Gmina miejska: Białogard Gminy: Białogard Karlino Karlino miasto

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Powiat białogardzki Gmina miejska: Białogard Gminy: Białogard Karlino Karlino miasto WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Powiat białogardzki Białogard 320101 1 Białogard 320102 2 Karlino 320103 3 Karlino miasto 320103 4 Karlino obszar wiejski 320103 5 Tychowo 320104 3 Tychowo miasto 320104

Bardziej szczegółowo

G = (g * (0,3* Lm + 0,6 * Lokps + 0,1 * Lps)) PLN

G = (g * (0,3* Lm + 0,6 * Lokps + 0,1 * Lps)) PLN Załącznik nr 5.7 Algorytm podziału środków finansowych projektów trybu pozakonkursowego Ośrodków Pomocy Społecznej oraz Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie z terenu województwa zachodniopomorskiego. 1.

Bardziej szczegółowo

Biblioteki publiczne i czytelnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2016 roku (wg powiatów)

Biblioteki publiczne i czytelnictwo w województwie zachodniopomorskim w 2016 roku (wg powiatów) Biblioteka wojewódzka 405413 1 0 1142804 282 39540 7804 2 172731 13688 3 263454 65 303526 75 MBP Szczecin Dyrekcja 405413 35 0 615820 152 26884 22194 5 453311 56666 14 872694 215 52066 13 powiat Szczecin

Bardziej szczegółowo

Program profilaktyki chorób układu krążenia - podział na województwa ( )

Program profilaktyki chorób układu krążenia - podział na województwa ( ) Program profilaktyki chorób układu krążenia - podział na województwa (01.10.2017) Lp. Nazwa Liczba osób kwalifikujących się Procent objęcia populacji [%] 1 LUBELSKIE 147 556,00 37,68 2 ŁÓDZKIE 174 325,00

Bardziej szczegółowo

Program profilaktyki raka szyjki macicy wiek lat, raz na 3 lata - podział na województwa ( )

Program profilaktyki raka szyjki macicy wiek lat, raz na 3 lata - podział na województwa ( ) Program profilaktyki raka szyjki macicy wiek 25-59 lat, raz na 3 lata - podział na województwa (01.10.2017) Lp. Nazwa województwa Liczba osób kwalifikujących się Procent objęcia populacji [%] 1 ZACHODNIOPOMORSKIE

Bardziej szczegółowo

Ranking gmin województwa zachodniopomorskiego

Ranking gmin województwa zachodniopomorskiego INSTYTUT ANALIZ REGIONALNYCH w Kielcach wg wyników uzyskach przez uczniów z egzaminu gimnazjalnego w roku 2008 Opracowanie powstało na podstawie danych z www.wynikiegzaminow.pl wg stanu na dzień 12 czerwca

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych,

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Tel:. Fax:. Numer identyfikacyjny - REGON MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Ośrodek Pomocy Społecznej Mickiewicza 40/ 63-100 Śrem Tel. 0612836107 Fax 0612833989

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa

Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa 29 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Stołeczne Warszawa Tel. Fax MPiPS-3 Sprawozdanie półroczne i roczne

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka /3/5, -53 Warszawa 26 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Stołeczne Warszawa Tel. Fax MPiPS-3 Sprawozdanie półroczne i roczne

Bardziej szczegółowo

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Ośrodek Pomocy Społecznej Mickiewicza 40/ 63-100 Śrem Tel. 0612836107 Fax 0612833989

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bolesławcu Tel. 75-645 78 23 Fax 75-645 78 24 59-7 Bolesławiec Cicha 7/ MPiPS-3-P MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul.

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-P Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: PMOPS Powiat miejski Sosnowiec Tel. Fax 41-2 SOSNOWIEC 3 MAJA 33 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa MPiPS-3

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa 2 9 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bolesławcu Tel. 75-645 78 23 Fax

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa 21 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Stołeczne Warszawa Tel. Fax MPiPS-3 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka /3/5, -53 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. 33 875545 Fax GOPS Wieprz 34-22 WIEPRZ 424 MPiPS-3 Sprawozdanie półroczne

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kolejowa 2 62-200 Gniezno Tel. 061 4262582

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Ośrodek Pomocy Społecznej Mickiewicza 40/ 63-100 Śrem Tel. 0612836107 Fax 0612833989

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Inowrocław Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Tel. (52) 357-1-31 Fax 88-1 Inowrocław ul. Św. Ducha 9 MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul.

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Radomsko Tel. 44 6832885 Fax 97-5 RADOMSKO ul. KOŚCIUSZKI 12A MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. Fax MOPS Rzeszów 35-25 Rzeszów Jagiellońska 26 MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa MPiPS-3 Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-P MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. 774835949 Fax 774835949 MOPS Kędzierzyn-Koźle 47-224 Kędzierzyn-Koźle

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej. - pieniężnych, w naturze i usługach. za I VI 2006 rok.

Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej. - pieniężnych, w naturze i usługach. za I VI 2006 rok. Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach za I VI 2006 rok (MPiPS-03) DZIAŁ 1. ZATRUDNIENIE W JEDNOSTKACH ORGANIZACYJNYCH POMOCY SPOŁECZNEJ

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. (32) 422 Fax PMOPS Powiat miejski Rybnik 44-2 Rybnik Żużlowa 25 MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka /3/5, -53 Warszawa MPiPS-3

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. 95 7115-248 Fax 95 7115-374 WPS Woj. Lubuskie 66-4 Gorzów Wlkp. ul. Jagiellończyka 8 MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5,

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kolejowa 2, 62-200 Gniezno Tel. 061 4262582

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-R Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: WPS Woj. Lubuskie 66-4 Gorzów Wlkp. ul. Jagiellończyka 8 Tel. 95 7115-248 Fax 95 7115-374 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5,

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Adresat Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach. za I-XII 2008 r.

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach. za I-XII 2008 r. MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej MOPS Rzeszów Jagiellońska 26, 35-025 Rzeszów Tel:. Fax:. Numer identyfikacyjny -

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Jerzmanowice Jerzmanowice 372B 32-048 Jerzmanowice

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. 323440323 Fax MOPS Ruda Śląska 41-709 Ruda Śląska Markowej 20/ MPiPS-03 Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa 21 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Radomsko Tel. 44 6832885 Fax 97-5 RADOMSKO ul.

Bardziej szczegółowo

Szczecin, dnia 26 stycznia 2017 r. Poz. 445 UCHWAŁA NR XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 27 grudnia 2016 r.

Szczecin, dnia 26 stycznia 2017 r. Poz. 445 UCHWAŁA NR XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 27 grudnia 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 26 stycznia 2017 r. Poz. 445 UCHWAŁA NR XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 27 grudnia 2016 r. w sprawie wykonania

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. Fax PCPR nakielski 89-1 NAKŁO NAD NOTECIĄ Dąbrowskiego 46 MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa MPiPS-3 Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

ADRESY E-MAILOWE BIBLIOTEK PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

ADRESY E-MAILOWE BIBLIOTEK PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO ADRESY E-MAILOWE BIBLIOTEK PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO POWIAT GMINA NAZWA BIBLIOTEKI E-MAIL 1. M. Koszalin Koszalin Koszalińska Biblioteka Publiczna im. J. Lelewela sekretariat@biblioteka.koszalin.pl

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. KOŚCIUSZKI 12A 97-500 RADOMSKO Tel. 44 6832885

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: PCPR Powiat miejski Grudziądz Tel. 56 46 269 9 Fax 56 46 286 9 86-3 GRUDZIĄDZ ul. HALLERA 1 MPiPS-3-P MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5,

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03. za I-VI 2016 r.

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03. za I-VI 2016 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Reja 2A/ 47-224 Kędzierzyn-Koźle Tel. 774835949

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej MOPS Świdnik Wyszyńskiego 12, 21-040 ŚWIDNIK Tel:. Fax:. Numer identyfikacyjny -

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. 774835949 Fax 774835949 MOPS Kędzierzyn-Koźle 47-224 Kędzierzyn-Koźle Reja 2A/ MPiPS-3-R MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MRPiPS--R MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka //5, -5 Warszawa 27 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Stołeczne Warszawa Tel. Fax MRPiPS- Sprawozdanie półroczne

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kolejowa 2 62-200 Gniezno Tel. 061 4262582

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03. Adresat MGOPS Nowe. Sprawozdanie półroczne i roczne. WPS Woj. Kujawsko - Pomorskie ul. Plac Św. Rocha 5, 86-170 NOWE

MPiPS-03. Adresat MGOPS Nowe. Sprawozdanie półroczne i roczne. WPS Woj. Kujawsko - Pomorskie ul. Plac Św. Rocha 5, 86-170 NOWE MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej MPiPS-03 Adresat MGOPS Nowe Sprawozdanie półroczne i roczne WPS Woj. Kujawsko - Pomorskie

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jerzmanowicach Jerzmanowice 372B 32-048 Jerzmanowice

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Hallera 1/ 86-300 Grudziądz Tel. 56 4626990 Fax

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00 513 Warszawa. MPiPS 03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00 513 Warszawa. MPiPS 03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00 513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Wodzisław Śląski ul. Płk. Ks. W. Kubsza 28 44 300 WODZISŁAW ŚLĄSKI Tel. 324556200

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 Strona 1 z 12 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Karola Miarki 11/ 43-300 Bielsko-Biała

Bardziej szczegółowo

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2017 ROKU

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2017 ROKU . BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W ROKU OPRACOWANIE: WYDZIAŁ BADAŃ I ANALIZ BIURO STATYSTYKI PUBLICZNEJ Szczecin 2018 WSTĘP... 3 1. BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa

Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Adresat Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 Strona 1 z 21 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: PMOPS Powiat miejski Rybnik Żużlowa 25, 44-200 Rybnik Tel. (032) 4221111

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych,

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej tel:. fax:. Numer identyfikacyjny - REGON MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne

Bardziej szczegółowo

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2018 ROKU

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2018 ROKU . BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W ROKU OPRACOWANIE: WYDZIAŁ BADAŃ I ANALIZ BIURO STATYSTYKI PUBLICZNEJ Szczecin 2019 WSTĘP... 3 1. BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej GOPS Pysznica ul. Wolności 320, 37-403 PYSZNICA Tel:. Fax:. Numer identyfikacyjny

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach. za I-XII 2010 r.

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach. za I-XII 2010 r. MINISTERSTWO PRACY i POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej MOPS Rzeszów Jagiellońska 26, 35-025 Rzeszów Tel:. Fax:. Numer identyfikacyjny -

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bolesławcu Cicha 7/ 59-700 Bolesławiec Tel. 75-645 78

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: PCPR nakielski Dąbrowskiego 46 89-100 Nakło nad Notecią Tel. 52 386-08-04 Fax 52

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MGOPS Nowe ul. Plac Św. Rocha 5 86-170 NOWE Tel. Fax Numer identyfikacyjny REGON:

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Wodzisław Śląski ul. Kubsza 28 44-300 Wodzisław Śląski Tel. 0324556200 Fax

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03. MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa

MPiPS-03. MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Tel. Fax MINISTERSTWO POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka /3/5, -53 Warszawa PCPR nakielski Dąbrowskiego 46 89- NAKŁO NAD NOTECIĄ MPiPS-3 Sprawozdanie półroczne

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 Strona 1 z 13 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. KOŚCIUSZKI 12A 97-500 RADOMSKO

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miasto Inowrocław Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Tel. (52) 357--3 Fax 88- Inowrocław św. Ducha 9 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka

Bardziej szczegółowo

Szczecin, dnia 25 października 2018 r. Poz OBWIESZCZENIE NR NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 22 października 2018 r.

Szczecin, dnia 25 października 2018 r. Poz OBWIESZCZENIE NR NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 22 października 2018 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 25 października 2018 r. Poz. 4887 OBWIESZCZENIE NR NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 22 października 2018 r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

Zadania realizowane przez gminy

Zadania realizowane przez gminy Zadania realizowane przez gminy Zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym : opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 1 z 13 2017-02-06 13:33 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Wodzisław Śląski ul. Ignacego Daszyńskiego 3 44-300

Bardziej szczegółowo

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2016 ROKU

BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2016 ROKU BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W ROKU OPRACOWANIE: WYDZIAŁ BADAŃ I ANALIZ BIURO STATYSTYKI PUBLICZNEJ Szczecin 2017 WSTĘP... 3 1. BEZROBOCIE REJESTROWANE W GMINACH WOJEWÓDZTWA

Bardziej szczegółowo

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2003 Wyszczególnienie

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2003 Wyszczególnienie Pomoc społeczna w Polsce w roku 2003 Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2003 Wyszczególnienie ogółem Osoby zatrudnione w pomocy społecznej Ogółem 111 578 Służby wojewody realizujące zadania

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka //5, -5 Warszawa 27 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Fax PMOPS Powiat miejski Rybnik Tel. 2422 44-2 Rybnik Żużlowa 25 MRPiPS- Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

#zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W KWIETNIU 2019 R. 04/2019

#zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W KWIETNIU 2019 R. 04/2019 #zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W KWIETNIU 2019 R. 04/2019 Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwach /stan na koniec kwietnia

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03 Strona 1 z 15 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zabierzowie ul. Kolejowa 30 32-080

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03. za I-XII 2010 r.

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03. za I-XII 2010 r. MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: GOPS Porąbka Rynek 4 43-353 Porąbka Tel. (033)8106045 Fax Numer identyfikacyjny

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MPiPS-3-P MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, -513 Warszawa 217 Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Fax 774835949 MOPS Kędzierzyn-Koźle 47-224 Kędzierzyn-Koźle

Bardziej szczegółowo

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy

Bardziej szczegółowo

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2001 Wyszczególnienie

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2001 Wyszczególnienie Pomoc społeczna w Polsce w roku 2001 Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 2001 Wyszczególnienie Osoby zatrudnione w pomocy społecznej Ogółem 107 859 Służby wojewody realizujące zadania z zakresu

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03. MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. za I-XII 2017 r.

MRPiPS-03. MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. za I-XII 2017 r. MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Kędzierzynie - Koźlu Ul. Mikołaja Reja

Bardziej szczegółowo

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MRPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W MORĄGU DWORCOWA 9 4-3 MORĄG Tel. 89 7574348, 7578258 Fax 89 757452 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka

Bardziej szczegółowo

Przydział miejsc na kolonie dla dzieci z terenów wiejskich, w tym z rodzin byłych pracowników PGR.

Przydział miejsc na kolonie dla dzieci z terenów wiejskich, w tym z rodzin byłych pracowników PGR. Przydział miejsc na kolonie dla dzieci z terenów wiejskich, w tym z rodzin byłych pracowników PGR. Uprzejmie informuję, iż w bieżącym roku Sejm zatwierdził nową rezerwę celową Sfinansowanie wypoczynku

Bardziej szczegółowo

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka //, - Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: GOPS Pysznica - PYSZNICA ul. Wolności Tel. MPiPS- Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr XVI/219/12 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 29 czerwca 2012 r.

UCHWAŁA Nr XVI/219/12 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 29 czerwca 2012 r. UCHWAŁA Nr XVI/219/12 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 29 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2012-2017 z uwzględnieniem

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Bielsk Podlaski Kazimierzowska 18 17-100 Bielsk Podlaski Tel. 85 7302006

Bardziej szczegółowo

załącznik do uchwały Sejmiku UCHWAŁA Nr XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 27 grudnia 2016 r.

załącznik do uchwały Sejmiku UCHWAŁA Nr XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 27 grudnia 2016 r. załącznik do uchwały Sejmiku UCHWAŁA Nr XVIII/322/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 27 grudnia 2016 r. tekst jednolity w sprawie wykonania Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Zachodniopomorskiego

Bardziej szczegółowo

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach Ministerstwo Polityki Społecznej, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej ( pieczęć) MPiPS - 03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Bielsk Podlaski Kazimierzowska 18 17-100 Bielsk Podlaski Tel. 85 7302006

Bardziej szczegółowo

1 z , 13:59

1 z , 13:59 1 z 13 2018-01-18, 13:59 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Wodzisław Śląski ul. Ignacego Daszyńskiego

Bardziej szczegółowo

Szczecin, dnia 14 czerwca 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 31 maja 2016 r.

Szczecin, dnia 14 czerwca 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 31 maja 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 14 czerwca 2016 r. Poz. 2405 OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 31 maja 2016 r. w sprawie ogłoszenia tekstu

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MRPiPS-03 MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Bielsk Podlaski Kazimierzowska 18 17-100 Bielsk Podlaski Tel. 85 7302006

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/ MPiPS-03. za I-XII 2012 r.

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/ MPiPS-03. za I-XII 2012 r. 1 z 15 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/ Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Bielsk Podlaski Kazimierzowska 18, 17-100 BIELSK PODLASKI Tel. 857302006 Fax 857302006

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS- 03

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS- 03 MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej: MOPS Rzeszów Jagiellońska 26, 35-025 Rzeszów Tel. Fax Numer identyfikacyjny REGON:

Bardziej szczegółowo

Pomoc osobom bezdomnym na terenie województwa zachodniopomorskiego. Szczecin 13 września 2018 r.

Pomoc osobom bezdomnym na terenie województwa zachodniopomorskiego. Szczecin 13 września 2018 r. Pomoc osobom bezdomnym na terenie województwa zachodniopomorskiego Szczecin 13 września 2018 r. Dane statystyczne dotyczące osób bezdomnych na terenie województwa zachodniopomorskiego pochodzą z Ogólnopolskiego

Bardziej szczegółowo

#zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO WRZESIEŃ 2018

#zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO WRZESIEŃ 2018 #zachodniopomorskie #rynekpracy #praca RAPORT SYTUACYJNY RYNEK PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO WRZESIEŃ 2018 Od 2014 roku obserwujemy pozytywne zmiany na zachodniopomorskim rynku pracy. Można przyjąć,

Bardziej szczegółowo

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 1999 Wyszczególnienie

Pomoc społeczna w Polsce w roku Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 1999 Wyszczególnienie Pomoc społeczna w Polsce w roku 1999 Tabela 1. pracownicy pomocy społecznej w roku 1999 Wyszczególnienie ogółem Osoby zatrudnione w pomocy społecznej Ogółem 40 999 Służby wojewody realizujące zadania z

Bardziej szczegółowo

Szczecin, dnia 25 czerwca 2015 r. Poz OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 22 czerwca 2015 r.

Szczecin, dnia 25 czerwca 2015 r. Poz OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. z dnia 22 czerwca 2015 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 25 czerwca 2015 r. Poz. 2535 OBWIESZCZENIE SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie ogłoszenia tekstu

Bardziej szczegółowo

Współzawodnictwo szkół w ramach Wojewódzkiej Gimnazjady w roku szkolnym 2016/2017

Współzawodnictwo szkół w ramach Wojewódzkiej Gimnazjady w roku szkolnym 2016/2017 Współzawodnictwo szkół w ramach Wojewódzkiej Gimnazjady w roku szkolnym 2016/2017 Liga LA SBP PR Kosz. PS PN TS U-ej Sz-y Bad. Pł.Dr. DBP Lp. SZKOŁA POWIAT DZ CH DZ CH DZ CH DZ CH DZ CH DZ CH DZ CH DZ

Bardziej szczegółowo

Zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej: 1. Zadania własne gminy:

Zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej: 1. Zadania własne gminy: Ośrodek Pomocy Społecznej w Łambinowicach realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 12 marca 2004r.o pomocy społecznej, która weszła w życie od 1 maja 2004r. Do podstawowych zadań pomocy społecznej

Bardziej szczegółowo

Zakres działania: Główne cele pomocy społecznej:

Zakres działania: Główne cele pomocy społecznej: Zakres działania: Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Wspiera ich

Bardziej szczegółowo