Najlepsze rośliny na formowane żywopłoty

Transkrypt

1 Najlepsze rośliny na formowane żywopłoty Gładko strzyżone roślinne ściany chronią dostępu, osłaniają przed wiatrem i przeciągami, a odpowiednio zaprojektowane dzielą przestrzeń na przytulne zakątki zajmując przy tym mało miejsca. W ogrodach działkowych zakładanie żywopłotów reguluje żywopłotów rozdział X 117 regulaminu Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Wykonane ze starannie dobranych roślin mogą zaskakiwać urodą przez cały sezon, służąc nie tylko ludziom, bowiem gdy regularnie przycinane są pędy to rozrastają się i stają się bardzo mocne. Chętnie zasiedlają je ptaki znajdując w nich schronienie i miejsce do budowania gniazd, a ogród zyskuje sprzymierzeńców w walce ze szkodnikami. Żywopłot dobrze będzie pełnił swoją funkcję, gdy: - będzie jednakowo oświetlony, - na etapie sadzenia zapewni się roślinom jak najlepsze podłoże, zgodne z ich wymaganiami, a później regularnie będą nawożone i podlewane (dotyczy to zwłaszcza młodych żywopłotów), - podłoże będzie ściółkowane kompostem lub skoszoną trawą, - cięcie dokonywać będziemy w obrębie jednorocznych pędów, skracając je o połowę. Te, które gubią liście na zimę i rosną w miarę szybko, pierwszy raz przycinamy pod koniec zimy lub wczesną wiosną; ewentualnie powtórnie w lipcu. Żywopłoty o zimozielonych liściach i z iglaków przycinamy najwcześniej w maju, (po zimnej Zośce). Rośliny takie jak cisy i inne wolno rosnące tniemy tylko raz w sezonie. Jeżeli w żywopłocie ptaki założyły gniazda, to do strzyżenia przystępujemy po wyprowadzeniu pierwszego lęgu, zazwyczaj na początku lipca. 1. Buk zwyczajny 1 Buki znakomicie nadają się do tworzenia wysokich (do 5 m wysokości) i solidnych głęboko zakorzenionych roślinnych murów, spełniających funkcję zarówno ogrodzeń, jak i wiatrochronów. Jesienią liście pięknie się przebarwiają, stają się żółte lub czerwonobrązowe. Pod tym względem górują nad żywopłotami z innych roślin, a już na pewno z posadzonych iglaków. Podłoże: Najlepiej żyzne, nieco gliniaste, niezbyt kwaśne, stale lekko wilgotne. Stanowisko: słoneczne,cieniste. Liście: o długości do 8 cm, zazwyczaj koloru zielonego; u odmian szlachetnych np. Atropunicea, liście przez cały sezon są purpurowe; jesienią przebarwiają się na żółto, po

2 czym brązowieją. Warto wiedzieć: Purpurowe odmiany buków charakteryzują się dużą zmiennością koloru liści. Dotyczy to roślin rozmnażanych z nasion, które różnią się między sobą, liście jednych są purpurowe przez większość sezonu, u innych są takie tylko na początku, a potem zielenieją. 2. Ligustr pospolity Ligustr w naturze jest luźnym i mało urodziwym krzewem i dopiero po przycinaniu pędów nabiera zwartej i efektownej formy; rośnie szybko. Tworzy się z niego żywopłoty do wysokości ok. 3 m, które ze względu na gęsty układ gałązek pełnią funkcję wiatrołapów również zimą, kiedy nie mają liści. Nadaje się do formowania różnych form i kształtów. Zakładając żywopłot najlepiej sadzić młode rośliny, które w czasie regularnego przycinania nabierają ładnej formy. Jest to uniwersalny i niewymagający krzew, który znosi suszę i mróz oraz niezbyt korzystne warunki miejskie. Podłoże: Każda ziemia ogrodowa, niezbyt kwaśna. Stanowisko: słoneczne,cieniste. Liście: wąskie, o długości do 5 cm, ciemnozielone; dość długo utrzymują się na krzewie i opadają prawie nieprzebarwione. Warto wiedzieć: Zakwita latem, a jego kremowe kwiaty, zebrane w wiechowate kwiatostany, przyjemnie pachną, wabiąc liczne owady. Drobne, błyszczące owoce koloru czarnego pozostają w zimie na krzewach i są przysmakiem wielu ptaków. 3. Berberys Thunberga 2 Odmiany berberysu Thunberga różnią się barwą liści oraz wielkością i pokrojem i praktycznie wszystkie nadają się na żywopłoty. Najniższe, np. Kobolt, Bagatelle, Atropurpurea Nana wykorzystuje się na niskie obwódki rabat. Z najwyższych, takich jak Atropurpurea, Golden

3 Ring czy wąski kolumnowy Red Chief, można formować żywopłoty o wysokości do ok. 2 m, o charakterze obronnym (mocne i ostre kolce). Podłoże: Każda ziemia ogrodowa. Stanowisko: słoneczne,cieniste. Liście: drobne, do 3 cm długości, a ich kolor zależy od odmiany, np. Atropurpurea ma liście purpurowe, Golden Ring purpurowe z żółtym brzegiem, Green Carpet soczyście zielone, Aurea żółte. Jesienią odmiany purpurowe stają się intensywnie czerwone, zielone zaś przebarwiają się na żółto. Warto wiedzieć: mają liczne lśniące owoce koralowoczerwowej barwy, które utrzymują się na krzewach przez całą zimę i są przysmakiem wielu ptaków. 4. Irga błyszcząca Gatunek ten najlepiej znosi cięcie i nadaje się do formowania o wysokości nawet do 1,5 m wysokości; gdy zależy nam na zmianie kolorów jesienią to koniecznie trzeba sadzić je na stanowiskach słonecznych. Podłoże: Każda ziemia ogrodowa. Stanowisko: Słoneczne, cieniste. Liście: o długości do 5 cm, ciemnozielone, z wierzchu błyszczące, przebarwiające się jesienią na czerwono. Warto wiedzieć: Krzewy są mrozoodporne, radzą sobie z upałami i suszą. 5. Żywotnik zachodni Żywopłoty najczęściej są tworzone z odmiany Brabant, która nabiera formy dopiero po regularnych postrzyżynach, ale można zakładać także z odmian wąskich i od razu gęstych, takich jak Columna czy Smaragd, które nie wymagają częstego przycinania. Warto też nasadzać odmiany żółte: Wareana Lutescens, Sunkist czy Yellow Ribbon. 3

4 m), a zarazem bardzo wąskie żywopłoty. Podłoże: Najlepiej żyzne, piaszczysto gliniaste; przy stałej wilgotności krzew potrafi się dostosować do gorszych warunków. Stanowisko: Głównie słoneczne, choć znosi także miejsca półcieniste. Liście: Zimozielone, w formie zielonych łusek. Warto wiedzieć: Żywotniki mają smukły, kolumnowy pokrój, przy czym są bardzo gęste. Dzięki temu łatwo i szybko można z nich tworzyć wysokie (do ok Bukszpan wiecznie zielony Z bukszpanu dzięki jego gęstemu pokrojowi i dużej zdolności regeneracji można uzyskiwać różne, nawet często skomplikowane kształty; można tworzyć wysokie i niskie przegrody. Na obwódki rabat, dekoracyjne obrzeża ścieżek czy schodów nieprzekraczające wysokości 0,5 m najlepiej wykorzystać powoli rosnącą odmianę Suffruticosa. Natomiast na żywopłoty o wysokości do 1,5 m najlepsza będzie Arborescens. Podłoże: Żyzne, próchniczne, przepuszczalne i stale lekko wilgotne. Stanowisko: Najlepiej półcieniste lub cieniste, zaciszne. Liście: Zimozielone lecz trujące. Warto wiedzieć: Bukszpany dobrze znoszą miejskie warunki oraz letnie okresowe upały i susze. Jeśli w zimie temperatury nagle wzrosną powyżej zera, krzewy trzeba podlewać. 4

5 7. Pięciornik krzewiasty Atutem pięciornika Goldfinger są żółte kwiaty o średnicy ok. 5 cm. Pojawiają się w dużej ilości już na początku czerwca; krzew kwitnie aż do października. Można formować z niego niskie kwitnące płotki do 0,8 m wysokości oraz niższe obwódki rabat. Aby nieprzerwanie pojawiały się kwiaty to formujemy go raz w sezonie, w marcu. Warte odmiany do nasadzeń to biała Abbotswood, różowa Pink Queen i czerwona Red Ace. Podłoże: Najlepiej żyzne, przepuszczalne i dobrze utrzymujące wilgoć. Stanowisko: Słoneczne lub półcieniste. Liście: Sezonowe, drobne pierzastozłożone z 3 do 7 listków, zielone. Warto wiedzieć: Zmorą niektórych pięciorników krzewiastych jest szara pleśń, która pojawia się latem przy dużej wilgotności podłoża i powietrza. Natomiast odmiany Goldfinger szara pleśń nie atakuje. Jest to odmiana znosząca ekstremalne warunki, jedna z najwyższych wśród pięciorników osiąga nawet metr wysokości. Odmiana Schmidt w porównaniu ze zwykłą porzeczką alpejską ma ładniejsze, grubsze i zdrowiej wyglądające liście, które utrzymują się na pędach od wczesnej wiosny aż do późnej jesieni. Z tego powodu warto tworzyć z niej jednorodne zielone ściany, tym bardziej, że porzeczkę daje się łatwo formować. Wysokość żywopłotu może osiągać 1,5 do 2 m. Wiosną dodatkową ozdobą krzewów są żółtozielone kwiaty. 8. Porzeczka alpejska Podłoże: Najlepiej żyzne, lekko gliniaste i stale nieco wilgotne; roślina potrafi się jednak przystosować do gorszych warunków. Stanowisko: Od słonecznego do cienistego. Liście: Sezonowe, 3- lub 5- klapowe, o średnicy do 4 cm, ciemnozielone; jesienią przebarwiają się na żółto. Warto wiedzieć: Porzeczki alpejskie, jako nieliczne z krzewów dobrze znoszą 5

6 konkurencję innych, większych od siebie roślin. Można je, więc sadzić bezpośrednio pod koronami drzew. 9.Cis pospolity Ciemnozielone cisy są długowieczne, gatunek ten jest wręcz stworzony do cięcia i regeneruje się nawet po dość drastycznych zabiegach. Jest idealny na wysokie ogrodzenia (do 4 m), chroni od wiatru, stanowi dobre tło innych elementów ogrodu, nadaje się do tworzenia ogrodowych rzeźb. Cisy rosną naprawdę powoli warto, więc rozważyć zakup od razu dużych krzewów. Na żywopłoty warto polecić silnie rosnące odmiany Hicksii oraz Hillii. Podłoże: Najlepiej żyzne i próchniczne, stale lekko wilgotne. Na glebach piaszczystych i kwaśnych częściej przemarza i choruje. Stanowisko: Cieniste, półcieniste, na glebach dostatecznie wilgotnych również słoneczne. Liście: Wiecznie zielone w formie igieł o intensywnym, ciemnym zabarwieniu. Warto wiedzieć: Wszystkie części rośliny oprócz czerwonych osnówek nasion są trujące; osnówki chętnie są zjadane przez ptaki. Zdjęcia wykorzystano z publikacji dr W. Wałęza, Żywopłoty i rzeźby roślinne, Wydawnictwo Działkowiec, Warszawa 2003 r. 6