SPECYFIKACJA TECHNICZNA STE INSTALACJE ODGROMOWE

Transkrypt

1 SPECYFIKACJA TECHNICZNA STE INSTALACJE ODGROMOWE OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 53

2 CPV INSTALACJE ODGROMOWE 1. Wstp 1.1. Przedmiot Specyfikacji Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) s wymagania techniczne dotyczce wykonania i odbioru instalacji odgromowych dla budynku mieszkalnego przy ul. Staromiejskiej w Czarnkowie Zakres stosowania Specyfikacji Specyfikacja Techniczna (ST) jest stosowana jako dokument przy realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1. Podstaw opracowania, zastosowanie odmiennych rozwiza i podstawowe obowizki wykonawcy okrela Specyfikacja Techniczna Wymagania Ogólne Zakres robót objtych Specyfikacj Roboty, których dotyczy Specyfikacja, obejmuj wszystkie czynnoci umoliwiajce i majce na celu wykonanie instalacji odgromowych Okrelenia podstawowe Okrelenia podstawowe podane w niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) s zgodne z obowizujcymi Polskimi Normami i Specyfikacj Techniczn Wymagania Ogólne. Pojcia ogólne Projektant ochrony odgromowej Osoba wykwalifikowana w projektowaniu urzdze piorunochronnych. Wykonawca ochrony odgromowej Osoba wykwalifikowana w wykonawstwie urzdze piorunochronnych. Przewód otokowy Przewód otaczajcy ptl (otok) wokoło obiektu i łczy przewody odprowadzajce w celu równomiernego rozpływu prdu pioruna. Zewntrze czci przewodzce Zewntrzne metalowe elementy wchodzce lub wychodzce z chronionego obiektu, takie jak rurocigi, powłoki kablowe, metalowe rury itp., które mog przewodzi cz prdu pioruna. Rezystywno powierzchniowa rednia rezystywno powierzchniowej warstwy gruntu. Korozja metali Wszystkie typy korozji galwanicznych i chemicznych. Strefa uderzenia Umowny promie toczcego si koła według tablicy 1 PN-IEC Wewntrzny przewód odprowadzajcy Przewód odprowadzajcy, umieszczony wewntrz obiektu chronionego przed piorunem, na przykład konstrukcja elbetowego słupa, wykorzystywana jako naturalny przewód odprowadzajcy. Stalowa szyna wyrównawcza Stalowy prt przymocowany do zbrojenia konstrukcji betonowej, do której s przyspawane lub połczone przewody wyrównawcze lub inne przewody łczce. Stalowe połczenie wyrównawcze Połczenie stosowane przy stalowych prtach, połczonych z prtami zbrojenia, wykorzystywane do ekwipotencjalizacji zbrojenia wewntrz budynku, w rezultacie czego prd wpływajcy jest rozprowadzany w zbrojeniu. OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 54

3 Przewód wyrównawczy Przewód do połczenia elementów, które powinny by połczone z szyn zbiorcz oraz do połczenia ze zbiorczymi przewodami; czciowo połoone s one poza betonem (od czci, które maj by połczone do połczenia), a czciowo w betonie (pomidzy punktami połczenia a połczeniem zbiorczym), patrz te PN-IEC uaktualniony. Szyna wyrównawcza Szyna, za pomoc której przewody wyrównawcze s połczone ze sob (wzajemnie połczone), patrz te PN-IEC znowelizowane. Uziom poziomy Uziom umieszczony w ziemi poziomo lub w połoeniu zblionym do poziomego 1.5. Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w Specyfikacji Technicznej Wymagania ogólne. 2. Materiały 2.1. Uwagi ogólne Materiały dostarczone na teren budowy powinny mie wiadectwa jakoci, atesty, certyfikaty, wiadectwa gwarancyjne lub aprobaty techniczne. Jeeli istniej jakiekolwiek wtpliwoci dotyczce przydatnoci lub jakoci dostarczonych materiałów, nie mog by one wbudowywane. Stosowanie materiałów zastpczych wymaga uzyskania zgody Projektanta i Inyniera. Materiały zaakceptowane przez Inyniera nie mog by zmienione bez jego zgody Materiały do wykonania instalacji odgromowej Zwody Zwody naturalne przewodzce elementy konstrukcyjne obiektu musz spełnia wymagania PN- IEC Struktura stalowa w obrbie obiektu elbetowego, eby mona traktowa j jako galwanicznie cigł i wykorzystywa jako naturalne elementy urzdzenia piorunochronnego, musi zapewnia spawane lub solidne powizania 50% prtów pionowych i poziomych. W przypadku wizania prtów mikkim drutem stalowym powinny one zachodzi na siebie na długoci równej 20-krotnej ich rednicy. Naley równie zapewni cigło połcze pomidzy poszczególnymi elementami prefabrykowanymi. Blach pokrycia dachowego mona i naley wykorzystywa jako zwód poziomy niski pod warunkiem, e jej grubo bdzie nie mniejsza ni 0,5 mm bez wzgldu na rodzaj materiału pokrycia dachowego. Zewntrzne metalowe pokrycia dachowe ułoone na pokryciu wykonanym z drewna (deski lub belki drewniane) naley wykorzystywa jako zwody lub przewody odprowadzajce pod warunkiem niewystpowania bezporednio pod blach materiałów łatwopalnych, takich jak słoma, płyny i inne materiały łatwopalne. Metalowe pokrycia dachowe nie mog by pokryte materiałem izolacyjnym. Nie jest uznawane za izolacj pokry7cie blachy: cienk warstw farby ochronnej, warstw asfaltu o gruboci do 0,5 mm, warstw folii o gruboci do 1 mm. W przypadku urzdze technologicznych, takich jak np. naziemnych zbiorników, rurocigów, aparatów technologicznych usytuowanych poza budynkami, jako zwody mona wykorzystywa blachy o gruboci: stal 4 mm, mied 5 mm, aluminium 7 mm. Zwody sztuczne przewody umieszczone tylko w celach ochrony odgromowej. W obiektach krytych materiałem nie przewodzcym, zwody na dachu mog by tworzone przez dowoln kombinacj prtów, rozpitych przewodów lub przewodów ułoonych w postaci sieci. Minimalna rednica drutów stalowych ocynkowanych, stosowanych jako zwody nie moe by mniejsza ni 8 mm. W wikszoci obiektów budowlanych naley stosowa zwody poziome niskie. Zwody powinny by mocowane w sposób trwały w odległoci minimum 2 cm od niepalnego lub trudno zapalnego pokrycia dachu. Norma PN-IEC nie okrela minimalnej odległoci zwodu od powierzchni dachu. Zwody mog by ułoone bezporednio na dachu lub w niewielkiej odległoci od niego. OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 55

4 Takie ułoenie jest moliwe tylko w przypadku jeeli przepływ prdu piorunowego w przewodach nie spowoduje termicznego uszkodzenia dachu. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w obowizujcych normach, wymiary oka sieci zwodów poziomych w zalenoci od wymaganego poziomu ochrony odgromowej i zwizanej z tym skutecznoci ochrony s nastpujce: obiekty wymagajce ochrony podstawowej poziom ochrony IV: 20x20 m, obiekty wymagajce ochrony obostrzonej poziom ochrony III: 10x10 m, obiekty zagroone wybuchem mieszanin par i pyłów z powietrzem poziom ochrony II: 10x10 m, zbiorniki naziemne zagroone wybuchem mieszanin par i pyłów z powietrzem poziom ochrony I: 5x5 m. Przewody odprowadzajce Jako przewody odprowadzajce naley wykorzystywa przewody naturalne i przewody sztuczne. Minimalne wymiary elementów stosowanych do odprowadzania prdów piorunowych, zgodnie z PN-IEC : stal ocynkowana 50 mm 2, aluminium 25 mm 2, mied 16 mm 2. Układ przewodów odprowadzajcych powinien zapewni moliwie najkrótsz, wieloprzewodow drog dla przepływu prdu piorunowego od punktu uderzenia do ziemi. Przewody uziemiajce Do połczenia przewodów odprowadzajcych z uziomem s stosowane przewody uziemiajce. Minimalne wymiary materiałów z których wykonywane s przewody uziemiajce, wg PN-IEC : stal ocynkowana 50 mm 2, aluminium 25 mm 2, mied 16 mm 2. Zaciski probiercze W łatwo dostpnych miejscach połczenia przewodów odprowadzajcych z przewodami uziemiajcymi powinny znajdowa si zaciski probiercze. Dodatkowo naley uwzgldni zalecenia, aby zaciski te znajdowały si na wysokoci od 0,3 m do 1,8 m. Uziomy naturalne i sztuczne Do celów ochrony odgromowej i przeciwprzepiciowej naley w pierwszej kolejnoci wykorzysta uziomy naturalne, którymi mog by: nie izolowane od ziemi poziemne metalowe czci chronionych obiektów, elbetowe fundamenty, metalowe rurocigi wodne oraz osłony studni artezyjskich znajdujce si w odległoci nie wikszej ni 10 m od chronionego obiektu, uziomy ssiednich obiektów znajdujcych si w odległoci nie wikszej ni 10 m od chronionego obiektu. Połczenia uziomów naturalnych z przewodami uziemiajcymi naley wykona w sposób trwały za pomoc spawania lub zgrzewania. Jeli wykonanie takich połcze jest niemoliwe dopuszczalne jest wykonanie obejm lub uchwytów majcych zacisk lub zaciski zabezpieczone przed rozlunieniem si. Tylko w obiektach w których nie ma moliwoci wykorzystania uziomów naturalnych lub ich wykorzystanie jest niecelowe, naley stosowa uziomy sztuczne. Minimalne wymiary materiałów stosowanych jako uziomy sztuczne okrela norma PN-IEC : stal -80 mm 2, mied 50 mm 2. Ze wzgldu na trwało uziomów zaleca si zwikszenie przekrojów poprzecznych uziomów dla stali ocynkowanej na gorco do 100 mm 2, a dla tam z miedzi do 50 mm 2, natomiast dla prtów lub linek miedzianych do 35 mm 2. Układ uziomowi powinien równie zapewni zredukowanie do bezpiecznych wartoci rónice potencjałów midzy poszczególnymi punktami uziomu oraz podłczonymi do niego instalacjami i urzdzeniami. Szyny ekwipotencjalne Szyny ekwipotencjalne powinny umoliwia przyłczenie przewodów o przekroju poprzecznym od 16 mm 2 do 95 mm 2 oraz płaskownika o szerokoci nie mniejszej ni 30 mm. OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 56

5 Zaciski Z poród zacisków naley wymieni zaciski krzyowe, odgałne oraz rynnowe umoliwiajce łczenie zwodów oraz przewodów odprowadzajcych ze sob oraz umoliwiajcych prowadzenie przewodów odprowadzajcych nad rynnami lub pionowymi wystpami cian. Zaciski musz pozwala na łczenie elementów instalacji piorunochronnej o rednicy 8-10 mm. Wsporniki Wsporniki instalacji odgromowej powinny zapewnia łatwo, szybko i niezawodno montau. Wsporniki dachowe powinny utrzymywa zwód poziomy w odległoci około 36 mm od powierzchni dachu. Nie mog one powodowa uszkodzenia pokrycia dachowego Składowanie materiałów Materiały powinny by przechowywane w pomieszczeniach zamknitych, suchych i nie zapylonych. Materiały na zwody, przewody odprowadzajce i uziemiajce oraz uziemienia mog by składowane na placu budowy w wyznaczonych do tego miejscach, zabezpieczonych przed bezporednim działaniem opadów oraz uszkodze mechanicznych. 3. Sprzt Wykonawca powinien uywa tylko takiego sprztu i maszyn które spełniaj wszystkie wymagania wynikajce z technologii robót i gwarantuj wysok jako realizowanych robót. Sprzt musi by zaakceptowany przez Inyniera. Do obsługi sprztu powinni by zatrudnieni pracownicy posiadajcy odpowiednie kwalifikacje potwierdzone certyfikatami i sta pracy gwarantujcy wysok jako wykonania robót. 4. Transport Urzdzenia transportowe powinny by przystosowane do rodzaju transportowanych materiałów. Przewoone materiały powinny by układane zgodnie z warunkami transportu okrelonymi przez wytwórc, oraz zabezpieczone przed ich przemieszczaniem podczas transportu. 5. Wykonanie robót 5.1. Uwagi ogólne Ogólne wymagania dotyczce wykonania robót i kwalifikacji osób je wykonujcych zawiera Specyfikacja Techniczna Wymagania Ogólne. Roboty ziemne naley wykona zgodnie ze ST Roboty ziemne E Trasy uziomów Trasy uziomów powinny by zgodne z Projektem zatwierdzonym przez właciwe Zespoły Uzgadniania Dokumentacji. Tyczenie tras uziomów powinien wykonywa geodeta posiadajcy odpowiednie uprawnienia Wykonanie rowów instalacji uziemiajcych Rowy naley wykonywa zgodnie z wymaganiami okrelonymi w Projekcie oraz ST Roboty ziemne E Ich szeroko powinna wynosi nie mniej ni 0,4 m, a minimalna głboko ułoenia powinna wynosi nie mniej ni 0,6 m Układanie uziomów poziomych i instalacji odgromowej w rowach Uziomy naley układa zgodnie z PN-IEC i Projektem. Uziomy naley układa na dnie rowów kablowych. Ułoone uziomy naley przykry warstw rodzimego gruntu. Kad 400 mm warstw gruntu naley zagszcza ubijajc j zagszczark wibracyjn. Uziomy naley układa niezwłocznie po wykopaniu rowu, przy równoczesnym dokonaniu czciowego odbioru a nastpnie moliwie szybkie zasypanie. Przewody uziemiajce oraz odprowadzajce naley montowa zgodnie z Projektem i instrukcj monta producenta. Zaciski probiercze naley montowa zgodnie z projektem i instrukcj montau producenta, na cianach obiektu budowlanego lub w studzienkach probierczych. Zwody instalacji odgromowej montowa zgodnie z projektem i instrukcj producenta. Przy OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 57

6 stosowaniu wsporników naley zachowa szczególn ostrono w trakcie montau, aby nie uszkodzi pokrycia połaci dachowej Temperatura otoczenia Temperatura otoczenia przy układaniu uziomu nie powinna by nisza ni okrelona w Projekcie Monta uziomów pionowych Monta uziomów pionowych naley wykona zgodnie z Projektem oraz instrukcj producenta. 6. Kontrola jakoci robót 6.1. Zasady ogólne kontroli Ogólne zasady kontroli materiałów i robót podano w Specyfikacji Technicznej Wymagania ogólne Kontrola jakoci materiałów Wszystkie materiały do wykonania robót musz odpowiada wymaganiom Dokumentacji Projektowej i Specyfikacji Technicznej oraz musz spełnia wymagania Specyfikacji Technicznej Warunki Ogólne Kontrola Jakoci robót Uwagi ogólne Kontrola jakoci wykonania robót polega na sprawdzeniu zgodnoci wykonania robót z Dokumentacj Projektow, Specyfikacj Techniczn i poleceniami Inyniera. Kontroli jakoci podlega wykonanie instalacji odgromowej. Kontrol wykonania robót ziemnych prowadzi si zgodnie z postanowieniami Specyfikacji Technicznej Roboty ziemne E Kontrola jakoci robót powinna obejmowa nastpujce badania: Zgodnoci z Dokumentacj Projektow: - ułoenia uziomów, - wykonania złczy, - wykonania przewodów uziemiajcych, - monta złczy kontrolnych, - monta wsporników, - monta przewodów odprowadzajcych, - monta zwodów. Sprawdzenie zgodnoci z Dokumentacj Projektow polega na porównaniu wykonywanych bd wykonanych robót z Dokumentacj Projektow oraz na stwierdzeniu wzajemnej zgodnoci na podstawie ogldzin i pomiarów; Przed przystpieniem do badania, Wykonawca powinien z co najmniej 7 dniowym wyprzedzeniem powiadomi Inyniera o rodzaju i terminie badania Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót, Wykonawca powinien przekaza Inynierowi wszystkie wiadectwa jakoci i atesty stosowanych materiałów. Materiały bez tych dokumentów nie mog by wbudowane Badania w czasie wykonywania robót Rowy dla uziomów poziomych zgodnie ze specyfikacj Roboty ziemne E Układanie uziomów Podczas układania uziomów i po zakoczeniu robót naley przeprowadzi nastpujce badania: głboko zakopania uziomu, stopie zagszczenia gruntu nad uziomem i usunicie nadmiaru gruntu. Wszystkie pomiary ułoonej montowanego uziomu naley wykonywa z czstotliwoci uzgodnion z Inynierem, a uzyskane wyniki mog by uznane za dobre, jeeli odbiegaj od załoonych w Projekcie nie wicej ni o 5%. Sprawdzenie cigłoci uziomów Sprawdzenie cigłoci uziomów naley wykonywa przy uyciu przyrzdów o napiciu nie przekraczajcym 24 V. Wynik sprawdzenia naley uzna za dodatni, jeeli poszczególne cigi uziomów nie maj przerw. Próba rezystancji uziomu Pomiar rezystancji uziomu naley wykona za pomoc miernika rezystancji, dokonujc odczytu po czasie niezbdnym do ustalenia si mierzonej wartoci, rezystancja uziomu nie powinna by nie wiksza ni przewiduje Projekt. OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 58

7 Monta przewodów uziemiajcych, odprowadzajcych i zwodów. Sprawdzenie poprawnoci i zgodnoci montau z Projektem i instrukcjami producenta. W przypadku stosowania wsporników naley sprawdzi czy nie zostało uszkodzone pokrycie połaci dachowej. W przypadku wykorzystywania elementów przewodzcych obiektu jako zwodów, przewodów odprowadzajcych i uziomów naturalnych, naley sprawdzi dokładno wykonania połcze. Szczególn uwag naley zwróci na dokładno wykonania połcze przy wykorzystywaniu w instalacji odgromowej stalowych elementów konstrukcji elbetowych Badania po wykonaniu robót Badania instalacji odgromowej, po zakoczeniu robót, musi wykona niezalena jednostka gospodarcza, posiadajca odpowiednie uprawnienia i specjalizujca si w wykonywaniu tego typu usług. 7. Obmiar robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w Specyfikacji Technicznej Wymagania ogólne. Jednostk obmiarow jest dla: uziomów poziomych 1 m biecy uziomu; uziomów pionowych 1 szt; wsporników i złczy 1 szt; rur osłonowych 1 m biecy rury; zwodów 1 m biecy zwodu; przewodów odprowadzajcych 1m biecy przewodu; przewodów uziemiajcych 1 m biecy przewodu. 8. Odbiór robót 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w Specyfikacji Technicznej Wymagania Ogólne, Warunkach Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlano-Montaowych cz I Budownictwo Ogólne Odbiór czciowy Odbiór czciowy przeprowadza si zgodnie z postanowieniami Specyfikacji Technicznej Wymagania Ogólne Odbiór robót zanikajcych Odbiór robót zanikajcych obejmuje sprawdzenie: - poprawnoci ułoenia uziomów i wykonania złczy, - jakoci wbudowanych materiałów oraz ich zgodnoci z wymaganiami Dokumentacji Projektowej, ST oraz atestami producenta i normami przedmiotowymi dotyczcymi materiałów uytych do zasypu i stanu jego ubicia 8.4. Odbiór techniczny kocowy Odbiór techniczny kocowy przeprowadza si zgodnie z postanowieniami Specyfikacji Technicznej Wymagania ogólne Przy odbiorze kocowym powinny by dostarczone oprócz dokumentów wymaganych w ST Wymagania Ogólne, protokóły pomiarów instalacji odgromowej i metryki tych urzdze. 9. Podstawa płatnoci Wymagania dotyczce podstawy płatnoci podano w Specyfikacji Technicznej Wymagania ogólne. Roboty zwizane z wybudowaniem instalacji odgromowych płatne s wg ceny obmiaru, który zawiera: wykonanie uziomów, monta zwodów, monta przewodów odprowadzajcych i uziemiajcych. 10. Przepisy zwizane Polskie Normy PN-86/E-05003/01 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Wymagania ogólne. OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 59

8 PN-89/E-05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona obostrzona. PN-92/E-05003/04 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona specjalna. PN-IEC Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. PN-IEC Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Wybór poziomów ochrony dla urzdze piorunochronnych. PN-IEC Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Zasady ogólne. PN-IEC Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. PrzewodnikB Projektowanie, monta, konserwacja i sprawdzanie urzdze piorunochronnych. PN-IEC Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa. Ochrona przed przepiciami. Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi i łczeniowymi. PN-IEC Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa. Ochrona przed przepiciami. Ochrona instalacji niskiego napicia przed przejciowymi przepiciami i uszkodzeniami w sieciach wysokiego napicia. PN-IEC Koordynacja izolacji urzdze elektrycznych w układach niskonapiciowych. Zasady, wymagania i badania Inne akty prawne Dziennik Ustaw z 2000r. Nr 106 poz Prawo budowlane z póniejszymi zmianami Dziennik Ustaw z 1995r. Nr 8 poz. 38 Rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 30 grudnia 1994 roku w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z póniejszymi zmianami Dziennik Ustaw z 2001 r. Nr 5 poz. 42 Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 roku o samorzdach zawodowych architektów, inynierów budownictwa oraz urbanistów z póniejszymi zmianami Dziennik Ustaw z 2002 r. Nr 41 poz. 367 Rozporzdzenie Ministra Finansów z dnia 17 kwietnia 2002 roku w sprawie ogólnych warunków obowizkowego ubezpieczenia od odpowiedzialnoci cywilnej architektów oraz inynierów budownictwa Dziennik Ustaw z 1997r. Nr 129 poz. 844 Ogólne przepisy bezpieczestwa i higieny pracy Dziennik Ustaw z 1972r. Nr 13 poz. 93 Bezpieczestwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montaowych i rozbiórkowych Inne dokumenty Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montaowych tom I Budownictwo Ogólne opracowane przez COBRTI INSTAL wydawnictwo ARKADY OZ STUDIO PROJEKTOWE S.C. 60