SUTRA BUDDY MEDYCYNY

Transkrypt

1 Jasne światło nauk Buddy korzystne dla wszystkich istot Nauki Buddy Medycyny SUTRA BUDDY MEDYCYNY Wielce Czcigodny Kenczen Thrangu Rinpocze Szenpen Osel Tom 4 Numer 2 Wrzesień

2 Jasne światło nauk Buddy korzystne dla wszystkich istot Wszystkie wydania Szenpen Ösel dostępne są na Poniższy tekst stanowi część wydania numer 10 Periodyku Szenpen Osel. Przedstawione nauki są komentarzem Wielce Czcigodnego Thrangu Rinpocze na temat Sutry Buddy Medycyny. Stanowią one część serii nauk na ten temat, jakie dał on w Cascade Mountains w Stanie Waszyngton, USA w czerwcu roku Tłumaczenie na język polski Janusz Czura. {V } Strona tytułowa: Mandala Buddy Medycyny (współczesna tanka z Nepalu). Sutra Buddy Medycyny 3 Dwanaście nadzwyczajnych aspiracji dla dobra czujących istot 10 Budda Siakjamuni nauczał tej Sutry, aby dać nam inspirację do praktyki 19 Mudry, lub gesty rytualne, pomagają w oczyszczeniu wizualizacji 30 Korzyści słuchania i pamiętania imienia Buddy Medycyny 36 Regularna suplikacja Buddy Medycyny daje ochronę 45 Poprawny pogląd odnośnie bóstw i mar 56 Nasza natura buddy została zbudzona i mamy ogromnie dużo szczęścia 59 Dwanaście wspaniałych aspiracji Buddy Medycyny Wstęp W Jeśli siejesz myśl, zbierasz czyn. Jeśli siejesz czyn, zbierasz nawyk. Jeśli siejesz nawyk, zbierasz charakter. Jeśli siejesz charakter, zbierasz przeznaczenie. --- przysłowie hinduskie ostatnim wydaniu Szenpen Osel przedstawione zostały etapy praktyki Sadhany Buddy Medycyny. W bieżącym wydaniu, Wielce Czcigodny Kenczen Thrangu Rinpocze przedstawia nauki Sutry Buddy Medycyny, nazywane formalnie Dwunastoma wspaniałymi aspiracjami Buddy Medycyny, które zostały podane przez Buddę Siakjamuni. Rinpocze wyjaśnia w tych naukach dwanaście aspiracji: korzyści ze słuchania, pamiętania i recytowania imienia Buddy Medycyny; znaczenie bóstwa w Buddyźmie wadżrajany; naturę czterech mar i transcendencję przeszkód na ścieżce; oraz cztery cechy dobrej intencji. Dodatkowo, Rinpocze opisuje i wyjaśnia mudry, czyli rytualne gesty używane w sadhanie. W trzeciej z tych nauk, Rinpocze daje też szczególnie światły opis pięciu mądrości związanych z pięcioma rodzinami Buddów, opisując je jako pięć aspektów wewnętrznej świadomości lub jako pięć aspektów mądrości buddy. --- Lama Taszi Namgjal 2

3 Wielce Czcigodny Kenczen Thrangu Rinpocze Sutra Buddy Medycyny Dwanaście nadzwyczajnych aspiracji dla dobra czujących istot W Cascade Mountains w Stanie Waszyngton, w czerwcu 1999, Wielce Czcigodny Kenczen Thrangu Rinpocze prowadził ośmiodniowe odosobnienie nauczając Sadhany Buddy Medycyny oraz Sutry Buddy Medycyny. Ostatnie wydanie Szenpen Osel opublikowało nauki Rinpoczego na temat sadhany. Bieżące wydanie poświęcone jest naukom Rinpoczego na temat sutry. Rinpocze dał nauki w języku tybetańskim i były one tłumaczone przez Lamę Jesze Gjamtso. To, co następuje jest ich zredagowaną transkrypcją. Zakończyliśmy omawiać praktykę Buddy Medycyny - to jak ja wykonywać, na czym medytować oraz jakie jest jej znaczenie. Jeśli możesz regularnie wykonywać tę pełną formę praktyki, będzie to bardzo korzystne, ponieważ przynosi ona ogromnie dużo błogosławieństw. Lecz nawet, jeśli wykonujesz ją nieregularnie, wciąż będzie przynosiła wiele dobra, które pochodzi z twego zaangażowania w nią. Jest też krótsza forma praktyki, którą możesz używać, gdy nie masz czasu na wykonanie długiej formy. 3

4 Możesz ją znaleźć na ostatniej stronie twej książki z modlitwami.* 1 Jest to krótka suplikacja* 2 imienia Buddy Medycyny, co służy za pojazd dla uprawiania wiary w niego i oddania dla Buddy Medycyny. Jak podają nauki sutry Amitaby oraz sutry Buddy Medycyny, pamiętanie i recytowanie imienia Buddy Medycyny daje niezmierne korzyści. Większość korzyści związanych z Buddą Medycyny pochodzi z dwunastu aspiracji jakie uczynił on w czasie tworzenia swej początkowej bodhiczitty,* 3 a większość z tych aspiracji łączy się z w taki czy inny sposób z jego imieniem. Dlatego większość z korzyści związanych z Buddą Medycyny może być uzyskanych przez pamiętanie i recytowanie jego imienia. Większość korzyści związanych z Buddą Medycyny pochodzi z dwunastu aspiracji, jakie uczynił on w czasie tworzenia swej początkowej bodhiczitty Są trzy sutry, które zasadniczo poświęcone są Buddzie Medycyny. Jedna z nich wymienia dwanaście aspiracji Buddy Medycyny. Druga wyszczególnia aspiracje siedmiu innych buddów. Trzecia, nadzwyczaj krótka sutra, wymienia dharani lub mantry różnych buddów medycyny. Mam teraz zamiar wyjaśnić najważniejszą z nich, sutrę, która wymienia dwanaście aspiracji Buddy Medycyny. Zanim zacznę, powinniście coś wiedzieć o różnicy pomiędzy sutrami i szastrami.sutry są naukami Buddy, a szastry są komentarzami do nich. Szastry są skonstruowane tak, by dać podsumowanie znaczenia: dlatego przechodzą wprost do sedna - podczas gdy sutry zawsze rozpoczynają się od wprowadzenia, które opisuje sytuację towarzyszącą tej szczególnej nauce Buddy, sutra daje informację gdzie Budda przebywał w czasie gdy dał tę szczególną naukę, dlaczego ją dał, kto poprosił o nią, ile osób było w miejscu jej udzielenia oraz dokładnie co on powiedział i co inni powiedzieli, powodując, że powiedział to co powiedział. Budda był prawie we wszystkich miejscowościach w Indii. Miejscem dla tej szczególnej sutry było Wasali, w tych czasach jedno z głównych miast Indii. Jego świta, pośród której Budda nauczał tej sutry, była nadzwyczaj duża. Składała sie z dużej liczby mnichów i mniszek i wielkiej ilości bodhisatwów, zarówno kobiet jak mężczyzn, byli wśród nich monarchowie, ministrowie tych monarchów * 1 Nota redakcji: Zobacz strona 70 wydania 9 Shenpen Osel Magazine. (Strona 67 polskiego tłumaczenia Sadhana Buddy Medycyny Thrangu Rinpocze -przyp.tłum.). * 2 Notatka tłumacza: Suplikacja to prośba modlitewna. Dokładne wyjaśnienie terminu odnośnie tej sadhany, strona 13 jak wyżej. * 3 Nota redakcji: Tworzenie bodhiczitty oparte jest o altruistyczne życzenie doprowadzenia do dobra, a ostatecznie do totalnego wyzwolenia wszystkich czujących istot z wszystkich form cierpienia. To co odróżnia bodhiczittę od zwykłej opartej na współczuciu aspiracji dania dobra innym, dzielonej przez wszystkich ludzi dobrej woli, jest rozpoznanie, że nie możemy ostatecznie spełnić tych aspiracji do chwili gdy osiągniemy stan mentalnego oczyszczenia i wyzwolenia, którym jest stan buddy, który jest źródłem wszelkich pozytywnych cech, łącznie z wszechwiedzą, które może dać widzenie, każdej z osobna, przyczyn cierpienia i ścieżki do wyzwolenia od cierpienia. To zrozumienie powoduje w pewnym punkcie stworzenie początkowej aspiracji osiągnięcia stanu buddy dla wyzwolenia wszystkich czujących istot od cierpienia i ustanowienia ich wszystkich w stanie szczęścia. Jest to zwane bodhiczittą aspiracji, po czym musi następować bodhiczitta wejścia lub bodhiczitta wytrwałości, która stanowi trening w miłującej życzliwości, współczuciu, sześciu paramitach lub transcedentalnych doskonałościach itd., które wiodą do osiągnięcia stanu buddy. Bodhiczitta aspiracji i bodhiczitta wytrwałości zawarte sa w pojęciu względnej bodhiczitty. Absolutna bodhiczitta jest bezpośrednim wglądem w ostateczną naturę. Ten stan pierwotnej świadomości jest współczuciem i miłującą uprzejmością i powoduje powstanie współczującego działania, które jest spontaniczne i bez wstępnych przemyśleń. 4

5 i zwykli ludzie z ich królestw. Były tam też niezliczone duchy i miejscowe bóstwa, a wszyscy zebrali się by słuchać jego nauk. Głównym uczniem w tym spotkaniu - faktycznie tym właśnie, który poprosił Buddę o podanie tych objaśnień, które później stały się znane, jako Sutra Buddy Medycyny - był bodhisatwa Mandżuszri. Sutra rozpoczyna się od przyjęcia przez Mandżuszri pewnej postawy fizycznej i przedstawienia prośby. Postawa jaką przyjmuje Mandżuszri jest tą samą postawą fizyczną, którą przyjmujemy gdy formalnie przyjmujemy schronienie i gdy formalnie składamy ślubowanie bodhisatwy. Lewe kolano Mandżuszri jest uniesione, lewe kolano spoczywa na ziemi,* a dłonie są połączone w geście oddania przed sercem. Mandżuszri przyjmuje tę postawę, ponieważ jest to postawa, którą uczniowie Buddy zawsze przyjmują gdy się do niego zwracają. Powodem, dla którego w dzisiejszych czasach przyjmujemy tę postawę w formalnych ceremoniach jest, że oni wtedy to czynili. Czynimy to dla przypomnienia Buddy, gdy przyjmujemy schronienie lub jakiekolwiek inne wyświęcenia. Będąc skierowanym w stronę Buddy i po przyjęciu tej postawy, Mandżuszri zwraca się do Buddy, prosząc go o nauczanie o tych buddach, którzy uczynili nadzwyczajne aspiracje dla dobra istot - jakie były ich aspiracje i jakie byłyby korzyści z pamiętania ich imion. Prosi on go o wyjaśnienie tego dla dobra istot w przyszłości. Pierwszą odpowiedzią Buddy na prośbę Mandżuszri było przede wszystkim pochwalenie go za uczynienie tej prośby. Zwracając sie do niego, Budda mówi: "To wspaniałe i odpowiednie, że uczyniłeś tę prośbę, bo twoją motywacją, z która je uczyniłeś jest współczucie i życzenie uzyskania sposobów oczyszczenia zaciemnień w ogólności, a szczególnie środków dla wykorzenienia w przyszłości chorób istot." Słuchaj dobrze, słuchaj w pełni i utrzymuj to w swym umyśle Po pochwaleniu Mandżuszri za uczynienie tej prośby, Budda każe mu by w pełni słuchał szczegółowego wyjaśnienia, które ma zamiar dać. Komentatorzy wyjaśnili, że ten nakaz ma trzy szczególne znaczenia. Budda mówi: "Mandżuszri, z tego powodu słuchaj dobrze, słuchaj w pełni i utrzymuj to w swym umyśle." Każdy z tych trzech punktów - słuchaj dobrze, słuchaj w pełni i utrzymuj to w swym umyśle - ma szczególne znaczenie w odniesieniu do tego jak należy słuchać nauk. Pierwszy z nakazów - "Słuchaj dobrze" - znaczy, słuchaj z właściwą motywacją. Jeśli masz dobra motywację do słuchania, wtedy dharma, której słuchasz będzie dobrze zawarta w czystej formie w twym umyśle. Z drugiej strony, jeśli słuchasz z nieczystą motywacja - z przywiązaniem, awersja lub czymś podobnym - wtedy twój umysł stanie się jak pojemnik lub kubek, który zawiera truciznę, która z kolei zmienia cokolwiek, w co jest wlewana w truciznę. Drugi nakaz Buddy - "Słuchaj w pełni" - znaczy, słuchaj uważnie. Możesz mieć dobrą motywację do słuchania nauk, lecz jeśli jesteś rozproszony - jeśli nie kierujesz swego umysłu do tego, co zostaje powiedziane - wtedy słuchanie jest bezużyteczne. Twój umysł będzie jak kubek, który jest odwrócony do góry dnem; niczego nie można w niego wlać. Trzecim nakazem Buddy jest: "Utrzymuj to w swym umyśle." Nawet, gdy masz dobra motywację i dobrze słuchasz, jeśli zapomnisz to, co było nauczane, wtedy jest to stracone z twego umysłu. Twój umysł jest jak rozbity kubek, który, niezależnie ile w niego wlejesz, pozwoli temu wyciec na zewnątrz. Następnie Budda mówi do Mandżuszri, że w kierunku wschodnim, oddalonym o niezliczone udasz się w kierunku wschodnim poza naprawdę dużą liczbę innych królestw - osiągniesz królestwo * Nota redakcji: Ogólnie, składający prośbę może też siedzieć na kostce swej prawej nogi. 5

6 Buddy zwane Światłem Waidurji lub Światłem Lapis Lazuli. W tym królestwie przebywa Budda królestwa - co znaczy, że jeśli przejdziesz poza to szczególne królestwo, królestwo Buddy Siakjamuni, i Bhaisadżjai Guru, Budda Medycyny, zwany też Światłem Lapis Lazuli lub Światłem Waidurji, który naucza tam dharmy. Budda mówi Mandżuszri, że ze względu na dwanaście nadzwyczajnych aspiracji uczynionych przez Buddę Bhaisadżjai Guru zanim osiągnął on oświecenie, gdy wciąż był on jeszcze zaangażowany w praktykę lub prowadzenie bodhisatwy, jest ogromna korzyść pamiętania jego imienia i ogromne błogosławieństwa zanoszonych do niego modlitw. Faktycznie, korzyści gromadzone przez oddanie dla Buddy Medycyny oparte są w pierwszym rzędzie o aspiracje, jakie uczynił, gdy wciąż jeszcze był bodhisatwą.* 1 To w związku z tą pierwsza aspiracją Buddy Medycyny jest tak dużo korzyści z widzenia jakiegokolwiek jego wizerunku Pierwszą z dwunastu aspiracji uczynionych przez Buddę Medycyny, gdy wciąż był on bodhisatwą jest: "W przyszłości, gdy osiągnę doskonałe przebudzenie i zostanę buddą, oby moje nadzwyczaj świetliste ciało oświetlało niezliczone światy oraz oby wszystkie istoty, które widzą je posiadły dokładnie takie same ciało, ozdobione trzydziestu dwoma znakami i osiemdziesięcioma oznakami ciała buddy." Istotną aspiracja było tu posiadanie, po przebudzeniu, nadzwyczaj świetlistego kształtu buddy i na tej bazie doprowadzenie do wyzwolenia w postaci stanu buddy każdej istoty, która go widzi. Nie oznacza to, że bezpośrednio po zobaczeniu kształtu Buddy Medycyny staniesz się Buddą takim jak Budda Medycyny. Znaczy to, że widzenie Buddy Medycyny, nawet widzenie go w formie namalowanego obrazu czy jeśli nawet po prostu słyszysz o trzydziestu dwóch znakach i osiemdziesięciu oznakach i tak dalej, Buddy Medycyny, spowoduje to powstanie w twym umyśle nawyku. Jak dużo nawyku powstaje zależy od twojej postawy do tego, co widzisz lub spotykasz. Jeśli masz wielką wiarę i oddanie dla Buddy Medycyny, wtedy powstaje bardzo silny nawyk. Jeśli masz pewien stopień oddania, wtedy spowoduje to powstanie nawyku w pewnym stopniu. Jeśli masz mało oddania, zostanie stworzony mały nawyk. I jeśli masz zaledwie odrobinę oddania, stworzony zostanie maleńki nawyk. Niezależnie jak wiele go masz czy jak mało, w końcu nawyk ten poprowadzi cię do osiągnięcia tej samej formy jak Budda Medycyny, jak również do osiągnięcia w doskonały sposób wszystkiego, co było jego aspiracją.* 2 Jeśli masz wielką wiarę w Buddę Medycyny, zdarzy się to szybciej, a jeśli nie masz wcale wiary, nastąpi * 1 Nota redakcji: Czasem mówi się, że buddowie nie mają pragnienia dania dobra czy wyzwolenia czujących istot w zwykłym dualistycznym znaczeniu słów, "ja" pomagam lub wyzwalam "innych." Nie należy tego rozumieć tak, że budda nie dba, a raczej, że naturalną i spontaniczną działalnością natury umysłu, którym jest w pełni oczyszczone czyste światło, jest spontaniczna praca dla dobra czujących istot bez wstępnie przyjętych idei, bez żadnego rodzaju wymuszonego wysiłku i bez tworzących nawyki myśli. Ta aktywność jest jednak warunkowana przez aspiracje, które budda czyni przed osiągnięciem stanu buddy, a szczególnie przez te aspiracje, które przyszły budda czyni po wejściu przez niego (lub przez nią) na ścieżkę mahajany. Zatem, wielki nacisk kładziony jest na aspiracje Buddy Medycyny uczynione gdy był on bodhisatwą. Aktywność buddy jest też warunkowana przez zasługę i aspiracje czujących istot * 2 Nota redakcji: Nie powinniśmy, oczywiście, powstrzymywać się od tworzenia wielkiej wiary w Buddę Medycyny po prostu dlatego, że patrząc na ciemnoniebieską męską formę Buddy Medycyny w postaci mnicha, czujemy, że nie pociąga nas styl życia męskiego zakonu i że wolelibyśmy raczej w końcowym rozrachunku wyglądać jak Wadżrajogini, Biała Tara czy Guru Rinpocze. Ostateczny stan buddy zawiera nieskończoną wolność umysłu, co znaczy, że budda może się przejawiać w dowolnej formie, jaką wybierze. 6

7 to bardzo wolno. Lecz nawet w tym wypadku na pewno to nastąpi. To w związku z tą pierwszą aspiracją Buddy Medycyny jest tak dużo korzyści z widzenia jakiegokolwiek jego wizerunku, niezależnie czy widzisz go ciągle, czy tylko od czasu do czasu - sprawi to dla ciebie ogromnie dużo dobra. Druga aspiracja Buddy Medycyny, którą uczynił jako bodhisatwa, jest też przede wszystkim związana z jego wyglądem. Jest ona następująca: "W przyszłości, gdy dojdę do doskonałego przebudzenia i zostanę buddą, oby moje ciało było tak promienne i błyszczące jak klejnot waidurji czy lapis lazuli. Oby było ono bez skazy i świetliste, obszerne, sprawiające przyjemność i wspaniałe w każdy sposób. Oraz, oby dla wszystkich, którzy je widzą, było to dobroczynne." Widocznym i oczywistym rezultatem tej aspiracji jest forma, którą Budda Medycyny przedstawia w swym czystym królestwie, która to forma dosłownie posiada cechy świetlistości, błyszczenia i wspaniałości i tak dalej. Lecz jako dodatkowa konsekwencja tej aspiracji, Budda Medycyny okazuje swą formę niebezpośrednio nawet w nieczystych królestwach, takich jak nasz własny, tak, że istoty, które żyją w niewiedzy tego co zaakceptować, a co odrzucić, co należy zrobić, a czego nie, mogą wciąż być zainspirowane przez widzenie Buddy Medycyny lub przez usłyszenie jego imienia. W konsekwencji, choć mogą nie być bezpośrednio zainteresowane by usłyszeć o tym co powinno być zrobione i czego nie powinno się robić, oddanie dla poprawnego działania będzie stopniowo rosło w ich umysłach przez ujrzenie tych rzeczy lub ich usłyszenie. Trzecią aspiracją Buddy Medycyny, jako bodhisatwy było, że gdy dojdzie do przebudzenia (gdy zostanie buddą) poprzez pradżnę i upaję (wiedzę i metodę) będzie w stanie doprowadzić do dostatku wszystkich istot. Ta aspiracja w szczególności dotyczy dania ulgi w bardzo powszechnym w królestwie ludzkim rodzaju cierpienia, które manifestuje się w jego najbardziej ekstremalnej formie jako niedostatek. Lecz nawet, gdy istoty ludzkie nie są biedne, wciąż sądzimy, że jesteśmy ubodzy. Mamy nie tylko cierpienie ubóstwa, lecz także cierpienie niekończącej się ambicji - i w ten sposób cierpienie ciągłego zmagania sie by się zabezpieczyć oraz by zabezpieczyć zwiększający się majątek. Pierwsze dwie aspiracje były związane z doprowadzeniem istot do ostatecznego wyzwolenia. Ta aspiracja jest bardziej związana z daniem dobra istotom, a w szczególności istotom ludzkim, w krótkim terminie. Jest ona bardzo ważna, bo możemy mieć skłonność by czasem myśleć, że zainteresowania i aspiracje buddów dają nam dobro tylko długodystansowo - że są oni tylko zainteresowani naszym wyzwoleniem i nie dają nam żadnego bezpośredniego dobra w tym życiu. Ta aspiracja wskazuje, że nie jest to prawdą. Ta aspiracja pomyślana jest by dać nam bezpośrednią pomoc. Znaczy to, że jeśli modlisz się do Buddy Medycyny prosząc, może to wpłynąć na powodzenie w tym życiu. Nie będzie to działało tak natychmiastowo jak wzięcie tabletki, lecz może to faktycznie zrobić różnicę. Możemy mieć skłonność by czasem myśleć, że zainteresowania i aspiracje buddów dają nam dobro tylko długodystansowo... [Ta trzecia] aspiracja pomyślana jest by dać nam bezpośrednią pomoc Czwartą aspiracją Buddy Medycyny jest bycie w stanie wyzwolić istoty, które przyjęły niepoprawne ścieżki i umieścić je na ścieżkach wiodących do wyzwolenia. Wszyscy chcemy być szczęśliwi i wybieramy różne drogi by doprowadzić nasze życie do tego, co myślimy, że uczyni je pełnym szczęścia. Jest to ścieżką każdego z nas. Niestety, podczas gdy niektórzy z nas faktycznie wybierają sposoby uczynienia się szczęśliwymi, wielu z nas - myśląc o dojściu do swojego szczęścia - wybiera drogi, które faktycznie tworzą tylko przyczyny coraz większego cierpienia. Głównym punktem skupienia tej aspiracji jest bycie w stanie odprowadzić istoty od tych nieproduktywnych ścieżek lub 7

8 stylów życia i doprowadzić je do ścieżek wiodących do wyzwolenia. Zostaje to dokonane przez eksponowanie form buddów, przez obecność ich mowy w formie sutr i tak dalej, przez demonstrację aktywności buddów i tak dalej. Te sprawy już nastąpiły w naszym życiu. W ten czy inny sposób weszliśmy w kontakt z pewnym sposobem przedstawienia formy Buddy, słyszeliśmy sutry lub nauki Buddy lub zostaliśmy zainspirowani przez miejsca związane z życiem Buddy. Krótko mówiąc, w jakikolwiek sposób, ta aktywność buddów już spowodowała w nas zmianę kierunku działania. Drugą częścią tej czwartej aspiracji jest też życzenie ustanowienia tych istot zainteresowanych tylko swym własnym wyzwoleniem na ścieżce wiodącej do pełnego wyzwolenia wszystkich istot - krótko mówiąc, na ścieżce mahajany. Odnosi się to częściowo do tego, co jest bardzo jasno powiedziane w tekstach takich jak Klejnot Ornament Wyzwolenia, który stwierdza, że po osiągnięciu przez kogoś stanu arhata lub arhati - jako szrawaka lub jako pratjekabudda - i osiągnięciu pełnego wyzwolenia z samsary dla siebie, w końcu - czasem po bardzo długim czasie - budda ukaże swoja formę dla arhata lub arhati inspirując tę istotę do wejścia na ścieżkę mahajany i osiągnięcia pełnego stanu buddy. Druga część tej czwartej aspiracji jest aspiracją zrobienia po prostu tego - ukazania swej formy dla spowodowania, by istoty, które są zanurzone w ścieżki wiodące do wyłącznie osobistego wyzwolenia, zaangażowały się w ścieżki wiodące do wyzwolenia wszystkich istot i przez uczynienie tego zainspirować te istoty do zwiększenia ich miłości, współczucia i bodhiczitty. Siódmą aspiracją Buddy Medycyny jest by samo usłyszenie jego imienia dało ulgę w cierpieniach choroby i ubóstwa Piątą aspiracją Buddy Medycyny jest, że po jego zbudzeniu lub dojściu do stanu buddy, będzie on w stanie inspirować moralność wszystkich istot. W słowach sutry, tym co ona sugeruje to moralna dyscyplina mnicha lub mniszki. Lecz przez rozszerzenie znaczenia, odnosi się to do praktyki moralności w ogólności, można rzec, postępowania w sposób fizyczny, werbalny i mentalny w sposób korzystny, a nie szkodliwy dla innych. Ideą jest tu, że inspiracja buddy pobudza nas do moralnego zachowania. Zobaczenie obrazu buddy lub usłyszenie nauk buddy spowodowało, że na początek weszliśmy w drzwi dharmy i że spowodowało to pewną zmianę naszego postępowania fizycznego, werbalnego i mentalnego. Zależnie czy od początku praktykowania dharmy praktykujesz z nadzwyczajna wytrwałością czy nie, co jest lub nie jest tak wspaniałe, a co jest wciąż w porządku, nastąpią pewne korzystne zmiany w naszym postępowaniu. Główną aspiracją Buddy Medycyny jest tu, by przez jego błogosławieństwo, praktykujący byli w stanie utrzymać moralność bez jej pogorszenia. Drugorzędną aspiracją jest to, by - skoro zwykłe istoty odchodzą od czasu do czasu od moralnego postępowania i przez to wchodzą w dezorientację - Budda Medycyny był w stanie zapobiegać tym odejściom od moralności, od pozostawania w stanie niewłaściwego postępowania, tak, by powróciły one do moralnego postępowania i uniknęły odrodzeń w niższych stanach. Częścią piątej aspiracji jest, by dla istot, które pomyliły ścieżkę, które odwróciły się od moralnego postępowania, pozytywne nawyki, które stworzyły w przeszłości, gdy po raz pierwszy przyjęły moralne postępowanie, znów wyszły na pierwszy plan w ich umysłach przez błogosławieństwa buddów, powodując przez to ich powrót do moralnego postępowania. Szósta aspiracja zajmuje się tymi, którzy urodzeni są z wrodzonymi problemami fizycznymi. Aspiracją Buddy Medycyny jest móc sprawić, by jego błogosławieństwo uleczyło każdego, kto jest urodzony z jakimikolwiek wrodzonymi problemami fizycznymi lub z wadą, taką jak niesprawne zmysły, 8

9 niesprawne członki lub ciężka choroba. Z punktu widzenia zwykłego myślenia możesz pomyśleć, że to niemożliwe by stan kogoś urodzonego z wrodzonym problemem fizycznym mógł ulec poprawie. Jest jednak bardzo możliwe, że taka osoba może odnieść korzyści z intensywnej modlitwy do Buddy Medycyny. Natomiast w przypadkach, w których nie jest ona w stanie uzyskać natychmiastowej poprawy, modlitwa i pamiętanie imienia Buddy Medycyny wraz z praktyką sadhany będzie wciąż tworzyła trwałe skutki. Siódmą aspiracją Buddy Medycyny jest by samo usłyszenie jego imienia dało ulgę w cierpieniach choroby i ubóstwa, które dokuczają tym, którzy są poważnie chorzy bez pomocy przyjaciół i nie posiadając zasobów finansowych; by przez samo słyszenie lub pamiętanie jego imienia lub widzenie jego obrazu, istoty w takiej sytuacji zostały uwolnione od zarówno choroby, na która cierpią, jak i od ubóstwa, które wzmaga chorobę; oraz ponadto, by te istoty, gdy usłyszą imię Buddy Medycyny, nigdy nie zachorowały przez wszystkie okresy swojego życia aż do osiągnięcia stanu buddy. Brzmi to jak nadzwyczaj obszerna i głęboka, nawet ekstremalna aspiracja. Lecz niema takich rzeczy, które nie mogłyby być spełnione, zwłaszcza dla kogoś, kto ma ogromne oddanie dla Buddy Medycyny, kto pamięta jego imię, modli się do niego i tak dalej. Ta aspiracja jest przypadkiem jednego z szczególnych korzyści pamiętania imienia Buddy Medycyny. Często jesteśmy świadkami śmierci małego zwierzęcia, owada, ptaka lub innego stworzenia, które właśnie ma oddać ostatni oddech. Jest ono w ostatnim momencie swego życia. Ponieważ mamy naturę buddy i ponieważ te istoty tez maja naturę buddy, w oczywisty sposób czujemy dla nich empatię i współczucie. Lecz współczucie czasem wydaje się daremne, bo po prostu nie wiemy co zrobić. Jednak ze względu na błogosławieństwa buddów i bodhisatwów, jest coś co możemy zrobić. Jedno, to na przykład recytacja imienia Buddy Medycyny, jeśli możemy być słyszeni przez to umierające zwierzę. Prawdopodobnie nie uleczy to natychmiast choroby. Umierający ptak prawdopodobnie nie zbudzi sie nagle i nie odleci. To jednak, co nastąpi, jest w końcowym rozrachunku, w długim terminie, nawet lepsze niż to, ustanowi to podstawę dla wyzwolenia tej istoty w przyszłości. Ósma aspiracja Buddy Medycyny zajmuje się uwalnianiu istot ludzkich w szczególności od sytuacji dyskryminacji. Odnosi się do sytuacji w podobnych do systemu kastowego, który istniał w Indii w czasach Buddy. Często zdarza sie w społeczeństwie ludzkim, że pewna klasa lub grupa ludzi zostanie odizolowana od reszty i jest uważana za w takim stopniu niższego rodzaju, że nawet rozważa się czy należą oni do rodzaju ludzkiego, jak zdarzało się to czasem w przypadku kasty "niedotykalnych" w Indii. Ideą jest tu, że jeśli tego rodzaju istota zobaczy wizerunek Buddy Medycyny lub usłyszy jego imię, zyska ona dostatecznie dużo zaufania w bycie istotą ludzką, wystarczająco dużo rozpoznania i zaufania do faktu, że jest taką samą istotą ludzką jak osoba, która go dyskryminuje, że będzie ona zdolna wyjść z tej sytuacji. I jak się to wielokrotnie zdarzyło, że ludzie urodzeni w najniższych kastach w społeczeństwach podobnych hinduskiemu, byli w stanie na różne sposoby uniknąć ograniczeń kastowych, co może być widziane, jako błogosławieństwo Buddy Medycyny. 9

10 Koło istnienia Sutra Buddy Medycyny Budda Siakjamuni nauczał tej Sutry by dać nam inspirację do praktyki J Kontynuacja nauk Wielce Czcigodnego Thrangu Rinpoczego na temat Sutry Buddy Medycyny. ak potąd omówiliśmy pierwszych osiem z dwunastu aspiracji przedstawionych w Sutrze Buddy Medycyny. Wszystkie z tych obszernych aspiracji zostały zrodzone z szczególnego stworzenia bodhiczitty przez Buddę Medycyny na początku jego ścieżki. Są one wyjaśnione w sutrze, byśmy mogli zrozumieć jak błogosławieństwa ciała, mowy i umysłu Buddy Medycyny mogą w nas wniknąć i jakie są z tego korzyści. Budda Siakjamuni nauczał tej sutry, aby dać nam inspirację do praktyki. Zasadniczą ideą jest tu, że medytacja na Buddzie Medycyny, modlitwy do Buddy Medycyny i pamiętanie jego imienia przynoszą nam nadzwyczajne dobro. Przez zrozumienie tego będziesz czuł entuzjazm do praktyki Buddy 10

11 Medycyny. Entuzjazm spowoduje, że będziesz praktykował, co z kolei spowoduje, że uzyskasz rezultaty z praktyki. Zatem teraz będziemy kontynuować, od miejsca w którym skończyliśmy, zaczynając od dziewiątej aspiracji. Dziewiątą aspiracją Buddy Medycyny jest uwolnienie wszystkich istot od pętli albo lassa mary. Lasso mary odnosi sie do tego, co przeszkadza w wyzwoleniu. W tym wypadku znaczy to jakikolwiek utrzymywany pogląd, który jest wystarczająco niepoprawny by prowadzić cię po niewłaściwej ścieżce, co faktycznie odwodzi cię od wyzwolenia zamiast cię do niego przyprowadzać. Teraz, każdy pogląd - to znaczy każdy rodzaj świadomie utrzymywanego lub rozwijanego na jakiś temat zrozumienia - tworzony jest przez nasze własne dociekanie i analizę zjawisk, używając naszego własnego intelektu lub inteligencji. Ta analiza może być poprawna, tworząc przez to prawidłowy pogląd, lub niepoprawna, tworząc przez to nieprawidłowy pogląd. Posiadając wrodzoną inteligencję, my wszyscy mamy zdolność angażowania się w tego rodzaju analizę i dlatego mamy zdolność dochodzenia do prawidłowych lub nieprawidłowych wniosków. Jeśli pogląd przyjęty na temat spraw jest zasadniczo poprawny, wtedy stanie się silną przyczyną twego wyzwolenia. A przez spowodowanie twego wyzwolenia, będzie on niebezpośrednia przyczyną wyzwolenia innych. Krótko mówiąc, poprawny pogląd na temat jak sprawy wyglądają, tworzy wszelkiego rodzaju szczęście. Z drugiej strony, jeśli twój pogląd jest wystarczająco niepoprawny i faktycznie stanie się wypaczonym lub wynikiem niewłaściwego użycia twej inteligencji, wtedy będzie przeszkodą na twej ścieżce do wyzwolenia, przez to utrudniając wyzwolenie innych i stając się przeszkodą dla szczęścia. Lasso mary odnosi sie do tego, co przeszkadza w wyzwoleniu. W tym wypadku znaczy to jakikolwiek utrzymywany pogląd, który jest wystarczająco niepoprawny by prowadzić cię po niewłaściwej ścieżce Są dwa rodzaje źle prowadzonej lub niewłaściwie działającej inteligencji. Jednym jest bardzo niepoprawne zrozumienie tego jak mają się sprawy, co faktycznie kieruje cię na nieprawidłową ścieżkę, a drugim jest analiza, która daje wątpliwości na temat, co jest faktycznie prawdą i przez to powoduje, że nie jesteś w stanie zaakceptować prawdy. W każdym wypadku, aspiracją Buddy Medycyny jest tu wyzwolenie istot od tych rodzajów błędnego pojmowania lub nieporozumień i ustanowienie ich na poprawnej ścieżce do wyzwolenia. Druga część tej dziewiątej aspiracji jest związana z postępowaniem istot. Jeśli posiadasz poprawny pogląd, wtedy spowoduje to, że będziesz się angażował w prawidłowe postępowanie, którym jest postępowanie bodhisatwy. Jeśli natomiast utrzymujesz niepoprawny pogląd, twoje postępowanie będzie kontynuacją tego procesu i będzie niepoprawne. To, co jest tu rozumiane przez poprawne postępowanie, to niekrzywdzenie siebie lub innych, a dawanie dobra innym i sobie. To postępowanie wynika w naturalny sposób z posiadania poprawnego zrozumienia, z prawidłowego poglądu na sprawy. Tu aspiracją Buddy Medycyny, gdy wciąż był bodhisatwą, jest by błogosławieństwa i aktywność jego nauk wynikających z osiągnięcia stanu buddy wiodły istoty do prawidłowego zrozumienia, i dlatego, do poprawnego postępowania, które spowoduje, że osiągną wyzwolenie. Dziesiątą aspiracją Buddy Medycyny jest uwolnienie istot od oskarżeń rządzących. Znaczy to, jak zostało to dosłownie powiedziane, że przez błogosławieństwa Buddy Medycyny zyskujemy uwolnienie i ochronę od uwięzienia, egzekucji i wszelkich innych trudności i okrucieństw, jakie absolutni monarchowie narzucają na podwładnych. Lecz wnioskując, odnosi się to też do analogicznych sytuacji, w 11

12 których coś w świecie zewnętrznym przeszkadza twemu dobrobytowi - choroba, jakieś nadużycia lub oskarżenia - niezależnie, przez co są powodowane - oraz do innego rodzaju niebezpieczeństw i katastrof, które nieustanie nam zagrażają. Ponieważ naturą naszego istnienia w świecie jest nietrwałość, jesteśmy nieustannie w pewnego rodzaju niebezpieczeństwie i żyjemy w lęku, że to czy tamto może nam się przydarzyć. Istotą tej aspiracji jest, że przez błogosławieństwo Buddy Medycyny istoty są chronione przed tymi niebezpieczeństwami i przed lękiem od nich pochodzącym. Często widywany obraz samsary zwany Kołem Istnienia ukazuje w jego centrum trzy trucizny,* 1 a na zewnątrz tego sześć królestw.* 2 Na zewnątrz sześciu królestw ukazane jest, że to [całe koło transmigracyjnego istnienia] trzymane jest w zębach i na łonie bardzo gniewnej postaci. Ta gniewna postać przedstawia zasadnicze niebezpieczeństwo i lęk, które charakteryzują samsaryczne istnienie. Jak widać na obrazie, czasem jesteśmy szczęśliwi, a czasem czujemy się nieszczęśliwi. Lecz w każdym przypadku zasadniczą naturą naszego istnienia jest zmiana. Ponieważ jest nią zmiana, jest nią niepewność, a ponieważ jest to niepewność, jest to zagrażające. A ponieważ jest to zagrażające, jest tu lęk. I cała ta niepewność, zagrożenie i lęk przedstawiane jest przez tę gniewną postać. W czasie życia Buddy, jego starsi uczniowie i szrawakowie byli często pytani przez wiele osób, o co chodzi w tych wszystkich naukach. Zadawano im wiele pytań. A gdy powiedzieli Buddzie, że nie zawsze byli w stanie odpowiedzieć na wszystkie pytania, zaproponował namalowanie tego Koła Istnienia na drzwiach każdej świątyni buddyjskiej, by służyła dla przedstawienia, w jednym obrazie, buddadharmy. Zasadniczą naturą naszego istnienia jest zmiana. Ponieważ jest nią zmiana, jest nią niepewność, a ponieważ jest to niepewność, jest to zagrażające. A ponieważ jest to zagrażające, jest tu lęk Celem buddadharmy jest, oczywiście, uwolnienie nas od lęku i od niebezpieczeństwa. W tym celu Budda nauczał dharmy, włączając w to sutrę Buddy Medycyny. Wszyscy mamy lęki i niepokoje. I te lęki i niepokoje wyrastają z faktu, że samsaryczne lub cykliczne istnienie jest zasadniczo pełne nietrwałości i dlatego pełne cierpienia. Jeśli zapytasz czy jest sposób przekroczenia tych lęków i niepokojów, odpowiedź jest "Tak, jest na to sposób. Jeśli praktykujesz dharmę, i jeśli przez to zyskasz łączność z błogosławieństwami, ze współczuciem i aspiracjami buddów, takich jak Budda Medycyny, lęk i niepokój może zostać przekroczony," co można wyrazić tak, że jeśli praktykujesz z wielką wytrwałością, możesz przekroczyć lęk raz na zawsze. Lecz, nawet jeśli nie praktykujesz z tak wielką wytrwałością, nawet jeśli wykonujesz tylko maleńką ilość praktyki, czy nawet jeśli jesteś zaledwie w kontakcie z dharmą, też będzie z tego pewna korzyść. Pomoże to w pewnym stopniu. A w końcu zostaniesz wyzwolony do stanu poza lękiem. Zatem ta dziesiąta aspiracja uwolnienia istot od bycia ściganymi przez niesprawiedliwych monarchów, jest w szczególny sposób wyrażoną aspiracją pełnego * 1 Nota redakcji: Trzema truciznami są trzy podstawowe problemy mentalne - pożądanie, agresja i niewiedza - przedstawiane przez koguta, węża i świnię, z których rozwija się cała samsara. * 2 Nota redakcji: Sześcioma zasadniczymi kategoriami samsarycznego istnienia są: królestwa piekieł, królestwo głodnych duchów, królestwo ludzi, królestwo zwierząt, królestwo asurów lub zazdrosnych bogów oraz królestwo bogów. (Tu słowo królestwo znaczy zakres istnienia, w kosmologii buddyjskiej - przyp. tłum.) 12

13 uwolnienia istot z samsary, co znaczy uwolnienia ich z chwytu nietrwałości. A istotą tego jest, że możliwe jest przekroczenie lęków i niebezpieczeństw, które nietrwałość w innym wypadku na nas nakłada. Jedenasta i dwunasta aspiracja mają to wspólnego, że są one połączone z uwolnieniem istot od cierpienia ubóstwa. W szczególności, jedenastą aspiracją jest uwolnienie istot od cierpienia braku tego, co niezbędne do życia - od cierpienia głodu i pragnienia do zmagań o przeżycie. Tą aspiracją Buddy Medycyny jest uwolnienie istot od braku pożywienia i napoju oraz potrzeby czynienia wysiłków dla ich uzyskania, też, wnioskując, rozciągnięcie na wszystkie istoty doświadczenia, które nazywamy zachwycającym smakiem dharmy. Znaczy to, że aspiracją Buddy Medycyny było nie tylko danie istotom środków fizycznego przeżycia, pokarmu fizycznego, a także duchowego pokarmu dharmy. Zachwycający smak dharmy znaczy słuchanie dharmy i smakowanie jej w taki sposób, a następnie przez jej praktykowanie stawanie się naprawdę szczęśliwym. Gdy dochodzimy w praktyce dharmy do punktu, w którym osiągamy prawdziwy i stabilny stan szczęścia, nie potrzebujemy już doświadczać cierpienia samsary, co znaczy, że nie będzie już cierpień fizycznych ani mentalnych. Korzyści z dharmy i to jak zachwycająco smakuje, mogą wystąpić w różnym stopniu i na różne sposoby. Czasem odnosimy korzyść przez proste słuchanie dharmy. Czasem przez refleksje nad jej znaczeniem, przez medytowanie nad nią. I w pewnych przypadkach stopień korzyści jest ograniczony do posiadania z nią bardzo małego kontaktu. Lecz w każdym przypadku wszystkie z nich są sposobami na jakie, przez aspirację buddów, dharma przynosi dobro istotom i uwalnia je od cierpień. Sposób, w jaki ta aspiracja dochodzi do realizacji, i faktycznie wszystkie one się spełniają jest, że przez aspirację i moc Buddy Medycyny, istoty wchodzą w kontakt z dharmą. Dwunasta aspiracja Buddy Medycyny skupia się na faktycznym ubóstwie, a w szczególności na braku rzeczy dających nam komfort. Wpierw Budda Medycyny czyni aspirację by był w stanie zapewnić odzież dla tych wszystkich istot, którym brak odpowiednich ubrań i dlatego doświadczają cierpień z powodu zimna lub gorąca, w związku z elementami i tak dalej. Idąc dalej, aspiruje on by dostarczyć ornamenty, co oznacza rzeczy takie jak biżuteria i tak dalej dla tych, którym ich brak. W tym samym tonie, aspiruje on by dostarczał instrumenty muzyczne oraz dźwięk oraz obecność muzyki w życie tych, którym ich brak. Ta aspiracja skupia się na spełnianiu życzeń istot oraz dawaniu im tego, co sprawi, że będą szczęśliwi na krótki dystans. Z pewnego punktu widzenia można by pomyśleć, że znaczy to, że przez proste modlitwy do Buddy Medycyny możemy stworzyć deszcz spadających z nieba eleganckich ubrań i instrumentów muzycznych w każdym rodzaju, jaki sobie wymarzysz. Zatem mógłbyś zacząć się o to modlić i być bardzo rozczarowany, gdy twoje prośby nie zostaną spełnione. Nie znaczy to jednak, że aspiracja Buddy Medycyny była bez sensu czy, że jest nieskuteczna. Sposób, w jaki ta aspiracja dochodzi do realizacji, i faktycznie wszystkie one się spełniają, jest taki, że przez aspirację i moc Buddy Medycyny istoty wchodzą w kontakt z dharmą. Istoty napotykają wizerunki, reprezentacje i inne sposoby wyrażania aktywności Buddy Medycyny lub innych buddów. W rezultacie porzucają nieprawidłowe działania i nieprawidłowe myślenie, które wzmacniają ich zaciemnienia stopniowo osłabiając lub zupełnie pozbywając się swych zaciemnień i stopniowo zbierając akumulacje zasługi i mądrości przez działania wykonywane z aspiracją dharmy oraz buddów. To zmienia ich sytuację. W tym lub przyszłym życiu zaczną uzyskiwać rzeczy, których chcą i których było im w danym momencie brak. Nie jest to zatem tak, 13

14 że ta dwunasta aspiracja nie działa po prostu dlatego, że ubrania natychmiast nie spadają z nieba. Działa ona, lecz w sposób mniej bezpośredni i bardziej stopniowy. Zatem w Sutrze Buddy Medycyny Budda Siakjamuni wyjaśnił tych dwanaście aspiracji uczynionych przez Buddę Medycyny podczas tworzenia przez niego początkowej aspiracji bodhiczitty. Następnie, kontynuując swą wypowiedź do Mandżuszri, który poprosił o te wyjaśnienia, Budda wskazuje na to, że rezultaty jego aspiracji, jego zalet - zarówno kształtu jak istoty oraz zalet jego królestwa, które powstało z jego aspiracji - są nieskończone. Budda Siakjamuni wspomina też, że w swym królestwie Budda Medycyny ma dwóch głównych uczniów ze swego orszaku, bodhisatwów zwanych Świetlistym Jak Słońce oraz Świetlistym Jak Księżyc. A następnie, wciąż zwracając się do Mandżuszri, Budda mówi, że ten, kto posiada wiarę i przez to wytrwałość i wgląd, powinien modlić się do Buddy Medycyny, powinien medytować na Buddzie Medycyny i powinien pamiętać imię Buddy Medycyny. Następnie Budda mówi o dalszych korzyściach wynikających z modlitw do Buddy Medycyny. Budda wspomina, że są ludzie tak skąpi, że nie potrafią wytrzymać myśli by cokolwiek dać komukolwiek. Wskazuje, że jeśli ludzie nie potrafią wytrzymać myśli by cokolwiek komuś dać, następuje to zasadniczo dlatego, że nie uświadamiają sobie z tego płynących korzyści. Ten brak świadomości jest tym, co utrzymuje ich w obsesyjnym trzymaniu się swego stanu posiadania. Tacy ludzie nigdy nie myślą o hojności. Jeśli są zmuszeni przez okoliczności do dania czegoś innym, czyni ich to nadzwyczaj nieszczęśliwymi, nawet jeśli muszą dać to członkom swej własnej rodziny. Problem polega na tym, że jeśli jesteś tak bardzo skąpy to prawdopodobnie będziesz miał nieco nieprzyjemne odrodzenie. Budda mówi w tym punkcie, że jeśli nawet tak ekstremalnie skąpa osoba usłyszy imię Buddy Medycyny i uczyni z nim pewnego rodzaju związek - co zasadniczo znaczy posiadanie pewnej wiedzy o cechach Buddy Medycyny - wtedy da mu to inspirację zrozumienia wartości hojności. A dochodząc do tego zrozumienia, stopniowo faktycznie stanie się on hojny. Będąc hojnym, nie doświadczy nieprzyjemnego odrodzenia. A w przyszłych okresach życia, ten impet hojności będzie obecny, tak, że nie tylko będzie on zawsze hojny, lecz stanie się źródłem zachęty dla innych, aby byli też hojni. Ten, kto posiada wiarę i przez to wytrwałość i wgląd, powinien modlić się do Buddy Medycyny, powinien medytować na Buddzie Medycyny i powinien pamiętać imię Buddy Medycyny Jest to pierwsza korzyść wyjaśniona w tym miejscu w sutrze pamiętania imienia i zanoszenia modlitw do Buddy Medycyny. Co do drugiej korzyści, Budda znów zwraca się do Mandżuszri mówiąc, że podobnie, są pewni ludzie, którzy po prostu nie potrafią zachowywać się odpowiednio. Nie mają oni zupełnie zainteresowania moralnością. Myślą, że moralność nie ma sensu. Powodem, że nie mają oni zainteresowania moralnością jest, że nie rozumieją jej wartości. Nie rozumieją oni korzyści płynących z moralnego zachowania i nie rozumieją problemów, do jakich niemoralne zachowanie prowadzi. W tym samym czasie nie maja oni zainteresowania dharmą ani żadnego rodzaju duchowością, bo nie rozumieją jej wartości. Nie znając jej wartości, oczywiście nie maja zainteresowania nią. Lecz gdy osoba w nawet tak ekstremalnym stanie umysłu słyszy imię Buddy Medycyny, zacznie ona mieć dla niego szacunek i stopniowo pojawi się zainteresowanie zarówno moralnością jak i praktyką dharmy. W rezultacie będzie się ona odpowiednio zachowywała oraz studiowała i praktykowała dharmę, co spowoduje, że będzie nie tylko szczęśliwa w tym życiu, a będzie ona miała coraz lepsze i szczęśliwsze przyszłe okresy życia, życie po życiu. Impet jej postępowania, studiowania i praktyki będzie utrzymany i będzie się zwiększał w miarę 14

15 upływu czasu. Widzimy ten rozwój w naszym własnym doświadczeniu. Wielu z nas rozpoczynało nie wiedząc niczego o dharmie i dlatego nie mając wiele dla niej szacunku ani wiary, po prostu dlatego, że nie wiedzieliśmy czym ona jest. Mogliśmy mieć ogromnie dużo pytań i wątpliwości na temat różnych zasłyszanych pojęć związanych z moralnością, tak, że naprawdę też jej nie szanowaliśmy. Lecz w pewnym punkcie coś nas zainspirowało. Zobaczyliśmy coś takiego jak obraz Buddy, lub posłyszeliśmy wyjaśnienie dharmy albo imię buddy. Coś przyciągnęło naszą uwagę i spowodowało, że znaleźliśmy przyjemność w praktyce dharmy, co zmieniło do pewnego stopnia nasz sposób życia i zaczęliśmy praktykować dharmę. Niezależnie czy praktyka dharmy jest dla ciebie czymś nowym czy jesteś zupełnie w niej zanurzony, w każdym wypadku coś nastąpiło. To coś, co się zdarzyło, jest dokładnie tym o czym mowa jako o korzyściach ze słuchania imienia Buddy Medycyny. Jak podawane jest w sutrach, gdy istoty takie jak my sami, wchodzą w kontakt z pewną formą aktywności i błogosławieństw buddy - z obrazem buddy, jego imieniem, naukami, które od niego pochodzą - i przez to są zainspirowane, w końcu rozwijają pewien stopień wiary i współczucia dla innych istot [co prowadzi do rozwoju innych dobrych cech]. Niezależnie czy praktyka dharmy jest dla ciebie czymś nowym czy jesteś zupełnie w niej zanurzony, w każdym wypadku coś nastąpiło. To coś co się zdarzyło jest dokładnie tym o czym mowa jako o korzyściach ze słuchania imienia Buddy Medycyny Oczywiście, nasza wiara w dharmę i nasze oddanie dla niej nie są niezmienne. Są okresy czasu gdy mamy silną wiarę i oddanie, a w innych gdy pojawiają sie wątpliwości, które zdają się blokować czy krępować nasza wiarę i oddanie. W każdej sytuacji potrzebujemy tego samego: prośby lub modlitwy z całą posiadaną wiarą i oddaniem w oparciu o zasadnicze zaufanie do buddów oraz ich nauk. Jeśli modlisz sie w ten sposób, gdy masz wiarę, twoja wiara wzrośnie. I jeśli się w taki sposób modlisz mając wątpliwości, twoja wiara wzrośnie, a twoje wątpliwości zmaleją. Więc niezależnie czy masz problemy z niepewnością i wątpliwościami na temat dharmy, czy ich nie masz, powinieneś zrobić to samo. Jak Budda wskazuje na to w sutrze, suplikacja do buddów z całą możliwą do zebrania wiarą i oddaniem, jest zawsze ważna. Budda Siakjamuni podaje cztery korzyści płynące z pamiętania lub słyszenia imienia Buddy Medycyny, dwa pierwsze z nich już omówiliśmy: zmniejszenie skąpstwa i zmalenie niemoralności. Chciałbym sie tu zatrzymać tego poranka, ponieważ jest duża ilość pytań,* na które nie odpowiedziałem wczoraj. Jeśli wciąż chcesz je zadać, proszę zrób to teraz. Pytający: Czy mógłbyś wyjaśnić wizualizację dla krótkiej, skondensowanej, praktyki Buddy Medycyny? Rinpocze: Są dwa sposoby, na jakie możesz to zrobić. Jednym z nich jest uczynienie suplikacji, składając hołd Buddzie Medycyny i myśląc, że jest on faktycznie obecny przed tobą wraz z jego wizualizacją przez przypomnienie jego wyglądu, koloru, tego co trzyma, w co jest ubrany i tak dalej. Innym, tak samo wartościowym sposobem, jest składasz mu hołd niezależnie gdzie jest, i w tym przypadku nie musisz wykonywać szczególnej jego wizualizacji. Pytający: Rinpocze, mam problem, który wciąż pojawia sie w mych wizualizacjach. Bóstwo - Dordże *Nota redakcji: Poprzednie pytania zawarte są w Szenpen Osel, tom 4, numer 1. (W polskim tłumaczeniu jest to Sadhana Buddy Medycyny - przyp. tłum.). 15

16 Czang czy Budda Medycyny - jest przede mną i mogę je zobaczyć jego jedną stronę bardzo czysto, z szczegółami i kolorem, a druga strona jest praktycznie w ciemności. Jest zamglona, w cieniu, kolory są bardzo niewyraźne, a gdy się zmęczę, mogę ledwie cokolwiek zobaczyć po tej stronie. Rinpocze: Czy jest to zawsze po tej samej stronie? Pytający: Jest to zasadniczo po tej samej stronie. Moja lewa strona, a prawa strona bóstwa jest jasna; druga strona nie jest jasną. Też, gdy siedzę patrząc wprost przed siebie i wizualizuję bóstwo wprost przed sobą, jeśli moje oczy są częściowo zamknięte, mam poczucie jak gdyby bóstwo było przesunięte pod kątem w bok. Zmieniam położenie swego ciała by je sprowadzić na miejsce, lecz nie jest ono już wprost przede mną i towarzyszy temu poczucie jak gdybym siedział ukośnie i tam patrzał. Rinpocze: Zdarza sie to dla ciebie spontanicznie, nie jest to coś, co powodujesz, zatem po prostu nie zajmuj się tym. Jeśli będziesz po prostu kontynuował praktykę, samo się to zmieni. Pytający: Rinpocze, mam trzy pytania. W zejściu błogosławieństw ciała, mowy i umysłu, czy wchodzą one odpowiednio w trzy szczególne ośrodki, czy wchodzą one ogólnie, w ciało? Po drugie, czy mógłbyś podać nam nieco więcej szczegółów na temat kolejności w praktyce w odniesieniu do małego Buddy Medycyny w pewnej części swego ciała lub w ciele innej osoby? Oraz, czy można to robić poza formalną praktyką? I w końcu, czy jest jakiś związek pomiędzy Buddą Medycyny i Dżambalą*? Jeśli tak, to jaki? A jeśli jest różnica, to na czym ona polega? Czy jest jakaś korzyść z tego związku? Nie zapominajcie, że wadżrajana jest bardzo nowym zjawiskiem na Zachodzie. Zasadniczo można powiedzieć, że wadżrajana obecna jest w tym kraju od trzydziestu lat Rinpocze: Co do pierwszego pytania, w przypadku praktyki sadhany i recytacji mantry, gdy następuje rozpuszczenie błogosławieństw trzech wrót bóstwa w siebie, możesz myśleć, że rozpuszczają się one ogólnie w całe twoje ciało, bez wyszczególniania, że rozpuszczają sie w twoją głowę i tak dalej. W przypadku abiszjeki [inicjacji], wtedy rozpuszczają się one w szczególne części twego ciała. Odnośnie drugiego pytania, możesz wykonywać praktykę zastosowania wizualizacji małego Buddy Medycyny w szczególnej części twego ciała lub ciele kogoś innego, albo w czasie formalnej praktyki sadhany, gdy recytujesz mantrę, albo w okresie pomedytacyjnym w dowolnym momencie. Co do trzeciego pytania, jest związek pomiędzy Budda Medycyny i Dżambalą. Związek jest zasadniczo w tym, że dwunastu czieftanów jaksza, którzy są strażnikami Sutry Buddy Medycyny i jego nauk, są tą samą klasą lub klanem co Dżambalowie. Miałem tego wskazanie, gdy ekstensywnie praktykowałem sadhanę Buddy Medycyny w klasztorze na Tajwanie zwanym Szri Lung Si. Mnichowie tego klasztoru wraz z innymi uczestnikami byli też intensywnie zaangażowani w praktykę Buddy Medycyny. Jednym z powodów, dla którego została ona wykonana było to, jak powiedzieli, że w miejscu, w którym cała społeczność zaangażuje się w praktykę Buddy Medycyny, sprawy potoczą sie dobrze dla klasztoru, co zgodnie z ich odczuciem, miało coś wspólnego z aktywnością Dżambali, przychodzącej automatycznie przy suplikacji i praktyce Buddy Medycyny. Dlatego, powiedziałbym, że jeśli musicie wybrać jedną z nich dla modlitwy, powinniście wybrać Buddę Medycyny, ponieważ wydaje się, że modląc się do Buddy Medycyny, uzyskujesz automatycznie pomoc Dżambali. *Nota tłumacza: Dżambala (ang. Jambhala), jidam związany z obfitością, powodzeniem i zdrowiem. Zobacz: 16

17 Pytający: Rinpocze, ta praktyka wydaje sie być tak wspaniałą i pełną, że trudno mi sobie wyobrazić dlaczego o niej nie usłyszeliśmy wcześniej. Rozumiem, że nie praktykuję od zbyt długiego czasu, ale zastanawiam się, jakie jest miejsce praktyki Buddy Medycyny? Czy wykonuje sie ją często w klasztorach? Dlaczego musieliśmy na nią tak długo czekać? Rinpocze: Co do miejsca praktyki Buddy Medycyny w tradycji klasztornej w Tybecie, są tu pewne różnice. W niektórych klasztorach przykłada sie do niej dużą wagę, natomiast w innych wykonuje się ją w małym stopniu. I można zobaczyć różne kombinacje. Brak tu żelaznej reguły. Odnośnie tego, dlaczego nie słyszeliście o niej aż do teraz, nie zapominajcie, że wadżrajana jest bardzo nowym zjawiskiem na Zachodzie. Zasadniczo można powiedzieć, że wadżrajana obecna jest w tym kraju od trzydziestu lat. Musimy pamiętać o tym jak nauczał Budda. Gdy Budda nauczał dharmy, rozpoczął od tego, co nazywamy zwykłym pojazdem. I następnie bardzo stopniowo pogłębiał swą prezentację, w miarę jak ludzie stawali się coraz bardziej do tego przygotowani przez swą praktykę. W ten sam sposób nauczyciele musieli wprowadzać i stopniowo nauczać dharmy w tym kraju, po prostu dlatego, że w miarę postępującej praktyki, wasze zaufanie, wiara i zrozumienie odpowiednio wzrastają. Na przykład, większość nauczycieli, którzy zaczęli uczyć na Zachodzie, rozpoczęło od nauczania praktyki szamaty, co nie wymagało wielkiej wiary, ponieważ pracowaliście nad tym, czego bezpośrednio doświadczaliście w swych umysłach. Wartość tego nie była od początku oczywista. Gdyby zaczęli od powiedzenia, że to podstawowa praktyka naszej tradycji i miałbyś wizualizować Buddę Medycyny i uwierzyć, że on istnieje, że ma on ogromne błogosławieństwo i że jeśli sie do niego modlisz, jego błogosławieństwo wniknie w ciebie, prawdopodobnie nie uwierzyłbyś w to. Pytający: Czy ta praktyka ma bezpośredni związek z tybetańską praktyką medyczną? Rinpocze: Tak, jest z nią związana. Praktyki Buddy Medycyny używane są dla wyświęcenia lekarstw w czasie ich przygotowania. Także, linia przekazu medycyny pochodzi od riszi zwanego Rigpe Jesze - "świadomość mądrości" - który był emanacją Buddy Medycyny. Oraz gdy spojrzymy na historię medycyny tybetańskiej, widzimy, że najważniejsi lekarze Tybetu, łącznie z wielkim sidhą Jonten Gonpo i innymi, po tym jak mieli wizje Buddy Medycyny, lub po otrzymaniu jego błogosławieństw, potrafili odkryć nowe sposoby diagnozowania, nowe sposoby przygotowania lekarstw i napisać podręczniki medyczne. Pytający: Dziękuję Rinpocze, za otrzymaną od ciebie transmisję oraz nauki. Uczono mnie aż do tego momentu, że są zasadniczo trzy sposoby dania pomocy istotom w oceanie samsary w osiągnięciu brzegu oświecenia, są nimi: jak król, który prowadzi każdego do wyzwolenia; jak przewoźnik, który zabiera wszystkich z sobą na tę samą łódź i że tak powiem, przekracza go wraz z nimi; albo jak pasterz, który upewnia się, że każdy dostał się tam bezpiecznie zanim on sam tam przejdzie. Nie mam jasności odnośnie bycia z jednej strony pasterzem, a leczeniem i osobistym dojściem do oświecenia wpierw, zanim pozwolę wszystkim innym dostać się tam przede mną. Czy mógłbyś o tym powiedzieć, proszę? Rinpocze: Są zgodnie z tradycją sutry, jak o tym powiedziałeś zadając pytanie, są trzy sposoby, na jakie bodhiczitta może być tworzona. Te trzy różne sposoby jej tworzenia, są akceptowane i odpowiadają temu jak jesteś egoistyczny. Gdy ktoś jest krańcowo nieegoistyczny, całkowicie i absolutnie altruistyczny, wtedy tworzy on bodhiczittę, postawę wyrażaną jako: "Nie osiągnę stanu buddy, odrzucam osiągnięcie stanu buddy, aż każda inna istota już go osiągnie." Jest to tym, co nazywamy bodhiczittą pasterza, jak to wyraziłeś w swym pytaniu. Jest to też uważane za najlepszy styl tworzenia bodhiczitty z punktu widzenia sutr; jest najlepszą, bo jest całkowicie nieegoistyczna. Druga z kolei jest myśl: "Dobrze, chcę osiągnąć 17

18 stan buddy i oni tez tego chcą. Mam nadzieję, że wszyscy dojdziemy do tego stanu razem. Doprowadzę siebie i wszystkie inne istoty do stanu buddy w tym samym czasie." Ten styl, zwany stylem przewoźnika, lub bodhiczittą podobną do promu, jest nieco bardziej egoistyczna od pierwszej, lecz wciąż jest bardzo nieegoistyczna. Trzeci styl, który rzeczywiście ma w sobie nieco egoizmu, jest myślą: "Ja naprawdę chcę osiągnąć stan buddy. Ja naprawdę chcę osiągnąć pełne przebudzenie. Lecz po jego osiągnięciu nie opuszczę istot. Wyzwolę też wszystkie istoty, lecz wpierw, zdecydowanie, chcę sam osiągnąć stan buddy." To królewska bodhiczitta, która ma w sobie pewien stopień egoizmu, lecz ponieważ zawiera ona aspirację wyzwolenia wszystkich istot, jest wciąż autentyczną bodhiczittą. Styl tworzenia bodhiczitty w wadżrajanie brzmi podobnie do królewskiej, ale nie znaczy ona królewskiej bodhiczitty. Postawa wadżrajany jest po prostu realistyczna. Jeśli nie osiągniesz stanu buddy, nie możesz wyzwolić innych istot. Ta postawa nie jest egoistyczna: jest realistyczna. Może ona stać się egoistyczną. Możesz zmienić ją w królewską bodhiczittę lub użyć jej jako pretekstu dla królewskiej bodhiczitty. Lecz nie znaczy to naprawdę, że powinna być tworzona w tym duchu. Podstawowe rozumowanie bodhiczitty wadżrajany jest: "Wszystko, czego chcę, to wyzwolić wszystkie istoty. Oczywiście nie mogę tego zrobić teraz. Jeśli zostanę bodhisatwą, wraz z realizacją bodhisatwy będę mógł coś zrobić, lecz nie mogę ich w pełni wyzwolić, tak jak może to zrobić budda. Zatem, choć tym, czego chcę jest wyzwolenie nie siebie, a istot, aby zrobić to skutecznie, sam wpierw będę musiał osiągnąć stan buddy." Postawa wadżrajany jest po prostu realistyczna. Jeśli nie osiągniesz stanu buddy, nie możesz wyzwolić innych istot Pytający: Czy jest praktyka Buddy Medycyny, która zawiera układanie rąk? Rinpocze: Układanie rąk może być w pewien sposób połączone z praktyką wizualizowania małego kształtu Buddy Medycyny w pewnej części ciała chorej osoby. Pytający: Rinpocze, mam inne pytanie na temat wybierania praktyki. Rozważając praktyki tonglen i Buddy Medycyny, jak mamy zdecydować, kiedy ich użyć, zakładając, że mamy obie transmisje? Rinpocze: Czy masz na myśli swój własny rozwój czy dla dobra innych? Pytający: Tonglen jest tym, co używamy by pomagać innym, a co i nam pomaga. Pema Czodron mówił o sposobie używania tonglen aby pomóc sobie. Rinpocze: Oba są tak samo w każdy sposób pomocne, dla siebie i dla innych. To, co powinniśmy podkreślić w swej własnej praktyce jest oparte na tym, do czego mamy największe zaufanie, w co najbardziej wierzymy i do czego mamy największą naturalną skłonność. Zatem, jeśli masz więcej zaufania do tonglen, będzie to bardziej skuteczne. Jeśli masz więcej zaufania do praktyki Buddy Medycyny, wtedy to właśnie będzie bardziej skuteczne. Historycznie, możemy zobaczyć jak pewni nauczyciele w różnych liniach przekazu kładli duży nacisk na praktykę tonglen, jako swej głównej praktyki, podczas gdy inni określali Buddę Medycyny lub podobne praktyki jako swe główne praktyki. Naprawdę zależy to od osobistych skłonności. 18

19 Sutra Buddy Medycyny Mudry, lub gesty rytualne, pomagają w oczyszczeniu wizualizacji Kontynuacja nauk Wielce Czcigodnego Kenczena Thrangu Rinpoczego na temat Sutry Buddy Medycyny. N iektórzy z was zadali pytania na temat mudr, gestów rytualnych, używanych w tej praktyce, zatem rozpocznę tę poranną sesję od ich wyjaśnienia. Jak wiecie, głównym elementem w naszej praktyce jest medytacja, włączając w to wizualizację, która jest w swej naturze mentalna. Lecz używamy też swych innych zdolności, ciała i mowy dla uczynienia tego procesu mentalnego czystszym i mocniejszym. Używamy na przykład mowy dla uczynienia wizualizacji czystszymi przez recytowanie liturgicznych opisów i tak dalej, używamy też ciała dla tego samego celu poprzez postawy fizyczne oraz gesty zwane 19

20 mudrami. Główną sprawą jest oczywiście sama praktyka wizualizacji. Jest więc do zaakceptowania, zwłaszcza w pewnych warunkach, wykonywanie tej praktyki jako w pełni mentalnej, bez dodatkowego użycia mudr. Pierwszym miejscem w tej praktyce gdzie użyta jest szczególna mudra, jest przy zaproszeniu bóstwa - gdy już wizualizowałeś siebie, jako Buddę Medycyny i gdy wizualizowałeś Buddę Medycyny przed sobą i prosisz faktyczne bóstwo mądrości, Buddę Medycyny, o podejście i w końcu rozpuszczenie się w tobie jako wizualizacji siebie oraz w wizualizację frontalną.* To i inne miejsca w praktyce są podkreślone przez użycie sanskrytu, jako części liturgii. Kulminacja zaproszenia, kulminacja każdej części ofiarowania, tak samo jak istotna mantra powtarzana w czasie głównej części praktyki, są wszystkie wypowiadane w sanskrycie. Jest to standardem dla praktyk wadżrajany. Powodem tego jest, że Budda nauczał w sanskrycie i podane jest w naukach, że wszyscy buddowie przyszłości będą też nauczać w sanskrycie. Zatem używamy sanskrytu dla podkreślania ważnych spraw w praktykach, aby uprawiać nawyk lub tworzyć związek z tym językiem. Przy zakończeniu zaproszenia w liturgii, wypowiadasz mantrę w sanskrycie NAMO MAHA BEKANDZE SAPRIWARA BENZA SAMAJADZA DZA. Tym, co mówisz, jest: "Buddo Medycyny, wraz ze swym orszakiem, proszę przypomnij swoją wadżra samaję i zbliż się." W tym punkcie wizualizujesz, że Budda Medycyny i jego orszak pojawiają się w niebie przed tobą przed rozpuszczeniem się w ciebie i w wizualizacja frontalną. Mudra, która towarzyszy tej mantrze zwana jest mudrą zgromadzenia i czyni sie ja przez skrzyżowanie rąk w nadgarstkach (dłonie zwrócone w stronę klatki piersiowej i na jej poziomie). Prawa ręka jest przed lewą, przy czym lewa jest bliżej ciała, i strzelając palcami. Skrzyżowanie rąk w nadgarstkach oznacza spójność niewzruszonej samaji, która sprowadza bóstwa mądrości. Strzelenie palcami znaczy natychmiast, właśnie teraz. To faktycznie ma specyficzne znaczenie odniesienia do jednostki czasu zwanej momentem. Moment w tym wypadku odnosi sie do najmniejszej działki czasu mierzonej w danym systemie. Na przykład w ogólnie przyjętym systemie używanym w Indii w czasach Buddy, dzień był dzielony na trzydzieści okresów i tak dalej aż doszedłeś do odcinka tak małego, że trudno go nawet opisać i nazywano go momentem. W Tantrze Kalaczakry dni były dzielone na godziny, które są z kolei dzielone na podpodziały, które są dzielone coraz i coraz dalej, aż dochodzimy do podziałów tak małych, że w naszym postrzeganiu nie mają długości i dlatego dochodzimy do czegoś podobnego bezczasowości lub pustki. W każdym przypadku moment odnosi się do możliwie najkrótszej wyobrażalnej jednostki czasu. Strzelenie palcami w rytuale oznacza moment. Tu, w przypadku zaproszenia, to co mówisz przez strzelenie palcami to: "Proszę pojaw sie tu i rozpuść sie we mnie właśnie teraz, bez najmniejszej zwłoki." To, co wyrażasz podczas ofiarowania przez strzelenie palcami na zakończenie mudr ofiarnych to: "Proszę zaakceptuj te ofiary teraz, w tym momencie. Oby były one dla ciebie dostępne i obyś się nimi cieszył teraz, bez potrzeby oczekiwania." W przypadku ceremonii wyświęcania, takiej jak ceremonia schronienia, strzelenie palcami służy dla określenia dokładnego momentu w czasie w którego otrzymujesz ślubowanie. Następną jest recytacja WADŻRA SAMAJA TIKTRA LEN, co znaczy "Poprzez moc przypomnienia twej wadzra samaji, proszę pozostań stabilnym." W czasie poprzedniej mantry, gdy zapraszałeś bóstwa mądrości, zaprosiłeś je i rozpuściłeś je w siebie. Gdy recytujesz WADŻRA SAMAJA TIKTRA LEN, rozpuszczasz je w wizualizację frontalną i prosisz je by pozostały stabilne, jako pole ofiarowania dla akumulacji zasług. Wykonujesz tu gest polegający na obrocie obu rąk, tak, że są *Nota redakcji: Zobacz Shenpen Osel tom 4, numer 1, strona 29 oraz/lub strona 61. (Polskie tłumaczenie Sadhana Buddy Medycyny, strony 28/29 oraz 57 - przyp.tł.). 20