LABORATORY REFERENCE RANGE VALUES

Transkrypt

1 LABORATORY REFERENCE RANGE VALUES WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ Wartości referencyjne LABORATORYJNYCH badań laboratoryjnych Show-Hong Duh, PhD, DABCC, Department of Pathology, University of Maryland School of Medicine Janine Denis Cook, PhD, Department of Medical and Research Technology, University of Maryland School of Medicine Wartości referencyjne są ustalone dla zdrowych ludzi i często częściowo nakładają się na te, które zostały ustalone osób chorych. Faktyczne wartości mogą się istotnie różnić pomiędzy laboratoriami z powodu różnych metodologii i standaryzacji. Poszczególne zakłady mogą ustalać własne zakresy norm w oparciu o konkretną populację na której pracują, stąd wynikają lokalne różnice. Z tego powodu wartości przedstawione w tym dodatku mogą się różnić z tymi które obowiązują w poszczególnych laboratoriach. Wszystkie wartości są podane w jednostkach konwencjonalnych i układu SI. Aczkolwiek w przypadkach, w których jednostki SI nie są powszechnie stosowane, dopuszcza się użycie jednostek konwencjonalnych. W przypadku niejednorodnego składu i niewiedzy o dokładnej masie cząsteczkowej badanego materiału pomiary w jednostkach SI nie mogą być stosowane, dlatego masa w jednostce objętości pozostaje jednostką stężenia. Skróty: ACD kwas cytrynowy, cytrynian, glukoza; AMP monofosforan adenozyny; CEA antygen karcynoembrionalny; CHF przewlekła niewydolność serca; Cit cytrynian; Cl chlor; CNS ośrodkowy układ nerwowy; CSF płyn mózgowo-rdzeniowy; cykliczny AMP cykliczny 3,5 -fosforan adenozyny; EDTA kwas etylenodiaminotetraoctowy; Hb hemoglobina; HDL lipoproteiny dużej gęstości; Hep heparyna; LDL-C cholesterol lipoprotein małej gęstości; MB mioglobina; NaCit cytrynian sodowy; NAPA N-acetyloprokainamid; Ox szczawian; RBC czerwone krwinki; RIA metoda radioimmunologiczna; SD odchylenie standardowe; WBC białe krwinki Piśmiennictwo: Burtis CA, Ashwood ER. eds. Tietz textbook of clinical chemistry, 3rd ed. Philadelphia; WB Saunders, Children s Hospital, St. Louis, The Department of Clinical Laboratories, High Density Lipoprotein Lipid Panel: Cholesterol, HDL, Cholesterol, LDL (calculated), Cholesterol, Total, Triglycerides, Parathyroid Hormone (PTH). Dostępne pod adresem: Dane pobrano 20 kwietnia Clinical chemistry laboratory: Reference range values in clinical chemistry. Professional services manual. Baltimore, Department of Pathology, University of Maryland Medical System, Harmening DM, ed. Hematologic values in chemical hematology and fundamentals of hemostasis, 2nd ed Philadelphia: FA Davis, Laboratory Corporation of America, Erythrocyte Sedimentation Rate, Westergren. Dostępne pod adresem: Dane pobrano 20 kwietnia Laboratory Corporation of America. Fecal Fat. Quantitative. Dostępne od adresem: Dane pobrano 20 kwietnia National cholesterol education program: Report of the expert panel on detection, evaluation, and treatment of high blood cholesterol in adults. Arch Intern Med 1988;148: Triglyceride, high density lipoprotein and coronary heart disease. National Institute of Health Consensus Statement, NIH Consensus Development Conference, 1992;10(2). University of Texas Health Center at San Antonio. Neonatal Bilirubin. Dostępne pod adresem: ext/dols/soprefrange.aps. Dane pobrano 20 kwietnia University of Texas Medical Branch. Erythrocyte Sedimentation Rate, Wintrobe. Dostępne pod adresem: Rate.htm. Dane pobrano 20 kwietnia University of Virginia Children s Medical Center. Therapy Review: Warfarin (Coumadin ). Pediatric Pharmacotherapy. January 1995;1(5):386. Dostępne pod adresem: Dane pobrano 20 kwietnia Wafarin Therapy in Children Who Require Long-Term Total Parenteral Nutrition. Pediatrics [electronic article]. November 2003;112(5):386. Dostępne pod adresem: Dane pobrano 20 kwietnia 2004.

2 Aneksy 114 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Acetaminophen, serum or plasma (Hep or EDTA) acetaminofen, surowica lub osocze (Hep lub EDTA) Terapeutic \g/ml \mol/l 200 \g/ml 1324 \mol/l Acetone aceton Serum surowica Qualitative jakościowe nieobecny nieobecny Quantitative ilościowe 0,3 2,0 mg/dl 0,05 0,34 mmol/l Urine mocz Qualitative ilościowe nieobecny nieobecny Acid hemolysis test (Ham) test kwaśnej hemolizy (Ham)! 5% liza! 0,05 frakcji litycznej Adrenocorticotropin (ACTH), plasma adrenokortykotropina (ACTH), osocze 8 AM godz. 8.00! 120 pg/ml! 26 pmol/l Midnight (supine) północ (pozycja leżąca)! 10 pg/ml! 2,2 pmol/l *Alanine aminotransferase (ALT, SGPT), serum *aminotransferaza alaninowa (ALT, SGPT), surowica Male mężczyźni U/l (37 C) 0,22 0,68 \kat/l (37 C) Female kobiety U/l (37 C) 0,17 0,48 \kat/l (37 C) Albumin albuminy Serum surowica Adult dorośli 3,5 5,2 g/dl g/l 60 y 60. rż. 3,2 4,6 g/dl g/l średnio o 0,3 g/dl wyższe u pacjentów w pozycji pionowej średnio o 3 g/dl wyższe u pacjentów w pozycji pionowej Urine mocz Qualitative jakościowe nieobecne nieobecne Quantitative ilościowe mg/24 godz mg/24 godz. CSF CSF mg/dl mg/l *Aldolase, serum *aldolaza, surowica 1,0 7,5 U/l (30 C) 0,02 0,13 \kat/l (30 C) Aldosterone aldosteron Serum surowica Supine pozycja leżąca 3 16 ng/dl 0,08 0,44 nmol/l Standing pozycja stojąca 7 30 ng/dl 0,19 0,83 nmol/l Urine mocz 3 19 \g/24 godz nmol/24 godz. Amikacin, serum or plasma (EDTA) amikacyna, surowica lub osocze (EDTA) Therapeutic Peak maksymalne \g/ml \mol/l Trough minimalne Less severe infection lżejsze zakażenia 1 4 \g/ml 1,7 6,8 \mol/l Life-threatening infection zakazenia zagrażające życiu 4 8 \g/ml 6,8 13,7 \mol/l Peak maksymalne \g/ml \mol/l Trough minimalne \g/ml \mol/l -Aminolevulinic acid, urine kwas 3-aminolewulinowy, mocz 1,3 7,0 mg/24 godz \mol/24 godz. Amitriptyline, serum or plasma (Hep or EDTA); ("12 h after dose amitriptylina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); minimalne (" 12 godz. po przyjęciu leku) Therapeutic ng/ml nmol/l 500 ng/ml 1805 nmol/l Ammonia amoniak Plasma (Hep) osocze (Hep) 9 33 \mol/l 9 33 \mol/l *Amylase *amylaza Serum surowica U/l 0,46 2,23 \kat/l Urine mocz 1 17 U/godz. 0,017 0,29 \kat/godz. Amylase: creatinine clearance stosunek klirensu amylazy i kreatyniny 1 4% 0,01 0,04 Androstenedione, serum androstendion, surowica Male mężczyźni ng/dl ng/dl Female kobiety ng/dl ng/dl

3 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 115 Anion gap luka anionowa (Na [Cl + HCO 3 ]) (Na [Cl + HCO 3 ]) 7 16 meq/l 7 16 meq/l ([Na + K] [Cl + HCO 3 ]) ([Na + K] [Cl + HCO 3 ]) meq/l meq/l R 1 -Antitrypsin, serum antytrypsyna, surowica mg/dl mg/dl Apolipoprotein A 1 apolipoproteina A 1 Male mężczyzni mg/dl mg/dl Female kobiety mg/dl mg/dl Apolipoprotein B apolipoproteina B Male mężczyzni mg/dl mg/dl Female kobiety mg/dl mg/dl Arsenic arszenik Whole blood (Hep) krew pełna (Hep) 0,2 2,3 \g/dl 0,2 2,3 \g/dl Chronic poisoning zatrucie przewlekłe \g/dl \g/dl Acute poisoning zatrucie ostre \g/dl \g/dl Urine, 24 h mocz, zbiórka dobowa 5 50 \g/d 5 50 \g/d Ascorbic acid, plasma (Ox, Hep, EDTA) kwas askorbowy, osocze (Ox, Hep, EDTA) 0,4 1,5 mg/dl 0,4 1,5 mg/dl Aspartate aminotransferase (AST, SGOT), serum aminotransferaza asparaginianowa (AST, SGOT), surowica U/l (37 C) U/l (37 C) Base excess, blood (Hep) nadmiar zasad, krew (Hep) 2 to +3 meq/l 2 to +3 meq/l Bicarbonate, serum (venous) wodorowęglany, surowica (żylna) meq/l meq/l *Bilirubin bilirubina całkowita Bilirubin, direct bilirubina, bezpośrednia Birth-death od urodzenia do zgonu 0,0 0,4 mg/dl 0,0 0,4 mg/dl Bilirubin, total bilirubina, całkowita Birth 1 day od urodzenia do 1. dnia 1,0 6,0 mg/dl 1,0 6,0 mg/dl 1 2 days 1 2 dni 6,0 7,5 mg/dl 6,0 7,5 mg/dl 2 5 days 2 5 dni 4,0 13,5 mg/dl 4,0 13,5 mg/dl 5 days-death 5 dni do zgonu 0,2 1,2 mg/dl 0,2 1,2 mg/dl Total bilirubin, neonatal bilirubina całkowita, noworodki Birth 1 day od urodzenia do 1. dnia 1,0 6,0 mg/dl 1,0 6,0 mg/dl 1 2 days 1 2 dzień 6,0 7,5 mg/dl 6,0 7,5 mg/dl 2 5 days 2 5 dni 4,0 13,5 mg/dl 4,0 13,5 mg/dl 5 days 1 month 5 dni 1 m-c 0,0 1,8 mg/dl 0,0 1,8 mg/dl 1 month-death od 2. m-ca do zgonu 0,0 1,8 mg/dl 0,0 1,8 mg/dl Bone marrow, differential cell count Adult rozmaz szpiku kostnego dorośli Undifferentiated cells komórki niezróżnicowane 0 1% 0 1% Myeloblast mieloblasty 0 2% 0 2% Promyelocyte promielocyty 0 4% 0 4% Myelocytes mielocyty Neutrophilic obojętnochłonne 5 20% 5 20% Eosinophilic kwasochłonne 0 3% 0 3% Basophilic zasadochłonne 0 1% 0 1% Metamyelocytes and bands metamielocyty i pałeczkowate Neutrophilic obojętnochłonne 5 35% 5 35% Eosinophilic kwasochłonne 0 5% 0 5% Basophilic zasadochłonne 0 1% 0 1% Segmented neutrophils obojętnochłonne podzielone 5 15% 5 15% Pronormoblast pronormoblasty 0 1,5% 0 1,5% Basophilic normoblast normoblasty zasadochłonne 0 5% 0 5% Polychromatophilic normoblast normoblasty polichromatofilne 5 30% 5 30% Orthochromatic normoblast normoblasty ortochromatyczne 5 10% 5 10% Lymphocytes limfocyty 10 20% 10 20% Plasma cells komórki plazmatyczne 0 2% 0 2% Monocytes monocyty 0 5% 0 5% CA 125, serum CA 125, surowica! 35 LJ/ml! 35 LJ/ml CA 15 3, serum CA 15 3, surowica! 30 LJ/ml! 30 LJ/ml CA 19 9, serum CA 19 9, surowica! 37 U/ml! 37 ku/l Cadmium, whole blood (Hep) kadm, krew pełna (Hep) Dane Bilirubiny Źródło: 0,1 0,5 \g/dl \g/dl 8,9 44,5 nmol/l 0,89 26,70 \mol/l

4 Aneksy 116 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Cadmium, urine, 24 h kadm, mocz, 24 godz.! 15 \g/d! 0,13 \mol/d Calcitonin, serum or plasma Male Female kalcytonina, surowica lub osocze mężczyźni kobiety! 100 pg/ml! 30 pg/ml Calcium, serum wapń, surowica 8,6 10,0 mg/dl (niewiele wyższe u dziedzi)! 100 ng/l! 30 ng/l 2,15 2,50 mmol/l (niewiele wyższe u dziedzi) Calcium, ionized, serum wapń, zjonizowany, surowica 4,64 5,28 mg/dl 1,16 1,32 mmol/l Calcium, urine Low calcium diet Usual diet; Carbamazepine, serum or plasma (Hep or EDTA), Therapeutic wapń, mocz dieta ubogowapniowa dieta zwykła, minimalne karbamazepina, surowica lub osocze (Hep or EDTA), mg/24 godz mg/24 godz \g/ml 15 \g/ml 1,25 3,75 mmol/24 godz. 2,50 7,50 mmol/24 godz \mol/l 63 \mol/l Carbon dioxide, total, serum/plasma (Hep) dwutlenek węgla całkowity surowica/osocze (Hep) mmol/l mmol/l Carbon dioxide (PC 0 2 ), blood, arterial Carbon monoxide as carboxyhemoglobin (HbCO), whole blood (EDTA) Nonsmokers Smokers 1 2 packs/d 2 packs/d Lethal dwutlenek węgla (PC 0 2 ), krew tętnicza tlenek węgla jako karboksyhemoglobina (HbCO), krew pełna (EDTA) niepalący palący 1 2 paczki/d 2 paczki/d śmiertelne mężczyźni mm Hg kobiety mm Hg 0,5 1,5% całkowitej Hb 4 5% całkowitej Hb 8 9% całkowitej Hb 20% całkowitej Hb 50% całkowitej Hb 4,66 6,38 kpa 4,26 5,99 kpa 0,005 0,015 frakcji HbCO 0,04 0,05 frakcji HbCO 0,08 0,09 frakcji HbCO 0,20 frakcji HbCO 0,5 frakcji HbCO Carotene, serum karoten, surowica \g/dl 0,19 1,58 \mol/l Catecholamines, plasma (EDTA) katecholaminy, osocze (EDTA) Dopamine dopamine! 30 pg/ml! 196 pmol/ Epinephrine epinefryna (adrenalina)! 140 pg/ml! 764 pmol/ Norepinephrine norepinefryna (noradrenalina)! 1700 pg/ml! 10,047 Catecholamines, urine katecholaminy, mocz Dopamine dopamine \g/24 godz nmol/24 godz. Epinephrine epinefryna (adrenalina) 0 20 \g/24 godz nmol/24 godz. Norepinephrine norepinefryna (noradrenalina) \g/24 godz nmol/24 godz. CEA, serum Nonsmokers *Cell counts, adult CEA, surowica niepalący! 5,0 ng/ml! 5,0 \g/l *liczba krwinek, dorośli Erythrocytes erytrocyty \g/24 godz nmol/24 godz. Male mężczyźni 0 20 \g/24 godz nmol/24 godz. Female kobiety \g/24 godz nmol/24 godz. Leukocytes leukocyty Total całkowite 4,8 10, /\l 4,8 10,8 10 VI Differential rozmaz procent liczba bezwzględna liczba bezwzględna (SI) Myelocytes mielocyty 0 0/\l 0/l Neutrophils obojętnochłonne Bands pałeczkowate /\l Vl Segmented podzielone /\l Vl Lymphocytes limfocyty 20,5 51,1 1,2 3, /\l 1,2 3, /l Monocytes monocyty 1,7 9,3 0,11 0, /\l 0,11 0, /l Granulocytes granulocyty 42,2 75,2 1,4 6, /\l 1,4 6, /l Eosinophils kwasochłonne 0 0, /\l 0 0, /l Basophils zasadochłonne 0 0, /\l 0 0, /l Platelets płytki krwi /\l /l Reticulocytes retykulocyty 0,5 1,5% RETS 24,000 84,000/\l 0,005 0,015 RETS /l Cells, CSF komórki, CSF 0 10 limfocytów/mm limfocytów/mm 3 0 RBC/mm 3 0 RBC/mm 3 Ceruloplasmin, serum ceruloplazmina, surowica mg/dl 0,2 0,6 g/l

5 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 117 Chloramphenicol, serum or plasma (Hep or EDTA); chloramfenikol, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic \g/ml \mol/l 25 \g/ml 77 \mol/l Chloride chlorki Serum or plasma (Hep) surowica lub osocze (Hep) mmol/l mmol/l Sweat Normal pot prawidłowy 5 35 mmol/l 5 35 mmol/l Cystic fibrosis mukowiscydoza mmol/l mmol/l Urine, 24 h (vary greatly with Cl intake) mocz, zbiórka dobowa (znaczne różnice w zależności od spożycia Cl) Infant Niemowlęta 2 10 mmol/24 godz mmol/24 godz. Child dzieci mmol/24 godz mmol/24 godz. Adult dorośli mmol/24 godz mmol/24 godz. CSF CSF 118/132 mmol/l24 godz. (20 mmol/l wyższe niż w surowicy) 118/132 mmol/l24 godz. (20 mmol/l wyższe niż w surowicy) Cholesterol, serum cholesterol, surowica Adult desirable dorośli prawidłowe! 200 mg/dl! 5,2 mmol/l borderline graniczne mg/dl 5,2 6,2 mmol/l high-risk wysokie ryzyko 240 mg/dl 6,2 mmol/l *Cholinesterase, serum *cholinoesteraza, surowica 4,9 11,9 U/ml 4,9 11,9 ku/l Dibucaine inhibition hamowanie dibukainą 79 84% 0,79 0,84 Fluoride inhibition hamowanie fluorkami 58 64% 0,58 0,64 *Chorionic gonadotropin, intact Serum or plasma (EDTA) *gonadotropina łożyskowa, natywna surowica lub osocze (EDTA) Male and nonpregnant female mężczyźni i kobiety niebędące w ciąży! 5 mlu/ml! 5 mlu/ml Pregnant female kobiety w ciąży różnie w zależności od wieku ciąży Urine, qualitative mocz, ilościowe Male and nonpregnant female mężczyźni i kobiety niebędące w ciąży nieobecna nieobecna Pregnant female kobiety w ciąży obecna obecna Clonazepam, serum or plasma (Hep or EDTA); klonazepam, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic ng/ml nmol/l 80 ng/ml 254 nmol/l Coagulation tests testy krzepnięcia krwi Antithrombin III (synthetic substrate) antytrombina III (substrat syntetyczny) % normy 0,8 1,2 normy Bleeding time (Duke) czas krwawienia (Duke) 0 6 min 0 6 min Bleeding time (Ivy) czas krwawienia (Ivy) 1 6 min 1 6 min Bleeding time (template) czas krwawienia (wzorcowy) 2,3 9,5 min 2,3 9,5 min Clot retraction, qualitative retrakcja skrzepu, ilościowe % w 2 godz % w 2 godz. Coagulation time (Lee-White) czas krzepnięcia (Lee White a) 5 15 min (rurki szklane) 5 15 min (rurki szklane) Cold hemolysin test (Donath-Landsteiner) test dwufazowych hemolizyn (Donatha-Landsteinera) składniki układu dopełniacza całkowita aktywność hemolityczna układu dopełniacza, surowica (EDTA) całkowita szybkość rozpadu składników dopełniacza (czynnościowa), osocze (EDTA) min (rurki silikonowe) brak hemolizy min (rurki silikonowe) brak hemolizy Complement components Total hemolytic complement activity, plasma U/ml ku/l (EDTA) Total complement decay rate (functional), plasma 10 20% (EDTA) niedobór: 50% C1q, serum C1q, surowica 14,9 22,1 mg/dl mg/l C1r, serum C1r, surowica 2,5 10,0 mg/dl mg/l C1s(C1 esterase), serum C1s(C1 esteraza), surowica 5,0 10,0 mg/dl mg/l C2, serum C2, surowica 1,6 3,6 mg/dl mg/l C3, serum C3, surowica mg/dl 0,9 1,8 g/l C4, serum C4, surowica mg/dl 0,1 0,4 g/l C5, serum C5, surowica 5,5 11,3 mg/dl mg/l C6, serum C6, surowica 17,9 23,9 mg/dl mg/l C7, serum C7, surowica 2,7 7,4 mg/dl mg/l C8, serum C8, surowica 4,9 10,6 mg/dl mg/l C9, serum C9, surowica 3,3 9,5 mg/dl mg/l frakacja rozpadu: 0,10 0,20 0,50

6 Aneksy 118 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Coombs test test Coombsa Direct bezpośredni nieobecne nieobecne Indirect pośredni nieobecne negatywny Cooper miedź Serum surowica Male mężczyźni \g/dl \mol/l Female kobiety \g/dl \mol/l Urine mocz 3 35 \g/24 godz. 0,05 0,55 \mol/24 godz. Corpuscular values of erythrocytes (valuesare for adults; inchildren, values varywith age) Mean corpuscular hemoglobin (MCH) wymiary krwinek czerwonych (podane wartości odnoszą się do dorosłych; u dzieci, różnią się w zależności od wieku) średnia zawartość hemoglobiny w krwince (MCH) średnie stężenie hemoglobiny w krwince (MCHC) pg 0,42 0,48 fmol Mean corpuscular hemoglobin concentraction (MCHC) g/dl g/l Mean corpuscular volume (MCV) śrenia objętość krwinki czerwonej (MCV) mężczyźni \m fl kobiety \m fl Cortisol, serum kortyzol, surowica Plasma (Hep, EDTA, Ox) osocze (Hep, EDTA, Ox) 8 AM godz \g/dl nmol/l 4 PM godz \g/dl nmol/l 10 PM godz ! 50% wartości o godz, 8,00! 0,5 o godz, 8,00 Free, urine wolny, mocz! 50 \g/24 godz.! 138 mmol/24 godz. * Creatinine kinase (CK), serum *kinaza kreatynowa (CK) surowica Male mężczyźni U/l (30 C) 0,26 1,79 \kat/l (30 C) Female kobiety U/l (30 C) 0,17 1,36 \kat/l (30 C) Note: Strenuous exercise or intramuscular injections may elevate transient CK levels. UWAGA: intensywny wysiłek lub wstrzyknięcia domięśniowe mogą przejściowo podnosić poziom CK *Creatine kinase MB isoenzyme, serum *kinaza kreatynowa izoenzym MB, surowica 0 7 ng/ml 0 7 \g/l *Creatinine adult *kreatynina Serum or plasma, dorośli surowica lub osocze, dorośli Male mężczyźni 0,7 1,3 mg/dl \mol/l Female kobiety 0,6 1,1 mg/dl \mol/l Mocz mocz Male mężczyźni mg/kg masy ciała/24 godz \mol/kg masy ciała/24 godz. Female kobiety mg/kg masy ciała/24 godz. *Creatinine clearance, serum or plasma and urine *klirens kreatyniny, surowica lub osocze i mocz \mol/kg masy ciała/24 godz. Male mężczyźni ml/min/1,73 m 2 0,91 1,35 ml/s/m 2 Female kobiety ml/min/1,73 m 2 0,69 1,06 ml/s/m 2 Cryoglobulins, serum krioglobuliny, surowica 0 0 Cyanide cyjanki Serum surowica Nonsmokers niepalący 0,004 mg/l 0,15 \mol/l Smokers palący 0,006 mg/l 0,23 \mol/l Nitroprusside therapy leczenie nitroprusydkiem 0,01 0,06 mg/l 0,38 2,30 \mol/l 0,1 mg/l 3,84 \mol/l Whole blood (Ox) krew pełna (Ox) Nonsmokers niepalący 0,016 mg/l 0,61 \mol/l Smokers palący 0,041 mg/l 1,57 \mol/l Nitroprusside therapy leczenie nitroprusydkiem 0,05 0,5 mg/l 1,92 19,20 \mol/l Cyclic AMP Plasma (EDTA) cykliczny AMP Osocze (EDTA) Male mężczyźni 4,6 8,6 ng/ml nmol/l Female kobiety 4,3 7,6 ng/ml nmol/l Urine, 24h mocz, zbiorka dobowa 0,3 3,6 mg/d lub 0,29 2,1 mg/g kreatyniny 1,0 10,9 \mol/d lub \mol/kreatyniny Cystine or cysteine, urine, qualitative cystyna lub cysteina, mocz, ilościowe nieobecna nieobecna Wartości badań zależą od rasy pacjenta.

7 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 119 *C-Peptide, serum peptyd C, surowica 0,78 1,89 ng/ml 0,26 0,62 nmol/l C-Reactive protein, serum białko C-reaktywne! 0,5 mg/dl! 5 mg/l *#Cyclosporine, whole blood cyklosporyna we krwi, minimalnie ng/ml nmol/l Therapeutic, Dehydroepiandrosterene (DHEA), serum dehydroepiandrostereon (DHEA), surowica Male mężczyźni g/dl 6,2 43,3 nmol/l Female kobiety ng/dl 4,5 34,0 nmol/l Premenopausal przed menopauzą \g/ml 0,8 10,2 \mol/l Postmenopausal po menopauzie \g/ml 0,8 7,1 \mol/l Dehydroepiandrosterone sulfate (DHEAS), serum or plasma (Hep, EDTA) siarczan dehydroepiandrosterononu (DHEAS), surowica lub osocze (Hep, EDTA) Male mężczyźni \g/ml 1,6 12,2 \mol/l Female kobiety Premenopausal przed menopauzą \g/ml 0,8 10,2 \mol/l Postmenopausal po menopauzie \g/ml 0,8 7,1 \mol/l Desipramine, serum or plasma (Hep or EDTA); (12h after dose) dezypramina, surowica lub osocze (Hep or EDTA); 12 godz. po dawce Therapeutic ng/ml nmol/l 400 ng/ml 1500 nmol/l Diazepam, serum or plasma (Hep or EDTA); diazepam, surowica lub osocze (Hep or EDTA) through Therapeutic ng/ml 0,35 3,51 \mol/l 5000 ng/ml 17,55 mcmpl/l Digitoxin, serum or plasma(hep or EDTA); 7.8 h after dose digitoksyna, surowica lub osocze(hep or EDTA); 7 8 godz. po dawce Therapeutic ng/ml nmol/l 45 ng/ml 59 nmol/l Digoxin, serum or plasma (Hep or EDTA); 12 h after dose digoksyna, surowica lub osocze (Hep or EDTA); 12 godz. po dawce Therapeutic CHF niewydolność serca 0,8 1,5 ng/ml 1,0 1,9 nmol/l Arrhytmias arytmia 1,5 2,0 ng/ml 1,9 2,6 nmol/l Adult dorośli 2,5 ng/ml 3,2 nmol/l Child dzieci 3,0 ng/ml 3,8 nmol/l Disopyramide, serum or plasma (Hep or EDTA); dizopiramid, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic arrhythmias w arytmiach Atrial przedsionkowych 2,8 3,2 \g/ml 8,3 9,4 \mol/l Ventricular komorowych 3,3 7,5 \g/ml 9,7 22 \mol/l 7 \g/ml 20,7 \mol/l Doxepin, serum or plasma (Hep or EDTA); doksepina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); ( 12 h after dose) 12 godz. po dawce Therapeutic ng/ml nmol/l 500 ng/ml 1790 nmol/l *Estradiol, serum *estradiol, surowica, dorośli Male mężczyźni pg/ml pmol/l Female kobiety różni się w zależności od fazy cyklu miesiączkowego Ethanol (alcohol), whole blood (Ox) or serum etanol (alkohol), krew pełna (Ox) lub surowica Depression of CNS zatrzymanie krążenia 100 mg/dl 21,7 mmol/l Fatalities reported obserwowane zgony 400 mg/dl 86,8 mmol/l Ethosuximide, serum or plasma (Hep or EDTA); etosukcymid, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic \g/ml \mol/l 150 \g/ml 1062 \mol/l Euglobin lysis liza euglobin brak lizy w ciągu 2 godz. brak lizy w ciągu 2 godz. a-fetoprotein (AFP), serum a-fetoproteina (AFP), surowica! 15 ng/ml! 15 \g/l # Aktualne zakresy powinny być dostosowane indywidualnie do pacjenta.

8 Aneksy 120 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Fat, fecal, F, 72 h tłuszcze, stolec, F, 72 godz. Infant, breast-fed niemowlę, karmione piersią! 1 g/dzień Pediatrics (0 6 y) dzieci (0 6 lat)! 2 g/dzień Adult dorośli! 7 g/dzień Adult (fat-free diet) dorośli (dieta beztłuszczowa)! 4 g/dzień Fatty acids, total, serum kwasy tłuszczowe, całkowite, surowica mg/dl 7 15 mmol/l Nonesterified, serum niezestryfikowane,surowica 8 25 mg/dl 0,28 0,89 mmol/l Ferritin, serum ferrytyna, surowica Male mężczyźni ng/ml \g/l Female kobiety ng/ml \g/l Ferritin values of! 20 ng/ml (20 mcg/l) have been reported to be generally associated with depleted iron stores. wartości ferrytyny poniżej! 20 ng/ml (20 \g/l) są zazwyczaj związane z wyczerpaniem zapasów żelaza Fibrin degradation products produkty degradacji fibryny! 10 \g/ml! 10 mg/l *Fibrinogen, plasma (NaCit) *fibrynogen, osocze (NaCit) mg/dl 2 4 g/l Fluoride fluorki Plasma (Hep) osocze (Hep) 0,01 0,2 \g/ml 0,5 10,5 \mol/l Urine mocz 0,2 3,2 \g/ml 10,5 168 \mol/l Urine, occupational exposure mocz, narażenie zawodowe! 8 \g/ml! 421 \mol/l *Folate, Serum RBCs *foliany, Surowica RBCs 3 20 ng/ml 7 45 nmol/l Erythrocytes erytrocyty ng/ml RBC nmol/l RBC *Follicle-stimulating hormone(fsh), serum and *hormon folikulotropowy (FSH) plasma (Hep) Male mężczyźni 1,4 15,4 miu/ml 1,4 15,4 IU/l Female kobiety Follicular phase faza folikularna 1 10 miu/ml 1 10 IU/l Mid-cycle środek cyklu 6 17 miu/ml 6 17 miu/ml Luteal phase faza lutealna 1 9 miu/ml 1 9 miu/ml Postmenopausal pomenopazalne miu/ml miu/ml *Free thyroxine index (FTI),serum *wskaźnik wolnej tyroksyny (FTI), surowica 4,2 13 4,2 13 Gastrin, serum! 100! 100 ng/l Gentamycin, serum or plasma (EDTA) gentamycyna, surowica lub osocze (EDTA) Therapeutic Peak maksymalne Less severe infection lżejsze zakażenie 5 8 \g/ml 10,4 16,7 \mol/l Severe infection ciężkie zakażenie 8 10 \g/ml 16,7 20,9 \mol/l Trough minimalne Less severe infection lekkie zakażenie! 1 \g/ml! 2,1 \mol/l Moderate infection umiarkowane zakażenie! 2 \g/ml \mol/l Severe infection ciężkie zakażenie! 2 4 \g/ml 4,2 8,4 \mol/l Peak maksymalne \g/ml \mol/l Trough minimalne 2 4 \g/ml 4,2 8,4 \mol/l Glucose (fasting) glukoza (na czczo) Blood krew mg/dl 3,5 5,3 mmol/l Plasma or serum osocze lub surowica mg/dl 4,1 5,9 mmol/l Glucose 2h postprandial,serum glukoza 2 godz. po posiłku, surowica! 120 mg/dl! 6,7 mmol/l Glucose, urine glukoza, mocz Quantitative ilościowe! 500 mg/24 godz.! 2,8 mmol/24 godz. Qualitative jakościowe nieobecna nieobecna Glucose CSF glukoza w CSF mg/dl 2,2 3,9 mmol/l Wartości referencyjne różnią się pomiędzy laboratoriami, jednak przeważnie spotyka się zakres 5 7 g/dzień Istotne jest, że dzieci, zwłaszcza niemowlęta nie są w stanie przyjmować 100 g/dzień tłuszczu, jak zaleca się w teście. Dlatego współczynnik retencji tłuszczów jest oceniany jako pomiar różnicy pomiędzy tłuszczem spożytym i tłuszczem zawartym w stolcu i wyrażony jest on w procentach. Cyfra nazywana współczynnikiem retencji, wynosi 95% lub więcej u zdrowych dzieci i dorosłych. Niskie warości wskazują na steatorrhea. Kwasy tłuszczowe obejmują mieszaninę różnych kwasów alifatycznych różniących się ciężarem cząsteczkowym; zakłada się, że średnia masa cząsteczkowa wynosi 284 daltonów.

9 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 121 *Glucose-6-phosphate dehydrogenase in erythrocytes, whole blood (ACD, EDTA, or Hep) *dehydrogenaza glukozo-6-fosforanowa w erytrocytach, krew pełna (ACD, EDTA lub Hep) 12,1+ 2,1 U/g Hb (SD) ,6 U/10 12 RBC 4,11+0,71 U/ml RBC 0,78+0,13 mu/mol Hb (SD) 0,35+0,06 nu/ RBC 4,11+0,71 ku/l RBC -Glutamyltransferasae serum T-glutamylotransferaza, surowica Males mężczyźni 2 30 U/l (37 C) 0,03 0,51 \kat/l (37 C) Females kobiety 1 24 U/l (37 C) 0,02 0,41 \kat/l (37 C) Gluthethimide, serum glutetymid Therapeutic 2 6 \g/ml 9 28 \mol/l 5 \g/ml 23 \mol/l Glycated hemoglobin (Hemoglobin A1c) whole blood (EDTA) Growth hormone, serum hemoglobina glikowana (Hemoglobina A1c) krew pełna (EDTA) hormon wzrostu, surowica 4,2 5,9% 0,042 0,059 Male mężczyźni! 5 ng/ml! 5 \g/l Female kobiety! 10 ng/ml! 10 \g/l Haptoglobin, serum haptoglobina, surowica mg/dl 0,3 2,0 g/l HDL-lipid panel HDL-lipidogram Cholesterol, HDL cholesterol, HDL 40 mg/dl Cholesterol, LDL (calculated) cholesterol, LDL (obliczony) Optimal optymalne! 100 mg/dl Near optimal prawie optymalne mg/dl Borderline high granicznie wysokie mg/dl High wysokie 160 mg/dl Cholesterol, total cholesterol całkowity 0 1 year 0 1 lat mg/dl 1 2 years 1 2 lata mg/dl 2 16 years 2 16 lat mg/dl 16 years 16 lat mg/dl Desirable pożądany! 2! 200 mg/dl Borderline graniczne mg/dl High wysokie 240 mg/dl Triglicerides triglicerydy Desirable pożądane! 150 mg/dl Borderline high granicznie wysokie mg/dl High wysokie 200 mg/dl Hematocrit hematokryt Males mężczyźni 42 52% 0,42 0,52 Females kobiety 37 47% 0,37 0,47 Newborn noworodki 53 65% 0,53 0,65 Children (varies with age) dzieci (różne w zależności od wieku) 30 43% 0,30 0,43 Hemoglobin (Hb) hemoglobina (Hb) Males mężczyźni 14,0 18,0 g/dl 2,17 2,79 mmol/l Females kobiety 12,0 16,0 g/dl 1,89 2,48 mmol/l Newborn noworodki 17,0 23,0 g/dl 2,64 3,57 mmol/l Children (varies with age) dzieci (różne w zależności od wieku) 11,2 16,5 g/dl 1,74 2,56 mmol/l Hemoglobin, fetal hemoglobina, płodowa 1 roku życia:! 2% całkowitej Hb 1 roku życia:! 0,02% całkowitej Hb Hemoglobin, plasma hemoglobina, osocze! 3 mg/dl! 0,47 \mol/l Hemoglobin and myoglobin, urine, qualitative hemoglobina i mioglobina, mocz, jakościowe nieobecna nieobecna Hemoglobin electrophoresis, whole blond (EDTA, Cit, or Hep) hemoglobina elektroforeza, krew pełna (EDTA, Cit, lub Hep) HbA HbA 95% 0,95 frakcji Hb HbA 2 HbA 2 1,5 3,7% 0,015 0,037 frakcji Hb HbF HbF! 2%! 0,02 frakcji Hb Homogentisic acid, urine, qualitative kwas homogentyzynowy, mocz, jakościowe nieobecny nieobecny S-Hydroxybutyric acid, serum, plasma kwas S-hydroksymasłowy, surowica, osocze 0,21 2,81 mg/dl \mol/l Jeśli stężenie triglycerydów wynosi 400 mg/dl, obliczenie LDL są obarczone błędem. slchlabsiteoneline.htm

10 Aneksy 122 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH 17-Hydroxycorticosteroids Urine 17-Hydroksykortykosteroidy mocz Males mężczyźni 3 10 mg/24 godz. 8,3 27,6 \mol/24 godz. (jako kortyzol) Females kobiety 2 8 mg/24 godz. 5,5 22 \mol/24 godz. (jako kortyzol) 5-Hydroxyindoleacetic acid, urine kwas 5-Hydroksyindolooctowy mocz Qualitative jakościowe nieobecny nieobecny Quantitative ilościowe 2 7 mg/24 godz. 10,4 36,6 \mol/24 godz. Imipramine, serum or plasma(hep or EDTA); imipramina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); ( 12 h after dose) ( 12 godz. po dawce) Therapeutic ng/ml nmol/l 500 ng/ml 1785 nmol/l Immunoglobulins, serum immunoglobuliny, surowica IgG IgG mg/dl 7 16 g/l IgA IgA mg/dl 0,7 4,0 g/l IgM IgM mg/dl 0,4 2,3 g/l IgD IgD 0 8 mg/dl 0 80 mg/l IgE IgE lu/ml k lu/l ImmunoglobulinG (IgC),CSF immunoglobulina G (IgC), CSF 0,5 6,1 mg/dl 0,5 6,1 g/l Insulin, plasma (fasting) insulina, osocze (na czczo) 2 25 \U/ml pmol/l * Iron, serum żelazo, surowica Males mężczyźni \g/dl 11,6 31,3 \mol/ Females kobiety \g/dl 9,0 30,4 \mol/l Iron binding capacity, serum, Total TIBC całkowita zdolność wiązania żelaza, surowica, (TIBC) \g/dl 44,8 71,6 \mol/l Iron saturation, serum wysycenie żelazem, surowica Male mężczyźni 20 50% 0,2 0,5 Female kobiety 15 50% 0,15 0,5 17-Ketosteroids, urine 17-ketosteroidy, mocz Males mężczyźni mg/24 godz \mol/24 godz. Females kobiety 6 14 mg/24 godz. (obniża się zwiekiem) \mol/24 godz. (obniża się zwiekiem) L-Lactate L-mleczan Plasma (NaF) osocze (NaF) Venous żylne 4,5 19,8 mg/dl 0,5 2,2 mmol/l Arterial tętnicze 4,5 14,4 mg/dl 0,5 1,6 mmol/l Whole blood (Hep), at bed rest krew pełna (Hep), w spoczynku Venous żylna 8,1 15,3 mg/dl 0,9 1,7 mmol/l Arterial tętnicza! 11,3 mg/dl! 1,3 mmol/l Urine, 24 h mocz, 24 godz mg/d 5,5 22 mmol/d CSF CSF mg/dl 1,1 2,4 mmol/l *Lactate dehydrogenase Total (L P), 37 C, serum *dehydrogenaza mleczanowa całkowita (L P), 37 C, surowica Newborn noworodki U/l 4,9 13,2 \kat/l Neonate niemowlęta U/l 9,3 34 \kat/l Infant małe dzieci U/l 3,1 7,3 \kat/l Child dzieci U/l 1,9 5 \kat/l Adult dorośli U/l 1,7 3,2 \kat/l 60 y 60 rż U/l 1,9 3,6 \kat/l Isoenzymes, serum by agarose gel electrophoresis izoenzymy, surowica elektroforeza na żelu agarozowym Fraction 1 frakcja % całości 0,14 0,26 całości Fraction 2 frakcja % całości 0,29 0,39 całości Fraction 3 frakcja % całości 0,20 0,26 całości Fraction 4 frakcja % całości 0,08 0,16 całości Fraction 5 frakcja % całości 0,06 0,16 całości *Lactate dehydrogenase, CSF *dehydrogenaza mleczanowa CSF 10% wartości w osoczu 0,10 wartości w osoczu

11 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 123 LDL-cholesterol (LDL-C), serum or plasma (EDTA) LDL-cholesterol (LDL-C), surowica lub osocze (EDTA) Adult desirable dorośli pożądane! 130 mg/dl! 0,2 mmol/l borderline graniczne mg/dl 3,37 4,12 mmol/l high risk wysokie ryzyko 160 mg/dl 4,13 mmol/l Lead, Whole blood (Hep) ołów, krew pełna (Hep)! 25 \g/dl! 0,48 \mol/l Urine, 24 h mocz, 24 godz.! 80 \g/d! 0,39 \mol/d Lecithin-sphingomyelin (L:S) lecytyna-sfingomielina (L:S) 2,0 5,0 wskazuje prawdopodobieństwo dojrzałości płuc płodu 2,0 5,0 wskazuje prawdopodobieństwo dojrzałości płuc płodu ratio, amniotic fluid stosunek, płyn owodniowy 3,5 u pacjentek z cukrzycą 3,5 u pacjentek z cukrzycą Lidocaine, serum or plasma (Hep or EDTA); 45 min after bolus dose lidokaina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); 45minpodawcebolusowej Therapeutic 1,5 6,0 \g/ml 6,4 26 \mol/l CNS, cardiovascular depression CNS, niewydolność krążenia 6 8 \g/ml 26 34,2 \mol/l Seizures, obtundation, decreased cardiac output drgawki, obniżona świadomość, obniżony rzut 8 \g/ml 34,2 \mol/l serca *Lipase, serum *lipaza, surowica U/l (37 C) 0,39 5,1 \kat/l (37 C) Lithium, serum or plasma (Hep or EDTA); 12 h after last dose lit, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); 12 godz. po ostatniej dawce Therapeutic 0,6 1,2 meq/l 0,6 1,2 mmol/l 2mEq/l 2mmol/l Lorazepam, serum or plasma(hep or EDTA), lorazepam, surowica lub osocze (Hep lub EDTA), therapeutic ng/ml nmol/l Luteinizing hormone (LH), serum or plasma (Hep) hormon luteinizujący (LH), surowica lub osocze (Hep) Male mężczyźni 1,24 7,8 m lu/ml 1,24 7,8 IU/l Female kobiety Follicular phase faza folikularna 1,68 15,0 m lu/ml 1,68 15,0 IU/l Mid-cycle peak maksymalne w środku cyklu 21,9 56,6 m lu/ml 21,9 56,6 IU/l Luteal phase faza lutealna 0,61 16,3 m lu/ml 0,61 16,3 IU/l Postmenopausal pomenopauzane 14,2 52,5 m lu/ml 14,2 52,3 IU/l Magnesium magnez Serum surowica 1,3 2,1 meq/l 0,65 1,07 mmol/l 1,6 2,6 mg/dl mg/l Urine mocz 6,0 10,0 meq/24 godz. 3,0 5,0 mmol/24 godz. Mercury rtęć Whole blood (EDTA) krew pełna (EDTA) 0,6 59 \g/l! 0,29 \mol/l Urine, 24 h mocz, 24 godz.! 20 \g/d! 0,1 \mol/d tokosyczne 150 \g/d 0,75 \mol/d Metanephrines, total, urine metanefryny, całkowite, mocz 0,1 1,6 mg/24 godz. 0,5 8,1 \mol/24 godz. Methemoglobin (hemoglobin), whole blood (EDTA, Hep or ACD) methemoglobina (hemoglobina), krew pełna (EDTA, Hep lub ACD) 0,06 0,24 g/dl lub 0,78 ± 0,37% całkowitej Hb (SD) 9,3 37,2 \mol/l lub frakcja masy całkowitej Hb: 0,008 ± 0,0037 (SD) Methotrexate, serum or plasma(hep or EDTA) metotreksat, surowica lub osocze (Hep lub EDTA) Therapeutic zmienne zmienne 1 2 wk after low dose therapy post IV infusion 1 2 tyg. po terapii małą dawką po wlewie "0,02 \mol/l "0,02 \mol/l dożylnym 24 h 24 godz. "5 \mol/l "5 \mol/l 48 h 48 godz. "0,5 \mol/l "0,5 \mol/l 72 h 72 godz. "0,05 \mol/l "0,05 \mol/l Myelin basic protein, CSF białko zasadowe mieliny, CSF! 2,5 ng/ml! 2,5 \g/l Myoglobin, serum mioglobina, surowica! 85 ng/ml! 85 \g/l Nortriptyline, serum or plasma (Hep or EDTA); nortryptylina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); ( 12 h after dose) minimalne ( 12 godz. po dawce) Therapeutic ng/ml nmol/l 500 ng/ml 1900 nmol/l *5 -Nucleotidase, serum *5 -nukleotydaza, surowica 2 17 U/l 0,034 0,29 \kat/l

12 Aneksy 124 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH /V-Acetylprocainamide, serum or plasma (Hep or EDTA); /V-acetylprokainamid, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic 5 30 \g/ml \mol/l 40 \g/ml 144 \mol/l Occult blood, feces, random krew utajona, stolec, losowo ujemny (! 2mlkrwi/150 g stolca/d) ujemny (! 13,3 ml krwi/kg stolca/d) Qualitative, urine, random ilościowo, mocz, losowo nieobecna nieobecna Osmolality osmolalność Serum surowica mosm/kg wody surowicy mmol/kg wody surowicy Urine mocz mosm/kg wody mmol/kg wody Ratio, urine:serum stosunek, mocz:surowica 1,0 3,0 1,0 3,0 3,0 4,7po12godz. ograniczenia płynów 3,0 4,7po12godz. ograniczenia płynów Osmotic fragility of erythrocytes oporność osmotyczna erytrocytów początek w 0,45 0,39% NaC I początek w mmol/l NaC I całość w 0,33 0,30% NaC I całość w mmol/l NaC I Oxazepam, serum or plasma (Hep or EDTA), therapeutic Oxygen, blood oksazepam, surowica lub osocze (Hep lub EDTA), tlen, krew 0,2 1,4 \g/ml 0,70 4,9 \mol/l Capacity pojemność 16 17% (obj.) (w zależności od hemoglobiny) 7,14 10,7 mmol/l (w zależności od hemoglobiny) Content zawartość Arterial tętnicza 15 23% (obj.) 6,69 10,3 mmol/l Venous żylna 10 16% (obj.) 4,46 7,14 mmol/l Saturation wysycenie Arterial and capillary tętnicza I włośniczkowa 95 98% pojemności 0,95 0,98 pojemności Venous żylna 60 85% pojemności 0,60 0,85 pojemnosci Tension prężność po 2 arterial and capillary po 2 tętnicza i włośniczkowa mm Hg 11,1 14,4 kpa Venous żylna mm Hg 4,6 6,0 kpa P50, blood P50, krew mm Hg (przy ph 7,4) 3,33 3,86 kpa Partial thromboplastin time activated (APTT) czas częściowej aktywacji tromboplastyny (APTT)! 35 s! 35 s Pentobarbital, serum or plasma (Hep or EDTA); fenobarbital, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic Hypnotic nasenne 1 5 \g/ml 4 22 \mol/l Therapeutic coma śpiączka farmakologiczna \g/ml \mol/l 10 \g/ml 44 \mol/l ph ph Blond, arterial krew, tętnicza 7,35 7,45 7,35 7,45 Urine mocz 4,6 8,0 (w zależności od diety) jak obok Phenacetin, plasma (EDTA) fenacetyna, osocze (EDTA) Therapeutic 1 30 \g/ml \mol/l \g/ml \mol/l Phenobarbital, serum or plasma (Hep or EDTA); fenobarbital, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic \g/ml \mol/l Slowness, ataxia, nystagmus spowolnienie, ataksja, oczopląs \g/ml \mol/l Coma with reflexes śpiączka z odruchami \g/ml \mol/l Coma without reflexes śpiączka bez odruchów 100 \g/ml 430 \mol/l Phenolsulfonphthalein (PSP) excretion, urine fenolsulfoftaleina (PSP) wydzielanie w moczu 28 51% w 15 min 13 24% w 30 min 9 17% w 60 min 3 10% w 2 godz. (po iniekcji 1 ml PSP dożylnie) Phenylalanine, serum fenyloalanina, surowica 0,8 1,8 mg/dl \mol/l 0,28 0,51 w 15 min 0,13 0,24 w 30 min 0,09 0,17 w 60 min 0,03 0,1 w 2 godz. (po iniekcji 1 ml PSP dożylnie)

13 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 125 Phenytoin, serum or plasma (Hep or EDTA); fenytoina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic \g/ml \mol/l 20 \g/ml 79 \mol/l *Phosphatase, acid, prostatic, serum radioimmunoassay *fosfataza, kwaśna, sterczowa, surowica test radioimmunologiczny! 3,0 ng/ml! 3,0 \g/l *Phosphatase, alkaline, total, serum *fosfataza zasadowa, całkowita, surowica U/l (37 C) 0,65 2,14 \kat/l Phosphate, inorganic, serum fosforany, nieorganiczne, surowica Adults dorośli 2,7 4,5 mg/dl 0,87 1,45 mmol/l Children dzieci 4,5 5,5 mg/dl 1,45 1,78 mmol/l Phosphatidylglycerol, amniotic fluid fosfatydyloglicerol, płyn owodniowy Fetal lung immaturity niedojrzałość płuc płodu nieobecna nieobecna Fetal lung maturity dojrzałość płuc płodu obecna obecna Phospholipids, serum fosfolipidy, surowica mg/dl 1,25 2,75 g/l Phosphorus, urine fosfor, mocz 0,4 1,3 g/24 godz. 12,9 42 mmol/24 godz. Porphobilinogen, urine porfobilinogen, mocz Qualitative ilościowe nieobecny nieobecny Quantitative jakościowe! 2,0 mg/24 godz.! 9 \mol/24 godz. Porphyrins,urine porfiryny, mocz Coproporphyrin koproporfiryny \g/24 godz nmol/24 godz. Uroporphyrin uroporfiryny \g/24 godz nmol/24 godz. Potassium, plasma (Hep) potas, osocze (Hep) Males mężczyźni 3,5 4,5 meq/l 3,5 4,5 mmol/l Females kobiety 3,4 4,4 meq/l 3,4 4,4 mmol/l Potassium, Serum potas, surowica Premature wcześniak Cord krew pępowinowa 5,0 10,2 meq/l 5,0 0,2 mmol/l 48h 48 godz. 3,0 6,0 meq/l 3,0 6,0 mmol/l Newborn, cord noworodek, krew pępowinowa 5,6 12,0 meq/l 5,6 12,0 mmol/l newborn noworodek 3,7 5,9 meq/l 3,7 5,9 mmol/l Infant niemowlę 4,1 5,3 meq/l 4,1 5,3 mmol/l Child dziecko 3,4 4,7 meq/l 3,4 4,7 mmol/l Adult dorosły 3,5 5,1 meq/l 3,5 5,1 mmol/l Urine 24h mocz 24 godz meq/d w zależności od diety mmol/d w zależności od diety CSF CSF 70% wartości w osoczu lub 2,5 3,2 Eq/l; rośnie wraz z osmolalnością osocza 0,70 wartości w osoczu lub 2,5 3,2 mmol/l; rośnie wraz z osmolalnością osocza Prealbumin (transthyretin), serum prealbumina (trantyretyna), surowica mg/dl mg/l Primidone, serum or plasma (Hep or EDTA); prymidon, surowica lub osocze (Hep or EDTA); Therapeutic 5 12 \g/ml \mol/l 15 \g/ml 69 \mol/l Procainamide, serum or plasma (Hep or EDTA); prokainamid, surowica lub osocze (Hep or EDTA); Therapeutic 4 10 \g/ml \mol/l (also consider effect of metabolite, i.e., NAPA) (uwzględnić również wpływ metabolitów, np. NAPA) \g/ml \mol/l *Progesterone, serum *progesteron, surowica Adult dorośli Male mężczyźni ng/dl 0,4 3,1 nmol/l Female kobiety Follicular phase faza folikularna ng/dl 0,5 2,2 nmol/l Luteal phase faza lutealna ng/dl 6,4 79,5 nmol/l Pregnancy ciąża różnie w zależności od tygodnia ciąży *Prolactin, serum *prolaktyna, surowica Males mężczyźni 2,5 15,0 ng/ml 2,5 15,0 \g/l Females kobiety 2,5 19,0 ng/ml 2,5 19,0 \g/l

14 Aneksy 126 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Propoxyphene, plasma (EDTA) propoksyfen, osocze (EDTA) Therapeutic 0,1 0,4 \g/ml 0,3 1,2 \mol/l 0,5 \g/ml 1,5 \mol/l Propranolol, serum or plasma (Hep or EDTA); propranolol, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic ng/ml nmol/l *Prostate-specific antigen (PSA), serum *swoisty antygen prostaty (PSA), surowica Male mężczyźni! 4,0 ng/ml! 4,0 \g/l *Protein, serum *białko, surowica Total całkowita 6,4 8,3 g/dl g/l Albumin albumina 3,9 5,1 g/dl g/l Globulin globuliny R 1 R 1 0,2 0,4 g/dl 2 4 g/l R 2 R 2 0,4 0,8 g/dl 4 8 g/l S S 0,5 1,0 g/dl 5 10 g/l T T 0,6 1,3 g/dl 6 13 g/l Urine mocz Qualitative ilościowe nieobecne nieobecne Quantitative jakościowe mg/24 godz. jak obok (w spoczynku) CSF, total CSF, całkowite 8 32 mg/dl mg/dl Prothrombin consumption zużycie protrombiny 20 s 20 s Prothrombin time-international normalized ratio (see notes below) czas protrombinowy-międzynarodowy współczynnik znormalizowany (zob. opis poniżej) INR: birth 6 mo INR: poród 6. m-c 1,0 1,6 INR: 6 mo-adult INR: 6. m-c dorośli 0,9 1,2 Protoporphyrin, total, WB protoporfiyrna, całkowita, WB! 60 \g/dl! 600 \g/l Pyruvate, blood pirogronian, krew 0,3 0,9 mg/dl \mol/l Quinidine, serum or plasma (Hep or EDTA); chinidyna, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic 2 5 \g/ml 6 15 \mol/l 6 \g/ml 18 \mol/l Salicylates, serum or plasma (Hep or EDTA); salicylany, surowica lub osocze (Hep lub EDTA) Therapeutic \g/ml 1,09 2,17 mmol/l 500 \g/ml 3,62 mmol/l #Sedimentation rate, erythrocyte Westergren #szybkość opadania krwinek czerwonych odczyn Biernackiego (OB), metoda Westergrena Males 0 50 y mężczyźni 0 50 lat 0 15 mm/godz. Males 50y mężczyźni 50 lat 0 20 mm/godz. Females 0 50y kobiety 0 50 lat 0 20 mm/godz. Females 50y kobiety 50 lat 0 30 mm/godz. Wintrobe metoda Wintrobe a Males mężczyźni! 10 mm/godz. Females kobiety! 20 mm/godz. Critical values wartości krytyczne 75 mm/godz. UWAGA: INR = [PTpacjenta)/(Norma PT)] *ISI, gdzie ISI jest międzynarodowym wskaźnikiem czułości, a jego wartość określona przez producenta odczynnika. UWAGA: docelowy zakres terapeutyczny (międzynarodowy współczynnik znormalizowany) 2,0 3, /5/e386. UWAGA: American College of Chest Physicians rekomenduje terapeutyczny zakres INR dla dorosłych 2,0 3,0, z wyjątkiem pacjentów z mechanicznymi zastawkami serca, którzy powinni mieć INR w zakresie 2,5 3,5. 1 docelowy zakres INR 2,6 3,8 dla dzieci z chorobami serca i niewiele niższy 2,1 3,3 dla leczenia dzieci ze stwierdzoną zakrzepicą żylną. Klinicyści z Toronto s Hospital for Sick Children stosowali zakres INR 2,0 3,0 wstępnie potem zauważyli, że niższe wartości 1,3 1,8 są skuteczne i nie powodują powikłań krwotocznych. UWAGA: Rekomendowany zakres terapeutyczny dla leczenia i prewencji choroby zakrzepowo-zatorowej i zatorowości płucnej w INR wynosi 2,5 z zakresem 2,0 3,0, a u dzieci z zastawkami mechanicznymi jest rekomendowany INR 3,0 INR i przedział 2,5 3,5. # Rate.htm.

15 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Aneksy 127 Sodium sód, Serum or plasma (Hep) surowica lub osocze (Hep) Premature wcześniak Cord krew pępowinowa meq/l mmol/l 48h 48 godz meq/l mmol/l Newborn, cord noworodek, krew pępowinowa meq/l mmol/l newborn noworodek meq/l mmol/l Infant niemowlę meq/l mmol/l Child dziecko meq/l mmol/l Adult dorosły meq/l mmol/l Urine 24h mocz zbiorka dobowa meq/d w zależności od diety mmol/d w zależności od diety Sweat pot Normal norma meg/l mmol/l Cystic fibrosis mukowiscydoza meq/l mmol/l Specific gravity, urine ciężar właściwy, mocz 1,002 1,030 1,002 1,002 1,030 *Testosterone, serum *testosteron, surowica Male mężczyźni ng/ml 0,52 38,17 nmol/l Female kobiety ng/dl 0,52 2,43 nmol/l Pregnancy ciąża 3 4 norma 3 4 norma Postmenopausal po menopauzie 8 35 ng/dl 0,28 1,22 nmol/l Theophylline, serum or plasma (Hep or EDTA) teofillina, surowica lub osocze (Hep lub EDTA) Therapeutic Bronchodilator rozkurcz osrzeli 8 20 \g/ml \mol/l Prem. apnea leczenie bezdechu u wcześniaków 6 13 \g/ml \mol/l 20 \g/ml 110 \mol/l Thiocyanate Serum or plasma (EDTA) tiocyjanian surowica lub osocze (EDTA) Nonsmoker niepalący 1 4 mg/d \mol/d Smoker palący 7 17 mg/d \mol/d Therapeutic after nitroprusside infusion po wlewie nitroprusydku 6 29 \g/ml \mol/l Urine mocz Nonsmoker niepalący 1 4 mg/d \mol/d Smoker palący 7 17 mg/d \mol/d Thiopental, serum or plasma (Hep or EDTA); tiopental, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Hypnotic nasenne 1,0 5,0 \g/ml 4,1 20,7 \mol/l Coma śpiączka \g/ml \mol/l Anesthesia znieczulenie \g/ml \mol/l concentration stężenie 10 \g/ml 41 \mol/l Thyroid-stimulating hormone (TSH), serum hormon tyreotropowy (TSH), surowica 0,4 4,2 \U/ml 0,4 4,2 mu/l Thyroxine, serum tyroksyna, surowica 5 12 \g/dl (różni się z wiekiem, wyższe u dzieci i kobiet w ciąży) nmol/l (różni się z wiekiem, wyższe u dzieci i kobiet w ciąży) *Thyroxine, free, serum *wolna tyroksyna, surowica 0,8 2,7 ng/dl 10,3 35 pmol/l Thyroxine binding globulin (TBG), serum globulina wiążąca tyroksynę (TBG), surowica 1,2 3,0 mg/dl mg/l Tobramycin, serum or plasma (Hep or EDTA) tobramycyna, surowica lub osocze (Hep lub EDTA) Therapeutic Peak maksymalne Less severe infection lżejsze zakażenie 5 8 \g/ml \mol/l Severe infection ciężkie zakażenie 8 10 \g/ml 17 21\mol/l Trough minimalne Less severe infection lżejsze zakażenie! 1 \g/ml! 2 \mol/l Moderate infection umiarkowane zakażenie! 2 \g/ml! 4 \mol/l Severe infection ciężkie zakażenie! 2 4 \g/ml! 4 9 \mol/l Peak maksymalne \g/ml \mol/l Trough minimalne 2 4 \g/ml 4 9 \mol/l *Wartości badań zależą od metodyki stosowanej w danym laboratorium.

16 Aneksy 128 WARTOŚCI REFERENCYJNE BADAŃ LABORATORYJNYCH Transferrin, serum transferyna, surowica Newborn noworodki mg/dl 1,30 2,75 g/l Adult dorośli mg/dl 2,12 3,60 g/l 60yr 60 rż mg/dl 1,9 3,75 g/l Triglycerides, serum, casting triglicerydy, surowica, na czczo Desirable pożądane! 250 mg/dl! 2,83 mmol/l Borderline high granicznie wysokie mg/dl 2,83 5,67 mmol/l Hypertriglyceridemia hipertriglicerydemia 500 mg/dl 5,65 mmol/l *Triiodothyronine, total (T 3 ), serum *triiodotyronina, całkowita (T 3 ) surowica ng/dl 1,54 3,8 nmol/l Troponin-I, cardiac, serum *troponina- l, sercowa, surowica niewykrywalne niewykrywalne Troponin-T, cardiac, serum troponin-t, sercowa, surowica niewykrywalne niewykrywalne Urea nitrogen, serum azot mocznika, surowica 6 20 mg/dl 2,1 7,1 mmol urea/l Urea nitrogen: creatinine ratio, serum stosunek azot mocznika / kreatynina, surowica 12:1 to 20: mocz / kreatynina osocza *Uric acid Serum, enzymatic *kwas moczowy, surowica, enzymatyczne Male mężczyźni 4,5 8,0 mg/dl 0,27 0,47 mmol/l Female kobiety 2,5 6,2 mg/dl 0,15 0,37 mmol/l Child Urine dzieci, mocz 2,0 5,5 mg/dl mg/24 godz. (dieta normalna) 0,12 0,32 mmol/l 1,48 4,43 mmol/24 godz. (dieta normalna) Urobilinogen, urine urobilinogen, mocz 0,1 0,8 jednostki Ehrlicha / 2 godz. 0,5 4,0 Eu/d 0,1 0,8 Eu/2 godz. 0,5 4,0 Eu/d Valproic acid, serum or plasma (Hep or EDTA); kwas walproinowy, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic \g/ml \mol/l 100 \g/ml 693 \mol/l Vancomycin, serum or plasma (Hep or EDTA); wankomycyna, surowica lub osocze (Hep lub EDTA); Therapeutic Peak maksymalne \g/ml \mol/l Trough minimalne 5 10 \g/ml 3 7 \mol/l \g/ml \mol/l Vanillylmandelic acid (VMA), urine (4-hydroxy-3-methoxymandelic acid) kwas wanilinomaleinowy (VMA), mocz (kwas 4-hydroksy-3-metoksymaleinowy) 1,4 6,5 mg/24 godz \mol/d Viscosity, serum lepkość, surowica 1,00 1,24 cp 1,00 1,24 cp Vitamin A, serum witamina A, surowica \g/dl 1,05 2,8 \mol/l Vitamin B12, serum witamina B12, surowica pg/ml pmol/l Vitamin E, serum witamina E, surowica Normal norma 5 18 \g/ml \mol/l Therapeutic \g/ml 69,6 116 \mol/l Zinc, serum cynk, surowica \g/dl 10,7 18,4 \mol/l