Ceny biletów komunikacji miejskich w miastach wojewódzkich w Polsce w 2011 roku

Transkrypt

1 Ceny biletów komunikacji miejskich w miastach wojewódzkich w Polsce w 2011 roku Kamil Żmijewski

2 Spis treści 1. WSTĘP ZESTAWIENIE CEN KOMUNIKACJI PUBLICZNYCH BADANYCH MIAST BIAŁYSTOK BYDGOSZCZ GDAOSK GOP GORZÓW WLKP KIELCE KRAKÓW LUBLIN ŁÓDŹ OLSZTYN OPOLE POZNAO RZESZÓW SZCZECIN TORUO WARSZAWA WROCŁAW ZIELONA GÓRA PODSUMOWANIE ANALIZA ANALIZA cz. I KRÓTKI ODCINEK W CENTRUM MIASTA DŁUGI ODCINEK Z PERYFERII DO CENTRUM MIASTA PODRÓŻ DO CENTRUM Z PRZESIADKĄ PODSUMOWANIE cz. I ANALIZA cz. II BILET 24H BILET SIECIOWY, MIESIĘCZNY, IMIENNY PODSUMOWANIE cz. II WYNIKI Materiały źródłowe:

3 1. WSTĘP Analiza ma na celu porównanie cen biletów komunikacji publicznych 18 miast, pełniących funkcje stołeczne w 16 województwach Polski. Z 2 województw (kujawsko-pomorskiego i lubuskiego) do badanej grupy wliczono w sumie 4 miasta, gdyż funkcje stołeczne zostały tam rozdzielone. W woj. śląskim istnieje jeden zakład komunikacji obsługujący cały GOP. Ceny biletów wykorzystane w poniższym opracowaniu pochodzą ze storn internetowych poszczególnych przewoźników, stan aktualny na dzieo 27 listopada 2011 roku. Na potrzeby analizy porównano ceny biletów: a) normalnych o najniższych przedziałach czasowych b) dobowych c) miesięcznych, sieciowych, imiennych Tab.1. Miasta poddane badaniu Lp. Województwo Miasto 1 Dolnośląskie Wrocław 2 Kujawsko Pomorskie Toruo, Bydgoszcz 3 Lubelskie Lublin 4 Lubuskie Zielona Góra, Gorzów WLKP 5 Łódzkie Łódź 6 Małopolskie Kraków 7 Mazowieckie Warszawa 8 Opolskie Opole 9 Podkarpackie Rzeszów 10 Podlaskie Białystok 11 Pomorskie Gdaosk 12 Śląskie GOP 13 Świętokrzyskie Kielce 14 Warmiosko Mazurskie Olsztyn 15 Wielkopolskie Poznao 16 Zachodniopomorskie Szczecin 2

4 2. ZESTAWIENIE CEN KOMUNIKACJI PUBLICZNYCH BADANYCH MIAST 2.1. BIAŁYSTOK Tab.2. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Białymstoku Jednorazowy 2,40 40 minut 3,00 24h 9,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 72,00/106,00 Źródło: Na liniach nocnych obowiązują jedynie bilety jednorazowe nocne, w cenie 5,00 zł. Bilet 24h obowiązuje tylko na liniach dziennych. Bilet 40 minutowy nie uprawnia do przesiadek BYDGOSZCZ Tab.3. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Bydgoszczy Jednorazowy 2,60 60 minut 3,60 24h 12,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 120*/ 140 *- na linie zwykłe, nocne i międzygminne. Dostępny jest także bilet miesięczny wyłącznie na linie dzienne w cenie 100,00 zł Źródło: Bilet jednorazowy obowiązuje na linie zwykłe i przyspieszone. Na linie nocne bilet kosztuje 5,20 zł. Karnet miesięczny obowiązuje na wszystkie linie, w tym nocne i międzygminne. Istnieje możliwośd nabycia biletu miesięcznego wyłącznie na linie dzienne w cenie 100,00 zł GDAOSK Tab.4. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Gdańsku Jednorazowy 2,80 60 minut 3,40 24h 11,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 92,00* / 105,00 *- na linie zwykłe, pospieszne i nocne. Dostępny jest także bilet miesięczny na zwykłe linie w cenie 88,00 Źródło: Bilet jednorazowy obowiązuje jedynie na linie dzienne, zwykłe. Taki sam bilet na linie nocne kosztuje 3,80 zł. Podobna sytuacja dotyczy biletu 1h. Na linie nocne, bilet jest droższy o 1,00 zł. 3

5 Miasto Gdaosk oferuje szereg kombinacji biletu miesięcznego. Najtaosza sieciówka kosztuje 80,00 zł, upoważnia do poruszania się na liniach zwykłych w granicach miasta, od poniedziałku do piątku. Dopłacając 8,00 zł usługa zostaje rozszerzona na wszystkie dni tygodnia. Bilet miesięczny upoważniający do korzystania ze wszystkich możliwych połączeo w obrębie miasta (zwykłe, pospieszne i nocne), we wszystkie dni tygodnia kosztuje 92,00 zł GOP Tab.5. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w GOP-ie Jednorazowy ( w granicach jednego miasta, gminy) 2,80 24h 14,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 108,00/150,00 Źródło: Bilety obowiązują zarówno na liniach nocnych, jak i dziennych. Bilet jednorazowy w cenie 2,80 zł upoważnia do poruszania się w granicach jednego miasta GORZÓW WLKP Tab.6. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Gorzowie WLKP Jednorazowy 2,60 24h 12,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 84,00/160,00 Źródło: Bilety obowiązują na wszystkie linie w granicach miasta i do niektórych miejscowości podmiejskich KIELCE Tab.7. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Kielcach Jednorazowy 2,40 60 minut 2,60 24h 9,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 125,00*/164,00 *- bilet sieciowy, miesięczny imienny na liniach relacji praca-dom, szkoła dom kosztuje 77,00 zł Źródło: Bilety obowiązują na liniach dziennych i nocnych. Przewoźnik wprowadził 2 kategorie biletu miesięcznego. Pierwsza zezwala na poruszanie się liniami relacji praca-dom lub szkoła-dom i jest taosza (77,00). Bilet miesięczny sieciowy, imienny to wydatek 125,00 zł. 4

6 2.7. KRAKÓW Tab.8. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Krakowie Jednorazowy 2,80 15 minut 2,00 30 minut 2,80 60 minut 3,60 90 minut 5,20 24h 12,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 94,00/152,00 Źródło: Bilety obowiązują na liniach nocnych i dziennych LUBLIN Tab.9. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Lublinie Jednorazowy 2,80 30 minut 2,40 24h 11,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 84,00/130,00 Źródło: Bilety jednorazowy obowiązuje na liniach dziennych. Na linie nocne należy zakupid specjalny bilet o wartości 5,00zł ŁÓDŹ Tab.10. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Łodzi Jednorazowy 3,60 10 minut 1,70 30 minut 2,40 60 minut 3,60 24h 9,60 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 88,00/100,00 Źródło: Przewoźnik oferuje zarówno bilety czasowe jak i jednorazowe. Każdy rodzaj biletu upoważnia do podróżowania na wszystkich liniach, także nocnych. 5

7 2.10. OLSZTYN Tab.11. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Olsztynie Jednorazowy 2,90 24h 10,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 110,00/150,00 Źródło: Bilet jednorazowy obowiązuje w całym mieście na wszystkie linie dzienne i nocne. Bilet 24h, podobnie jak bilet miesięczny, obowiązuje na wszystkie linie OPOLE Tab.12. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Opolu Jednorazowy 2,60 Jednodniowy sieciowy dzienny 8,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 88,00/126,50 Źródło: Bilet jednorazowy uprawnia do przejazdu jednej osoby w jedną stronę na liniach autobusowych dziennych w granicach administracyjnych Opola. W Opolu odpowiednikiem biletu 24h jest jednorazowy bilet sieciowy uprawniający jedną osobę do niekontrolowanej liczby przejazdów w ciągu dnia na liniach komunikacyjnych dziennych w granicach administracyjnych Opola, z wyłączeniem linii specjalnych. Bilet jednorazowy nocny kosztuje 6,40 zł. Karnety miesięczne nie obowiązują na liniach nocnych i specjalnych POZNAO Tab.13. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Poznaniu Jednorazowy do 10 przyst./ powyżej 10 2,00/3,00 15 minut 2,00 30 minut 3,00 60 minut 4,00 24h 12,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 81,00/112,00 Źródło: Oprócz biletów czasowych oferowane są także bilety przystankowe. Można nabyd bilet jednorazowy do 10 przystanków lub więcej niż 10 (bilety nie obowiązują na liniach pospiesznych). Bilety obowiązują zarówno na linie dzienne i nocne. Dodatkowa opłata obowiązuje na liniach pospiesznych. 6

8 2.13. RZESZÓW Tab.14. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Rzeszowie Jednorazowy 2,30 60 minut 4,00 24h 9,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 120,00/ - Źródło: Bilety obowiązują na liniach nocnych i dziennych SZCZECIN Tab.15. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Szczecinie 20 minut 2,20 60 minut 3, minut 4,40 24h 11,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 138,00*/150,00 * - Bilet obowiązuje na liniach dziennych i nocnych. Przewoźnik oferuje także bilet miesięczny wyłącznie na linie dzienne w cenie 84,00 zł Źródło: Bilety czasowe obowiązują na linie zwykłe, dzienne, tramwajowe lub autobusowe, z możliwością przesiadek. Istnieją osobne bilety na linie pośpieszne, które są 2 x droższe od biletów na linie zwykłe. Bilety dobowe obowiązują na wszystkie linie. Przewoźnik oferuje bilety miesięczne upoważniające do korzystania z wszystkich linii dziennych w cenie 84,00 zł. Natomiast chcąc korzystad również z linii nocnych, należy nabyd odpowiednio droższą (138,00 zł) sieciówkę na wszystkie linie (dzienne i nocne) TORUO Tab.16. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Toruniu Jednorazowy 2,50 24h 10,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 140,00*/160,00 *- Bilet wyłącznie na linie dzienne 80,00 zł Źródło: Karnet miesięczny obowiązuje na linie dzienne i nocne. Istnieje możliwośd nabycia biletu miesięcznego wyłącznie na linie dzienne w cenie 80,00 zł. 7

9 2.16. WARSZAWA Tab.17. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Warszawie Jednorazowy Stefa I / Strefa I i II 3,60/5,60 20 minut 2,60 40 minut 3,80 60 minut 5,20 24h Strefa I / Stefa I i II 12,00/19,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 90,00 (156,00 I i II strefa)/180,00 I i II stefa Źródło: Warszawa podzielona jest na II strefy. Pierwsza obejmuje centrum, druga tereny położona poza centrum. Bilety czasowe uprawniają do nieograniczonej liczby przejazdów w ciągu X minut od momentu skasowania. Obowiązują na liniach dziennych i nocnych w obu strefach. Bilety jednorazowe uprawniają do przejazdu jednym środkiem transportu od momentu skasowania do ostatniego przystanku lub stacji dla wysiadających, nie dłużej jednak niż przez 120 minut. Bilety obowiązują zarówno na liniach dziennych jak i nocnych WROCŁAW Tab.18. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej we Wrocławiu Jednorazowy 2,40 30 minut 2,40 60 minut 3,60 90 minut 5,00 24h 8,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 80,00/170,00 Źródło: Bilet jednorazowy za 2,40 zł obowiązuje jedynie na liniach dziennych. Przejazd w nocy i na liniach pospiesznych umożliwia bilet jednorazowy za 2,80 zł. Bilety czasowe obowiązują na wszystkie linie dzienne, nocne i pospieszne. Bilet 24h obowiązuje na liniach dziennych i nocnych. Karnet miesięczny obowiązuje na liniach dziennych i pośpiesznych ZIELONA GÓRA Tab.19. Ceny biletów miejskiej komunikacji publicznej w Zielonej Górze Jednorazowy 2,40 24h 10,00 Miesięczny, sieciowy, imienny / okaziciel 76,00/170,00 Źródło: 8

10 Bilet jednorazowy, 24h i miesięczny obowiązują w całym mieście na wszystkie linie dzienne i nocne PODSUMOWANIE W przebadanej grupie sześd miast (Opole, Toruo, Gorzów WLKP, Zielona Góra, Olsztyn i GOP) oferuje wyłącznie bilet jednorazowy. Czyli taki, który uprawnia do przejazdu jedną linią, dowolną ilośd przystanków. Zdecydowana większośd, bo aż 11 przewoźników posiada w swej ofercie zarówno bilety jednorazowe jak i czasowe. Wyjątek stanowi Szczecin, który jako jedyny nie oferuje biletu jednorazowego. W miastach poniżej 500 tys. mieszkaoców a także w Gdaosku struktura biletów czasowych jest bardzo wąska i ogranicza się do jednego czasookresu najczęściej jest to 60 minut. Miasta powyżej 500 tys. mieszkaoców oraz Szczecin mogą pochwalid się szerszą gamą biletów czasowych. Przewoźnicy oferują trzy, a nawet cztery (Szczecin) rodzaje biletów o różnych czasokresach. Najczęściej są to bilety 30 i 60 minutowe. Bilet o najkrótszym czasie przejazdu można zakupid w Łodzi (do 10 minut), natomiast najdłuższy przejazd na jednym bilecie oferuje Szczecin (do120 min). Spośród miast o mieszanych rodzajach biletów dla czterech podstawową kategorią jest czasowy (Lublin, Kraków, Warszawa, Łódź), dla pięciu jednorazowy. Poznao i Wrocław oferują bilet jednorazowy i czasowy o najniższym nominale w tej samej kwocie. Poza Opolem, wszystkie miasta oferują bilety 24h. W Opolu można nabyd bilet jednorazowy sieciowy - uprawniający jedną osobę do niekontrolowanej liczby przejazdów w ciągu dnia na liniach komunikacyjnych dziennych w granicach administracyjnych miasta, z wyłączeniem linii specjalnych. W Warszawie komunikacja miejska podzielona jest na II strefy, rozróżnienie to dotyczy również biletów 24h. Wszystkie miasta za wyjątkiem Rzeszowa oferują bilety miesięczne na okaziciela oraz imienne. W stolicy Podkarpacia dostępne są jedynie sieciówki imienne. 9

11 3. ANALIZA Analiza została podzielona na II części. Pierwsza dotyczy biletów jednorazowych lub/i krótkookresowych ( 60min). II cz. dotyczy biletów okresowych: 24h i miesięcznych, sieciowych. Wyniki zostaną zestawione w tabeli. Za pierwsze miejsce, przewoźnik z danego miasta, otrzyma jeden punkt, za drugie dwa punkty itd. Im mniej zdobytych punktów, tym taosza komunikacja ANALIZA cz. I Częśd I polegad będzie na skonfrontowaniu rodzajów biletów i ich cen, oferowanych przez przewoźników w poszczególnych miastach, z trzema hipotetycznymi sytuacjami, z którymi na co dzieo borykają się mieszkaocy największych aglomeracji Polski, mianowicie: 1) Pasażer pokonuje krótki (<10 przystanków/<10 minut) odcinek w centrum miasta 2) Pasażer przedostaje się z peryferii miasta do centrum (>10 przystanków/ >15 minut ale <30 minut), drogę pokonuje jednym środkiem transportu nie przesiada się 3) Pasażer przedostaje się z peryferii miasta do centrum z jedną przesiadką. Odcinki nie są równe. Pierwszy jest dłuższy (>10 przystanków/>20 minut ale <30 minut), drugi jest krótszy(<10 przystanków/<10 minut). Przejazd wraz z przesiadka mieści się w granicach 1h. Człowiek jako homo economicus wybiera najtaoszy bilet spełniający powyższe kryterium KRÓTKI ODCINEK W CENTRUM MIASTA Pasażer pokonuje krótki (<10 przystanków/<10 minut) odcinek w centrum miasta. 10

12 Tab.20. Rodzaje i ceny biletów spełniające kryterium 1 Lp. Miasto Pkt. 1 Łódź czasowy 10 min 1,7 1 2 Kraków czasowy 15 min Poznań czasowy 15 min* Szczecin czasowy 20 min 2,2 3 5 Rzeszów jednorazowy 2,3 4 6 Białystok jednorazowy 2,4 5 7 Kielce jednorazowy 2,4 5 8 Lublin czasowy 30 min 2,4 5 9 Wrocław czasowy 30 min** 2, Zielona Góra jednorazowy 2, Toruń jednorazowy 2, Bydgoszcz jednorazowy 2, Gorzów WLKP jednorazowy 2, Opole jednorazowy 2, Warszawa czasowy 20 min 2, Gdańsk jednorazowy 2, GOP jednorazowy 2, Olsztyn jednorazowy 2,9 9 *- ZTM Poznań oferuje także bilet jednorazowy przystankowy poniżej 10 przystanków w tej samej cenie. **- MPK Wrocław oferuje także bilet jednorazowy w tej samej cenie W jedenastu pośród badanych miast, pasażer zakupił bilet jednorazowy, w pięciu czasowy, natomiast we Wrocławiu i Poznaniu może wybrad bilet jednorazowy lub czasowy, gdyż są w tej samej cenie. (tab. 20). Z analizy wynika, iż na krótkie dystanse najtaniej podróżuje się w Łodzi. Tamtejsze MPK oferując bilet 10 minutowy za 1,70 zł jest pod tym względem bezkonkurencyjne. Dopłacając 0,30zł odcinek tej samej długości można pokonad w Krakowie i Poznaniu. W badanym przypadku najgorzej wypada Olsztyn oferując bilet jednorazowy za 2,90zł, zaraz po nim Gdaosk i GOP (bilet jednorazowy za 2,80zł). 11

13 DŁUGI ODCINEK Z PERYFERII DO CENTRUM MIASTA Pasażer przedostaje się z peryferii miasta do centrum (>10 przystanków/ >20 minut ale <30 minut), drogę pokonuje jednym środkiem transportu nie przesiada się Tab.21. Rodzaje i ceny biletów spełniające kryterium 2 Lp. Miasto Pkt. 1 Rzeszów jednorazowy 2,3 1 2 Łódź czasowy 30 min 2,4 2 3 Kielce jednorazowy 2,4 2 4 Zielona Góra jednorazowy 2,4 2 5 Białystok jednorazowy 2,4 2 6 Lublin czasowy 30 min 2,4 2 7 Wrocław jednorazowy* 2,4 2 8 Toruń jednorazowy 2,5 3 9 Gorzów WLKP jednorazowy 2, Opole jednorazowy 2, Bydgoszcz jednorazowy 2, GOP jednorazowy 2, Gdańsk jednorazowy 2, Kraków jednorazowy* 2, Olsztyn jednorazowy 2, Poznań czasowy 30 min* Szczecin czasowy 60 min 3, Warszawa czasowy 40 min 3,8 9 *- ZTM Poznań oferuje także bilet jednorazowy przystankowy powyżej 10 przystanków w tej samej cenie 12

14 W piętnastu pośród badanych miast pasażer zakupił bilet jednorazowy, jedynie w trzech wybór padł na czasowy (tab. 21). W analizowanej sytuacji najtaosza, okazuje się komunikacja w Rzeszowie. Kupując bilet jednorazowy za 2,30zł można dojechad do centrum z najdalszych rubieży miasta. Za Rzeszowem znajduje się grupa miast (Białystok, Kielce, Lublin, Łódź, Wrocław i Zielona Góra), w których za tą samą usługę trzeba zapłacid 0,10zł więcej. Na drugim biegunie znajduje się Warszawa, w której przejazd z peryferii do centrum kosztuje aż 3,80zł. Nieco taniej, chod nadal drogo jest w Szczecinie, tam kupując bilet 60 min trzeba zapłacid 3,40zł. W Poznaniu za bilet adekwatny do analizowanej sytuacji należy zapłacid 3,00zł. Wszystkie pozostałe miasta oferują bilety poniżej tej kwoty PODRÓŻ DO CENTRUM Z PRZESIADKĄ Pasażer podróżuje z peryferii miasta do centrum z jedna przesiadką. Odcinki nie są równe. Pierwszy jest dłuższy (>10 przystanków/>20 minut ale <30 minut), drugi jest krótszy(<10 przystanków/<10 minut). Przejazd wraz z przesiadką mieści się w granicach 1h. 13

15 Tab.22. Rodzaje i ceny biletów spełniające kryterium 3 Lp. Miasto Pkt. 1 Kielce 1 x czasowy 60 min 2,6 1 2 Gdańsk 1 x czasowy 60 min 3,4 2 3 Szczecin 1 x czasowy 60 min 3,4 2 4 Kraków 1 x czasowy 60 min 3,6 3 5 Łódź 1 x czasowy 60 min 3,6 3 6 Bydgoszcz 1 x czasowy 60 min 3,6 3 7 Wrocław 1 x czasowy 60 min 3,6 3 8 Rzeszów 1 x czasowy 60 min Poznań 1 x czasowy 60 min Zielona Góra 2 x jednorazowy 4, Białystok 2 x jednorazowy 4, Lublin 2 x czasowy 30 min 4, Toruń 2 x jednorazowy Warszawa 1 x czasowy 60 min 5, Gorzów WLKP 2 x jednorazowy 5, Opole 2 x jednorazowy 5, GOP 2 x jednorazowy 5, Olsztyn 2 x jednorazowy 5,8 9 W dziesięciu miastach, pasażer skorzysta z biletu czasowego 1h. W siedmiu wybierze 2 bilety jednorazowe, natomiast w Lublinie dwa bilety 30 min. (tab. 22). Podróż do centrum z jedną przesiadką najbardziej opłaca się w Kielcach. Bilet godzinny w cenie 2,60zł należy uznad za bardzo tani. Jest konkurencyjny nawet z biletami o najniższym nominale w innych miastach. Dopiero po dopłaceniu 0,80zł możemy przez godzinę poruszad się komunikacją po Szczecinie i Gdaosku. Najdrożej jest w Olsztynie, gdzie należy kupid dwa dośd drogie bilety jednorazowe, co daje łączna kwotę 5,80zł PODSUMOWANIE cz. I Zbiorcze zestawienie punktacji oraz zastawienie wyników sumarycznych dla I cz. analizy przedstawiono w tabeli 23. i 24. Bezapelacyjnie najtaoszą komunikacją publiczną spośród badanych miast, w I cz. analizy, jest MPK Łódź. Przewoźnik zwycięstwo zawdzięcza bardzo wygodnemu i taniemu biletowi 10 minutowemu, a także niskiej cenie biletu jednorazowego. Do tanich komunikacji zaliczyd można także przewoźników z Kielc, Rzeszowa, Krakowa i Wrocławia. Grupę miast o średnich cenach za przewozy otwiera Białystok, Lublin i Zielona Góra na dalszych miejscach znajdują się komunikacje z: Poznania, Szczecina, Bydgoszczy, Gdaoska i Torunia. Pod katem biletów krótkookresowych najgorzej wypadł Olsztyn, który o punkt wyprzedził Warszawę. Stolica Warmii swoją pozycje zawdzięcza jednemu rodzajowi biletu krótkookresowego, który 14

16 dodatkowo jest najdroższy w kraju. W Warszawie oferta jest bardziej urozmaicona jednak ceny pozostają na wysokim poziomie. Grupę najdroższych komunikacji w I cz. Analizy zamykają GOP, Opole i Gorzów WLKP wszystkie oferują tylko bilety jednorazowe. Tab.23. Zbiorcze zestawienie punktacji z trzech analizowanych sytuacji Lp. Sytuacja 1 Sytuacja 2 Sytuacja 3 Miasto Pkt. Miasto Pkt. Miasto Pkt. 1 Łódź 1 Rzeszów 1 Kielce 1 2 Kraków 2 Łódź 2 Gdańsk 2 3 Poznań 2 Kielce 2 Szczecin 2 4 Szczecin 3 Zielona Góra 2 Kraków 3 5 Rzeszów 4 Białystok 2 Łódź 3 6 Białystok 5 Lublin 2 Bydgoszcz 3 7 Kielce 5 Wrocław 2 Wrocław 3 8 Lublin 5 Toruń 3 Rzeszów 4 9 Wrocław 5 Gorzów WLKP 4 Poznań 4 10 Zielona Góra 5 Opole 4 Zielona Góra 5 11 Toruń 6 Bydgoszcz 4 Białystok 5 12 Bydgoszcz 7 GOP 5 Lublin 5 13 Gorzów WLKP 7 Gdańsk 5 Toruń 6 14 Opole 7 Kraków 5 Warszawa 7 15 Warszawa 7 Olsztyn 6 Gorzów WLKP 7 16 Gdańsk 8 Poznań 7 Opole 7 17 GOP 8 Szczecin 8 GOP 8 18 Olsztyn 9 Warszawa 9 Olsztyn 9 15

17 Tab.24. Punkty zgromadzone przez przewoźników w poszczególnych miastach w I cz. analizy 3.2. ANALIZA cz. II Lp. Miasto Pkt. 1 Łódź 6 2 Kielce 8 3 Rzeszów 9 4 Kraków 10 5 Wrocław 10 6 Białystok 12 7 Lublin 12 8 Zielona Góra 12 9 Poznań Szczecin Bydgoszcz Gdańsk Toruń Gorzów WLKP Opole GOP Warszawa Olsztyn 24 Druga częśd analizy poświecona jest biletom okresowym: dobowym i miesięcznym imiennym BILET 24H Bilet sieciowy ważny przez okres 24h oferowany jest przez wszystkich przewoźników za wyjątkiem Opola, w którym w miejsce biletu dobowego wprowadzono bilet jednorazowy sieciowy. Bilet ten upoważnia do niekontrolowanej liczby przejazdów na liniach komunikacyjnych dziennych w granicach administracyjnych Opola, z wyłączeniem linii specjalnych. Bilet traci ważnośd wraz z koocem dnia. Ciekawa sytuacja jest też w Białymstoku, gdzie bilet traci ważnośd po 24h od skasowania, ale nie upoważnia do przejazdu na liniach nocnych. W praktyce zatem nie jest on biletem 24h. Na rycinie 1. przedstawiono ceny biletów dobowych we wszystkich badanych miastach. Natomiast w tabeli 25. przyznaną punktacje i miejsce. 16

18 <10 od 10 do 11 >11 Ryc.1. Ceny biletów 24h w miastach wojewódzkich w Polsce w 2011 roku , *- Bilet jednorazowy sieciowy, kończy ważność wraz z końcem dnia **- Bilet upoważnia do przejazdu tylko na liniach dziennych ***- Bilet ważny w I i II strefie Tab.25. Punkty otrzymane przez przewoźników z badanych miast na podstawie cen biletów 24h Lp. Miasto Pkt. Grupy 1 Opole* Wrocław Kielce Białystok** Rzeszów Łódź 9,6 3 7 Zielona Góra Olsztyn Toruń Gdańsk Lublin Szczecin Kraków Gorzów WLKP Bydgoszcz Poznań GOP Warszawa*** 19 8 *- Bilet jednorazowy sieciowy, kończy ważność wraz z końcem dnia **- Bilet upoważnia do przejazdu tylko na liniach dziennych ***- Bilet ważny w I i II strefie 17

19 Z analizy wynika, iż najtaoszy bilet dobowy oferuje MPK Wrocław i MZK Opole. Jednakże drugi przewoźnik w ramach biletu 24h zezwala jedynie na przejazd autobusami dziennymi. Dlatego należy uznad iż najtaoszy pełnowymiarowy bilet dobowy można nabyd we Wrocławiu. Do grupy miast oferujących bilety dobowe w stosunkowo niskiej cenie zaliczyd można także: Kielce, Łódź, Rzeszów i Białystok). W środku stawki znalazły się Olsztyn, Toruo, Zielona Góra a także Gdaosk, Lublin i Szczecin. W powyższym zestawieniu najdrożej wypada Warszawa. Aby nabyd bilet 24h w stolicy trzeba ponieśd koszt aż 19,00zł, co prawda Warszawa oferuję też taoszy bilet 24h za 12,00zł, jednak na jego podstawie można podróżowad tylko w obrębie I strefy (centrum miasta). Na drugim miejscu od kooca znalazł się GOP, w którym za bilet dobowy należy zapłacid 14,00zł. Do grupy miast drogich biletów dobowych zaliczono także: Bydgoszcz, Gorzów WLKP, Kraków i Poznao BILET SIECIOWY, MIESIĘCZNY, IMIENNY Bilet sieciowy imienny ważny przez miesiąc oferują wszyscy przewoźnicy. Niektórzy starają się bardziej urozmaicid ofertę, np. ZTM Gdaosk oprócz standardowej sieciówki na wszystkie linie w cenie 92,00 zł oferuje także uboższą, a co za tym idzie taoszą (88,00 zł), wersję biletu miesięcznego, który upoważnia do przejazdu wyłącznie na liniach dziennych. Podobną politykę prowadzi Szczecin, Toruo, Bydgoszcz i Kielce. We Wrocławiu i Opolu karnety miesięczne, sieciowe upoważniają do przejazdu tylko na liniach dziennych, bez możliwości rozszerzenia usługi o linie nocne. Do porównania cen, wybrano bilety, które w minimalnym zakresie, umożliwiają poruszanie się na liniach dziennych, zwykłych w granicach miasta, we wszystkie dni tygodnia. Na tej podstawie przyznawano punkty (ryc.2. i tabela 26.). Ryc.2. Ceny biletów miesięcznych, sieciowych, imiennych w miastach wojewódzkich w Polsce w 2011 roku *- Karnety nie obowiązują na liniach nocnych 18

20 <82 od 82 do 109 >109 Tab.26. Punkty otrzymane przez przewoźników z badanych miast na podstawie cen biletów miesięcznych, sieciowych, imiennych Lp. Miasto Pkt. Grupy 1 Białystok Zielona Góra Toruń* Wrocław* Poznań Gorzów WLKP Lublin Szczecin* Gdańsk* Łódź Opole* Kraków Bydgoszcz* GOP Olsztyn Rzeszów Kielce Warszawa *- Karnety nie obowiązują na liniach nocnych Białystok oferuje bilety miesięczne, sieciowe za 72,00 zł i jest to najtaosza oferta spośród 18 badanych miast. Do grupy miast z tanimi biletami miesięcznymi zaliczyd można także Zieloną Górę, Toruo, Wrocław i Poznao. Grupę miast o średnich cenach za sieciówkę otwierają Gorzów WLKP, Lublin, Szczecin. Na dalszych pozycjach uplasowali się przewoźnicy z: Gdaoska, łodzi, Opola, Krakowa, Bydgoszczy i GOP-u. Najdroższe bilety miesięczne sprzedaje ZTM Warszawa (156,00zł), 31,00 zł taniej jest w Kielcach. Cenę od 110,00zł wzwyż za sieciówkę oferują także komunikacje w Olsztynie i Rzeszowie PODSUMOWANIE cz. II Zbiorcze zestawienie punktacji oraz zastawienie wyników sumarycznych dla II cz. analizy przedstawiono w tabeli 27. Zgodnie z wynikami II cz. analizy najtaoszą komunikacją publiczną może pochwalid się Białystok. Tuż za nim uplasował się Wrocław. Na trzecim miejscu znalazła się Zielona Góra. Grupę zamyka Opole i Toruo. W środku stawki znajdują się Łódź, Lublin, Poznao, Szczecin, Gdaosk, Gorzów WLKP. Grupę najdroższych rozpoczyna Kraków a także Rzeszów, który podobnie jak Kielce i Olsztyn bardzo drogie sieciówki rekompensuje tanimi biletami dobowymi. Stawkę zamyka Warszawa. 19

21 Tab.27. Punkty zgromadzone przez przewoźników z poszczególnych miast w II cz. analizy Lp. Miasto Pkt. za bilet Pkt. za bilet 24 h miesięczny Suma 1 Białystok Wrocław Zielona Góra Opole Toruń Łódź Lublin Poznań Szczecin Gdańsk Gorzów WLKP Kraków Rzeszów Bydgoszcz Kielce Olsztyn GOP Warszawa

22 4. WYNIKI W celu sklasyfikowania przewoźników zsumowano punkty z I i II części analizy. Miasto, które otrzymało najmniejszą ilośd punktów, oferuję ekonomicznie najkorzystniejszą komunikację publiczną. Wyniki przedstawiono w tabeli 28. Tab.28. Suma punktów zgromadzonych przez przewoźników z poszczególnych miast Lp. Miasto Pkt. za I Pkt. za II część część Suma 1 Wrocław Białystok Łódź Zielona Góra Kielce Lublin Rzeszów Toruń Kraków Poznań Szczecin Opole Gdańsk Bydgoszcz Gorzów WLKP GOP Olsztyn Warszawa Zgodnie z wynikami przeprowadzonego rankingu najtaoszą komunikację oferuje MPK Wrocław. Zwycięstwo zawdzięcza bardzo atrakcyjnym cenom biletów okresowych, zwłaszcza biletu dobowego, który jest najtaoszy w kraju. Dalsze miejsca w grupie cenowo najatrakcyjniejszych komunikacji zajmują: Białystok, Łódź i Zielona Góra. Środek stawki tworzy grupa przewoźników z Kielc, Lublina, Rzeszowa, Torunia, Krakowa, Poznania, Szczecina, Opola i Gdaoska. Zarówno Toruo jak Opole oferują dośd atrakcyjne ceny biletów okresowych, słabiej wypadają jednak w przypadku krótkookresowych. Odwrotnie jest w Kielcach gdzie bilet miesięczny jest bardzo drogi. W Lublinie, Krakowie Poznaniu i Szczecinie atrakcyjnośd biletów krótkookresowych i długookresowych jest na zbliżonym poziomie. Żadnemu z tych miast nie udało się jednak zejśd poniżej 10 punktów za daną kategorie. Do grupy miast o najdroższych cenach za usługi komunikacyjne zaliczono: Bydgoszcz, Gorzów WLKP, GOP, Olsztyn i Warszawę. Za wyjątkiem Gorzowa WLKP (II cześd analizy) wszystkie miasta w każdej z badanych kategorii oferują usługi w cenach wyższych niż średnie dla analizowanych miast. Ostatnia pozycja Warszawy nie jest zaskoczeniem. Relatywizując dane o wysokośd dochodów mieszkaoców stolicy atrakcyjnośd cenowa komunikacji osiągnie znacznie wyższy poziom niż wskazują to wyniki niniejszego rankingu. 21

23 W ten sam sposób nie można usprawiedliwid MPK z Olsztyna, przedostatnia pozycja w tabeli koocowej wskazuje jednoznacznie iż jest to komunikacja droga. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy upatrywad w mało urozmaiconej ofercie biletowej (tylko jeden rodzaj biletu krótkookresowego). Dodatkowo bilety sieciowe należą do najdroższych w kraju. Do grupy komunikacji drogich należy zaliczyd również przewoźników z GOP i Gorzowa WLKP. 22

24 Materiały źródłowe: