Z WIARY CZY Z UCZYNKÓW?

Transkrypt

1 Z WIARY CZY Z UCZYNKÓW?...1 Par uwag na pocztek...1 Czy Kociół głosi zbawienie pochodzce z uczynków?...1 Biblijny eksperyment...2 Drobna nierzetelno?...6 Czy uczynki to tylko dowód wybrania?...6 Czy istnieje wiara bez uczynków?...7 Nagroda za uczynki?...7 Czy nie naley martwi si swoimi grzechami?...8 Co z dobrym łotrem?...9 SD BOY...10 Czy chrzecijanie bd sdzeni?...10 Na podstawie czego bdziemy sdzeni?...13 SEDNO RÓNIC USPRAWIEDLIWIENIE ZEWNTRZNE I WEWNTRZNE...15 Sprawa uwicenia...16 Wystarczy wyznanie wiary?...16 Zbawienie wewntrzne i zewntrzne...17 WARTO UCZYNKÓW...21 Skrwawiona szmata?...21 Czyje s dobre uczynki?...23 PEWNO ZBAWIENIA?...23 Z WIARY CZY Z UCZYNKÓW? Par uwag na pocztek Sformułowanie "tylko wiara" (sola fidea) w przeciwienstwie do "tylko Biblia" (ktore jest nieobecne w Pimie) wystepuje w Bibli JEDEN RAZ. Ów raz, w ktorym jest zwrot "sama wiara", znajduje sie w Licie w.jakuba i brzmi dosłownie : "Widzicie, e człowiek dostpuje usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary." /Jk 2,24/ Myle, ze to zamyka dyskusje n/t rzekomo chrzescijanskiej zasady "tylko wiara". Czy Kociół głosi zbawienie pochodzce z uczynków? Przede wszystkim trzeba wyjani pewne nieporozumienie otó, wbrew powszechnemu przekonaniu protestantów - KO CIÓŁ KATOLICKI NIE GŁOSI ZBAWIENIA Z UCZYNKÓW, a jedynie neguje zasad "tylko wiara" w tej jej czci, która mówi o całkowitej ich bezuytecznoci. Zbawienie z łaski było kwestionowane przez Pelagiusza na przełomie IV i V wieku, lecz Kociół potpił jego pogldy jako herezj. W walk z pelagianizmen zaangaował si w.augustyn. Co wicej, nigdy, nawet w okresie Reformacji Kociół zbawienia z uczynków nie głosił. Pierwszy kanon Doboru Trydenckiego 1 brzmiał nastpujco : Jeeli kto mówiłby, e człowiek moe by usprawiedliwiony przed Bogiem na podstawie własnych uczynków, dokonanych czy to dziki swoim siłom czy nauce prawa bez łaski Boej przez Jezusa Chrystusa, niech bdzie wyklty. ( ) 1 w roku 1547

2 Jeeli kto mówiłby, e człowiek, bez uzdalniajcego wpływu Ducha. witego i bez jego pomocy, moe wierzy, mie nadziej, miłowa i pokutowa tak jak naley i w ten sposób otrzyma łask usprawiedliwienia, niech bdzie wyklty. ( )... jeeli ludzie nie narodz si w Chrystusie na nowo, nie zostan nigdy usprawiedliwieni, poniewa w nowonarodzeniu, dziki zasłudze Jego cierpie, obdarowani bywaj łask, przez któr staj si sprawiedliwymi... Jesli chodzi o zbawienie z laski,przez wiare Swiety Sobor Trydencki podaje, co nastepuje: "Kiedy sw. Pawel mowi, ze czlowiek jest usprawiedliwiony przez wiare i bez zadnej zaslugi, to nalezy te slowa rozumiec tak, jak je stale i zgodnie Kosciol katolicki uznawal i przyjmowal. Dlatego mowi sie, ze jestesmy usprawiedliwieni przez wiare, poniewaz wiara jest poczatkiem naszego zbawienia, korzeniem i fundamentem wszelkiego usprawiedliwienia; bez niej niemozliwa rzecza jest podobac sie Bogu ani osiagnac dziedzictwo Jego synow. Natomiast mowi sie, ze bez wlasnej zaslugi jestesmy usprawiedliwieni, bo nic z tego, co poprzedza usprawiedliwienie, czy to wiara, czy to uczynki, nie wysluguje samej laski usprawiedliwienia. Jesli to jest laska, to juz nie jest wynikiem uczynkow, bo inaczej, jak mowi ten sam apostol, laska nie bylaby ju laska". Spraw t wyjani jeszcze w dalszej czci tekstu, bowiem na pocztku chciałbym zaproponowa Ci, Czytelniku, pewien Biblijny eksperyment Apeluj przy tym do Ciebie, który (jak ufam) nie boisz si Słowa - rozwa spraw sprawiedliwie, jak przystało na badacza Pisma. Poniej podam cytaty podawane przez protestanckich i katolickich apologetów w sprawie sola fidea. Pozornie s one sprzeczne (ale my wiemy e przesłanie Biblii nie jest sprzeczne, Prawda?), jednak wymieniam jedne i drugie. Po cytatach obu stron spróbujemy rozway czy do obu zbiorów cytatów biblijnych jednoczenie bardziej pasuje stanowisko Kocioła czy te stanowisko wyraone w postaci zasady "tylko wiara". Bdziemy mie moliwo sprawdzenia któremu stanowisku Biblia zaprzecza, a z którym sprzeczna nie jest. Badajmy wic Pisma - nie patrzc kto twierdzenie podaje, ale czy jest ono zgodne z Bibli. A wic do dzieła! Cytaty przytaczane na potwierdzenie zasady sola fidea "W niej bowiem objawia si sprawiedliwo Boa, która od wiary wychodzi i ku wierze prowadzi, jak jest napisane: a sprawiedliwy z wiary y bdzie."/rz 1,17/ "A mój sprawiedliwy z wiary y bdzie, jeli si cofnie, nie upodoba sobie dusza moja w nim."/hbr 10,38/ A e w Prawie nikt nie osiga usprawiedliwienia przed Bogiem, wynika std, e sprawiedliwy z wiary y bdzie. /Gal 3,11/ A jednak przewiadczeni, e człowiek osiga usprawiedliwienie nie przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków, lecz jedynie przez wiar w Jezusa Chrystusa, my włanie uwierzylimy w Chrystusa Jezusa, by osign usprawiedliwienie z wiary w Chrystusa, a

3 nie przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków, jako e przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków nikt nie osignie usprawiedliwienia. /Ga 2,16/ I chyba najwaniejszy cytat : "łask bowiem jestecie zbawieni przez wiar. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby si nikt nie chlubił. Jestemy bowiem Jego dziełem, stworzeni w Chrystusie Jezusie dla dobrych czynów, które Bóg z góry przygotował, abymy je pełnili."/ef 2,8-10/ Trzeba przyzna, e gdyby uwzgldni jedynie powysze teksty twierdzenie sola fidea (sama czy te tylko wiara), mówice i nasze zbawienie nie zaley w adnym stopniu od uczynków byłaby prawdopodobne. Spójrzmy jednak take na inne wersety. Cytaty przytaczane przeciw zasadzie sola fidea "Oto przez swoj zatwardziało i serce nieskłonne do nawrócenia skarbisz sobie gniew na dzie gniewu i objawienia si sprawiedliwego sdu Boga, który odda kademu według uczynków jego: tym, którzy przez wytrwało w dobrych uczynkach szukaj chwały, czci i niemiertelnoci - ycie wieczne; tym za, którzy s przekorni, za prawd pój nie chc, a oddaj si nieprawoci - gniew i oburzenie."/rz 2, 6-8/ "Jaki z tego poytek, bracia moi, skoro kto bdzie utrzymywał, e wierzy, a nie bdzie spełniał uczynków? Czy /sama/ wiara zdoła go zbawi?"/jk 2,14/ " Tak te i wiara, jeli nie byłaby połczona z uczynkami, martwa jest sama w sobie."/jk 2,17/ "Chcesz za zrozumie, nierozumny człowieku, e wiara bez uczynków jest bezowocna? Czy Abraham, ojciec nasz, nie z powodu uczynków został usprawiedliwiony, kiedy złoył syna Izaaka na ołtarzu ofiarnym? Widzisz, e wiara współdziała z jego uczynkami i przez uczynki stała si doskonała."/jk 2,20-22/ " Tak jak ciało bez ducha jest martwe, tak te jest martwa wiara bez uczynków."/jk 2,26/ I najwaniejszy fragment, jedyny w Biblii w którym zawarte s słowa "sola fidea" (tylko wiara) : "Widzicie, e człowiek dostpuje usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary." /Jk 2,24/ I mamy kłopot, bowiem cytaty z drugiej grupy zdaj si mówi całkiem co innego ni wymienione poprzednio a w kadym razie zaprzeczaj jakoby sama wiara determinowała nasze zbawienie (ostatni werset mówi wprost : nie samej tylko wiary ). Skdind wiemy, e Pismo nie moe zaprzecza same sobie - a wyglda na to e postulat sola fidea prowadzi do sprzecznoci w rozumieniu Pisma! Spójrzmy jak t rzekom sprzeczno rozwizuje oficjalna nauka Kocioła. Katechizm Katolicki

4 1987 Łaska Ducha witego ma moc usprawiedliwi nas, to znaczy obmy nas z naszych grzechów i udzieli nam "sprawiedliwoci Boej przez wiar w Jezusa Chrystusa" (Rz 3, 22) i przez chrzest 1989 Pierwszym dziełem łaski Ducha witego jest nawrócenie, które dokonuje usprawiedliwienia zgodnie z zapowiedzi Jezusa na pocztku Ewangelii: Nawracajcie si, albowiem bliskie jest Królestwo niebieskie" (Mt 4, 17). Człowiek poruszony przez łask zwraca si do Boga i odwraca od grzechu, przyjmujc w ten sposób przebaczenie i sprawiedliwo z wysoka. "Usprawiedliwienie... jest nie tylko odpuszczeniem grzechów, lecz take uwiceniem i odnowieniem wewntrznego człowieka" 1990 Usprawiedliwienie uwalnia człowieka od grzechu sprzeciwiajcego si miłoci Boej i oczyszcza jego serce. Usprawiedliwienie jest wynikiem inicjatywy miłosierdzia Boego, które ofiaruje przebaczenie. Jedna człowieka z Bogiem. Wyzwala z niewoli grzechu i uzdrawia Usprawiedliwienie jest równoczenie przyjciem sprawiedliwoci Boej przez wiar w Jezusa Chrystusa. Sprawiedliwo oznacza tu prawo miłoci Boej. Wraz z usprawiedliwieniem zostaj rozlane w naszych sercach wiara, nadzieja i miło; zostaje nam udzielone posłuszestwo woli Boej Usprawiedliwienie zostało nam wysłuone przez Mk Chrystusa, który ofiarował si na krzyu jako ywa, wita i miła Bogu ofiara i którego krew stała si narzdziem przebłagania za grzechy wszystkich ludzi. Usprawiedliwienie zostaje udzielone przez chrzest, sakrament wiary. Upodabnia nas ono do sprawiedliwoci Boga, który czyni nas wewntrznie sprawiedliwymi moc swojego miłosierdzia. Jego celem jest chwała Boga i Chrystusa oraz dar ycia wiecznego 1993 Usprawiedliwienie ustanawia współprac midzy łask Bo i wolnoci człowieka. Jej wyrazem ze strony człowieka jest przyzwolenie wiary na słowo Boe, które wzywa go do nawrócenia, oraz współdziałanie miłoci z poruszeniem Ducha witego, który go uprzedza i strzee: O ŁASCE 1996 Nasze usprawiedliwienie pochodzi z łaski Boej. Łaska jest przychylnoci, darmow pomoc Boga, bymy odpowiedzieli na Jego wezwanie: stali si dziemi Boymi, przybranymi synami, uczestnikami natury Boej i ycia wiecznego Łaska Chrystusa jest darem darmo danym, przez który Bóg obdarza nas swoim yciem wlanym przez Ducha witego do naszej duszy, by j uleczy z grzechu i uwici. Jest to łaska uwicajca lub przebóstwiajca, otrzymana na chrzcie. Jest ona w nas ródłem dzieła uwicenia 2002 Wolna inicjatywa Boga domaga si wolnej odpowiedzi człowieka, gdy Bóg stworzył człowieka na swój obraz, udzielajc mu wraz z wolnoci zdolnoci poznania Go i miłowania. Dusza tylko w sposób wolny moe wej w komuni miłoci. Bóg dotyka bezporednio serca człowieka i wprost je porusza. Złoył On w człowieku pragnienie prawdy i dobra, które jedynie On moe zaspokoi.[ ] O ZASŁUDZE

5 2007 W znaczeniu cile prawnym nie istnieje ze strony człowieka zasługa wzgldem Boga. Nierówno midzy Nim a nami jest niezmierna, poniewa wszystko otrzymalimy od Niego jako naszego Stwórcy Zasługa człowieka u Boga w yciu chrzecijaskim wynika z tego, e Bóg w sposób dobrowolny postanowił włczy człowieka w dzieło swojej łaski. Ojcowskie działanie Boga jest pierwsze dziki Jego poruszeniu; wolne działanie człowieka jest wtórne jako jego współpraca, tak e zasługi dobrych uczynków powinny by przypisane najpierw łasce Boej, a dopiero potem wiernemu. Zasługa człowieka powraca zatem do Boga, odkd jego dobre uczynki maj swoje ródło w Chrystusie z natchnie i pomocy Ducha witego Poniewa w porzdku łaski inicjatywa naley do Boga, dlatego nikt nie moe wysłuy sobie pierwszej łaski, która znajduje si u pocztku nawrócenia, przebaczenia i usprawiedliwienia. Poruszeni przez Ducha witego i miło moemy póniej wysłuy sobie i innym łaski potrzebne zarówno do naszego uwicenia, wzrostu łaski i miłoci, jak i do otrzymania ycia wiecznego. Same tylko dobra doczesne, jak zdrowie, przyja, mog zosta wysłuone zgodnie z mdroci Bo. Te łaski i dobra s przedmiotem modlitwy chrzecijaskiej. Modlitwa wyraa nasz potrzeb łaski dla czynów zasługujcych Miło Chrystusa jest w nas ródłem wszystkich naszych zasług przed Bogiem. Łaska, jednoczc nas z Chrystusem czynn miłoci, zapewnia nad przyrodzon jako naszym czynom, a przez to ich zasług tak przed Bogiem, jak przed ludmi. wici zawsze mieli yw wiadomo, e ich zasługi s czyst łask. Jak wida, stanowisko Kocioła nie powoduje sprzecznoci z adnym cytatem (ani z pierwszej, ani z drugiej grupy). Człowiek otrzymuje darmow Łask nawrócenia. Nie jest ona w adnym razie jego zasług wynika z Ofiary Jezusa. Zbawienie boe jest darmowe, jednak nie moe si ono odby wbrew woli człowieka człowiek sam moe udaremni boy zamiar wzgldem siebie (Łk 7,30) Nie jestemy sobie w stanie wysłuy zbawienia ( tylko Jezus mógł to dla nas zrobi przez swoje wcielenie, ycie, mier i zmartwychwstanie), jednak bdziemy sdzeni jego przyjcia innymi słowy na podstawie uczynków. W momencie nawrócenia otrzymujemy odpuszczenie grzechów gdybymy w tym momencie umarli (jak dobry łotr na krzyu obok Jezusa) nie byłoby uczynków (dobrych czy złych), po jakich mona by nas sdzi. Jeli jednak yjemy dalej, to kryterium oceny naszej wiary s włanie one: Oto przez swoj zatwardziało i serce nieskłonne do nawrócenia skarbisz sobie gniew na dzie gniewu i objawienia si sprawiedliwego sdu Boga, który odda kademu według uczynków jego: tym, którzy przez wytrwało w dobrych uczynkach szukaj chwały, czci i niemiertelnoci - ycie wieczne; tym za, którzy s przekorni, za prawd pój nie chc, a oddaj si nieprawoci - gniew i oburzenie. /Rz 2, 6-8/. Innymi słowy, nie wystarczy sie narodzic 1, aby zachowac zycie. Narodzenie to jedno, zycie to drugie trzeba je, pi, robi szereg innych rzeczy. No, chyba e po narodzeniu natychmiast si umrze Jeli po Narodzeniu dla Nieba człowiek niezwłocznie umiera (jak wspomniany ju dobry łotr ukrzyowany z Jezusem) to trudno eby sdzi go po uczynkach (bo adnych nie zdył uczyni ).Jeli jednak Łotr yłby dłuej byłby sdzony po uczynkach. 1 Cho oczywicie bez narodzenia ycie nie jest moliwe!

6 Tu WANE zastrzeenie : to e uczynki s niezbdne (i e na ich podstawie bdziemy sdzeni Rz 2,6 o czym za chwil) nie oznacza e to one daj zbawienie!!! Przeciwnie, nie ma moliwoci aby osign usprawiedliwienie dziki swoim uczynkom (Rz 3,20). Przy Nowym Narodzeniu otrzymujemy Zycie na podstawie wiary i wyznania Jezusa(np. Ef 2,8-9 Rz 10,9) co wyraa si w chrzcie(mt 28,19;J 3,5;Dz 2,38 ; 22;16), ale potem Jezus wymaga od nas uczynkow (np. Rz 2, Kor 5,10 Jak 2,24). Drobna nierzetelno? Jak si wydaje, Marcin Luter wymylił zasad tylko wiara nie tyle jako wynik drobiazgowych studiów biblijnych, ale w nagłym przypływie jak mu si zdawało natchnienia. Chyba te po czasie stwierdził i zawołanie to jest słabo umocowane w Biblii, gdy dopucił si zmiany tekstu Pisma aby taki dowód sfabrykowa. Tłumaczc werset Rz 3,24 o brzmieniu: a dostpuj usprawiedliwienia darmo, z Jego łaski, przez odkupienie które jest w Chrystusie Jezusie. dodał (dla zgodnoci z zasad tylko wiara ) słowo jedynie. Oto tłumaczenie Nowej Biblii Angielskiej:... wszyscy usprawiedliwieni s darmo, jedynie z łaski Boej, poprzez jego wyzwalajcy czyn w osobie Chrystusa Jezusa. Czy uczynki to tylko dowód wybrania? Gdy dzi ( w dobie, gdy wiele osób deklaruje si jako ateici) mówic o "wierze" mamy zwykle na myli "wierzenie w istnienie Boga". Taka wiara to jeszcze NIE jest ta biblijna, zbawiajca wiara : "Wierzysz, e jest jeden Bóg? Słusznie czynisz - lecz take i złe duchy wierz i dr."/jk 2,19/ W Ga 6:8-9 czytamy: "Bóg nie dozwoli z siebie szydzi. A co człowiek sieje, to i bdzie: kto sieje w ciele swoim, jako plon ciała zbierze zagład; kto sieje w duchu, jako plon ducha zbierze ycie wieczne. W czynieniu dobrze nie ustawajmy, bo gdy pora nadejdzie, bdziemy zbiera plony, o ile w pracy nie ustaniemy." Jak wida uczynki s tu traktowane jako przyczyna (co nie zmienia pozycji Łaski, która jest ich praprzyczyn), nie skutek naszego zbawienia. Jak to wic jest z tymi uczynkami? Czy mog uniemoliwi nasze zbawienie? W Pierwszym Licie do Koryntian czytamy : Czy nie wiecie, e niesprawiedliwi nie posid królestwa Boego? Nie łudcie si! Ani rozpustnicy, ani bałwochwalcy, ani cudzołonicy, ani rozwili, ani mczyni współyjcy z sob, ani złodzieje, ani chciwi, ani pijacy, ani oszczercy, ani zdziercy nie odziedzicz królestwa Boego. A takimi byli niektórzy z was. Lecz zostalicie obmyci, uwiceni i usprawiedliwieni w imi Pana naszego Jezusa Chrystusa i przez Ducha Boga naszego. /1 Kor 6,9-11/ Z fragmentu tego dowiadujemy si trzech rzeczy : 1. e nasze czyny mog uniemoliwi Zbawienie nas 2. e nasze Odkupienie nie jest nasz zasług - lecz jest owocem "obmycia, uwicenia i usprawiedliwienia" i imi Jezusa 3. e "usprawiedliwienie" nie polega na tym (jak głosi główna teza Reformacji) e po odpuszczeniu grzechów w chwili nawrócenia stajemy si sprawiedliwi w oczach Boga niezalenie od ewentualnych dalszych grzechów - ale na tym e stajemy si "zdolni do

7 sprawiedliwoci" (co nie oznacza bynajmniej naszej zasługi w Odkupieniu ani tez tego e Bóg nam nie wybaczy grzechów) Podsumowujc : Pismo uczy e : 1. Przyczyn sprawcz, powodem naszego zbawienia jest Łaska pochodzca z Ofiary Jezusa 2. Wiara jest konieczn odpowiedzi człowieka na Łask 3. Kryterium oceny wiary s uczynki (o ile jakie s) Czy istnieje wiara bez uczynków? Wiara która nie jest czynna w miłoci nie jest wiar chrzecijask. Nie moe zbawia, gdy w ogóle nie przynosi adnych owoców: Chcesz za zrozumie, nierozumny człowieku, e wiara bez uczynków jest bezowocna? /Jak 2,20/ Wiara bez uczynków jest martwa, pozbawiona zdolnoci zbawiania i przemieniania człowiekaa:: Tak jak ciało bez ducha jest martwe, tak te jest martwa wiara bez uczynków."/jak 2,26/ Tak tez i wiara, jesli nie bylaby polaczona z uczynkami, martwa jest sama w sobie /Jak 2,17/ Jakub zdaje si wrcz sdzi, e taka wiara bez uczynków jest jedynie jak pozbawion znaczenia przechwałk: Jaki z tego pozytek, bracia moi, skoro ktos bedzie utrzymywal, ze wierzy, a nie bedzie spelnial uczynkow? Czy /sama/ wiara zdola go zbawic? /Jk 2,14 Innymi słowy: nie ma wiary chrzecijaskiej bez uczynkow A wic "sama wiara" (tylko wiara, sola fide) w sensie chrzecijaskim nie istnieje. Nic dziwnego e Jakub pisze: Widzicie, e człowiek dostpuje usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary. /Jak 2,24/ Co nie przeszkadza wcale temu, i Gdyby Bog mial brac pod uwage wylacznie nasze uczynki - bylibysmy zgubieni Fakt nie istnienia ( w sensie chrzecijaskim) wiary bez uczynków powoduje e hasło Reformacji sama wiara naley uzna za bezsensowne. Nagroda za uczynki? Wyobraam sobie, e czytajcy ten podtytuł w pierwszym momencie si achnie. Jak to? Jaka nagroda, skoro Łask bowiem jestecie zbawieni przez wiar. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby si nikt nie chlubił. /Ef 2,8-9/?

8 A jednak pojcie nagrody wystpuje w Pimie w kontekcie zbawienia, i to w silnym zwizku z uczynkami i/lub postaw człowieka. Oto niektóre (bynajmniej nie wszystkie) fragmenty, gdzie Pismo mówi o nagrodzie: za przeladowania: Błogosławieni jestecie, gdy /ludzie/ wam urgaj i przeladuj was, i gdy z mego powodu mówi kłamliwie wszystko złe na was. Cieszcie si i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie. Tak bowiem przeladowali proroków, którzy byli przed wami. /Mt 5,12 patrz te Łk 6,23) za miło Jeli bowiem miłujecie tych, którzy was miłuj, có za nagrod mie bdziecie? Czy i celnicy tego nie czyni? /Mt 5,46/ za yczliwo dla nieprzyjaciół Wy natomiast miłujcie waszych nieprzyjaciół, czycie dobrze i poyczajcie, niczego si za to nie spodziewajc. A wasza nagroda bdzie wielka, i bdziecie synami Najwyszego; poniewa On jest dobry dla niewdzicznych i złych. /Łk 6,35/ za szacunek dla uczniów, proroków i sprawiedliwych Kto przyjmuje proroka, jako proroka, nagrod proroka otrzyma. Kto przyjmuje sprawiedliwego, jako sprawiedliwego, nagrod sprawiedliwego otrzyma. Kto poda kubek wieej wody do picia jednemu z tych najmniejszych, dlatego e jest uczniem, zaprawd powiadam wam, nie utraci swojej nagrody. /Mt 10,41-42/ za szanowanie chrzecijan Kto wam poda kubek wody do picia, dlatego e naleycie do Chrystusa, zaprawd, powiadam wam, nie utraci swojej nagrody. /Mk 9,41/ W mowie przeciw obłudzie faryzeuszy kilkukrotnie pojawia si nawizanie do nagrody (Mt 5,46-6,16). W I Licie do Koryntian Paweł nazywa Niebo i jego chwał "nagrod": Czy nie wiecie, e zawodnicy na stadionie wszyscy biegn, a tylko jeden zdobywa nagrod? Tak biegnijcie, abycie nagrod zdobyli. A kady zawodnik od wszystkiego si wstrzymuje, tamci wprawdzie, aby znikomy zdoby wieniec, my za nieznikomy. /1 Kor. 9:24-25/ Nie jest to przypadek : Apostoł Narodów powtarza to póniej take w Flp 3,14 i Kol 1,5) Jest take tekst z którego prawdopodobnie wprost zostało wzite sformułowanie katechizmowe, mówicy o nagrodzie za wytrwanie : Za przykład wytrwałoci i cierpliwoci wecie, bracia, proroków, którzy przemawiali w imi Paskie. Oto wychwalamy tych, co wytrwali. Słyszelicie o wytrwałoci Joba i widzielicie kocow nagrod za ni od Pana; bo Pan pełen jest litoci i miłosierdzia. /Jak 5,10-11/ Podejcie to potwierdza Apokalipsa: Tu si okazuje wytrwało witych, tych, którzy strzeg przykaza Boga i wiary Jezusa. I usłyszałem głos, który z nieba mówił: Napisz: Błogosławieni, którzy w Panu umieraj - ju teraz. Zaiste, mówi Duch, niech odpoczn od swoich mozołów, bo id wraz z nimi ich czyny. /Ap 14,12-13/ Czy nie naley martwi si swoimi grzechami? Otrzymałem kiedy list, w którym znajoma protestantka skierowała do mnie takie słowa: [ ]To jest wlasnie ta roznica miedzy nami...ja nie rozumie jak mozna martwic sie swoimi grzechami, to tak jakby wiecznie sie zaprzeczalo temu, iz Chrystus nas raz na zawsze obmyl... [ ]nasze "ja" zostalo przybite do krzyza i zostalismy napelnieni Duchem Swietym...

9 Byłem solidnie zdumiony. To co napisała (jak rozumiem za w.pawłem) o przybiciu grzechów do krzya to Prawda. Tyle e ma si to nijak do zasmucenia swoimi grzechami. Oczywicie, rozpacz i brak nadziei byłyby niechrzecijaskie, jednak zdrowe zasmucenie jest jak najbardziej na miejscu: 1. Po pierwsze, jak o tym mówiłem w poprzednich rozdziałach uczynki jako probierz wiary maj wplyw na zbawienie 2. Po drugie "właciwe" zasmucenie jest krokiem ku nawróceniu : "A chocia moe i zasmuciłem was moim listem, to nie ałuj tego; nawet zreszt gdybym i ałował, widzc, e list ów napełnił was na pewien czas smutkiem, to teraz raduj si - nie dlatego, ecie si zasmucili, ale ecie si zasmucili ku nawróceniu. Zasmucilicie si bowiem po Boemu, tak i nie ponielicie przez nas adnej szkody.bo smutek, który jest z Boga, dokonuje nawrócenia ku zbawieniu, którego si /potem/ nie ałuje, smutek za tego wiata sprawia mier." /2 Kor 7,8-10/ (jak wida, Apostoł odrónia smutek od Boga i smutek tego wiata ) 3. Po trzecie grzech to nie tylko niebezpieczestwo dla ycia wiecznego ("pewno zbawienia" jest niebiblijna, oczywicie). To take co, co przynosi szkod bliniemu i przykro (to raczej niewlaciwe slowo, ale nasz jzyk jest za ubogi...) Bogu! Tak wic słuszne jest smucenie si i blini doznał szkody z mojego powodu i słuszne jest smucenie si z "zasmucenia" Boga! Nie bdmy egoistami, mylcymi : "Bóg nas zbawił, wic co z tego e zgrzeszyłem" Grzech ma oprócz niebezpieczestwa potpienia, take wiele innych, b.negatywnych skutków! 4. Po czwarte grzech stanowi oczywist wskazówk co do mojej relacji z Bogiem : "Po tym za poznajemy, e Go znamy, jeeli zachowujemy Jego przykazania. Kto mówi: Znam Go, a nie zachowuje Jego przykaza, ten jest kłamc i nie ma w nim prawdy. Kto za zachowuje Jego nauk, w tym naprawd miło Boa jest doskonała. Po tym włanie poznajemy, e jestemy w Nim. Kto twierdzi, e w Nim trwa, powinien równie sam postpowa tak, jak On postpował." 1 J 2,3-6 Trudno eby mnie to cieszyło 5. Po pite wreszcie jest to kiepskie wiadectwo : 6. "Tak niech wieci wasze wiatło przed ludmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie."/mt 5,16/ Lecz kto by si stał powodem grzechu dla jednego z tych małych, którzy wierz we Mnie, temu byłoby lepiej kamie młyski zawiesi u szyi i utopi go w głbi morza. Biada wiatu z powodu zgorsze! Musz wprawdzie przyj zgorszenia, lecz biada człowiekowi, przez którego dokonuje si zgorszenie. /Mt 18,6-7/ Co z dobrym łotrem? Jeden ze złoczyców, których [tam] powieszono, urgał Mu: Czy Ty nie jeste Mesjaszem? Wybaw wic siebie i nas. Lecz drugi, karcc go, rzekł: Ty nawet Boga si nie boisz, chocia t sam kar ponosisz? My przecie - sprawiedliwie, odbieramy bowiem słuszn kar za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił. I dodał: Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa. Jezus mu odpowiedział: Zaprawd, powiadam ci: Dzi ze Mn bdziesz w raju. / Łk 23,39-43/

10 Co do sytuacji człowieka który umiera w chwili przyjcia Łaski (casus "dobrego" łotra) - jest oczywiste e jego uczynki nie mog negatywnie zweryfikowa jego wyznania wiary, gdy adnych uczynków po przyjciu Łaski nie było - skoro umarł 1. Jeliby jednak dalej ył jego wiara byłaby weryfikowana jego uczynkami. Reformatorzy (przyznam, ze mam opory przed tym okresleniem - reformatorem to byl sw.franciszek który widzac niegodziwosc w Kosciele odnowil go bez rozłamu) nie zrozumieli tego, iz calkiem zwyczajnie roznica pomiedzy zbawieniem w NT a zbawieniem w ST jest roznic w rozumieniu, roznic pomiedzy prawoci dorosłego a nakazami dla nie rozumiejcego nic dziecka. Myl ze clou ley w stwierdzeniu wypowiedzianym przez Jezusa : Jeli bdziecie zachowywa moje przykazania, bdziecie trwa w miłoci mojej, tak jak Ja zachowałem przykazania Ojca mego i trwam w Jego miłoci. To wam powiedziałem, aby rado moja w was była i aby rado wasza była pełna. To jest moje przykazanie, abycie si wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma wikszej miłoci od tej, gdy kto ycie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Wy jestecie przyjaciółmi moimi, jeeli czynicie to, co wam przykazuj. Ju was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni pan jego, ale nazwałem was przyjaciółmi,albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego." /J 15,10-15/ Podaje zreszt wczesniej siebie i Ojca za przykład : "Jeli bdziecie zachowywa moje przykazania, bdziecie trwa w miłoci mojej, tak jak Ja zachowałem przykazania Ojca mego i trwam w Jego miłoci."/j 15,10/ SD BOY Czy chrzecijanie bd sdzeni? W wielu protestanckich opracowaniach przewija si myl, jakoby chrzecijanie nie podlegali sdowi Boga. Spróbujmy zweryfikowa jego prawdziwo w wietle Biblii. Nie jest to jedynie jaka poboczna, niewana sprawa przeciwnie jest to sama podstawa nauczania chrzecijaskiego: Dlatego pominwszy podstawowe nauki o Chrystusie przeniemy si do tego, co doskonałe, nie zakładajc ponownie fundamentu, jaki stanowi: pokuta za uczynki martwe i /wyznanie/ wiary w Boga, 2 nauka o chrztach i nakładaniu rk, o powstaniu z martwych i S DZIE wiecznym. /Hbr 6,6-7/ Zacz nam przyjdzie do cytowanego ju fragmentu : "Oto przez swoj zatwardziało i serce nieskłonne do nawrócenia skarbisz sobie gniew na dzie gniewu i objawienia si sprawiedliwego sdu Boga, który odda kademu według uczynków jego: tym, którzy przez wytrwało w dobrych uczynkach szukaj chwały, czci i niemiertelnoci - ycie wieczne; tym za, którzy s przekorni, za prawd pój nie chc, a oddaj si nieprawoci - gniew i oburzenie."/rz 2, 6-8/ Wyglda na to, e słowo KADEMU właciwie przesdza odpowied na pytanie. 1 Co prawda niektórzy argumentuj i Dobry Łotr wykonał cały szereg uczynków: (1)Stanal w obronie Pana Jezusa (2)Upomnial drugiego lotra. (3)Przyznal, ze ponosi sluszna kare. (4)Nazwal Chrystusa Panem - tzn. Bogiem - tu jest ow akt wiary. (5)Prosil Go o milosierdzie.

11 Pismo wprost mówi o sdzie chrzecijan i o jego skutku take w innych miejscach: "Sumienie nie wyrzuca mi wprawdzie niczego, ale to mnie jeszcze nie usprawiedliwia. PAN JEST MOIM SDZI. Przeto nie sdcie przedwczenie, dopóki nie przyjdzie Pan, który rozjani to, co w ciemnociach ukryte, i ujawni zamiary serc. WTEDY KADY OTRZYMA OD BOGA POCHWAŁ."/1 Kor 4,4-5/ O sdzie pozytywnym czytamy te tu: "[...]S one zapowiedzi sprawiedliwego sdu Boga; CELEM JEGO JEST UZNANIE WAS ZA GODNYCH KRÓLESTWA BOEGO"/2 Tes 1,5/ oraz w Apokalipsie : " I rozgniewały si narody, a nadszedł Twój gniew i pora na umarłych, aby zostali osdzeni, I ABY DA ZAPŁAT SŁUGOM TWYM PROROKOM I WITYM, I TYM, CO SI BOJ TWEGO IMIENIA, małym i wielkim, i aby zniszczy tych, którzy niszcz ziemi."/ap 11,18/ Bardzo ładnie nawietla spraw sdu nad chrzecijanami tak dyskredytowany przez Lutra 1 Jakub: " Mówcie i czycie tak, jak ludzie, KTÓRZY BD SDZENI na podstawie Prawa wolnoci."/jk 2,12/ wity Paweł pisze wprost: " Dlaczego wic ty potpiasz swego brata? Albo dlaczego gardzisz swoim bratem? WSZYSCY PRZECIE STANIEMY PRZED TRYBUNAŁEM BOGA. Napisane jest bowiem: Na moje ycie - mówi Pan - przede Mn klknie wszelkie kolano. a kady jzyk wielbi bdzie Boga. TAK WIC KADY Z NAS O SOBIE SAMYM ZDA SPRAW BOGU." /Rz 14,10-12/ Podobnie, tylko jeszcze mocniej pisze w.paweł mówic o SOBIE i APOSTOŁACH : "Dlatego te staramy si Jemu podoba czy to gdy z Nim, czy gdy z daleka od Niego jestemy. WSZYSCY BOWIEM MUSIMY STAN PRZED TRYBUNAŁEM CHRYSTUSA, aby kady otrzymał zapłat za uczynki dokonane w ciele, złe lub dobre."/2 Kor 5,9-10/ Jak zajrzymy do wierszy wczeniejszych (tj.2 Kor 5,1-2) to zobaczymy e mowa o ludziach jak najbardziej wierzcych i przeznaczonych do Nieba (podobna myl zawarta jest w 1 kor 4,4-6). Co do sdu wszystkich warto zajrze jeszcze do Hbr 9,27 ; 12,23 ; 1 Ptr 1,17 ;Judy 1,15; Ap 20,12-15 Reasumujc: Słowo Boe mówi e sdzony bdzie KADY Z czego zatem wynikaj protestanckie wtpliwoci co do tego czy chrzecijanin bdzie sdzony? Zapewne chodzi o wersety : 1 Patrz opracowanie Jak Marcin Luter rozumiał zasad sola scriptura?

12 Zaprawd, zaprawd, powiadam wam: Kto słucha słowa mego i wierzy w Tego, który Mnie posłał, ma ycie wieczne i nie idzie na sd, lecz ze mierci przeszedł do ycia. / J 5,24/ Jest tu pewne nieporozumienie. Słowo sd jest uywane w NT w dwu znaczeniach; jako czynno sdzenia (czyli rozwaenia czyjego postpowania) oraz jako synonim potpienia (osdzenia), jak na przykład w poniszych cytatach: Nie sdcie, a nie bdziecie sdzeni; nie potpiajcie, a nie bdziecie potpieni; odpuszczajcie, a bdzie wam odpuszczone. / Łk 6,37 / A sd polega na tym, e wiatło przyszło na wiat, lecz ludzie bardziej umiłowali ciemno anieli wiatło: bo złe były ich uczynki. / J 3,19/ Przeto nie moesz wymówi si od winy, człowiecze, kimkolwiek jeste, gdy zabierasz si do sdzenia. W jakiej bowiem sprawie sdzisz drugiego, [w tej] sam na siebie wydajesz wyrok, bo ty czynisz to samo, co osdzasz. / Rz 2,1/ Wiemy za, e sd Boy według prawdy dosiga tych, którzy si dopuszczaj takich czynów / Rz 2,2/ Człowiek za duchowy rozsdza wszystko, lecz sam przez nikogo nie jest sdzony. /1 Kor 2,15/ Oba znaczenia słowa sd wystpuj tutaj : Mówcie i czycie tak, jak ludzie, którzy bd sdzeni na podstawie Prawa wolnoci. Bdzie to bowiem sd nieubłagany dla tego, który nie czynił miłosierdzia: miłosierdzie odnosi triumf nad sdem. / Jk 2,12-13/ W adnym wypadku nie mona wycign z tego wniosku e wiernych chrzecijan nie czeka sd w pierwszym sensie. Paweł w II Licie do Tesaloniczan pisze o uciskach spotykajcych chrzecijan : S one zapowiedzi sprawiedliwego sdu Boga; celem jego jest uznanie was za godnych królestwa Boego, za które te cierpicie. / 2 Tes 1,5/ Jak wic wida sd bdzie nie jest on bynajmniej zbdny, ani ograniczony tylko do potpionych przeciwnie dotyczy wszystkich : do Kocioła pierworodnych, którzy s zapisani w niebiosach, do Boga, który sdzi WSZYSTKICH, do duchów sprawiedliwych, które ju doszły do celu, / Hbr 12,23/ Jeeli bowiem Ojcem nazywacie Tego, który bez wzgldu na osoby sdzi według uczynków KADEGO, to w bojani spdzajcie czas swojego pobytu na obczynie. /1 P 1,17/ "A jak postanowione ludziom raz umrze, a potem sd[... " / Hbr 9,27/ Obrazy z Apokalipsy nie pozostawiaj wtpliwoci co do uczestnictwa w tym sdzie ludzi zbawionych. W pewnym sensie nawet sd Boga wobec chrzecijan jest na pierwszym miejscu wzgldem pogan : Czas bowiem, aby sd si rozpoczł od domu Boego. Jeeli za najpierw od nas, to jaki bdzie koniec tych, którzy nie s posłuszni Ewangelii Boej? /1 P 4,17/ Znamy przecie Tego, który powiedział: Do Mnie [naley] pomsta i Ja odpłac. I znowu: Sam Pan bdzie sdził lud swój. / Hbr 10,30/ Przez to miło osiga w nas kres doskonałoci, e mamy pełn ufno na dzie sdu,

13 poniewa tak, jak On jest [w niebie], i my jestemy na tym wiecie. /1 J 4,17/ Tyle e o ile Dzie Paski dla grzeszników to rzeczywicie płacz i zgrzytanie zbów, to dla wiernych dzie "wielki i wspaniały" (dz 2,20) i chluby (2 kor 1,14) Myl e sprawa ta została w Pimie przedstawiona jasno i wyranie i Biblia nie pozostawia tu pola do spekulacji. Ciekawszym wydaje si odpowied na inne pytanie : Na podstawie czego bdziemy sdzeni? Znów przyjdzie odwoła si do znanego fragmentu Listu do Rzymian : "Oto przez swoj zatwardziało i serce nieskłonne do nawrócenia skarbisz sobie gniew na dzie gniewu i objawienia si sprawiedliwego sdu Boga, który odda kademu według uczynków jego: tym, którzy przez wytrwało w dobrych uczynkach szukaj chwały, czci i niemiertelnoci - ycie wieczne; tym za, którzy s przekorni, za prawd pój nie chc, a oddaj si nieprawoci - gniew i oburzenie."/rz 2, 6-8/ Czy to znaczy e uczynki mog nas zbawi? Nie, w adnym wypadku! Wszak czytamy : Łask bowiem jestecie zbawieni przez wiar. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga: nie z uczynków, aby si nikt nie chlubił. /Ef 2,8-9/ Jestesmy zbawieni Ofiara Jezusa ale musimy podda si Łasce Boej: "Jeli bowiem dobrowolnie grzeszymy po otrzymaniu pełnego poznania prawdy, to ju nie ma dla nas ofiary przebłagalnej za grzechy, 27 ale jedynie jakie przeraajce oczekiwanie sdu i ar ognia, który ma trawi przeciwników. 28 Kto przekracza Prawo Mojeszowe, ponosi mier bez miłosierdzia na podstawie [zeznania] dwóch albo trzech wiadków. 29 Pomylcie, o ile surowszej kary stanie si winien ten, kto by podeptał Syna Boego i zbezczecił krew Przymierza, przez któr został uwicony, i obelywie zachował si wobec Ducha łaski. 30 Znamy przecie Tego, który powiedział: Do Mnie [naley] pomsta i Ja odpłac. I znowu: Sam Pan bdzie sdził lud swój. 31 Straszn jest rzecz wpa w rce Boga yjcego. /Hbr 10,26-31/ Moe warto doda, e gdy w Biblii mowa o "uczynkach" (zwłaszcza w kontekcie "nie z uczynków, ale z wiary") to mówi si przede wszystkim o UCZYNKACH PRAWA, np.: "z uczynków Prawa aden człowiek nie moe dostpi usprawiedliwienia w Jego oczach"/rz 3,20/ " A jednak przewiadczeni, e człowiek osiga usprawiedliwienie nie przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków, lecz jedynie przez wiar w Jezusa Chrystusa, my włanie uwierzylimy w Chrystusa Jezusa, by osign usprawiedliwienie z wiary w Chrystusa, a nie przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków, jako e przez wypełnianie Prawa za pomoc uczynków nikt nie osignie usprawiedliwienia." /Gal 2,16/ (patrz tez Gal 3,2.5.10) "Albowiem nie od [wypełnienia] Prawa została uzaleniona obietnica dana Abrahamowi i jego potomstwu, e bdzie dziedzicem wiata, ale od usprawiedliwienia z wiary."/rz 4,13/ "Natomiast na tych wszystkich, którzy polegaj na uczynkach Prawa, ciy przeklestwo.

14 Napisane jest bowiem: Przeklty kady, kto nie wypełnia wytrwale wszystkiego, co nakazuje wykona Ksiga Prawa."/Gal 3,10/ Kiedy mowa o uczynkach niezbdnych dla chrzecijanina tekst wyglda inaczej : mowa w nim nie o Starym Prawie i jego obrzdach, lecz o uczynkach miłosierdzia: Bdzie to bowiem sd nieubłagany dla tego, który nie czynił miłosierdzia: miłosierdzie odnosi triumf nad sdem.jaki z tego poytek, bracia moi, skoro kto bdzie utrzymywał, e wierzy, a nie bdzie spełniał uczynków? Czy /sama/ wiara zdoła go zbawi? Jeli na przykład brat lub siostra nie maj odzienia lub brak im codziennego chleba, a kto z was powie im: Idcie w pokoju, ogrzejcie si i najedzcie do syta! - a nie dacie im tego, czego koniecznie potrzebuj dla ciała - to na co si to przyda? /Jk 2,13-16/ W tym wietle nic dziwnego e w.paweł przyrównuje miłujcego chrzecijanina do kogo, kto wypełnił CAŁE PRAWO: "Nikomu nie bdcie nic dłuni poza wzajemn miłoci. Kto bowiem miłuje bliniego, wypełnił Prawo."/Rz 13,8/ Szczególnie ciekawe jest zestawienie tekstów o Abrahamie z 4,3b-13 Listu do Rzymian (ew. z 3 rozdziału Listu do Galatów) z tekstem z 2,21-26 rozdziału Listu Jakuba. List do Galatów: Uwierzył Abraham Bogu i zostało mu to poczytane za sprawiedliwo. Otó temu, który pracuje, poczytuje si zapłat nie tytułem łaski, lecz nalenoci.temu jednak, który nie wykonuje pracy, a wierzy w Tego, co usprawiedliwia grzesznika, wiar jego poczytuje si za tytuł do usprawiedliwienia,zgodnie z pochwał, jak Dawid wypowiada o człowieku, którego Bóg usprawiedliwia niezalenie od uczynków:błogosławieni ci, których nieprawoci zostały odpuszczone i których grzechy zostały zakryte.błogosławiony m, któremu Pan nie poczyta grzechu.( ) I otrzymał znak obrzezania jako piecz usprawiedliwienia osignitego z wiary posiadanej wtedy, gdy jeszcze nie był obrzezany. I tak stał si ojcem wszystkich tych, którzy nie majc obrzezania, wierz, by i im poczytano to za tytuł do usprawiedliwienia,a take ojcem tych obrzezanych, którzy nie tylko na obrzezaniu si opieraj, ale nadto krocz ladami tej wiary, jak ojciec nasz Abraham posiadał przed obrzezaniem. Albowiem nie od [wypełnienia] Prawa została uzaleniona obietnica dana Abrahamowi i jego potomstwu, e bdzie dziedzicem wiata, ale od usprawiedliwienia z wiary. List Jakuba: Czy Abraham, ojciec nasz, nie z powodu uczynków został usprawiedliwiony, kiedy złoył syna Izaaka na ołtarzu ofiarnym? Widzisz, e wiara współdziała z jego uczynkami i przez uczynki stała si doskonała. I tak wypełniło si Pismo, które mówi: Uwierzył przeto Abraham Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwo, i został nazwany przyjacielem Boga. Widzicie, e człowiek dostpuje usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary.podobnie te nierzdnica Rachab, która przyjła wysłanników i inn drog odprawiła ich, czy nie dostpiła usprawiedliwienia za swoje uczynki? Tak jak ciało bez ducha jest martwe, tak te jest martwa wiara bez uczynków.

15 W dwu pierwszych usprawiedliwienie Abrahama zostało zinterpretowane jako zbawienie z wiary (np.gal 3,9 czy Rz 4,3, w ostatnim za to samo zdarzenie zinterpretowano jako usprawiedliwienie z uczynków (Jk 2,21)! Wydawałoby si - sprzeczno (włanie dlatego pocztkowo Marcin Luter chciał wyrzuci ten list ze swojej Biblii 1 ). Ale sprzecznoci oczywicie nie ma. W Listach do Rzymian i do Galatów w.paweł pisze o uczynkach Prawa włanie (ofiarach i przepisach mojeszowych) za Jakub pisze o dobrych czynach wynikajcych z wiary. Nasze Zbawienie jeli je wykorzystamy NIE JEST SPOWODOWANE naszymi uczynkami, ale JAK NAJBARDZIEJ OD NICH ZALEY. Tak mówi Pismo wite o Bogu e ODDA KADEMU WEDŁUG UCZYNKÓW JEGO. Według nich bdziemy sdzeni, cho nie dziki nim zostaniemy zbawieni. SEDNO RÓNIC USPRAWIEDLIWIENIE ZEWNTRZNE I WEWNTRZNE Londyskie Wyznanie Wiary (protestanckie) z 1689 roku mówi: "Bóg ochotnie usprawiedliwia ludzi, których faktycznie powołuje. Czyni to NIE przez udzielenie im sprawiedliwoci, lecz przebaczajc im grzechy oraz uznajc ich i przyjmujc jako sprawiedliwych." Jest to wic koncepcja usprawiedliwienia zewntrznego, polegajcego na czym w rodzaju dekretu wydanego przez Boga stwierdzajcego i ten człowiek jest sprawiedliwy, jednak bez wewntrznej przeiany tego człowieka. W kontrowersji do takiego stanowiska, Sobór Trydencki stwierdza: Jedyn wreszcie przyczyn formaln jest sprawiedliwo Boga, nie ta, któr On sam jest sprawiedliwy, lecz któr nas sprawiedliwymi czyni (kan. 10 i 11; por. w. Augustyn, De Trinitate, XIV. XII, 15 Pl 42, 1048). Kiedy On nam tej sprawiedliwoci udziela, odnawiamy si najgłbiej duchowo i nie tylko uchodzimy za sprawiedliwych, ale sprawiedliwymi prawdziwie nazywamy si i jestemy, otrzymujc kady swoj sprawiedliwo według miary, w jakiej Duch wity udziela kademu, jak chce (1 Kor 12, 11), i według własnej kadego dyspozycji i współpracy. Zewntrzne usprawiedliwienie wydaje mi si koncepcj niesłuszn choby w wietle poniszych cytatów :...kto nie miłuje, pozostaje w mierci (1 Jan 3:14) I chobym miał dar prorokowania, i znał wszystkie tajemnice, i posiadał cał wiedz, i chobym miał pełni wiary, tak ebym góry przenosił, a miłoci bym nie miał, byłbym niczym /1 Kor. 13:2/ Usprawiedliwienie to nie ogłoszenie nas sprawiedliwymi, lecz uczynienie nas sprawiedliwymi (podobnie jak np. usprawnienie nie oznacza ogłoszenia czego sprawnym lecz uczynienie tego czego sprawniejszym) 1 1 Patrz opracowanie Jak Marcin Luter rozumiał zasad sola scriptura?

16 Sprawa uwicenia Owszem, teologia protestancka nie pomija milczeniem uwicenia (bo faktycznie przyznaje, e nastpuje ono potem), to jednak tym co w gruncie rzeczy załatwia spraw midzy człowiekiem a Bogiem jest sprawiedliwo przypisana i zewntrzna. Wydaje mi si to niesłuszne chociaby w wietle słów w. Jana, który pisał:...kto nie miłuje, pozostaje w mierci /1 Jan 3:14/. Take w. Paweł pisał I chobym miał dar prorokowania, i znał wszystkie tajemnice, i posiadał cał wiedz, i chobym miał pełni wiary, tak ebym góry przenosił, a miłoci bym nie miał, byłbym niczym /1 Kor. 13:2/ Protestanci zdaj si uwaa i wany jest moment zawierzenia a pozostałe rzeczy to tylko umocnienie. Mozna tak powiedziec, choc to tak, jakby powiedziec ze jedzenie umacnia mnie w moim zyciu doczesnym. Owszem,umacnia - ale jesli jesc nie bede, smiercia doczesna umre. I to samo Jezus mowi o Zyciu Bozym i Eucharystii : "Jezeli nie bedziecie spozywali Ciala Syna Czlowieczego i nie bdziecie pili Krwi Jego, nie bedziecie mieli zycia w sobie." /J 6,53b/ W pewnym sensie moemy powiedzie e zagadnienie zbawienia nie do konca jest w centrum uwagi. Zbawienie dostaje sie jakby "na wejscie" natomiast celem jest pozwolenie Bogu na "dokonczenie stwarzania" chrzescijanina, na osiagnieciu (czy tez przywroceniu) jak najwiekszego podobienstwa do Boga, aby y kiedy we wspólnocie Trójcy witej. Sobór Trydencki ujł to zagadniennie nastpujco: usprawiedliwienie jest nie tylko odpuszczeniem grzechów, ale take uwiceniem i odnowieniem duszy ludzkiej na skutek dobrowolnego przyjcia łaski i innych darów, przez co człowiek niesprawiedliwy staje si sprawiedliwym, a wróg zmienia si w przyjaciela tak, i moe dostpi nadziei ycia wiecznego. Z tego te wynika sporo nauk w tym np. ko niezgody czyli Czyciec. I jeszcze jedna wana sprawa: Zycie to nie tylko sprawa usprawiedliwienia. Zycie Boze, to uczestnictwo juz tu, na Ziemi, w Krolestwie Bozym (np. Lk 17,21) - i nawet jesli Niebieskie Jeruzalem jest nasza ojczyzna a na ziemi poddani jestesmy slabosciom i nasza nadzieja powinna byc przede wszystkim w Niebie ( np. 1 kor 15,19). Wystarczy wyznanie wiary? W wielu nauczaniach nie tylko protestanckich mona si spotka z twierdzeniem, jakoby do zapewnienia sobie zbawienia wystarczyło jednorazowe, publiczne wyznanie wiary. Głoszcy powołuj si zwykle na nastpujcy fragment: Jeeli wic ustami swoimi wyznasz, e Jezus jest Panem, i w sercu swoim uwierzysz, e Bóg Go wskrzesił z martwych - osigniesz zbawienie. Bo sercem przyjta wiara prowadzi do usprawiedliwienia, a wyznawanie jej ustami - do zbawienia. /Rz 10,9-10/ Na pierwszy rzut oka maj racj wszak tekst wydaje si jednoznaczny. Jednak to tak nie działa. Nie mona rozpatrywa tekstu biblijnego w oderwaniu od reszty Pisma, zwłaszcza e dla podkrelenia wanoci jakiej sprawy autorzy natchnieni czsto posługuj si zwrotami w rodzaju jeli <tu nastpuje warunek> to osigniesz zbawienie.

17 eby nie by gołosłownym, par przykładów.zbawienie zaley przykładowo 1 od: Wiary (Mk 16,16; J 5,24) Uczynków (J 5,29;Rz 2,6 ; 1P 1,17) Wytrwania do koca (Mt 10,22; Mt 24,13;Mk 13,13) Spoywania Eucharystii (J 6,53) Chrztu (Mk 16,16) Zawierzenia Jezusowi (J 10,9) Wzywania imienia Paskiego (Dz 2,21;Rz 10,13) adnego z nich nie naley rozpatrywa w izolacji od treci całej Biblii. I oczywicie nie naley łudzi si, e moemy si sami zbawi dziki wyznawaniu, czynieniu, wierzeniu itd. Tylko Jezus moe nas zbawi: I nie ma w adnym innym zbawienia, gdy nie dano ludziom pod niebem adnego innego imienia, w którym moglibymy by zbawieni /Dz 4,12/. Ale to wszystko jest nasz odpowiedzi na Jego zbawienie, wiadectwem tego e nie udaremniamy Jego zamiarów wzgldem nas (Łk 7,20). Aby zakoczy temat; myl e magiczne rozumienie słów Jeeli wic ustami swoimi wyznasz, e Jezus jest Panem, i w sercu swoim uwierzysz, e Bóg Go wskrzesił z martwych - osigniesz zbawienie przekrela sam Jezus, mówic: Nie kady, który Mi mówi: Panie, Panie!, wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten, kto spełnia wol mojego Ojca, który jest w niebie. /Mt 7,21/ Powodem (sił sprawcz) zbawienia jest Krew Jezusa (1 Ptr 1,18-19), tylko On moe nas zbawi (Rz 2,6-8). Naszym "podłczeniem" do tego ródła Zbawienia jest wiara (Dz 26,18, Rz 3,30). Za wiara bdzie sdzona na podstawie naszych uczynków (Rz 2,6-8) gdy wiara bez uczynków nie istnieje (Jk 2,19-20) Zbawienie wewntrzne i zewntrzne Zarówno nauka o braku jakiegokolwieki wpływu uczynków na zbawienie, jak i o tym e wszelkie dobre czyny wykonywane przed nawróceniem s dla Boga czym obrzydliwym składaj si na pewn wizj, w której człowiek jest całkowicie oddzielony grzechem od Boga 2. W tej wizji równie zbawienie odbywa si poza człowiekiem otrzymuje on zewntrzn sprawiedliwo nie zmieniajc si i nie upodabniajc do Boga. 1 Wojciech Sopel zauwaył kiedy, i sama Ewangelia wg w.mateusza zawiera przynajmniej 27 rónych okrele od czego zaley zbawienie. Zbawienie maj osign : Ubodzy w duchu,miłosierni,czystego serca,wprowadzajcy pokój,cierpicy przeladowanie dla sprawiedliwoci,przeladowani z powodu Jezusa,Ci, co nie utracili smaku soli chrzecijastwa,ci, których sprawiedliwo jest wiksza ni faryzeuszów i saduceuszów, Ci, co uczynków pobonych nie wykonuj przed ludmi,ci, co przebaczaj ludziom przewinienia, Ci, co gromadz sobie skarb w niebie, Wchodzcy przez ciasn bram,nie dopuszczajcy si nieprawoci., Ten, kto wytrwa w przeladowaniu,kto słucha słowa i rozumie je, a nie zagłuszaj go troski doczesne i ułuda bogactwa, oraz nie jest niestały,16. Ci, co stan/uni si jak dzieci,wybrani,ten,kto wytrwa do koca, Panny roztropne co czuwaj,słudzy uyteczni,karmicy braci najmniejszych,pojcy braci najmniejszych, Przyjmujcy braci najmniejszych,odziewajcy braci najmniejszych,odwiedzajcy braci najmniejszych,przychodzcy do braci najmniejszych,łotr Dobry 2 Niestety, nauka ta została zasymilowana przez szereg współczesnych ewangelizatorów katolickich : nawet w tak zasłuonym dla Polskiego Kocioła Ruchu wiatło-ycie znajdujemy j w postaci tzw. III Prawa ycia Duchowego

18 Jak w tej postaci człowiek wewntrznie nie przemieniony moe w Niebie obcowa ze witym Bogiem pozostaje tajemnic apologetów tej nauki 1. W rozumieniu Reformatorów grzech jest niejako jedynie przykryty bo sprawiedliwoci 2. Katolickie podejcie jest całkiem inne: Jezus całkowicie usuwa grzech Jeeli kto twierdzi, e przez łask Jezusa Chrystusa, Pana naszego nie bywa zniesione to wszystko, co stanowi właciw istot grzechu; ale mówi, e grzech bywa tylko cierany, albo e ju nie bywa poczytany: niech bdzie wyklty (Sobór Trydencki sesja V, kan. 5) Zgadza si to z tym co czytamy w Pimie: zostalicie obmyci, uwiceni i usprawiedliwieni w imi Pana naszego Jezusa Chrystusa i przez Ducha Boga naszego. / 1 Kor 6, 11b/ i przyoblec człowieka nowego, stworzonego według Boga, w sprawiedliwoci i prawdziwej witoci. /Ef 4,24/ Owo oczyszczenie było zapowiadane ju w Starym Testamencie: Choby wasze grzechy były jak szkarłat, jak nieg wybielej; choby czerwone jak purpura, stan si jak wełna. /Iz 1,18b/ Pokrop mnie hizopem, a stan si czysty, obmyj mnie, a nad nieg wybielej. /Ps 51,9/ Owo obmycie i usprawiedliwienie nie moe by jedynie zewntrzne bez przemiany samej natury grzesznika, gdy uniewinnienie nieprawego nie jest moliwe: Ja nie uniewinni nieprawego. /Wj 23,7b/ Kiedy Bóg usprawiedliwia grzesznika, to w parze z odpuszczeniem grzechów idzie wewntrzna odnowa tego człowieka inaczej mielibymy do czynienia z fikcj, z zamawianiem rzeczywistoci i tak naprawd z fałszywym wiadectwem Boga o człowieku. Włanie t całkowit przemian ma na myli w.paweł gdy czytamy w jego Listach o Nowym Stworzeniu : Jeeli wic kto pozostaje w Chrystusie, jest nowym stworzeniem. To, co dawne, minło, a oto wszystko stało si nowe. /2 Kor 5,17/ Skd zatem wziła si protestancka nauka o przypisaniu zewntrznej sprawiedliwoci? Spróbujmy rozway wersety przytaczane przez jej apologetów. Pierwszy fragment pochodzi z Listu do Filipian: (Mowa o Jezusie) Dla Niego wyzułem si ze wszystkiego i uznaj to za mieci, bylebym pozyskał Chrystusa i znalazł si w Nim - nie majc mojej sprawiedliwoci, pochodzcej z Prawa, lecz Bo sprawiedliwo, otrzyman przez wiar w Chrystusa, sprawiedliwo pochodzc od Boga, opart na wierze - przez poznanie Jego: zarówno mocy Jego zmartwychwstania, jak i udziału w Jego cierpieniach - w nadziei, e upodabniajc si do Jego mierci, dojd jako do pełnego powstania z martwych. /Flp 3,8b-11/ Paweł mówi tu rzeczywicie o dwu rodzajach sprawiedliwoci ale nie przeciwstawia sobie witoci i jakiej sprawiedliwoci zewntrznej ale raczej sprawiedliwo opart na Prawie i sprawiedliwo wlan i darowan przez Boga, przy czym jest to sprawiedliwo przemieniajca (wiadczy o tym wzmianka o mocy zmartwychwstania, udziale w Jego cierpieniach oraz upodobniania si do Jego mierci w celu pełnego powstania z martwych 1 Nie jest to wbrew pozorom prawa marginalna: odrzucenie Prawdy o koniecznoci wewntrznej przemiany człowieka 2 W ten sposób oddalaj si oni od zwizku poj sprawiedliwo i wito obecnego w kulturze ydowskiej - ydzi nazywaj swoich witych cediqim "sprawiedliwi (std okrelenie cadyk )

19 (gdyby prawdziw była nauka zewntrznym usprawiedliwieniu wówczas nie byłoby mowy o powstawaniu z martwych jako wypełniajcym si procesie). Takie rozumienie piecztuje nastpny, 12 werset: Nie [mówi], e ju [to] osignłem i ju si stałem doskonałym, lecz pdz, abym te [to] zdobył, bo i sam zostałem zdobyty przez Chrystusa Jezusa. /Flp 3,12/ Oczywicie owa przemiana nie moe opiera si na własnym wysiłku, lecz musi wynika z Łaski Przemiany jak daje Bóg. Jednak z Łask trzeba współpracowa i to co ona daje to wewntrzna przemiana, a nie zewntrzne uznanie za sprawiedliwego : Kady za, kto pokłada w Nim t nadziej, uwica si, podobnie jak On jest wity. /1 J 3,3/ Drugi fragment przytaczany przez protestantów bronicych doktryny zewntrznego usprawiedliwienia (omawiałem go ju z innej perspektywy w poprzednich rozdziałach) pochodzi z czwartego rozdziału Listu do Rzymian w.3-8 (ew. opcjonalnie z Listu do Galatów): Bo có mówi Pismo? Uwierzył Abraham Bogu i zostało mu to poczytane za sprawiedliwo. Otó temu, który pracuje, poczytuje si zapłat nie tytułem łaski, lecz nalenoci. Temu jednak, który nie wykonuje pracy, a wierzy w Tego, co usprawiedliwia grzesznika, wiar jego poczytuje si za tytuł do usprawiedliwienia, zgodnie z pochwał, jak Dawid wypowiada o człowieku, którego Bóg usprawiedliwia niezalenie od uczynków: Błogosławieni ci, których nieprawoci zostały odpuszczone i których grzechy zostały zakryte. Błogosławiony m, któremu Pan nie poczyta grzechu Owszem, we fragmencie jest wyranie mowa o tym, e fakt i Abraham zawierzył zostało mu poczytane za sprawiedliwo. W czym si jednak oprócz odpuszczenia grzechów si owa sprawiedliwo wyraała? Przejdmy do wersetów 19-22:. I nie zachwiał si w wierze, cho stwierdził, e ciało jego jest ju obumarłe - miał ju prawie sto lat - i e obumarłe jest łono Sary. I nie okazał wahania ani niedowierzania co do obietnicy Boej, ale si wzmocnił w wierze. Oddał przez to chwał Bogu i był przekonany, e mocen jest On równie wypełni, co obiecał. Dlatego te poczytano mu to za sprawiedliwo. Widac tu swoist dynamike wiary i Łaski poniewa Abraham uwierzył zostaje oczyszczony z grzechów i obdarzony Łask 1. w.jakub opisuje t sam spraw jeszcze wyraniej: Czy Abraham, ojciec nasz, nie z powodu uczynków został usprawiedliwiony, kiedy złoył syna Izaaka na ołtarzu ofiarnym? Widzisz, e wiara współdziała z jego uczynkami i przez uczynki stała si doskonała. I tak wypełniło si Pismo, które mówi: Uwierzył przeto Abraham Bogu i poczytano mu to za sprawiedliwo, i został nazwany przyjacielem Boga. Widzicie, e człowiek dostpuje usprawiedliwienia na podstawie uczynków, a nie samej tylko wiary. /Jk 2,21-24/ Wracajc do Listu do Rzymia : uwany czytelnik (czytajcy podane wersety w kontekcie) łatwo dostrzee, e fragment oparty jest na antagonimie pomidzy zbawieniem z wiary i zbawieniem z uczynków Prawa. Mowa tu o tym czemu si ufa czy obietnicy boej dziki Ofierze Jezusa czy rygorystycznemu wypełnianiu Prawa (obrzezaniu itd.). Dla nas obecnie jest to kwestia do abstrakcyjna ale dla pierwszych chrzecijan, w wikszoci poboznych ydów, sugestia zaniechania praktyk Starego Przymierza, obrzezania itd. była czym niesłychanym.dlatego List do Rzymian od rozdziału 2 po 10 powicony jest relacjom pomidzy ydami i poganami, pomidzy Starym a Nowym Przymierzem. 1 Ten sam fakt który

20 Na samym pocztku listu aby nie było nieporozumie co do tego jak wane s dobre czyny - Paweł zaznacza e Bóg odda kademu według uczynków jego (Rz 2,6) a potem powica kilka rozdziałów na wytłumaczenie e czyny owe powinny wypływa z wiary a nie z legalizmu Starego Testamentu i rozwaany fragment jest czci owego tłumaczenia. Osiga ono swoje apogeum w wiadectwie Pawła o ydach (rozdział 10): Bo musz im wyda wiadectwo, e pałaj arliwoci ku Bogu, nie opart jednak na pełnym zrozumieniu. Albowiem nie chcc uzna, e usprawiedliwienie pochodzi od Boga, i uporczywie trzymajc si własnej drogi usprawiedliwienia, nie poddali si usprawiedliwieniu pochodzcemu od Boga. A przecie kresem Prawa jest Chrystus, dla usprawiedliwienia kadego, kto wierzy. Win wic ydów jest i nie poddali si usprawiedliwieniu pochodzcemu od Boga nie przyjli Łaski Uwicajcej przemieniajcej człowieka usiłujc zbawi si dziki własnym czynom wypełniajcym Prawo. By moe najwicej nieporozumie budz dwa nastpne wersy: Jeeli wic ustami swoimi wyznasz, e Jezus jest Panem, i w sercu swoim uwierzysz, e Bóg Go wskrzesił z martwych - osigniesz zbawienie.bo sercem przyjta wiara prowadzi do usprawiedliwienia, a wyznawanie jej ustami - do zbawienia. Wiele osób dostrzega w nich jedynie zacht do uwierzenia i wyznania wiary w celu osignicia zbawienia (pisałem o tym w rozdziale W). Mało kto dostrzega, e jest w nich take obietnica przemiany : Bo sercem przyjta wiara prowadzi do usprawiedliwienia. Przyjcie wiary wyposaa człowieka w Łask Uwicajc, która uzdalnia nas do stania si sprawiedliwymi. Przed rozumieniem typu wyznaj wiar i masz usprawiedliwienie z głowy oraz przed koncepcj usprawiedliwienia zewntrznego przestrzega apostoł Jan: Dzieci, nie dajcie si zwodzi nikomu; kto postpuje sprawiedliwie, jest sprawiedliwy, tak jak On jest sprawiedliwy. /1 J 3,7/ Jest to w pewnym sensie oczywiste: usprawiedliwienie zewntrzne byłoby jedynie jakim legalistycznym aktem, w gruncie rzeczy nie dotykajcym człowieka. A przecie chodzi nie o kontrakt, lecz o Przymierze Przymierze o którym Pismo mówi ciepło: Dam im jedno serce i wnios nowego ducha do ich wntrza. Z ciała ich usun serce kamienne, a dam im serce cielesne, aby postpowali zgodnie z moimi poleceniami, strzegli nakazów moich i wypełniali je. I tak bd oni moim ludem, a Ja bd ich Bogiem. /Ez 11,19-20/ Czy zewntrzne, legalistyczne usprawiedliwienie pasuje do takiego obrazu? Czy raczej dam im serce cielesne, aby postpowali zgodnie z moimi poleceniami, strzegli nakazów moich i wypełniali je oznacza e serce człowieka zostaje przemieniowe przez Łask i dziki temu człowiek staje si sprawiedliwym? Nieprzypadkowo czytamy na temat usprawiedliwienia: Albowiem jak przez nieposłuszestwo jednego człowieka wszyscy stali si grzesznikami, tak przez posłuszestwo Jednego wszyscy stan si sprawiedliwymi. /Rz 5,19/ Czy na skutek Grzechu Pierworodnego stalimy si tylko legalistycznie grzesznikami? W adnym wypadku! Grzech Pierworodny spowodował skaenie ludzkiej natury i skłonno do grzechu. Podobnie z posłuszestwem Jezusa wprowadziło ono moliwo naprawy naszej natury przez Łask. Jest to zmiana realna i konkretna: Albowiem prawo Ducha, który daje ycie w Chrystusie Jezusie, wyzwoliło ci spod prawa grzechu i mierci. Co bowiem było niemoliwe dla Prawa, poniewa ciało czyniło je