Kryminalistyka w Rosji i Polsce

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kryminalistyka w Rosji i Polsce"

Sylwia Pawlik
8 lat temu
Przeglądów:

1 Hanna Bobińska Grzegorz Ojcewicz Kryminalistyka w Rosji i Polsce Wybór tekstów z kryminalistyki do tłumaczenia z języka rosyjskiego i na język rosyjski Szczytno 2013

2 Spis treści Wstęp Historia kryminalistyki История криминалистики 1.1. Зарождение криминалистики Криминалистика в царской России Формирование криминалистики в послеоктябрьское время ( ) Послевоенный период ( ) и социалистическая криминалистика ( ) Российская криминалистика с 1991 года Przesłanki powstania kryminalistyki jako nauki Ojcowie kryminalistyki Kartki z kalendarium kryminalistycznego Kryminalistyka w Polsce Ber llonage jako metoda identyfikacji osób Technika kryminalistyczna Криминалистическая техника 2.1. Предмет криминалистической техники, её система и задачи Специальные средства и методы криминалистической техники Формы криминалистической фиксации Криминалистическая фотография Криминалистическая одорология и её значение для раскрытия и расследования преступлений Technika kryminalistyczna Fotografia kryminalistyczna Osmologia Biologia kryminalistyczna badanie kodu DNA Mechanoskopia

3 3 Taktyka kryminalistyczna Криминалистическая тактика 3.1. Предмет криминалистической тактики, её система и задачи Криминалистическая версия Виды следственного осмотра Общие положения тактики предъявления для опознания Особенности допроса эксперта Taktyka przesłuchania świadka Świadek koronny Świadek incognito (anonimowy) Taktyka konfrontacji Okazanie Daktyloskopia Дактилоскопия 4.1. Из истории дактилоскопии Научный период в развитии дактилоскопии Информационные признаки отпечатков пальцев Другие подходы к сравнению отпечатков Сканеры отпечатков пальцев Pojęcie daktyloskopii Właściwości linii papilarnych Ujawnianie śladów daktyloskopijnych Dermatoglify i minucje Przypadek Franciski Rojas Traseologia Трасология 5.1. Трасология криминалистическое учение о следах Принципиальные положения, образующие основу трасологии Идентификационные и диагностические задачи трасологии Механизм образования следов Следы орудий взлома и инструментов Pojęcie traseologii i ichnogramu Rodzaje śladów traseologicznych Mechanizm powstawania śladów traseologicznych Sposoby zabezpieczania technicznego śladów traseologicznych Wnioskowanie na podstawie śladów traseologicznych

4 6 Oględziny miejsca zdarzenia Осмотр места происшествия 6.1. Тактика осмотра места происшествия Стадии осмотра места происшествия Протокол осмотра места происшествия Осмотр квартиры. Из кинофильма «Место встречи изменить нельзя» Порядок следственных действий при осмотре трупа Pojęcie i podstawa prawna oględzin miejsca zdarzenia Metody prowadzenia oględzin Fazy oględzin miejsca Dokumentacja oględzin miejsca Kryminalistyczne zasady dokonywania oględzin Fonoskopia Фоноскопия 7.1. Основы идентификации человека по голосу Научные основы криминалистической фонологии Методы фоноскопии Определение личных качеств человека по признакам устной речи Автоматизированные методы анализа устной речи Historia fonoskopii Pojęcie fonoskopii i zakres badań Pionierzy fonoskopii w Polsce i na świecie Rodzaje badań fonoskopijnych Podstawowe rodzaje nośników Grafologia Графология 8.1. Графология сегодня Из истории почерковедения Почерк и личность Принципы почерковедения и почерковедческой экспертизы Общие признаки письменной речи и общие признаки почерка Z historii grafologii Pojęcie grafologii Cechy rozróżniające pismo

5 8.9. Analiza pismoznawcza Badanie pisma Medycyna sądowa Судебная медицина 9.1. Из истории судебной медицины Основные разделы современной судебной медицины Судебно-медицинская служба в России Обязанности и права эксперта Судебно-медицинская классификация смерти Samouszkodzenia Przechodzień jako ofiara wypadku Ślady biologiczne występujące w przypadku zgwałceń Baza DNA Znamiona śmierci biologicznej Metodyka wykrywania zabójstw w pytaniach Методика расследования убийств в вопросах Расследование убийств Wykrywanie zabójstw Słownik polsko-rosyjski Польско-русский словарь Słownik rosyjsko-polski Русско-польский словарь Literatura podstawowa

6 Wstęp Dwa wydania książki Przestępczość w Rosji i Polsce. Wybór tekstów policyjno- -prawniczych do samodzielnego tłumaczenia. Z komentarzem (Szczytno 2005, 2011) wskazały nie tylko na praktyczną przydatność tego typu materiałów w procesie dydaktycznym szkoły wyższej, lecz także przekonały, że mogą one być wykorzystywane również w kształceniu językowym innego typu, na przykład podczas zajęć ze słuchaczami studiów podyplomowych, przygotowujących przyszłych tłumaczy sądowych z języka rosyjskiego do samodzielnej pracy przekładowej. Ponieważ forma i zawartość Przestępczości w Rosji i Polsce się sprawdziły, postanowiliśmy kontynuować ten rodzaj wsparcia dydaktycznego i proponujemy dzisiaj prawie identyczną w swojej konstrukcji pozycję, poświęconą tym razem kryminalistyce. Po bloku policyjno-prawniczym ta bowiem dziedzina wydaje się jedną z najbardziej potrzebnych tłumaczom przysięgłym, którzy za każdym razem w praktyce translatorskiej muszą się odwoływać do dwóch kultur i uwzględniać dwa światy mentalne. Za każdym światem stoi słownictwo i konstrukcje językowe nie zawsze takie same po obu jego stronach. By przybliżyć dwie rzeczywistości kryminalistyczne, wybraliśmy z obszernych domen kryminalistyk polskiej i rosyjskiej kilka pól, rozpoczynając ich poznawanie od kwes i historii kryminalistyki. Po niej przedstawiamy teksty mówiące o technice kryminalistycznej, następnie zaś o taktyce kryminalistycznej. Bezpośrednio po tych blokach tematycznych przechodzimy do jednej z najbardziej znanych gałęzi kryminalistyki, za jaką uchodzi daktyloskopia, która w ostatnich dwóch stuleciach zrobiła zawrotną karierę jako nauka. Po daktyloskopii przemieszczamy się do traseologii badającej ślady. W tym miejscu szczególnie rozchodzą się punkty widzenia polskiej kryminalistyki i rosyjskiej, zwłaszcza co do zakresu traseologii i samodzielności dyscyplin szczegółowych, co również odzwierciedlają w pewnej mierze zgromadzone i zaprezentowane tutaj teksty. W kryminalistycznym badaniu miejsca zdarzenia uprzywilejowaną pozycję zajmują oględziny. Dlatego kolejny blok tematyczny podejmuje tak istotne kwes e oględzinowe, jak na przykład taktyka oględzin miejsca zdarzenia, etapy oględzin, protokół oględzin miejsca zdarzenia, oględziny konkretnego miejsca zdarzenia. Do prężnie rozwijających się gałęzi kryminalistycznych wypada zaliczyć także fonoskopię, która wykorzystuje w swoich badaniach nie tylko wiedzę językoznawczą, lecz także na przykład socjologiczną, kulturową czy medyczną. Współczesna fonoskopia opiera się w ogromnej mierze na urządzeniach do rejestracji i analizy dźwięku. Potrafi z dużą dokładnością określić nie tylko źródło dźwięku i podać 7

7 charakterystyki głosowe i emocjonalne nadawcy komunikatu, lecz umie także wskazać na warunki, w jakich przebiegała wypowiedź. Po bloku fonoskopijnym proponujemy poznanie wybranych obszarów grafologii, nauki mającej wystarczająco długą tradycję, by pozwolić w ramach badań znaków graficznych powiązać wiedzę o ludzkiej naturze z pismem człowieka i na tej podstawie formułować wnioski eksperckie na rzecz procesu wykrywczego. W następnej kolejności pojawiają się teksty z medycyny sądowej, a więc tej odmiany medycyny, która wiedzę i umiejętności lekarzy ukierunkowała na pomoc organom ścigania i organom wymiaru sprawiedliwości. Ten krótki z konieczności wstęp do kryminalistyki za pośrednictwem języka obcego kończy ilustracja z metodyki wykrywania zabójstw. Wybraliśmy na potrzeby niniejszej książki przykład może najdrastyczniejszy, lecz wcale nie taki rzadki, by można go było przemilczeć. Do wyboru tekstów dołączamy słowniczki polsko-rosyjski i rosyjsko-polski stworzone na podstawie zamieszczonych w pracy słówek, zwrotów i wyrażeń. Na koniec słów parę o podstawowych źródłach, dzięki którym powstała niniejsza książka. Teksty rosyjskie pochodzą w większości z ogólnodostępnych stron internetowych, inne natomiast fragmenty tekstów były cytowane lub adaptowane w niezbędnym zakresie na zasadzie upowszechniania edukacji i prezentowania tekstów obcojęzycznych w celach dydaktycznych; stąd niewielkie niekiedy odstępstwa w zakresie składni lub leksyki od oryginału. Mamy nadzieję, że praca ta przyniesie pożytek każdemu, kto po nią sięgnie i będzie z niej umiejętnie korzystać. Szczególne podziękowania kierujemy do Pani dr Ta any Żylinej-Els za wnikliwe przestudiowanie maszynopisu i przedstawienie propozycji, z których skorzystaliśmy, podnosząc tym samym wartość dydaktyczną naszego opracowania. Szczytno, 8 marca 2013 roku Hanna Bobińska Grzegorz Ojcewicz 8

Podobne dokumenty

Lista załączników do pobrania z witryny internetowej wydawnictwa Difin

Lista załączników do pobrania z witryny internetowej wydawnictwa Difin Koncepcja opracowania powstała podczas zajęć z przedmiotów kryminalistyka, medycyna sądowa i postępowanie karne realizowanych na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, zarówno na studiach prawniczych,