Tahar Ben Jelloun Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych. przełożyły Dorota Zańko i Helena Sobieraj

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Tahar Ben Jelloun Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych. przełożyły Dorota Zańko i Helena Sobieraj"

Transkrypt

1 Tahar Ben Jelloun Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych przełożyły Dorota Zańko i Helena Sobieraj Karakter Kraków 2015

2 Wprowadzenie do wydania z 2012 roku Pierwsza wersja tej książki została napisana bezpośrednio po zamachu 11 września 2001 roku na wieże World Trade Center w Nowym Jorku. W tamtym okresie wiele mówiono o integryzmie, czy też fundamentalizmie muzułmańskim powoływali się na niego terroryści, którzy zaatakowali Stany Zjednoczone w ten wrześniowy poranek. Dziesięć lat po tym wydarzeniu postrzeganie islamu nadal jest obciążone różnymi przesądami. Tego, który zaplanował i zorganizował atak na Amerykę, Osamę Bin Ladena, 2 maja 2011 roku zabiło amerykańskie komando. Ukrywał się w specjalnie zabezpieczonym domu, w miejscowości Abbottabad położonej w odległości pięćdziesięciu kilometrów od Islamabadu, stolicy Pakistanu. Jego podziurawione kulami ciało nie nadawało się do pokazania prasie. Amerykanie zdecydowali się wrzucić je do morza. Prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama oświadczył: Sprawiedliwość została wymierzona. 7

3 Można jednak powiedzieć, że łączenie terroryzmu i islamu, choć nadal obecne w świadomości niektórych ludzi, jest coraz rzadsze. Dziennikarze nauczyli się unikać tego zlepku, z którego rodzi się fałszywa wizja religii muzułmańskiej. Czy jednak udało się przywrócić islamowi należne mu miejsce obok dwóch innych religii monoteistycznych, judaizmu i chrześcijaństwa, które wywarły na niego wpływ? Czy udało się zmienić postrzeganie muzułmanów na świecie? Jeśli chodzi o to drugie, nie można powiedzieć, żeby obraz muzułmanów, szczególnie w Europie, bardzo się poprawił. W świadomości ludzi panuje pomieszanie, na czym niektórzy korzystają. Nie dostrzega się więc różnicy między sunnizmem (odłam klasyczny) a szyizmem (odłam opozycyjny, charakteryzujący się bardzo szczególnymi praktykami); myli się talibów afgańskich z egipskimi Braćmi Muzułmanami. Uważa się, że islam irański (szyicki) jest taki sam jak ten, który wyznają niektórzy imigranci w Europie. Mówi się o szariacie, nie precyzując znaczenia tego terminu. Miesza się wszystko: elementy polityczne, łajdacki terroryzm, wojnę opiumową, kamienowanie niewiernych żon, zasłanianie twarzy, noszenie pełnej burki, mowę fanatyków i teksty o duchowości, islam Arabii Saudyjskiej i islam na przykład francuski, islam pakistański i islam krajów maghrebskich itp. 8

4 Islam nie jest monolitem. Krzyżują się w nim różne tendencje, rozmaicie przeżywane w zależności od tego, w jakim występuje kraju. Dziś bardziej niż kiedykolwiek potrzebne są tu edukacja i objaśnianie. Islam, będący ostatnią religią objawioną, pojawił się w VII wieku i domknął okres zapoczątkowany przez judaizm, a potem chrześcijaństwo. Jest stosunkowo młodą religią liczy sobie tylko czternaście wieków. Rozszerza się bardziej niż katolicyzm i dziś wyznaje go ponad miliard ludzi. Na międzynarodowej scenie politycznej pojawił się wraz z rewolucją irańską z 1978 roku i zwycięstwem ajatollahów nad dyktaturą szacha Iranu, która wówczas wspierana była przez Zachód. To właśnie wtedy islam ponownie nabrał charakteru politycznego, nawiązując do swoich początków, kiedy to prorok Mahomet był prorokiem zbrojnym, jak nazwał go islamoznawca Maxime Rodinson w swoim eseju Mahomet*. Islam szyicki pociągnie za sobą narody i wda się w konflikty takie jak te na Bliskim Wschodzie. Polityzacja islamu podsycana będzie poza wszystkim walką przeciwko inwazji Rosjan w Afganistanie. Arabia Saudyjska jeden z tych krajów muzułmańskich, które należą do odłamu wahhabickiego (jego nazwa pochodzi od * Maxime Rodinson, Mahomet, przeł. Elżbieta Michalska- -Novák, Warszawa

5 nazwiska XVIII-wiecznego teologa propagującego islam surowy, skoncentrowany na sobie, interpretowany dosłownie i w sposób wsteczny) i inne kraje muzułmańskie będą finansować komanda dżihadystów, aby walczyć przeciwko obecności rosyjskich komunistów, a więc ateistów, w tym kraju. Opuszczą oni Afganistan, ale szybko zastąpią ich Amerykanie i Europejczycy, którzy obalą reżim talibów i będą walczyć z wpływem tej ekstremistycznej grupy, wyzwalającym mentalność obskurancką, która pojmuje islam w sposób karykaturalny, żeby nie powiedzieć: kompletnie fałszywy. Na skutek tych wydarzeń islam łączony będzie z terroryzmem, fanatyzmem, porażką krytycznego myślenia, nienawiścią do Zachodu i będzie czasem utożsamiany z barbarzyństwem, które jest całkowicie obce jego duchowi i historii. Manipulowanie tekstami religijnymi nie jest trudne. Wszystko zależy od sposobu ich odczytania. I tak Koran bardzo wcześnie zaczął być niekiedy odczytywany dosłownie, bez dystansu, z zaniechaniem podejścia racjonalnego oraz uwzględniania szerokiej i symbolicznej interpretacji. Tymczasem w IX stuleciu szkoła oparta na ruchu zwanym mutazylizmem wybrała drogę racjonalizmu i zaczęła czytać Koran, polegając na rozumie. Mutazylici twierdzili, że Bóg dał istotom ludzkim możliwość wolnego działania, że ludzie są odpowiedzialni za swoje czyny i że będą sądzeni 10

6 na końcu czasów według tego, co zrobili. Takie stanowisko nie podobało się obrońcom tradycji, którzy stanowczo odrzucali pojęcie wolnej woli człowieka, uznając ją za przeszkodę dla Bożej wszechmocy, będącej poza zasięgiem ludzkiego rozumu. Spór wokół świętej księgi Koranu był gwałtowny. Racjonaliści (mutazylici) twierdzili, że Koran został stworzony, jest więc czymś odrębnym niż Bóg; konserwatyści (obrońcy tradycji) utrzymywali, że jest przedwieczny, a więc pokrewny Bożej istocie. Uważali ten tekst za jedyny cud uznawany przez islam. Mamy tutaj do czynienia nie tylko z dwiema wizjami religii muzułmańskiej, ale również z dwiema wizjami świata. Tradycjonaliści wygrali, co tłumaczy fakt, że niektóre państwa muzułmańskie nadal interpretują dziś Koran w sposób dosłowny i stosują szariat, tradycyjne prawodawstwo z okresu, kiedy islam rozprzestrzeniał się w krajach arabskich. Z tego właśnie powodu wierni pojmują Koran jako tekst, który ma wzmocnić ich wiarę, a nie umysł. Czytają go bez żadnego dystansu, gorzej nawet odmawiają sobie w ogóle prawa do myślenia. Uczą się go na pamięć i recytują mechanicznie, bez refleksji nad kontekstem, w jakim dany werset został objawiony, albo nad sensem tej czy innej sury. Wystarcza im monotonna recytacja Koranu, nie mają odwagi zadawać mu pytań, a przede wszystkim konfrontować go z życiem, ewolucją świata i zmianami w świadomości. 11

7 Przypomnijmy tutaj, że Koran złożony jest z 6236 wersetów objawionych Mahometowi w ciągu mniej więcej dwudziestu lat w różnych miejscach i w określonych sytuacjach historycznych. Dopiero dwadzieścia lat po śmierci Proroka tych 6236 wersetów zostało zebranych w jeden tom podzielony na rozdziały (sury) i ułożony według niewyjaśnionego porządku. Pięciu najbliższych towarzyszy Proroka pod kierunkiem Usmana, trzeciego kalifa, odtworzyło z pamięci i zebrało wersety składające się na świętą księgę Koran. To samo zrobili z sentencjami i słowami Proroka, zwanymi hadisami, które są komentarzami, wypowiedziami filozoficznymi i informacjami dotyczącymi okoliczności, w których te wersety zostały objawione. Ów wkład towarzyszy Mahometa odpowiednio rozjaśnia tekst Koranu. Lektura Koranu w podwójnym świetle: wiary i rozumu, zalecana jest przez samego Boga. Człowiek ma wybór: może czynić dobro lub zło, może działać zgodnie z wolną wolą. Ze swoich postępków będzie sądzony w dzień Sądu Ostatecznego. Odpowiedzialność istoty ludzkiej jest więc w Koranie jasno określona. Pytanie, które się w związku z tym dziś pojawia, ma charakter raczej socjologiczny niż religijny. Dlaczego odrzucono ducha Koranu i zastąpiono go ideologią polityczną skoncentrowaną na przemocy, nienawiści i zemście? I dlaczego ludzie są przywiązani do takiej interpretacji islamu, która stoi w sprzeczności 12

8 z zasadami i wartościami tej religii i bezgranicznie ją krzywdzi? Nawet jeśli tylko jakaś mniejszość praktykuje dziś rygorystyczny islam i zachowuje się w sposób fanatyczny, to właśnie taką wizję islamu ma świat. Ponieważ ten islam, oparty na ignorancji, sam ową ignorancję wytwarza i wzbudza. Dlaczego Europejczycy mieliby więc studiować tę religię i jak mieliby dostrzec jej aspekt humanistyczny, a nie przemocowy? Przypomnę tu Ibn Chalduna (urodzonego w Tunisie w 1332 roku, zmarłego w Kairze w roku 1406), pierwszego socjologa i historyka arabskiego, który badał arabskie społeczeństwo metodami naukowymi. Mówi on, że człowiek przywiązany jest do tego, co tworzy go w historii, do własnej klanowości, do morale (nazywa to po arabsku asabijją), do solidarności, że ma poczucie przynależności i więzi z przodkami tej samej krwi. Człowiek niezmiennie w tym trwa, niezależnie od ewolucji, jaką przechodzi świat. Islam pojawił się w Arabii w VII wieku wśród plemion beduińskich, przywiązanych do własnej niezależności. Ustanowił inne wartości, przede wszystkim przestrzeganie praw człowieka. Przed tym okresem Arabowie grzebali żywcem niemowlęta płci żeńskiej. Islam natychmiast zakazał tego rodzaju barbarzyńskich praktyk. Stworzył ramy filozoficzne, duchowe i humanistyczne dla tych, którzy chcą iść drogą dobra i zdobywać wiedzę. Czyż prorok Mahomet nie powiedział: Uczcie się od kolebki aż po grób? 13

9 Tradycjonaliści, formaliści zawsze walczyli przeciwko rozumowi, przeciw otwarciu, jakie charakteryzowało świat muzułmański między IX a XII wiekiem. Dzisiaj to oni obciążają tę religię i przypisują jej to, czego w niej nie ma, czynią ją odpowiedzialną za zachowania i zasady, których nigdy nie popierała. Islam na przykład, tak jak inne religie monoteistyczne, zakazuje samobójstwa i zabójstwa. Jeśli młody Afgańczyk czy Pakistańczyk oddaje swoje życie, żeby zabić jak najwięcej ludzi wokół, obraża islam i jego ducha. Przemoc, fanatyzm i nienawiść obce są temu islamowi, który został objawiony w VII wieku, i temu, który następnie rozprzestrzenił się w świecie. Jak wytłumaczyć to, że młody człowiek może utracić instynkt samozachowawczy i pałać chęcią śmierci i zabójstwa? Jak przekonuje się dwudziestolatka, żeby poświęcił życie dla sprawy, której ewentualnego zwycięstwa nie zobaczy? Młodzi sprawcy zamachów samobójczych niekoniecznie mają depresję albo są upośledzeni umysłowo. Na ogół cieszą się dobrym zdrowiem, pochodzą z zamożnych środowisk, ale swoją duszę i rozum oddali na służbę klanowi, grupie, która przypomina sektę. Europejczycy znają dramaty rozgrywające się w sektach, gdzie zagubiło się tylu młodych ludzi wykonujących rozkazy jakiegoś guru, który w rzeczywistości jest szefem bandy, człowiekiem zdeprawowanym, wystarczająco inteligentnym i silnym, żeby 14

10 wyprać komuś mózg i opróżnić mu konto w banku. To porównanie formalne. Istota jest inna, ale rezultat taki sam. Muzułmanie powinni teraz powrócić do Koranu i czytać go w sposób inteligentny, otwarty i odpowiedzialny. W 2009 roku dwóch pisarzy pochodzenia francusko-egipskiego opublikowało pod wspólnym pseudonimem Mahmoud Hussein książkę zatytułowaną Penser le Coran ( Jak myśleć o Koranie ). W związku z tą publikacją uczestniczyli w różnych dyskusjach, co uświadomiło im, jaki niepokój odczuwa większość muzułmanów we Francji. Drobna manipulacja wystarczy do rozpowszechniania interpretacji sprzecznej z duchem islamu. Tego fanatycznego islamu boją się nie tylko Europejczycy, co jest zrozumiałe, ale również wielu muzułmanów, którzy odczuwają poważne i szkodliwe skutki takiego sprzeniewierzenia się Koranowi jeśli nie brać pod uwagę ataków na wieże World Trade Center 11 września 2001 roku, większość ofiar zamachów terrorystycznych dokonywanych w imię islamskiej świętej wojny to wyznawcy Allaha. Na razie ignorancja zwycięża. W ślad za nią idą strach i konflikty, które możliwość współistnienia stawiają pod znakiem zapytania. W Koranie często mowa jest o szkodach, jakie wyrządza niewiedza. Okres, który poprzedza pojawienie się islamu 15

11 w Arabii, nazywany jest zresztą dżahilijją, co znaczy niewiedza. Koran został objawiony, aby oświecić umysły, aby wprowadzić je na drogę dobra i rozumu. Droga obskurantyzmu i ignorancji, która jest bezdyskusyjnym faktem, prowadzi do rozwoju fundamentalizmu muzułmańskiego. Co jeszcze gorsze, na skutek tej ignorancji następuje islamizacja umysłów, skolonizowanie mentalności, w skutek czego każdy wystarczająco zadufany w sobie mężczyzna może obwołać się imamem (prowadzącym modlitwę), głosić kazania, udzielać porad, a czasem wydawać polecenia ingerujące w czyjeś życie osobiste. Do tej uzurpacji należy dodać bardzo silny wpływ, jaki fundamentaliści muzułmańscy wywierają na muzułmanów za pomocą kanałów telewizji satelitarnej w krajach Zatoki i Bliskiego Wschodu. I tak z ekranów telewizyjnych codziennie sączy się mowa nienawiści przeciwko rozumowi, przeciw rozwojowi, duchowi wolności i laickości, przeciwko Zachodowi. W rezultacie ta propaganda trafia do ludzi słabych duchowo lub takich, którzy nie potrafią nadać sensu swojemu życiu. Koran jest tekstem poetyckim, pełnym metafor i symboli. Może być więc czytany na wiele sposobów. Dlatego należałoby możliwie szybko sprawdzić, jak przekazuje się islam w szkołach, kto go naucza i jak jest rozumiany. Ibn Chaldun przypomina, jak ważne są 16

12 pedagogia i racjonalność, które muszą leżeć u podstaw wszelkiego nauczania. Państwa europejskie powinny wziąć odpowiedzialność za to nauczanie i szerzyć je, tak aby islam nie był czymś tajemniczym albo wytworem fantazji, którego należy się bać. Nauczania nie należy już powierzać ludziom wysyłanym przez kraje takie jak Arabia Saudyjska czy Iran. Nauka islamu jest częścią programu lekcji historii francuskich dwunastolatków. Należałoby podejść do niej w sposób świecki, to znaczy obiektywny, i dobrze umiejscowić teksty w ich kontekście historycznym oraz kulturowym. Niestety, nauczanie to, podobnie jak nauczanie innych religii, jest powierzchowne i niewystarczające. Islam jest drugą religią Francji. To dostateczny powód, żeby przekazywaniem wiedzy o nim zajęło się państwo i prowadziło je w duchu otwartości i mądrości. Nie jest to sprzeczne z laickością, która jest rozdziałem religii od państwa, a nie walką z religiami. Islam jest w Europie możliwy, jeśli nie będzie zakładnikiem fanatyków, którzy oskarżają Zachód o nieszczęścia, jakie spotykają muzułmanów. Tylko podejście laickie umożliwia oddzielenie religii od fanatyzmu. Laickość nie jest negacją religii, przeciwnie, to jej poszanowanie, pod warunkiem że będzie ona przeżywana w sferze prywatnej, nie publicznej. Europa ma obowiązek uznać rzeczywistą 17

13 wartość islamu i odpowiedzieć tym samym na ignorancję, lepiej poznając i broniąc obywateli muzułmańskich, którzy mieszkają na jej terytorium i w coraz większym stopniu stanowią część jej historii i społecznego pejzażu. Należy z jednej strony w imię bezpieczeństwa walczyć z fanatykami (to sprawa policji), a z drugiej doprowadzić do ewolucji mentalności i zaakceptowania tego, co jest faktem: islam da się pogodzić z demokracją, wolnością i laickością. W tym celu konieczne jest, aby europejscy politycy przestali eksploatować tę religię do celów wyborczych i wykorzystywać strach do rządzenia krajem.

ISLAM. Allah. Mahomet

ISLAM. Allah. Mahomet ISLAM Obecnie Islam ma ponad 1,5 miliarda wyznawców i jest to druga największa religia na świecie. Islam narodził się na Bliskim Wschodzie, a stamtąd rozprzestrzenił się do wielu krajów Azji i Afryki.

Bardziej szczegółowo

Islam, inaczej zwany mahometanizm, jest jedną z największych religii monoteistycznych na świecie. Pod względem liczebności zajmuje ona drugie

Islam, inaczej zwany mahometanizm, jest jedną z największych religii monoteistycznych na świecie. Pod względem liczebności zajmuje ona drugie Islam, inaczej zwany mahometanizm, jest jedną z największych religii monoteistycznych na świecie. Pod względem liczebności zajmuje ona drugie miejsce, zaraz po chrześcijaństwie. Nazwa islam pochodzi od

Bardziej szczegółowo

Życie młodych ludzi w państwie Izrael

Życie młodych ludzi w państwie Izrael III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna

Bardziej szczegółowo

1. Arabia przed Mahometem

1. Arabia przed Mahometem Świat islamu 1. Arabia przed Mahometem 2. Pojawienie się islamu Członkowie licznych plemion arabskich byli politeistami; ważną rolę odgrywała pielgrzymka do Mekki (tutaj tzw. Czarny Kamień w świątyni Al-Kaaba)

Bardziej szczegółowo

Życie młodych ludzi w państwie Izrael

Życie młodych ludzi w państwie Izrael III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna

Bardziej szczegółowo

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND TRANSATLANTIC TRENDS POLAND P.1 Czy uważa Pan(i), że dla przyszłości Polski będzie najlepiej, jeśli będziemy brali aktywny udział w sprawach światowych, czy też jeśli będziemy trzymali się od nich z daleka?

Bardziej szczegółowo

SOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH

SOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH SOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH Wykład 4 KONFLIKT CYWILIZACJI Samuel Huntington SAMUEL HUNTINGON ZDERZENIE CYWILIZACJI, 1993, 1997 Ur. 1927 r., amerykański profesor Uniwersytetu Eaton, prezes

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Przedmiot: etyka Klasy: VI Rok szkolny: 2015/2016 Szkoła: Szkoła Podstawowa im. Batalionów AK Gustaw i Harnaś w Warszawie ul. Cyrklowa 1 Nauczyciel prowadzący: mgr Piotr

Bardziej szczegółowo

Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?

Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? W skali od 1 do 10 (gdzie 10 jest najwyższą wartością) określ, w jakim stopniu jesteś zaniepokojony faktem, że większość młodzieży należącej do Kościoła hołduje

Bardziej szczegółowo

Obamo, nie broń islamu broń Amerykanów

Obamo, nie broń islamu broń Amerykanów Obamo, nie broń islamu broń Amerykanów W programie Justice with Judge Jeanine w Fox News prowadząca, sędzia Jeanine Piro skrytykowała Baracka Obamę za jego podejście do islamskiego terroru. Dlaczego tak

Bardziej szczegółowo

Podstawowym celem istnienia meczetów jest umożliwienie muzułmanom wspólnej rytualnej modlitwy (salat). Oczywiście, meczety mogą być wykorzystywane

Podstawowym celem istnienia meczetów jest umożliwienie muzułmanom wspólnej rytualnej modlitwy (salat). Oczywiście, meczety mogą być wykorzystywane Islam Podstawowym celem istnienia meczetów jest umożliwienie muzułmanom wspólnej rytualnej modlitwy (salat). Oczywiście, meczety mogą być wykorzystywane także w innych celach jako miejsca spotkań, czy

Bardziej szczegółowo

Muzułmanie w Polsce konflikt czy pokojowe współistnienie? dr Piotr Krzyżanowski

Muzułmanie w Polsce konflikt czy pokojowe współistnienie? dr Piotr Krzyżanowski Muzułmanie w Polsce konflikt czy pokojowe współistnienie? dr Piotr Krzyżanowski Mniejszość muzułmańska w Polsce Mniejszość muzułmańska w Polsce składa się z dwóch grup. Pierwsza z nich, mniej liczna, to

Bardziej szczegółowo

Uchwała przyjęta na Kongresie EPL, St. Julian s (Malta), marca 2017 r.

Uchwała przyjęta na Kongresie EPL, St. Julian s (Malta), marca 2017 r. Uchwała przyjęta na Kongresie EPL, St. Julian s (Malta), 29 30 marca 2017 r. W kierunku spójnego społeczeństwa: zwalczanie islamskiego ekstremizmu Otwarte i tolerancyjne społeczeństwa, a także rozdział

Bardziej szczegółowo

Przyporządkuj słowa do podanych kategorii. Niektóre ze słów pasują do więcej niż jednej kategorii.

Przyporządkuj słowa do podanych kategorii. Niektóre ze słów pasują do więcej niż jednej kategorii. Utwórz nazwy osób od podanych nazw religii 1. Buddyzm -... 2. Chrześcijaństwo -... 3. Hinduizm -... 4. Islam -... 5. Judaizm -... Przyporządkuj słowa do podanych kategorii. Niektóre ze słów pasują do więcej

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Przedmiot: etyka Klasy: IV/V Rok szkolny: 2015/2016 Szkoła: Szkoła Podstawowa im. Batalionów AK Gustaw i Harnaś w Warszawie ul. Cyrklowa 1 Nauczyciel prowadzący: mgr Piotr

Bardziej szczegółowo

1. Fundamentalizm jako ruch religijny

1. Fundamentalizm jako ruch religijny Aspekty zagadnienia 1. Zjawisko fundamentalizmu biblijnego 2. Fundamentalistyczna lektura Biblii i jej charakterystyczne cechy 3. Zagrożenia płynące z fundamentalistycznej lektury Biblii 1. Fundamentalizm

Bardziej szczegółowo

PRAWA CZŁOWIEKA W BIOMEDYCYNIE. ks. Artur Aleksiejuk

PRAWA CZŁOWIEKA W BIOMEDYCYNIE. ks. Artur Aleksiejuk PRAWA CZŁOWIEKA W BIOMEDYCYNIE ks. Artur Aleksiejuk Pojęcie praw człowieka Przez prawa człowieka rozumie się te prawa, które są bezpośrednio związane z naturą człowieka jako istoty rozumnej i wolnej (osoby)

Bardziej szczegółowo

Islam a islamizm: czy terroryści to ekstremiści?

Islam a islamizm: czy terroryści to ekstremiści? Islam a islamizm: czy terroryści to ekstremiści? Jako przyczynek do dyskusji na sensownością rozróżniania islamu umiarkowanego od radykalnego, przedstawiamy artykuł Barry ego Rubina, profesora politologii

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW ĆWICZENIA IV WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE RELIGII I KULTURY RELIGIA to zespół wierzeń dotyczących ludzkości i człowieka, związanych z nim zagadnień oraz form organizacji

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wstęp 3.

SPIS TREŚCI. Wstęp 3. SPIS TREŚCI Wstęp 3 I. ROZWAŻANIA WSTĘPNE 23 1. Luteranizm i jego znaczenie dla filozofii 23 1.1. Główne założenia doktrynalne luteranizmu 24 1.2. Luter i filozofia 33 2. Reakcja na Reformację - racjonalizacje

Bardziej szczegółowo

Islamu nie da się pogodzić z demokracją

Islamu nie da się pogodzić z demokracją Islamu nie da się pogodzić z demokracją Hans Rustad Ruud Koopmans, naukowiec od ponad 20 lat badający problematykę migracji i integracji, nie potrafi wskazać choćby jednego kraju zachodniego, w którym

Bardziej szczegółowo

Mahomet. Syracydes.pl

Mahomet. Syracydes.pl Islam Mahomet (ur. 570 zm. 632 r.) W 595 r. małżeństwo z Chadidżą. Około 610 r. - wizje anioła Gabriela. Ucieczka z Mekki do Medyny 15 lipca 622 r. tradycyjna data narodzin islamu. Podział po śmierci Mahometa:

Bardziej szczegółowo

Warszawa, lipiec 2009 BS/108/2009 ŚWIATOWA OPINIA PUBLICZNA O POLITYCE STANÓW ZJEDNOCZONYCH I OPERACJI NATO W AFGANISTANIE

Warszawa, lipiec 2009 BS/108/2009 ŚWIATOWA OPINIA PUBLICZNA O POLITYCE STANÓW ZJEDNOCZONYCH I OPERACJI NATO W AFGANISTANIE Warszawa, lipiec 2009 BS/108/2009 ŚWIATOWA OPINIA PUBLICZNA O POLITYCE STANÓW ZJEDNOCZONYCH I OPERACJI NATO W AFGANISTANIE CBOS, wspólnie z ośrodkami badania opinii społecznej z innych państw, uczestniczy

Bardziej szczegółowo

Wiek XVIII wiek oświecenia, wiek rozumu. Sapere aude! Miej odwagę posługiwać się swym własnym rozumem tak oto brzmi hasło oświecenia (I. Kant).

Wiek XVIII wiek oświecenia, wiek rozumu. Sapere aude! Miej odwagę posługiwać się swym własnym rozumem tak oto brzmi hasło oświecenia (I. Kant). Wiek XVIII wiek oświecenia, wiek rozumu. Sapere aude! Miej odwagę posługiwać się swym własnym rozumem tak oto brzmi hasło oświecenia (I. Kant). Epoka filozofów, którzy chcą przekształcać świat 4 główne

Bardziej szczegółowo

Ankieta światopoglądowa dla członków i członkiń PSR (ułożona przez Kaję Bryx)

Ankieta światopoglądowa dla członków i członkiń PSR (ułożona przez Kaję Bryx) Ankieta światopoglądowa dla członków i członkiń PSR (ułożona przez Kaję Bryx) Pytanie: Czy uważasz się za ateistę/ateistkę? TAK 90% 70 RACZEJ TAK 8% 6 NIE MAM ZDANIA 0% 0 RACZEJ NIE 1% 1 NIE 1% 1 Pytanie:

Bardziej szczegółowo

Na świecie żyje dzisiaj około 7 miliardów ludzi. Żyją w różnych krajach, o różnym stopniu rozwoju cywilizacyjnego, i w różnych religiach, także

Na świecie żyje dzisiaj około 7 miliardów ludzi. Żyją w różnych krajach, o różnym stopniu rozwoju cywilizacyjnego, i w różnych religiach, także Na świecie żyje dzisiaj około 7 miliardów ludzi. Żyją w różnych krajach, o różnym stopniu rozwoju cywilizacyjnego, i w różnych religiach, także ateiści, czyli ludzie niewierzący- tak przynajmniej się określają.

Bardziej szczegółowo

Prorok Mohammed często siedział samotnie w jaskini Hira, niedaleko Mekki. Modlił się tam i głęboko rozmyślał. Prosił Stwórcę niebios i ziemi, aby

Prorok Mohammed często siedział samotnie w jaskini Hira, niedaleko Mekki. Modlił się tam i głęboko rozmyślał. Prosił Stwórcę niebios i ziemi, aby Prorok Mohammed często siedział samotnie w jaskini Hira, niedaleko Mekki. Modlił się tam i głęboko rozmyślał. Prosił Stwórcę niebios i ziemi, aby odpowedział na pytania, które mu przychodziły do głowy.

Bardziej szczegółowo

Zasady życia społecznego. Katolicka Nauka Społeczna

Zasady życia społecznego. Katolicka Nauka Społeczna Zasady życia społecznego Katolicka Nauka Społeczna 1. Wolność w sferze ekonomicznej Wolny rynek jest niezbędnym narzędziem w ekonomii jednak nie wszystkie dobra mogą podlegać jego regulacjom nie wszystkie

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU. PLAN WYNIKOWY Religia muzułmańska. gr. II. Cele szczegółowe (operacyjne)

ROZKŁAD MATERIAŁU. PLAN WYNIKOWY Religia muzułmańska. gr. II. Cele szczegółowe (operacyjne) ROZKŁAD MATERIAŁU PLAN WYNIKOWY Religia muzułmańska gr. II Lp. Dział programow y Temat. Treści programowe 1. Qur an 1. Qur an jako Święta Księga Allaha, Czym jest Qur an dla muzułman ów? Co jest zawarte

Bardziej szczegółowo

Hinduizm uznaje, że każda wiara, która prowadzi do Boga, jest dobra.

Hinduizm uznaje, że każda wiara, która prowadzi do Boga, jest dobra. HINDUIZM Hinduizm jest religią monoteistyczną polegającą na tym, że cześć oddaje się jednemu bogu, który przejawia się pod postaciami wcieleń i żeńskiej energii. Hinduizm uznaje, że każda wiara, która

Bardziej szczegółowo

Inny argument, to teza Piotra, iż w katolicyzmie zdarzają się również religijni fanatycy.

Inny argument, to teza Piotra, iż w katolicyzmie zdarzają się również religijni fanatycy. W swoim artykule Piotr Browarski odniósł się krytycznie do prawicowej działaczki Miriam Shaded, która nawołuje w polskich mediach do delegalizacji islamu. Oczywiście, ciężko zdelegalizować jakąś religię

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU RELIGIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV Ocena celująca: Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania,

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU RELIGIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV Ocena celująca: Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU RELIGIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV Ocena celująca: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi. Ocena bardzo dobra w sposób

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O DZIAŁANIACH WOJENNYCH W AFGANISTANIE I LISTACH ZAWIERAJĄCYCH RZEKOME BAKTERIE WĄGLIKA BS/172/2001

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O DZIAŁANIACH WOJENNYCH W AFGANISTANIE I LISTACH ZAWIERAJĄCYCH RZEKOME BAKTERIE WĄGLIKA BS/172/2001 CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych

Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Łódź 2014r. Skład, redakcja i korekta techniczna: Wydawnicto Locuples Projekt okładki: Wydawnictwo Locuples

Bardziej szczegółowo

Islamiści, LGBT, lewica: toksyczna symbioza

Islamiści, LGBT, lewica: toksyczna symbioza Islamiści, LGBT, lewica: toksyczna symbioza Andrew Miller Gdy zapytamy kogoś o poglądach lewicowych, czego jest zwolennikiem, to wymieni: równość, prawa obywatelskie, prawa pracownicze, prawa kobiet i

Bardziej szczegółowo

:00 VG 23 K136. Arsam N. - Prawo dotyczące uchodźców Główne postępowanie 1 Tłumacz

:00 VG 23 K136. Arsam N. - Prawo dotyczące uchodźców Główne postępowanie 1 Tłumacz 23.3.2013 11:00 VG 23 K136. Arsam N. - Prawo dotyczące uchodźców Główne postępowanie 1 Tłumacz Arsam N., 20 lat, urodzony w Iranie. Został tam aresztowany z powodu wykroczenia karnego. Podczas czasu spędzonego

Bardziej szczegółowo

dla najmłodszych polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com

dla najmłodszych polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com dla najmłodszych.1. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com Rodzice i dzieci w islamie ` ` ` dla najmłodszych.2. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com ` dla najmłodszych.3.

Bardziej szczegółowo

Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do

Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do Anioły zawsze są obok ciebie i cały czas coś do ciebie mówią zwłaszcza wtedy, kiedy się do nich modlisz. Ich subtelny głos, który dociera do nas w postaci intuicyjnych odczuć i myśli ciężko usłyszeć w

Bardziej szczegółowo

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.

Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa. Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Załącznik nr 2 do Uchwały Nr XXIII 24.5/15 z dnia 25 marca 2015 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com dla najmłodszych 8 polska wersja: naukapoprzezzabawewordpresscom Prawdomównosc `` Mówienie prawdy to bardzo dobry zwyczaj Jeśli zawsze mówimy prawdę, chronimy się przed wieloma kłopotami Oto opowieść o

Bardziej szczegółowo

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com dla najmłodszych 8 polska wersja: naukapoprzezzabawewordpresscom Prawdomównosc Mówienie prawdy to bardzo dobry zwyczaj Jeśli zawsze mówimy prawdę, chronimy się przed wieloma kłopotami Oto opowieść o kimś,

Bardziej szczegółowo

1. Każdy ma swojego dusiołka

1. Każdy ma swojego dusiołka 1. Każdy ma swojego dusiołka Uczeń: Uczeń: a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości zna treść wiersza B. Leśmiana Dusiołek rozumie problem dotyczący znaczenia i sensu walki człowieka ze złem i przeciwnościami

Bardziej szczegółowo

Jerzy Lukierski NAUKA I RELIGIA CZY MOŻNA POGODZIĆ?

Jerzy Lukierski NAUKA I RELIGIA CZY MOŻNA POGODZIĆ? Jerzy Lukierski NAUKA I RELIGIA CZY MOŻNA POGODZIĆ? Relacja między nauką i religią jest dość złożona. Wyrazem tego jest debata pomiędzy nauką i religią, w której szczególnie w przeszłości było wiele pasji

Bardziej szczegółowo

Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10)

Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10) Lekcja 5 na 4 lutego 2017 Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10) Możemy dowiedzieć się o chrzcie Duchem Świętym i jak wierzący

Bardziej szczegółowo

Galland i Muxel nie mówią, że ich ankieta jest "reprezentatywna" dla całej młodzieży francuskiej. W sondażach

Galland i Muxel nie mówią, że ich ankieta jest reprezentatywna dla całej młodzieży francuskiej. W sondażach Francuskie badania socjologiczne wydają się nie tworzyć nowych publikacji, artykułów czy przypuszczeń dotyczących radykalizacji muzułmanów we Francji. Nie jest trudno zrozumieć, dlaczego tak się dzieje:

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia współczesnego fundamentalizmu religijnego

Zagrożenia współczesnego fundamentalizmu religijnego Zagrożenia współczesnego fundamentalizmu religijnego Justyna Chodorowska 2b Zespół Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących Fundamentalizm jest takim zaangażowaniem w pewną prawdę, które czyni zbędnym

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Temat: Nasze państwo nasze prawa.

Temat: Nasze państwo nasze prawa. Konspekt zajęć Edukacja dla bezpieczeństwa Dane informacyjne: Data: Miejsce zajęć: Czas trwania: 2x45min Prowadząca: mgr Marta Romanowska Klasa: 2a ZSZ Temat: Nasze państwo nasze prawa. Cele ogólne; Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

NAUCZANIA RELIGII MUZUŁMAŃSKIEJ

NAUCZANIA RELIGII MUZUŁMAŃSKIEJ MUZUŁMAŃSKI ZWIĄZEK RELIGIJNY W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII MUZUŁMAŃSKIEJ Białystok, sierpień 2009 r. Opracował zespół w składzie: mgr Rozalia Bogdanowicz przewodnicząca,

Bardziej szczegółowo

Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów

Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów sprawia, że otwieramy się na działanie Ducha Świętego prowadzi do zmian jest często początkiem i nauką duchowego

Bardziej szczegółowo

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW ĆWICZENIA III TERRORYZM MIĘDZYNARODOWY JAKO ZAGROŻENIE DLA WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE TERRORYZMU Terroryzm: - jedna z form przemocy politycznej - politycznie motywowana przemoc skierowana przeciw celom

Bardziej szczegółowo

Konwencje genewskie, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. z 1956 r., nr 38, poz. 171, załącznik)

Konwencje genewskie, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. z 1956 r., nr 38, poz. 171, załącznik) Konwencje genewskie, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. z 1956 r., nr 38, poz. 171, załącznik) Rozdział I Postanowienia ogólne Artykuł 2 Niezależnie od postanowień, które wejdą w życie już w czasie pokoju,

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

PRAWA DZIECKA. dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności prywatności;

PRAWA DZIECKA. dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności prywatności; PRAWA DZIECKA "Nie ma dzieci - są ludzie..." - Janusz Korczak Każdy człowiek ma swoje prawa, normy, które go chronią i pozwalają funkcjonować w społeczeństwie, państwie. Prawa mamy również my - dzieci,

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy

Bardziej szczegółowo

W zeszłym roku chrześcijanie doświadczyli większych prześladowań niż kiedykolwiek w epoce nowożytnej a oczekuje

W zeszłym roku chrześcijanie doświadczyli większych prześladowań niż kiedykolwiek w epoce nowożytnej a oczekuje W zeszłym roku chrześcijanie doświadczyli większych prześladowań niż kiedykolwiek w epoce nowożytnej a oczekuje się, że ten rok będzie gorszy: "4136 chrześcijan zabito z przyczyn związanych z wiarą według

Bardziej szczegółowo

muzułmańskim są póki co znacząco mniejsze niż te w Belgii czy we Francji, niezgodne z prawdą byłoby twierdzenie, iż takie zagrożenia nie istnieją.

muzułmańskim są póki co znacząco mniejsze niż te w Belgii czy we Francji, niezgodne z prawdą byłoby twierdzenie, iż takie zagrożenia nie istnieją. 19 czerwca 2017 roku odbyła się w sejmie RP konferencja Islam jako wyzwanie dla Polski i Europy. Zostałem na nią zaproszony i skorzystałem z tego zaproszenia. Moim celem było przede wszystkim przekazanie

Bardziej szczegółowo

Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018

Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018 + Józef Kupny Msza św. z okazji 40-lecia działalności wspólnoty Wiara i światło (Ewangelia Mt 25,14-30) Wrocław, katedra 17 XI 2018 Z pewnością wiele razy słyszeliśmy tę Ewangelię i może nam się wydawać,

Bardziej szczegółowo

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy

Bardziej szczegółowo

Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza

Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza Cele lekcji Wymagania ogólne I. Chronologia historyczna Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz ustala związki poprzedzania i następstwa.

Bardziej szczegółowo

Obecny model edukacji głuchych: plusy i minusy

Obecny model edukacji głuchych: plusy i minusy + Konferencja Orzecznictwo dla dzieci i młodzieży z dysfunkcją słuchu Obecny model edukacji głuchych: plusy i minusy Warszawa 16 czerwca 2014 r. Ośrodek Rozwoju Edukacji Joanna Łacheta Pracownia Lingwistyki

Bardziej szczegółowo

COŚ TY ATENOM ZROBIŁ SOKRATESIE. Paweł Bortkiewicz

COŚ TY ATENOM ZROBIŁ SOKRATESIE. Paweł Bortkiewicz COŚ TY ATENOM ZROBIŁ SOKRATESIE Paweł Bortkiewicz bortpa@amu.edu.pl Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie, Że ci ze złota statuę lud niesie, Otruwszy pierwej... REWOLUCJA SOKRATEJSKA uwydatnienie sprzeczności

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z religii dla klasy VIII szkoły podstawowej

Kryteria oceniania z religii dla klasy VIII szkoły podstawowej Kryteria oceniania z religii dla klasy VIII szkoły podstawowej ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. ODPOWIEDZIALNI ZA ŚWIAT 2. Aktywnie uczestniczy w lekcji

Bardziej szczegółowo

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału

Bardziej szczegółowo

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk Carlo Maria MARTINI SŁOWA dla życia Przekład Zbigniew Kasprzyk Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 WPROWADZENIE Każdego dnia wypowiadamy, słyszymy i czytamy wiele słów. Czujemy jednak, że niektóre

Bardziej szczegółowo

Adwent z Piątką Poznańską

Adwent z Piątką Poznańską Adwent z Piątką Poznańską 3 grudnia 4 grudnia 5 grudnia 6 grudnia 7 grudnia 8 grudnia 9 grudnia 10 grudnia 11 grudnia 12 grudnia 13 grudnia 14 grudnia 15 grudnia 16 grudnia 17 grudnia 18 grudnia 19 grudnia

Bardziej szczegółowo

Islamizm wiecznie żywy

Islamizm wiecznie żywy Islamizm wiecznie żywy Odpowiadając na pytanie postawione przez red. Jerzego Haszczyńskiego z Rzeczpospolitej na jego blogu http://blog.rp.pl/haszczynski/2011/10/24/widmo-fundamentalizmu -krazy-po-zachodzie,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z religii dla klasy VIII

Wymagania edukacyjne z religii dla klasy VIII Wymagania edukacyjne z religii dla klasy VIII ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. ODPOWIEDZIALNI ZA ŚWIAT 2. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle posługuje

Bardziej szczegółowo

wiecznie samotny, bo któreż ze stworzonych serc mogłoby nasycić Jego miłość? Tymczasem Bóg jest całą społecznością w wiecznym ofiarowywaniu się z

wiecznie samotny, bo któreż ze stworzonych serc mogłoby nasycić Jego miłość? Tymczasem Bóg jest całą społecznością w wiecznym ofiarowywaniu się z TRUDNY TEMAT Nauczyliśmy się słuchać łatwych kazań. Wygłaszanych, jak to się mówi, pod publiczkę. Nieraz kokieteryjnych, zalotnych, brzdąkających w bardzo serdeczną i łatwą strunę budzenia miłości do bliźniego.

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Warszawa, maj 2011 BS/57/2011 POCZUCIE ZAGROŻENIA TERRORYZMEM PO ŚMIERCI OSAMY BEN LADENA

Warszawa, maj 2011 BS/57/2011 POCZUCIE ZAGROŻENIA TERRORYZMEM PO ŚMIERCI OSAMY BEN LADENA Warszawa, maj 2011 BS/57/2011 POCZUCIE ZAGROŻENIA TERRORYZMEM PO ŚMIERCI OSAMY BEN LADENA Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

Przedmiot, źródła i drogi poznania

Przedmiot, źródła i drogi poznania Wieloznaczność pojęcia poznanie Czynność (uświadomiona) Rezultat czynności Pozostałe czynności, mające na celu uzyskanie informacji 1.Relacja poznawcza. Przedmiot Podmiot Akty poznawcze 1.1 Przedmiot poznania:

Bardziej szczegółowo

Wiadomości, umiejętności i postawy. ucznia

Wiadomości, umiejętności i postawy. ucznia dopuszczająca oceny dostateczna dobra bardzo dobra Wiadomości, umiejętności i postawy Uczeń wykazuje się znajomością: Aktów wiary, nadziei, miłości, żalu Stacji drogi krzyżowej Sakramentów Darów Ducha

Bardziej szczegółowo

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FILOZOFII XIII WIEKU

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FILOZOFII XIII WIEKU OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA FILOZOFII XIII WIEKU POWSTANIE UNIWERSYTETÓW Najwcześniej powstają dwa uniwersytety: Sorbona - Paryż Oxford Uniwersytety zostają zorganizowane na wzór struktury cechowej, w której

Bardziej szczegółowo

Trzeba przyznać, że istnieje problem z islamem

Trzeba przyznać, że istnieje problem z islamem Trzeba przyznać, że istnieje problem z islamem Islamski uczony z Indonezji, Yahya Cholil Staquf, nawołuje do uznania związku między przemocą a ortodoksyjnym islamem. Indonezja, największy na świecie muzułmański

Bardziej szczegółowo

INNY NIE ZNACZY GORSZY. na przykładzie wybranych utworów literackich

INNY NIE ZNACZY GORSZY. na przykładzie wybranych utworów literackich INNY NIE ZNACZY GORSZY na przykładzie wybranych utworów literackich ZNACZENIE SŁOWA INNY Wg SJP słowo inny ma wiele znaczeń. Między innymi: nie ten sam; drugi, pozostały; nie taki sam, różny, zmieniony,

Bardziej szczegółowo

Modułowe efekty kształcenia. BUDDYZM JAKO RELIGIA ŚWIATOWA 15 WY + 15 KW 3 ECTS Egzamin

Modułowe efekty kształcenia. BUDDYZM JAKO RELIGIA ŚWIATOWA 15 WY + 15 KW 3 ECTS Egzamin Nazwa kierunku studiów: Filozofia Specjalność: Kultury azjatyckie Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia Profil kształcenia: ogólno akademicki Modułowe efekty kształcenia W wykazie uwzględniono

Bardziej szczegółowo

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rozdział I INTEGRACJA IMIGRANTÓW 21

Spis treści. Rozdział I INTEGRACJA IMIGRANTÓW 21 Wstęp li Rozdział I INTEGRACJA IMIGRANTÓW 21 1.1. Pojęcie integracji 21 1.2. Asymilacja 25 1.3. Akulturacja 28 1.4. Wielokulturowość 30 1.5. Płaszczyzny integracji 33 1.5.1. Integracja społeczno-ekonomiczna

Bardziej szczegółowo

Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości. redakcja Andrzej Paczkowski

Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości. redakcja Andrzej Paczkowski Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości redakcja Andrzej Paczkowski Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2017 Kara-pamiec-polityka 2.indb

Bardziej szczegółowo

Nasi liderzy zwykle głupio nalegają na to, że przemoc radykalnych islamistów może być niezależna od religijnych ideałów które ta przemoc inspirują.

Nasi liderzy zwykle głupio nalegają na to, że przemoc radykalnych islamistów może być niezależna od religijnych ideałów które ta przemoc inspirują. Tytuł eseju jest tytułem najnowszej książki somalijskiej pisarki Ayaan Hirsi Ali. Ayaan studiowała politologię w Holandii i była posłanką w holenderskim parlamencie. Obecnie mieszka w USA i pracuje w instytucie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z etyki w klasie III w roku szkolnym 2017/2018 Na ocenę celującą:

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z etyki w klasie III w roku szkolnym 2017/2018 Na ocenę celującą: Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z etyki w klasie III w roku szkolnym 2017/2018 Na ocenę celującą: - uczeń rozumie potrzebę mówienia prawdy zarówno dorosłym

Bardziej szczegółowo

MIĘDZY MODERNIZMEM A FUNDAMENTALIZMEM: OBLICZA WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA ISLAMU. Odrodzenie w świecie arabskim

MIĘDZY MODERNIZMEM A FUNDAMENTALIZMEM: OBLICZA WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA ISLAMU. Odrodzenie w świecie arabskim MIĘDZY MODERNIZMEM A FUNDAMENTALIZMEM: OBLICZA WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA ISLAMU dr Katarzyna Górak-Sosnowska Katedra Socjologii Szkoła Główna Handlowa Plan wykładu Odrodzenie w świecie arabskim Modernizm Fundamentalizm

Bardziej szczegółowo

Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV

Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą. Posiada wiedzę i umiejętności, które są efektem samodzielnej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW

WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW WPŁYW RELIGII I KULTURY NA ROZWÓJ WSPÓŁCZESNYCH PAŃSTW POJĘCIE RELIGII I KULTURY RELIGIA to zespół wierzeo dotyczących ludzkości i człowieka, związanych z nim zagadnieo oraz form organizacji społecznych

Bardziej szczegółowo

Droga Czytelniczko! Drogi Czytelniku!

Droga Czytelniczko! Drogi Czytelniku! Droga Czytelniczko! Drogi Czytelniku! Wraz z podręcznikiem oddajemy do twoich rąk zeszyt ćwiczeń. Zawarte są w nim różne polecenia i zadania. Powinny one pomóc ci zrozumieć zagadnienia omawiane w podręczniku

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST POCZUCIA ZAGROŻENIA TERRORYZMEM W ZWIĄZKU Z OBECNOŚCIĄ POLSKICH ŻOŁNIERZY W IRAKU BS/106/2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WZROST POCZUCIA ZAGROŻENIA TERRORYZMEM W ZWIĄZKU Z OBECNOŚCIĄ POLSKICH ŻOŁNIERZY W IRAKU BS/106/2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Polacy myślą o uchodźcach podobnie jak reszta Europy

Polacy myślą o uchodźcach podobnie jak reszta Europy Polacy myślą o uchodźcach podobnie jak reszta Europy Grzegorz Lindenberg Z wielkich badań, przeprowadzonych w ubiegłym roku na 18 tysiącach osób w 15 krajach Europy wynika, że opinie o tym, jakich uchodźców

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy Gimnazjum im. św. Franciszka z Asyżu w Teresinie

Koncepcja pracy Gimnazjum im. św. Franciszka z Asyżu w Teresinie Koncepcja pracy Gimnazjum im. św. Franciszka z Asyżu w Teresinie,,( ) Wychowywać to nie znaczy kształcić tylko rozum, lecz kształtować harmonijnie całego człowieka, a więc także jego serce i charakter.

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z religii klasa VII. Błogosławieni, którzy szukają Jezusa. Wydawnictwo Jedność. Ocena celująca:

Kryteria oceniania z religii klasa VII. Błogosławieni, którzy szukają Jezusa. Wydawnictwo Jedność. Ocena celująca: Kryteria oceniania z religii klasa VII Błogosławieni, którzy szukają Jezusa Wydawnictwo Jedność Ocena celująca: Samodzielnie i twórczo wyjaśnia, że wiara jest wejściem w osobistą relację z Bogiem Charakteryzuje

Bardziej szczegółowo

Konspekt lekcji powtórzeniowej historii z elementami wiedzy o społeczeństwie dla klasy III B Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Międzyborowie.

Konspekt lekcji powtórzeniowej historii z elementami wiedzy o społeczeństwie dla klasy III B Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Międzyborowie. Łukasz Frączek Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Międzyborowie Konspekt lekcji powtórzeniowej historii z elementami wiedzy o społeczeństwie dla klasy III B Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Międzyborowie. Temat:

Bardziej szczegółowo

MĄDROŚCI NIEPRZEMIJAJĄCE

MĄDROŚCI NIEPRZEMIJAJĄCE Krystyna Alagor MĄDROŚCI NIEPRZEMIJAJĄCE (wydanie drugie, poprawione i połączone) Copyright by Wydawnictwo Autorskie ALAGOR Krystyna Krawczyk 2007 Skład i łamanie: Rafał Celej Wydawnictwo: W.A. ALAGOR

Bardziej szczegółowo

Oblicza fundamentalizmu

Oblicza fundamentalizmu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W RZESZOWIE Oblicza fundamentalizmu Zagrożenia współczesnego fundamentalizmu religijnego Izabela Krubnik Klasa I i Dla religii ludzie zrobią wszystko:

Bardziej szczegółowo

Tajemnice masońskiej loży

Tajemnice masońskiej loży 1/72 06:56 Tajemnice masońskiej loży Wojciech St. Mościbrodzki, Instytut Sztuka Królewska w Polsce 2/72 06:56 Zagadnienia Czym jest (a czym: nie jest) wolnomularstwo? Z masonami przez wieki i kraje Alchemia,

Bardziej szczegółowo

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,

Bardziej szczegółowo

Lekcja 10 na 9. marca 2019

Lekcja 10 na 9. marca 2019 Lekcja 10 na 9. marca 2019 Po ostatecznym ataku smoka, bestii i fałszywego proroka (Apokalipsa 13), Jan zobaczył ludzi, którzy zwyciężą w tym konflikcie (14:1-5), ich poselstwo (14:6-13), a także konsekwencje

Bardziej szczegółowo

Badanie Parlemeter Eurobarometr Parlamentu Europejskiego (EB/PE 78.2)

Badanie Parlemeter Eurobarometr Parlamentu Europejskiego (EB/PE 78.2) Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji DZIAŁ BADANIA OPINII PUBLICZNEJ Bruksela, 14 lutego 2013 r. Badanie Parlemeter Eurobarometr Parlamentu Europejskiego (EB/PE 78.2) DOKUMENT TEMATYCZNY SKUPIAJĄCY SIĘ NA

Bardziej szczegółowo

Dzień Judaizmu w Chmielniku. Dzień Judaizmu w Chmielniku stycznia 2018

Dzień Judaizmu w Chmielniku. Dzień Judaizmu w Chmielniku stycznia 2018 Dzień Judaizmu w Chmielniku 1 16 stycznia 2018 Dzień Judaizmu w Chmielniku Pokój! Pokój dalekim i bliskim! to hasło tegorocznego Dnia Judaizmu. W Ośrodku Tekst pochodzi ze strony www.sejmik-kielce.pl Dzień

Bardziej szczegółowo

HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO KLASA IV

HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO KLASA IV 2016-09-01 HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO KLASA IV Podstawa programowa przedmiotu SZKOŁY BENEDYKTA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń posługuje się podstawowymi określeniami

Bardziej szczegółowo