PROGRAM LIFE-TUTORNIG PROGRAM SZKOLEŃ. egzemplarz bezpłatny

Transkrypt

1 PROGRAM LIFE-TUTORNIG PROGRAM SZKOLEŃ egzemplarz bezpłatny

2

3 Publikacja powstała w ramach projektu PI Nawigator zdobywców przyszłości współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PROGRAM LIFE-TUTORNIG PROGRAM SZKOLEŃ Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Człowiek najlepsza inwestycja! Człowiek najlepsza inwestycja!

4

5 SPIS TREŚCI SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 5 DZIEŃ PIERWSZY 8 AGENDA 8 SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA 9 1. INTEGRACJA 9 2. KOMPETENCJE LIFE-TUTORA PROCES TUTORINGU 12 DZIEŃ DRUGI 14 AGENDA 14 SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA PROCES LIFE TUTORINGUc.d TRUDNOŚCI ZAKOŃCZENIE 18 SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 19 DZIEŃ PIERWSZY 22 AGENDA 22 SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA 23 1.INTEGRACJA KOMPETENCJE LIFE-TUTORA PROCES TUTORINGU 27 DZIEŃ DRUGI 29 AGENDA 29 SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA PROCES LIFE-TUTORINGU c.d TRUDNOŚCI ZAKOŃCZENIE 33

6

7 SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE PROGRAMU LIFE-TUTORINGU

8

9 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 7 SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Ogólny cel szkolenia Przygotowanie uczestników do realizacji programu life-tutoringu dla wychowanków domów dziecka. Warunki ogólne Szkolenie ma charakter warsztatowy. Podstawowymi formami pracy jest wykonywanie zadań w parach lub większej grupie. W każdym przypadku dobór do grup pozostawiony jest uczestnikom. W pierwszej fazie (blok Integracja) warto zachęcić uczestników, by do kolejnych par, grup dobierali się z osobami, których jeszcze nie znają to podnosi integracyjny walor ćwiczeń. Wymagana jest sala pozwalająca na swobodne przemieszczanie się, z krzesłami dla uczestników. Zalecone jest ustawienie krzeseł w kręgu. Niezbędne materiały: tablica (flip chart) z kompletem markerów, kartki A4 (500 szt.), długopisy (jeden dla każdego uczestnika), 5 bloczków karteczek samoprzylepnych (Post-it) w jednym kolorze. Czas: 16h (2 x 8h) Liczba uczestników: około 20 (pracownicy domów dziecka) Liczba prowadzących: 2 Struktura szkolenia Pierwsza część poświęcona jest kwestiom organizacyjnym i zbudowaniu bezpieczeństwa oraz zaufania w grupie szkoleniowej. Oprócz waloru integracyjnego, ćwiczenia są dobrane tak, by aktywizowały procesy poznawcze związane z tematyką szkolenia i pracy tutorów - dorosłością i samodzielnością. Druga część jest przeglądem najważniejszych kompetencji life-tutora, a za te uznajemy przede wszystkim kompetencje komunikacyjne (asertywność również włączamy w zakres umiejętności komunikacyjnych). Ta część szkolenia może być modyfikowana w trakcie szkolenia - w zależności od poziomu i dojrzałości danej grupy zalecamy zajęcie się kompetencjami/umiejętnościami adekwatnymi do potrzeb uczestników. Zaproponowane tematy odnoszą się do grupy z niewielkim doświadczeniem i niskim poziomem umiejętności w zakresie komunikacji.

10 8 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Trzecia część najdłuższa, to przejście w praktyce przez kolejne kroki pięcioetapowego procesu life-tutoringu. Ostatni blok jest poświęcony przewidywanym trudnym sytuacjom w pracy life-tutora. Pierwsza tego bloku część poświęcona jest rozpoznaniu trudności wynikających z podwójnej roli tutora, który jednocześnie jest pracownikiem domu dziecka. Druga część bloku to okazja dla każdego z uczestników do zmierzenia się z trudnymi sytuacjami w bezpiecznych szkoleniowych warunkach. Zakończenie jest zakotwiczeniem w osobistych zasobach korzystnych w pracy life-tutora. DZIEŃ PIERWSZY AGENDA DZIEŃ PIERWSZY 8h godzina czas działanie 1. INTEGRACJA 1h 15 min 5 minut 1.1. Wstęp 15 minut 1.2. Moje nadzieje i obawy (ćwiczenie) 30 minut 1.3. Rozmowy w parach (ćwiczenie) 15 minut 1.4. Przerwa 2. KOMPETENCJE LIFE-TUTORA 3 h 15 min 45 minut 2.1. Dobry dorosły (ćwiczenie) 45 minut 2.2. Style komunikacyjne (ćwiczenie) 30 minut 2.3. Komunikat JA (ćwiczenie) 30 minut 2.4. Przerwa 45 minut 2.5. Asertywność (ćwiczenie)

11 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 9 3. PROCES LIFE-TUTORINGU 3 h 30 minut 3.1. Pięć etapów tutoringu (wykład) 60 minut 3.2. Etap 1: Kontrakt (ćwiczenie) 15 minut 3.3. Przerwa 45 minut 3.4. Etap 2: Cel (ćwiczenie) 30 minut 3.5. Etap 3: Planowanie (ćwiczenie) Zakończenie 30 m SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA Czas: 8h 1. INTEGRACJA Czas: 1h 15min Cele: integracja grupy, zbudowanie atmosfery zaufania i bezpieczeństwa, aktywizacja struktur poznawczych związanych z tematyką szkolenia Wstęp Czas: 15 min. Materiały: tablica (flip chart) i mazaki Cele: zapoznanie z ideą projektu, zbudowanie bezpieczeństwa ȤȤ przywitanie, przedstawienie się prowadzących Ȥ Ȥ przedstawienie się uczestników prezentacja ram projektu i cel szkolenia Zasady pracy grupowej Metoda: pytanie otwarte do uczestników o zasady, które umożliwią im bezpieczną pracę na szkoleniu - burza mózgów, trener zapisuje postulaty na tablicy - w ten sposób powstaje lista norm grupowych; jeżeli się nie pojawią należy dodać: (1) zasadę dyskrecji, (2) zasadę nieużywania przemocy - przede wszystkim w komunikacji).

12 10 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 1.2. Moje nadzieje i obawy związane z pracą life tutora Czas: 15 min. Cele: integracja, obniżenie napięcia Moje nadzieje i obawy związane z pracą life tutora Metoda: rozmowy w parach [5 min. na osobę]; wzajemne przedstawienie partnerów na forum grupy 1.3. Rozmowy w parach Czas: 30 min. Cele: integracja, aktywizacja treści związanych z tematyką szkolenia Metoda: rozmowy w parach - trzy zmiany po 10 min. [5 min. na osobę w parze] Tematy: Moja droga do dorosłości; Trudy dorosłego życia; Co mnie wspiera w dorosłym życiu. Efekt bloku: grupa będzie zintegrowana na podstawowym poziomie umożliwiającym swobodną współpracę uczestnicy poznają siebie nawzajem, przez co poczują się bezpieczniej u uczestników zostaną zaktywizowane struktury poznawcze związane z dorosłością i samodzielnością 1.4. Przerwa Czas: 15 min. 2. KOMPETENCJE LIFE-TUTORA Czas: 3 h 15 min. przekazanie wiedzy o podstawowych kompetencjach komunikacyjnych niezbędnych w pracy z ludźmi

13 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Dobry dorosły Czas: 45 min. przekazanie wiedzy o podstawowych cechach tutora korzystnych w pracy z młodymi ludźmi Dobry dorosły Metoda: praca w trójkach [10 min. na osobę] - mówiący ma przypomnieć sobie osobiste doświadczenie z dzieciństwa z dorosłym, którego zapamiętał jako ważną, pozytywną osobę; zwrócić uwagę na to co mówił (dorosły), jak traktował dziecko, jak spędzał z nim czas, etc.; prezentacja na forum (zapisanie na tablicy listy zachowań dobrego dorosłego) i omówienie (25 min.) 2.2. Style komunikacyjne Czas: 45 min. przekazanie wiedzy o sposobach komunikowania Style komunikacyjne Metoda: wykład [10 min.] i praca w grupach [15 min.] - 4 grupy, każda dostaje do opracowania jeden styl komunikacyjny, zadanie: opisać skutki emocjonalne u odbiorcy komunikatów w danym stylu; prezentacja i omówienie [20 min.] 2.3. Komunikat JA Czas: 30 min. Materiały: kartki A4, długopisy wyksztalcenie umiejętności konstruktywnego komunikowania uczuć Komunikat Ja Metoda: praca w grupach 4-5 osób [15 min.] - zadanie: opracować reakcję/komunikat w konkretnych sytuacjach (1. tutee spóźnił się na spotkanie; 2. tutee nie wykonał kolejny raz zadania; 3. tutee jest zły na tutora, ale nie chce powiedzieć dlaczego; 4. tutee zdał bardzo trudny egzamin...); prezentacja i omówienie - analiza poprawności komunikatów [15 min.]

14 12 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 2.4. Przerwa Czas: 30 min Asertywność Czas: 30 min. ćwiczenie podstawowych umiejętności asertywnych Asertywność Metoda: praca w 4 grupach [10 min.] - każda grupa otrzymuje do opracowania jedną sytuację (1. tutee chce przełożyć sesję na inny termin - odmowa; 2. tutee zaprasza tutora na swoje urodziny postawienie granic; 3. tutee złości się na tutora, że ten nie umie mu pomóc i do niczego ta współpraca nie prowadzi przyjęcie krytyki; 4. tutor chce przełożyć termin spotkania - prośba); prezentacje-scenki [20 min.]; omówienie Efekty bloku: uczestnicy poznają w praktyce różne style komunikacyjne uczestnicy nauczą się używać stylu wspierającego uczestnicy poznają strukturę komunikatu Ja i nauczą się go używać uczestnicy poznają podstawowe umiejętności asertywnej komunikacji i nauczą się je stosować w praktyce tutoringu 3. PROCES TUTORINGU Czas: 3h Cele: przekazanie wiedzy o metodzie life-tutoringu i strukturze procesu tutoringu; przekazanie umiejętności realizowania poszczególnych etapów tutoringu 3.1. Pięć etapów tutoringu Czas: 30 min. przekazanie wiedzy o strukturze procesu tutoringu 5 etapów tutoringu Metoda: prezentacja-wykład

15 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Etap 1: Kontrakt Czas: 60 min. Materiały: kartki A4, długopisy przećwiczenie zawierania kontraktu z wychowankiem ETAP 1. Zawieranie kontraktu Metoda: praca w parach (15 min na osobę), uczestnicy wybierają rolę - tutee i tutor, po 15 minutach jest zmiana, przedmiotem spotkania jest zawarcie kontraktu na life-tutoring, kontrakt spisują w punktach na kartce; omówienie (30 min.) 3.3. Przerwa Czas: 15 min Etap 2: Cel Czas: 45 min. Materiały: kartki A4, długopisy dostarczenie umiejętności formułowania celu zgodnie z regułą SMART+ ETAP 2. Formułowanie celu Metoda: praca w trójkach, uczestnicy wybierają role - tutee, tutor i obserwator, tutor pomaga tutee sformułować jeden cel (zaleca się by był realny) zgodnie z regułą SMART+ (30 min.), omówienie (15 min.) 3.5. Etap 3: Planowanie Czas: 30 min. Materiały: karteczki samoprzylepne - kwadratowe nabycie umiejętności posługiwania się metodą planowania od końca ETAP 3. Planowanie Metoda: praca na forum [30 min.] - ochotnik, wybiera cel do zrealizowania (może być z poprzedniego ćwiczenia), sformułowanie efektu - zapisanie na karteczce, uczestnik staje w pobliżu tej karteczki (w kącie sali), następnie formułuje krok poprzedzający, przemieszcza się itd.

16 14 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 3.6. Podsumowanie dnia Czas: 30 min. integracja doświadczeń Podsumowanie doświadczeń Metoda: rundka [30 min.] Efekt bloku: uczestnicy zrozumieją strukturę pięcioetapowego life-tutoringu uczestnicy zdobędą umiejętność prawidłowego zawierania kontraktu uczestnicy nauczą się poprawnie formułować cele uczestnicy poznają metodę planowania działań od końca DZIEŃ DRUGI AGENDA DZIEŃ DRUGI 8h godzina czas działanie 3. Proces life-tutoringu 2 h 40 minut 3.7. Realizacja 40 minut 3.8. Zakończenie współpracy 15 minut 3.9. Przerwa 25 minut Podsumowanie procesu - dyskusja 4. Trudności 4 h 30 min 45 minut 4.1. Moje ograniczenia 45 minut 4.2. Obawy tutora 30 minut 4.3. Przerwa 45 minut 4.4. Opracowanie strategii 60 minut 4.5. Trudny moment - scenki 30 minut 4.6. Omówien ie scenek 15 minut 4.7. Przerwa

17 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Zakończenie 1 h 30 min 60 minut 5.1. Moje zasoby 30 minut 5.2. Podsumowanie warsztatu SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA 8h 3. PROCES LIFE TUTORINGU c.d. Czas: 2h Cele: jak wyżej 3.7. Etap 4: Realizacja Czas: 40 min. nabycie umiejętności analizowania procesu zmiany ETAP 4. Realizacja - praca nad ewaluacją zmiany w oparciu o osobiste doświadczenie metoda: praca w parach [10 min. na osobę] - mówiący opowiada o swoim doświadczeniu zmiany ze szczególnym uwzględnieniem uczuć, jakie towarzyszyły procesowi; omówienie na forum [20 min.] - wykład o trudnościach ze zmianą - z odniesieniem do osobistych doświadczeń 3.8. Etap 5: Zakończenie współpracy Czas: 40 min. nabycie umiejętności kończenia współpracy ETAP 5. Zakończenie współpracy Metoda: praca w parach [10 min. na osobę] - symulacja ostatniego spotkania z tutee; omówienie [20 min.] 3.9.Przerwa Czas: 15 min.

18 16 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE Podsumowanie procesu - dyskusja Czas: 25 min. Cele: integracja wiedzy o procesie tutoringu, wyjaśnienie wątpliwości Podsumowanie procesu life-tutoringu z punktu widzenia tutora Metoda: dyskusja na forum [25 min.] Efekt bloku: uczestnicy poznają najważniejsze czynniki mające wpływ na wprowadzanie zmiany w oparciu o osobiste doświadczenia uczestnicy nauczą się rozpoznawać przyczyny trudności ze zmianą uczestnicy nauczą się kończyć współpracę z podopiecznym w procesie life-tutoringu 4. TRUDNOŚCI Cele: przygotowanie uczestników do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w pracy z młodymi ludźmi; obniżenie lęku związanego z przewidywanymi trudnościami 4.1. Rola wychowawcy, a rola tutora Czas: 45 min. rozdzielenie ról wychowawcy i tutora Rola wychowawcy, a rola tutora - szanse i zagrożenia wynikające z podwójnej roli Metoda: rozmowy w parach - swobodna dyskusja [15 min.]; omówienie - dyskusja na forum [30 min.] 4.2. Obawy tutora Czas: 45 min.

19 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 17 Cel (dotyczy ćwiczeń 4.2., 4.4., 4.5. i 4.6.): obniżenie lęku, wypracowanie skutecznych strategii radzenia sobie z trudnościami w procesie tutoringu Obawy tutora (trudne momenty) Metoda: rozmowy w 4-5 os. [20min.]; prezentacja trudności na forum - zapisanie zgłaszanych trudnych sytuacji na tablicy [15 min.]; wybór trzech największych trudności - każdy uczestnik podchodzi do tablicy i zaznacza trzy dla niego najważniejsze trudności [10 min.] 4.3. Przerwa Czas: 30 min Opracowanie strategii Czas: 45 min. Materiały: kartki A4, długopisy Opracowanie strategii Metoda: praca w grupach [15 min.] - najczęściej wybierane trudności z ćwiczenia 4.2. przydzielane po jednej dla każdej grupy (grupy o liczebności 3-5 osób, uczestnicy sami decydują nad jaką trudnością chcą pracować - trudności/ grup nie powinno być więcej niż 5; zadanie - przygotowanie symulacji: trudność i opracowana przez grupę interwencja; prezentacja [30 min.] 4.5. Trudny moment - scenki Czas: 60 min. Trudny moment - scenki Metoda: grupy delegują dwóch aktorów - tutora i tutee [jedna scenka max 5 min.]; konieczne informacje zwrotne od grupy 4.6. Omówienie scenek Czas: 30 min. Omówienie scenek Metoda: podsumowanie przyjętych strategii, dyskusja grupowa.

20 18 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA PRACOWNIKÓW DOMÓW DZIECKA DOTYCZĄCE 4.7. Przerwa Czas: 15 min. Efekty bloku: uczestnicy nauczą się radzić z trudnymi sytuacjami w procesie life-tutoringu uczestnicy poznają różne strategie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami 5. ZAKOŃCZENIE Czas: 1,5 h Cele: zwiększenie motywacji do pracy, zwiększenie pewności siebie i swoich możliwości; podsumowanie i integracja wiedzy i doświadczeń zdobytych w trakcie szkolenia 5.1. Moje zasoby Czas: 60 min. Cele: podniesienie poczucia sprawczości, zwiększenie motywacji, zakotwiczenie w osobistych zasobach. Moje zasoby w pracy z młodymi ludźmi Metoda: rozmowy w parach, partner robi notatkę [30 min.]; prezentacja partnerów na forum [30 min.] 5.2. Podsumowanie doświadczeń Czas: 30 min. integracja doświadczeń ze szkolenia Podsumowanie doświadczeń Metoda: praca na forum - rundka Efekty bloku: uczestnicy poczują się pewniej w roli life-tutora, uczestnicy poznają swoje mocne strony (zasoby) istotne dla roli life-tutora, uczestnicy zintegrują swoje doświadczenie z całości szkolenia.

21 SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE PROGRAMU LIFE-TUTORINGU

22

23 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 21 SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE PROGRAMU LIFE-TUTORINGU Ogólny cel szkolenia Przygotowanie uczestników do realizacji programu life-tutoringu dla wychowanków domów dziecka. Warunki ogólne Szkolenie ma charakter warsztatowy - wymagana jest sala pozwalająca na swobodne przemieszczanie się, uczestnicy siedzą na krzesłach, zalecone jest ustawienie krzeseł w kręgu. Niezbędne materiały: tablica (flip chart) z kompletem markerów, kartki A4 (500 szt.), długopisy (jeden dla każdego uczestnika), 5 bloczków karteczek samoprzylepnych (Post-it) w jednym kolorze. Podstawowymi formami pracy są najprostsze metody praca w parze lub większej grupie. W każdym przypadku dobór do grup pozostawiamy uczestnikom. W pierwszej fazie (blok Integracja) warto zachęcić uczestników, by do kolejnych par, grup dobierali się z osobami, których jeszcze nie znają co podnosi integracyjny walor ćwiczeń. Czas: 16h (2 x 8h) Liczba uczestników z podziałem na grupy (grupy liczące od 10 do 20 osób) (wolontariusze - przedstawiciele wolnych zawodów, psychologowie, trenerzy, wychowawcy, nauczyciele) Struktura szkolenia Pierwsza część poświęcona jest organizacji i zbudowaniu bezpieczeństwa i zaufania w grupie szkoleniowej, oprócz waloru integracyjnego, ćwiczenia są dobrane tak, by aktywizowały procesy poznawcze związane z tematyką szkolenia i pracy tutorów - dorosłością i samodzielnością. Druga część jest przeglądem najważniejszych kompetencji life-tutora, a za te uznajemy przede wszystkim kompetencje komunikacyjne (asertywność również włączamy w zakres umiejętności komunikacyjnych). Ta część szkolenia może być modyfikowana w trakcie szkolenia - w zależności od poziomu i dojrzałości danej grupy zalecamy zajęcie się kompetencjami/umiejętnościami adekwatnymi do potrzeb uczestników. Zaproponowane tematy odnoszą się do grupy z niewielkim doświadczeniem i niskim poziomem umiejętności w zakresie komunikacji.

24 22 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE Trzecia część najdłuższa, to przejście w praktyce przez kolejne kroki pięcioetapowego procesu life-tutoringu. Ostatni blok jest poświęcony przewidywanym trudnym sytuacjom w pracy life-tutora. Pierwsza część poświęcona jest rozpoznaniu trudności wynikających z podwójnej roli tutora, który jednocześnie jest pracownikiem domu dziecka. Druga część, to okazja dla każdego z uczestników do zmierzenia się z trudnymi sytuacjami w bezpiecznych szkoleniowych warunkach. Zakończenie jest zakotwiczeniem w osobistych zasobach korzystnych w pracy life-tutora. DZIEŃ PIERWSZY AGENDA DZIEŃ PIERWSZY 8h godzina czas działanie 1. INTEGRACJA 1h 15m 15 minut 1.1. Wstęp 15 minut 1.2. Moje nadzieje i obawy (ćwiczenie) 30 minut 1.3. Rozmowy w parach (ćwiczenie) 15 minut 1.4. Przerwa 2. KOMPETENCJE LIFE-TUTORA 3h 15m 45 minut 2.1. Dobry dorosły (ćwiczenie) 45 minut 2.2. Style komunikacyjne (ćwiczenie) 30 minut 2.3. Komunikat JA (ćwiczenie) 30 minut 2.4. Przerwa 45 minut 2.5. Asertywność (ćwiczenie)

25 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE PROCES LIFE-TUTORINGU 3h 30 minut 3.1. Pięć etapów tutoringu (wykład) 60 minut 3.2. Etap 1: Kontrakt (ćwiczenie) 15 minut 3.3. Przerwa 45 minut 3.4. Etap 2: Cel (ćwiczenie) 30 minut 3.5. Etap 3: Planowanie (ćwiczenie) Zakończenie 30 m SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA Czas: 8 h 1.INTEGRACJA Czas: 1h 15m Cele: integracja grupy, zbudowanie atmosfery zaufania i bezpieczeństwa, uruchomienie struktur poznawczych związanych z tematyką szkolenia Wstęp Czas: 15 min. Cele: zapoznanie z ideą projektu, zbudowanie bezpieczeństwa. ȤȤ przywitanie, przedstawienie się prowadzących ȤȤ przedstawienie się uczestników ȤȤ prezentacja ram projektu i celu szkolenia Zasady pracy grupowej Metoda: pytanie otwarte do uczestników o zasady, które umożliwią im bezpieczną pracę na szkoleniu.

26 24 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 1.2. Moje nadzieje i obawy związane z pracą life-tutora Czas: 15 min. Cele: integracja, obniżenie napięcia. Moje nadzieje i obawy związane z pracą life-tutora Metoda: rozmowy w parach [5 min. na osobę]; wzajemne przedstawienie partnerów na forum grupy 1.3. Rozmowy w parach Czas: 30 min. integracja, aktywizacja treści związanych z tematyką szkolenia Metoda: rozmowy w parach - trzy zmiany po 10 min. [5 min. na osobę w parze] Tematy: Moja droga do dorosłości; Trudy dorosłego życia; Co mnie wspiera w dorosłym życiu. Efekty bloku: grupa będzie zintegrowana na podstawowym poziomie umożliwiającym swobodną współpracę uczestnicy poznają siebie nawzajem, przez co poczują się bezpieczniej u uczestników zostaną zaktywizowane struktury poznawcze związane z dorosłością i samodzielnością 1.4. Przerwa Czas: 15 min.

27 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE KOMPETENCJE LIFE-TUTORA Czas: 3h 15 min. przekazanie wiedzy o podstawowych kompetencjach komunikacyjnych niezbędnych w pracy z ludźmi 2.1. Dobry dorosły Czas: 45 min. przekazanie wiedzy o podstawowych cechach tutora korzystnych w pracy z młodymi ludźmi Dobry dorosły Metoda: praca w trójkach [10 min. na osobę] - mówiący ma przypomnieć sobie osobiste doświadczenie z dzieciństwa z dorosłym, którego zapamiętał jako ważną, pozytywną osobę; zwrócić uwagę na to co mówił (dorosły), jak traktował dziecko, jak spędzał z nim czas, etc.; prezentacja na forum (zapisanie na tablicy listy zachowań dobrego dorosłego) i omówienie (25 min.) 2.2. Style komunikacyjne przekazanie wiedzy o sposobach komunikowania Style komunikacyjne Metoda: wykład [10 min.] i praca w grupach [15 min.] - 4 grupy, każda dostaje do opracowania jeden styl komunikacyjny, zadanie: opisać skutki emocjonalne u odbiorcy komunikatów w danym stylu; prezentacja i omówienie [20 min.]

28 26 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 2.3. Komunikat JA Czas: 30 min. Materiały: kartki A4, długopisy wyksztalcenie umiejętności konstruktywnego komunikowania uczuć Komunikat Ja Metoda: praca w grupach 4-5 osób [15 min.] - zadanie: opracować reakcję/komunikat w konkretnych sytuacjach (1. tutee spóźnił się na spotkanie; 2. tutee nie wykonał kolejny raz zadania; tutee jest zły na tutora, ale nie chce powiedzieć dlaczego; 4. tutee zdał bardzo trudny egzamin...); prezentacja i omówienie analiza poprawności komunikatów [15 min.] 2.4. Przerwa Czas: 30 min Asertywność Czas: 30 min. ćwiczenie podstawowych umiejętności asertywnych Asertywność Metoda: praca w 4 grupach [10 min.] każda grupa otrzymuje do opracowania jedną sytuację (1. tutee chce przełożyć sesję na inny termin odmowa; 2. tutee zaprasza tutora na swoje urodziny postawienie granic; 3. tutee złości się na tutora, że ten nie umie mu pomóc i do niczego ta współpraca nie prowadzi - przyjęcie krytyki; 4. tutor chce przełożyć termin spotkania prośba); prezentacje-scenki [20 min.]; omówienie Efekty bloku: uczestnicy poznają w praktyce różne style komunikacyjne uczestnicy nauczą się używać stylu wspierającego uczestnicy poznają strukturę komunikatu Ja i nauczą się go używać uczestnicy poznają podstawowe umiejętności asertywnej komunikacji i nauczą się je stosować w praktyce tutoringu

29 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE PROCES TUTORINGU Czas: 3h Cele: przekazanie wiedzy o metodzie life-tutoringu i strukturze procesu tutoringu, przekazanie umiejętności realizowania poszczególnych etapów tutoringu Pięć etapów tutoringu Czas: 30 min. przekazanie wiedzy o strukturze procesu tutoringu Pięć etapów tutoringu Metoda: prezentacja-wykład 3.2. ETAP 1. Zawieranie kontraktu Czas: 60 min. Materiały: kartki A4, długopisy przećwiczenie zawierania kontraktu z wychowankiem ETAP 1. Zawieranie kontraktu Metoda: praca w parach (15 min na osobę), uczestnicy wybierają rolę - tutee i tutor, po 15 minutach jest zmiana, przedmiotem spotkania jest zawarcie kontraktu na life-tutoring, kontrakt spisują w punktach na kartce; omówienie (30 min.) 3.3. Przerwa Czas: 15 min.

30 28 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 3.4. ETAP 2. Formułowanie celu Czas: 45 min. Materiały: kartki A4, długopisy dostarczenie umiejętności formułowania celu zgodnie z regułą SMART+ ETAP 2. Formułowanie celu Metoda: praca w trójkach, uczestnicy wybierają role - tutee, tutor i obserwator, tutor pomaga tutee sformułować jeden cel (zaleca się by był realny) zgodnie z regułą SMART+ (30 min.), omówienie (15 min.) 3.5. ETAP 3. Planowanie Czas: 30 min. Materiały: karteczki samoprzylepne - kwadratowe nabycie umiejętności posługiwania się metodą planowania od końca ETAP 3. Planowanie Metoda: praca na forum [30 min.] - ochotnik, wybiera cel do zrealizowania (może być z poprzedniego ćwiczenia), sformułowanie efektu - zapisanie na karteczce, uczestnik staje w pobliżu tej karteczki (w kącie sali), następnie formułuje krok poprzedzający, przemieszcza się, itd Zakończenie Czas: 30 min. integracja doświadczeń Podsumowanie doświadczeń Metoda: rundka [30 min.] Efekty bloku: uczestnicy zrozumieją strukturę pięcioetapowego life-tutoringu uczestnicy zdobędą umiejętność prawidłowego zawierania kontraktu uczestnicy nauczą się poprawnie formułować cele uczestnicy poznają metodę planowania działań od końca

31 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 29 DZIEŃ DRUGI AGENDA DZIEŃ DRUGI 8h godzina czas działanie 3. Proces life-tutoringu 2h 40 minut 3.7. Realizacja 40 minut 3.8. Zakończenie współpracy 15 minut 3.9. Przerwa 25 minut Podsumowanie procesu - dyskusja 4. Trudności 4 h 30 min 45 minut 4.1. Moje ograniczenia 45 minut 4.2. Obawy tutora 30 minut 4.3. Przerwa 45 minut 4.4. Opracowanie strategii 60 minut 4.5. Trudny moment - scenki 30 minut 4.6. Omówienie scenek 15 minut 4.7. Przerwa 5. Zakończenie 1 h 30 min 60 minut 5.1. Moje zasoby 30 minut 5.2. Podsumowanie warsztatu

32 30 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA 8h 3. PROCES LIFE-TUTORINGU c.d. Czas: 2h Cele: jak wyżej 3.7. ETAP 4. Realizacja Czas: 40 min. nabycie umiejętności analizowania procesu zmiany ETAP 4. Realizacja - praca nad ewaluacją zmiany w oparciu o osobiste doświadczenie Metoda: praca w parach [10 min. na osobę] - mówiący opowiada o swoim doświadczeniu zmiany ze szczególnym uwzględnieniem uczuć, jakie towarzyszyły procesowi; omówienie na forum [20 min.] - wykład o trudnościach ze zmianą - z odniesieniem do osobistych doświadczeń 3.8. ETAP 5. Zakończenie współpracy Czas: 40 min. nabycie umiejętności kończenia współpracy ETAP 5. Zakończenie współpracy Metoda: praca w parach [10 min. na osobę] - symulacja ostatniego spotkania z tutee; omówienie [20 min.] 3.9. Przerwa Czas: 15 min.

33 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE Podsumowanie procesu life-tutoringu z punktu widzenia tutora Czas: 25 min. integracja wiedzy o procesie tutoringu, wyjaśnienie wątpliwości Podsumowanie procesu life-tutoringu z punktu widzenia tutora Metoda: dyskusja na forum [25 min.] Efekt bloku: uczestnicy poznają najważniejsze czynniki mające wpływ na wprowadzanie zmiany - w oparciu o osobiste doświadczenia uczestnicy nauczą się rozpoznawać przyczyny trudności ze zmianą uczestnicy nauczą się kończyć współpracę z podopiecznym w procesie life- tutoringu 4. TRUDNOŚCI Czas: 3h 45 m Cele: przygotowanie uczestników do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w pracy z młodymi ludźmi, obniżenie lęku związanego z przewidywanymi trudnościami 4.1. Moje ograniczenia w pracy z młodymi ludźmi - autorefleksja Czas: 45 min. zwiększenie świadomości własnych ograniczeń w pracy tutora Moje ograniczenia w pracy z młodymi ludźmi - autorefleksja Metoda: rozmowy w parach [10 min. na osobę]; omówienie - dyskusja na forum [25 min.]

34 32 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 4.2. Obawy tutora (trudne momenty) Czas: 45 min. Cele (dotyczy ćwiczeń 4.2., 4.4., 4.5. i 4.6.): obniżenie lęku, wypracowanie skutecznych strategii radzenia sobie z trudnościami w procesie tutoringu Obawy tutora (trudne momenty) Metoda: rozmowy w 4-5 os. [20min.]; prezentacja trudności na forum - zapisanie zgłaszanych trudnych sytuacji na tablicy [15 min.]; wybór trzech największych trudności - każdy uczestnik podchodzi do tablicy i zaznacza trzy dla niego najważniejsze trudności [10 min.] 4.3. Przerwa Czas: 30 min Opracowanie strategii Czas: 45 min. Materiały: kartki A4, długopisy Opracowanie strategii Metoda: praca w grupach [15 min.] - najczęściej wybierane trudności z ćwiczenia 4.2. przydzielane po jednej dla każdej grupy (grupy o liczebności 3-5 osób, uczestnicy sami decydują nad jaką trudnością chcą pracować - trudności/grup nie powinno być więcej niż 5); zadanie - przygotowanie symulacji: trudność i opracowana przez grupę interwencja; prezentacja [30 min.] 4.5. Trudny moment scenki Czas: 60 min. Trudny moment - scenki Metoda: grupy delegują dwóch aktorów - tutora i tutee [jedna scenka max 5 min.]; konieczne informacje zwrotne od grupy

35 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE Omówienie scenek Czas: 30 min. Omówienie scenek Metoda: podsumowanie przyjętych strategii, dyskusja grupowa Przerwa Czas: 15 min. Efekty bloku: uczestnicy nauczą się radzić z trudnymi sytuacjami w procesie life-tutoringu uczestnicy poznają różne strategie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami 5. ZAKOŃCZENIE Czas: 1,5h Cele: zwiększenie motywacji do pracy, zwiększenie pewności siebie i swoich możliwości podsumowanie i integracja wiedzy i doświadczeń zdobytych w trakcie szkolenia Moje zasoby w pracy z młodymi ludźmi Czas: 60 min. podniesienie poczucia sprawczości, zwiększenie motywacji, zakotwiczenie w osobistych zasobach. Moje zasoby w pracy z młodymi ludźmi Metoda: rozmowy w parach, partner robi notatkę [30 min.]; prezentacja partnerów na forum [30 min.]

36 34 PROGRAM LIFE-TUTORNIG. PROGRAM SZKOLEŃ SZKOLENIE DLA WOLONTARIUSZY DOTYCZĄCE 5.2. Podsumowanie doświadczeń Czas: 30 min. integracja doświadczeń ze szkolenia Podsumowanie doświadczeń Metoda: praca na forum - rundka Efekty bloku: uczestnicy poczują się pewniej w roli life-tutora, uczestnicy poznają swoje mocne strony (zasoby) istotne dla roli life-tutora, uczestnicy zintegrują swoje doświadczenie z całości szkolenia.

37

38

39

40 Pr o j e k t w s p ó ł f i n a n s o w a ny z e ś ro d k ó w U n i i E u ro p e j s k i e j w r a m a c h E u r o p e j s k i e g o Fu n d u s z u S p o ł e c z n e g o Człowiek najlepsza inwestycja!