Magdalena Bobińska Rozkład materiału z planem wynikowym do podręczników Świat w słowach i obrazach oraz Gramatyka i stylistyka dla klasy I gimnazjum

Transkrypt

1 1 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa 2011 Magdalena Bobińska Rozkład materiału z planem wynikowym do podręczników Świat w słowach i obrazach oraz Gramatyka i stylistyka dla klasy I gimnazjum Liczba godzin Nr treści nauczania w podstawie programowej Temat lekcji Teksty literackie, teksty kultury, treści językowe i stylistyczne, formy wypowiedzi Kluczowe pojęcia i umiejętności Podstawowy P Poziom wymagań Ponadpodstawowy PP 2 II, 2: 1), 2), 3), 6), 8); III, 1: 1) Pechowa randka 2 II, 1: 1), 2: 2), 4), 3: 1) II, 1: 1), 2: 2), 4), 11), 3: 1) Pierzchnijcie, smutki J. Herriot To nie powinno się zdarzyć (fragment, s. 126), opowiadanie z elementami opisu przeżyć wewnętrznych K. Wierzyński Zielono mam w głowie (s. 191) 100 m (s. 193) analizowanie elementów świata przedstawionego rozpoznawanie narracji pierwszoosobowej nazywanie uczuć i przeżyć bohatera szukanie źródeł komizmu tworzenie opowiadania z elementami opisu przeżyć wewnętrznych analizowanie i interpretowanie wierszy rozpoznawanie środków poetyckich nazywanie uczuć podmiotu lirycznego Uczeń: Jamesa Herriota czyta cicho ze zrozumieniem określa rodzaj narracji określa elementy świata przedstawionego wylicza cechy bohatera nazywa uczucia bohatera cytuje odpowiednie fragmenty tekstu formułuje rady dla bohatera redaguje opowiadanie z elementami opisu przeżyć wewnętrznych Kazimierza Wierzyńskiego opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych określa nastrój wiersza wypisuje sformułowania wywołujące barwne wrażenia nazywa motywy roślinne Uczeń: określa motywy działania bohatera wskazuje elementy komizmu redaguje dalszy ciąg zdarzeń w formie listu lub dialogu przytacza argumenty zachęcające do poznania całej powieści, wykorzystując terminologię właściwą utworom epickim wyjaśnia, w jaki sposób nastrój wiersza oddziałuje na czytelnika wyjaśnia symboliczne znaczenia kolorów korzysta ze słownika symboli wyjaśnia sens wyznania podmiotu lirycznego nazywa stany emocjonalne podmiotu lirycznego

2 2 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 3), 4), 9), 3: 3); III, 1: 2), 4), 2: 3), 4), 5), 6) Moim zdaniem, czyli jak wyrazić swoją opinię 2 I, 3: 5); III, 2: 10) Co powinniśmy wiedzieć o czasowniku Jeżeli chodzi o mnie opinia i jej uzasadnienie (s. 119) Czasowniki (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s. 9 16) formułowanie opinii popartej uzasadnieniem posługiwanie się słownictwem pozwalającym wyrazić i uzasadnić własne zdanie forma osobowa czasownika odmiana formy osobowej czasownika poprawne posługiwanie się trybami czasownika poprawne zapisywanie trybu przypuszczającego czasownika funkcje czasownika wyjaśnia, czym jest przerzutnia odczytuje przerzutnie tworzy wersję malarską wiersza nazywa wrażenia czytelnicze określa tematykę utworu nazywa postać mówiącą, uzasadniając wypowiedź cytatami podaje cechy postaci mówiącej określa cel sportowca; środki, które prowadzą do celu; przeciwnika, którego musi pokonać wyjaśnia, czym jest rym rozróżnia rymy dokładane i niedokładne, żeńskie i męskie odczytuje rymy z wiersza wybiera sformułowania podkreślające fakt wypowiadania się we własnym imieniu układa zdania złożone, w których do opinii dodaje wstępny argument wyraża własne zdanie, uzasadniając je odróżnia czasownik od innych części mowy na podstawie znaczenia i pytań rozpoznaje i określa formy osoby, liczby, czasu i rodzaju odróżnia formy osobowe od nieosobowych (bezokolicznik, formy na -no, -to) rozpoznaje i tworzy formy trybu oznajmującego, rozkazującego, przypuszczającego pisze poprawnie cząstki -bym, -byś, -by określa funkcje czasownika w zdaniu wyjaśnia, jaką funkcję pełnią motywy roślinne wyjaśnia stosowanie przerzutni tworzy i opisuje wersję malarską wiersza określa funkcję, jaką pełnią rymy w wierszu proponuje inny tytuł dla utworu, uzasadniając wypowiedź wymienia bohaterów innych utworów, którzy cechami przypominają postać mówiącą w wierszu wyraża opinię na temat wierszy o tematyce sportowej dokonuje adaptacji wiersza na obrazy filmowe przekształca podane sformułowania w taki sposób, by sygnalizowały fakt wypowiadania się we własnym imieniu wyraża własną opinię, gromadząc na jej poparcie kilka argumentów formułuje wypowiedzi logiczne, zrozumiałe i poprawne pod względem językowym stosuje różne formy czasownikowe w zależności od formy wypowiedzi celowo stosuje różne tryby czasownika w wypowiedziach ustnych i pisemnych

3 3 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 2), 11), 2: 3); II, 1: 2), 2: 1), 7), 4: 2); III, 1: 3) 2 I, 1: 2), 11), 2: 3); II, 1: 2), 2: 1), 4), 7), 4: 2); III, 1: 3) Mityczne początki świata A co na to Biblia? Fragmenty Księgi o poznaniu stworzenia Re i obalenia Apopa, Enuma elisz, Przemian Owidiusza, Teogonii Hezjoda (s. 8 10) Biblia fragmenty Starego Testamentu, Księgi Rodzaju (1,1 2,4: Historia początków świata i ludzkości) (s. 16) (2, 8 25: Pierwotny stan szczęścia) (s. 20) wyszukiwanie w tekście potrzebnych informacji korzystanie z przypisów analizowanie i porównywanie tekstów nazywanie symbolicznych znaczeń mit wyszukiwanie w tekście potrzebnych informacji korzystanie z przypisów analizowanie i porównywanie tekstów nazywanie symbolicznych znaczeń, szukanie motywów symbol, motyw czyta cicho ze zrozumieniem klasyfikuje poznane teksty jako mity redaguje notatkę o cechach mitu, korzystając ze Słowniczka terminów literackich i kulturowych określa tematykę poznanych fragmentów mitów omawia motyw stworzenia porównuje elementy świata przedstawionego mitów w celu wskazania podobieństw i różnic porządkuje w formie planu kolejność następowania zjawisk w każdej ze starożytnych wizji powstania świata określa tematykę tekstu klasyfikuje przeczytany tekst jako fragment Biblii wymienia elementy stworzenia w kolejności, o jakiej wspomina Biblia nazywa uczucia towarzyszące Bogu podczas aktu stworzenia cytuje odpowiednie fragmenty tekstu porównuje biblijny opis stworzenia z relacją o powstaniu świata zawartą w mitach ludów starożytnych klasyfikuje przeczytany tekst jako fragment Biblii określa tematykę tekstu określa elementy świata przedstawionego, odwołując się do tekstu odpowiada na pytania, cytując odpowiednie fragmenty tekstu rozumie raj jako synonim szczęścia dobiera reprodukcję, która bardziej odpowiada opisowi biblijnego Edenu porządkuje w formie streszczenia kolejność następowania zjawisk w każdej ze starożytnych wizji powstania świata wyjaśnia pojęcie mit pierwotny odczytuje fragmenty mitów, które opowiadają w sposób obrazowy odczytuje znaczenia symboliczne postrzega Biblię jako źródło gatunków wymienia cechy charakterystyczne dla tekstów biblijnych rozpoznaje i nazywa motywy uzasadnia własne zdanie, podając odpowiednie argumenty porównuje różne ujęcia fabularne, motywy, język wyjaśnia motyw raju, stworzenia nazywa wartości definiuje pojęcia motyw, symbol omawia motyw Edenu w kulturze redaguje opis miejsca (ogród Eden)

4 4 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 1); II, 1: 1), 2), 11), 4: 2); III, 1: 1), 2) 1 I, 1: 2), 11), 2: 3); II, 1: 2), 2: 1), 4), 7), 4: 1), 2); III, 1: 1), 3) 1 I, 3: 8); III, 2: 10) Sztuka patrzenia Kim jest siewca? Pisał, został napisany, czyli o stronach czasownika Reprodukcje Stworzenie Adama Michała Anioła lub (i) obrazu przedstawiającego Raj, np. Ogród rozkoszy ziemskich H. Boscha (s. 20, 24) Biblia fragmenty Nowego Testamentu, Przypowieść o siewcy (s. 26) Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) analizowanie i interpretowanie dzieła plastycznego porównywanie różnych tekstów kultury opisywanie reprodukcji obrazu analizowanie i interpretowanie tekstu nazywanie symbolicznych i alegorycznych znaczeń symbol, alegoria, przypowieść czasownik przechodni, nieprzechodni; strona czynna i bierna czasownika określanie funkcji strony czynnej i biernej proponuje inny tytuł do przeczytanego fragmentu Biblii rysuje drzewo życia lub drzewo poznania dobra i zła autora i dzieła ogląda fragment malowidła rozpoznaje na obrazie biblijny motyw stworzenia człowieka określa czas i miejsce wydarzeń wymienia elementy obrazu opowiada o poszczególnych elementach obrazu nazywa uczucia postaci przedstawionych na obrazie wyjaśnia sens obrazu, korzystając z informacji w podręczniku czyta głośno wypowiada się na temat narratora określa elementy świata przedstawionego rozpoznaje w utworze przypowieść podaje cechy przypowieści na podstawie poznanego tekstu odczytuje ukryty sens przypowieści oraz jej wymowę redaguje tekst wyjaśniający współczesnym językiem znaczenie przypowieści o siewcy odróżnia czasownik od innych części mowy rozpoznaje formy osoby, liczby, czasu i rodzaju określa zasady kompozycji obrazu wyjaśnia biblijny motyw stworzenia człowieka wyjaśnia znaczenie poszczególnych elementów obrazu wyjaśnia symbolikę, odwołując się do Biblii wyjaśnia, na czym polega technika fresku omawia podobieństwa i różnice dotyczące rodowodu człowieka przedstawionego w malarstwie i literaturze rozpoznaje i nazywa wartości wyjaśnia, czym charakteryzują się alegoria, symbol, przenośnia wyjaśnia znaczenie motywów alegorycznych i symbolicznych redaguje opowieść z wykorzystaniem motywów alegorycznych lub symbolicznych określa funkcje strony czynnej i biernej stosuje strony czasownika w zależności od rodzaju tekstu

5 5 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 1), 3); II, 2: 1), 7), 3: 1), 4: 1), 2); III: 1: 1), 4) 1 I, 1: 1), 2), 3), 3: 1) Tezeusz bohater czy łotr? Skąd się wzięły mity? 2 Sprawdzian nr 1 i omówienie J. Parandowski Dzieje Tezeusza (s. 31) Z. Kubiak U źródeł mitów greckich (s. 38) przekształcanie strony czynnej na bierną i odwrotnie wyszukiwanie informacji w tekście charakteryzowanie bohatera wartościowanie czynów bohatera nazywanie symbolicznych znaczeń mit grecki, heros tworzenie tekstu: opowiadania lub opisu przeżyć wewnętrznych wyszukiwanie w tekście potrzebnych informacji odróżnia formy osobowe od nieosobowych rozpoznaje formy trybu nazywa strony czasownika przekształca stronę czynną na bierną i odwrotnie Jana Parandowskiego czyta cicho ze zrozumieniem klasyfikuje utwór jako mit wyjaśnia, czym jest mit i mitologia określa elementy świata przedstawionego wymienia dokonania bohatera, jego zasługi i winy wymienia sposoby upamiętnienia przez Ateńczyków postaci Tezeusza redaguje napis, jaki można by umieścić na pomniku Tezeusza wyjaśnia, czym jest prawda historyczna, fikcja literacka, fantastyka wyjaśnia frazeologizmy wywodzące się z mitologii Zygmunta Kubiaka czyta cicho ze zrozumieniem, wybierając odpowiednie informacje odróżnia mity heroiczne od innych zapisuje w punktach dzieje Grecji i jej kultury kwalifikuje tekst jako popularnonaukowy, uzasadniając własne zdanie rozróżnia czasowniki przechodnie i nieprzechodnie wymienia znane mity opowiada o znanych bogach i bohaterach mitologicznych ocenia dokonania bohatera formułuje hipotezę, uzasadnia ją, korzystając z tekstu źródłowego wyjaśnia sens mitu, odwołując się do tekstu wyjaśnia symboliczne znaczenie nici Ariadny i labiryntu redaguje opowiadanie twórcze wyjaśnia symbolikę motywu morza wyjaśnia związek pieśni z mitem tworzy oś czasu

6 6 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 2); II, 2: 2), 6), 7), 3: 2), 4: 1), 2); III, 1: 3) 1 I, 1: 2), 3: 1); II, 2: 2), 6), 7), 3: 2), 4: 1), 2); Roland średniowieczny idol Niezwykły czyn pana Longinusa Podbipięty Pieśń o Rolandzie (fragment, s. 44) H. Sienkiewicz Ogniem i mieczem (fragment, s. 106) wyszukiwanie informacji w tekście rozpoznawanie kontekstu historycznego; odróżnianie prawdy historycznej od fikcji literackiej charakteryzowanie bohatera ocenianie i wartościowanie jego postawy epos rycerski kodeks rycerski, motyw rycerza wyszukiwanie informacji w tekście charakteryzowanie bohatera ocenianie i wartościowanie jego patriotycznej postawy porównywanie bohaterów różnych tekstów wskazywanie motywu rycerza w różnych tekstach powieść historyczna zapoznaje się z tłem historycznym wypadków, o których opowiada utwór czyta głośno określa elementy świata przedstawionego wypowiada się na temat utworu, ilustrując wypowiedź odpowiednimi fragmentami tekstu sporządza plan wydarzeń nazywa cechy bohatera ocenia postawę bohatera wyjaśnia, na czym polegał ideał rycerza komentuje zachowanie Rolanda, odwołując się do zasad etyki rycerskiej redaguje napis nagrobny klasyfikuje Pieśń o Rolandzie jako epos rycerski Henryka Sienkiewicza oraz utworu czyta cicho ze zrozumieniem określa elementy świata przedstawionego cytuje fragmenty opisujące stan ducha bohatera ocenia postępowanie bohaterów wymienia wartości typowe dla etyki rycerskiej, odnosząc je do bohaterów redaguje napis nagrobny wskazuje w tekście odwołania do tradycji kulturowej odróżnia język naukowy od literackiego odróżnia powieść historyczną od innych rodzajów powieści odróżnia relację o zdarzeniach od komentarza oddziela prawdę historyczną od fikcji literackiej podaje cechy eposu rycerskiego sporządza kodeks rycerski redaguje sprawozdanie notuje w punktach wydarzenia tworzące fabułę i omawia związki między nimi dzieli elementy świata przedstawionego na fikcyjne i historyczne wyjaśnia motywy działania bohaterów komentuje sposób opowiadania narratora (narracja obiektywna i subiektywna) zapisuje w punktach dekalog rycerski wyjaśnia różnice między powieścią historyczną a naukową pracą historyczną wyjaśnia, czym charakteryzuje się język naukowy i literacki relacjonuje wydarzenia językiem pracy naukowej lub podręcznika do historii podaje cechy powieści historycznej

7 7 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 1), 10); II, 2: 10), 11); III, 1: 1) 2 (lekcje dodatkowe) Jak powieść przenieść na ekran filmowy? Film Ogniem i mieczem J. Hoffmana J. Hoffman Ogniem i mieczem (fragment scenariusza, s. 283) R. Włodek Ze stronic na ekran, czyli o adaptacji filmowej (nie tylko Ogniem i mieczem ) (s. 289) porównywanie różnych tekstów kultury: powieści, scenariusza, filmu adaptacja, ekranizacja, scena, ujęcie, plany filmowe Jerzego Hoffmana czyta cicho ze zrozumieniem klasyfikuje poznany tekst jako scenariusz filmowy wymienia informacje zawarte w scenariuszu filmowym porównuje fragment scenariusza z odpowiednim fragmentem literackiego pierwowzoru i wymienia różnice między nimi porównuje fragment filmu z fragmentem scenariusza proponuje utwór będący dobrym materiałem na scenariusz, uzasadniając wybór autora tekstu czyta cicho ze zrozumieniem, mając na uwadze informacje podane w tekście wyjaśnia pojęcie adaptacji filmowej wymienia etapy adaptacji filmowej wymienia adaptacje filmowe powieści Sienkiewicza w kolejności chronologicznej wyjaśnia, dlaczego Hoffman ekranizował części trylogii w odwrotnej kolejności rozróżnia pojęcia: scenariusz i scenopis uzupełnia brakujące ogniwa procesu powstawania scenariusza kwalifikuje podane prace nad filmem do okresu przedprodukcji lub postprodukcji definiuje pojęcie scenariusz filmowy omawia podobieństwa i różnice między scenariuszem a tekstem epickim i dramatycznym uzasadnia zasadność zmian w scenariuszu w odniesieniu do literackiego pierwowzoru wyjaśnia różnice między scenariuszem a jego realizacją filmową przekształca fragment powieści na scenariusz filmowy przytacza przykłady różnych adaptacji filmowych wymienia we właściwej kolejności etapy adaptacji filmowej wyjaśnia pojęcie filmowości literatury podaje przykłady filmowości literatury wyjaśnia, czym różni się scenariusz od scenopisu redaguje instrukcję dla filmowców, stosując fachowe słownictwo formułuje komentarz dotyczący obsady aktorskiej, uzasadniając swą opinię

8 8 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 4), 5), 6), 7), 8), 9); II, 4: 1), 2), 3); III, 1: 5), 6), 7), 2: 3) Uczymy się dyskutować 1 Bohaterowie czy szaleńcy? czy potrafimy zrozumieć dawnych bohaterów? 2 II, 1: 1), 2), 2: 4), 7), 3: 3); III, 1: 1) Co powinniśmy wiedzieć o hymnie narodowym? Moje zdanie jest takie czyli warsztat dyskutanta (s. 78) Pieśń o Rolandzie, Ogniem i mieczem (fragmenty, s. 44, 106) J. Krasicki Święta miłości kochanej ojczyzny (s. 168) J. Wybicki Pieśń Legionów Polskich we Włoszech (s. 172) poznanie zasad kulturalnej dyskusji gromadzenie słownictwa przydatnego w dyskusji szanowanie odmiennego zdania dyskutantów dyskusja wyrażanie własnego zdania, polemizowanie, odpowiadanie na kontrargumenty szanowanie cudzego zdania używanie słownictwa charakterystycznego dla dyskusji analizowanie i interpretowanie wiersza nazywanie środków artystycznych i wskazywanie ich funkcji porównywanie tekstów hymn wyjaśnia, czym jest dyskusja formułuje zasady obowiązujące podczas dyskusji ocenia postępowanie bohatera formułuje tezę gromadzi argumenty na poparcie tezy zabiera głos w dyskusji określa adresata wypowiedzi podmiotu lirycznego cytuje bezpośrednie zwroty do odbiorcy określa charakter słów skierowanych do adresata odczytuje sformułowania kojarzące się pozytywnie i negatywnie klasyfikuje utwór jako hymn rozpoznaje w omawianym tekście utwór patriotyczny wyjaśnia, czym jest apostrofa odczytuje apostrofę wymyśla tytuł dla utworu redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na temat miłości do ojczyzny Józefa Wybickiego zapoznaje się z informacjami o powstaniu i dalszych losach utworu bierze czynny udział w dyskusji czyta głośno (z prawidłową wymową archaizmów), dokonując interpretacji wyjaśnia, w czyim imieniu wypowiada się podmiot liryczny w jednym zdaniu zapisuje pragnienie osoby wypowiadającej się w utworze wypowiada się na temat efektu zaskoczenia omawia rolę apostrofy wymienia cechy utworu patriotycznego wyjaśnia kontekst historyczny wymienia cechy hymnu redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na temat miłości do ojczyzny, cytując w niej fragmenty tekstu wypowiada się na temat okoliczności powstania utworu wyjaśnia, co łączy wybitne postacie Polaków przywołane w tekście tłumaczy sens porównania

9 9 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa II, 2: 2), 4), 7), 11) Dwa światy A. Zagajewski Szybki wiersz (s. 213), chorał gregoriański Wzgórze (s. 217) analizowanie i interpretowanie wierszy nazywanie emocji i refleksji podmiotu lirycznego wskazywanie środków artystycznych i ich funkcji porównywanie różnych tekstów kultury hymn (chorał) odszukuje w tekście echa polskiej i europejskiej historii (postacie, zdarzenia) wyjaśnia znaczenie zaimka my nazywa uczucia wyrażone w utworze wyjaśnia znaczenie utworu, uzasadniając wypowiedź wymienia cechy hymnu wymienia sytuacje i okoliczności, w których śpiewany (grany) jest hymn formułuje zasady obowiązujące podczas wykonywania hymnu zabiera głos w dyskusji wygłasza z pamięci tekst hymnu narodowego słucha fragmentu chorału gregoriańskiego Adama Zagajewskiego określa sytuację liryczną, w jakiej znajduje się bohater omawia okoliczności towarzyszące przedstawionej sytuacji określa przeżycia, stany emocjonalne bohatera odczytuje zaskakujące połączenia słowne określa problem wiersza, rozwijając wybraną propozycję opowiada o świecie przedstawionym w wierszu podkreśla we fragmencie zapisków zdanie, które mogłoby być wyjaśniającym komentarzem do wiersza ogląda reprodukcję obrazu wypowiada się na temat obrazu proponuje inny tytuł dla obrazu wypisuje cele polityczne i idee zawarte w tekście wyjaśnia przyczyny popularności utworu w okresie, gdy jego oficjalne śpiewanie było zabronione wyjaśnia, czym jest hymn narodowy (państwowy) bierze czynny udział w dyskusji analizuje budowę utworu podaje charakterystyczną cechę chorału jako utworu muzycznego wypowiada się na temat odrodzenia elementów chorałowych w muzyce popularnej wyjaśnia sens sformułowań określających sytuację, w jakiej znalazł się bohater wyjaśnia informacje dotyczące miejsca pobytu bohatera, powołując się na fragmenty tekstu ocenia połączenia słowne obecne w wierszu zadaje pytania, które prowokuje wiersz porównuje wiersz z chorałem formułuje pytania, które nasuwają się po przeczytaniu wiersza porównuje świat przedstawiony na obrazie i w wierszu porównuje środki artystycznego wyrazu zastosowane przez poetę i malarza wyjaśnia rolę poezji

10 10 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa Sprawdzian nr 2 i omówienie 1 I, 3: 8); III, 2: 3) 2 II: 2: 1), 2), 3), 5), 6), 7); III, 1: 2), 4) 3 (lekcje bez podręcznika) I, 1: 2), 3: 1); II, 2: 2), 6), 7), 3: 2), 4: 1), 2); Sprzątał, sprzątał, wreszcie sprzątnął, czyli o czasownikach dokonanych i nie dokonanych Co to jest nowela? Czasowniki dokonane i niedokonane (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) B. Prus W górach (s. 95) Wybrana powieść przygodowa, np. A. Bahdaj Telemach w dżinsach czasowniki dokonane i niedokonane funkcja czasowników dokonanych i niedokonanych wyszukiwanie informacji w tekście analizowanie świata przedstawionego wskazywanie elementów konstrukcyjnych noweli nowela, akcja, fabuła, opowiadanie, narrator, wątek, punkt kulminacyjny wskazywanie elementów konstrukcyjnych utworu, charakteryzowanie bohaterów, powieść przygodowa, akcja, narrator odróżnia czasownik od innych części mowy rozpoznaje formy osoby, liczby, czasu i rodzaju odróżnia formy osobowe od nieosobowych rozpoznaje formy trybu nazywa strony czasownika rozróżnia i tworzy czasowniki dokonane i niedokonane Bolesława Prusa czyta cicho ze zrozumieniem określa czas i miejsce wydarzeń rozróżnia głównego bohatera i postacie drugoplanowe redaguje plan wydarzeń w formie równoważników zdań cytuje fragmenty tekstu zawierające opis wrażeń i przeżyć odczytuje fragment będący punktem kulminacyjnym określa rodzaj narracji i typ narratora wyjaśnia pojęcie nowela wskazuje podstawowe elementy konstrukcyjne utworu charakteryzuje tytułowego bohatera wskazuje narratora, wyróżnia podstawowe wątki akcji, wie, czym charakteryzuje się powieść przygodowa rozróżnia czasowniki przechodnie i nieprzechodnie określa funkcje czasowników dokonanych i niedokonanych opowiada o przemianie jednego z bohaterów przedstawia przebieg akcji na wykresie opisuje rysunek obrazujący narrację w utworze wyjaśnia zależność między czasem a napięciem akcji formułuje wskazówki dla uczestników wycieczek górskich wyjaśnia sens stwierdzenia: podobne lecz podobnym redaguje krótką nowelę zatytułowaną Podobne lecz podobnym wyróżnia i krótko omawia elementy konstrukcyjne utworu charakteryzuje głównych bohaterów powieści, wyjaśnia jej sens podaje cechy powieści przygodowej

11 11 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa III, 1: 1), 2), 3), 4), 2: 3), 4), 5), 6), 8), 9), 10), 11) 1 I, 3: 8); III, 2: 3) 2 II, 2: 2), 4), 7); III, 1: 1), 4) Bawimy się twórczo piszemy opowiadanie przygodowe Nie popełnij błędu, czyli o czasownikach kłopotliwych Co to jest fraszka? Sztuka opowiadania, czyli co zrobić, żeby inni nas słuchali (s. 91) Czasowniki kłopotliwe (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) J. Kochanowski fraszki (s. 160) tworzenie planu opowiadania przygodowego tworzenie opowiadania przygodowego redagowanie napisanego tekstu odmiana czasowników kłopotliwych korygowanie błędów używanie prawidłowych form czasowników kłopotliwych analizowanie i interpretowanie tekstu poetyckiego nazywanie wyznawanych przez poetę wartości i ich przeciwieństw fraszka, podmiot liryczny, puenta, apostrofa, pytanie retoryczne, antyteza, sentencja czyta odpowiednie fragmenty tekstu wypowiada się na temat utworu wyjaśnia kompozycję opowiadania odnajduje w opowieści wskazane człony kompozycyjne (wstęp, rozwój akcji, punkt kulminacyjny) wybiera elementy składające się na bogaty w informacje wstęp określa rodzaj narracji i typ narratora cytuje fragmenty zawierające opinię narratora o bohaterze odczytuje fragmenty będące opisami redaguje opowiadanie odróżnia czasownik od innych części mowy rozpoznaje formy osoby, liczby, czasu i rodzaju odróżnia formy osobowe od nieosobowych rozpoznaje formy trybu nazywa strony czasownika rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane zna i stosuje zasady pisowni zakończeń czasowników w czasie przeszłym Jana Kochanowskiego zapoznaje się z pochodzeniem i znaczeniem słowa fraszka opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych klasyfikuje poznane utwory jako fraszki wymienia cechy fraszki określa tematykę fraszek odczytuje myśli zawarte we fraszkach wypowiada się na temat budowy zdań w opowiadaniu wyjaśnia, czemu służy zmiana tempa narracji redaguje opowiadanie z elementami opisu i wielością narracji rozróżnia czasowniki przechodnie i nieprzechodnie stosuje nieregularne formy czasowników czyta głośno (z prawidłową wymową archaizmów), dokonując interpretacji rozróżnia rodzaje fraszek wyjaśnia, na czym polegają różnice między poszczególnymi rodzajami fraszek uzasadnia słuszność lub fałsz myśli wyrażonych we fraszkach omawia kompozycję fraszek traktując fraszki jako zwierzenia tej samej postaci, opracowuje jej duchowy portret

12 12 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa II, 1: 1), 2), 2: 2), 4), 7) 2 III, 2: 10) 2 I, 1: 3), 4), 2: 1), 2), 3); III, 1: 1), 2), 3), 4) I dziś powstają fraszki! Dobry znajomy rzeczownik Bawimy się w recenzentów literackich J. Twardowski fraszki (s. 196) Rzeczownik (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) Recenzja. Recenzja książki (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) analizowanie i interpretowanie tekstu poetyckiego porównywanie różnych tekstów wskazywanie rzeczownika funkcje rzeczownika odmiana rzeczownika ze szczególnym uwzględnieniem rzeczowników o trudnej odmianie pisownia -ji, -ii, -i w niektórych formach rzeczowników poznawanie zasad pisania recenzji ze szczególnym uwzględnieniem książki pisanie recenzji powieści młodzieżowej lub przygodowej, posługiwanie się odpowiednim słownictwem określa adresata wypowiedzi podmiotu lirycznego podaje informacje na temat podmiotu lirycznego wyjaśnia, czym jest sentencja cytuje fragmenty będące sentencjami redaguje hasła zawierające myśli wyrażone w poszczególnych fraszkach redaguje tekst reklamy o zdrowiu i lipie Jana Twardowskiego opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych określa tematykę utworów odczytuje myśli zawarte w poszczególnych tekstach klasyfikuje poznane utwory jako fraszki wymienia cechy fraszki odróżnia rzeczownik od innych części mowy na podstawie znaczenia odmienia rzeczownik przez przypadki określa przypadek, liczbę i rodzaj rzeczownika rozróżnia temat i końcówkę rzeczownika rozpoznaje tematy oboczne rzeczownika wskazuje i nazywa oboczności w tematach rzeczowników Zobacz: Przedmiotowy system oceniania: Kryteria oceny recenzji książki Kryteria oceny recenzji filmu Kryteria oceny recenzji spektaklu teatralnego redaguje artykuł hasłowy na temat snu pisze tekst wywiadu z poetą rozróżnia rodzaje (odmiany) fraszek wyjaśnia, na czym polegają różnice między poszczególnymi rodzajami fraszek układa komentarz na temat poznanych utworów wypowiada się o języku fraszek porównuje fraszki różnych poetów układa fraszkę używa poprawnych form rzeczowników odmieniających się nietypowo wyjaśnia, na czym polegają osobliwości w odmianie rzeczowników zna i stosuje zasady dotyczące pisowni zakończeń -ji, -ii, -i w niektórych formach rzeczowników na -ja, -ia, -ea

13 13 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa (lekcje bez podręcznika) I, 1: 2), 3: 1); II, 2: 2), 6), 7), 3: 2), 4: 1), 2); 1 III, 1: 1), 2), 3), 4) 1 III, 2: 10) 2 I, 2: 3) II, 2: 2), 4), 6) Co to jest dedykacja? Do czego potrzebne są przymiotniki? Czy na pewno wiemy, czym jest bajka? Wybrana powieść młodzieżowa podejmująca tematykę dojrzewania, np. M. Musierowicz Opium w rosole lub D. Terakowska Córka Czarownic Dedykacja (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) Przymiotnik (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) I. Krasicki bajki (s. 59) charakteryzowanie bohaterów nazywanie ich postaw, ocenianie i wartościowanie dostrzeganie problemów egzystencjalnych, z którymi zmagają się bohaterowie dedykacja tworzenie dedykacji wskazywanie przymiotnika funkcje przymiotnika odmiana i stopniowanie przymiotnika pisownia przymiotników analizowanie i interpretowanie tekstu wskazywanie znaczeń symbolicznych i alegorycznych bajka (narracyjna i epigramatyczna) charakteryzuje bohaterów powieści, ocenia ich postawy dostrzega problemy, z którymi zmagają się bohaterowie Zobacz: Przedmiotowy system oceniania: Kryteria oceny dedykacji odróżnia przymiotnik od innych części mowy na podstawie znaczenia i pytań stosuje w wypowiedzeniach przymiotnik jako określenie rzeczownika odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje określa przypadek, liczbę i rodzaj przymiotnika stopniuje przymiotniki rozróżnia stopniowanie proste, opisowe i nieregularne rozpoznaje przymiotniki niepodlegające stopniowaniu zna i stosuje zasady dotyczące wielkiej i małej litery w pisowni przymiotników Ignacego Krasickiego klasyfikuje utwór jako bajkę podaje inne znaczenia wyrazu bajka, korzystając ze słownika języka polskiego formułuje definicję bajki, korzystając z podanego słownictwa charakteryzuje bohaterów, z różnych punktów widzenia ocenia i wartościuje ich postawy dostrzega problemy, z którymi zmagają się bohaterowie, stara się sformułować kilka życiowych rad używa w wypowiedziach ustnych i pisemnych różnorodnych przymiotników oraz związków frazeologicznych zawierających przymiotniki poprawnie używa przymiotników w związkach frazeologicznych tworzy przy użyciu przymiotników wypowiedź nacechowaną dodatnio lub ujemnie stosuje odpowiednie stopnie przymiotnika ze względu na przekazywaną informację i intencję wypowiedzi rozróżnia bajki zwierzęce, narracyjne i epigramatyczne wyjaśnia znaczenie tytułów wyjaśnia ogólnoludzki i ponadczasowy charakter bajek omawia kontekst historyczny wyjaśnia znaczenie alegorii

14 14 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 3: 3); II, 2: 2), 4), 6) 1 III, 2: 10) Nie tylko Krasicki bajki pisał Kiedy dwa, a kiedy dwoje? 3 Sprawdzian semestralny nr 3 i omówienie 1 I, 1: 2), II, 2: 1), 2), 7) Spotkanie z Aleksandrem Fredrą A. Mickiewicz Zając i żaba, Żona uparta (s. 66) Liczebnik (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) A. Fredro Autobiografia (fragmenty, s. 254) analizowanie i interpretowanie tekstu wskazywanie znaczeń symbolicznych i alegorycznych porównywanie tekstów wskazywanie liczebników rozpoznawanie rodzajów liczebnika funkcje liczebnika odmiana liczebnika prawidłowe używanie liczebników zbiorowych dostosowywanie formy czasownika i rzeczownika do liczebnika wyszukiwanie potrzebnych informacji w tekście autobiografia opowiada treść bajek nazywa wady i zalety bohaterów ocenia stosunek narratora do postaci wyjaśnia sens bajek (morał) wyjaśnia, czym jest alegoria streszcza fabułę wybranej bajki bierze udział w inscenizacji bajki Adama Mickiewicza klasyfikuje utwór jako bajkę podaje definicję bajki opowiada treść bajek wyjaśnia morał zawarty w bajce wyjaśnia, czym jest neologizm odczytuje neologizmy wyjaśnia, czym jest sentencja cytuje sentencje bierze udział w adaptacji scenicznej bajki odróżnia liczebnik od innych części mowy rozróżnia liczebniki główne, porządkowe, zbiorowe, ułamkowe i nieokreślone dostosowuje formy rzeczownika i czasownika do form liczebnika czyta cicho ze zrozumieniem, mając na uwadze informacje podane w tekście wyjaśnia, czemu służy wykorzystanie elementów epickich dopisuje dalszy ciąg tekstu, rozwijając myśl autora dokonuje adaptacji scenicznej bajki uzasadnia przynależność bajki do określonej kategorii wyjaśnia znaczenie tytułów wyjaśnia, na czym polega żart wyjaśnia związek między budową składniową a wersyfikacją wyjaśnia neologizmy i określa ich funkcję w utworze tworzy sentencje dokonuje adaptacji scenicznej bajki poprawnie odmienia liczebniki poprawnie stosuje liczebniki zbiorowe w wypowiedziach ustnych i pisemnych stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych liczebnik w formie przydawki i orzecznika wyjaśnia, czym jest autobiografia wypowiada się na temat edukacji dzieci w XIX-wiecznej Galicji

15 15 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 1: 2), 2: 3) II, 1: 1), 2), 2: 1), 4), 5), 6), 7), 9), 3: 3); Komedia krewniaczka tragedii 1 III, 3: 2) Jak, gdzie, kiedy, czyli o przysłówku A. Fredro Zemsta Zadania do lektury (s. 252) Przysłówek (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) wyszukiwanie informacji w tekście wskazywanie elementów komizmu charakteryzowanie bohaterów wskazywanie elementów konstrukcyjnych akcji: zawiązanie, zwroty, punkt kulminacyjny, rozwiązanie komedia humor sytuacyjny, postaci, słowny, intryga dramat akty, sceny, tekst główny, didaskalia wskazywanie przysłówka funkcja przysłówka odróżnia tekst biograficzny od autobiografii wymienia wydarzenia historyczne przywołane w tekście opowiada o pobycie pisarza w Paryżu cytuje zdanie relacjonujące moment prawdziwego zainteresowania się Fredry dramatem odczytuje fragment będący refleksją o współistnieniu dramatu i teatru Aleksandra Fredry czyta cicho ze zrozumieniem określa czas i miejsce wydarzeń rekonstruuje przebieg wydarzeń wymienia głównych bohaterów dramatu rozpoznaje i nazywa wady i zalety postaci odczytuje ze słownika języka polskiego znaczenie wyrazu zemsta opowiada o śmiesznych sytuacjach wyjaśnia znaczenie słowa intryga rozróżnia odmiany komizmu układa listę postaci, mając na uwadze ich cechy komiczne rozpoznaje w utworze komedię charakterów przytacza argumenty z tekstu proponuje gesty i ruch sceniczny dla wybranej postaci recytuje fragmenty utworu wyróżnia przysłówek jako określenie czasownika tworzy przysłówki od przymiotników wyjaśnia sens wyrażenia szkoła świata wyraża współczesnym językiem rozumienie powołania autora dramatycznego wyjaśnia, czy pisarz zrealizował swoje powołanie autora dramatycznego redaguje jednoaktówkę komediową opowiada o genezie utworu wyjaśnia istotę sporu przedstawia na rysunku poczynania bohaterów ułożone w pary: wyrządzona krzywda odwet opowiada o zamiarach (celu działania) bohaterów wymienia postacie, które osiągnęły (bądź nie) swój cel tworzy związki frazeologiczne z wyrazem zemsta wyjaśnia sens tytułu tytułuje najśmieszniejsze sceny wyjaśnia, na czym polega intryga w utworze analizuje sceny pod względem zastosowanych odmian komizmu wyjaśnia, czym jest komedia charakterów proponuje sposób wypowiadania kwestii przez wybraną postać recytuje fragmenty, wydobywając komizm tekstu używa różnorodnych przysłówków, nazywając sposób, miejsce i czas wykonywanych czynności

16 16 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa (lekcje dodatkowe) I, 1: 1); II, 2: 10), 11); III, 1: 1), 5) 2 II, 1: 1), 2: 4), 7), 3: 1); III, 1: 1), 2), 4) Czy filmowa (teatralna) wersja komedii Fredry spełniła nasze oczekiwania? Dziwny świat w dziwnych opowiadaniach Film A. Wajdy Zemsta lub inscenizacja Teatru Telewizji, np. w reżyserii J. Świderskiego lub O. Lipińskiej S. Mrożek Śpiąca królewna (s. 136) Artysta (s. 141) porównywanie różnych tekstów kultury dyskusja pisanie recenzji analizowanie świata przedstawionego porównywanie różnych konwencji epilog wskazywanie elementów humorystycznych stopniuje przysłówki rozróżnia stopniowanie proste, opisowe i nieregularne rozpoznaje przysłówki niepodlegające stopniowaniu ogląda ekranizację (lub spektakl) utworu Fredry ocenia ekranizację (lub spektakl) formułuje tezę gromadzi argumenty na poparcie tezy zabiera głos w dyskusji redaguje recenzję Sławomira Mrożka czyta cicho ze zrozumieniem opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych przypomina treść baśni, która stała się inspiracją do napisania utworu określa elementy świata przedstawionego dzieli wydarzenia na oczekiwane (spodziewane) i nieoczekiwane (zaskakujące) wyjaśnia, czym jest epilog redaguje zakończenie (epilog) określa czas i miejsce wydarzeń przekazuje informacje na temat bohaterów wyjaśnia motywy działania postaci wyjaśnia przyczyny niepowodzenia misji bohatera wybiera ilustrację do tekstu, uzasadniając wybór stosuje odpowiednie stopnie przysłówka ze względu na przekazywaną informację i intencję wypowiedzi poprawnie używa przysłówków w związkach frazeologicznych poprawnie zapisuje przysłówki złożone bierze czynny udział w dyskusji formułuje morał płynący z opowieści przedstawia prawdziwe myśli bohaterów w formie monologów porównuje utwór z pierwowzorem w zakresie dokonanych zmian wyjaśnia, czym jest konwencja literacka wyjaśnia, na czym polega deformacja gatunku redaguje zakończenie (epilog), zachowując przyjętą konwencję relacjonuje wydarzenia z punktu widzenia dyrektora formułuje w imieniu narratora pouczenie dla bohatera dokańcza stwierdzenie, odpowiednio je uzasadniając uzasadnia związek tekstu z ilustracją

17 17 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa III, 3: 2) 2 II, 2: 2), 3), 4), 6), 7), 4: 1), 2) 3 II, 2: 1), 5), 6), 7), 9), 4: 1), 2), 3) Zaimek niepozorny, ale niezbędny Co to jest ballada? Co się zdarzyło nocą w kaplicy? Zaimek (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) A. Mickiewicz Świtezianka (s. 69) A. Mickiewicz Dziady cz. II (s. 243) wskazywanie zaimków rzeczownych, przymiotnych, przysłownych, liczebnych funkcje zaimków poprawne stosowanie form zaimków wyszukiwanie informacji w tekście analizowanie i interpretowanie tekstu wskazywanie elementów świata przedstawionego ballada wskazywanie elementów świata przedstawionego nazywanie konwencji konstruowania świata przedstawionego analizowanie i interpretowanie utworu wartościowanie postaw bohaterów wskazywanie uniwersalnych znaczeń dramat przygotowanie inscenizacji wymienia elementy zbliżające utwór do bajek wymienia elementy odróżniające utwór od bajek układa ogłoszenie o naborze zwierząt do cyrku wyjaśnia znaczenie zaimków i ich funkcje rozróżnia zaimki rzeczowne, przymiotne, przysłowne i liczebne zastępuje różne części mowy odpowiednimi zaimkami odmienia zaimki określa elementy świata przedstawionego opisuje scenerię zdarzeń nazywa uczucia i postawy bohaterów wyraża własne zdanie na temat winy młodzieńca określa nastrój wypowiada się na temat narratora i jego wiedzy o bohaterach cytuje odpowiednie fragmenty tekstu rozpoznaje motyw winy i kary klasyfikuje utwór jako balladę czyta cicho ze zrozumieniem, korzystając ze słowniczka trudniejszych wyrazów i zwrotów określa czas i miejsce akcji wypowiada się na temat scenerii rozpoznaje postać głównego bohatera formułuje definicję upiora na podstawie wiersza podaje informacje na temat kolejnych postaci duchów wyjaśnia, na czym polega załamanie konwencji gatunku redaguje dalszy ciąg rozmowy używa dłuższych i krótszych form zaimków stosuje poprawne formy gramatyczne zaimków świadomie używa zaimków we własnych tekstach wyjaśnia motyw winy i kary wypowiada się na temat postawy narratora wobec postaci definiuje pojęcie ballada, korzystając z podanego słownictwa układa mowę obrończą redaguje opowiadanie twórcze na temat okoliczności powstania utworu dokonuje adaptacji scenicznej lub filmowej utworu (w tym: dobiera oświetlenie, muzykę, efekty dźwiękowe) podaje informacje na temat genezy utworu wyjaśnia motyw upiora wylicza dzieła literackie i filmowe z motywem upiora określa rolę Guślarza w obrzędzie określa funkcje duchów odróżnia elementy nawiązujące do religii chrześcijańskiej od elementów zaczerpniętych z obrzędowości pogańskiej

18 18 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa (lekcje dodatkowe) 1 I, 1: 2); II, 2: 1), 6), 8) 2 (lekcje dodatkowe) Spektakl uczniowski na podstawie Dziadów cz. II A. Mickiewicza Jeszcze nie jest za późno, panie Scrooge Film R. Zemeckisa Opowieść wigilijna K. Dickens Opowieść wigilijna (fragmenty, s. 80) wyszukiwanie potrzebnych informacji w tekście wskazywanie elementów świata przedstawionego charakteryzowanie bohatera ocena postawy bohatera porównywanie tekstów ocenia bohaterów dostrzega w utworze motyw winy i kary wybiera spośród wypowiedzi chóru te, które mają charakter nauki moralnej rozpoznaje w utworze dramat wylicza cechy dramatu redaguje w punktach raport z przebiegu uroczystości bierze udział w przygotowaniach do inscenizacji Karola Dickensa czyta cicho ze zrozumieniem opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych wyjaśnia, czym jest fabuła określa elementy fabuły rozróżnia elementy realistyczne i nierealistyczne wyraża opinię na temat bohatera utworu cytuje fragmenty zawierające opinię narratora o bohaterze omawia problematykę moralną utworu redaguje kartkę z życzeniami świątecznymi wyjaśnia motyw winy i kary wyjaśnia główną myśl dramatu: problem życia i śmierci redaguje sprawozdanie z uroczystości opisuje obrzęd z zachowaniem realiów aktywnie uczestniczy w przygotowaniach do inscenizacji cytuje fragmenty utworu, które uważa za szczególnie dobrze napisane odczytuje fragment będący zawiązaniem akcji redaguje treść wizytówki redaguje prywatny dekalog bohatera nazywa motywy, wątki i myśli obecne w innych utworach wyjaśnia symboliczne znaczenie zdarzeń wyjaśnia nawiązania do Biblii

19 19 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa II, 2: 2), 4), 6); III, 2: 4) 1 II, 1: 1), 2: 2), 4), 6), 3: 2); 1 II, 1: 1), 2: 2), 4), 6), 3: 2); Poetycka rozmowa o sumieniu Miłość w czasie strasznym Co się stało z panem od przyrody? W. Szymborska Pochwała złego o sobie mniemania (s. 207) Z. Herbert Dwie krople (s. 200) Z. Herbert Pan od przyrody (s. 201) analizowanie i interpretowanie wiersza nazywanie środków artystycznych i wskazywanie ich funkcji analizowanie i interpretacja wiersza, również w kontekście historycznym nazywanie środków poetyckich i wskazywanie ich funkcji wskazywanie informacji o podmiocie lirycznym i o bohaterze wiersza nazywanie uczuć podmiotu lirycznego i jego stosunku do świata analizowanie języka wiersza, wskazywanie środków artystycznych i ich funkcji budowa wiersza Wisławy Szymborskiej wyjaśnia znaczenie słowa sumienie wyjaśnia znaczenia związków frazeologicznych z wyrazem sumienie tworzy artykuł hasłowy wyjaśniający znaczenie pojęcia sumienie określa tematykę utworu omawia budowę wiersza Zbigniewa Herberta opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych określa tematykę utworu, uzasadniając wypowiedź podaje informacje na temat bohaterów wiersza odczytuje najważniejszy fragment tekstu, uzasadniając własne zdanie opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych odczytuje fragmenty ujawniające osobę mówiącą podaje informacje na temat osoby mówiącej podaje informacje na temat bohatera utworu zapisuje w punktach losy osoby mówiącej i bohatera utworu nazywa cechy bohatera nazywa uczucia osoby mówiącej dokonuje (z uzasadnieniem) innego podziału utworu odczytuje fragment tekstu, sprawiający największe wrażenie, uzasadniając wybór odpowiada na pytanie dlaczego? w odniesieniu do poszczególnych wersów wiersza formułuje własny komentarz do wiersza, rozwijając podaną myśl wyjaśnia sens tytułu wyjaśnia fragmenty tekstu, których zrozumienie sprawia kłopot formułuje pytania dotyczące opowiedzianej w wierszu historii dwojga bohaterów charakteryzuje język wiersza redaguje wypowiedź na temat miłości jako tematu literackiego wyjaśnia sens zawartych w utworze przenośni wyjaśnia sens zakończenia określa ideę utworu wypowiada się na temat języka poezji redaguje monolog skierowany do bohatera wiersza

20 20 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa III, 2: 10) 1 III, 3: 2) 2 III, 2: 8), 9) Czy przyimki są potrzebne? To, co łączy, czyli o spójniku Niepozorne, ale ważne partykuła i wykrzyknik 2 Sprawdzian z fleksji nr 4 i omówienie Przyimek (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) Spójnik (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) Partykuła i wykrzyknik (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) wskazywanie przyimków funkcja przyimków rodzaje przyimków wyrażenie przyimkowe pisownia wyrażeń przyimkowych i przyimków złożonych wskazywanie spójników funkcje spójników stosowanie zasad interpunkcyjnych wskazywanie partykuł i wykrzykników funkcje partykuł i wykrzykników pisownia partykuły by i nie stosowanie zasad interpunkcyjnych związanych z wykrzyknikami określa stosunek osoby mówiącej do bohatera odczytuje przenośnie redaguje stronę z kroniki szkolnej wyróżnia przyimek jako nieodmienną i niesamodzielną część mowy wskazującą na relacje przestrzenne, czasowe i przyczynowe między różnymi częściami zdania dostosowuje formy gramatyczne rzeczownika do łączącego się z nim przyimka poprawnie zapisuje wyrażenia przyimkowe wyróżnia spójnik jako nieodmienną i niesamodzielną część mowy łączącą wyrazy w obrębie zdania oraz zdania składowe poprawnie stosuje spójniki w wypowiedzeniu pojedynczym i złożonym wyróżnia partykułę jako nieodmienną i niesamodzielną część mowy, która modyfikuje znaczenie wyrazu lub zdania zna i stosuje zasady dotyczące pisowni partykuły by z różnymi częściami mowy zna i stosuje zasady dotyczące pisowni partykuły nie z różnymi częściami mowy wyróżnia wykrzyknik jako nieodmienną i niesamodzielną część mowy, która służy do wyrażania silnych stanów uczuciowych mówiącego, wezwań i poleceń zapisuje różne wykrzykniki stosuje poprawną interpunkcję używa przyimków w związkach wyrazowych poprawnie zapisuje przyimki złożone przekształca wypowiedzenia, stosując zamiennie spójniki używa różnych spójników w celu osiągnięcia spójności wypowiedzi przekształca tekst, modyfikując jego znaczenie przez użycie różnych partykuł stosuje w wypowiedzeniach partykuły w zależności od intencji zapisuje poprawnie wyjątki dostrzega celowość użycia wykrzyknika w wypowiedzi celowo stosuje w wypowiedziach różnorodne wykrzykniki

21 21 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa II, 2: 1), 5), 6), 7), 9), 4: 1), 2) 1 III, 1: 2), 4) 2 (lekcje bez podręcznika) II, 2: 10), 11) 2 II, 1: 1), 2), 2: 2), 4), 3: 2), 4: 1), 2) Dlaczego Romeo i Julia musieli umrzeć? Jak napisać zaproszenie? Tragiczna historia Romea i Julii na scenie i ekranie Czy Julia może mieć tysiąc lat? W. Szekspir Romeo i Julia Zadania do lektury (s. 231) Zaproszenie (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) Spektakl Teatru TV Romeo i Julia w reżyserii J. Gruzy lub wybrana filmowa adaptacja tragedii Szekspira H. Poświatowska Jestem Julią (s. 209) wskazywanie informacji w tekście analizowanie i interpretowanie tekstu motyw miłości tragicznej tragedia, tragedia szekspirowska, tragizm dramat, akty, sceny, tekst główny, didaskalia, dialog, monolog tworzenie zaproszeń, m.in. na projekcję spektaklu Teatru TV lub filmu porównywanie różnych tekstów kultury inscenizacja, reżyser, reżyseria, scenograf, scenografia, dramaturg, znaki teatralne analiza i interpretacja tekstów, również w kontekście biograficznym nazywanie uczuć podmiotu lirycznego wskazywanie środków poetyckich i nazywanie ich funkcji porównywanie tekstów Williama Szekspira czyta cicho ze zrozumieniem określa czas i miejsce wydarzeń rekonstruuje przebieg wydarzeń opowiada o zdarzeniu będącym zawiązaniem akcji opowiada o losach postaci charakteryzuje postacie dramatu przytacza argumenty z tekstu określa rolę chóru wyjaśnia pojęcie tragizm odróżnia dramat od innych rodzajów literackich wymienia cechy dramatu jako rodzaju literackiego Zobacz: Przedmiotowy system oceniania: Kryteria oceny zaproszenia ogląda ekranizację (lub spektakl) utworu ocenia ekranizację (lub spektakl) formułuje tezę gromadzi argumenty na poparcie tezy zabiera głos w dyskusji, stosując odpowiednie słownictwo redaguje recenzję Haliny Poświatowskiej formułuje pytania nasuwające się podczas czytania utworu rozmawia na temat możliwych odpowiedzi na zadane pytania określa tematykę utworu określa związek treści utworu z dramatem Szekspira wyjaśnia motywy działania bohaterów wyjaśnia sens wypowiedzi bohaterów charakteryzuje postacie tragiczne wyjaśnia, co odróżnia rodzaje literackie od siebie wymienia cechy dramatu szekspirowskiego wyjaśnia, czym jest miłość tragiczna wypowiada się na temat przekładu dramatu wymyśla szczęśliwe zakończenie wydarzeń wypowiada się na temat obejrzanych inscenizacji sztuk Szekspira oraz adaptacji filmowych jego utworów bierze czynny udział w dyskusji dyskutuje na temat zasadności postawionych pytań wyjaśnia sens obrazów poetyckich wykorzystuje wiedzę o utworze Szekspira do interpretacji utworu formułuje (rozwijając podane stwierdzenia) własny komentarz do wiersza zawierający propozycję wyjaśnienia jego zagadki

22 22 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa II, 1: 1), 2), 2: 2), 4), 3: 2); III, 1: 2), 4) Romantyczna dyskusja: serce czy rozum? ***[zawsze kiedy chcę żyć krzyczę] (s. 211) C. Norwid W Weronie (s. 181) Burza [I] (fragment, s. 184) analiza i interpretacja wierszy odczytywanie symbolicznych znaczeń porównywanie tekstów obraz poetycki, słowa klucze nazywa przeżycia, uczucia osoby mówiącej wyróżnia obrazy poetyckie opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych określa tematykę utworu wymienia wartości cenione przez postać mówiącą nazywa przeżycia, uczucia osoby mówiącej zestawia osobę mówiącą w wierszu z autorką Cypriana Norwida opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych określa tematykę utworu tworzy plastyczną wersję fragmentów wiersza opowiada o swoim rysunku porównuje wykonane rysunki wyjaśnia, czym są słowa klucze wypowiada się na temat zjawiska burzy słucha fragmentów nagrania utworu A. Vivaldiego Cztery pory roku wypowiada się na temat obrazu W. Turnera Burza śniegowa identyfikuje bohatera wiersza opisuje sytuację, w jakiej znajduje się bohater wyjaśnia pojęcie apostrofy wypowiada się na temat języka poezji wyjaśnia, dlaczego wiersz można traktować jak poetycką biografię wypowiada się na temat języka poezji opowiada o losach Romea i Julii formułuje definicję obrazu poetyckiego wyjaśnia sens obrazów poetyckich (interpretuje przenośnie) odnajduje w wierszu słowa klucze wyjaśnia znaczenie słów kluczy porównuje sposób przedstawienia uczuć i refleksji w utworach opowiada o literackich, malarskich i filmowych obrazach burz podaje informacje na temat osoby mówiącej opowiada o scenerii, w jakiej rozgrywa się burza, cytując odpowiednie fragmenty tekstu wyjaśnia rolę apostrofy wyjaśnia znaczenie motywu burzy

23 23 Copyright by WSiP sp. z o.o., Warszawa I, 3: 5) 1 II, 1: 1), 2), 2: 2), 4) Kiedy zdanie, a kiedy równoważnik? Nie zapomnisz o mnie Zdanie, równoważnik zdania (podręcznik Gramatyka i stylistyka, s ) A. Mickiewicz Do M*** (s. 175) wskazywanie zdań i ich równoważników tworzenie równoważników zdań funkcja równoważników zdań zamiana zdania na równoważnik i odwrotnie zdanie oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe, rozwinięte, nierozwinięte analiza i interpretacja tekstu nazywanie uczuć i emocji podmiotu lirycznego motyw miłości wskazywanie środków artystycznych i ich funkcji odczytuje apostrofę określa charakter monologu, korzystając z podanego słownictwa dostrzega motyw burzy rozwija myśl w formie kilkuzdaniowej wypowiedzi pisemnej stosuje różne rodzaje wypowiedzeń pojedynczych ze względu na cel wypowiedzi (intencję) rozpoznaje zamierzony przez nadawcę cel wypowiedzi rozróżnia zdanie i równoważnik zdania rozróżnia zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte rozwija zdanie pojedyncze nierozwinięte, dodając określenia przekształca równoważniki zdań w zdania przekształca zdania w równoważniki zdań układa plan zdarzeń w formie zdań stosuje odpowiednią interpunkcję w wypowiedzeniu pojedynczym opowiada o swoich wrażeniach czytelniczych zna konieczne fakty z życia poety określa formę utworu (monolog) wyjaśnia, z jakiej perspektywy czasowej wypowiada się osoba mówiąca ustala fakty na temat osób, o których jest mowa w tekście określa nastrój osoby mówiącej notuje w formie tabeli cytuje odpowiednie fragmenty tekstu interpretuje przenośnie wyjaśnia sposób przedstawiania uczuć i refleksji dostrzega i wyjaśnia relacje między różnymi utworami układa plan zdarzeń w formie równoważników zdań stosuje równoważniki zdań w wypowiedziach ustnych i pisemnych dostrzega stylistyczną funkcję równoważników zdań opisuje scenę, która najmocniej oddziałuje na wyobraźnię wyjaśnia kontekst biograficzny utworu wyjaśnia, dlaczego utwór jest monologiem lirycznym rekonstruuje historię wyłaniającą się ze słów osoby mówiącej omawia budowę wiersza sprawdza cechy melodyczne wiersza