ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi

Transkrypt

1 Projekt z dnia 8 marca 2007 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia. r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi Na podstawie art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, zwanych dalej pracami. 2. Tekst niniejszego rozporządzenia lub odpowiednie wyciągi z niego powinny być wywieszone w pomieszczeniach w miejscach dostępnych i utrzymane stale w stanie czytelnym. 3. Prace powinny być wykonywane przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, zwane dalej bhp oraz ergonomii Pracodawca jest obowiązany zapoznać pracownika z przepisami bhp oraz instrukcjami bhp przed przystąpieniem do pracy na danym stanowisku; w wyjątkowych przypadkach pracodawca powinien przeszkolić pracownika bezpośrednio na stanowisku pracy. 2. Pracodawca jest obowiązany do dostarczenia pracownikowi za pokwitowaniem właściwej dla wykonywanej przez niego pracy instrukcji bhp Pracodawca jest zobowiązany do organizowania i systematycznego prowadzenia szkolenia pracownika w zakresie bhp, uwzględniając warunki pracy. 2. Po zakończeniu szkolenia, o którym mowa w ust. 1, pracownik powinien być poddany egzaminowi sprawdzającemu z zakresu bhp oraz w przypadku pozytywnego wyniku egzaminu powinien otrzymać odpowiednie świadectwo. 6. Pracodawca jest obowiązany do zorganizowania i przeprowadzania odkażania pojazdów, narzędzi, sprzętu i urządzeń, w tym pojemników używanych do odbierania, magazynowania, transportu oraz załadunku i wyładunku odpadów. 1 Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej-środowisko na podstawie 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 131, poz. 922). 2 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i poz. 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz i Nr 221, poz

2 7. 1. Zabrania się przychodzenia do pracy w stanie nietrzeźwym oraz używania alkoholu w czasie pracy i na terenie miejsca pracy. 2. Palenie tytoniu jest dozwolone tylko w wyznaczonych przez pracodawcę miejscach, w których nie grozi niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu gazu Pracownik przed przyjęciem do pracy w zakresie zbierania odpadów musi być poddany wstępnym badaniom lekarskim oraz szczegółowym badaniom lekarskim, co najmniej raz w roku. 2. Nie należy zatrudniać przy zbieraniu odpadów osób z uszkodzeniami skóry i chorobami skórnymi, a także osób niepełnosprawnych fizycznie. 9. Pracownik przed rozpoczęciem pracy powinien otrzymać niezbędne narzędzia i sprzęt w stanie nieuszkodzonym. 10. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia pracownik powinien niezwłocznie powiadomić wszystkie zagrożone osoby o wypadku, zwłaszcza znajdujące się w pobliżu, oraz swego bezpośredniego przełożonego i udzielić wszelkiej niezbędnej pomocy w celu usunięcia niebezpieczeństwa. 11. W razie wypadku przy pracy pracownik znajdujący się w pobliżu miejsca wypadku powinien okazać natychmiastową pomoc poszkodowanym, w szczególności: 1) zapewnić pomoc lekarską; 2) powiadomić bezpośredniego przełożonego; 3) w razie konieczności udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. 12. Wszelkie skaleczenia należy natychmiast opatrzyć Sprzęt, narzędzia i odzież robocza pracowników powinny być odpowiednio oznakowane elementami odblaskowymi i kolorami. 2. Odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej po pracy należy przechowywać w wyznaczonym przez pracodawcę miejscu. Zabrania się używania odzieży ochronnej poza wykonywaniem obowiązków służbowych Pracownik przystępujący do pracy powinien mieć na sobie odpowiednią odzież ochronną, a w czasie pracy także odpowiedni sprzęt ochrony osobistej. 2. Pracownik wykonujący prace przy załadunku i wyładunku odpadów komunalnych powinien mieć rękawice ochronne oraz nakrycie głowy i ochronne okulary. 3. Zabrania się zdejmowania rękawic i okularów ochronnych podczas ładowania i wyładowywania odpadów komunalnych. 4. Jeżeli przy załadunku na pojazd odpadów komunalnych w pojemnikach używane są schodki, powinny być one co dzień przed rozpoczęciem pracy zbadane przez osobę odpowiedzialną za stan bezpieczeństwa pracy; schodki te powinny posiadać odpowiednie zabezpieczenie przed obsunięciem się Pracownik dokonujący załadunku odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego. 2. Transport odpadów powinien odbywać się zamkniętymi pojazdami. 3. Pracownik znajdujący się na jezdni powinien zwracać baczną uwagę na znaki ostrzegawcze, tablice, sygnały, ostrzeżenia. 2

3 4. Kierowcy podczas transportu odpadów komunalnych nie wolno przekraczać dozwolonej prędkości, zważając jednocześnie na płynność jazdy. 5. Kierowca jest obowiązany ustawić pojazd, zapewniając swobodę pracy i bezpieczeństwo obsługi. 6. Podczas jazdy pracownik znajdujący się w pojeździe jest obowiązany stosować się do poleceń prowadzącego pojazd. 16. Zabrania się załadunku odpadów komunalnych do pojazdów od strony jezdni. 17. Wszystkie boczne ścianki i klapy tylne skrzyni ładunkowej pojazdu lub przyczepy muszą być w czasie załadunku i w czasie jazdy zabezpieczone; boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia Prowadzący pojazd jest obowiązany do bezwzględnego przestrzegania wszystkich poleceń dotyczących organizacji pracy i porządku wydanych przez osoby do tego upoważnione. 2. Prowadzący pojazd jest obowiązany ustawić ten pojazd podczas prac załadunkowych i wyładunkowych w sposób zapewniający bezpieczeństwo. 3. Przebywanie w pojeździe - wywrotce innych osób oprócz kierowcy i pracownika podczas prac załadunkowych i wyładunkowych jest zabronione. 4. Zabrania się wchodzić pod podniesioną wywrotkę w celu wygarnięcia z niej ładunku odpadów komunalnych, który to załadunek odpadów nie wyładował się pod własnym ciężarem Ręczne ładowanie odpadów komunalnych na środki transportu dopuszczalne jest do wysokości 1,5 m od poziomu terenu. 2. Podczas pracy urządzeń technicznych służących do przygotowania odpadów komunalnych do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania niedopuszczalne jest wykonywanie prac ręcznie, a w szczególności: 1) podawania odpadów komunalnych ; 2) wyładowywanie odpadów komunalnych łopatami; 3) czyszczenie urządzeń technicznych. 3. Urządzenia techniczne powinny być wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed zapyleniem pomieszczenia oraz połączone z miejscową wentylacją wywiewną Ruchem pojazdów na składowiskach odpadów komunalnych powinien kierować zarządzający składowiskiem odpadów. 2. W czasie jazdy na składowisku odpadów komunalnych do brzegu skarpy wprowadza się zakaz przebywania na pojeździe innych osób oprócz pracownika i prowadzącego pojazd. 3. W celu zapewnienia bezpieczeństwa przy podjeździe do skarpy zarządzający składowiskiem jest obowiązany do zapewnienia kierowania pojazdów przez osobę znajdującą się poza pojazdem. 4. Przy podjeżdżaniu na składowisku odpadów do skarpy należy uprzednio zbadać grunt i pojazd ustawić do rozładunku nie bliżej niż w odległości 1 m od brzegu skarpy Prowadzący pojazd jest obowiązany ustawić go na miejscu pracy w sposób zapewniający bezpieczeństwo; w szczególności, jeśli pojazd jest ustawiony w pobliżu skarpy, należy pojazd zahamować i podłożyć pod koła kliny zabezpieczające przed stoczeniem się pojazdu; to samo dotyczy ustawienia pojazdu na pochyłości nad skarpą. 3

4 2. Zabrania się wchodzić pod podniesioną wywrotkę w celu wygarnięcia z niej ładunku, który nie wyładował się pod własnym ciężarem; jeżeli takiego ładunku nie można wypchnąć widłami lub innym narzędziem przez otwór umieszczony w łatwo dostępnym miejscu nadwozia, należy albo pojazdem ruszyć do przodu, albo opuścić wywrotkę do położenia normalnego i w tym stanie wyładować zawartość. 22. Przy używaniu pojazdów-wywrotek z podnośnikami linowymi osoba odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa pracy osób obsługujących wywrotkę jest obowiązana codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdzić stan liny i całego mechanizmu podnośnika; w razie zauważenia uszkodzenia lub niedokładności należy zawiadomić o tym osoby odpowiedzialne stan techniczny pojazdów, aby nie dopuścić do powstania podczas pracy niebezpieczeństwa dla osób obsługujących daną wywrotkę; użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia jest zabronione Miejsca magazynowania odpadów komunalnych powinny być odpowiednio oznakowane, oświetlone zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych. 2. Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie magazynowania odpadów komunalnych powinna być czytelna i dostępna dla pracowników. 24. W ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia opracowane zostaną na jego podstawie szczegółowe instrukcje bhp dla poszczególnych stanowisk pracy i działów pracy, dostosowane do warunków pracy. 25. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 3) W porozumieniu Minister Pracy i Polityki Społecznej Minister Środowiska Minister Zdrowia 3 Niniejsze rozporządzenie poprzedzone było rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 27 czerwca 1960 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejskich przedsiębiorstwach oczyszczania (Dz.U. Nr 38, poz. 228), które utraciło moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. 4

5 UZASADNIENIE Wydanie niniejszego rozporządzenia spowodowane jest brakiem możliwości nowelizacji rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 27 czerwca 1960 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejskich przedsiębiorstwach oczyszczania (Dz.U. Nr 38, poz. 228), gdyż uchylona została jego podstawa prawna. Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie art. 3 ust. 2 dekretu z dnia 10 listopada 1954 r. o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw o ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowania inspekcji pracy (Dz. U. Nr 52, poz. 260) i zachowało moc na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 142), które utrzymało w mocy przepisy dekretu o przejęciu przez związki zawodowe zadań w dziedzinie wykonywania ustaw w ochronie, bezpieczeństwie i higienie pracy oraz sprawowaniu inspekcji pracy w zakresie nieunormowanym w Kodeksie pracy. W związku z tym Minister Środowiska został zobowiązany przez Radę Ministrów do opracowania w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministrem Zdrowia projektu rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) zgodnie z którym ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określają, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac. Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz.U. Nr 169, poz. 1414) projekt rozporządzenia będzie zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Środowiska. Rozporządzenie ma na celu określenie zasad BHP przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi, które to zasady odpowiadają współczesnym warunkom pracy. Zostały wskazane podstawowe wytyczne dotyczące zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi. Określono szczegółowe wymagania odnośnie zatrudnienia pracowników przy odbieraniu odpadów komunalnych, przechowywaniu i oznakowaniu sprzętu, narzędzi oraz odzieży roboczej, transportu odpadów, jak również pracy i wyposażenia urządzeń technicznych. Ze względu na charakter pracy pracownicy przed przyjęciem do pracy w zakresie zbierania odpadów komunalnych powinni być poddani wstępnym badaniom lekarskim oraz szczegółowym badaniom lekarskim, co najmniej raz w roku. Ponadto nie można zatrudniać przy zbieraniu odpadów komunalnych osób niepełnosprawnych fizycznie, a ze względu na możliwość zakażeń skóry nie można również zatrudniać osób z uszkodzeniami skóry i chorobami skórnymi. Wskazano wymagane zabezpieczenia, jakie powinien spełniać pojazd przeznaczony do transportu odpadów komunalnych podczas prac załadunkowych i wyładunkowych. Wyspecyfikowano wymagania dotyczące bhp w miejscach magazynowania odpadów komunalnych. Projekt rozporządzenia zawiera przepisy techniczne i podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.). Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. 5

6 OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje akt normatywny Rozporządzenie oddziałuje na podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi oraz na pracowników zatrudnionych przez te podmioty. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji Przy opracowaniu projektu zostaną przeprowadzone konsultacje z organizacjami zajmującymi się gospodarką odpadami komunalnymi, ze związkami zawodowymi, stowarzyszeniami i izbami zrzeszającymi przedsiębiorstwa zajmujące się gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Wyniki przeprowadzonych konsultacji zostaną zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. Projekt zostanie również zamieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. Proponowana lista podmiotów opiniujących: 1. Wojewodowie 2. Marszałkowie Województw 3. Główny Urząd Statystyczny 4. Główny Inspektor Ochrony Środowiska 5. Główny Inspektorat Pracy 6. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 7. NSZZ Solidarność 8. OPZZ 9. Business Centre Club Związek Pracodawców 10. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych 11. Konfederacja Pracodawców Polskich 12. Polski Klub Ekologiczny 13. Instytut na Rzecz Ekorozwoju ul. Nabielaka 15 lok. 1, Warszawa 14. Biuro Wspierania Lobbingu Ekologicznego ul. Raszyńska 32/44, Warszawa 15. Centrum Prawa Ekologicznego ul. Uniwersytecka 1, Wrocław 16. Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych, ul. Graniczna 29, Katowice 17. Firma Oponiarska Dębica, ul. 1 Maja 1, Dębica 18. Stowarzyszenie Forum Opakowań Szklanych, ul. Mariensztat 8, Warszawa 19. Stowarzyszenie Papierników Polskich, Pl. Komuny Paryskiej 5a, Łódź 20. EKO-PAK Polska Koalicja Przemysłowa na Rzecz Opakowań Przyjaznych Środowisku, ul. Mokotowska 49 lok. 108, Warszawa 21. Centralne Laboratorium Akumulatorów i Ogniw, ul. Forteczna 12, Poznań 22. Komitet Ochrony Środowiska - Krajowa Izba Gospodarcza, ul. Trębacka 4, Warszawa 23. Polska Izba Ekologii, ul. Warszawska 3, Katowice 6

7 24. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego 25. Związek Rzemiosła Polskiego 26. Ogólnopolska Izba Gospodarcza Recyklingu, ul. Karmelicka 30/2, Warszawa 27. Polska Izba Gospodarki Odpadami, ul. Złota 44/46, Warszawa 28. Krajowa Izba Gospodarki Odpadami - Al. Jerozolimskie 44 pok. 324/325, Warszawa 29. Zakład Ekologii Opakowań - Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Opakowań, ul. Konstacińska 11, Warszawa 30. Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego, ul. Starościńska 10/12 lok. 22, Warszawa 31. ABC Recykling S.A., ul. Gubińska 40, Krosno Odrzańskie 32. Stowarzyszenie Przemysłu Gumowego EKOGUMA, ul. Harcerska 30, Piastów 33. Beskid Sp. z o.o., ul. Kabaty 2, Żywiec 34. Grupa Lotos S.A., ul. Elbląska 135, Gdańsk 35. Izba Wydawców Prasy. ul. Foksal 3/5, Warszawa 36. Polski Związek Firm Deweloperskich, ul. Żurawia 32/34, Warszawa 3. Przedstawienie wyników analizy wpływu aktu normatywnego na: a. sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego Brak wpływu. b. rynek pracy Rozporządzenie wpłynie pozytywnie na rynek pracy m.in. poprzez zwiększenie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z gospodarowaniem odpadów komunalnych. c. konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw Brak wpływu. d. sytuację i rozwój regionalny Brak wpływu. 4.Wskazanie źródeł finansowania Realizacja wymagań wskazanych w projekcie rozporządzenia będzie finansowana ze środków własnych pracodawców. 5.Wpły regulacji na stan środowiska Poprawa warunków BHP przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi może w sposób pośredni przyczynić się do polepszenia stanu środowiska. 7