SAMOCHÓD W FIRMIE ASPEKTY PRAWNE, PODATKOWE I RACHUNKOWE

Transkrypt

1 Marcin Szymankiewicz Tomasz Poznañski Katarzyna Sztubiñska SAMOCHÓD W FIRMIE ASPEKTY PRAWNE, PODATKOWE I RACHUNKOWE (z suplementem elektronicznym) Oœrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o. Gdañsk 2012

2 Spis treœci Spis treści Spis treści Wykaz skrótów Wstęp Definicje Definicja samochodu i innych pojazdów Odrębność definicji samochodu dla celów podatkowych Definicja samochodu osobowego dla celów podatku VAT Definicja samochodu osobowego na gruncie podatku dochodowego Samochód osobowy a samochód ciężarowy Zakup i używanie samochodu aspekty prawne Zakup i używanie nowego samochodu Zamówienie samochodu Ogólne warunki sprzedaży Zaliczka a zadatek Cena Termin wydania pojazdu Odstąpienie od umowy z powodu niewydania samochodu w terminie Wydanie samochodu Gwarancja Rękojmia Odstąpienie od umowy Niezgodność z umową uprawnienia kupującego Samochód zastępczy na czas naprawy Zakup używanego samochodu Sprawdzenie legalności pochodzenia pojazdu Sprawdzanie stanu technicznego pojazdu Sprawdzenie obciążeń pojazdu na rzecz osób trzecich Nabycie pojazdu od osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim Ważne elementy umowy sprzedaży Naprawa samochodu w nieautoryzowanym serwisie a uprawnienia z gwarancji Nabycie pojazdu od przedsiębiorcy właściwa reprezentacja sprzedającego Samochód nabywany za granicą Opłaty i formalności Zakup i użytkowanie samochodu aspekty prawne i podatkowe Koszty eksploatacji samochodu w kosztach uzyskania przychodów Definicja kosztów uzyskania przychodów Dokumentowanie kosztów uzyskania przychodów Opłaty parkingowe sposób udokumentowania Koszty uzyskania przychodów poniesione w walucie obcej Potrącalność kosztów w czasie Moment potrącenia kosztów u podatników prowadzących księgi rachunkowe Moment potrącenia kosztów u podatników prowadzących podatkową księgę metodą memoriałową Moment potrącenia kosztów u podatników prowadzących podatkową księgę metodą kasową Koszty zaniechanych inwestycji Odpisy amortyzacyjne Wydatki na nabycie środków trwałych

3 Koszty uzyskania przychodu samochodu osobowego o wartości przekraczającej euro Odpisy amortyzacyjne od samochodu osobowego o wartości ponad euro Straty w środkach trwałych pokryte odpisami amortyzacyjnymi Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych Koszty uzyskania przychodów w umowach komisu Koszty używania samochodu niebędącego składnikiem majątku osoby prawnej, w tym na podstawie umowy najmu Samochody niebędące środkami trwałymi osoby fizycznej, w tym używane na podstawie umowy najmu Samochody demonstracyjne a kilometrówka Stawki przebiegu pojazdu Ewidencja przebiegu pojazdu Ewidencja przebiegu pojazdów osoby fizyczne Ewidencja przebiegu pojazdów osoby prawne Ewidencja przebiegu a dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków Wynajmowane samochody elektryczne i hybrydowe a ewidencja przebiegu pojazdu Ubezpieczenie pojazdu, w tym samochodu osobowego Naprawy pojazdów, w tym naprawy powypadkowe Straty z tytułu kradzieży samochodów Koszty eksploatacyjne przewłaszczonego samochodu Odpisy amortyzacyjne od samochodów sfinansowanych dotacją Odpisy amortyzacyjne od pojazdów nabytych nieodpłatnie Pojazdy oddane do nieodpłatnego używania Podatek od towarów i usług kosztem Inne podatki płacone przez przedsiębiorców w związku z użytkowaniem samochodów a koszty uzyskania przychodów Mandaty za naruszenie przepisów prawa o ruchu drogowym Samochód jako środek trwały. Amortyzacja Samochody i inne pojazdy środkiem trwałym w firmie Wykorzystywanie w działalności i najem prywatny Samochód nabyty z zamiarem używania przez okres krótszy niż rok Samochody demonstracyjne kiedy środek trwały Korekta kosztów w trybie art. 16e updop i art. 22e updof Środki trwałe niepodlegające amortyzacji Dzieła sztuki i eksponaty muzealne a pojazdy mechaniczne Zaprzestanie działalności gospodarczej Czasowe przestoje środków transportowych Zawieszenie działalności a odpisy amortyzacyjne Samochody jako niskocenne składniki majątku Kto dokonuje odpisów amortyzacyjnych Przewłaszczone środki trwałe Wartość początkowa środków trwałych Cena nabycia i koszt wytworzenia Odsetki od kredytu na zakup samochodu Opłaty poniesione na ubezpieczenie pojazdu Opłaty poniesione na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym Nabycie nieodpłatne i częściowo odpłatne Samochody otrzymane aportem Wartość początkowa ustalana w drodze wyceny Środki trwałe we współwłasności Ulepszenie samochodu środka trwałego

4 Remont a ulepszenie samochodu środka trwałego Wybór metody amortyzacji Metoda liniowa Podwyższona i obniżona stawka liniowa Sposób kwotowy dokonywania odpisów amortyzacyjnych w przypadku wyboru metody liniowej Metoda przy zastosowaniu stawki indywidualnej Metoda degresywna Amortyzacja jednorazowa (pomoc ) Podatnicy obowiązani do kontynuacji metody amortyzacji poprzednika prawnego Inwestycje w obcym środku trwałym Składniki majątku używane na podstawie umów o komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Nabycie pojazdu poza krajem lub od firm zagranicznych a obowiązek rozliczenia podatku należnego VAT Nowe środki transportu definicja Wewnątrzwspólnotowe nabycie pojazdów i innych towarów Nabycie wewnątrzwspólnotowe nowych środków transportu Przypadki, kiedy nie zachodzi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Przemieszczenie własnych towarów jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów Nabycia i dostawy wewnątrzwspólnotowe do magazynu konsygnacyjnego Miejsce świadczenia przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów WNT podstawa opodatkowania Podstawowe zasady wymiaru podatku VAT od importu towarów Dostawa towarów, dla której podatnikiem jest nabywca Import usług na gruncie podatku VAT Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania w imporcie usług Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług Status usługobiorcy i charakter, w jakim działa usługobiorca w świetle przepisów rozporządzenia nr 282/ Miejsce świadczenia usług na rzecz podatnika Miejsce świadczenia usług związanych z nieruchomościami Miejsce świadczenia usług krótkotrwałego wynajmu środków transportu Pozostałe usługi najmu na rzecz ludności Obowiązek posługiwania się numerami VAT UE Zapłata podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu (formularze VAT-23, VAT-24, VAT-25) Dokument potwierdzający zapłatę akcyzy na terytorium kraju Faktury wewnętrzne w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług oraz dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca Przeliczanie walut dla celów podatku VAT Rozliczenie podatku naliczonego VAT od zakupu samochodów i opłat eksploatacyjnych Prawo do odliczenia podatku naliczonego fundamentalną cechą podatku VAT Definicja podatku naliczonego Terminy odliczenia podatku naliczonego Podatek naliczony od nabycia samochodów osobowych Pojazdy samochodowe o masie całkowitej mniejszej niż 3,5 tony, których wyłączenie nie dotyczy Pojazdy, dla których wymagane jest dodatkowe badanie techniczne

5 Zmiana rodzaju (statusu) pojazdu rodzi obowiązek dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego Pojazdy specjalne Pojazdy konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu osób Odprzedaż pojazdów przedmiotem działalności Oddanie samochodu w odpłatne używanie Import pojazdów osobowych podatek naliczony Usługi leasingu, najmu, dzierżawy pojazdów osobowych Pojazdy niebędące pojazdami samochodowymi Samochody z kratką Części składowe zużyte do wytworzenia samochodu osobowego Części składowe zużyte do naprawy samochodów, w tym samochodów osobowych Zakup materiałów eksploatacyjnych oraz usług serwisowych Wydatki na naprawę samochodów nieobjętych dobrowolnym ubezpieczeniem Samochody osobowe rozliczane kilometrówką Paliwo służące do napędu samochodów, w tym samochodów osobowych Odliczanie proporcjonalne podatku oraz korekta podatku naliczonego Częściowe i proporcjonalne odliczenie podatku naliczonego Proporcjonalne odliczenie podatku naliczonego Korekta proporcjonalnie odliczonego podatku naliczonego Korekta z uwagi na zmianę prawa do odliczenia podatku naliczonego Samochody nabyte łącznie z przedsiębiorstwem Katalog wyłączeń przewidziany w art Sposób rozliczenia podatku w razie nabycia samochodu we współwłasności ustawowej z małżonkiem Sposób rozliczenia podatku w razie nabycia samochodu we współwłasności ze wspólnikami spółki osobowej Inne opłaty związane z używaniem lub nabyciem samochodów Opodatkowanie samochodów podatkiem od środków transportowych Opłaty wynikające z przepisów o drogach publicznych Opłata za przejazd po drogach publicznych Opłata parkingowa Opłaty za przejazdy pojazdów nienormatywnych Opłaty za przejazd promami i mostami Opłata skarbowa Inne formy posiadania samochodu aspekty prawne Leasing Użyczenie Najem Wykorzystywanie do celów firmowych prywatnych samochodów Korzystanie z pojazdów służbowych przez pracowników Leasing pojazdów aspekty prawne i podatkowe Opodatkowanie stron umowy leasingu przychody i koszty Kluczowe definicje dla umów leasingu Leasing operacyjny Przeniesienie własności przedmiotu leasingu operacyjnego po zakończeniu umowy na korzystającego Przeniesienie własności przedmiotu leasingu operacyjnego po zakończeniu umowy na osobę trzecią Oddanie przedmiotu leasingu operacyjnego do dalszego używania korzystającemu Leasing finansowy

6 Przeniesienie własności przedmiotu leasingu finansowego po zakończeniu umowy na korzystającego Przeniesienie własności przedmiotu leasingu finansowego po zakończeniu umowy na osobę trzecią Opłaty z tytułu umowy leasingu Sprzedaż wierzytelności leasingowych Umowy najmu i dzierżawy Data powstania przychodu z tytułu umów leasingu po stronie finansującego Skrócenie lub wydłużenie umowy leasingu operacyjnego Koszty związane z używaniem leasingowego samochodu nie są limitowane kilometrówką Opłaty leasingowe za czas przestoju pojazdów Wydatki na ubezpieczenie leasingowanego pojazdu Samochód leasingowany wykorzystywany na cele prywatne Amortyzacja środków transportu będących w leasingu wybrane zagadnienia Definicja środków trwałych w przypadku umowy leasingu Szczególne regulacje dotyczące umów leasingu (art. 16ł ust. 4 6 updop i art. 22ł ust. 4 6 updof) Ustalenie wartości początkowej pojazdu używanego na podstawie umowy leasingu finansowego Metoda liniowa, stawka indywidualna i metoda degresywna, amortyzacja jednorazowa pojazdy w leasingu finansowym Obniżona i podwyższa stawka liniowa pojazdy w leasingu operacyjnym Pojazdy wykupione z leasingu operacyjnego ustalenie wartości początkowej Indywidualna stawka amortyzacyjna pojazdy wykupione z leasingu operacyjnego Amortyzacja leasingowanych samochodów osobowych o wartości powyżej euro Leasing a podatek VAT Leasing odpłatną dostawą towarów lub odpłatnym świadczeniem usług Leasing finansowy odpłatną dostawą towarów Leasing operacyjny odpłatnym świadczeniem usług Moment powstania obowiązku podatkowego, podstawa opodatkowania i dokumentowanie leasingu Refaktura ubezpieczenia leasingowanego pojazdu Refaktura podatku od środków transportowych Faktura korygująca korekta podstawy opodatkowania Kaucja określona w umowie leasingu Wysokość opodatkowania Nabycie pojazdu na podstawie leasingu a odliczenie podatku naliczonego Wykup samochodu osobowego z leasingu operacyjnego a odliczenia podatku naliczonego Korekta odliczonego podatku naliczonego a leasing Podatek u źródła od należności licencyjnych (leasing, najem, dzierżawa środków transportu) Podatkowe skutki używania samochodów przez pracowników, zleceniobiorców itp Zwrot kosztów używania prywatnego pojazdu pracownika dla potrzeb pracodawcy Koszty uzyskania przychodów pracodawcy Jazdy zamiejscowe (podróże służbowe) Zwrot w jazdach lokalnych Wydatki na radę nadzorczą koszty uzyskania przychodów Zwolnienie dochodów pracowników i innych osób Ekwiwalenty pieniężne za sprzęt należący do pracownika

7 Zwolnienie zwrotu kosztów uzyskania prywatnego pojazdu pracownika w jazdach lokalnych Zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy wynikający z innych ustaw Zwrot kosztów przejazdu w podróży służbowej Podróże zleceniobiorców i innych osób uzyskujących przychody z działalności wykonywanej osobiście Udostępnienie samochodów pracownikom, zleceniobiorcom do nieodpłatnego korzystania czy powstaje przychód podatkowy u pracownika? Nieodpłatne przychody pracownika Sposób ustalenia przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń Umowa o garażowanie służbowych samochodów Używanie przez pracowników służbowych samochodów za wynagrodzeniem Przychody z nieodpłatnego używania samochodów u zleceniobiorców itp. osób Nieodpłatne przychody działalność gospodarcza Nieodpłatne przychody pracowników kosztem pracodawcy Nieodpłatne świadczenia dla pracowników i innych osób na gruncie podatku VAT Opodatkowanie nieodpłatnego zbycia samochodu, w tym darowizny samochodu, podatkiem VAT Nieodpłatne świadczenie usług Regulacje przejściowe dotyczące nieodpłatnego używania samochodów osobowych Wysokość opodatkowania świadczeń nieodpłatnych Podstawa opodatkowania przy świadczeniach nieodpłatnych Obowiązek podatkowy przy świadczeniach nieodpłatnych Dokumentowanie czynności nieodpłatnych Dokumentowanie usług odpłatnego udostępnienia pojazdów dla pracowników Sprzedaż samochodu aspekty cywilnoprawne Odpowiedzialność przedsiębiorcy względem kupującego Sprzedaż samochodu za pośrednictwem komisu Ubezpieczenie zwrot niewykorzystanych składek Wynajem pojazdu Zaniżanie wartości transakcji Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej Darowizna samochodu Zbycie samochodu aspekty prawne i podatkowe Opodatkowanie sprzedaży samochodu podatkiem VAT w kraju Charakter, w jakim działa sprzedawca pojazdu Wielokrotna sprzedaż samochodów przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą Dostawy łańcuchowe Odpłatne świadczenie usług Moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku sprzedaży pojazdu Mali podatnicy rozliczający się metodą kasową obowiązek podatkowy Podstawa opodatkowania podatkiem VAT Zamiana pojazdów podstawa opodatkowania Korekta obrotu (faktury korygujące) Zleceniodawcy, agenci, zleceniobiorcy, refaktura usług podstawa opodatkowania Wysokość opodatkowania podatkiem VAT Zwolnienia z podatku VAT pojazdy używane

8 Zwolnienie dostawy samochodów osobowych Zwolnienie podmiotowe Komisowe dostawy pojazdów Dostawy towarów używanych na fakturę VAT marża (autokomisy) Faktura VAT marża Ewidencjonowanie sprzedaży opodatkowanej w formie marży za pomocą kasy fiskalnej (autokomisy) Firmy taksówkowe Zasady obrotu złomem Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów Dostawa nowych środków transportu przez osoby niebędące podatnikami Przemieszczenie własnych towarów traktowane jako WDT Obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów Podstawa opodatkowania w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów Stawki w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów Dowody potwierdzające wywóz a stawka 0% Wywóz przez nabywcę nowych środków transportu bez użycia innego środka transportu Wywóz nowego środka transportu bez użycia środka przewozowego przez nabywcę będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej Nabywca nowego środka transportu otrzymujący dokument VAT Eksport towarów Dostawa towarów i świadczenie usług poza terytorium kraju Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju i na terytorium kraju Opodatkowanie sprzedaży samochodu podatkiem dochodowym Przychody z działalności gospodarczej i data powstania przychodu Sprzedaż samochodu (środka trwałego) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wysokość opodatkowania podatkiem dochodowym Przychody komisanta i komitenta związane z obrotem samochodami Sprzedaż złomu po zlikwidowanym samochodzie (środku trwałym) Sprzedaż samochodów stanowiących majątek prywatny Przychód z odpłatnego zbycia innych rzeczy Darowizna środka trwałego a przychody z działalności gospodarczej Podatek VAT przychodem Odszkodowania za szkody komunikacyjne Sprzedaż pojazdu a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Opodatkowanie usług najmu podatkiem dochodowym u osób fizycznych Najem prywatny opodatkowany według skali podatkowej Najem prywatny objęty ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych Przychody z najmu w ramach działalności gospodarczej Sprzedaż wierzytelności z tytułu najmu lub dzierżawy pojazdów przez osoby prawne i osoby fizyczne będące przedsiębiorcami Przekazanie samochodu na cele osobiste a przychody i koszty podatnika Likwidacja działalności CIT, PIT i VAT Samochody pozostałe na dzień likwidacji działalności gospodarczej aspekt podatku dochodowego od osób fizycznych Samochody pozostałe na dzień likwidacji działalności gospodarczej aspekt podatku VAT Dokumentowanie sprzedaży Podstawowe zasady dotyczące wystawiania faktur Faktury dokumentujące zakup paliwa wlewanego do baków Faktury wystawiane na udokumentowanie sprzedaży zwolnionej

9 Faktury dokumentujące dostawę nowych środków transportu, w tym dostawy wewnątrzwspólnotowe środków transportu Faktury dokumentujące czynności, dla których miejsce świadczenia znajduje się za granicą Faktury wystawiane bez kwoty podatku Faktury wystawiane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Faktury wewnętrzne Obowiązek zapłaty podatku wynikającego z pustych faktur Ewidencjonowanie obrotu za pomocą kas fiskalnych Darowizna pojazdu a podatek od spadków i darowizn Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy sprzedaży Przekazanie spółce samochodu a zmiana umowy spółki Samochód w firmie aspekty rachunkowe Zakup, amortyzacja oraz zbycie samochodu w księgach rachunkowych Wprowadzenie samochodu jak środka trwałego do ksiąg rachunkowych Zakup samochodu Otrzymanie samochodu nieodpłatnie (w tym w drodze darowizny) Wniesienie aportu (wkładu rzeczowego) w formie samochodu Ewidencja analityczna środków trwałych Ewidencja środków trwałych Zbycie samochodu Nieodpłatne przekazanie, likwidacja planowa, kradzież samochodu Przykłady całościowe Leasing samochodu w ujęciu prawa rachunkowego Leasing według przepisów rachunkowych Prawo bilansowe a prawo podatkowe Możliwość zastosowania uproszczeń Ewidencja księgowa leasingu Leasing operacyjny pod względem podatkowym oraz rachunkowym Leasing samochodu osobowego operacyjny pod względem rachunkowym i podatkowym (przykład liczbowy) Leasing finansowy pod względem podatkowym oraz rachunkowym Leasing operacyjny pod względem podatkowym a finansowy pod względem rachunkowym Zakończenie umowy leasingu Wykup samochodu po zakończeniu trwania umowy leasingu operacyjnego pod względem podatkowym i rachunkowym Zakończenie trwania umowy leasingu finansowego pod względem podatkowym i rachunkowym Wykup samochodu po zakończeniu trwania umowy leasingu operacyjnego podatkowo, finansowego rachunkowo Cesja umowy leasingu Kradzież leasingowanego samochodu Informacje o leasingu w sprawozdaniach finansowych Bibliografia Wykaz wzorów Spis treści e-suplementu