Family Medicine. Primary Care Review. Quarterly. Vol. 13, No. 1. January March

Transkrypt

1 The Polish Society of Family Medicine The Association of Friends of Family Medicine & Family Doctors Family PL issn Medicine & Primary Care Review Quarterly 2011 January March Vol. 13, No. 1 Indexed in: EMBASE/Excerpta Medica Index Copernicus 6.17 pts MNiSzW 6 pts

2 Komitet Naukowy Komitet Redakcyjny Adres Redakcji Prof. dr med. Dieter Adam (Monachium, Niemcy), Prof. dr med. Jiři Beneš (Praga, Czechy), Dr n. med. Luc van Berkestijn (Utrecht, Holandia), Dr hab. Jerzy Błaszczuk (Wrocław), Dr n. med. Stephan Böse-O Reilly (Monachium, Niemcy), Dr Nilzete Liberato Bresolin (Florianopolis, Brazylia), Dr Walbia Salete Bittencourt Correa (Florianopolis, Brazylia), Prof. dr med. George Freeman (Londyn, Wielka Brytania), Prof. dr med. Suleyman Görpelioğlu (Izmit, Turcja), Prof. dr med. Hans-Joachim Hannich (Greifswald, Niemcy), Dr hab. Wolfgang Hannöver (Greifswald, Niemcy), Prof. dr hab. Antonina Harłozińska-Szmyrka (Wrocław), Prof. dr hab. Wanda Horst-Sikorska (Poznań), Prof. dr med. Steinar Hunskaar (Bergen, Norwegia), Prof. dr hab. Andrzej Kiejna (Wrocław), Prof. dr hab. Jerzy Kołodziej (Wrocław), Prof. dr hab. Tadeusz Kozielec (Szczecin), Prof. dr hab. Piotr Kuna (Łódź), Dr n. med. Krzysztof Kuszewski (Warszawa), Prof. dr hab. med. Andrzej Kübler (Wrocław), Prof. dr med. Radoslav Kveder (Ljubljana, Słowenia), Prof. dr hab. Witold Lukas (Katowice), Prof. dr hab. Jerzy Łopatyński (Lublin), Prof. dr hab. Andrzej Mackiewicz (Poznań), Prof. dr med. Bengt Mattsson (Göteborg, Szwecja), Prof. dr hab. Zuzanna Morawska (Wrocław), Prof. dr med. John Noble (Boston, USA), Prof. dr med. Marc Nyssen (Bruksela, Belgia), Dr n. med. Patricia Owens (Liverpool, Wielka Brytania), Prof. dr hab. Leszek Paradowski (Wrocław), Sir Prof. Denis Pereira-Gray (Londyn, Wielka Brytania), Prof. dr hab. Tadeusz Płusa (Warszawa), Prof. dr hab. Andrzej Radzikowski (Warszawa), Prof. dr hab. Andrzej Rajewski (Poznań), Dr n. med. Lindsay Roberts (Balgowlah Heights, Australia), Prof. dr hab. Zbigniew Rudkowski (Wrocław), Prof. dr hab. Bolesław Rutkowski (Gdańsk), Dr n. med. Hogne Sandvik (Bergen, Norwegia), Prof. dr hab. Janusz Siebert (Gdańsk), Dr n. med. Jaime Correia de Sousa (Matosinhos, Portugalia), Prof. dr hab. Andrzej Steciwko (Wrocław), Dr n. med. Loreta Strumylaite (Kaunas, Litwa), Prof. dr hab. Andrzej Szczeklik (Kraków), Prof. dr hab. Zenon Szewczyk (Wrocław), Dr n. med. Andrzej Szpakow (Grodno, Białoruś), Prof. dr hab. Piotr Szyber (Wrocław), Prof. dr hab. Barbara Świątek (Wrocław), Prof. dr med. Vytautas Usonis (Wilno, Litwa), Prof. dr med. Irma Virjo (Tampere, Finlandia), Prof. dr hab. Kazimierz Wardyn (Warszawa), Dr n. med. Muharem Zildzic (Tuzla, Bośnia Hercegowina), Prof. dr hab. Zygmunt Zdrojewicz (Wrocław), Prof. dr hab. Irena Zimmermann-Górska (Poznań) Redaktor Naczelny: prof. dr hab. med. Andrzej Steciwko Zastępca Redaktora Naczelnego: dr n. med. Andrzej Staniszewski Sekretarz Redakcji: dr n. med. Donata Kurpas Członkowie Redakcji: dr n. med. Jarosław Drobnik, dr n. med. Bartosz J. Sapilak, dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, dr hab. n. med. Katarzyna Życińska Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Akademia Medyczna we Wrocławiu, ul. Syrokomli 1, Wrocław, tel. (71) , tel./fax (71) pmr@pmr.am.wroc.pl Osoba kontaktowa: dr n. med. Donata Kurpas tel. (71) , pmr@pmr.am.wroc.pl Wydanie publikacji dofinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z zakresu działalności wspomagającej badania (Decyzja nr 507/DWB/P/2010 z dnia r.) Wydawca Biuro i prenumerata: ul. Lelewela 4, pok. 325, Wrocław tel./fax (71) , biuro@continuo.pl Osoba kontaktowa: Jan Kuźma Redaktor Wydawnictwa tel. (71) , wydawnictwo@continuo.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment tego wydania, ani w całości, ani w części, nie może być powielany lub zapisywany w formie odtwarzalnej bez uzyskania wcześniejszej pisemnej zgody Wydawcy. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń Projekt graficzny: Maciej Szłapka Przygotowanie do druku: Pracownia Składu Komputerowego TYPO-GRAF Druk: Wrocławska Drukarnia Naukowa PAN im. S. Kulczyńskiego Sp. z o.o. Nakład: 1000 egz.

3 Spis treś ci 5 Sło wo wstęp ne An drzej Ste ciw ko Prace oryginalne 7 Mateusz Adamkiewicz, Maciej R. Mazurkiewicz, Ilona Kurnatowska, Michał Nowicki Jakość snu i ryzyko występowania bezdechu sennego u chorych przewlekle hemodializowanych 12 Jerzy Błaszczak, Mariola Iwaniak, Anna Hadała-Kiś, Maria Mielnik-Błaszczak Analiza porównawcza nawyków higienicznych i żywieniowych wpływających na zdrowie jamy ustnej studentów I roku Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i studentów I roku Politechniki Lubelskiej 16 Krzysztof Doskocz, Bartosz Sapilak, Andrzej Steciwko, Magdalena Grzanka, Tomasz Borowiec, Emilia Filipczyk-Cisarż Ocena stężeń wybranych czynników proangiogennych a nowotworzenie w grupie chorych leczonych nerkozastępczo 23 Joanna Herman, Anna Kapczyńska, Ewelina Śmietana, Aleksandra Urbanik, Anna Hajduk, Dorota Pilch Analiza przebiegu procesu adaptacji zawodowej w opinii szczecińskich pielęgniarek w zależności od miejsca zatrudnienia 27 Bożena Mroczek, Katarzyna Gawłowska-Lichota, Iwona Rotter, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Ewa Baranowska, Marta Giezek, Beata Karakiewicz Realizacja programów profilaktycznych finansowanych ze środków publicznych. Stan faktyczny i propozycje rozwiązań w pielęgniarstwie środowiskowym/rodzinnym 35 Bożena Mroczek, Ewa Zomerska, Elżbieta Grochans, Iwona Rotter, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Beata Karakiewicz Praca zawodowa w hierarchii wartości pacjentów chorych psychicznie objętych opieką Centrum Psychiatrycznego w Szczecinie 42 Katarzyna Sygit, Alfred Owoc, Iwona Bojar Ocena zachowań zdrowotnych (ryzykownych) młodzieży akademickiej (w jęz. ang.) 51 Katarzyna Sygit, Alfred Owoc, Iwona Bojar Wybrane uwarunkowania zachowań zdrowotnych młodzieży ze środowiska wiejskiego (w jęz. ang.) 60 Ewa Szczepanowska, Ewa Bożena Marcinkowska, Janusz Merski Znajomość problemów HIV i AIDS wśród młodzieży szkolnej powiatu goleniowskiego (w jęz. ang.) 64 Ewa Szczepanowska, Ewa Bożena Marcinkowska, Janusz Merski Zachowania antyzdrowotne młodzieży szkolnej powiatu goleniowskiego (w jęz. ang.) 68 Mariola Śliwińska-Mossoń, Katarzyna Małolepsza Diagnostyka i leczenie zatruć toksyną botulinową PRACE POGLĄDOWE 75 Donata Kurpas Dostępność do badań profilaktycznych rozwiązania w UE 81 Joanna Rosińczuk-Tonderys Dziecko z przepukliną oponowo-rdzeniową. Rola pielęgniarki w opiece nad dzieckiem 90 Dominika Satora, Krzysztof Bochen, Andrzej Prystupa, Jolanta Pietraszek-Mamcarz, Jerzy Mosiewicz, Janusz Schabowski Celiakia choroba nie tylko dziecięca 95 Piotr Tyszko, Joanna Kowalska, Jolanta Demidowicz Marketing w realizacji programów zdrowotnych kształcenie ustawiczne 103 Jarosław Drobnik, Martyna Malcewicz, Piotr Józefowski, Donata Kurpas, Andrzej Steciwko Medycyna uzdrowiskowa współczesne lecznictwo uzdrowiskowe w Polsce komunikaty s. 74, 80, 102, 116

4 4 Spis treści Contents 5 Preface An drzej Ste ciw ko original papers 7 Mateusz Adamkiewicz, Maciej R. Mazurkiewicz, Ilona Kurnatowska, Michał Nowicki Sleep quality and the risk of sleep apnea in patients on chronic hemodialysis 12 Jerzy Błaszczak, Mariola Iwaniak, Anna Hadała-Kiś, Maria Mielnik-Błaszczak Comparison of hygienic and eating habits affecting oral health of first year students of Medical University and Technical University 16 Krzysztof Doskocz, Bartosz Sapilak, Andrzej Steciwko, Magdalena Grzanka, Tomasz Borowiec, Emilia Filipczyk-Cisarż Assessment of selected proangiogenic factors vs neoplasia among dialyzed patients 23 Joanna Herman, Anna Kapczyńska, Ewelina Śmietana, Aleksandra Urbanik, Anna Hajduk, Dorota Pilch The analysis of the process of professional adaptation in opinion of nurses from Szczecin depending on the place of employment 27 Bożena Mroczek, Katarzyna Gawłowska-Lichota, Iwona Rotter, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Ewa Baranowska, Marta Giezek, Beata Karakiewicz Implementation of preventive programs financed from public funds. Facts and proposals of solutions for community/family nursery 35 Bożena Mroczek, Ewa Zomerska, Elżbieta Grochans, Iwona Rotter, Katarzyna Żułtak-Bączkowska, Beata Karakiewicz The work in the hierarchy of values of mentally ill patients under the care of the Psychiatric Centre 42 Katarzyna Sygit, Alfred Owoc, Iwona Bojar The assessment of health (risk) behaviour of academic youth 51 Katarzyna Sygit, Alfred Owoc, Iwona Bojar Selected conditions of health behaviour of young people from the rural environment 60 Ewa Szczepanowska, Ewa Bożena Marcinkowska, Janusz Merski Knowledge about HIV and AIDS problems among school youth from Goleniów administrative district 64 Ewa Szczepanowska, Ewa Bożena Marcinkowska, Janusz Merski Unhealthy behavior of school youth from Goleniów administrative district 68 Mariola Śliwińska-Mossoń, Katarzyna Małolepsza Diagnosis and treatment of botulinum toxin poisoning REVIEWS 75 Donata Kurpas Accessibility to preventive screening solutions of EU 81 Joanna Rosińczuk-Tonderys Child with myelomeningocele. The role of the nurse in childcare 90 Dominika Satora, Krzysztof Bochen, Andrzej Prystupa, Jolanta Pietraszek-Mamcarz, Jerzy Mosiewicz, Janusz Schabowski Celiac disease not only pediatric disease 95 Piotr Tyszko, Joanna Kowalska, Jolanta Demidowicz Marketing in implementation of health care programms continuous medical education (cme) 103 Jarosław Drobnik, Martyna Malcewicz, Piotr Józefowski, Donata Kurpas, Andrzej Steciwko Health resort medicine contemporary resort health care in Poland announcements p. 74, 80, 102, 116

5 Spis treści 5 Słowo wstępne Szanowni Państwo! Koleżanki, Koledzy! Kolejny zeszyt Kwartalnika Family Medicine & Primary Care Review otwiera trzynasty rok wydawania naszego naukowego periodyku. Zeszyt 1/2011 zawiera tradycyjnie już artykuł z dziedziny CME umożliwiający sprawdzenie wiedzy i posiadanych umiejętności z zakresu medycyny uzdrowiskowej, a także artykuły dotyczące problematyki jakości snu i bezdechu sennego u pacjentów hemodializowanych, jak i zachowań zdrowotnych wśród młodzieży. To tylko niektóre z poruszanych w tym zeszycie zagadnień dotyczących codziennej pracy lekarza rodzinnego oraz pracowników naukowo-dydaktycznych prowadzących kształcenie przed- i podyplomowe w zakresie medycyny rodzinnej i pielęgniarstwa środowiskowego. W przekazywanym w Państwa ręce zeszycie kontynuujemy także prezentację członków Komitetu Naukowego, a w przyszłości planujemy przybliżenie naszym Czytelnikom sylwetek członków Komitetu Redakcyjnego. Mam nadzieję, że i ten numer spełni Państwa oczekiwania, a zawarte w nim artykuły przyczynią się do uzupełnienia wiedzy tak niezbędnej w praktyce lekarza rodzinnego. Równocześnie zapraszam wszystkich Państwa do udziału w VIII Zjeździe Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, który odbędzie się w Ossie pod Warszawą w dniach od 17 do 19 czerwca 2011 r. Mam nadzieję, że spotkanie to stanie się po raz kolejny forum wymiany doświadczeń klinicznych i naukowych. Redaktor Naczelny Prof. Andrzej Steciwko

6 Członkowie komitetu naukowego Dr hab. n. med. Jerzy Błaszczuk Dr hab. n. med. Jerzy Błaszczuk jest absolwentem Akademii Medycznej we Wrocławiu. Jest adiunktem w Katedrze i Klinice Chirurgii Przewodu Pokarmowego i Chirurgii Ogólnej AM we Wrocławiu. Odbył liczne szkolenia krajowe i zagraniczne: w endoskopii na Uniwersytecie w Heidelbergu u B.C. Manegolda, w 1990 r. na Uniwersytecie w Hongkongu u J. Wonga, z chirurgii wytwórczej przełyku, szkolenie w brachyterapii raka przełyku w 1991 r. w Goethe Universität Frankfurt nad Menem oraz w zakresie chirurgii laparoskopowej u Claesa Rudberga w Vasteras. W latach organizował zjazdy Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Radiologicznego. W latach był wykładowcą oraz członkiem Komitetu Naukowego Erasmus Intensive Course on Oncology AM Wrocław. W 2000 r. organizował we Wrocławiu 8 Międzynarodowy Kongresu Torakochirurgii. Podczas IX Sympozjum Sekcji Videochirurgii TChP Endo 2000 był moderatorem warsztatów endoskopowych. W 2000 r. przewodniczył sesjom naukowym I Kongresu Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej. Od 2000 r. jest członkiem Komitetu Naukowego kwartalnika Family Medicine & Primary Care Review (do 2004 r. Polska Medycyna Rodzinna ). W latach uczestniczył w komisji egzaminu specjalizacyjnego z gastroenterologii w zakresie panendoskopii, pod kierownictwem A. Nowaka. W latach przygotował do druku podręcznik bioetyki UNESCO. Był przewodniczącym sesji na zjazdach międzynarodowych: 1994 r. w Brnie (referat programowy), w 1995 r. we Frankfurcie, w 1996 r. w Debreczynie, w 1999 r. w Pecs, w 2000 r. we Wrocławiu, w 2002 r. w Dreźnie oraz Nowym Orleanie. Od 2002 r. jest zatrudniony w Państwowej Medycznej Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu, gdzie w latach pełnił funkcję dyrektora Instytutu Pielęgniarstwa. Jest członkiem następujących towarzystw naukowych: Polskie Towarzystwo Lekarskie, Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne, Towarzystwo Chirurgów Polskich, Polskie Towarzystwo Chirurgii i Medycyny Ambulatoryjnej oraz Polskie Towarzystwo Kardio- i Torakochirurgów.