WYCHOWANIE FIZYCZNE ALTERNATYWĄ DLA PRZEMOCY I AGRESJI W SZKOLE. Jolanta Malanowska

Transkrypt

1 WYCHOWANIE FIZYCZNE ALTERNATYWĄ DLA PRZEMOCY I AGRESJI W SZKOLE Jolanta Malanowska

2 Dlaczego programy profilaktyczne nie działają? Tworzone w zaciszu gabinetów bez współudziału młodych ludzi; Rolą młodych jest uczestnictwo w realizacji cudzych pomysłów i projektów; Reakcją uczniów na taką sytuacje jest niechęć, opór, a nierzadko agresja; Paradoks: programy mające na celu ograniczenie szkolnej patologii mogą ją potęgować i utrwalać.

3 Urojony wróg Naprzeciw siebie stają dwie armie: nauczyciele (dorośli) przeciw uczniom. Jedni uzbrojeni w programy, możliwości, doświadczenie, władzę drudzy w spryt, emocje, frustrację, wsparcie rówieśników, determinację w obronie własnej godności.

4 Skoro jest walka - musi być wróg. Militaryzacja języka sama w sobie jest agresywna. Walka z przemocą i agresja w szkole jest bezsensownym zlepkiem wyrazów nie przynoszącym nic dobrego w konkretnym działaniu.

5 Filozofia postępowania Nasuwa się pytanie jaką przyjąć filozofię postępowania, ażeby z dobrym skutkiem ograniczyć i minimalizować niekorzystne zjawiska powstające w relacjach interpersonalnych? Tak postawione pytanie pozwala skierować uwagę na genezę źródła i zapobieganie przemocy.

6 Agresja i przemoc powstają w wyniku naruszenia przestrzeni godności i wolności człowieka. (uwarunkowania zdrowotne, psychospołeczne, ekonomiczne wyzwalają determinację w obronie własnej godności osobistej).

7 W agresji i przemocy relacje interpersonalne przybierają formę wzajemnych prowokacji, eskalacji i konfrontacji, które tworzą swoistą triadę wykluczają jakąkolwiek jednostronność i jednokierunkowość.

8 Wychowanie fizyczne Jak wykorzystać wychowanie fizyczne dla pomocy w ograniczaniu zachowań patologicznych w szkole? Jak pomóc dzieciom w bezpiecznym dorastaniu? Czego ich uczyć, żeby rozumiały bezsens przemocy? Żeby siebie wzajemnie nie krzywdziły?

9 Cele kształcenia ogólnego w nowej podstawie programowej Przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki, (dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów); Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów; Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

10 Cele wychowania fizycznego Szkoła podstawowa Gimnazjum Ponadgimnazjalna Udział w aktywności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie, wypoczynek i sport Umiejętność oceny własnej sprawności fizycznej i przebiegu rozwoju fizycznego w okresie dojrzewania Uświadomienie potrzeby całożyciowej aktywności fizycznej Stosowanie zasad bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej Poznawanie własnego rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej oraz praktykowanie zachowań prozdrowotnych Gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej oraz ich organizacja Rozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem Umiejętności osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu i bezpieczeństwu Stosowanie w życiu codziennym zasad prozdrowotnego stylu życia Działanie jako krytyczny konsument (odbiorca) sportu Umiejętności sprzyjające zapobieganiu chorobom i doskonalenia zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego

11 Kształtowanie postaw W procesie kształcenia ogólnego szkoła ( ) kształtuje u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej.

12 Kształtowanie postaw W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Szkoła podejmuje odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji.

13 Warto się zastanowić Jak ja na swoich zajęciach kształtuję te wartości, czy sama/sam jestem ich kreatorem? Jak kształtuję uczciwość, czy sama/sam taka/i jestem, Co z tą wiarygodnością na moich zajęciach?; Czy daję dzieciom poczucie ich własnej wartości? Czy odpowiednio uczę ich wytrwałości? Czy wzmacniam u swoich uczniów szacunek do innych ludzi, czy uczę ich tolerancji, empatii, wykluczam dyskryminację? Czy wdrażam ich do przestrzegania zasad kultury osobistej?

14 Warto się zastanowić Czy kształtując powyższe wartości zapobiegamy agresji i przemocy? Jeśli przyjęliśmy na początku, że agresja i przemoc powstają w wyniku naruszenia przestrzeni godności i wolności człowieka, to bezpiecznie możemy powiedzieć, że realizują tyko podstawę programową, bez żadnych dodatkowych programów, przyczyniamy się do wyciszania tych zachowań.

15 Ruch jest naturalną potrzebą człowieka, ale też agresja jest zjawiskiem naturalnym. Jak zatem pogodzić te dwie formy aktywności człowieka? Na to pytanie każdy nauczyciel wychowania fizycznego powinien odpowiedzieć sobie indywidualnie. Każdy z nas ma własny katalog wartości i umiejętności, inną grupę dzieci, a one maja różne potrzeby. Tu nie ma gotowej recepty.

16 Emocje na lekcji Sytuacja: W klasie VI uczysz WF. Dziś sala gimnastyczna jest zajęta, więc prowadzisz lekcję na korytarzu. Uczniowie przebierają się w kostiumy gimnastyczne w różnym tempie. Kiedy wszyscy stoją na zbiórce, dwoje uczniów jeszcze się guzdrze. Tomek odmawia rozebrania się, bez podania przyczyny; Nikt nie chce ćwiczyć w parze z grubym Grześkiem; Krzysiek głośno oznajmia, że Janek ma brudne nogi, co zresztą jest prawda Podczas gry zespołowej uczniowie głośno kibicują faworytom. W pewnym momencie wychodzi nauczycielka i oznajmia, że tu zupełnie nie można pracować jak tak wrzeszczycie ; Paweł podczas gry w piłkę odpycha innych chłopców, nie współpracuje, chce mieć piłkę tylko dla siebie; Gdy się tylko odwrócisz Łukasz wchodzi na parapet i skacze z niego na inne dzieci; Karol podstawia nogę kolegom, którzy biegają w czasie gry.

17 Sytuacje agresogenne na lekcji WF Proszę na kartkach zapisać taką sytuację, która Twoim zdaniem może być przyczyną agresji na lekcji. Jaki może być sposób na uniknięcia tej sytuacji, lub zmniejszenia jej skutków

18 Warto się zastanowić Jakie emocje budzi w Tobie taka sytuacja? Jakie emocje mogą się pojawić u uczniów? Co może pomóc Nauczycielowi i uczniom w uniknięciu bałaganu? Czy sądzisz, że stosowanie określonych, prostych procedur pomaga? Czego nauczysz uczniów stosując zasady?

19 Coś może jednak Kształć daną, wybraną umiejętność świadomie, mów uczniom o tym. Reaguj zdecydowanie na wszelkie sygnały agresji uczniów, sam nie bądź agresywny; Ucz dzieci czerpania radości z wysiłku fizycznego; Angażuj uczniów przejawiających agresję dopełnienia różnych ról; Twoje zajęcia cieszą się uznaniem dzieci, wykorzystaj to, tu mogą się wyszaleć, zmęczyć, przekonać, że potrafią wiele, że dają radę. Zawsze bądź przede wszystkim wychowawcą.

20 Dziękuję za uwagę