Komunikacja. Ewa Pisula Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski.

Transkrypt

1 Komunikacja Ewa Pisula Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski

2 Leo Kanner (1943) Osoby z autyzmem nie mówią lub też występuje u nich taki rodzaj mowy, który nie służy międzyosobowej komunikacji

3 Rozwój zdolności do komunikowania się Początek to rozwój zdolności niewerbalnych (kontakt wzrokowy, uśmiech, gest, mimika). Stosunkowo szybko dziecko zaczyna rozumieć komunikaty niewerbalne. Uczy się na nie odpowiadać niewerbalnie. Następnie - rozwój rozumienia komunikatów werbalnych. Rozwój mowy: płacz (krzyk), głużenie, gaworzenie, pierwsze słowa, zdania.

4 W autyzmie zaburzenia komunikacji dotyczą: a) rozumienia funkcji komunikacji; b) zarówno ekspresji, jak i rozumienia komunikatów; c) zarówno komunikacji niewerbalnej, jak i werbalnej

5 Komunikacja niewerbalna: 1. Bardzo słabe rozumienie komunikatów niewerbalnych kontakt wzrokowy; mimika dół twarzy ważniejszy niż góra

6

7 2. Ekspresja zaburzony dialog behawioralny; gestykulacja uboga (przerwanie kontaktu); twarz amimiczna, maska, kamienna twarz; postawa ciała; kontakt wzrokowy Krzyk, specyficzna intonacja, akcent, mowa skandowana

8 Komunikacja werbalna: 1. Mutyzm - u około 25% osób; czasami silne przeżycie wyzwala zdolność mówienia 2. Tylko ok. 50% osób posługuje się mową znaczeniową 3. Opóźnienie rozwoju - zaburzone gaworzenie, pierwsze słowa 4-5 lat, zdania 5-6 lat 4. Regres rozwojowy

9 5. Echolalia (ok. 9 mies. - 2 lata) - bezpośrednia i odroczona, łagodna; 6. Stereotypie językowe, perseweracje (teksty z reklam, nie wyrzucaj psa z balkonu ); 7. Odwracanie zaimków (ja, się, moje); 8. Dosłowność (idź, stój);

10 9. Ubogie słownictwo, często bogate w wąskim obszarze; 10. Brak umiejętności inicjowania i podtrzymywania rozmowy; 11. Długie monologi na specyficzne tematy: rozkład jazdy autobusów, katastrofy itd. Analiza słuchowa bardzo zaburzona U osób z prawidłowym rozwojem mowy znaczne zaburzenia zdolności inicjowania lub podtrzymywania konwersacji

11 W zakresie zdolności do komunikowania się stwierdzone zostać musi przynajmniej jedno z poniżej wymienionych zaburzeń: (a) opóźnienie lub brak rozwoju języka (przy braku prób kompensowania trudności poprzez alternatywne sposoby komunikacji, takie jak gestykulacja czy mimika); (b) u jednostek o prawidłowym rozwoju mowy znaczne zaburzenia zdolności inicjowania lub podtrzymywania konwersacji; (c) stereotypowe i powtarzane wykorzystanie języka lub język idiosynkratyczny; (d) brak zróżnicowanej spontanicznej zabawy z udawaniem lub zabawy opartej na społecznym naśladowaniu, właściwej dla danego poziomu rozwoju.

12 Wspomaganie komunikacji kontrowersje wokół ułatwionej komunikacji

13

14 APEL Poważnie zastanawiam się dlaczego autysta powołany do życia został. Warto nad tym zastanowić się. Pomyślałem, że w powołaniu autystów, popaprańców i wariatów o wcale sensu być nie może, ale uważniej wszystko przemyślałem i takiej opinii nie posiadam. Walczę teraz o autystyczne życie. Wierzę, że posiada ono sens. Alarmuje wszystkich autystów żeby wiary w sens swojego życia nie tracili. Autyści są tak samo ważni jak wszyscy ludzie. Wołam : potrafią autyści kochać, myśleć, wierzyć w Pana Boga, wstydzić się. Wrażliwymi osobami są. Płaczą w samotności.

15 Walczcie autyści o swoją przyszłość, walczcie o samodzielne, autentyczne funkcjonowanie, ale także wsparcia poszukujcie. Prowadzcie rozmowy ze swoimi rodzicami, nauczycielami i proponujcie prawdę o autyzmie pisać. Rodzice i nauczyciele poważnie powinni autystów traktować, szanować osoby autystyczne. Poprawiajcie swoje postępowania autyści. Wiele od tego zależy, aby rygorystycznie pracować nad hałasowaniem. Wtedy, kiedy hałasujemy, to inni uciekają od nas. Straszymy ludzi agresywnymi postępowaniami, wrogość

16 wzbudzamy, ale wariatami nie jesteśmy. Wołam do wszystkich, żeby pokazali autystom jak powinni poprawnie postępować. Popatrzcie autyści oczami swoimi w oczy ludzi, to ważne i radość sprawia. Widzenie dokładniej pomaga w zrozumieniu innych osób, w porozumiewaniu się. Poważnie ta sama osoba wrażenie inne robi po popatrzeniu w oczy. Wydawała się wroga, ale popatrzyłem w jej oczy i zrozumienie zobaczyłem. Warto walczyć z samym sobą o patrzenie w oczy. Razem z wami jestem autystą i wiedzę o autystach posiadam

17 Awanturami swoimi zasmucam parę kochających mnie osób. Awersje wzbudzam i wady posiadam, ale samotny i nieszczęśliwy się wreszcie wśród ludzi nie czuję. Autentycznie kochają mnie pewne osoby i ja też je kocham. Walczę wspólnie z nimi o swoje życie. Wasze prawa, wasze tajemnice, wasze ważne problemy powszechnie szanowane powinny być. Tak samo jak wszystkich.

18 Samotnie sami waszego życia nie prowadzcie, w samotności szału dostajemy. Razem z innymi osobami, waszymi przyjaciółmi,waszymi rodzinami,nauczycielami tylko przebywajcie. Wtedy pamiętamy o pozytywnych sprawach, a w samotności wszystko złe i tragiczne przypomina się. Płakanie przychodzi i wiarę traci się, rozum upada i wariatami stajemy się.

19 Wołałem o pasję do życia i pojawiła się wiara we własne życie i w możliwości do poprawienia swojego postępowania. Wierzę i pozytywnie myślę o przyszłości. Na wasze autystyczne życie też pozytywnie patrzeć proponuję. Aparatem poprawiłem słuchanie i uczę się interesujących rzeczy. Szkoła robi ważną sprawę dla mojej nauki. Teraz samych pasujących nauczycieli mam i razem z nimi wolę tylko uczyć się. Dominik W., 20 lat (źródło: BIULETYN KLUBU UŁATWIONEJ KOMUNIKACJI, numer 1 lipiec 2002 Fundacja SYNAPSIS s. 2-3)

20 Dziękuję za uwagę