Działanie. Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów 2015 r. Koszty: Przygotowanie projektów przepisów w ramach budżetu

Transkrypt

1 Zadania wskazane do realizacji na rok 2015, rok 2014 (niezrealizowane lub zrealizowane częściowo) oraz zadania zdefiniowane jako wdrażane na bieżąco (wg kolejności rekomendacji) Rekomendacja Aktywizacja zawodowa populacji miejscowej oraz uwzględnienie potrzeb zwiększenia ogólnego zatrudnienia poprzez napływ z zewnątrz (imigrację zarobkową) Zmiana instrumentów dopuszczających cudzoziemców do rynku pracy, w tym opracowanie systemu pozwalającego pracodawcom na aktywną rekrutację pracowników z zagranicy, przy założeniu, że zatrudnianie cudzoziemców powinno mieć charakter komplementarny w stosunku do zasobów rodzimej siły roboczej. Podmiot odpowiedzialny Działanie 1. MIGRACJE LEGALNE Zmiany przepisów w zakresie dostępu cudzoziemców do rynku pracy będą rozważane i przygotowywane stosownie do stwierdzonych braków w określonych sektorach w oparciu o narzędzia monitorujące potrzeby rynku pracy, które nie mogą być zaspokojone w oparciu o pracowników z Polski i państw UE/EOG Termin wdrożenia: , w zależności od sytuacji na polskim rynku pracy, przygotowanie założeń do nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i aktów wykonawczych, między innymi w zakresie dotyczącym procedury uproszczonej, dla cudzoziemców, do 2015 r. Koszty: Przygotowanie projektów przepisów w ramach budżetu. Skutki proponowanych zmian będą szacowane w przyszłości w uzasadnieniu (OSR) do danego projektu aktu prawnego. W pierwszej kolejności należy udoskonalić przepisy dot. zatrudniania cudzoziemców w oparciu o oświadczenia pracodawców w celu zmniejszenia skali nadużyć w zakresie rekrutacji, przy zachowaniu jednak elastyczności tej procedury oraz uwzględniając zapisy przyjętej w lutym 2014 r. dyrektywy w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy sezonowej. Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów 2015 r. Koszty: Przygotowanie projektów przepisów w ramach budżetu Należy przygotować analizę możliwych dodatkowych rozwiązań pozwalających pracodawcom na aktywną rekrutację pracowników z zagranicy, z uwzględnieniem konsultacji z pracodawcami, oraz określenie optymalnego momentu, w którym takie narzędzie należy wprowadzić. Proponowane rozwiązania mogą obejmować zarówno zmianę przepisów (przede wszystkim ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach) jak np. zawarcie umowy międzynarodowej, mającej na celu ułatwienie pracodawcom pozyskiwanie Opis realizacji w II kwartale 2015 r. DRP - Przyjęto: - rozporządzenie Ministra PiPS z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. poz. 588); - rozporządzenie Ministra PiPS z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca (Dz. U. poz. 543). 1

2 pracowników z danego państwa, jak i kampanie promocyjne mające zachęcić określone kategorie pracowników z zagranicy do podjęcia pracy w Polsce. Termin wdrożenia: wykonanie analizy 2015 r. Koszty: ok. 50 tys. ze środków Funduszu Pracy zgodnie z dotychczasową praktyką, w 2014 r. zostanie skierowany wniosek o zabezpieczenie środków w Planie Funduszu Pracy na to działanie, zgodnie z art. 108 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Oprócz rozwiązań skierowanych bezpośrednio do pracodawców zostaną również rozważone rozwiązania pozwalające określonym kategoriom cudzoziemców (np. posiadającym rzadko spotykane kwalifikacje) na samodzielne poszukiwanie pracodawcy przez określony okres czasu Utrzymanie zasady uzupełniającego zatrudniania imigrantów zarobkowych względem pracowników lokalnych. Oznacza to pozostawienie sytemu reglamentacji dostępu cudzoziemców, z zachowaniem podmiotowych i przedmiotowych zwolnień dla uprzywilejowanych kategorii cudzoziemców. Należy także dokonać przeglądu już istniejących zwolnień w kontekście ich zasadności i aktualności. Termin wdrożenia: zależnie od sytuacji na rynku pracy. Koszty: Przygotowanie projektów przepisów- w ramach budżetu. W zależności od rozwoju sytuacji na rynku pracy rozważone zostanie stworzenie podstawy wydania rozporządzenia rozszerzającego stosowanie procedury oświadczeniowej także w celu zatrudnienia cudzoziemców w konkretnych zawodach niezależnie od obywatelstwa. Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów Koszty: przygotowanie projektu przepisów w ramach budżetu Należy poddać regularnym przeglądom (co 2-3 lata) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. Nr 155, poz. 919) oraz przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, pod kątem zasadności i aktualności istniejących zwolnień i rekomendowania ewentualnych zmian prawnych. Termin wdrożenia: najbliższy przegląd r. Koszty: W ramach budżetu 2 DRP - W wyniku przeglądu przyjęto rozporządzenie Ministra PiPS z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. poz. 588); Z konieczności uzyskania zezwolenia na pracę zwolniono: - studentów i doktorantów studiów stacjonarnych, niezależnie od rodzaju tytułu pobytowego; - osoby wygłaszające okazjonalne wykłady itp. mające miejsce zamieszkania w Polsce. Ponadto usunięto jedno zwolnienie nie mające

3 Otwieranie rynku pracy na cudzoziemców posiadających tytuł pobytowy oraz członków ich rodzin, których celem jest przeniesienie tzw. centrum życiowego do Polski. Stopniowe ułatwianie dostępu do rynku pracy powinno następować poprzez uproszczenie przepisów prawnych oraz prowadzonych w tym zakresie procedur. Należy przeprowadzić analizę na temat możliwości wspierania cudzoziemców, już obecnych w Polsce, którzy chcą przenieść swoje centrum życiowe do Polski. Analiza powinna uwzględniać wyzwania demograficzne Polski, warunki, jakie powinien spełniać migrant z punktu widzenia udanej integracji w Polsce oraz możliwe środki wsparcia (zmiany prawne, kampanie informacyjne itp.). Analiza ta powinna również uwzględniać współzależność z rekomendacją dotyczącą wspierania migracji cyrkulacyjnych oraz wskazanie momentu, w którym należy zastosować bardziej zdecydowane zachęty dla migracji długoterminowej / osiedleńczej. znaczenia praktycznego Maksymalne uproszczenie procedur dotyczących uzyskania prawa pobytu i prowadzenia określonego rodzaju działalności przez osoby, których przemieszczanie się jest ściśle związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez nich samych lub ich pracodawców. Należy w tej grupie wyróżnić inwestorów, osoby lub podmioty gospodarcze zamierzające prowadzić działalność gospodarczą lub innowacyjną i w związku z tym przemieszczające się lub delegujące do Polski swoich pracowników. Opracowanie zasad dostępu do tego segmentu rynku dla cudzoziemców, analogicznie do uregulowania dostępu do rynku pracy zależnej. Możliwą formą takich uregulowań byłaby szczególna regulacja w przepisach dotyczących pracy cudzoziemców Objęcie rozwiązaniami umożliwiającymi najbardziej korzystne warunki pracy i pobytu studentów zagranicznych oraz absolwentów polskich uczelni. MG UdSC Termin wdrożenia: 2015 r. Koszty: W ramach budżetu Należy wykorzystywać jednostki Krajowego Systemu Usług (powołane w celu udzielania informacji oraz świadczenia usług doradczych dla małych i średnich przedsiębiorstw) w celu merytorycznego wsparcia procesu zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców. Termin wdrożenia: na bieżąco Koszty: w ramach obecnego finansowania Należy zrezygnować z przewidzianej w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach konieczności wykazania przez cudzoziemców absolwentów polskich uczelni wyższych poszukujących pracy źródła stabilnego i regularnego dochodu. Ministerstwo Gospodarki - Jednostki Krajowego Systemu Usług mogą być wykorzystywane przez cudzoziemców potrzebujących merytorycznego wsparcia w ramach zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w każdym momencie, gdy zaistnieje taka potrzeba z ich strony. UdSC- Od lutego 2015 r. trwają prace nad projektem założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.). Przygotowanie wyżej wymienionego 3

4 Tworzone warunki powinny zachęcać tę kategorię cudzoziemców do osiedlania się w Polsce i zasilania swoimi kwalifikacjami rynku pracy. Termin wdrożenia: 2014 r. (do końca 2014 r. nie zrealizowano zadeklarowanych działań) Koszty: przygotowanie nowelizacji - w ramach budżetu UdSC projektu odbywa się przy współpracy z przedstawicielami resortu pracy, Straży Granicznej oraz przedstawicielami wydziałów właściwych do spraw cudzoziemców w urzędach wojewódzkich. Pierwsze spotkanie zorganizowane w tym celu odbyło się w dniu 25 lutego 2015 r., kolejne w dniu 5 maja 2015r. W trakcie prac nad zmianą ustawy o cudzoziemcach zostanie dokonana stosowna zmiana przepisów Utrzymanie geograficznych preferencji w zakresie dopuszczania do polskiego rynku pracy obywateli krajów trzecich (kraje wschodniego sąsiedztwa, w dalszej kolejności kraje kaukaskie) Należy cykliczne (np. raz do roku) opracowywać materiały zawierające informacje o państwach traktowanych jako preferencyjne z punktu widzenia napływu imigrantów zarobkowych ( we współpracy z MSZ i MSW i innymi instytucjami, z wykorzystaniem danych z placówek zagranicznych). Informacje mogłyby dot. m.in. sytuacji gospodarczej, w tym na rynku pracy, trendów w procesach migracyjnych, ryzyka migracyjnego czy zmian w politykach migracyjnych w tych państwach. Informacja taka będzie następnie przekazywana członkom Zespołu do Spraw Migracji. DRP - Rozumiemy, że działanie w tym zakresie jest uznane za zrealizowane (rozszerzenie zwolnienia z konieczności uzyskania zezwolenia na pracę na studentów i doktorantów, niezależnie od rodzaju tytułu pobytowego). DRP - Pierwsza analiza została przygotowana i rozesłana w czerwcu w ramach grupy ds. imigracji zarobkowej (uwagi i uzupełnienia przesłały MG i MSZ) Wprowadzenie ułatwień dla cudzoziemskich pracowników o innych potrzebnych kwalifikacjach, np. poprzez zastosowanie krajowego systemu preferencyjnego opartego, analogicznie do Niebieskiej Karty, na kryterium wysokości wynagrodzeń lub też na innych instrumentach stosowanych w innych państwach, takich jak określenie branż preferencyjnych, posiadanie wykształcenia lub unikatowych kwalifikacji itp. Pozwoliłoby to aktywnie Termin wdrożenia: pierwsza analiza r. Koszty: w ramach budżetu Należy rozważyć opracowanie specjalnej ścieżki dostępu dla pracowników wysoko wykwalifikowanych, opartego na systemie punktowym. Zmian wymagać będzie przede wszystkim ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach. Termin wdrożenia: przygotowanie projektowanych rozwiązań , w zależności od potrzeb rynku pracy Koszty: przygotowanie projektowanych rozwiązań - w ramach budżetu. 4

5 rekrutować pracowników o kwalifikacjach i umiejętnościach, których brakuje lub będzie brakować na polskim rynku pracy. Rozważenia wymaga również preferencyjne traktowanie osób, którym inne państwo członkowskie Unii Europejskiej przyznało Niebieską Kartę Wprowadzenie ułatwień dla pobytu wykwalifikowanych pracowników spoza UE przenoszonych wewnątrz przedsiębiorstwa wielonarodowego oraz ich rodzin, uwzględniając prowadzoną obecnie na forum Unii Europejskiej dyskusję dotyczącą projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu obywateli państw trzecich przenoszonych w ramach przedsiębiorstwa Tworzenie warunków dla legalnych migracji cyrkulacyjnych (na przykład w ramach ułatwień wizowych). MSW Należy wdrożyć do polskiego porządku prawnego ww. dyrektywę poprzez stosowną nowelizację ustawy o cudzoziemcach (obejmującą m.in. wprowadzenie szeregu definicji, nowej kategorii wizy oraz nowego rodzaju zezwolenia na pobyt czasowy - z uwzględnieniem faktu, iż wniosek o zezwolenie na przeniesienie wewnątrz przedsiębiorstwa będzie rozpatrywany tylko w czasie pobytu cudzoziemca poza terytorium Polski, specjalnych zasad łączenia rodzin dla pracowników przenoszonych wewnątrz przedsiębiorstwa oraz rozwiązań dotyczących mobilności tych pracowników wewnątrz Unii Europejskiej). Niezbędna będzie również zmiana rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 maja 2014r. w sprawie wiz dla cudzoziemców (Dz. U. poz. 592). Termin wdrożenia: opracowanie projektu założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 2015 r; wejście w życie przepisów wdrażających dyrektywę przed upływem terminu jej implementacji (29 listopada 2016 r.). Koszty: Wprowadzenie dyrektywy nie będzie się wiązało z wystąpieniem znaczących skutków finansowych dla budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Poprzez ułatwienia dla działalności gospodarczej przedsiębiorstw z krajów trzecich dyrektywa może mieć pośredni, korzystny wpływ na rozwój gospodarczy, a co za tym idzie - na finanse publiczne. Z uwagi na ograniczoną skalę przepływów wewnątrzkorporacyjnych dotyczących osób objętych dyrektywą skutki finansowe związane z uzyskiwanymi przez te osoby i ich rodziny uprawnieniami mogą być ocenione jako nieznaczne. W zależności od rozwoju sytuacji na rynku pracy rozważone zostanie stworzenie podstawy wydania rozporządzenia rozszerzającego stosowanie procedury oświadczeniowej także w celu zatrudnienia cudzoziemców w konkretnych zawodach niezależnie od obywatelstwa. 5

6 Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów 2015 r. Koszty: przygotowanie projektu przepisów w ramach budżetu Należy przeprowadzić w analizę nt. możliwości zastosowania w obszarze dopuszczania do rynku pracy mechanizmów skłaniających do migracji cyrkulacyjnych także dla innych kategorii cudzoziemców niż wyżej wymienione Należy rozwijać mechanizmy uproszczonego podejmowania pracy przez cudzoziemców w Polsce, np. w oparciu o system wykonywania pracy na podstawie oświadczenia pracodawcy, funkcjonujący obecnie w odniesieniu do obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdowy, Rosji i Ukrainy, przy jednoczesnym zapewnieniu instrumentów monitorowania i ewaluacji tego zjawiska. Termin wdrożenia: 2015 r. Koszty: W ramach budżetu Należy stworzyć rejestr oświadczeń i cudzoziemców, dla których je zarejestrowano, prowadzony w formie elektronicznej na szczeblu centralnym z bieżącym dostępem dla właściwych służb kontrolnych (PIP, SG) Termin wdrożenia: 2014 r. (do końca 2014 r. nie zrealizowano zadeklarowanych działań) - vide rekomendacja Koszty: vide rekomendacja Przeprowadzone zostaną szerokie konsultacje społeczne nt. przepisów zobowiązujących do informowania odpowiedniego organu (np. PIP, SG lub urzędu pracy) o podjęciu pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia bądź o tym, że nie został on zatrudniony, wymagałoby to zmiany ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; DRP - Wstępne koncepcje zmian były omawiane podczas spotkań z przedstawicielami PUP, MSZ, SG, PIP Termin wdrożenia: konsultacje społeczne projektu przepisów w 2015 r. Koszty: przygotowanie projektu przepisów i przeprowadzenie konsultacji społecznych w ramach budżetu. Przeprowadzone zostaną szerokie konsultacje społeczne nt. pełnego zabezpieczenia praw obcokrajowców pracujących na podstawie oświadczeń, w szczególności poprzez stworzenie prawnych gwarancji ich zatrudnienia na warunkach nie gorszych niż określone w oświadczeniu, zwłaszcza w kwestii wysokości należnego wynagrodzenia oraz rodzaju umowy, jaka ma być zawarta z cudzoziemcem (tak jak to jest w przypadku zezwoleń na pracę). Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów do 2015 r. Koszty: przygotowanie projektu przepisów i przeprowadzenie konsultacji społecznych w ramach budżetu Należy wdrożyć nowe, elastyczne narzędzie rozporządzenie umożliwiające stosowanie procedury uproszczonej DRP - Zadanie zrealizowane w rozporządzeniu Ministra PiPS z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. poz. 588) doprecyzowano, że warunki pracy deklarowane w oświadczeniu muszą być zgodne z tymi zawartymi w umowie na podstawie której wykonywana jest praca. 6

7 (oświadczenia) do konkretnych zawodów w zależności od potrzeb rynku pracy niezależnie od obywatelstwa cudzoziemca (obecnie procedura uproszczona obejmuje obywateli 6 państw). Termin wdrożenia: przygotowanie projektu przepisów 2015 r. Koszty: przygotowanie projektu przepisów w ramach budżetu Należy aktualizować i dystrybuować materiały (np. ulotki) na temat możliwości pracy krótkoterminowej w Polsce (w językach państw, których obywatele mogą wykonywać pracę w związku z zarejestrowanym oświadczeniem). DRP - Skierowano do druku ulotki nt. procedury oświadczeniowej (dla pracodawców oraz dla cudzoziemców), a także nt. ustawy wdrażającej tzw. dyrektywę sankcyjną W ramach procesu kreowania i realizacji polityki zatrudniania cudzoziemców należy zacieśniać więzi z krajami pochodzenia imigrantów, między innymi poprzez zawieranie kompleksowych umów i porozumień regulujących sytuację osób zatrudnionych na terytorium Polski. Termin wdrożenia: działanie ciągłe Koszty: ok tys. rocznie, finansowanie należy zabezpieczać przed każdym rokiem, w ramach budżetu (środki z Planu Wydawniczego). Należy kontynuować i rozwijać podjęte w 2012 r. wstępne rozmowy z Ukrainą nt. możliwości współpracy dot. udziału urzędów pracy w procesie pośrednictwa pracy (vide rekomendacja 8.2.1) Termin wdrożenia: vide rekomendacja [w zależności od przebiegu rozmów ze stroną Ukraińską przyp. DPM MSW] Koszty: vide rekomendacja Należy przygotować analizę w nt. doświadczeń międzynarodowych we współpracy międzynarodowej pomiędzy urzędami pracy w zakresie pośrednictwa pracy (w celu ewentualnego wykorzystania we współpracy z Ukrainą). Analiza powinna również uwzględniać ew. współpracę podmiotów prywatnych zajmujących się pośrednictwem pracy bądź świadczących usługę pracy tymczasowej Przy kierowaniu ogólnym systemem dopuszczania cudzoziemców do rynku pracy należy uwzględnić zasadę ochrony grup najsłabszych, szczególnie osób narażonych na wykluczenie zawodowe i społeczne w grupie o najniższych kwalifikacjach lub bez kwalifikacji, dla których napływ cudzoziemców podejmujących pracę Termin wdrożenia: 2015 r. Koszty: W ramach budżetu Należy opracowywać co rok informacje na temat oddziaływania napływu cudzoziemców do pracy na lokalne i krajowy rynek pracy, ze szczególnym uwzględnieniem grup defaworyzowanych (m.in. osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy) oraz osób pracujących w zawodach najczęściej wykonywanych przez cudzoziemców. Analiza powinna zawierać informacje ilościowe (zarówno na poziomie krajowym, regionalnym jak i lokalnym) dotyczące zmian w bezrobociu, wysokości wynagrodzeń, liczbie wydanych zezwoleń (tylko dane regionalne i krajowe) i zarejestrowanych oświadczeń (po wprowadzeniu ewidencji 7

8 w tym segmencie rynku może stanowić czynnik sprzyjający trwałemu wykluczeniu z rynku pracy. możliwe będzie wykorzystywanie rzeczywistej liczby pracujących cudzoziemców w Polsce). Ponadto, analiza powinna dopuszczać możliwość przeprowadzenia jakościowego case study w powiatach (regionach), wytypowanych na podstawie danych ilościowych, jako potencjalne obszary, gdzie praca cudzoziemców może powodować pogorszenie sytuacji na lokalnym rynku pracy i/lub społecznej. Analiza ta powinna zawierać również rekomendacje. Przy tworzeniu analizy należy uwzględnić możliwość współpracy z organizacjami pozarządowymi Należy dążyć do osiągnięcia przez cudzoziemca samowystarczalności ekonomicznej, oznaczającej możliwość utrzymania się cudzoziemca i jego rodziny bez pomocy ze środków publicznych, pamiętając jednocześnie, że zasiłki i inne formy pomocy, mają na celu doprowadzenie do wspomnianej wyżej samowystarczalności Należy zapewnić przejrzystość regulacji prawnych w zakresie dostępu do polskiego rynku pracy - tak, aby były one zrozumiałe dla cudzoziemców i ich pracodawców oraz w ramach sytemu doradztwa zawodowego upowszechniać informacje na temat przysługujących migrantom praw pracowniczych Należy zadbać, aby w praktyce praca cudzoziemców była pod taką samą ochroną, jak praca obywateli polskich, zarówno w obszarze warunków ich pracy (w Termin wdrożenia: od 2015 r. Koszty: w ramach budżetu Należy szeroko informować wszystkich potencjalnych pracodawców o tym, iż cudzoziemcy objęci ochroną międzynarodową mogą być zatrudniani na takich samych zasadach, co obywatele polscy. Termin wdrożenia: wdrażana w sposób ciągły Koszty: W ramach budżetu W ramach przygotowywanego dokumentu Polska polityka integracji cudzoziemców założenia i wytyczne wskazane zostaną kolejne działania zmierzające do pełnej realizacji rekomendacji. Termin wdrożenia: 2015 r Koszty: w ramach budżetu Grupa robocza ds. imigracji zarobkowej przeprowadzi analizę sytuacji w zakresie zapewniania odpowiedniej informacji dla cudzoziemców oraz pracodawców dotyczących zasad i warunków, na jakich podejmować mogą pracę cudzoziemcy w Polsce i zaproponować ew. zmiany sposobu informowania. Termin wdrożenia: 2015 r. Koszty: zostaną oszacowane przez grupę roboczą po dokonaniu analizy PIP Należy w szerszym zakresie stosować przepis art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, który przewiduje możliwość przeprowadzenia kontroli legalności zatrudnienia bez uprzedniego zawiadomienia, jeśli miałoby to zapobiec popełnieniu przestępstwa lub 8 DRP - Informacje na ten temat są publikowane na wortalu PSZ. DRP - Do propozycji analizy, przygotowanej przez uzupełnienia zgłosiła jedynie PIP. Państwowa Inspekcja Pracy na bieżąco prowadzi kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców oraz kontrole dotyczące przestrzegania praw pracowniczych cudzoziemców. Wszczynając kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców,

9 szczególności w zakresie wysokości wynagrodzenia), jak i ochrony przed naruszeniami praw pracowniczych. wykroczenia lub w celu zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. Termin wdrożenia: na bieżąco Koszty: bez dodatkowych kosztów SG Należy w szerszym zakresie stosować przepis art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, który przewiduje możliwość przeprowadzenia kontroli legalności zatrudnienia bez uprzedniego zawiadomienia, jeśli miałoby to zapobiec popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia lub w celu zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. inspektorzy pracy starają się w miarę możliwości korzystać z art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który przewiduje możliwość przeprowadzenia kontroli bez uprzedniego zawiadomienia podmiotu kontrolowanego. Należy jednak zwrócić uwagę, że przepis ten może znaleźć zastosowanie tylko w określonych przypadkach i w dalszym ciągu niektóre kontrole mogą być prowadzone tylko po uprzednim zawiadomieniu przedsiębiorcy, co ma negatywny wpływ na skuteczność kontroli. W trakcie kontroli inspektorzy pracy badają legalność zatrudnienia wszystkich cudzoziemców spoza obszaru UE/EOG, wykonujących pracę na rzecz podmiotu kontrolowanego. Jednym z kontrolowanych zagadnień jest przestrzeganie przez pracodawcę zasady równego traktowania cudzoziemców w zakresie warunków zatrudnienia w porównaniu z obywatelami polskimi. KGSG - Straż Graniczna korzysta, w uzasadnionych przypadkach, z rozwiązań, jakie daje przepis art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej Należy zapewnić określone środki finansowe na pokrycie kosztów przeprowadzenia planowanych działań Należy wypracować dodatkowe rozwiązanie umożliwiające rekrutację zagranicznych kandydatów zainteresowanych podjęciem w Polsce studiów, które będą obejmować zarówno procedury związane z naborem kandydatów, jak i działania służb konsularnych i MSW MNiSW Termin wdrożenia: na bieżąco Koszty: bez dodatkowych kosztów W trakcie prac nad programem krajowym Funduszu Azylu, Migracji i Integracji należy zadbać o stworzenie mechanizmów umożliwiających jak najpełniejszą realizację działań zaplanowanych w niniejszym dokumencie. Należy dążyć do zniesienia lub obniżenia opłaty skarbowej za wydanie zezwolenia na pobyt czasowy dla studentów, stypendystów oraz naukowców przyjeżdżających na terytorium RP w celu odbycia studiów lub przeprowadzenia badań. Działania te powinny skutkować upowszechnieniem wśród ww. kategorii osób korzystania z instrumentu pobytowego, jakim jest zezwolenie na pobyt czasowy, w miejsce preferowanego przez cudzoziemców występowania z wnioskami o wydanie wizy krajowej w tym samym celu. Wydanie zezwolenia na pobyt 9

10 odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa; powyższy system powinien pozwolić na eliminowanie potencjalnych nielegalnych imigrantów, poprzez wyłanianie osób rzeczywiście zainteresowanych odbyciem studiów w Polsce. czasowy wraz z kartą pobytu wiąże się z koniecznością uiszczenia łącznej opłaty w wysokości 390zł, co kontrastuje z preferencyjnym (zwłaszcza na Wschodzie) i bezpłatnym wydawaniem wiz krajowych. Wielokrotne występowanie - szczególnie przez studentów - o wydanie wizy krajowej na kolejny semestr lub rok studiów w urzędach konsularnych stanowi przeszkodę we właściwym stosowaniu modelu legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium RP na okres dłuższy niż 12 miesięcy. Wprowadzenie takiego rozwiązania przyniesie korzyści nie tylko studentom czy naukowcom, ale również pozwoli na rozpatrywanie przedmiotowych spraw przez właściwe organy, jakimi są wydziały ds. cudzoziemców urzędów wojewódzkich Należy ustalić zasady monitorowania procesu odbywania studiów przez cudzoziemców w Polsce, poprzez stworzenie centralnego rejestru osób uczących się w placówkach szkolnictwa wyższego MNiSW Biorąc pod uwagę, że ww. opłata stanowi przychód samorządu, powyższą kwestię należy przedyskutować ze stroną samorządową. Termin wdrożenia: 2015 r. Koszty: w przypadku likwidacji opłaty szacunkowe koszty: wyniosłyby ok. 1,7 mln. zł (przy założeniu niezmienionej liczby wydawanych zezwoleń); w przypadku obniżenia opłaty koszty odpowiednio niższe. Obniżenie wysokości opłaty mogłoby być w całości lub części rekompensowane przez wynikające z niego zwiększone zainteresowanie uzyskiwaniem tego tytułu pobytowego przez studentów (a zatem również zwiększenie wpływów samorządów z tego tytułu). Kwestia ta wymaga dalszych analiz we współpracy ze stroną samorządową. W obecnych uwarunkowaniach finansowych nie jest możliwe stworzenie centralnego rejestru osób uczących się w placówkach szkolnictwa wyższego. Należy przeprowadzić pogłębioną analizę celowości utworzenia ww. rejestru z uwzględnieniem kosztów tego przedsięwzięcia. Przy analizie należy uwzględnić również istniejący obowiązek informowania Straży Granicznej przez rektora uczelni o przyjęciu na studia cudzoziemców, niepodjęciu przez nich nauki lub skreśleniu z listy studentów (art. 43 ust. 6a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572 j.t.). Termin wdrożenia: przeprowadzenie analizy 2015 r. Koszty: Analiza w ramach środków MNiSW. 2. PRZECIWDZIAŁANIE NIELEGALNEJ MIGRACJI 10

11 Dokonywanie w trakcie procedury wizowej oceny ryzyka nielegalnej migracji, w tym zwracanie szczególnej uwagi na zagrożenie wykorzystania przez wnioskującego wizy w celu innym niż deklarowany. MSZ, SG, UdSC Planowane jest wybudowanie nowego ulepszonego systemu do obsługi konsultacji w ramach mechanizmu komunikacyjnego VIS Mail Zgodnie z art. 46 Rozporządzenia VIS nastąpi zastąpienie sieci konsultacji Schengen (VISION) Mechanizmem komunikacyjnym VIS Mail (a tym samym wdrożenie 2. Fazy VIS Mail). Termin wdrożenia 2. Fazy VIS Mail jest uzależniony od tzw. rolloutu VIS (koniec 2014 / początek 2015). Wówczas, zgodnie z art. 46 Rozporządzenia VIS nastąpi zastąpienie sieci konsultacji Schengen (VISION) Mechanizmem komunikacyjnym VIS Mail (a tym samym wdrożenie 2. Fazy VIS Mail). Na poziomie krajowym, terminy prac nad VIS Mail wyznacza Pełnomocnik Rządu ds. SIS i VIS. Harmonogram krajowy zakłada przygotowanie narzędzi do obsługi 2. Fazy VIS Mail na połowę 2014 roku, lecz nie zostaną one uruchomione, zanim nie będzie decyzji Komisji Europejskiej w tej sprawie wyznaczającej termin wdrożenia VIS Mail (2.faza). UdSC - Działania w II kwartale 2015 r.: Trwały testy funkcjonalne KSK W związku z przekazaną przez EU-Lisa informacją o przeprowadzeniu testów globalnych we wrześniu br. zmieniono harmonogram realizacyjny projektu wydłużając etap III Testy do 30 września br. Polska przekazała notyfikację dla terminu 20 stycznia 2016r. jako terminu produkcyjnego uruchomienia VIS Mail Faza 2. Oczekuje się na oficjalną informację zwrotną potwierdzającą ten termin. Po uzyskaniu informacji będzie można przystąpić do rozmów z Wykonawcą systemu, mających na celu aneksowanie umowy do wdrożenia w 2016 roku Dokonywanie elektronicznej wymiany informacji z organami innych państw Schengen, które zastrzegły to sobie w stosunku do określonych kategorii osób ubiegających się o wizy oraz zintensyfikowanie konsultacji z organami krajowymi określonymi w ustawie o cudzoziemcach, w przypadku ubiegania się o wizy krajowe przez cudzoziemców. UdSC Koszty: Koszty UdSC odnośnie VM2: ,00 PLN (w tym ,00 PLN ze środków FGZ). Należy jednak wskazać, że podana wartość jest szacunkowa i może ulec zmianie w toku postępowań przetargowych oraz uwzględnia jedynie koszty, które zostaną poniesione przez Urząd do Spraw Cudzoziemców Wdrażanie mechanizmu VIS Mail oraz przeprowadzanie konsultacji odbywają się w ramach przyznanych MSZ środków budżetowych. Od roku 2015 w ramach systemu POBYT prowadzone będą prace nad budową rejestru wydawanych wiz krajowych. Należy zapewnić dostęp ABW do ww. rejestru, jak również dostępu do danych w systemie WIZA-Konsul w zakresie wizowym. Termin wdrożenia: w zależności od uzyskania środków na ten cel z FGZ i środków UDSC - w latach r. Koszty: W ramach w ramach środków uzyskanych z FGZ oraz środków własnych UDSC. KGSG - należy zamienić terminy uruchomienia VIS Mail 2 - zgodnie z informacją przekazaną na XIII posiedzeniu Grupy Doradczej VIS Agencji IT ds. wielkoskalowych systemów teleinformatycznych, które odbyło się w dniach 1-2 czerwca 2015r. w Tallinie produkcyjne uruchomienie VISMail 2 nastąpi w dniu 20 stycznia 2016r. o godz MSZ - W II kwartale 2015 wdrożono system VIS w regionie 17, tj. w następujących placówkach RP: Erywań, Baku, Mińsk, Brześć, Grodno, Tbilisi, Kiszyniów, Kijów, Lwów, Winnica, Odessa, Charków i Łuck. UdSC - Działania w II kwartale 2015 r.: Trwały testy funkcjonalne KSK W związku z przekazaną przez EU-Lisa informacją o przeprowadzeniu testów globalnych we wrześniu br. zmieniono harmonogram realizacyjny projektu wydłużając etap III Testy do 30 września br. Polska przekazała notyfikację dla terminu 20 stycznia 2016r. jako terminu produkcyjnego uruchomienia VIS Mail Faza 2. Oczekuje się na 11

12 oficjalną informację zwrotną potwierdzającą ten termin. Po uzyskaniu informacji będzie można przystąpić do rozmów z Wykonawcą systemu, mających na celu aneksowanie umowy do wdrożenia w 2016 roku Tworzenie wspólnych z państwami UE centrów przyjmowania wniosków wizowych, co powinno ułatwić harmonizację tych procedur podczas ubiegania się o wizy. MSZ MSZ koncentruje się na tworzeniu sieci Punktów Przyjmowania Wniosków Wizowych w ramach outsourcingu w krajach, w których obserwowane jest największe zainteresowanie polskimi wizami (Rosja z Okręgiem Kaliningradzkim, Ukraina, Turcja). Rozważana jest możliwość rozszerzenia współpracy z innymi państwami Schengen w ramach outsourcingu w innych krajach. MSZ - rekomendacja nie sprawdziła się i MSZ wnosi o jej usunięcie. Większość państw członkowskich nie jest zainteresowana rozwojem tej formy współpracy. MSZ podziela ten kierunek postępowania Usprawnienie przepływów osobowych na granicach w miejscach wymagających podjęcia tego typu działań. Termin wdrożenia: działanie ciągłe Koszty: w ramach przyznanych MSZ środków budżetowych SG Działania mają charakter ciągły, nie przewiduje się ich zakończenia, ponieważ rozwój technologii oraz nowych rozwiązań organizacji odprawy granicznej powoduje nowe możliwości w zakresie usprawniania przepływów osobowych na granicy RP. Koszty: w ramach budżetu SG KGSG - W II kw prowadzone były uzgodnienia zmierzające do uruchomienia z początkiem lipca 2015 r. w trybie pilotażu (na podstawie porozumieniem szefów służb granicznych art. 9 ust 1 Umowy między Rządem RP a Rządem Ukrainy ws. przejść granicznych z r. ) ruch pieszego w dpg Dołhobyczów Uhrynów Zwiększenie jakości dostępnej na granicy infrastruktury. SG Trwa rozbudowa drogowego przejścia granicznego Połowce- Pieszczatka, która umożliwi rozszerzenie zakresu ruchu o międzynarodowy ruch pojazdów ciężarowych o całkowitej masie do 7,5 tony. Planowane oddanie przejścia granicznego do użyt.ku koniec 2014 r. (do końca 2014 r. nie zrealizowano zadeklarowanych działań); Należy kontynuować i intensyfikować prace Polsko-Białoruskiej Międzyrządowej Komisji Koordynacyjnej ds. Współpracy Transgranicznej oraz Polsko Ukraińskiej Międzyrządowej Rady Koordynacyjnej ds. Współpracy Międzyregionalnej mające na celu m.in. rozbudowę infrastruktury granicznej. Termin wdrożenia: na bieżąco KGSG - W celu wykorzystania wybudowanej w dpg Połowce - Pieszczatka infrastruktury 15 kwietnia 2015 r. rozszerzono zakres ruchu granicznego o ruch międzynarodowy, autobusów i pojazdów ciężarowych o dmc do 7,5 t. Działanie to nastąpiło na podstawie porozumienia szefów służb granicznych RP i RB, zgodnie z art. 8 polsko białoruskiej umowy ws. Przejść granicznych. W dalszym ciągu trwają prace w kierunku zawarcia porozumienia w tej sprawie w drodze wymiany not dyplomatycznych. W dniu 25 czerwca 2015 r. weszło w życie porozumienie w sprawie otwarcia dpg 12

13 Zwiększenie skuteczności egzekwowania przepisów prawnych, których celem jest przeciwdziałanie nadużyciom w postępowaniach dotyczących wjazdu i legalizacji pobytu (np. nadużywanie procedury uchodźczej, fikcyjne małżeństwa) Wzmocnienie przez Straż Graniczną ścisłego monitoringu zjawisk związanych z nieprzestrzeganiem przez cudzoziemców przepisów związanych z pobytem na terytorium Polski, poprzez prowadzenie rozpoznania migracyjnego w zakresie podejmowanych działań: przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, ustalenie miejsca pobytu małżonka lub innego członka rodziny cudzoziemca, a także osoby, z którą cudzoziemca łączą więzi o charakterze rodzinnym oraz sprawdzenie lokalu wskazanego przez cudzoziemca, jako miejsce jego pobytu Wzmocnienie współpracy pomiędzy służbami oraz instytucjami odpowiedzialnymi za problematykę zwalczania nielegalnej migracji, z uwzględnieniem wiodącej roli w tym zakresie Straży Granicznej. SG Koszty: w ramach bieżącego finansowania Należy zmienić rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia 2008 r. w sprawie trybu sprawdzania lokalu przez funkcjonariusza Straży Granicznej /Dz.U. z 2008 Nr 236 poz. 1648/ w taki sposób, aby zmienić zapis nakazujący zawiadomienie strony 10 dni przed terminem planowanego sprawdzenia, co sprawia, że skuteczność tej formy działania jest znikoma, ponieważ cudzoziemiec może się do tej kontroli odpowiednio przygotować. Termin wdrożenia: po wejściu w życie ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (do chwili obecnej nie zrealizowano zadeklarowanych działań) Koszty: w ramach budżetu SG SG jw. j.w. W kontekście zwalczania nadużyć związanych z niewłaściwym wykorzystywaniem uproszczonego systemu zatrudniania obcokrajowców wskazana byłaby większa aktywność powiatowych urzędów pracy w informowaniu PIP z własnej inicjatywy o sytuacjach uzasadniających przypuszczenie fikcyjnego zamiaru powierzenia pracy cudzoziemcowi (np. w razie dużej liczby oświadczeń złożonych przez jeden podmiot), zgodnie z wytycznymi w sprawie rejestrowania oświadczeń Dołhobyczów Uhrynów w drodze wymiany not dyplomatycznych. Wcześniej to dpg funkcjonowało w oparciu o porozumienie szefów służb granicznych RP i UA. KGSG - W dniu r. pod poz. 502 w Dzienniku Ustaw RP opublikowano rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 kwietnia 2015 roku w sprawie sposobu dokonywania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej sprawdzenia lokalu. Główną zmianą przedmiotowego rozporządzenia, które weszło w życie z dniem r., jest brak konieczności doręczania cudzoziemcowi zawiadomienia o planowanym sprawdzeniu lokalu. DRP - W maju 2015 r. zostały przygotowane nowe wytyczne dla powiatowych urzędów pracy w związku z rejestracją oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi. W wytycznych tych podkreślono m.in. konieczność oceny przy rejestracji oświadczeń, czy oświadczenie jest rejestrowane z zamiarem rzeczywistego powierzenia pracy 13

14 PIP, SG wydanymi przez. W związku z powyższym należy monitorować realizację wytycznych dla powiatowych urzędów pracy, wg których pracownicy PUP, w przypadku zaistnienia podejrzenia o możliwości wykorzystania oświadczenia w sposób niezgodny prawem, powinni informować odpowiednie służby (SG, Policja, PIP). Termin wdrożenia: na bieżąco Koszty: w ramach budżetu Należy dążyć do przejęcia przez SG zadań dotyczących kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców. Zmiany powinny mieć charakter stopniowy i ewolucyjny. Na początkowym etapie mogłyby one opierać się wyłącznie na pewnych rozwiązaniach organizacyjnych wdrażanych przez PIP wspólnie ze Strażą Graniczną, bez konieczności zmiany przepisów prawa regulujących kompetencje PIP i SG. Ze strony Inspekcji Pracy mogłoby to polegać na stopniowym ograniczaniu zaangażowania w kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców, z jednoczesnym rozszerzaniem działań mających na celu egzekwowanie przestrzegania prawa pracy oraz przepisów i zasad bhp w stosunku do tej grupy pracowników, jak również przedsięwzięć o charakterze prewencyjnym (wydawnictwa edukacyjne, szkolenia, współpraca z organizacjami pozarządowymi itp.). Termin wdrożenia: r. Koszty: bez dodatkowych kosztów 14 cudzoziemcowi, a także konieczność współpracy ze służbami kontrolnymi. Państwowa Inspekcja Pracy - Realizując zadania dotyczące kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców, Państwowa Inspekcja Pracy na bieżąco współpracuje z innymi organami i służbami właściwymi w zakresie powyższej problematyki, w szczególności ze Strażą Graniczną, wojewodami oraz powiatowymi urzędami pracy. Podstawowe znaczenie ma współpraca ze Strażą Graniczną. W dniu 12 maja 2015 r. zostało zawarte nowe Porozumienie Głównego Inspektora Pracy i Komendanta Głównego Straży Granicznej w sprawie zasad współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej. Porozumienie to zastąpiło poprzednio obowiązujące w tym samym przedmiocie Porozumienie z dnia 18 kwietnia 2008 r. Celem zawartego porozumienia jest podejmowanie wspólnych działań i inicjatyw dotyczących zapobiegania i zwalczania powierzania nielegalnego wykonywania pracy cudzoziemcom oraz nielegalnego wykonywania pracy przez cudzoziemców. Współdziałanie Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej odbywa się na szczeblu centralnym pomiędzy Głównym Inspektoratem Pracy i Komendą Główną Straży Granicznej oraz na szczeblu terenowym okręgowych inspektoratów pracy i oddziałów oraz placówek Straży Granicznej. Zgodnie z przepisami dyrektywy 2009/52/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. przewidującej minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców

15 zatrudniających nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich, Główny Inspektorat Pracy i Komenda Główna Straży Granicznej współdziałają przy określaniu na podstawie oceny ryzyka sektorów działalności, w których koncentruje się zatrudnienie nielegalnie przebywających w Polsce obywateli państw trzecich. Strony Porozumienia zobowiązują się także do podejmowania wspólnych przedsięwzięć informacyjnych i promocyjnych w celu poprawy stanu przestrzegania prawa oraz do wymiany doświadczeń w zakresie trybu postępowania z identyfikowanymi w toku kontroli ofiarami handlu ludźmi do pracy przymusowej. Inny obszar współdziałania Inspekcji Pracy i Straży Granicznej to podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników PIP i funkcjonariuszy SG, w tym organizowanie stosownych kursów i szkoleń. W dniach kwietnia 2015 r. w Ośrodku Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy im. Prof. J. Rosnera we Wrocławiu odbyła się szósta z kolei, doroczna narada szkoleniowa przedstawicieli PIP i SG. Celem narady była ocena współpracy Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej w zakresie legalności zatrudnienia cudzoziemców w 2014 r. W trakcie narady omówiono efekty wspólnych działań oraz wynikające z nich doświadczenia i wnioski. W zakresie rekomendowanego działania, polegającego na przejęciu w przyszłości zadań dotyczących kontroli legalności zatrudnienia przez Straż Graniczną, warto wskazać, że na bieżącym etapie współpraca PIP i SG nie opiera się już w dużym stopniu na wspólnie przeprowadzanych kontrolach, których liczba w ostatnich latach zmniejsza się. W chwili obecnej ciężar współpracy przenosi się w kierunku wymiany doświadczeń, dobrych praktyk oraz interpretacji przepisów. Obydwie instytucje prowadzą większość kontroli samodzielnie, a 15

16 Straż Graniczna realizuje np. wiele kontroli wynikających z powiadomień kierowanych przez wojewodów, które to kontrole dotychczas prowadziła Inspekcja Pracy. Ponadto SG kontroluje gospodarstwa rolne i osoby fizyczne powierzające pracę cudzoziemcom inspektorzy pracy nie mają takich kompetencji. Niepokoić może utrzymująca się na wysokim poziomie skala nieprawidłowości w zakresie przestrzegania praw pracowniczych obcokrajowców oraz warunków bezpieczeństwa i higieny pracy tej kategorii osób. Dlatego, zdaniem Kierownictwa PIP, w kolejnych latach Inspekcja Pracy powinna skoncentrować swoje siły przede wszystkim na ochronie praw pracowniczych cudzoziemców, zmniejszając swoje zaangażowanie w badanie legalności ich zatrudnienia Budowa powiązanych systemów pozyskiwania danych na temat pobytu i pracy cudzoziemców, stanowiących skuteczne narzędzie kontroli i monitorowania aktywności cudzoziemca oraz usprawnienia obsługi administracyjnej a także stanowiących element implementacji dyrektywy 2009/52/WE przewidującej minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców zatrudniających nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich w zakresie stworzenia systemu rejestracji zatrudnienia obywateli państw trzecich. MSZ W ramach zadań do realizacji w obszarze rozwoju systemu Wiza- Konsul przewidziano w najbliższym czasie wdrożenie uniwersalnej usługi udostępniającej dane wizowe upoważnionym instytucjom zewnętrznym. Zainteresowanie skorzystaniem z takiej usługi zgłosiły: SG, AW, ABW, UdSC. Skorzystanie z usługi będzie możliwe po wprowadzeniu przepisów umożliwiających zainteresowanym podmiotom uzyskanie dostępu do zgromadzonych w systemie danych osobowych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (j.t. Dz. U. z 2014 poz. 1182) Termin wdrożenia: Udostępnienie usługi nastąpi po wejściu w życie przepisów umożliwiających zainteresowanym podmiotom uzyskanie dostępu do zgromadzonych w systemie danych wizowych. Koszty: w ramach środków budżetowych MSZ KGSG - bez zmian w II kw. 2015r. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oczekuje na dostęp do danych wizowych objętych tworzonym w MSZ systemem informatycznym,,wiza-konsul", bez względu na to czy będzie to system separowany, czy też włączony jako dodatkowa funkcjonalność do istniejącego krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu cudzoziemców POBYT v.2.0. (o pracach dotyczących migracji danych do bazy POBYT traktuje także rekomendacja ), jako że dostęp do nich jest Agencji niezbędny dla efektywnego wykonywania zadań w świetle narastających zagrożeń o charakterze globalnym MSZ - Dnia 25 czerwca 2015 r. Sejm uchwalił ustawę prawo konsularne, która, w Art przewiduje: W ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz oraz z 2014 r. poz. 463 i 1004) wprowadza się następujące zmiany: Art. 449a. 1. Minister właściwy do spraw zagranicznych tworzy i prowadzi w systemie teleinformatycznym centralny rejestr wizowy, 16

17 MSZ W świetle nowych obowiązków wynikających z prawa europejskiego jak i krajowego, PIP wyraziła potrzebę dostępu do danych wizowych zawartych w systemie Wiza-Konsul. Tak jak w przypadku udostępnienia danych SG, AW, ABW, UdSC, udostępnienie danych PIP możliwe będzie najwcześniej po wprowadzeniu przepisów umożliwiających PIP uzyskanie dostępu do zgromadzonych w systemie danych osobowych, Oprócz gotowości MSZ, również PIP powinien przystosować posiadany system do wymiany danych z systemem W-K. W tej sprawie prowadzone będą dalsze uzgodnienia. obejmujący dane z prowadzonych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych i konsulów rejestrów, o których mowa w art. 428 ust. 1 pkt 2 lit. c. 2. Dane przetwarzane w centralnym rejestrze wizowym udostępnia się konsulom oraz Szefowi Urzędu w zakresie niezbędnym do realizacji jego ustawowych zadań.. Senat nie wniósł poprawek i dnia 24 lipca br. ustawa została przekazana do podpisu Prezydentowi RP. Termin wdrożenia: Udostępnienie usługi nastąpi po wejściu w życie przepisów umożliwiających PIP uzyskanie dostępu do zgromadzonych w systemie danych wizowych. Koszty: w ramach środków budżetowych MSZ, we współpracy z właściwymi resortami i organami kontroli legalności zatrudnienia, powinno kontynuować opracowywanie regularnych ocen ryzyka w zakresie określania sektorów o szczególnym natężeniu powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium RP. DRP - W czerwcu 2015 r. została wysłana, w uzgodnieniu z MSW, informacja do KE nt. funkcjonowania dyrektywy sankcyjnej (przygotowana na podstawie informacji statystycznych przekazanych przez SG i PIP) Zmiana przepisów dotyczących przeprowadzania przez Straż Graniczną sprawdzenia lokalu we wskazanym przez cudzoziemca miejscu pobytu; wskazane jest skrócenie obecnego terminu informowania cudzoziemca z dziesięciodniowym wyprzedzeniem SG Termin wdrożenia: w odstępach 2-letnich (kolejna ocena 2015r.) Koszty: w ramach budżetu Należy zmienić rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia 2008 r. w sprawie trybu sprawdzania lokalu przez funkcjonariusza Straży Granicznej /Dz.U. z 2008 Nr 236 poz. 1648/ w taki sposób, aby zmienić zapis nakazujący zawiadomienie strony 10 dni przed terminem planowanego sprawdzenia, co sprawia, że skuteczność tej formy działania jest znikoma, ponieważ cudzoziemiec może się do tej kontroli odpowiednio przygotować. KGSG - W dniu r. pod poz. 502 w Dzienniku Ustaw RP opublikowano rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 kwietnia 2015 roku w sprawie sposobu dokonywania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej sprawdzenia lokalu. Główną zmianą przedmiotowego rozporządzenia, które weszło w życie z dniem r., jest 17

18 o zamiarze przeprowadzenia kontroli oraz umożliwienie odstąpienia od informowania w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przy zachowaniu konstytucyjnie gwarantowanego prawa do prywatności i życia rodzinnego Wprowadzanie zmian obowiązujących przepisów, w świetle których istnieje obowiązek prawny uprzedniego informowania pracodawców o zamiarze przeprowadzenia przez Państwową Inspekcję Pracy oraz Straż Graniczną kontroli legalności pracy. Termin wdrożenia: po wejściu w życie ustawy (jak w przypadku rekomendacji ) Koszty: w ramach budżetu SG PIP, SG Należy w szerszym zakresie stosować przepis art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który przewiduje możliwość przeprowadzenia kontroli legalności zatrudnienia bez uprzedniego zawiadomienia, jeśli miałoby to zapobiec popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia lub w celu zabezpieczenia dowodów jego popełnienia. Termin wdrożenia: na bieżąco Koszty: bez dodatkowych kosztów brak konieczności doręczania cudzoziemcowi zawiadomienia o planowanym sprawdzeniu lokalu. Państwowa Inspekcja Pracy Wszczynając kontrole legalności zatrudnienia cudzoziemców, inspektorzy pracy starają się w miarę możliwości korzystać z art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który przewiduje możliwość przeprowadzenia kontroli bez uprzedniego zawiadomienia podmiotu kontrolowanego. Należy jednak zwrócić uwagę, że przepis ten może znaleźć zastosowanie tylko w określonych przypadkach i w dalszym ciągu niektóre kontrole mogą być prowadzone tylko po uprzednim zawiadomieniu przedsiębiorcy, co ma negatywny wpływ na skuteczność kontroli Podejmowanie działań mających na celu skrócenie okresu pobytu małoletnich cudzoziemców (w szczególności małoletnich bez opieki) w ośrodkach detencyjnych oraz stworzenie im możliwie najkorzystniejszych warunków pobytu w tych ośrodkach (odpowiednie adaptowanie pomieszczeń, dostęp do edukacji, ochrony zdrowia i kultury). Wprowadzenie zmian prawnych określających dolną granicę wieku umieszczania małoletnich bez opieki w ośrodkach detencyjnych na poziomie 13 lat. SG Ze środków Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów oraz Funduszu na rzecz Uchodźców - od 2013 r. planowany jest remont w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców w Lesznowoli. Prace budowlane obejmą: naprawę pokrycia dachu z wykonaniem ocieplenia podział pomieszczeń budynku, przebudowę instalacji centralnego ogrzewania oraz wodnokanalizacyjnej, wykonanie klimatyzacji dla wybranych pomieszczeń, wykonanie instalacji wentylacji mechanicznej dla pomieszczeń pralni i suszarni, wymianę instalacji elektrycznych oświetlenia i siły, instalację odgromową, wykonanie centrum monitoringu z instalacją sieci monitoringu w ośrodku. Realizowany będzie zakup wyposażenia podnoszący standard warunków bytowych. Termin wdrożenia: remont rozpoczęto w kwietniu 2013 r., zakończenie prac planowane do dnia r. KGSG - Straż Graniczna korzysta, w uzasadnionych przypadkach, z rozwiązań, jakie daje przepis art. 79 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej KGSG - W II kw remont SOC w Lesznowoli był kontynuowany W 2014 r. opracowano Koncepcję rozbudowy Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w Lesznowoli, na podstawie której na początku 2014 r. podpisano umowę z Wykonawcą na przeprowadzenie kompleksowych prac budowlanych. Zakres przedmiotowy robót objął rozbudowę i przebudowę budynku nr 1, budowę drogi dojazdowej wraz z parkingiem, budowę nowego oświetlenia wewnętrznego oraz systemu monitoringu. 18

19 Koszty: szacuje się na kwotę z czego to środki własne (na chwilę obecną w obiekcie tym zmodernizowano 5 pomieszczeń: świetlicę dla dzieci, stołówkę, pomieszczenie socjalne, sanitarne i sanitarno - prysznicowe dla cudzoziemców). Dotychczas zabezpieczone środki to zł (na realizację koncepcji rozbudowy ośrodka i wymianę ogrodzenia wewnętrznego). Natomiast o resztę kwoty Komendant Główny SG wystąpi w II połowie 2014 roku. Cała kwota będzie pochodziła z budżetu państwa, natomiast po zrealizowaniu projektu 75% zostanie rozliczonych w ramach Europejskiego Funduszu Powrotu Imigrantów. Jednocześnie prowadzono prace remontowo - budowlane w zakresie wymiany ogrodzenia wewnętrznego w SOC. Na początku 2015 r. odebrano projekt zagospodarowania terenu oraz wykonania placu rekreacyjno sportowego oraz rozpoczęto prace budowlane. Projekt zakładał: zerwanie starej nawierzchni betonowej i wykonanie nowej nawierzchni w obrębie placu, zasianie trawy, zasadzenie drzew, krzewów, zamontowanie ławek parkowych, koszy parkowych, stworzenie miejsc do wypoczynku dla cudzoziemców. Ponadto wyposażenie placu w piłkarzyki betonowe, betonowy stół do tenisa stołowego, stół betonowy dla 4 osób do osadzenia w podłożu do gry w szachy, stół betonowy w podłożu z oparciami z blatem do gry w chińczyka lub z czystym blatem do gry w karty, elementy do siłowni zewnętrznej. W dniu r. dokonano odbioru powyższych robót. Na potrzeby strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców zakupiono: - sprzęt transportowy: dwa samochody osobowe z przeznaczeniem do transportu cudzoziemców (mikrobus oraz pojazd 5-osobowy) - mikrociągnik i pozostały sprzęt do utrzymania terenu zielonego - sprzęt kwaterunkowy - sprzęt RTV i AGD - sprzęt medyczny - sprzęt rekreacyjno-sportowy W dniu r. odstąpiono od umowy na przeprowadzenie kompleksowych prac budowlanych w SOC w Lesznowoli, z uwagi na niewywiązywanie się wykonawcy z postanowień zawartej umowy. Stan postępu prac budowlanych 19

20 został oceniony na ok. 70% w stosunku do zleconych. Jednocześnie zostały przeprowadzone 3 dodatkowe postepowania przetargowe, które pozwoliły na montaż sprzętu teletechnicznego i elektrycznego, osprzętu sanitarnego oraz stolarki drzwiowej. W miesiącu lipcu 2015 r., w wyniku udzielonego zamówienia publicznego, wyłoniono wykonawcę robót budowlanych w budynku nr 1, którego prace pozwolą na oddanie budynku do użytku w IV kwartale 2015 r. Przedmiotowe prace zostaną sfinansowane z budżetu Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej. Dotychczasowe wydatki poniesione na rozbudowę Strzeżonego Ośrodka w Lesznowoli były finansowane z Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów. Jednocześnie, ze środków Europejskiego Funduszu Powrotów Imigrantów oraz Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców prowadzone były działania mające na celu modernizację obiektów SG przeznaczonych do obsługi i pobytu cudzoziemców. Przeprowadzone działania: Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców w Kętrzynie: Zlikwidowano kraty i wymieniono stolarkę okienną (17okien) w budynku nr 26 wstawiono tzw. okna bezpieczne. Oddano do użytku siłownię zewnętrzną z przeznaczeniem dla cudzoziemców. Uruchomiono salę komputerowa z dostępem do internetu, Doposażono ośrodek w sprzęt 20