SYLABUSY KIERUNEK RATOWNICTWO MEDYCZNE I ROK STACJONARNE

Transkrypt

1 SYLABUSY KIERUNEK RATOWNICTWO MEDYCZNE I ROK STACJONARNE ROK AKADEMICKI 2013/2014

2 Lp. Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa modułu/ przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod przedmiotu Język przedmiotu Treści programowe Typ przedmiotu Rok studiów, semestr prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot Formuła przedmiotu Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi Założenia i cele modułu/przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu PROPEDAUTYKA PRAWA Instytut Medyczny PWSZ im. J. Grodka w Sanoku Zakład Ratownictwo Medyczne RM.01.1.W Język polski grupa treści podstawowych obowiązkowy do zaliczenia I semestru/i roku studiów Rok I, semestr I mgr Anna Łukaszuk mgr Anna Łukaszuk wykład brak Wykład-15 godzin Wykład-1punkt ECTS Poznanie etycznych i prawnych uwarunkowań zawodu ratownika medycznego. Kształtowanie umiejętności analizowania, interpretowania podstaw prawnych do wykonywania zawodu ratownika medycznego Wyrobienie motywacji do stałego dokształcania się. Wykład Wykłady ZO- Zaliczenie pisemne Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego testowego oraz opracowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat.

3 Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu WYKŁADY: 1. Podstawowe pojęcia prawa, źródła prawa. 2. Podstawowe elementy prawa pracy i kodeksu cywilnego. 3. Podstawowe pojęcia z zakresu administracji publicznej. 4. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych. 5. Formy organizacyjno-prawne udzielania świadczeń zdrowotnych. 6. Samorządy zawodowe w ochronie zdrowia. 7. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 8. Dokumentacja medyczna. 9. Konwencja Praw Człowieka. Prawa pacjenta. W zakresie wiedzy student: - rozumie etyczne i prawne uwarunkowania zawodu ratownika, - omawia prawa pacjenta, obowiązki pracownika i pracodawcy, - omawia aspekty prawne związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi. W zakresie umiejętności student potrafi: - analizować podstawy prawne funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, - interpretować formy prawne wykonywania zawodów medycznych, - prowadzić dokumentację medyczną. W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się, - przestrzega prawa pacjenta, - stosuje przepisy prawa, przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, prowadzenia działalności gospodarczej oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego, - rozpoznaje i zapobiega korupcji w środowisku pracy. Literatura podstawowa: 1. Kubicki L., Balicki M. (red.): Prawo medyczne. Wyd. Urban & Partner, Wrocław Krowicka A., Pitera-Czyżowska E.: Opieka zdrowotna po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Wyd. CeDeWu, Warszawa Molęda S.: Prawo dla lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej. Warszawa Zajdel J. Prawo w medycynie. Wyd. Progress, Literatura uzupełniająca: 1. Duda J.: Komentarz do ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Wyd. Leis Neis, Marek Z.: Błąd medyczny. Krakowskie Wydawnictwo Medyczne, Kraków Nestorowicz M.: Prawo medyczne. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora, Toruń Smoktunowicz E., Kosikowski C., Borkowski J. (red.): Wielka encyklopedia prawa. Wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza, Białystok 2000.

4 BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem Obciążenie studenta [h] 15 Przygotowanie prezentacji multimedialnej 5 Przygotowanie się do zaliczenia końcowego 5 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 25 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 1 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... WIEDZA EK-K_W07 EK-K_W46 EK-K_W27 EK-K_U50 EK-K_U76 EK-_U77 omawia aspekty prawne związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi omawia prawa pacjenta, obowiązki pracownika i pracodawcy rozumie etyczne i prawne uwarunkowania zawodu ratownika UMIEJĘTNOŚCI potrafi prowadzi dokumentację medyczną potrafi analizować podstawy prawne funkcjonowania systemu ochrony zdrowia potrafi interpretować formy prawne wykonywania zawodów medycznych KOMPETENCJE SPOŁECZNE EK-K_K05 posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się EK-K_K10 przestrzega prawa pacjenta stosuje przepisy prawa, przepisy dotyczące EK-K_K15 ochrony danych osobowych, prowadzenia działalności gospodarczej oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego EK-K_K17 rozpoznaje i zapobiega korupcji w środowisku pracy

5 Lp. Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa modułu/ przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod przedmiotu Język przedmiotu Treści programowe Typ przedmiotu Rok studiów, semestr prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot Formuła przedmiotu Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi Założenia i cele modułu/przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu SOCJOLOGIA Instytut Humanistyczno-Artystyczny Zakład KKK RM.02.2.W Język polski grupa treści podstawowych obowiązkowy do zaliczenia II semestru/ I roku studiów Rok I, semestr II dr Radosław Malikowski dr Radosław Malikowski wykład brak Wykład-15 godzin Wykład-1punkt ECTS Poznanie uwarunkowań społecznych zdrowia i choroby, problemów wynikających z niepełnosprawności, kalectwa i choroby przewlekłej Opanowanie umiejętności rozpoznawania patologii społecznych Kształtowanie zachowań profesjonalnych Wykłady ZO- Zaliczenie pisemne Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego testowego oraz pozytywna ocena z projektu.

6 Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu Wykłady: 1. Socjologia jako nauka o społeczeństwie. 2. Metody badawcze stosowane w socjologii. 3. Kultura wartości i normy społeczne. 4. Zachowania w zdrowiu i chorobie. 5. Socjologiczne aspekty starości i umierania. 6. Socjologia jako instrument działań w zdrowiu publicznym. 7. Badania socjomedyczne i ich zastosowanie w ocenie potrzeb zdrowotnych, oczekiwań pacjentów, zachowań służby zdrowia i pracy placówek opieki zdrowotnej. 8. Typy interakcji międzyludzkich, więzi organizacyjne, sytuacje konfliktowe. 9. Patologie społeczne, rodziny i jednostki wpływ na stan zdrowia populacji 10. Społeczny model zdrowia. 11. Społeczne i kulturowe problemy umierania, śmierci i sieroctwa. 12. Związki rodziny ze zdrowiem i chorobą. 13. Socjalizacja. Osobowość społeczna. Postawy. Miejsce zdrowia w systemie wartości społeczeństwa polskiego. W zakresie wiedzy student: - rozumie problemy wynikające z niepełnosprawności, kalectwa i choroby przewlekłej, - rozumie uwarunkowania społeczne zdrowia i choroby. W zakresie umiejętności student potrafi: - przeprowadzić wywiad z pacjentem, jego rodziną (opiekunem), świadkiem zdarzenia, - rozpoznać patologie społeczne i określi ich wpływ na zdrowie populacji. W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się - ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny i przestrzega zasad etyki zawodowej i tajemnicy zawodowej. Literatura podstawowa: 1. Majchrowska A., Bogusz R. (red.): Wybrane elementy socjologii. Wyd. Czelej, Lublin Turowski J.: Socjologia. Małe struktury społeczne. Lublin Walczak-Duraj D.: Podstawy socjologii. Łódź Literatura uzupełniająca: 1. Barański J., Piątkowski W., Krysiewicz A. (red.): Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Wyd. Oficyna Wydawnicza Atut - Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław Majchrowska A.: Wybrane elementy socjologii. Wyd. Czelej, Lublin Marshall G. (red.): Słownik socjologii i nauk społecznych. Wyd. PWN, Warszawa Piątkowski W., Titkow A.: W stronę socjologii zdrowia. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Tobiasz-Adamczyk B.: Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Wyd. UJ, Kraków 2000.

7 BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem Obciążenie studenta [h] 15 Przygotowanie projektu 5 Przygotowanie się do zaliczenia końcowego 5 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 25 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 1 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... WIEDZA EK-K_W05 EK-K_W06 EK-K_U02 EK-K_U78 EK-K_K05 EK-K_K06 rozumie problemy wynikające z niepełnosprawności, kalectwa i choroby przewlekłej rozumie uwarunkowania społeczne zdrowia i choroby UMIEJĘTNOŚCI potrafi przeprowadzić wywiad z pacjentem, jego rodziną (opiekunem), świadkiem zdarzenia potrafi rozpoznać patologie społeczne i określi ich wpływ na zdrowie populacji KOMPETENCJE SPOŁECZNE posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny i przestrzega zasad etyki zawodowej i tajemnicy zawodowej

8 Lp Elementy składowe sylabusu Nazwa modułu/ przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod przedmiotu Język przedmiotu Treści programowe Typ przedmiotu Rok studiów, semestr prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot Formuła przedmiotu Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi Założenia i cele modułu/przedmiotu Metody dydaktyczne PSYCHOLOGIA Instytut Humanistyczno-Artystyczny Zakład Pedagogiki RM.03.1.W Język polski grupa treści podstawowych Opis obowiązkowy do zaliczenia I semestru/ I roku studiów Rok I, semestr I mgr Patrycja Pater mgr Patrycja Pater wykład brak wykład-30 wykład-2 punkt ECTS Poznanie uwarunkowań psychologicznych zachowań indywidualnych poszkodowanego oraz relacji z rodziną, najbliższym otoczeniem i społeczeństwem Kształtowanie umiejętności poprawnego komunikowania się z pacjentem, jego rodziną (opiekunem), współpracownikami i innymi pracownikami ochrony zdrowia Poznanie sposobów radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej. Kształtowanie umiejętność działania w warunkach stresu i niepewności, Poznanie podstawowych zagadnień i teorii psychologii klinicznej Kształtowanie poprawnych postaw dotyczących choroby, pracy z osobami chorymi oraz ich rodzinami Wykład problemowy 2 godziny w tygodniu 15 tygodni

9 Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności Wykłady ZO- Zaliczenie pisemne Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego testowego oraz aktywność w czasie dyskusji związanej z rozwiązywaniem zadań. WYKŁADY: 1. Dziedziny psychologii. Psychologia jako nauka o czynnościach psychicznych człowieka. 2. Zdrowie psychiczne, normy i czynniki wpływające na jego stan. 3. Rola psychologii w środowisku pracy zakład opieki zdrowotnej. 4. Funkcjonowanie człowieka chorego. 5. Proces adaptacji do choroby. 6. Psychologiczna relacja przełożony podwładny. 7. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. 8. Zachowanie człowieka i jego determinanty. Środowisko i sytuacje ich zmienność. Typy zachowań: zachowania reaktywne i zachowania celowe. 9. Gromadzenie danych o stanie psychicznym pacjenta. 10. Biologiczne mechanizmy zachowań. Odruchy warunkowe, nabyte instynkty i nawyki. 11. Rozwój psychiki jednostki. Istota rozwoju psychicznego tempo i harmonia rozwoju. 12. Ontogeneza i dyzontogeneza. Psychologiczne właściwości wieku i zagadnienie kryzysów w rozwoju psychicznym. 13. Pojęcie normy i moralności. Pojęcie zdrowia psychicznego. Zaburzenia w zachowaniu, a zdrowie psychiczne. 14. Choroba jako sytuacja trudna. Postawy wobec choroby. Lekarz i ratownik medyczny wobec chorego. Pomoc psychologiczna i wsparcie chorego. 15. Metody badań psychologicznych. Diagnostyka zaburzeń funkcji i poszczególnych sfer: poznawcza, emocjonalna, itp..zaburzenia rozwojowe. Zaburzenia osobowości. Diagnoza nozologiczna, funkcjonalna i społeczna. 16. Wybrane zaburzenia psychiczne obraz kliniczny, sposoby leczenia W zakresie wiedzy student: - rozumie uwarunkowania psychologiczne zachowań indywidualnych poszkodowanego oraz relacji z rodziną, najbliższym otoczeniem i społeczeństwem, - charakteryzuje mechanizmy wywołujące objawy i skutki stresu, - charakteryzuje rodzaje werbalnych i pozawerbalnych sposobów komunikowania się. W zakresie umiejętności student: - potrafi skutecznie komunikować się z pacjentem, jego rodziną (opiekunem), świadkiem zdarzenia, - potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami i innymi pracownikami ochrony zdrowia, - posiada umiejętność komunikowania się i współpracy z innymi służbami i organizacjami powołanymi do niesienia pomocy, - komunikuje się z osobami niepełnosprawnymi (szczególnie z niepełnosprawnością wieloraką), - stosuje alternatywne i wspomagające metody komunikacji na miejscu zdarzenia, - potrafi zastosować odpowiednie sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej.

10 19 Kompetencje społeczne Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada świadomość własnych ograniczeń, - posiada umiejętność działania w warunkach stresu i niepewności, - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się. Literatura podstawowa: 1. Formański J.: Psychologia. Wyd. PZWL, Warszawa Jarosz M.: Psychologia lekarska. Wyd. PZWL, Warszawa Sęk H.: Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Wyd. Scholar, Warszawa Sheridan Ch. L., Radmacher S. A.: Psychologia zdrowia, wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Wyd. Instytutu Psychologii Zdrowia, Warszawa Strelau J. (red.): Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk Literatura uzupełniająca: 1. Badura-Madej W., Dobrzyńska-Masterhazy A.: Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków Bernard H. S., MacKenzie K.R. (red.): Podstawy terapii grupowej. Wyd. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem Obciążenie studenta [h] 30 Przygotowanie się do zajęć 10 Przygotowanie się do zaliczenia końcowego 10 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 50 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 2

11 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... WIEDZA EK-K_W08 EK-K_W17 EK-K_W37 rozumie uwarunkowania psychologiczne zachowań indywidualnych poszkodowanego oraz relacji z rodziną, najbliższym otoczeniem i społeczeństwem charakteryzuje mechanizmy wywołujące objawy i skutki stresu charakteryzuje rodzaje werbalnych i pozawerbalnych sposobów komunikowania się UMIEJĘTNOŚCI potrafi skutecznie komunikować się z EK-K_U01 pacjentem, jego rodziną (opiekunem) świadkiem zdarzenia potrafi skutecznie komunikować się ze EK-K_U04 współpracownikami i innymi pracownikami ochrony zdrowia posiada umiejętność komunikowania się i EK-K_U05 współpracy z innymi służbami i organizacjami powołanymi do niesienia pomocy EK-K_U08 komunikuje się z osobami niepełnosprawnymi (szczególnie z niepełnosprawnością wieloraką) EK-K_U09 stosuje alternatywne i wspomagające metody komunikacji na miejscu zdarzenia EK-K_U72 potrafi zastosować odpowiednie sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej KOMPETENCJE SPOŁECZNE EK-K_K01 posiada świadomość własnych ograniczeń EK-K_K02 posiada umiejętność działania w warunkach stresu i niepewności EK-K_K05 posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się

12 Opis Lp Elementy składowe sylabusu Nazwa modułu/ przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod przedmiotu Język przedmiotu Treści programowe Typ przedmiotu Rok studiów, semestr prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot Formuła przedmiotu Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi Założenia i cele modułu/przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu BIOFIZYKA I BIOCHEMIA Instytut Medyczny PWSZ im. J. Grodka w Sanoku Zakład Ratownictwo Medyczne RM.04.1.W język polski grupa treści podstawowych obowiązkowy do zaliczenia I semestru/i roku studiów I rok, I semestr prof. dr hab. n. med. Oliver Racz mgr Dorota Wojnarowska prof. dr hab. n. med. Oliver Racz mgr Dorota Wojnarowska wykład brak wykład 30 ćwiczenia 30 wykład 2punkt ECTS Poznanie podstawowych procesów biochemicznych i zmian zachodzących w organizmie człowieka w wyniku chorób i obrażeń u dorosłych i dzieci. Oraz zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą lub urazem. Kształtowanie nawyku i umiejętności stałego dokształcania się. Wykład, Ćwiczenia laboratoryjne ( wykonywanie doświadczeń) Wykłady ZO- Zaliczenie pisemne Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest 100% frekwencja na ćwiczeniach oraz uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium oraz zaliczenia końcowego pisemnego.

13 Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu Wykłady: 1. Biofizyka tkanek i narządów. 2. Właściwości biomechaniczne tkanek ich rola w biomechanice. 3. Elementy biofizyki układy krążenia, układu oddechowego. 4. Właściwości biofizyczne naczyń krwionośnych i krwi. 5. Biofizyka zmysłu słuchu, wzroku. 6. Wpływ czynników fizycznych na żywy organizm. 7. Metody detekcji promieniowania jądrowego. 8. Wpływ promieniowania jonizującego i niejonizującego na żywy organizm. 9. Wpływ czynników mechanicznych na żywy organizm. 10. Wpływ temperatury i wilgotności na żywy organizm. 11. Wpływ pola elektrycznego i magnetycznego oraz promieniowania jonizującego na organizm. 12. Wpływ fal mechanicznych na organizm. 13. Cechy fizyczne dźwięków. 14. Zjawiska towarzyszące przechodzeniu ultradźwięków na organizm. Ćwiczenia Pracownia organizacyjna. Zapoznanie z zasadami bezpiecznej pracy w laboratorium oraz z podstawowym szkłem i sprzętem stosowanym w Pracowni Biochemii. Sporządzanie roztworów. Budowa i właściwości białek. Identyfikacja białek i aminokwasów, ilościowe oznaczenie białek. Właściwości enzymów, czynniki wpływające na aktywność enzymów (ph, temperatura, obecność efektorów). Denaturacja białka, czynniki denaturujące. Badanie aktywności enzymów proteolitycznych. Budowa i właściwości redukujące cukrów. Rozkład skrobi pod wpływem amylazy. Właściwości tłuszczów. Enzymatyczne trawienie tłuszczów. Identyfikacja składników otrzymanych w wyniku hydrolizy nukleoproteidów. Wykrywanie niektórych składników krwi, śliny i moczu. Mocz patologiczny. W zakresie wiedzy student: - rozumie podstawowe procesy biochemiczne, - charakteryzuje zmiany zachodzące w organizmie człowieka w wyniku chorób i obrażeń u dorosłych i dzieci. W zakresie umiejętności student: - potrafi rozpoznać zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą lub urazem. W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się. Literatura podstawowa: 1. Dołowy K., Jarząbek W. A.: Biofizyka. Wyd. SGGW, Warszawa Jaroszyk F.(red.): Biofizyka. Podręcznik dla studentów. Wyd. PZWL, Warszawa Literatura uzupełniająca: 1. Jóźwiak Z., Bartosz G., Bryszewska M.: Biofizyka. Wybrane zagadnienia wraz z ćwiczeniami. Wyd. PWN, Warszawa Terlecki J., Bautembach S. (red.): Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki. Podręcznik dla studentów. Wyd. PZWL, Warszawa 1999.

14 BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem Obciążenie studenta [h] 30 Przygotowanie się do kolokwium 10 Przygotowanie się do zaliczenia końcowego 10 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 50 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 2 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... WIEDZA EK-K_W30 rozumie podstawowe procesy biochemiczne charakteryzuje zmiany zachodzące w EK-K_W48 organizmie człowieka w wyniku chorób i obrażeń u dorosłych i dzieci UMIEJĘTNOŚCI potrafi rozpoznać zaburzenia występujące EK-_U21 w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą lub urazem KOMPETENCJE SPOŁECZNE EK-K_K05 posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się

15 Lp. Elementy składowe sylabusu Opis 1 Nazwa modułu/ przedmiotu 2 Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot 3 Kod przedmiotu ZDROWIE PUBLICZNE I MIĘDZYNARODOWE ASPEKTY ZDROWIA PUBLICZNEGO Instytut Medyczny PWSZ im. J. Grodka w Sanoku Zakład Ratownictwo Medyczne RM.05.1.W RM.05.2.W 4 Język przedmiotu język polski 5 Treści programowe grupa treści podstawowych 6 Typ przedmiotu obowiązkowy do zaliczenia I i II semestru/i roku studiów 7 Rok studiów, semestr I rok, I i II semestr 8 9 prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot 10 Formuła przedmiotu Wykład 11 Wymagania wstępne brak 12 Liczba godzin zajęć dydaktycznych Wykład Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi 14 Założenia i cele modułu/przedmiotu dr hab. Anna Ksykiewicz Dorota dr hab. Anna Ksykiewicz Dorota Wykład- 3 punkty ECTS Poznanie uwarunkowań społecznych zdrowia i choroby, podstawowych pojęć z zakresu zdrowia oraz promocji i profilaktyki oraz struktury i organizacji systemu ochrony zdrowia. 15 Metody dydaktyczne 16 Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu Wykład z prezentacją multimedialną Ćwiczenia audytoryjne (dyskusja) Wykład ZO- warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego pisemnego oraz aktywność w czasie dyskusji oraz przygotowanie eseju i prezentacji multimedialnej

16 Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu Wykłady: 1. Zakres i zadania zdrowia publicznego oraz medycyny społecznej. 2. Geneza i historia medycyny społecznej i zdrowia publicznego. 3. Definicje pojęć: ochrona zdrowia, opieka zdrowotna, kultura zdrowotna, opieka medyczna, medycyna zapobiegawcza, medycyna środowiskowa, medycyna społeczna oraz zdrowie publiczne. 4. Medyczne i pozamedyczne uwarunkowania zdrowia. 5. Zdrowie jako dobro społeczne i dobro indywidualne. 6. Mierniki zdrowia. Metody rozpoznawania potrzeb zdrowotnych. 7. Sprawy zdrowia jednostek i zbiorowości. 8. Informacja o zdrowiu publicznym. 9. Edukacja i kształcenie kadr z zakresu zdrowia publicznego. 10. Zdrowie człowieka w ujęciu holistycznym. 11. Człowiek jako element środowiska życia na Ziemi. 12. Środowisko naturalne człowieka. 13. Ocena narażenia człowieka na czynniki szkodliwe. 14. Skutki zdrowotne środowiskowych czynników ryzyka biologicznych, psychospołecznych, chemicznych i fizycznych. 15. Patomechanizmy działania czynników ryzyka. 16. Skażenie środowiska naturalnego człowieka wpływ na zdrowie. W zakresie wiedzy student: - rozumie uwarunkowania społeczne zdrowia i choroby, - posiada znajomość podstawowych pojęć z zakresu zdrowia oraz promocji i profilaktyki, - rozumie strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym z uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych, - rozróżnia instytucje wpływające na politykę zdrowotną państwa, źródła i sposoby finansowania świadczeń. W zakresie umiejętności student: - potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami i innymi pracownikami ochrony zdrowia, - posiada umiejętność komunikowania się i współpracy z innymi służbami i organizacjami powołanymi doniesienia pomocy. W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się - identyfikuje miejsce i rolę zawodu w ramach organizacji i systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim. Literatura podstawowa: 1. Barański J., Piątkowski W.: Zdrowie/choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Oficyna Wyd. ATUT, Wrocław Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk C. (red.): Zdrowie publiczne. t. I, II. Wyd. med. Vesalius, Kraków Karski (red.): Promocja zdrowia. Warszawa Kulik T., Lataski M. (red.): Zdrowie Publiczne. Wyd. Czelej, Lublin Latalski M. (red.): Zdrowie publiczne. Wyd. AM, Lublin Literatura uzupełniająca: 1. Franaszek P. (red.): Informacja naukowa w zdrowiu publicznym. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków Gniazdowski A.: Zachowania zdrowotne. Wyd. IMP, Łódź Kulik T.B., Wrońska I. (red.): Zdrowie w medycynie i naukach społecznych. Wyd. KUL, Stalowa Wola, Wosiewicz E. P. (red.): Zdrowie publiczne i medycyna społeczna. Wyd. Uczelniane Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2000.

17 BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] Godziny kontaktowe z nauczycielem 60 Przygotowanie się do ćwiczeń audytoryjnych (dyskusji) 5 Przygotowanie się do zaliczenia końcowego 15 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 80 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 3 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... EK-K_W06 EK-K_W15 EK-K_W19 EK-K_W35 EK-_U04 EK-_U05 EK-K_K16 EK-K_K05 WIEDZA rozumie uwarunkowania społeczne zdrowia i choroby posiada znajomość podstawowych pojęć z zakresu zdrowia oraz promocji i profilaktyki rozumie strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym z uwzględnieniem uwarunkowań ekonomicznych rozróżnia instytucje wpływające na politykę zdrowotną państwa, źródła i sposoby finansowania świadczeń UMIEJĘTNOŚCI potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami i innymi pracownikami ochrony zdrowia posiada umiejętność komunikowania się i współpracy z innymi służbami i organizacjami powołanymi doniesienia pomocy KOMPETENCJE SPOŁECZNE identyfikuje miejsce i rolę zawodu w ramach organizacji i systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się

18 Lp Elementy składowe sylabusu Nazwa modułu/ przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod przedmiotu Język przedmiotu Treści programowe Typ przedmiotu Rok studiów, semestr prowadzącej przedmiot egzaminującej bądź udzielającej zaliczenia w przypadku, gdy nie jest nim osoba prowadząca dany przedmiot Formuła przedmiotu Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba punktów ECTS przypisana modułowi/przedmiotowi Założenia i cele modułu/przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć wchodzących w zakres danego przedmiotu ANATOMIA Opis Instytut Medyczny PWSZ im. J. Grodka w Sanoku Zakład Ratownictwo Medyczne RM.07.1.W RM C RM.07.2.W RM C język polski grupa treści podstawowych obowiązkowy do zaliczenia I i II semestru /I roku studiów I rok, I i II semestr prof. dr hab. med. Oliver Racz dr n. med. Jan Gawełko prof. dr hab. med. Oliver Racz dr n. med. Jan Gawełko wykład ćwiczenia biologia na poziomie szkoły średniej wykład 60 godzin ćwiczenia 30 godzin wykład 3 punkty ECTS ćwiczenia 2 punkty ECTS Poznanie struktur organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów. ich roli w prawidłowym funkcjonowaniu oraz wiedzy z zakresu budowy i funkcji organizmu człowieka w codziennej pracy Kształtowanie nawyku i umiejętność stałego dokształcania się. Wykład z prezentacją multimedialną Ćwiczenia Pokaz, instruktaż Wykład - E- egzamin pisemny- test, Ćwiczenia - ZO- prace semestralne (prezentacja Power Point), Zaliczenie kolokwium (8), Frekwencja na ćwiczeniach - 100%.

19 17. Treści merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji Wykłady: 1. Budowa i czynności kości. 2. Połączenia kości. Budowa i mechanika mięśni. 3. Układ trawienny. 4. Układ oddechowy. 5. Układ moczowo płciowy. 6. Serce. Krążenie małe i duże. Krążenie płodowe. 7. Układ wewnątrzwydzielniczy. 8. Ogólny podział mózgowia i rdzenia kręgowego. Ośrodki nerwowe. Drogi nerwowe. Obwodowy układ nerwowy. Układ nerwowy autonomiczny. 9. Antropologia. 10. Elementy anatomii topograficznej. Ćwiczenia: 1. Kości i ich połączenia. 2. Mięśnie i ich narządy pomocnicze. 3. Seminarium: układ kostno stawowy i mięśniowy. 4. Układ trawienny. 5. Układ oddechowy. 6. Układ moczowo płciowy. 7. Seminarium: układ trawienny, oddechowy i moczowo płciowy. 8. Serce. Naczynia krwionośne. 9. Szpik kostny. 10. Układ chłonny. Śledziona. 11. Seminarium: Układ krążenia. 12. Budowa centralnego układu nerwowego. Ośrodki i drogi nerwowe. Nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Układ nerwowy autonomiczny. 13. Układ narządów zmysłów. 18. Zamierzone efekty kształcenia* Wiedza Umiejętności W zakresie wiedzy student : - wykazuje znajomość prawidłowych struktur organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów, - wykazuje znajomość topografii narządów i układów oraz omawia ich rolę w prawidłowym funkcjonowaniu. W zakresie umiejętności student: - potrafi stosować wiedzę z zakresu budowy i funkcji organizmu człowieka w codziennej pracy, - potrafi posługiwać się wiedzą anatomiczną w wykonywaniu zadań zawodowych. Kompetencje społeczne W zakresie kompetencji społecznych student: - posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się. Literatura podstawowa: 19. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu 1. Bochenek A., Reicher M.: Anatomia człowieka tom I-V. Wyd. PZWL, Warszawa Pituchow A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. Wyd. PZWL, Warszawa Sokołowska Pituchow J. (red.): Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa, Wyd. PZWL, Warszawa Literatura uzupełniająca: 1. Krechowiecki A., Czerwiński F.: Zarys anatomii człowieka. Wyd. PZWL, Warszawa Maciejewski R., Torres K.(red.): Anatomia czynnościowa podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, fizjoterapii, ratownictwa medycznego, analityki medycznej i dietetyki. Wyd. Czelej, Lublin Nettem F. H.: Atlas anatomii człowieka. Wyd. Urban & Partner, Wrocław 2002.

20 BILANS PUNKTÓW ECTS (obciążenie pracą studenta) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem Obciążenie studenta [h] 90 Przygotowanie się kolokwium 15 Przygotowanie prezentacji 10 Przygotowanie się do egzaminu 25 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 140 Punkty ECTS za moduł/przedmiot 5 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia EFEKT KSZTAŁCENIA Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Konwersatorium Seminarium Zajęcia praktyczne inne... WIEDZA EK-K_W01 wykazuje znajomość prawidłowych struktur organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów EK-K_W03 EK-_U79 EK-_U80 EK-K_K05 wykazuje znajomość topografii narządów i układów oraz omawia ich rolę w prawidłowym funkcjonowaniu UMIEJĘTNOŚCI potrafi stosować wiedzę z zakresu budowy i funkcji organizmu człowieka w codziennej pracy potrafi posługiwać się wiedzą anatomiczną w wykonywaniu zadań zawodowych KOMPETENCJE SPOŁECZNE posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się