Warszawa, dnia r. Szanowni Państwo,

Transkrypt

1 Warszawa, dnia r. Szanowni Państwo, Przedstawiamy Państwu najważniejsze informacje dotyczące drogowo-technicznego aspektu budowy obwodnicy Augustowa oraz transeuropejskiej drogi Via Baltica. W załączonym tekście znajdą Państwo: 1) opis procesu decyzyjnego oraz polityki informacyjnej Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w odniesieniu do Via Baltica, a zwłaszcza do planowanego odcinka tej drogi wokół Augustowa; 2) informacje dotyczące koncepcji obwodnicy Augustowa i Suwałk zaproponowanej przez organizacje pozarządowe (tzw. wariant przez Chodorki). Przygotowując niniejszy materiał wyszliśmy z założenia, że w debacie publicznej, która ma prowadzić do podejmowania optymalnych z punktu widzenia dobra publicznego decyzji trzeba się przede wszystkim kierować faktami. Mamy nadzieje, że przedstawione informacje okażą się pomocne w kształtowaniu Państwa opinii i dokonywaniu własnych wyborów w tej sprawie. Mamy też nadzieję, że zechcecie Państwo podzielić się otrzymanymi od nas informacjami z jak największą liczbą osób, dla których sprawa ochrony unikalnego torfowiska Rospudy i budowy obwodnicy Augustowa jest ważna. Jeżeli będziecie mieli Państwo jakiekolwiek pytania w związku z omawianymi poniżej kwestiami, prosimy o napisanie do nas na adres: rospuda@gmail.com. Przypominamy również, że poprzedni pakiet informacji nt. wartości przyrodniczej torfowiska doliny Rospudy jest dostępny na naszej stronie internetowej: rospuda.googlepages.com. Z wyrazami szacunku Obywatele w obronie Doliny Rospudy Akcja Zielona Wstążka Kalina Burnat, biolog Julita Korczyńska, biolog Sławomir Nałęcz, socjolog Przemysław Pasek, plastyk 1

2 I. Proces decyzyjny dotyczący budowy obwodnicy Augustowa Analiza poszczególnych etapów procesu decyzyjnego oraz wykonanych na zamówienie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) ekspertyz dotyczących obwodnicy Augustowa 1 pokazuje, że: 1. Obwodnica Augustowa ma być częścią I Transeuropejskiego Korytarza Transportowego, zwanego potocznie Via Baltica, biegnącego z Warszawy do Helsinek przez Litwę Łotwę i Estonię. Przed rozpoczęciem prac nad obwodnicą nie wykonano jednak wielokryterialnej analizy przebiegu trasy Via Baltica przez Polskę. Badanie takie zlecono dopiero w 2005 roku, po wielokrotnych prośbach Komisji Europejskiej. Jest ono obecnie realizowane przez firmę Scott Wilson Kirkpatrick Ltd. Według nieoficjalnych informacji wstępne wyniki tej analizy wskazują, że optymalny przebieg trasy Via Baltica przez Polskę nie wymaga budowy obwodnicy Augustowa, a ciężki ruch tranzytowy może być pokierowany z pominięciem tego miasta 2. Zatem, problem poprowadzenia obwodnicy Augustowa przez torfowisko Rospudy w ogóle by nie zaistniał, gdyby w czasie procesu planowania trasy Via Baltica przyjęto optymalny pod względem kosztów społecznych, przyrodniczych i ekonomicznych wariant omijający Białystok i Augustów. 2. Jak dotąd nie przeprowadzono również wyczerpującej analizy innych możliwości przebiegu obwodnicy Augustowa, które omijałyby obszary chronione programem Natura Dopiero w 2005 r., 13 lat po rozpoczęciu prac nad obwodnicą Augustowa, zostało opracowane pierwsze studium techniczno - ekonomiczne, w którym zaproponowano trasę alternatywną (przez Raczki) i dokonano jej porównania z trasą przez torfowisko Rospudy (zatwierdzony do realizacji wariant IVL). Wówczas działania związane z realizacją wariantu przez torfowisko były już bardzo zaawansowane gotowy był projekt budowlany i trwały wykupy gruntów. Powstaje więc wątpliwość, czy w takiej sytuacji istniała rzeczywista wola znalezienia innych możliwości przeprowadzenia obwodnicy, czy też zaproponowana wówczas alternatywa przez Raczki miała jedynie pozorować takie działania. Taką wątpliwość wzmacnia fakt, że we wspomnianym opracowaniu nie doszacowano kosztów

3 przyrodniczych wariantu przez torfowisko, a skoncentrowano się głównie na problemach technicznych, ekonomicznych i społecznych wariantu Raczki. 3. Do tej pory nie przeprowadzono także wielokryterialnej analizy, porównującej przyjęty obecnie do realizacji wariant biegnący przez torfowisko (IVL) oraz zgłoszony przez organizacje pozarządowe wariant przez Chodorki. W wykonanych na zlecenie GDDKiA analizach 3 oraz oświadczeniach przedstawicieli administracji publicznej wskazuje się jedynie na problemy związane z wariantem Chodorki. Warto zwrócić uwagę, że w wypowiedziach tych, jako słabe punkty wariantu przez Chodorki, przedstawiane są wady wariantu Raczki (wariant opracowany przez GDDKiA jako alternatywa do wariantu przez torfowisko). W związku z powyższym istnieją poważne przesłanki, aby uznać, że dotychczasowe analizy były niepełne, a tym samym podjęte na ich podstawie decyzje nie były optymalne. Przede wszystkim istnieje potrzeba uwzględnienia wyników realizowanej obecnie analizy wielokryterialnej dotyczącej przebiegu Via Baltica przez Polskę 4. Zasadne jest również wykonanie analizy wielokryterialnej porównującej trasę przez Chodorki z przyjętym obecnie do realizacji wariantem przez torfowisko. mgr Aleksandra Arcipowska, autorka pracy magisterskiej "Wspomaganie decyzji administracyjnych na przykładzie lokalizacji obwodnicy Augustowa." ( Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej, 2007) mgr inż. Jan Jakiel, prezes Stowarzyszenia Integracji Stołecznej Komunikacji 3 W. Szerszeń, Uwagi do ustaleń techniczno lokalizacyjnych alternatywy SISKOM dla przebiegu trasy drogi ekspresowej przez Chodorki, 7f108de f389023c2f W. Kwiatkowski, Uwagi do przebiegu drogi ekspresowej S-8 na odcinku Augustów Suwałki w świetle dokumentacji SISKOM, d15b04d85fae /id_art/31b85e8a7602ed5f1a5f2a19bf47fb

4 II. Wariant alternatywny przez Chodorki zarzuty GDDKiA a fakty Większość problemów wskazywanych w opiniach 5 zrealizowanych na zamówienie GDDKiA w odniesieniu do wariantu alternatywnego zgłoszonego przez organizacje pozarządowe (przez Chodorki) wydaje się mało uzasadniona lub może być łatwo rozwiązana. Poniżej przedstawiono odpowiedzi na najważniejsze wątpliwości zgłoszone w tych opiniach GDDKiA: Wariant Chodorki jest niemal identyczny z wariantem Raczki Trasa wariantu przez Chodorki, licząca ok. 41 km, ma inny przebieg od wariantu przez Raczki zaproponowanego w 2005 r. na odcinku ok. 25 km (patrz: załącznik 2 - mapa). 2. GDDKiA: Duże koszty społeczne wariantu Chodorki Wariant Chodorki tworzy zarówno obwodnicę Augustowa, jak i Suwałk, gdy tymczasem wariant przez torfowisko omija tylko Augustów. Na odcinku omijającym Augustów obie trasy przecinają taką samą liczbę wsi. Na tej trasie wariant Chodorki wymaga przesiedlenia 2-3 gospodarstw rolnych. W wariancie przez Chodorki przewidziane są rozwiązania minimalizujące uciążliwość trasy ekspresowej dla społeczności lokalnej, m.in. 21 przejazdów i 6 węzłów zapewni skomunikowanie terenów po obu stronach trasy. 3. GDDKiA: Duże koszty przyrodnicze i ekonomiczne oraz problemy techniczne wariantu Chodorki Wariant Chodorki przecina 2 rzeki (Rospudę i Dowspudę), co wymaga budowy 1 mostu i 1 estakady o łącznej długości ok m. Tymczasem wybrany do realizacji przez GDDKiA wariant IVL przez torfowisko przecina 3 rzeki (Rospudę, Kamienny Bród i Szczeberkę) i wymaga budowy 2 mostów oraz 1 estakady o łącznej długości 572 m 7. Wiele argumentów przemawia za tym, że estakada przez Rospudę w Chodorkach jest zdecydowanie prostsza w realizacji niż estakada przez torfowisko. Planowana estakada w Chodorkach przechodzi nad rzeką Rospudą w pobliżu już istniejącego mostu, co oznacza, że istnieją tam dogodne warunki do budowy takiego obiektu (nie ma torfowiska - patrz zdjęcia). Tymczasem budowa estakady przez 5 Patrz przypis 3 6 Szczegółowe odpowiedzi na zarzuty GDDKiA wobec wariantu Chodorki (m.in. sformułowane w opinii W. Szerszenia) dostępne są na stronie df202f2cacff74dbd2c8 4

5 torfowisko Rospudy z uwagi niestabilne podłoże wymaga skomplikowanej i kosztownej technologii. Konieczne jest zbudowanie mostu technologicznego (wbicie ok. 380 rur stalowych), który dopiero umożliwi zbudowanie estakady (m.in. wwiercenie 123 pali betonowych). 4. GDDKiA: Wariant Chodorki blokuje korytarz migracyjny zwierząt Powszechnie wiadomo, że przecięcie doliny rzeki ruchliwą drogą może stanowić barierę migracyjną dla zwierząt. Efekt zakorkowania korytarza migracyjnego może być jednak skutecznie usunięty dzięki poprowadzeniu drogi estakadą. Estakada w Chodorkach, tak jak każda inna z tzw. przejściem dolnym umożliwia migrację nawet największym ssakom, takim jak łoś i jeleń. Dodatkowo, korytarz migracyjny w Chodorkach jest wąski: ogranicza się tylko do doliny Rospudy, bowiem większość zwierząt leśnych nie migruje przez okoliczne pola uprawne. Jest to sytuacja lepsza niż w przypadku drogi przez torfowisko, która przecina nie tylko dolinę rzeczną, lecz także otaczający ją las, stanowiący także element szerokiego w tym miejscu korytarza migracyjnego. Droga przez Chodorki nie wymaga więc wybudowania dodatkowych, górnych przejść dla zwierząt, podczas gdy w przypadku trasy przez torfowisko niezbędne jest zbudowanie dwóch takich przejść na obszarach leśnych 8. prof. dr hab. Joanna Pijanowska, Instytut Zoologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego mgr inż. Jan Jakiel, prezes Stowarzyszenia Integracji Stołecznej Komunikacji Załączniki: 1. Zdjęcia miejsca, w którym alternatywna trasa zaproponowana przez organizacje pozarządowe przechodziłaby nad rzeką Rospudą i zdjęcie doliny Rospudy w pobliżu miejsca, w którym ma być zbudowana estakada według wariantu obecnie zatwierdzonego do realizacji. 2. Mapa przedstawiająca wariant przez torfowisko (tzw. IVL), alternatywę przez Raczki oraz alternatywę zgłoszoną przez organizacje pozarządowe (tzw. wariant przez Chodorki). 8 Jędrzejewski W., Nowak S., Kurek R., Mysłajk RW. i Stachura K. Zwierzęta a drogi. Metody ograniczania negatywnego wpływu dróg na populacje dzikich zwierząt. Zakład Badania Ssaków PAN, Białowieża 2004, ISBN

6 Załącznik nr 1 Chodorki: miejsce, w którym alternatywna trasa zaproponowana przez organizacje pozarządowe przechodziłaby nad rzeką Rospudą. Na zdjęciu widoczne jest m.in. podłoże o zupełnie innym, niż torfowisko charakterze, dzięki czemu w tym miejscu możliwe byłoby zastosowanie prostszych i tańszych technologii budowania estakady. Dolina Rospudy w pobliżu miejsca, w którym ma być zbudowana estakada według zatwierdzonego do realizacji wariantu obwodnicy Augustowa. 6

7 Załącznik nr 2 7