BADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO NA TERENIE NADWISLANSKIEGO POGRANICZA MAZOWIECKO - KUJAWSKIEGO - LATO Wychu! z raportu koncowc20

Transkrypt

1 fundacja aktywni razem Wyzsza Szkola Turystyki i Hotelarstwa w Lodzi BADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO NA TERENIE NADWISLANSKIEGO POGRANICZA MAZOWIECKO - KUJAWSKIEGO - LATO 2011 Wychu! z raportu koncowc20 METODYKA BADAN RUCHU TURYSTYCZNEGO NA NADWISLANSKIM POGRANICZU MAZOWIECKO-KUJAWSKIM Podstawowym celem badan prowadzonych przez Wyzsza Szkole Turystyki i Hotelarstwa w Lodzi byla identyfikacja szeroko rozumianych cech ruchu turystycznego kierujacego sie w 2011 roku na Nadwislanskie Pogranicze Mazowiecko-Kujawskie. W ramach badania postawiono sobie za cel uchwycenie poszczególnych paramctrów, za pomoca, których mozna opisywac wlasciwosci populacji turystów odwiedzajacych okreslone miejsce, takich jak: - wielkosc oraz sezonowosc ruchu turystycznego, - struktura spoleczna turystów, - prcferencje turystów w zakresie: realizacji okreslonych celów, sposobu organizacji i dlugosci pobytu, wyboru miejsc wypoczynku, atrakcji turystycznych oraz obiektów infrastruktury turystycznej. Wiedza nabyta w wyniku przeprowadzonych badan terenowych bedzie pomocna w podjeciu dzialan na rzecz odpowiedniego - tj. zgodnego z wymaganiami i oczekiwaniami turystów - ksztaltowania oferty turystycznej regionu, w tym ustaleniu wariantów produktu turystycznego obszaru. Uzyskane wyniki badan powinny zatem znalezc swoje zastosowanie w strategicznym wymiarze zarzadzania rozwojem turystyki na Pojezierzu GostyniI'tskim. Zal{res przestrzenny badania Teren 11 gmin i miast objetych dzialalnoscia Lokalnej Grupy Dzialania Fundacji AKTYWNI RAZEM. Metody pomiaru wlasciwosci ruchu turystycznego - wywiady kwestionariuszowe prowadzone z turystami przez odpowiednio przeszkolonych ankieterów, studentów gostyninskiego Wydzialu Zamiejscowego Wyzszej Szkoly Turystyki i Hotelarstwa w Lodzi (690 szt.); - ankiety przeprowadzane z turystami korzystajacymi z wybranych obiektów noclegowych (hoteli, gospodarstw agroturystycznych etc.), - ankiety wypelniane przez gestorów bazy noclegowej (13 szt.), - karty inwentaryzujace numery rejestracyjne samochodów zaparkowanych w miejscach prowadzenia wywiadów kwestionariuszowych (1355 samochodów). Czas oraz miejsce realizacji badan Badania ankietowe przeprowadzono podczas, wybranych weekendów w miesiacach lipiec-wrzesien w 12 punktach.

2 r=: 5" Miejsca prowadzenia badan ankietowych (liczba ankiet) Mapa 1. Nadwislanskie Pogranicze Mazowiecko-Kujawskie - obszar badan (ZródJo: opracowanie wlasne na podstawie Ziemia Plocka, Ziemia Leczycka i Kutnowska. Mapa drogowa turystyczno-krajoznawcza, Agencja Regraf, Warszawa, 1998)

3 PODSUMOWANIE INFORMACJI ZEBRANYCH PODCZAS BADAN TERENOWYCH ~ Typowym turysta odwiedzajacym NadwislaI1skie Pogranicze Mazowiecko - Kluawskie jest równie czesto kobieta jak mezczyzna, osoba w mlodym wieku: 20- lub 30-letnia, z wyksztalceniem co najmniej srednim, aktywna zawodowo lub studiujaca, okreslajaca swoja sytuacje ekonomiczna najczesciej jako dobra W obiektach hotclarskich znaczacy odsetek gosci stanowia tez seniorzy. Pojezierze Gostyninskie jest obszarem wypoczynku przede wszystkim dla samych jego mieszkanców. Z czterech powiatów: Plocka, powiatu plockiego, gostyninskiego i kutnowskiego pochodzi lo ponad 80% respondentów. Pewne znaczenie jako centra generujace ruch turystyczny maja takze: Wloclawek, Warszawa i Lódz ze Zgierzem (na poziomie 4-5%). Il 88% ankietowanych dotarlo do regionu wlasnym samochodem. Inne srodki transportu wykorzystywane byly sporadycznie. Wsród wypoczywajacych dominuja stali bywalcy regionu. Dla prawie % badanych byl to juz co najmniej czwarty pobyt na tym terenie. Mozna wsród nich wyróznic dwie podstawowe grupy turystów: a) osoby, które wypoczywaja na pojezierzu regularnie i czesto (z reguly 2-4 razy w miesiacu) - ok. 33%, b) osoby, które przyjezdzaja regularnie, ale zdecydowanie rzadziej (co najmniej raz w roku) - ok. 25%. Tylko nieliczni respondenci (niecale 6%) przyjechali na ten obszar po raz pierwszy. Aktualnie region nie jest wiec odkrywany przez nowych turystów. Z obiektywnych powodów (ograniczony zakres badania, niepelne dane statystyczne) oszacowanie globalnej wielkosci ruchu turystycznego na terenie NadwislaI1skiego Pogranicza Mazowiecko Kujawskiego okazalo sie niemozliwe. Zaobserwowano jednak niepokojacy trend. W wiekszosci badanych obiektów noclegowych (o róznym standardzie) odnotowano w ostatnich latach wyrazny spadek zarówno liczby gosci, jak i liczby udzielonych noclegów. Tendencja spadkowa dotyczy calego regionu i to nie tylko turystów, ale takze odwiedzajacych jednodniowych. Skróceniu ulega równiez dlugosc pobytu w regionie (w 2008 r. - 1,69 noclegu/os., w 20 lor. - juz tylko 1,4 noclegu/os.). Region jest wyraznie sezonowym obszarem turystycznym, w którym glówne natezenie ruchu turystycznego przypada na sezon letni (ponad 80% respondentów wskazalo te pore roku). W zaleznosci od specyfiki poszczególnych obiektów noclegowych maksymalna frekwencja gosci wystepuje od maja do wrzesnia. Obiektami wybitnie sezonowymi sa gospodarstwa agroturystyczne, w hotelach zas oblozenie, choc rózne, wystepuje przez caly rok. o Nadwislanskie Pogranicze Mazowiecko-Kujawskiego jawi sie jako obszar wybitnie wypoczynkowy, bazujacy niemal wylacznie na walorach przyrodniczych. Jego walory kulturowe maja dla turystów marginalne znaczenie. Prawie 85% badanych jako glówny cel przyjazdu wskazywalo "wypoczynek". W zdecydowanej wiekszosci byly to jednak krótkotrwale pobyty wypoczynkowe. Ponad 64% respondentów przyznalo, ze spedza tu co najwyzej jeden dzie!'l (2/3 z nich, ze jedynie kilka godzin). Tylko co czwarty ankietowany zostal w regionie dluzej niz 1 noc. o Dominujaca forma rekreacji jest bierny wypoczynek na plazy (ponad 77% badanych), uzupelniany spacerami oraz spotkaniami ze znajomymi. Zdecydowanie rzadziej podejmowano piesze wycieczki i zwiedzanie. Dla co dziesiatego respondenta wazne byly wizyty w klubach i dyskotekach. Wsród form turystyki aktywnej i specjalistycznej najczesciej wymieniano: wedkarstwo, grzybobranie, wycieczki rowerowe i jazde konno. e Turysci na Pojezierzu Gostyninskim zaspokajaja swoje potrzeby rekreacyjno-wypoczynkowe glównie we wlasnym zakresie i w miare mozliwosci bezkosztowo. Niemal wszystkie przyjazdy maja charakter indywidualny i sa organizowane samodzielnie. Wiekszosc turystów wypoczywa w towarzystwie najblizszych krewnych i znajomych. Dla blisko 55% badanych baze wypadowa do penetracji turystycznej obszaru stanowi wlasny dom. Pozostali wybieraja raczej ta1'1szabaze noclegowa (24% - kempingi i pola namiotowe). Ponad 311 respondentów spedzalo dziell na bezplatnych plazach

4 i kapieliskach. Tylko niewiele ponad 50% skorzystalo w tym czasie z uslug gastronomicznych, a co trzeci - z wypozyczalni sprzetu wodnego. G Wydatki turystów podczas wypoczynku na terenie Nadwislanskiego Pogranicza Mazowiecko Kujawskiego pozostaja na stosunkowo niskim poziomie. Polowa ankietowanych wydala mniej niz 100 zl na osobe, kolejne 20% zl/os., a co dziesiaty zl/os. Przecietne wydatki mozna szacowac na zl/os. Z pewnoscia istotna role odgrywa tu m.in. przewaga krótkich, kilkugodzinnych pobytów (bez noclegu), nastawienie wiekszosci turystów na bierny wypoczynek, wreszcie dosc skromna oferta regionu (zarówno pod wzgledem zakresu, jak i standardu uslug). Problem ten wymaga jednak glebszych badan i szczególowych analiz. Ruch turystyczny rozproszony jest po calym regionie Nadwislanskiego Pogranicza Mazowiecko Kujawskiego, z wyrazna jednak koncentracja wokól najbardziej atrakcyjnych jezior: Bialego i Sumino (18% badanych), Lucienskiego (10,4%), Górskiego i Cicchomickiego (prawie 10%), Skrzyneckiego (8,7%) i Zdworskiego (ponad 6%). Wsród popularnych lokalnych "kurortów" znalazly sie: Mialkówek, Grabina, Nowy Duninów, Zdwórz i Skrzynki. Glówne centrum krajoznawcze stanowi Plock. Istotna rol<;?w turystyce poznawczej odgrywaja jeszcze Gostynin i Lack. Z uwagi na krótkotrwaly charakter przyjazdów pobyty w regionie ograniczaja sie jedynie do wizyty w docelowym miejscu wypoczynku, ewentualnie odwiedzeniu 2-3 miejscowosci po drodze z i do domu. o Za najwiekszy atut Pojezierza Gostynil1skiego badani uznali wyjatkowe walory przyrodnicze: duza ilosc lasów i jezior, piekne lm~iobrazy (panoramy), cisze i spokój, a takze czyste, nieskazone srodowisko i liczne plaze. Wazna okazala sie tez dogodna lokalizacja regionu wypoczynku (blisko miejsca zamieszkania) oraz brak turystyki masowej i szerokie mozliwosci uprawiania róznych form aktywnego wypoczynku. o Do najwiekszych minusów obszaru zaliczono przede wszystkim nie najlepszy stan infrastruktury turystycznej (bazy noclegowej, gastronomicznej i zagospodarowania plaz). Istotny problem w oczach badanych stanowi tez niski stan czystosci regionu i jego slaba dostepnosc komunikacyjna. Nic wiec dziwnego, ze propozycje dotyczace wprowadzenia nowych elementów oferty turystycznej koncentrowaly sie glównie na rozwoju i unowoczesnieniu istniejacej juz infrastruktury turystycznej. Praktycznym wskaznikiem zadowolenia turystów z wypoczynku w danym miejscu jest chec powrotu do niego w przyszlosci oraz rekomendacji go wsród znajomych. Ponowne odwiedziny Pojezierza Gostyninskiego zadeklarowalo niemal 89% badanych, jako obszar wypoczynku polecac go bedzie jednak tylko 77%. Prawdopodobnie ankietowani, majac swiadomosc istniejacych minusów regionu, z pewna ostroznoscia rekomendowaliby innym przyjazd w te strony, ale wiedza, ze sami - ze wzgledu na bliskosc i niskie koszty - z pewnoscia wróca tu jeszcze nie raz.

5 OPINIE GESTORÓW BAZY NOCLEGOWEJ spadek zainteresowania regionem objawiajacy sif zauwazalnym zmniejszeniem wielkosci ruchu turystycznego - do glównych przyczyn tego zjawiska zaliczono m.in. wzrastajaca konkurencje (takze innych regionów), zla pogode w sezonie wakacyjnym w ostatnich latach, uboga oferte turystyczna regionu, relatywnie niski standard uslug w stosunku do stale rosnacych wymagan turystów, o turystów jest nie tylko mniej, ale równiez krócej przebywaja w regionie - coraz wiecej jest pobytów weekendowych, jak równiez jednodobowych, spada zainteresowanie dluzszym wypoczynkiem (w pelni potwierdzaja to wyniki badan), turysci maja coraz wyzsze wymagania: oczekuja bardzo dobrych warunków zakwaterowania (wylacznie pokoje z lazienkami), duzo atrakcji oraz dodatkowych uslug o wysokim standardzie (w przypadku gosci hotelowych: uslugi SPA, wellness, wypozyczalnia sprzetu rekreacyjnego, restauracja na wysokim poziomie itd.), o mimo duzych wymagan, turysci nie chca placic wiecej za wyzszy poziom uslug, spodziewaja sie raczej niskich, standardowych cen, mozliwa jest wysoka specjalizacja uslug, prowadzaca do osiagniecia pozycji monopolisty przykladem jest hotel, który postawil na centrum konferencyjne swiadczace przede wszystkim uslugi zwiazane z organizacja konferencji, kongresów, sympozjów i szkolen, wsród turystów widoczne jest poszukiwanie róznych form aktywnego wypoczynku, mozliwosci uprawiania sportów lub innych czynnych sposobów rekreacji, wielu turystów chcialoby jednak, zeby to byly zorganizowane formy turystyki i wypoczynku, obserwuje sie wzrost liczby turystów jezdzacych na rowerach - obecna siec sciezek i szlaków rowerowych juz dzis jest jednak niewystarczajaca, istnieje pilna potrzeba wytyczenia nowych tras (wskazywano np. brak polaczenia sciezki rowerowej Lack - Senden z Soczewka), konieczne jest oznakowanie tras turystycznych prowadzacych od "SSM-Zielonej Szkoly" w Sendeniu do lokalnych walorów i atrakcji turystycznych (pomników przyrody, figurek przydroznych, gospodarstw ekologicznych, rezerwatów, jezior, m.in.: Sende6skiego, Bialego, Sumino, Soczewka), wsród turystów wzrasta zainteresowanie konsumpcja/degustacj~l potraw regionalnych (w gospodarstwach agroturystycznych, karczmach regionalnych itp.), o konieczna jest poprawa stanu czystosci i estetyki regionu - turysci ogladaja zaniedbany teren: brak dojazdu, brak plaz i miejsc do kapieli w jeziorze, nieuregulowana linia brzegowa (Jez. Lucienskiego), brud i smieci w lasach, niezbedne jest zintensyfikowanie dzialan promocyjnych regionu, w tym m.in. poprawa oznakowania turystycznego, reklama atrakcji turystycznych, wydanie folderów, przewodników turystycznych, a takze bardzo poszukiwanych mapek kieszonkowych, ZamawiajcJcv: Lokalna Grupa Dzialania Fundacja AKTYWNI RAZEM Wvkonawca: dr Jakub Grabowski dr Andrzej Stasiak Wyzsza Szkola Turystyki i Hotelarstwa w Lodzi