Geografia Polski. Spis treści:
|
|
- Bogdan Mirosław Sobczak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Geografia Polski Spis treści: Położenie, obszar i granice Polski...2 Budowa geologiczna Polski... 3 Zlodowacenia plejstoceńskie na obszarze Polski...4 Rzeźba Polski...5 Klimat Polski... 6 Sieć hydrograficzna Polski... 8 Gleby Polski...9 Roślinność Polski...10 Ochrona przyrody w Polsce parki narodowe...11
2 Położenie, obszar i granice Polski 1. Położenie matematyczne Skrajnymi punktami terytorium Polski są: na północy [N] - Przylądek Rozewie 54o50'N, na południu [S] - szczyt Opołonek w Bieszczadach 49o00'N, na zachodzie [W] zakole Odry koło Cedynii 14o07'E, na wschodzie [E] - zakole Bugu koło Horodła 24o08'E. Rozciągłość południkowa 05o50' (649 km), rozciągłość równoleżnikowa 10o01' (689 km). Konsekwencje takiego położenia: Polska znajduje się w strefie klimatów umiarkowanych, najdłuższy dzień latem na północy Polski [N], zimą na południu [S], górowanie Słońca zawsze zachodzi po stronie południowej [S], w Polsce obowiązuje czas środkowoeuropejski (zimą) i wschodnioeuropejski (latem), obszar Polski charakteryzuje się dużą zwartością. 2. Położenie geograficzne konsekwencje: w środkowej części Europy na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych, na styku wielkich jednostek geologicznych Europy występowanie w Polsce różnorodnych surowców mineralnych, w strefie Niżu Europejskiego przewaga terenów nizinnych sprzyjających rolnictwu i komunikacji, nad Morzem Bałtyckim możliwość rozwoju turystyki i rekreacji, rybołówstwa, transportu morskiego i przemysłu stoczniowego, w dorzeczu Wisły i Odry możliwość rozwoju transportu śródlądowego, budowania zbiorników retencyjnych i energetycznych. 3. Położenie geopolityczne: Polska graniczy z: z Niemcami od [W] 467 km z Czechami od [SW i S] 790 km ze Słowacją od [S i SE] 539 km z Ukrainą od [SE i E] 529 km z Białorusią od [E i NE] 416 km z Litwą od [NE] 103 km z Rosją od [NE i N] 210 km Granica morska od [N i NW] 528 km Cechy granic Polski: duży udział naturalnych granic, granice stosunkowo krótkie do obejmującego terytorium (łączna długość granic 3582 km obszar Polski km2). Konsekwencje takiego położenia: położenie pomiędzy państwami które w przeszłości wielokrotnie prowadziły ze sobą krwawe wojny m.in. na terytorium Polski, granica z Ukrainą, Białorusią, Rosją jest równocześnie wschodnią granicą UE i zachodnią WNP
3 Budowa geologiczna Polski Budowa geologiczna = rodzaj skał + wiek skał + sposób ułożenia. Obszar Polski znajduje się na pograniczu 3 wielkich jednostek geologicznych Europy: Obszaru fałdowań prekambryjskich (platformy prekambryjskiej tzw. wschodnioeuropejskiej); Obszaru fałdowań paleozoicznych (platformy paleozoicznej z wyjątkiem Sudetów i G. Świętokrzyskich); Obszaru fałdowań alpejskich ,2 budowa płytowa właściwie platformowa Obszar fałdowań prekambryjskich (platforma wschodnioeuropejska); Obszar fałdowań paleozoicznych (platforma paleozoiczna); 2A 2B Obszar fałdowań paleozoicznych nie przykrytych młodszymi osadami 3. Obszar fałdowań alpejskich 2A, 2B budowa zrębowa - (fałdowo-zrębowa) 3 budowa fałdowa Takie położenie sprawia, że budowa geologiczna naszego kraju jest bardzo różnorodna. Najbardziej skomplikowaną budowę geologiczną posiadają Sudety. Spotykamy tu skały ze wszystkich er i okresów geologicznych z wyjątkiem jury. Są tu zarówno skały magmowe (np. w Karkonoszach granity), osadowe (np. w Górach Stołowych piaskowce), metamorficzne (np. w Górach Sowich gnejsy, które są najstarszymi skałami jakie występują w Polsce na powierzchni choć w latach 90-tych przeprowadzono badania które zaprzeczają temu stwierdzeniu oceniając gnejsy sowiogórskie na ok. 480 mln lat). Bogactwo typów skał jest naprawdę ogromne. Sama historia geologiczna Sudetów jest zawiła. Początkowo Sudety były znacznymi górami fałdowymi (fałdowanie hercyńskie), a następnie zostały zrównane i w czasie ruchów alpejskich uległy odmłodzeniu w wyniku wypiętrzenia wzdłuż powstałych uskoków. Obecnie góry te mają postać gór zrębowych. Karpaty mają mniej skomplikowaną budowę geologiczną. Są młodsze (fałdowanie alpejskie) i budują je głównie skały mezozoiczne i kenozoiczne należące do skał osadowych (flisz karpacki tj. na przemian występujące piaskowce, mułowce, łupki). W Tatrach występuje nieco bogatszy zestaw skał (magmowe, osadowe i metamorficzne) ale nie ma takiej różnorodności wiekowej jak w Sudetach. Obszar wyżyn zdominowany jest przez skały osadowe z ery mezozoiczne. Jedynie w rejonie Gór Świętokrzyskich (tj. Wyż. Kielecko-Sandomierska) występują skały paleozoiczne. Centralna i północna część Polski (część nizinna) posiada stosunkowo mały stopień komplikacji geologicznej. Występują tu głównie skały wieku kenozoicznego należące do skał osadowych. Na powierzchni zalegają osady związane głównie pobytem lądolodu w okresie plejstocenu, które tylko sporadycznie występują we wcześniej opisanych częściach Polski. Najmłodsze osady związane są z dolinami rzek i obszarami delt (Żuławy Wiślane). Jest to efekt budującej działalności rzek (Żuławy Wiślane są najmłodszą krainą geograficzną Polski).
4 Zlodowacenia plejstoceńskie na obszarze Polski W okresie plejstocenu (1,8 mln lat) miało miejsce wielkie ochłodzenie klimatu, które skutkowało tworzeniem się wielkich pokryw lądolodowych na (zwłaszcza nizinnych) oraz w górach lodowców górskich. Okresy oziębienia się klimatu i rozwoju wspomnianych pokryw określa się mianem glacjałów. Okresy te rozdzielały momenty chwilowego ocieplenia się klimatu i topienia powłok lodowych zwanych interglacjałami. Jednym z obszarów tworzenia się lądolodu był Półwysep Skandynawski, którego ekspansja sprawiła, że znaczna część obszaru polski znalazła się pod lodem. Liczba zlodowaceń (glacjałów) na obszarze Polski jest nadal dyskusyjna. Co najmniej były 3 zlodowacenia: 1 zlodowacenie południowopolskie (Sanu), zwane krakowskim miało największy zasięg, jest najstarszym z opisywanych zlodowacenie środkowopolskie (Odry) po stronie zachodniej podobnie przebiegało jak poprzednie, po stronie wschodniej oparło się o wyżyny. Z tym zlodowaceniem związany jest krajobraz staroglacjalny. 3 zlodowacenie północnopolskie (Wisły), zwane bałtyckim miało najmniejszy zasięg, jest najmłodszym, z nim związany jest krajobraz młodoglacjalny. W tym samym czasie w górach (Tatry, Karkonosze) miały miejsce tzw. lokalne zlodowacenia górskie. Skutki zlodowaceń nizinnych i górskich: formy polodowcowe np. jeziora (morenowe, rynnowe, wytopiskowe, cyrkowe), wzgórza i pagórki (morenowe, kemowe, drumlinowe), równiny sandrowe, pradoliny, kary (cyrki lodowcowe), doliny U-kształtne, utwory (skały, osady) polodowcowe gliny morenowe, zwałowe, żwiry, piaski, iły warwowe, głazy narzutowe (m.in. z granitu skandynawskiego), zmiany w szacie roślinnej (znikły bezpowrotnie pewne gatunki roślinności występujące przed zlodowaceniami, a z drugiej strony zostały w izolowanych miejscach gatunki, które przywędrowały do nas przed czołem lodowca np. wierzba lapońska, brzoza karłowata (roślinność reliktowa).
5 Rzeźba Polski Związek rzeźby z budową geologiczną. Istnieje ścisły związek rzeźby Polski z jej budową geologiczną. I tak w obrębie struktur platformowych (platforma prekambryjska i paleozoiczna), czyli w centralnej i północnej części kraju rzeźba charakteryzuje się małym urozmaiceniem. Wysokości bezwzględne i względne osiągają stosunkowo małe wartości. Najwyższym punktem w tej części kraju jest Wieżyca (329 m n.p.m.). W obrębie struktur fałdowych i zrębowych rzeźba charakteryzuje się znacznym urozmaiceniem. Wysokości bezwzględne dochodzą tu do 2499 m n.p.m. (Rysy w Tatrach) i do 1602 m n.p.m. (Śnieżka w Karkonoszach). Cechy rzeźby Polski: Przewaga nizin (obszary do 300 m n.p.m. stanowią ponad 90% powierzchni Polski); Obszar polski zamyka się w przedziale wysokości od 1,8 m n.p.m. (Raczki Elbląskie na Żuławach Wiślanych) do 2499 m n.p.m. (Rysy w Tatrach); Średnia wysokość Polski 174 m n.p.m.; Rzeźba Polski wykazuje się pasowością (występują na przemian pasy wyniesień i obniżeń o przebiegu równoleżnikowym - rysunek poniżej) pas nizin nadmorskich (wyniesiony około m n.p.m.); 2 pas wzniesień morenowych pojezierzy (wyniesiony około m n.p.m.); 3 pas nizin środkowopolskich (wyniesiony około m n.p.m.); 4 pas starych gór i wyżyn (wyniesiony około m n.p.m., w rejonie Sudetów do 1602 m n.p.m., w rejonie gór Świętokrzyskich do 612 m n.p.m.); 5 pas obniżeń podgórskich (Kotlina Sandomierska i Oświęcimska -wyniesiony około m n.p.m.); 6 pas młodych gór fałdowych - do 2499 m n.p.m. (Rysy w Tatrach). Typy rzeźby: północna część kraju rzeźba młodoglacjalna, środkowa część kraju rzeźba staroglacjalna, wyżynna, sudecka i beskidzka część kraju rzeźba niskich i średnich gór, rzeźba wyżyn krasowych i lessowych, Tatry rzeźba wysokogórska. Hipsometria Polski Wzniesienie n.p.m. poniżej 0 m m m m m m powyżej 1000 m Ogółem % powierzchni 0,2 25,2 49,7 16,2 5,6 2,9 0,2 100,0 Powierzchnia w km
6 Klimat Polski Polska, położona w centrum Europy ma, na przeważającej swojej części, klimat umiarkowany ciepły, przejściowy między morskim a kontynentalnym. Średnie roczne temperatury powietrza wynoszą 7-8,5ºC, średnia roczna suma opadów ok. 600 mm. O przejściowości klimatu świadczą: podobny udział mas powietrza polarnego morskiego i kontynentalnego w kształtowaniu pogody; duża zmienność typów pogody w ciągu roku; zmienność typów pogody w kolejnych latach; wzrost rocznych amplitud temperatury ku wschodowi; 6 pór roku (przedwiośnie, wiosna, lato, jesień przedzimie, zima). PA PPk PPm PZ Rys.1. Masy powietrza kształtującego stany pogodowe w Polsce Południowe krańce Polski posiadają klimat górski. Jest to spowodowane znacznymi wysokościami bezwzględnymi, jakie tu występują. W Karpatach dochodzą do 2499 m. n.p.m., w Sudetach do 1602 m. n.p.m. Cechą klimatu górskiego jest: spadek temperatury wraz z wysokością (średnio 0,6ºC / 100m); wzrost opadu atmosferycznego wraz z wysokością; częste załamania pogody. Najbardziej surowe warunki klimatyczne w Polsce występują w górach (Sudetach i Karpatach), oraz w północnowschodniej Polsce (rejon Suwałk). Najłagodniejsze warunki klimatyczne spotykamy w południowo-zachodniej części Polski (na Nizinie Śląskiej). Jednak regionalne zróżnicowanie średnich rocznych temperatur nie jest duże: od 6ºC do w Suwałkach do ponad 8,5ºC na Nizinie Śląskiej. Jedynie na szczytach gór średnia ta spada do 0ºC. Izotermy stycznia układają się południkowo. Najcieplej jest w tym czasie na zachodzie i nad morzem, najzimniej na północnym-wschodzie i w górach. Izotermy lipca mają już przebieg równoleżnikowy, wykazując spadek wraz z wysokością. Rys.2. Rozkład temperatury w styczniu i lipcu. Największe roczne sumy opadów występują w górach (ponad 1000 mm).wyżyny podobnie jak pojezierza, otrzymują średnio już tylko mm opadów. Natomiast na nizinach opady są najniższe i wynoszą od 500 do 600 mm, a miejscami nawet mniej. Na opad atmosferyczny składa się głównie deszcz, w górach miejscami śnieg.
7 Rys.3. Rozkład opadów w Polsce.
8 Sieć hydrograficzna Polski Na sieć hydrograficzną składają się: rzeki, jeziora, bagna, wody podziemne. Sieć rzeczna: obszar Polski w 99,7% znajduje się w zlewisku Morza Bałtyckiego (pozostała część zlewisko Morza Czarnego i Północnego), największe systemy rzeczne to: - system Wisły dł 1047 km (dorzecze stanowi 54% obszaru Polski, największe dopływy: Soła, Raba, Dunajec, Nida, Wisłoka, San, Wieprz, Pilica, Bug z Narwią, Bzura, Drwęca, Brda, Wda), - sysem Odry dł. 854 km (w Polsce 742 km) (dorzecze stanowi 34% obszaru Polski, największe dopływy: Mała Panew, Nysa Kłodzka, Bystrzyca, Barycz, Kaczawa, Bóbr, Nysa Kłodzka, Warta z Notecią, Ina ). dorzecza naszych największych rzek są asymetryczne (lepiej rozwinięte są prawe dorzecza), ustrój naszych rzek jest deszczowo-śnieżny (wysokie stany wody związane są z wiosennymi roztopami i letnimi, nawałnicowymi ulewami). W okresie zimy istnieje możliwość zlodzenia naszych rzek, co na wiosnę może doprowadzić do lokalnych podtopień na skutek powstania lodowych zatorów. Przyczyną powodzi może też być tzw. cofka (wiatr wiejący od morza wpycha wodę z powrotem do rzeki) Jeziora: najwięcej w Polsce jest jezior polodowcowych tj. morenowych, rynnowych, wytopiskowych (Poj. Mazurskie, Pomorskie, Wielkopolskie), największe jezioro Śniardwy (jezioro morenowe o pow. 113,8 km2), najgłębsze jezioro Hańcza (jezioro rynnowe o gł. 108,5 m.), pozostałe jeziora: krasowe na Polesiu Lubelskim (Poj. Łęczyńsko-Włodawskie), przybrzeżne na Pobrzeżu Bałtyckim (np. Łebsko, Jamno, Gardno, Wicko), deltowe w delcie Wisły i Odry (np. Drużno, Dąbie), cyrkowe w tatrach i Karkonoszach (np. Morskie Oko, Czarny Staw, Wielki Staw), starorzecza, wydmowe, pochodzenia kosmicznego (okolice Poznania).
9 Gleby Polski Gleba jest zewnętrzną warstwą litosfery (rozdrobnionej i przekształconej) powstałą ze skały macierzystej, poddanej działaniu klimatu, wody, rzeźby organizmów żywych i człowieka w odpowiednio długim czasie. Wszystkie gleby świata możemy podzielić na 2 duże grupy: gleby strefowe (występują tylko w jednej strefie klimatycznej i gleby astrefowe tj. takie, które mogą występować w różnych strefach klimatycznych). W Polsce występują zarówno gleby strefowe (czarnoziemy, gleby brunatne, bielicowe, płowe) jak i gleby astrefowe (czarne ziemie, mady, rędziny, górskie, bagienne). Tworzyły się w warunkach klimatu umiarkowanego, na podłożu skał związanych głównie ze zlodowaceniami (piaski, gliny, żwiry). Tak więc pod względem bonitacyjnym dominują u nas gleby klas średnich i słabych (>70% powierzchni Polski). Należy wymienić tu gleby brunatne, bielice i płowe. Gleby bielicowe związane są z podłożem piaszczystym i drzewostanem iglastym (bory). Są zakwaszone (małe ph). Występują w różnych regonach Polski. Gleby brunatne związane są z podłożem gliniastym i drzewostanem liściastym (grądy). Należą do gleb dobrych o dość wysokim ph. Występują w różnych regonach Polski. Gleby płowe to typ pośredni pomiędzy bielicami a glebami brunatnymi. Występują w różnych regonach Polski. Do najżyźniejszych gleb naszego kraju zaliczamy: Mady - (5%) występują w terenach doliny większych rzek (Wisły, Odry, Warty, Sanu) i obszarach deltowych (Żuławy Wiślane). Powstają z osadów nanoszonych przez wylewające okresowo rzeki. Związane są z lasami łęgowymi. Mają wysokie ph. Czarnoziemy - (1%) Są to gleby o dużej warstwie próchniczej, powstały na terenach łąkowo - stepowych. Skałą macierzystą dla nich są lessy. Czarnoziemy występują głównie na wyżynach Sandomierskiej i Lubelskiej. Mają wysokie ph. Czarne ziemie - (2%) Gleby zbliżone do czarnoziemu, powstałe na terenach zabagnionych. Ich ciemne zabarwienie spowodowane jest dużą zawartością próchnicy. Największe obszary znajdują się na Kujawach i w okolicach Pyrzyc. Mają wysokie ph. Rędziny - (1%) Gleby powstałe ze zwietrzenia skał wapiennych i gipsowych. Mają dużą zawartość wapnia. Występują głównie na wyżynach (lubelskiej, krakowsko-częstochowskiej, śląskiej). Mają wysokie ph. Dobre gleby w Polsce układają się w dwa pasy: - równoleżnikowy - od Wyżyny Lubelskiej po Nizinę Śląską, - południkowy - od Niziny Śląskiej w kierunku północno-wschodnim do Żuław i Warmii. Gleby Polski na większości obszarów zagrożone są erozją. Najsilniej erozja gleb dotyka obszary górskie, wyżynne i pagórkowate pojezierzy. Szczególnym zagrożeniem dla gleb jest erozja spowodowana działalnością człowieka, np. niewłaściwą orką, eksploatacją odkrywkową surowców, wylesianiem. Z gospodarczą działalnością wiąże się degradacja gleb, czyli pomniejszanie jej jakości. Do najbardziej powszechnych przejawów degradacji gleb należą: zakwaszenie gleb, gromadzenie substancji toksycznych, pogarszanie struktury gleb, przesuszenie, stepowanie, zamulenie. Dewastacja i degradacja gleb jest również powodowana przez: górnictwo, przemysł (energetyka, hutnictwo), przemysł chemiczny, transport, chemizację, intensyfikację rolnictwa, gospodarkę komunalną, wycieki produktów ropopochodnych podczas ich produkcji, transportu i magazynowania.
10 Roślinność Polski Proces kształtowania się współczesnej szaty roślinnej rozpoczął się zaraz po ostatecznym ustąpieniu lądolodu (ok. 10 tys. lat temu). W miarę ocieplania się klimatu obok roślin charakterystycznych dla dzisiejszej tundry zaczęła pojawiać się roślinność drzewiasta odporna niskie temperatury (np. brzoza i drzewa iglaste), później drzewa mniej odporne na zimno (dęby, lipy, wiązy). W efekcie ukształtowały się współczesne zbiorowiska roślinności. Zróżnicowanie klimatyczne Polski (przejściowy charakter klimatu) powoduje, że na obszarze naszego kraju łączą się ze sobą wielkie formacje potencjalnej roślinności naturalnej Europy. Lasy mieszane typu wschodnioeuropejskiego Lasy mieszane typu środkowoeuropejskiego Lasostepy Roślinność górska piętrowy układ roślinności Przejściowość klimatu Polski sprawiła również, że na obszarze naszego kraju niektóre gatunki mają granicę swojego maksymalnego zasięgu (np. granica [N] jodła, topola czarna, modrzew europejski, lipa szerokolistna, granica [S] jarząb szwecki, brzoza karłowata, wierzba lapońska, granica [E] buk, klon, jawor, dąb bezszypułkowy). Główną formacją roślinności w Polsce są lasy. W czasach historycznych pokrywał ok. 90% powierzchni kraju, obecnie ok. 29%. Typy lasów w Polsce: Bór, zbiorowisko leśne z udziałem sosny, świerka i jodły rosnące najczęściej na kwaśnych, ubogich glebach bielicowych (bielicoziemne gleby). Grąd, wielogatunkowy las liściasty dębowo-grabowy z udziałem klonu, jawora, lip (drobno- i szerokolistnej) rosnący na średnio żyznych i żyznych, nie zalewanych glebach, zwłaszcza brunatnych, na niżu i w piętrze pogórza (do 650 m n.p.m.). Las łęgowy, formacja roślinna występująca na żyznych i bardzo żyznych, okresowo zalewanych siedliskach, o dużych wahaniach poziomu wody gruntowej, przeważnie w dolinach cieków wodnych, na glebach typu mad i czarnoziemów. Charakterystyczne gatunki to: wierzba, topola, olcha, wiąz, jesion Oles, ols, las bagienny z panującą olchą i wierzbą. Olsy występuje głównie na niżu, rzadko w niższych położeniach górskich, w zagłębieniach terenu o utrudnionym odpływie wody, na glebach torfowych lub torfowo-mineralnych W górach roślinność układa się w piętra, kolejne od najniższego: regiel dolny (buk, wiąz, jodła) regiel górny (świerk, jodła, modrzew) kosodrzewina hale turnie Działalność człowieka na przestrzeni ostatnich wieków doprowadziła do wyraźnych zmian w szacie roślinnej. Zmniejszyły się powierzchnie leśne (m.in. pojawiły się pola uprawne z roślinnością uprawową), zmienił się skład gatunkowy lasów (dominacja drzewostanu iglastego 78% ze względu na szybszy przyrost masy drzewnej i mniejsze wymagania glebowe - dobre gleby zajęte przez pola uprawne) Większość gatunków roślin z naszego obszaru należy do gatunków przechodnich (występujących na innych obszarach poza Polską). Tylko nieliczne są gatunkami endemitowymi, np.: modrzew polski, ostróżka tatrzańska. Część gatunków traktowana jest jako roślinność reliktowa, np. epoki plejstoceńskiej brzoza karłowata, wierzba lapońska.
11 Ochrona przyrody w Polsce parki narodowe 1. Babiogórski PN Występuje jedyne w Beskidach piętro halne oraz wiele zanikających stawków osuwiskowych. Klasycznie układ pięter roślinnych, jedyne w Polsce stanowiska: okrzyn jeleni i rogownica alpejska. 2. Białowieski PN To największy i najlepiej zachowany fragment pierwotnego europejskiego lasu niżowego. Grądy i bory, żubr, tarpan. Wpisany na listę UNSCO. 3. Biebrzański PN Rozległe obszary podmokłe, olsy, bagna i torfowiska, stanowiące siedlisko dla ptactwa wodnego. Jest to największy park narodowy w Polsce. 4. Bieszczadzki PN Połoniny, dolina Sanu, łagodne stoki, lasy bukowe. 5. Borów Tucholskich Bór, jeziora, obszary bagienne, sandry, wydmy, 6. Drawieński PN Obszar parku obejmuje równiny sandrowe, jeziora polodowcowe i torfowiska. bór sosnowy, buczyna, dąbrowa. Przepływa bardzo czysta rzeka. 7. Gorczański P N Duże powierzchnie leśne (puszcze) i ciekawe polany. Regiel dolny i górny, jeleń karpacki, gronostaj. 8. Gór Stołowych Ostańce piaskowcowe, labirynty skalne, torfowiska wysokie. Charakterystyczna budowa płytowa. 9. Kampinoski PN Bór sosnowy, wydmy śródlądowe, bagna, w pobliżu duża aglomeracja. 10. Karkonoski PN Skałki granitowe, rumowiska skalne, piętra roślinne, jedyne w poza Tatrami formy polodowcowe. 11. Magurski PN Fragment pierwotnej puszczy, w zasięgi pogórza i regla dolnego, płaszczowina. 12. Narwiański PN Bagna, łęgi, olsy, rozlewiska, obejmuje jedną z większych dolin rzecznych. 13. Ojcowski PN Rzeźba krasowa, ostańce skalne, nietoperze, Dolina Prądnika. Najmniejszy park. 14. Pieniński PN Przełom Dunajca, wapienie, skałki, jaskinie. 15. Poleski PN Liczne jeziora krasowe, rozległe tereny bagienne, torfowiska. 16. Roztoczański PN Mało przekształcone zbiorowiska leśne, przez które przepływa Wieprz, lasostepy. 17. Słowiński PN Największe w Europie skupienie ruchomych wydm. Występują tu przybrzeżne jeziora. 18. Świętokrzyski P N Gołoborza, bory jodłowe, Łysica, kwarcyty. 19. Tatrzański P N Rzeźba wysokogórska, piętra roślinne, liczne stawy, jaskinie (Tatry Zach). 20. Ujście Warty Rozlewiska Warty, podmokłe łąki, unikatowa w Europie ostoja ptactwa wodnego i błotnego.
12 21. Wielkopolski P N Lasy sosnowe, dąbrowy, krajobraz młodoglacjalny. 22. Wigierski PN Krajobraz młodoglacjalny Puszczy Augustowskiej, bory świerkowo sosnowe, jeziora rynnowe, bagna. 23. Woliński PN Krajobraz młodoglacjalny, wybrzeże klifowe, bory sosnowe, buczyna, wyspa.
Położenie, obszar i granice Polski
Geografia Polski Spis treści: GEOGRAFIA POLSKI...1 POŁOŻENIE, OBSZAR I GRANICE POLSKI...2 BUDOWA GEOLOGICZNA POLSKI...3 ZLODOWACENIA PLEJSTOCEŃSKIE NA OBSZARZE POLSKI...4 RZEŹBA POLSKI...5 KLIMAT POLSKI...6
Bardziej szczegółowoPOBRZEŻA. Pas położony w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Bałtyckiego. Pobrzeże Szczecińskie. Pobrzeże Koszalińskie
POBRZEŻA Pas położony w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Bałtyckiego. Pobrzeże Szczecińskie Pobrzeże Koszalińskie Pobrzeże Gdańskie z Żuławami Wiślanymi Pobrzeża Polski Elementem charakterystycznym jest
Bardziej szczegółowoKlucz odpowiedzi do sprawdzianu wiedzy i umiejętności z działu Środowisko przyrodnicze Polski
Klucz odpowiedzi do sprawdzianu wiedzy i umiejętności z działu Środowisko przyrodnicze Polski Zakres podstawowy. Grupa A Nr zad. Przewidywana odpowiedź Kryteria zaliczenia Maks. liczba punktów 1. Zwrotnikowa
Bardziej szczegółowoDział I - ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE POLSKI
semestr 6 Dział I - ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE POLSKI POŁOŻENIE POLSKI NA ŚWIECIE I W EUROPIE położenie Polski w Europie i na świecie na podstawie mapy; cechy położenia Polski; obszar i granice Polski na
Bardziej szczegółowoZlodowacenia w Polsce oraz formy polodowcowe
Zlodowacenia w Polsce oraz formy polodowcowe Polskie zlodowacenia Rozpoczęcie zlodowaceń - około 2,5 mln lat temu. Po falach ochłodzeń (glacjałach) następowały fale ociepleń (interglacjały), Lądolód skandynawski
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A kod ucznia... Zadanie 1 (0,5 pkt) Bryza w Polsce występuje w najcieplejszej porze roku.
Bardziej szczegółowoRzeki. Zlewisko M. Bałtyckiego. Zlewisko M. Północnego. Zlewisko M. Czarnego. Dorzecze Wisły
Wody powierzchniowe Obecność wód powierzchniowych na danym obszarze uzależniona jest od: Warunków klimatycznych Rzeźby terenu Wielkości opadów atmosferycznych Temperatury powietrza Do wód powierzchniowych
Bardziej szczegółowoPołożenie oraz środowisko przyrodnicze Polski
grupa a Położenie oraz środowisko przyrodnicze Polski Poniższy test składa się z 15 zadań. Przy każdym poleceniu podano... liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Imię i nazwisko Za
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2014 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A kod ucznia...
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2014 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A kod ucznia... Zadanie 1 (1 pkt) Podkreśl nazwę miejscowości, w której najpóźniej jest
Bardziej szczegółowoUKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI POLSKI
UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI POLSKI Polska jest krajem zdecydowanie nizinnym. Obszary położone do wysokości 300 m n.p.m. zajmują aż 91,3% powierzchni naszego kraju, a średnia wysokość to tylko 173 m n.p.m.
Bardziej szczegółowoWykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM
Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM Jest to obszar chroniony ze względu na swoje walory, głównie przyrodnicze. W Polsce obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi,
Bardziej szczegółowoOchrona środowiska przyrodniczego Polski
Ochrona środowiska przyrodniczego Polski Formy ochrony środowiska w Polsce Parki narodowe obszary chronione o powierzchni większej niż 1000 ha wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi.
Bardziej szczegółowoPolska ukształtowanie i walory naturalne
Polska ukształtowanie i walory naturalne Sabina Tkocz Kraków 2006 Źródło: http://geotur.republika.pl POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE: Rozciągłość południkowa wynosi 5 0 50 najdalej na północ wysunięty punkt: Przylądek
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2014 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia...
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2014 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia... Zadanie 1 (1 pkt) Podkreśl nazwę miejscowości, w której najwcześniej jest
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia... Zadanie 1. (1,5 pkt) Uzupełnij tabelę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy
Bardziej szczegółowopodstawie mapy podaje cechy położenia Polski opisuje obszar i granice Polski na podstawie danych statystycznych
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu geografia w zakresie rozszerzonym do podręcznika autorstwa Zbigniewa Zaniewicza dla szkoły ponadgimnazjalnej GEOGRAFIA 3 cz.1 Wymagania edukacyjne zostały
Bardziej szczegółowoMiejsce Polski na mapie świata
Miejsce Polski na mapie świata wiedza o Polsce - materiały dydaktyczne Spis treści: WPROWADZENIE... 3 POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE POLSKI:... 4 POŁOŻENIE MATEMATYCZNE (KARTOGRAFICZNE) POLSKI:... 4 ROZPIĘTOŚĆ
Bardziej szczegółowo5) charakteryzuje składowe bilansu wodnego Polski w roku hydrologicznym;
Geografia październik Liceum klasa III, poziom rozszerzony X Środowisko przyrodnicze Polski, cz.2 Zapisy podstawy programowej Uczeń: 10. 3) charakteryzuje klimat Polski na podstawie danych liczbowych i
Bardziej szczegółowoTemat (rozumiany jako lekcja w podręczniku) Dział: ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE POLSKI. Wymagania edukacyjne. 1. Położenie Polski na świecie i w Europie
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu geografia w zakresie rozszerzonym do podręcznika autorstwa Zbigniewa Zaniewicza dla szkoły ponadgimnazjalnej GEOGRAFIA 3 cz.1 Wymagania edukacyjne zostały
Bardziej szczegółowo22. Jeziora: Solińskie i Włocławskie utworzone zostały na: A. Odrze B. Warcie C. Wiśle D. Bugu
1. W dorzeczu której rzeki leży Nizina Śląska? A. Noteci B. Warty C. Wisły D. Odry 2. Określ powierzchnię Morza Bałtyckiego A. 415 tys. km 2 B. 356 tys. km 2 C. 341 tys. km 2 D. 397 tys. km 2 3. Największe
Bardziej szczegółowoŚciąga eksperta. Zlodowacenie Polski. - filmy edukacyjne on-line Strona 1/7
Zlodowacenie Polski Ok. 1,5 mln lat temu w czwartorzędzie w epoce plejstocenu w Europie a także w Polsce panował bardzo zimny, surowy klimat. Były to doskonałe warunki do tworzenia i rozprzestrzeniania
Bardziej szczegółowoW zadaniach 1-45 podkreśl prawidłową odpowiedź. a) Odrą. 1. Stolicą woj. zachodniopomorskiego jest: b) Wisłą. a) Opole. c) Wartą. b) Wrocław.
W zadaniach 1-45 podkreśl prawidłową odpowiedź 1. Stolicą woj. zachodniopomorskiego jest: a) Opole b) Wrocław c) Szczecin d) Katowice 2. Najdalej na północ wysuniętą częścią Polski jest: a) wyspa Wolin
Bardziej szczegółowoGLEBA zewnętrzna, zwietrzała powierzchnia skorupy ziemskiej, o głębokości średniej do 1,5 metra, zawierająca wodę, związki organiczne i
GLEBY GLEBA zewnętrzna, zwietrzała powierzchnia skorupy ziemskiej, o głębokości średniej do 1,5 metra, zawierająca wodę, związki organiczne i nieorganiczne, zdolna do produkcji roślin Funkcja i miejsce
Bardziej szczegółowow klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii
Propozycja rozkładu materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) do podręcznika Planeta Nowa 1 przy 1 godzinie geografii w tygodniu w klasie pierwszej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoPARKI NARODOWE W POLSCE
PARKI NARODOWE W POLSCE Czym jest park Narodowy? - to wydzielony teren, o powierzchni powyżej 1000 ha, który ze względu na walory przyrodnicze podlega szczególnej ochronie prawnej. W jego obrębie zakazana
Bardziej szczegółowoPolska - regiony fizycznogeograficzne
Polska - regiony fizycznogeograficzne Typy lasów w Polsce - bór las iglasty z niewielkimi domieszkami drzew liściastych dominuje w nim sosna, świerk, dąb, brzoza, jodła rośnie na słabych glebach, w całym
Bardziej szczegółowoKategorie i waga ocen na lekcjach geografii:
Kategorie i waga ocen na lekcjach geografii: Rodzaj oceny Waga oceny Ocena końcowa klasa 1 (w II sem) 10 Ocena końcowa klasa 2 (w II sem) 10 Sprawdzian wiadomości 4 Poprawa sprawdzianu wiadomości 6 Kartkówka
Bardziej szczegółowoPOWTARZAMY PRZED SPRAWDZIANEM
POWTARZAMY PRZED SPRAWDZIANEM Oblicz rozciągłość Punkt A = 2 W Punkt B = 1 5 E 2 + 1 5 = 3 5 Odpowiedź: Rozciągłość równoleżnikowa wyrażona w stopniach kątowych wymyślonej wyspy wynosi 3 5 Zadanie 2 I
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII. Klasa V
WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII Ocena dopuszczająca Klasa V wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość bezwzględna,
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 Wymagania na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. Mapa Polski mapa, skala, legenda mapy
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania z geografii w klasie 5 szkoły podstawowej.
Przedmiotowe zasady oceniania z geografii w klasie 5 szkoły j. mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy wysokość bezwzględna, wysokość względna odczytuje wysokość bezwzględną obiektów na mapie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych oraz rocznych klasyfikacyjnych ocen z geografii w klasie 5.
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych oraz rocznych klasyfikacyjnych ocen z geografii w klasie 5. konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy
Bardziej szczegółowoa) W dniu 21.03 najpóźniej słońce wschodzi w ... b) największa różnica miejscowego czasu słonecznego jest między... i ...
Środowisko Polski część I Zadanie 1 Na siatce kartograficznej zaznacz punktami i podpisz następujące miasta: Słupsk 17 0 E, 54 0 30 N, Lublin 22 0 30 E, 51 0 30 N, Tarnów 21 0 E, 50 0 N, Legnica 16 0 E,
Bardziej szczegółowoI PÓŁROCZE. Wymagania na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy V Uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną jeżeli nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą I PÓŁROCZE Wymagania na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca I PÓŁROCZE
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 szkoły podstawowej Wymagania na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. Mapa Polski mapa,
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY V
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY V konieczne (ocena dopuszczająca) wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość bezwzględna,
Bardziej szczegółowoŚrodowisko przyrodnicze - Polska w oczach geografa
Alicja Wesołowska Środowisko przyrodnicze - Polska w oczach geografa K L I M A T Zasadniczy wpływ na klimat Polski ma położenie geograficzne, czyli położenie w strefie klimatów umiarkowanych, w Europie
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY 5 SP. Wymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY 5 SP konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski terminów: mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy terminów: wysokość bezwzględna, wysokość
Bardziej szczegółowoTest nr 4 Strefy klimatyczne, roślinność, gleby
Zadanie 1: Wykresy oznaczone literami od A do H przedstawiają 8 podstawowych typów klimatów: podrównikowy, równikowy wilgotny, polarny, subpolarny, podzwrotnikowy, zwrotnikowy suchy oraz umiarkowany morski
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne. z geografii. dla klasy 5. oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic 1 Wymagania na poszczególne oceny ocena
Bardziej szczegółowoXVII Wojewódzki Konkurs Geograficzny dla uczniów szkół gimnazjalnych województwa opolskiego 2016/2017
XVII Wojewódzki Konkurs Geograficzny dla uczniów szkół gimnazjalnych województwa opolskiego 2016/2017 Eliminacje wojewódzkie 08 marca 2017 r., godz. 10.00 Czas rozwiązywania 60 minut Kod ucznia (wypełnia
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) 1. Mapa Polski
Wymagania na poszczególne oceny konieczne (ocena dopuszczająca) podstawowe (ocena dostateczna) rozszerzające (ocena dobra) dopełniające (ocena bardzo dobra) wykraczające (ocena celująca) 1. Mapa Polski
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla kl. 5 szkoły podstawowej opracowane na podstawie programu Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary
Wymagania edukacyjne z geografii dla kl. 5 szkoły podstawowej opracowane na podstawie programu Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic 1 Wymagania na poszczególne oceny ocena dopuszczająca
Bardziej szczegółowoGeneza, właściwości i przestrzenne zróżnicowanie gleb w Polsce
Company LOGO Geneza, właściwości i przestrzenne zróżnicowanie gleb w Polsce Marcin Świtoniak Gleba Gleba - integralny składnik wszystkich ekosystemów lądowych i niektórych płytkowodnych utworzony w powierzchniowych
Bardziej szczegółowoKONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2010
Na rozwiązanie zadań przeznacza się 90 minut. Uważnie czytaj polecenia, pisz czytelnie. Powodzenia! KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2010 Zadanie 1. (0 1) Podane skale uporządkuj od największej
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny. (ocena dopuszczająca) (ocena dostateczna) (ocena dobra) (ocena bardzo dobra) (ocena celująca)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny (ocena
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra) skalę. liczbowej. wyjaśnia różnicę między obszarem. górskim
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
GEOGRAFIA - Wymagania edukacyjne dla klasy V oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) poziomicowa wyjaśnia różnicę między obszarem górskim
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) wyjaśnia, dlaczego każda mapa ma rozróżnia rodzaje skali
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic rok szkolny 2018/2019 konieczne (ocena
Bardziej szczegółowoUwzględnia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Uwzględnia uczniów ze specjalnymi potrzebami
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3
Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy III I semestr podręcznik Planeta Nowa 3 Na ocenę dobrą uczeń powinien opanować następujące zagadnienia z działów: 1. Środowisko przyrodnicze Polski 1.1.Klimat
Bardziej szczegółowoCechy klimatu Europy. Czynniki kształtujące klimat Europy
Czynniki kształtujące klimat Europy Cechy klimatu Europy położenie geograficzne kontynentu Zszerokością geograficzną związane jest nasłonecznienie powierzchni lądu, długość dnia i nocy, a pośrednio rozkład
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA PROGRAMOWE PÓŁROCZNE I ROCZNE Z PRZEDMIOTU GEOGRAFIA DLA KLAS 5
WYMAGANIA PROGRAMOWE PÓŁROCZNE I ROCZNE Z PRZEDMIOTU GEOGRAFIA DLA KLAS 5 Podstawa programowa www.men.gov.pl Po I półroczu nauki w klasie piątej uczeń potrafi: Geografia jako nauka Wyjaśnia znaczenie terminu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5. Wymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski terminów: mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy terminów: wysokość bezwzględna, wysokość względna
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2015 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2015 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja A kod ucznia... Punkty:../30:1,5=./20 Zadanie 1 (0,5 pkt) Podaj, gdzie w Polsce w lipcu
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z geografii dla klasy 5 szkoły podstawowej
SP NR 3 IM. POLSKICH NOBLISTÓW Przedmiotowy system oceniania z geografii dla klasy 5 szkoły podstawowej Nauczyciel prowadzący: Szymon Szambelan konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski mapa, skala,
Bardziej szczegółowoGEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE. ,,Planeta Nowa 3. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017
1 GEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE,,Planeta Nowa 3 Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017 2 Temat Wymagania na poszczególne oceny Dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry DZIAŁ: ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z GEOGRAFII dla klasy V - rok szkolny 2018/2019
Wymagania edukacyjne z GEOGRAFII dla klasy V - rok szkolny 2018/2019 Program nauczania geografii dla Szkoły Podstawowej autor Ewa Maria Tuz i Barbary Dziedzic realizowany przy pomocy podręcznika: Planeta
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) Uczeń: rozróżnia na mapie znaki punktowe, liniowe i powierzchniowe rysuje podziałkę liniową
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z GEOGRAFII dla klasy V - rok szkolny 2019/2020
Wymagania edukacyjne z GEOGRAFII dla klasy V - rok szkolny 2019/2020 Program nauczania geografii dla Gimnazjum autor Ewa Maria Tuz i Barbary Dziedzic realizowany przy pomocy podręcznika: Planeta Nowa konieczne
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) skalę liczbowej wyjaśnia różnicę między obszarem górskim
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z geografii dla ucznia klasy V oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic. Oceną śródroczną
Bardziej szczegółowoGEOGRAFIA klasa V szkoła podstawowa wymagania edukacyjne na poszczególne oceny
GEOGRAFIA klasa V szkoła podstawowa wymagania edukacyjne na poszczególne oceny oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania
Bardziej szczegółowooblicza odległość w terenie za pomocą skali liczbowej
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY 5 W ROKU SZKOLNYM 2018/2019. Wymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, legenda mapy wymienia elementy mapy wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość bezwzględna, wysokość względna odczytuje
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 IWONA KLINGER oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne
Bardziej szczegółowo-odczytad na mapie politycznej nazwy paostw graniczących z Polską. -odczytad na mapie współrzędne geograficzne kraocowych punktów Polski
WYMAGANIA KL.3 POLSKA W EUROPIE I ŚWIECIE -podad powierzchnie Polski w km2 -odczytad na mapie politycznej nazwy paostw graniczących z Polską -określid na mapie hipsometrycznej położenie Polski w Europie
Bardziej szczegółowoRozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53
Rozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53 Rozkład materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) przy 2 godzinach geografii w tygodniu w klasie drugiej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla klasy V
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy V Program nauczania geografii w szkole podstawowej: Planeta Nowa - autorzy: Ewa Maria Tuz i Barbara Dziedzic Wymagania edukacyjne z geografii na ocenę śródroczną
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra)
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 149 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Krakowie Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 SP - w op Wymagania na poszczególne oceny konieczne (ocena dopuszczająca) podstawowe (ocena
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografi dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografi w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski
Bardziej szczegółowooparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny a) dopuszczająca
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa Polski wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, legendamapy wymienia elementy mapy wyjaśnia znaczenie terminów: wysokość bezwzględna, wysokość względna odczytuje
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic 1. Mapa Polski konieczne (ocena dopuszczająca)
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2016 Zadania egzaminacyjne GEOGRAIA wersja B kod ucznia... unkty./20 Zadanie 1 (0,5 pkt) Mapa została wykonana w skali jeden do dwudziestu
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic SEMESTR I konieczne (ocena dopuszczająca)
Bardziej szczegółowoOpracowanie: Lech Krzysztofiak Anna Krzysztofiak
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi i niecierpka gruczołowatego Impatiens glandulifera na obszarach Natura 2000 "Dolina Górnej Rospudy" oraz "Ostoja Augustowska" Opracowanie: Lech
Bardziej szczegółowoMateriały miejscowe i technologie proekologiczne w budowie dróg
Naukowo techniczna konferencja szkoleniowa Materiały miejscowe i technologie proekologiczne w budowie dróg Łukta, 17 19 września 2008 Zasoby materiałów w miejscowych do budowy dróg na terenie Warmii i
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoKarta rejestracyjna terenu zagrożonego ruchami masowymi Ziemi
1. Numer identyfikacyjny: 2 6 0 4 1 0 2 0 0 0 0 0 1 Teren znajduje się na zalesionym stoku o ekspozycji południowej i południowo-zachodniej wzgórza Raszówka. Grzbiet wzgórza ma w tym rejonie wysokość względną
Bardziej szczegółowoGEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE. ,, Bliżej geografii2. Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017
1 GEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE,, Bliżej geografii2 Nauczyciel :Alicja Januś R. SZK.2016/2017 2 Temat Wymagania na poszczególne oceny Dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry DZIAŁ: POŁOŻENIE I ŚRODOWISKO
Bardziej szczegółowoKurs Przodownika Turystyki Górskiej edycja 2012
KTG OM PTTK w Warszawie SKPTG koło nr 23 przy OM PTTK w Warszawie Kurs Przodownika Turystyki Górskiej edycja 2012 Test sprawdzający cz. 1 Autor: Rafał Kwatek Spis treści Góry Świata i Europy... 2 Geologia
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2015 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2015 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia... Punkty /30:1,5./20 Zadanie 1 (0,5 pkt) Podaj, gdzie w Polsce w grudniu jest
Bardziej szczegółoworozszerzające (ocena dobra) skalę liczbowej wyjaśnia różnicę między obszarem górskim
Wymagania edukacyjne z geografi dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografi szkole podsta o ej Planeta No a autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic Wymagania na poszczególne oceny konieczne (ocena
Bardziej szczegółowoWymagania na poszczególne oceny rozszerzające (ocena dobra)
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy 5 oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic konieczne (ocena dopuszczająca) 1. Mapa
Bardziej szczegółowoMałopolski Konkurs Geograficzny dla uczniów szkół podstawowych województwa małopolskiego w roku szkolnym 2018/2019
Kod ucznia... Małopolski Konkurs Geograficzny dla uczniów szkół podstawowych województwa małopolskiego w roku szkolnym 2018/2019 Etap rejonowy (klucz i schemat oceniania) Liczba punktów możliwych do uzyskania:
Bardziej szczegółowoGeomorfologia poziom rozszerzony
Geomorfologia poziom rozszerzony Zadanie 1. (3 pkt) ą ę ą Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 46....... ł ś ś ż Zadanie 2. (3 pkt) ą ż ż Źródło: CKE 2005 (PR), zad. 47. Ź ł ą Ś ę ż 1 Zadanie 3. (5 pkt) Źródło:
Bardziej szczegółowoOGÓLNOPOLSKI KONKURS POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI
OGÓLNOPOLSKI KONKURS POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI XVI EDYCJA rok szkolny 2016/2017 PYTANIA III ETAPU Witamy na Parkowym Etapie XVI edycji Ogólnopolskiego Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski.
Bardziej szczegółowoGeografia klasa III. Lp. Temat Lekcji Treści nauczania Wymagania edukacyjne
Geografia klasa III Lp. Temat Lekcji Treści nauczania Wymagania edukacyjne I. Położenie oraz środowisko przyrodnicze 1. Położenie i granice położenie w Europie i na świecie położenie własnego regionu na
Bardziej szczegółowoOcena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 24.07-28.07.2015r.
Warszawa, dn.24.07.2015 Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 24.07-28.07.2015r. wg stanu na godz. 14:00 dnia 24.07.2015 r. 1. Prognoza pogody dla Polski na
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z geografii dla klasy V b w roku szkolnym 2018 / 2019 niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych ocen klasyfikacyjnych
Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy V b w roku szkolnym 2018 / 2019 niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych ocen klasyfikacyjnych ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnił
Bardziej szczegółowo