15 marca 2014 nr 6(246)

Transkrypt

1 dwutygodnik 15 marca 2014 nr 6(246) MONITOR prawa pracy i ubezpieczeń dodatek: Z AMI ZUS PRAWO PRACY PŁACE l Sposób na płace: Oskładkowanie i opodatkowanie przychodów pracowników spis treści: Pamiętaj o prenumeracie na 2014 r.! i. O TYM MUSiSZ WiEDZiEĆ! 1. Za nieprzepracowaną godzinę z powodu zmiany czasu z zimowego na letni pracownikom przysługuje wynagrodzenie Od 1 kwietnia 2014 r. zmieni się wysokość dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych Odsetki od zaległości składkowych i podatkowych po zmianie opłaty pocztowej... 7 Eksperciradzą. Czy osoba prowadząca działalność w państwie UE ma obowiązek odprowadzania składek ZUS w Polsce... 9 ii. AKTUALNOŚCi Poradynatrudneczasy Pracodawca, który prawidłowo ustali stopę procentową składki wypadkowej, nie będzie miał podwyższonej stopy o 50% Pracodawca może polecić pracę w niedziele i święta większej liczbie pracowników Pracodawca nie musi wypłacać zaliczki z tytułu podróży krajowej pracownikowi, który o nią nie wystąpił Pracodawca może zawiesić przepisy wewnątrzzakładowe Wspólnik spółki handlowej współpracujący na podstawie umowy zlecenia może wybrać tytuł, z którego będzie opłacał składki ZUS Zmianyprawa weszływżycie r Wzory dokumentów elektronicznych o wpis, zmianę oraz wykreślenie w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych Powierzenie funkcji wizytatora sędziemu delegowanemu do Ministerstwa Sprawiedliwości wobec notariuszy Program szczepień ochronnych żołnierzy zawodowych Praca dozwolona w niedzielę i święto INDEKS cena 24,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN X ciąg dalszy spisu treści na następnej stronie >

2 POlEcaMy! W 2014 r. w MONITORZE prawa pracy i ubezpieczeń m.in.: Sposoby wyznaczania dnia wolnego za święto, które przypada w sobotę Ustalenie przychodu z nieodpłatnych świadczeń dla pracowników zmiany w opodatkowaniu Zmiany w wynagradzaniu nauczycieli za egzaminowanie maturzystów Jakie będą nowe zasady oskładkowania umów zlecenia Wypełnianie i korygowanie dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych Rewolucyjne zmiany w zakresie dokumentowania niezdolności do pracy e-zwolnienia Informacje i zamówienia: Biuro Obsługi Klienta: tel , (22) , bok@infor.pl 2. Oczekująnawejściewżycieod r Struktura sądownictwa wojskowego WSejmie Świadczenia odszkodowawcze przysługujące w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą funkcjonariuszy Projekty Większa ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy Zmiana ustawy o rencie socjalnej Zmiany formy i trybu wystawiania zwolnień lekarskich oraz obliczania podstawy wymiaru zasiłków niektórych grup ubezpieczonych Nowy termin składania wniosku o miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych Dłuższy okres refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych Zwrot dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych do 31 grudnia 2014 r Najnowszeorzecznictwo W czasie niezdolności do pracy nie można wykonywać żadnej pracy, nawet w ramach terapii iii. TEMAT NUMERU 1. Od1kwietnia2014r.pracodawcyustaląwysokośćskładkiwypadkowej Kto ustali wysokość składki Gdy wysokość składki ustala ZUS Gdy płatnik sam ustala składkę wypadkową Płatnicy niewpisani do rejestru REGON Płatnicy wpisani do rejestru REGON Skutki zaniżenia/zawyżenia składki Podwyższenie składki na wniosek inspektora Państwowej Inspekcji Pracy Odpowiedzi na pytania Czytelników... 27

3 m.in.: Kodeks pracy 2014 r. z komentarzem POLECAMY! W 2014 r. w MONITORZE prawa pracy i ubezpieczeń dodatki specjalnie na życzenie Czytelników Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych 2014 r. z komentarzem Rozporządzenia wykonawcze do Kodeksu pracy 2014 r. z komentarzem Planowanie i rozliczanie czasu pracy Rozwiązywanie umów o pracę z pracownikami Oskładkowanie i opodatkowanie przychodów pracowników Informacje i zamówienia: Biuro Obsługi Klienta: tel , (22) , bok@infor.pl IV. JAK SPORZĄDZIĆ DOKUMENT 1. Wypełnianie druku ZUS Z-3 7 najczęstszych błędów V. PRAWO PRACY 1. Wykonywanie pracy w niedziele i święta po zmianie przepisów Jak udzielać urlopu wypoczynkowego niepełnoetatowcowi pracującemu w wymiarze godzinowym i minutowym Czy nieprzystąpienie działacza związkowego do pracy po upływie kadencji skutkuje wygaśnięciem umowy o pracę Co zrobić ze świadectwem pracy po cofnięciu rozwiązania umowy o pracę Czy na wniosek pracownika można wydać jedno zbiorcze świadectwo pracy za okres pracy na umowę na czas określony i na czas nieokreślony VI. WYNAGRODZENIA 1. Wypłata zaliczki na delegacje pracowników Potrącenia ze świadczeń niepieniężnych lub ponoszonych przez pracodawcę za pracownika Czy do regulaminu wynagradzania jednostki samorządowej można wprowadzić jedną formę rekompensowania nadgodzin Czy można zawiesić regulamin zfśs VII. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I ZDROWOTNE 1. Oskładkowanie umów zlecenia zawartych do 13 stycznia 2000 r Pracodawcy opłacają składki na FEP również za niepełnoetatowców Z którego tytułu przedsiębiorca będący zleceniobiorcą i wspólnikiem spółki jawnej opłaca składki VIII. ZASIŁKI 1. Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia Jak postąpić w sytuacji nadpłaty zasiłku chorobowego Czy pracownik ma prawo do zasiłku opiekuńczego na zdrowe dziecko w przypadku choroby niani IX. BHP W FIRMIE 1. Po 31 marca 2014 r. część pracowników straci prawo do posiłków profilaktycznych... 79

4 4 I. O TYM MUSISZ WIEDZIEĆ! >> czas pracy, pora nocna, wynagrodzenie 1. Za nieprzepracowaną godzinę z powodu zmiany czasu z zimowego na letni pracownikom przysługuje wynagrodzenie Pracownikom pracującym w nocy podczas zmiany czasu z zimowego na letni z 29 na 30 marca 2014 r. należy wypłacić wynagrodzenie również za nieprzepracowaną godzinę z powodu przesunięcia czasu. Pracownikom nie przysługuje natomiast dodatek nocny za taką nieprzepracowaną godzinę. Zmiana czasu zimowego na letni następuje z 29 na 30 marca 2014 r. Polega ona na przesunięciu czasu 30 marca br. z godz na godz Ze względu na przesunięcie czasu z zimowego na letni pracownicy wykonujący pracę w tej porze przepracują 1 godzinę mniej. Za jedną niedopracowaną godzinę przysługuje im wynagrodzenie. Wynagrodzenie za nieprzepracowaną godzinę wynikającą ze zmiany czasu Zgodnie z ogólnymi zasadami, wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, natomiast za czas nieświadczenia pracy tylko wówczas, gdy przewidują to przepisy (art. 80 Kodeksu pracy). Przepisy natomiast nie określają, że wynagrodzenie należy się za godzinę nieprzepracowaną wynikającą ze zmiany czasu. Jednak w związku z przesunięciem czasu z zimowego na letni pracownicy przepracują jedną godzinę mniej niż obowiązujący ich wymiar czasu pracy. Pracodawca musi natomiast zapłacić wynagrodzenie pracownikowi za taką liczbę godzin, jaką powinien on przepracować w danym okresie rozliczeniowym zgodnie z wymiarem czasu pracy, w jakim jest zatrudniony. Niedopracowanie wymiaru godzin z powodu zmiany czasu z zimowego na letni nie może spowodować obniżenia wynagrodzenia pracownika, UWAGA! Pracownikowi wynagradzanemu stawką miesięczną nie można obniżyć wynagrodzenia z powodu nie- miesięcznej. który otrzymuje wynagrodzenie w stawce przepracowania jednej godziny na skutek zmiany W przypadku gdy pracownik jest wynagradzany stawką godzinową również powinien czasu z zimowego na letni. otrzymać wynagrodzenie za taką liczbę godzin, jaką powinien przepracować zgodnie z wymiarem czasu pracy, który go obowiązuje, i liczbą godzin, jaka przypada do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym. W takiej sytuacji pracownik powinien otrzymać za nieprzepracowaną godzinę wynikającą ze zmiany czasu wynagrodzenie przestojowe. Jednak, zdaniem części ekspertów prawa pracy, pracownik powinien otrzymać za brakującą godzinę normalne wynagrodzenie. Ze względu na brak przepisów w tym zakresie do pracodawcy MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

5 I. O TYM MUSISZ WIEDZIEĆ! 5 będzie należał wybór, czy za brakującą godzinę wypłacić wynagrodzenie przestojowe, czy normalne wynagrodzenie. Przyjęcie, że pracownikom nie przysługuje wynagrodzenie za godzinę nieprzepracowaną z powodu zmiany czasu, byłoby dla nich krzywdzące. Pracownicy nie przepracują bowiem tej godziny nie ze swojej winy. Pracownikowi nie należy natomiast wypłacać dodatku nocnego za godzinę nieprzepracowaną z powodu zmiany czasu, gdyż pracownik faktycznie przepracuje w nocy 7 godzin, a nie 8 godzin. Planowanie pracy podczas zmiany czasu Nie ma przeszkód, aby pracodawca planując pracę w marcu br. uwzględnił zmianę czasu i zaplanował pracę przez dodatkową godzinę w związku ze skróceniem godzin pracy na skutek przesunięcia czasu. Pracownik pracuje w podstawowym systemie czasu pracy na dwie zmiany. Przez jeden tydzień pracuje od wtorku do soboty w godz. od do 6.00, a przez drugi od wtorku do soboty w godz. od 6.00 do Pracownik ma zaplanowaną pracę zgodnie z harmonogramem z soboty (29 marca br.) na niedzielę (30 marca br.) w godz. od do Z uwagi na zmianę czasu z zimowego na letni pracownik w tym czasie przepracuje nie 9 godzin, ale faktycznie 8 godzin. W ten sposób pracownik wypracuje obowiązujący go limit godzin w okresie rozliczeniowym. Takie planowanie pracy jest prawidłowe. PODSTAWA PRAWNA: 1 ust. 1 pkt 3, ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 5 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach Dz.U. z 2012 r., poz. 33 art , art. 94 pkt 2, art ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz e158ecc-450b-41b1-9cff-1aa8279e1cef Marek Skałkowski specjalista z zakresu prawa pracy, redaktor naczelny MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były pracownik działu porad prawnych Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie >> PFRON, zakład pracy chronionej, refundacja 2. Od 1 kwietnia 2014 r. zmieni się wysokość dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych Począwszy od wynagrodzeń za kwiecień 2014 r. wszyscy pracodawcy ubiegający się o wsparcie z PFRON otrzymają je w tej samej wysokości, bez względu na rynek, w którym działają. Oznacza to zmianę MONITOR PPiU nr 6(246)

6 6 I. O TYM MUSISZ WIEDZIEĆ! stawek dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z PFRON. Za okresy do końca marca 2014 r. wysokość dofinansowania przysługuje w wysokości i na zasadach obowiązujących w 2013 r., czyli jest uzależniona (oprócz stopnia niepełnosprawności pracowników i wymiaru ich czasu pracy) od wysokości najniższego (minimalnego) wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim roku kalendarzowym, tj. w 2012 r., i rynku pracodawcy (zakłady pracy chronionej lub pozostali pracodawcy). Począwszy od okresu sprawozdawczego, jakim jest kwiecień 2014 r., o wysokości dofinansowania nie decyduje kwota minimalnego wynagrodzenia ani rynek pracodawcy. Na zmianie zasad ustalania wysokości dofinansowania z PFRON najbardziej zyskają pracodawcy z otwartego rynku pracy, natomiast najwięcej stracą zakłady pracy chronionej. W przypadku pracodawców z chronionego rynku pracy dofinansowanie może być niższe nawet o 900 zł na jednego pracownika niepełnosprawnego zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników w 2014 r. zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy Okres sprawozdawczy Stopień niepełnosprawności Od 1 kwietnia 2014 r. Otwarty i chroniony rynek pracy ze schorzeniami specjalnymi bez schorzeń specjalnych Różnica w wysokości dofinansowania od stycznia do marca 2014 r. w porównaniu do dofinansowania należnego za kwiecień 2014 r. i kolejne okresy sprawozdawcze ze schorzeniami specjalnymi znaczny 2400 zł 1800 zł -570 zł (2970 zł) umiarkowany 1725 zł 1125 zł -165 zł (1890 zł) lekki 1050 zł 450 zł -30 zł (1080 zł) Otwarty rynek pracy bez schorzeń specjalnych -90 zł (1890 zł) +75 zł (1050 zł) +30 zł (420 zł) ze schorzeniami specjalnymi -900 zł (3300 zł) -375 zł (2100 zł) -150 zł (1200 zł) Chroniony rynek pracy bez schorzeń specjalnych -900 zł (2700 zł) -375 zł (1500 zł) -150 zł (600 zł) PODSTAWA PRAWNA: 3c7a21af ca4-b692-26fab2cbde59 art. 2 pkt 1, art. 26a ust. 1, ust. 1b, ust. 4 i ust. 6, art. 68gc ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz rozporządzenia Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r. Dz.U. Nr 192, poz Bożena Goliszewska-Chojdak ekonomistka, specjalista z zakresu kadr i płac, redaktor MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, praktyk z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziale personalnym MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

7 I. O TYM MUSISZ WIEDZIEĆ! 7 >> odsetki od zaległości podatkowych, obowiązki płatnika, ZUS 3. Odsetki od zaległości składkowych i podatkowych po zmianie opłaty pocztowej Od 1 lutego 2014 r. przedsiębiorca nie zapłaci odsetek od zaległości podatkowych, jeśli ich wysokość nie przekroczy kwoty 8,70 zł. Mimo tej podwyżki, minimalna wysokość odsetek od zobowiązań wobec ZUS, co do zasady, nadal wynosi 6,60 zł. Wzrost kwoty minimalnych odsetek, które są pobierane z tytułu zaległości podatkowych, jest konsekwencją podwyżki opłaty pocztowej (z 2,20 zł do 2,90 zł) za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej. Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych pobiera się wówczas, gdy ich wysokość przekracza 3-krotność wartości tej opłaty, tj. 2,90 zł x 3 (art pkt 5 Ordynacji podatkowej). Jednak ta zasada nie obowiązuje przy naliczaniu odsetek od składek opłacanych do ZUS. W tym przypadku kwota odsetek wynosi 6,60 zł, gdyż wynika wprost z art. 23 ust. 1 ustawy systemowej, mimo że jednocześnie przepisy odwołują się w tej kwestii do zasad określonych w Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że gdy płatnik opłaca składki za dany okres po terminie, a kwota należnych odsetek jest niższa od 6,60 zł, odsetki nie powinny być opłacane. W stosunku do należności opłacanych do ZUS płatnik może zastosować obniżone odsetki w wysokości 75% obowiązującej stawki po zaokrągleniu do dwóch miejsc po przecinku, gdy opłaca zaległość w wyniku złożonej korekty deklaracji rozliczeniowej sporządzonej z własnej inicjatywy (a nie na podstawie zawiadomienia z ZUS lub w wyniku kontroli). Ponadto płatnik musi złożyć we właściwej jednostce terenowej pisemne uzasadnienie przyczyn składania korekty, wskazując powody jej złożenia, a także opłacić należności najpóźniej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Płatnik powinien wpłacić do ZUS zł z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za listopad 2013 r. 16 grudnia 2013 r. (15 grudnia wypadał w niedzielę). Płatnik kwotę tę uregulował dopiero 14 lutego 2014 r. Kwota odsetek w tym dniu wynosi: zł x 60 dni zwłoki x 10% = 164,38 zł = 164 zł MONITOR PPiU nr 6(246)

8 8 I. O TYM MUSISZ WIEDZIEĆ! Płatnik powinien wpłacić 14 lutego 2014 r. do ZUS kwotę z odsetkami zł. Natomiast w przypadku zastosowania obniżonej stawki odsetek (jeśli płatnik złożyłby z własnej inicjatywy korektę dokumentów rozliczeniowych i z tego tytułu powstałaby niedopłata składek) powinny być one wyliczone w następujący sposób: zł x 60 dni zwoki x 7,5%* = 123,29 zł = 123 zł 365 * obniżona stawka odsetek 7,5% (10% x 75%) W tej sytuacji płatnik powinien wpłacić 14 lutego 2014 r. do ZUS zł. Płatnik powinien wpłacić do ZUS 1000 zł z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za grudzień 2013 r. w terminie do 15 stycznia 2014 r. Należności za ten okres płatnik opłacił 7 lutego 2014 r. Mimo dokonania wpłaty po terminie, 7 lutego powinien wpłacić do ZUS 1000 zł (kwota odsetek jest bowiem niższa niż 6,60 zł): 1000 zł x 23 dni zwłoki x 10% = 6,30 zł = 6 zł 365 Gdyby należność została uregulowana np. 10 lutego 2014 r., odsetki wyniosłyby 7,12 zł (po zaokrągleniu 7 zł): 1000 zł x 26 dni zwłoki x 10% = 7,12 zł = 7 zł 365 PODSTAWA PRAWNA: art pkt 5, art. 56 1a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 749; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 183 art. 23 ust. 1 i ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 1442; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz obwieszczenie Ministra Finansów z 9 lipca 2013 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych M.P. z 2013 r., poz. 596 cd83ecd1-448d-49c1-97e5-8f54fa68def8 Michał Jarosik ekspert z zakresu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego POLECAMY! W numerze 8/2014 MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń dodatek SPOSÓB NA PŁACE, a w nim: Lista płac najczęstsze problemy w praktyce Informacje i zamówienia: Biuro Obsługi Klienta: tel , (22) , bok@infor.pl MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

9 O to pytają Kadrowi O to pytają Kadrowi17 Eksperci radzą Anna Welsyng Joanna Skrobisz Marek Żochowski Grzegorz Ziółkowski Ewa Preis Beata Skrobisz-Kaczmarek Czy osoba prowadząca działalność w państwie UE ma obowiązek odprowadzania składek ZUS w Polsce Problem Prowadzę działalność gospodarczą we Francji (opłacam tam składki i mieszkam), chcę założyć irmę w Polsce. Czy będę musiał odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne w Polsce? Odpowiedź Nie będzie Pan musiał odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne w Polsce, jeżeli będzie Pan podlegał ubezpieczeniom społecznym we Francji. Osoba, która prowadzi działalność gospodarczą na własny rachunek w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, będzie podlegała zabezpieczeniu społecznemu w danym państwie członkowskim, jeżeli znaczną część działalności będzie prowadziła w tym kraju. Uzasadnienie Osoba, która prowadzi działalność na własny rachunek na terytorium dwóch lub więcej państw, podlega ustawodawstwu tego państwa, w którym mieszka, jeśli prowadzi tam znaczną część swojej działalności. Przy ustalaniu, czy znaczna część działalności jest prowadzona w państwie zamieszkania, bierze się pod uwagę obrót, czas pracy, liczbę świadczonych usług oraz dochód. Jeśli z ogólnej oceny wynika, że udział wszystkich wymienionych kryteriów w państwie zamieszkania jest mniejszy niż 25%, uznaje się, że znaczna część działalności nie jest wykonywana w tym państwie. W sytuacji gdy będą spełnione powyższe warunki, będzie Pan podlegał ubezpieczeniom społecznym we Francji i nie będzie Pan podlegał ubezpieczeniom w Polsce. Chcąc rozpocząć prowadzenie działalności w Polsce, musi Pan uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Ewidencję prowadzi gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. W przypadku osoby zagranicznej, która chce w Polsce jedynie prowadzić działalność gospodarczą zachowując miejsce stałego pobytu w kraju macierzystym, właściwość miejscową gminy do celów ewidencyjnych określa się według głównego miejsca wykonywania tej działalności na terytorium Polski. PODSTAWA PRAWNA: art. 11, ust. 3, lit. e, art. 13, ust 2, lit. a rozporządzenia Rady i Parlamentu Europejskiego (WE) Nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Dz.U. UE L z 2004 r. Nr 166, poz. 1; ost.zm. Dz.U. UE L z 2014 r. Nr 346, poz MONITOR PPiU nr 6(246)

10 10 II. AKTUALNOŚCI Porady na trudne czasy Pracodawca, który prawidłowo ustali stopę procentową składki wypadkowej, nie będzie miał podwyższonej stopy o 50% Płatnik, który prawidłowo ustali i przekaże do ZUS informacje niezbędne do ustalenia stopy procentowej składki wypadkowej, uniknie konsekwencji podwyższenia tej składki przez ZUS o 50% oraz konieczności przygotowania korekt dokumentów rozliczeniowych zob. Przedsiębiorcy ponownie ustalą nową wysokość stopy procentowej na kolejny rok składkowy, który zacznie się 1 kwietnia 2014 r., str. 18 Pracodawca może polecić pracę w niedziele i święta większej liczbie pracowników Od 4 marca 2014 r. praca w niedziele i święta jest dozwolona przy wykonywaniu prac polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej lub urządzeń telekomunikacyjnych, odbieranych poza terytorium Polski, jeżeli, zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, polskie niedziele i święta są u niego dniami pracy. Ponadto taka praca jest dopuszczalna w przypadku osób zapewniających możliwość świadczenia takich usług zob. Wykonywanie pracy w niedziele i święta po zmianie przepisów, str. 33 Pracodawca nie musi wypłacać zaliczki z tytułu podróży krajowej pracownikowi, który o nią nie wystąpił Pracodawca musi obowiązkowo wypłacić zaliczkę pracownikowi, który wyjeżdża w służbową podróż zagraniczną. Natomiast w przypadku delegacji krajowych pracodawca wypłaca zaliczkę tylko na wniosek pracownika zob. Wypłata zaliczki na delegacje pracowników, str. 47. Pracodawca może zawiesić przepisy wewnątrzzakładowe Pracodawca, który znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, może zawiesić w całości lub w części przepisy regulaminu wynagradzania korzystniejsze dla pracowników niż wynikające z przepisów powszechnych. Takie zawieszenie może trwać nawet 3 lata zob. Czy można zawiesić regulamin zfśs, str. 57 Wspólnik spółki handlowej współpracujący na podstawie umowy zlecenia może wybrać tytuł, z którego będzie opłacał składki ZUS Jeżeli osoba prowadząca działalność inną niż gospodarcza (np. wspólnik spółki jawnej) jednocześnie współpracuje z innym podmiotem na podstawie umowy zlecenia (a przedmiot umowy nie wchodzi w zakres prowadzonej działalności), to może wybrać tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego z tej umowy zob. Z którego tytułu opłaca składki przedsiębiorca będący zleceniobiorcą i wspólnikiem spółki jawnej, str. 65 MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

11 II. AKTUALNOŚCI Zmiany prawa weszły w życie r. Na podstawie aktów prawnych opublikowanych do 17 lutego 2014 r. 27 lutego 2014 r Wzory dokumentów elektronicznych o wpis, zmianę oraz wykreślenie w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych Określone zostały wzory dokumentów elektronicznych o: wpis do rejestru żłobków i klubów dziecięcych (stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia), zmianę w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych (załącznik nr 2) oraz wykreślenie z rejestru żłobków i klubów dziecięcych (załącznik nr 3). Dzięki temu przeprowadzenie procedury rejestracji żłobka i klubu dziecięcego będzie możliwe przez platformę epuap. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 31 stycznia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów elektronicznych o wpis, zmianę oraz wykreślenie w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych Dz.U. z 12 lutego 2014 r., poz lutego 2014 r Powierzenie funkcji wizytatora sędziemu delegowanemu do Ministerstwa Sprawiedliwości wobec notariuszy Pełnienie funkcji wizytatora można powierzyć również sędziom delegowanym do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości w departamencie lub biurze sprawującym nadzór nad działalnością notariuszy i organów samorządu notarialnego. Powierzenie funkcji wizytatora sędziemu delegowanemu do Ministerstwa Sprawiedliwości wobec notariuszy i organów samorządu notarialnego ma podkreślić jego szczególne kwalifikacje i kompetencje. Dotychczas pełnienie funkcji wizytatora można było powierzyć sędziom delegowanym do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości w departamencie lub biurze sprawującym nadzór nad działalnością administracyjną sądów powszechnych lub nadzór nad wykonaniem orzeczeń. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 3 lutego 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie delegowania sędziów do Ministerstwa Sprawiedliwości i Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz świadczeń przysługujących sędziom delegowanym poza stałe miejsce pełnienia służby Dz.U. z 12 lutego 2014 r., poz lutego 2014 r Program szczepień ochronnych żołnierzy zawodowych Wprowadzona została możliwość zastosowania wobec żołnierzy zawodowych nowoczesnych preparatów szczepionkowych, które są znacznie efektywniejsze i bezpieczniejsze niż szczepionki starszej generacji obarczone wadami, np. niepełną i krótkotrwałą odpornością czy częściej występującymi odczynami poszczepiennymi. Jednocześnie umożliwiono Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu Wojska Polskiego modyfikowanie, w formie komunikatu, programu szczepień ze względu na zmianę sytuacji epidemiologicznej lub postęp wiedzy medycznej. Program szczepień ochronnych określono w załączniku do rozporządzenia. MONITOR PPiU nr 6(246)

12 12 II. AKTUALNOŚCI Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 3 lutego 2014 r. w sprawie programu szczepień ochronnych dla żołnierzy zawodowych oraz sposobu rejestracji przeprowadzanych szczepień ochronnych Dz.U. z 12 lutego 2014 r., poz marca 2014 r Praca dozwolona w niedzielę i święto Pracodawcy mogą od 4 marca br. zatrudniać w niedziele i święta osoby wykonujące prace za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub urządzeń telekomunikacyjnych odbieranych poza terytorium Polski, jeżeli, zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, polskie niedziele i święta są u niego dniami pracy, a także osoby zapewniające możliwość świadczenia takich usług. Pracownicy ci, analogicznie do innych osób pracujących w takie dni, będą mieć prawo do dnia wolnego lub odpowiedniego dodatku do wynagrodzenia. Ustawa z 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy Dz.U. z 17 lutego 2014 r., poz. 208 Szczegółowo o zmianach oraz o wynikających z tego konsekwencjach dla pracodawców piszemy w dziale Prawo pracy, w artykule pt. Wykonywanie pracy w niedziele i święta po zmianie przepisów 2. Oczekują na wejście w życie od r. Na podstawie aktów prawnych opublikowanych do 11 lutego 2014 r. 12 kwietnia 2014 r Struktura sądownictwa wojskowego Wskazane zostały kryteria, jakimi Minister Obrony Narodowej powinien kierować się przy wydawaniu rozporządzeń o utworzeniu lub zniesieniu sądów wojskowych oraz przy określaniu siedzib takich sądów i obszarów ich właściwości. Zmieniono też upoważnienie szefa MON do wydania rozporządzenia w sprawie tworzenia i likwidacji wydziałów zamiejscowych sądów garnizonowych. Minister Obrony Narodowej będzie wydawał akty wykonawcze mając na względzie potrzebę zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa wojskowego, przejawiającej się w dostosowaniu liczby sądów, ich wielkości i obszarów właściwości do rozmieszczenia Sił Zbrojnych. Ponadto struktura sądownictwa wojskowego ma zarówno realizować zasadę dostępu do sądu, jak i uwzględniać ekonomię postępowania sądowego, a także gwarantować realizację prawa do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie. Szef resortu obrony powinien wziąć także pod uwagę potrzeby Sił Zbrojnych w przypadku ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Ustawa m.in. wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 marca 2013 r., który uznał za zbyt ogólne, a przez to niezgodne z konstytucją upoważnienie ministra obrony narodowej do wydania rozporządzenia dotyczącego tworzenia sądów wojskowych, wskazywania ich siedzib oraz obszarów właściwości. Ustawa z 12 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych Dz.U. z 11 lutego 2014 r., poz. 188 MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

13 II. AKTUALNOŚCI W Sejmie Prace nad ustawami na 61. posiedzeniu Sejmu w dniach r Świadczenia odszkodowawcze przysługujące w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą funkcjonariuszy Sejm uchwalił ustawę o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą. Ustawa systemowo reguluje kwestię odszkodowań w przypadku funkcjonariuszy m.in. Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Biura Ochrony Rządu. Zgodnie z nowymi przepisami, jednorazowe odszkodowanie, tak jak do tej pory, otrzyma funkcjonariusz lub rodzina zmarłego funkcjonariusza z powodu wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby. Wyjątkiem będą wypadki w drodze do miejsca i z miejsca wykonywania służby. Odszkodowanie będzie przysługiwać, jeżeli funkcjonariusz ulegnie takiemu wypadkowi na skutek interwencji. Ustawa przewiduje kilka sytuacji, w których funkcjonariusz lub funkcjonariusz zwolniony ze służby lub członkowie jego rodziny otrzymają jednorazowe odszkodowanie. Będzie ono przysługiwać m.in. wówczas, gdy funkcjonariusz pozostając w służbie doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku. Zmienione zostały zasady określania jednorazowego odszkodowania będzie ono takie samo dla wszystkich funkcjonariuszy za jednakowe uszczerbki na zdrowiu, bez względu na stopień, stanowisko i rodzaj służby. Przy wyliczaniu odszkodowania stosowany będzie system wielokrotności, a nie stałe kwoty. Jednorazowe odszkodowanie wyniesie 20% przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Odszkodowanie będzie można zwiększyć. Określono także m.in. wysokość jednorazowego odszkodowania, gdy uprawniony będzie tylko jeden członek rodziny zmarłego funkcjonariusza. Odszkodowanie dla małżonka lub dziecka wyniesie 18-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a dla innego członka rodziny 9-krotność. Ponadto nowe przepisy przewidują świadczenie odszkodowawcze dla funkcjonariuszy za utracone, zniszczone lub uszkodzone przedmioty osobistego użytku. Ustawa z 21 lutego 2014 r. o świadczeniu odszkodowawczym przysługującym w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą status dokumentu nr 1499, ustawa przekazana do Senatu 4. Projekty Na podstawie projektów opublikowanych do 11 lutego 2014 r Większa ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy Przesłany do Sejmu projekt zakłada rozszerzenie katalogu postanowień, których wydanie przez sąd upadłościowy skutkuje niewypłacalnością pracodawcy, a w konsekwencji uruchomieniem mechanizmu zaspokojenia roszczeń pracowników ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Dodatkową przesłanką niewypłacalności MONITOR PPiU nr 6(246)

14 14 II. AKTUALNOŚCI pracodawcy byłoby wydanie przez sąd upadłościowy, na podstawie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego, postanowienia o wszczęciu wtórnego postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorcy polskiego. Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie ochrony na wypadek niewypłacalności pracodawcy dla pracowników polskiego przedsiębiorcy, którego upadłość ogłosił sąd zagraniczny, porównywalnej do ochrony dla pracowników przedsiębiorcy, którego upadłość układową ogłosił sąd upadłościowy w Polsce, a następnie dokonał zmiany opcji układowej na likwidacyjną. Projektowana zmiana znalazłaby zastosowanie do roszczeń powstałych po 1 stycznia 2013 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy wpłynął do Sejmu 30 stycznia 2014 r., druk nr Zmiana ustawy o rencie socjalnej Senacki projekt ustawy ma na celu wyeliminowanie z ustawy o rencie socjalnej przesłanki przebywania na terytorium RP, od której spełnienia są obecnie uzależnione przyznanie i realizacja prawa do renty socjalnej. Zmiany polegają na zastąpieniu ww. przesłanki wymogiem posiadania przez obywateli polskich miejsca zamieszkania w Polsce (w rozumieniu art. 25 Kodeksu cywilnego, tzn. miejsca zamieszkania łączącego zarówno element faktyczny w postaci przebywania w określonej miejscowości, jak i element woli, czyli zamiar przebywania w danym miejscu, oceniany na postawie obiektywnych, możliwych do stwierdzenia okoliczności). Ponadto zaproponowane zmiany obejmą swoim zakresem cudzoziemców, którzy uzyskali stosowne zezwolenie uprawniające ich do zamieszkania i przebywania na terytorium RP bądź korzystają z tzw. ochrony uzupełniającej, a także obywateli państw członkowskich UE oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, a ponadto członków ich rodzin, jeżeli posiadają prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium RP. Projektowana ustawa ma na celu dostosowanie przepisów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 25 czerwca 2013 r. (sygn. akt P 11/12), stwierdzającego niezgodność art. 2 pkt 1 ustawy z 22 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2013 r., poz. 982) z konstytucją. Trybunał orzekł, że art. 2 pkt 1 ustawy o rencie socjalnej narusza postanowienia ustawy zasadniczej w zakresie, w jakim uzależnia przyznanie i realizację prawa do renty socjalnej od wymogu przebywania na terytorium RP. Projekt ustawy o zmianie ustawy o rencie socjalnej wpłynął do Sejmu 3 lutego 2014 r Zmiany formy i trybu wystawiania zwolnień lekarskich oraz obliczania podstawy wymiaru zasiłków niektórych grup ubezpieczonych Przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby będą zarówno zaświadczenia lekarskie w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego elektronicznym podpisem, ich wydruki opatrzone podpisem i pieczątką wystawiającego, jak i w przypadku braku połączenia internetowego zaświadczenia sporządzone w formie pisemnej na gotowych blankietach uprzednio wydrukowanych przez wystawiającego z programu na swoim profilu. Również lekarz orzecznik ZUS będzie wystawiał zaświadczenie w formie dokumentu elektronicznego. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego do płatnika składek będzie następowało MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

15 II. AKTUALNOŚCI 15 przez skrzynkę podawczą ZUS na profil informacyjny płatnika składek, a gdy płatnik nie będzie miał profilu wydruk zaświadczenia będzie dostarczany przez ubezpieczonego. Zaproponowano również zmiany dotyczące zasad obliczania podstawy wymiaru zasiłku w przypadku podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz innych grup osób, dla których podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota. W przypadku opłacania składki od wyższej niż najniższa podstawa wymiaru składek, podstawę wymiaru zasiłku będzie stanowiła najniższa podstawa wymiaru składki, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli niezdolność do pracy powstanie później, podstawę wymiaru będzie stanowiła suma najniższej podstawy wymiaru składki oraz kwota stanowiąca 1/12 kwot nadwyżek ponad najniższą podstawę za każdy kolejny miesiąc ubezpieczenia. Takie rozwiązanie ma na celu uśrednienie podstawy wymiaru składki, a w konsekwencji podstawy wymiaru zasiłku w przypadku krótkiego okresu ubezpieczenia chorobowego i zadeklarowanego przychodu, przekraczającego najniższą podstawę wymiaru składki. Ponadto przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku dla ubezpieczonych, dla których podstawę wymiaru stanowi kwota zadeklarowana, podlegających ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 miesięcy, będzie uwzględniany okres ubezpieczenia z poprzedniego tytułu, jeśli okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się nie później niż 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego będzie przyjmowana przeciętna miesięczna najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz przeciętna kwota zadeklarowana jako podstawa wymiaru składek na to ubezpieczenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za okres pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia z aktualnego tytułu. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2015 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw projekt z 22 stycznia 2014 r., w trakcie uzgodnień międzyresortowych 4.4. Nowy termin składania wniosku o miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych Projekt przewiduje m.in. zmianę terminu przekazywania przez pracodawców wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Wn-D) i miesięcznej informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu i stopniach niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych (INF-D-P) z 20. na 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą. Kolejna zmiana polega na wydłużeniu o 6 miesięcy okresu obowiązywania rozporządzenia, tj. do 31 grudnia 2014 r., co ma zapewnić ciągłość udzielania pracodawcom pomocy publicznej w zakresie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Rozporządzenie ma wejść w życie 1 kwietnia 2014 r. Projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych projekt z 3 lutego 2014 r., w trakcie uzgodnień międzyresortowych MONITOR PPiU nr 6(246)

16 16 II. AKTUALNOŚCI 4.5. Dłuższy okres refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych Projekt zakłada wydłużenie o 6 miesięcy, tj. do 31 grudnia 2014 r., terminu udzielania pomocy publicznej pracodawcom wykonującym działalność gospodarczą w zakresie refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych. Rozporządzenie ma wejść w życie 1 lipca 2014 r. Projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i trybu dokonywania refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych projekt z 11 lutego 2014 r., w trakcie uzgodnień międzyresortowych 4.6. Zwrot dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych do 31 grudnia 2014 r. W projekcie zaproponowano wydłużenie o 6 miesięcy, tj. do 31 grudnia 2014 r., terminu udzielania pomocy publicznej pracodawcom wykonującym działalność gospodarczą w zakresie zwrotu z PFRON dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych. Dotyczy to koszów adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności poniesionych w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla tych osób, adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy, zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub przystosowanych do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności, zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem oraz czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania przez pracownika niepełnosprawnego na stanowisku pracy, a także rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb pracowników niepełnosprawnych. Projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych projekt z 11 lutego 2014 r., w trakcie uzgodnień międzyresortowych Oprac. Anna Seroczyńska A C INFORorganizerze MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

17 II. AKTUALNOŚCI Najnowsze orzecznictwo 5.1. W czasie niezdolności do pracy nie można wykonywać żadnej pracy, nawet w ramach terapii Osoba ubezpieczona, która podczas orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje jakąkolwiek pracę zarobkową, nawet przyczyniającą się do odzyskania zdolności do pracy, nie ma prawa do zasiłku chorobowego (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 lutego 2014 r., SK 18/13). Ubezpieczona J.D. przed orzeczeniem niezdolności do pracy rozpoczęła współpracę na podstawie umowy zlecenia. W ramach umowy dwa razy w tygodniu udzielała porad prawnych. Po orzeczeniu niezdolności do pracy J.D. nie zaprzestała wykonywania umowy zlecenia. ZUS wypłacał jej zasiłek chorobowy, a lekarze orzecznicy, którzy kontrolowali zasadność zwolnienia lekarskiego, nie kwestionowali niezdolności do pracy. Ubezpieczona nie rozwiązała umowy zlecenia, ponieważ, zdaniem lekarza, który sprawował nadzór nad jej powrotem do zdrowia (J.D. doznała urazu psychicznego na skutek traumatycznego przeżycia w pracy), praca wykonywana w niewielkim zakresie poprzez stały kontakt z ludźmi przyczyniała się do szybszego powrotu do zdrowia. ZUS zażądał zwrotu zasiłku. Ubezpieczona odwołała się od tej decyzji. Sąd rejonowy przyznał rację ZUS i nakazał zwrot wypłaconego zasiłku. Decyzję podtrzymał sąd okręgowy, który oddalił odwołanie stwierdzając, że wykonywanie pracy w okresie niezdolności do pracy, zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 159), pozbawia prawa do zasiłku chorobowego za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy. Ubezpieczona złożyła skargę do Trybunału Konstytucyjnego. W skardze wskazała, że przepis, który pozbawia prawa do zasiłku chorobowego w sytuacji podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej, mającej znaczenie terapeutyczne oraz powodującej szybszy powrót do zdrowia, jest sprzeczny z zasadą sprawiedliwości społecznej, prawem do zabezpieczenia społecznego, zasadą ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa. Rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego Trybunał orzekł, że art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej nie jest niezgodny z konstytucją. Prawo do zabezpieczenia społecznego oznacza przyznanie świadczenia obywatelom niezdolnym do pracy, a przez to niemającym możliwości samodzielnego zarobkowania. Pozbawienie prawa do zasiłku w sytuacji, gdy ubezpieczony podejmuje dodatkowe zatrudnienie i pozyskuje środki finansowe przeznaczone na swoje utrzymanie, nie jest sprzeczne z prawem do zabezpieczenia społecznego. Brak regulacji, która rozgraniczałaby cel pracy zarobkowej podejmowanej na zwolnieniu lekarskim (czy jest to cel np. terapeutyczny), nie narusza żadnej zasady konstytucyjnej. Wnioski z orzeczenia W czasie niezdolności do pracy nie można wykonywać żadnej pracy zarobkowej. Nie ma przy tym znaczenia, na jakiej podstawie prawnej jest świadczona praca (umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa o pracę), ani cel podjęcia pracy. Jeżeli osoba niezdolna do pracy będzie wykonywała jakąkolwiek pracę zarobkową, ZUS może żądać zwrotu zasiłku za cały okres niezdolności do pracy wraz z odsetkami. Katarzyna Kalata doktorantka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, praktyk z 10-letnim doświadczeniem w działach personalnych MONITOR PPiU nr 6(246)

18 18 III. TEMAT NUMERU >> ubezpieczenie wypadkowe, stopa procentowa, obowiązki płatnika 1. Od 1 kwietnia 2014 r. pracodawcy ustalą wysokość składki wypadkowej Od 1 kwietnia 2014 r. rozpocznie się nowy rok składkowy na ubezpieczenie wypadkowe, który będzie trwał do 31 marca 2015 r. Płatnicy składek, którym stopy procentowej składki na to ubezpieczenie nie określi ZUS, sami muszą ustalić jej wysokość na wskazany okres. W nowym roku składkowym nie zmieniły się stopy procentowe składki ustalone dla poszczególnych grup działalności według PKD. W tej samej wysokości, co w roku ubiegłym, będą ją opłacali płatnicy rozliczający składki za nie więcej niż 9 ubezpieczonych, a także ci, którzy rozliczają składki wyłącznie na własne ubezpieczenia. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest ustalana na rok składkowy, który trwa od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku (art. 27 w zw. z art. 2 pkt 8 ustawy wypadkowej). Ustaloną na dany rok składkowy wysokość stopy procentowej składki płatnik musi stosować do obliczania składki na ubezpieczenie wypadkowe za wszystkich ubezpieczonych, którzy podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, bez względu na ich tytuł do ubezpieczeń. Składkę naliczoną według nowej stopy procentowej ustalonej na rok składkowy 2014/2015 należy opłacać począwszy od składek należnych za kwiecień 2014 r., Zobacz kalkulator składki wypadkowej dostępny w zakładce Kalkulatory na opłacanych w maju br. Ustalając stopę procentową składki na rok składkowy rozpoczynający się 1 kwietnia 2014 r. płatnicy powinni zwracać szczególną uwagę na właściwe ustalenie swojej grupy działalności wynikającej z rodzaju działalności według PKD, z jakim byli ujęci w rejestrze REGON na 31 grudnia 2013 r. (art. 29 ust. 1 ustawy wypadkowej). UWAGA! Kto ustali wysokość składki Płatnikom, którzy przekazali do ZUS informację Część płatników nie musi samodzielnie ZUS IWA za 3 ostatnie lata kalendarzowe, wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie procentowej składki na ubezpieczenie wy- ustalać obowiązującej ich wysokości stopy wypadkowe ustali ZUS. padkowe. Chodzi o płatników, którzy przekazali do ZUS informacje ZUS IWA za 3 ostatnie kolejne lata kalendarzowe, tj. za 2011 r., 2012 r. i 2013 r. Tacy płatnicy w terminie do 20 kwietnia br. zostaną pisemnie powiadomieni przez ZUS o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, według której będą musieli opłacać tę składkę w roku składkowym trwającym od 1 kwietnia 2014 r. do 31 marca 2015 r. (art. 28 ust. 2 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy wypadkowej). Natomiast płatnik, który do 30 kwietnia nie otrzyma z ZUS informacji o obowiązującej go stopie składki wypadkowej, powinien zwrócić się do właściwej, ze względu na swoją siedzibę, jednostki MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.

19 III. TEMAT NUMERU 19 organizacyjnej ZUS o podanie wysokości obowiązującej go stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na nowy rok składkowy. Pozostali płatnicy muszą samodzielnie ustalić wysokość obowiązującej ich stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Sposób, w jaki muszą ustalić stopę procentową składki, zależy od tego, czy: podlegają/nie podlegają wpisowi do rejestru REGON, zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego w 2013 r. średnio miesięcznie mniej niż 10 osób/ co najmniej 10 osób. Gdy wysokość składki ustala ZUS Podstawą do ustalenia przez ZUS stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe (ściślej kategorii ryzyka, na podstawie której jest ustalana właściwa stopa procentowa tej składki) są dane wykazane w przekazanych przez płatnika informacjach ZUS IWA o: liczbie ubezpieczonych zgłaszanych do ubezpieczenia wypadkowego, rodzaju przeważającej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), liczbie poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, liczbie poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich, liczbie zatrudnionych w warunkach zagrożenia. ZUS ustala wysokość stopy procentowej składki wypadkowej mnożąc stopę procentową składki ustaloną dla grupy działalności, do której należy płatnik według swojego rodzaju przeważającej działalności określonego kodem PKD, przez wskaźnik korygujący (art. 28 ust. 2 ustawy wypadkowej). Stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe dla poszczególnych grup działalności określa załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. W bieżącym roku składkowym ich wysokość jest taka sama jak w ubiegłym roku. Obowiązujące wysokości stóp procentowych składki na ubezpieczenie wypadkowe dla poszczególnych grup działalności na rok składkowy, trwający od 1 kwietnia 2014 r. do 31 marca 2015 r. Lp. Grupy działalności UWAGA! Dane zawarte w informacji ZUS IWA są podstawą do ustalenia przez ZUS płatnikowi właściwej stopy procentowej składki wypadkowej. Kod PKD Kategorie ryzyka Stopy procentowe składki (%) Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo A ,53 włączając działalność usługową MONITOR PPiU nr 6(246)

20 20 III. TEMAT NUMERU Leśnictwo i pozyskiwanie drewna A ,60 3 Rybactwo A ,47 4 Wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) B ,86 5 Górnictwo ropy naftowej i gazu ziemnego B ,33 6 Górnictwo rud metali B ,60 7 Pozostałe górnictwo i wydobywanie B ,00 8 Działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie B ,80 9 Produkcja artykułów spożywczych C ,73 10 Produkcja napojów C ,73 11 Produkcja wyrobów tytoniowych C ,20 12 Produkcja wyrobów tekstylnych C ,47 13 Produkcja odzieży C ,93 14 Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych C ,20 15 Produkcja wyrobów z drewna oraz korka z wyłączeniem C ,53 mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materia- łów do wyplatania 16 Produkcja papieru i wyrobów z papieru C ,00 17 Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji C ,93 18 Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji C ,47 ropy naftowej 19 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych C ,47 20 Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych C ,20 oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceu- tycznych 21 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych C ,73 22 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców C ,26 niemetalicznych 23 Produkcja metali C ,80 24 Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem C ,00 maszyn i urządzeń 25 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych C ,20 i optycznych 26 Produkcja urządzeń elektrycznych C ,73 27 Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana C ,00 MONITOR PPiU nr 6(246) 15 marca 2014 r.