A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 274, Daria Korytkowska * POJCIE BŁDU MEDYCZNEGO I ZDARZENIA MEDYCZNEGO
|
|
- Justyna Chrzanowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 274, 2012 * POJCIE BŁDU MEDYCZNEGO I ZDARZENIA MEDYCZNEGO 1. WSTP W dzisiejszych czasach istnieje wiele zawodów, które wi si ze spełnianiem ról społecznych, polegajcych na wiadczeniu usług osobom trzecim, zwizanych z ochron tak cennych wartoci jak: ycie, zdrowie czy dobre imi. S to zawody takie jak: zawód lekarza, farmaceuty, inyniera budowlanego, architekta, itp., w których powszechnie uznaje si, i myli si nie wolno. W ich przypadku zwykle nie istnieje adna strategia, która całkowicie chroniłaby przed popełnieniem błdów, a skutki jakie wywołuj mog by niezwykle dotkliwe. Szczególnie widoczne jest to w przypadku lekarzy, których błdy maj wpływ nie tylko na ycie i zdrowie leczonej jednostki ale co za tym idzie na całe otoczenie danego lekarza oraz pacjenta. Celem artykułu jest zatem uporzdkowanie terminologii dotyczcej błdu medycznego i zdarzenia medycznego. W artykule zostan zaprezentowane podstawowe definicje z zakresu błdu i zdarzenia medycznego oraz zostan przedstawione własne propozycje tych poj. Artykuł napisany jest w oparciu o zebran literatur, ródła internetowe oraz o zdobyte dowiadczenie w badaniu akt sdowych dotyczcych błdów medycznych. 2. POJCIE BŁDU I JEGO KLASYFIKACJE Pojcie błdu pojawia si niemal we wszystkich dziedzinach nauki i ycia. Przykładem mog by zarówno nauki cisłe takie jak matematyka, fizyka itp., jak równie nauki humanistyczne, to jest filozofia, pedagogika, itp. Ze wzgldu na swoj powszechno, literatura bogata jest w szereg definicji zwizanych z tym pojciem. Najbardziej ogóln z nich prezentuje Z. Pitek, który uwaa, e * Mgr, Katedra Ubezpiecze, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, Łód, ul Rewolucji 1905 r. nr 41/43. [61]
2 62 błd to szczególny rodzaj zakłóce w gromadzeniu, wykorzystaniu i przekazywaniu informacji 1. E. arnecka-biały nieco rozszerza zakres tego pojcia gdy fakt wystpienia błdu uzalenia od spełnienia pewnych warunków 2 : musi istnie podmiot błdzcy czyli wyposaony w wiadomo człowiek, lub jaki inny podmiot (zwierz, posta mityczna, bóstwo), musi istnie otoczenie, w którym mog dokonywa si jakie zmiany, musi istnie jakie odniesienie danego podmiotu do danego oczekiwania. Z punktu widzenia tematu artykułu najistotniejszymi bd błdy popełniane przez człowieka zatem dalszej analizie zostan poddane tylko tego rodzaju błdy. Do dzisiaj powstała znaczca lista klasyfikacji błdów. Niezalenie od tego jakich dziedzin ycia one dotycz, na przykład E. arnecka-biały wyrónia takie błdy jak: błdy zawinione i niezawinione, błdy małe, due, banalne, ciekawe, czy te błdy teoretyczne i praktyczne 3. SYTUACJA Nieskuteczne zabezpieczenia, niejasne zagro- enia, złe oznakowanie, zbyt póne ostrzeganie, złe warunki rodowiska pracy (temperatura, wilgotno, zapylenie, hałas, wibracje, złe owietlenie, niewygodna pozycja ciała, itp.), złe warunki organizacyjne (zły styl zarzdzania, konflikt celów, stres czasowy itp.) CZŁOWIEK Niewłaciwa selekcja personelu, niewłaciwy przydział zada, nieodpowiednie lub niewystarczajce wyszkolenie, brawura, skłonno do ryzyka, frustracja, stres, poczucie niepewnoci, zmczenie senno, nuda. SKUTKI Awaria, straty materialne, urazy, uszkodzenia ciała, czasowa lub trwała niezdolno do pracy, wypadek miertelny. ZACHOWANIE Pochopne decyzje, nieuzasadnione ryzyko, łamanie zasad, przepisów i reguł, popiech, nieuwaga, bezmylno, apatia. Rys. 1. Model analizy przyczynowej powstawania błdów ludzkich r ó d ł o: Z. K o r b a n, Błdy ludzkie i ich wpływ na poziom bezpieczestwa pracy, Praca Zdrowie Bezpieczestwo 2009, nr 1(211). Jeszcze inne rodzaje błdów przedstawił Z. Pitek: błdy ludzkie wiadome i niewiadome ale moliwe do uwiadomienia oraz błdy w naturze, do których 1 Z. P itek, Błdy w Naturze i błdy wobec Natury, Prakseologia 1993, nr 3 4( ). 2 E. a r n e c k a - B i a ł y, Wprowadzenie: Anatomia błdu, Prakseologia 1993, nr 3 4 ( ). 3 Ibidem.
3 Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 63 dochodzi poniej wiadomoci. Nastpnie wyrónił błdy w rozumowaniu i błdy w działaniu, które s odpowiednikiem błdów teoretycznych i praktycznych 4. Dodatkowo Z. Korban uzupełnia powysze klasyfikacje o tzw. błdy pominicia (zaniechania) oraz błdy wykonania (polegajce na wydaniu błdnego polecenia, przekazaniu błdnej informacji, czy te polegajce na zastosowaniu błdnej kolejnoci realizacji etapów zadania, błdnego czasu wykonania zadanie wykonane zbyt wczenie, zadanie wykonane za póno, błdy jakociowe), które s efektem tzw. łacucha przyczynowego 5. Łacuch ten został zaprezentowany na rys. 1. Pod wzgldem skutków działa poznawczych i praktycznych błdy zostały równie podzielone przez Z. Uniszewskiego na: poyteczne, szkodliwe i obojtne BŁD MEDYCZNY Wraz z rozwojem sztuki lekarskiej zaczto zwraca uwag na prac lekarza. Od niego bowiem zaleało i nadal zaley ycie wielu ludzi. Popełnienie przez niego błdu medycznego nierzadko wizało si z cikimi konsekwencjami jakie musiał ponie. Aby zapobiega czy te zminimalizowa ryzyko ich powstawania od wieków tworzono rónego rodzaju kodeksy i prawa. Do szeroki wykaz dokumentów, które odwołuj si do błdów medycznych, przedstawia Z. Marek w swojej ksice pt. Błdy medyczne. Midzy innymi pierwsze wzmianki na temat błdów odnajduje on ju w kodeksie Hammurabiego, którego powstanie datuje si na XVIII w. p.n.e. Nastpnie mówi o staroytnych prawach Lex Pompeia i Lex Cornalia. W Egipcie wskazuje na Ksigi boga Thot, w Indiach Ksigi Praw Manu i inne. W Polsce pokazuje je np. w traktacie O niedoskonałych lekarzach z 1519 r. Jak mona wic zauway formowanie si definicji błdu medycznego jest niezwykle długie i po dzi dzie nie zostało ono zakoczone, dyskusje bowiem nad jej kształtem wci trwaj. Jedn z propozycji, która pojawiła si na pocztku XX w. jest definicja L. Wachholza, która została przytoczona przez Z. Marka: Błd jest to nierozmylne uszkodzenie ciała lub pozbawienie ycia chorego dokonane przez lekarza, lub inn osob do leczniczej działalnoci upowanion, a to wskutek nie wiadomoci zasad sztuki lub zaniedbania. (...) Błd moe by tylko wtedy uznany za karygodny, jeeli był widoczny, jeeli go mona było unikn, przez zastosowanie zwykłych a nie nadzwyczajnych wiadomoci lub zrcznoci i jee- 4 Z. P itek, op. cit. 5 Z. K o r b a n, Błdy ludzkie i ich wpływ na poziom bezpieczestwa pracy, Praca Zdrowie Bezpieczestwo 2009, nr 1(211). 6 Z. U n i s z e w s k i, Konflikty i negocjacje, Prószyski i Spółka, Warszawa 2002.
4 64 li był wynikiem naleytego namysłu lekarza nie za działania porywczego wywołanego nagłoci przypadku 7. Inny pogld przedstawił B. Popielski: Błd jest to postpowanie wbrew powszechnie uznanym zasadom wiedzy lekarskiej, w szkodliwym dla chorego działaniu lub zaniechaniu, którego mona było unikn stosujc si do zasad odpowiadajcych stanowi wiedzy lekarskiej 8. Z bardziej współczesnych podej, mona wyróni stanowisko A. Liszewskiej: Błdem w sztuce lekarskiej nazywamy takie postpowanie lekarza, które narusza wypracowane na gruncie nauki i praktyki medycznej obowizujce w konkretnym wypadku reguły postpowania zawodowego 9. Podobnie autorzy publikacji organizacyjny błd medyczny rozumiej przez błd w sztuce lekarskiej, błdne z medycznego punktu widzenia rozpoznanie lub leczenie w wyniku bd braku wiadomoci przecitnie wymaganych od praktykujcego lekarza, bd braku naleytej starannoci, przy zachowaniu której nie nastpiłyby skutki ujemne dla zdrowia lub ycia pacjenta 10. Dla potrzeb tej pracy błdem medycznym nazywa bdziemy postpowanie lekarza lub innej osoby upowanionej do działalnoci leczniczej, które doprowadziło do pogorszenia si stanu zdrowia, uszkodzenia ciała pacjenta lub pozbawienia ycia chorego, wskutek braku przecitnie wymaganej od praktykujcego lekarza wiedzy, czy te braku naleytej starannoci przy wykonywaniu czynnoci medycznych. Działalnoci lecznicz, w myl Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalnoci leczniczej jest przede wszystkim udzielanie wiadcze zdrowotnych, czyli wiadcze słucych zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikajce z procesu leczenia lub przepisów odrbnych regulujcych zasady ich wykonywania 11. Wymagania, co do wiedzy jak lekarz powinien posiada, precyzuje midzy innymi Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz Kodeks etyki lekarskiej. Według pierwszego aktu prawnego, obowizkiem kadego lekarza jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami 12. Kodeks etyki lekarskiej za mówi, i lekarz nie powinien wykracza poza swoje umiejtnoci zawodowe przy wykonywaniu czynnoci diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych. Jeli zakres tych czynnoci 7 Z. M a r e k, Błd medyczny. Odpowiedzialno etyczno-deontologiczna i prawna lekarza, Wydawnictwo Medyczne, Kraków B. P o p i e l s k i, Medycyna i Prawo, PZWL, Warszawa A. L i s z e w s k a, Odpowiedzialno karna lekarza za błd w sztuce medycznej, Edukacja prawnicza, maj 2009, nr L. P o d c i e c h o w s k i, A. K r ó l i k o w s k a, P. H i n c z, J. W i l c z y s k i, Organizacyjny błd medyczny, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia 2009, t. 2, z. 4, s Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalnoci leczniczej, DzU 2011, nr 112, poz. 654; art Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r., DzU 2008, nr 136, poz. 857.
5 Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 65 przewysza umiejtnoci lekarza, wówczas winien si on zwróci do bardziej kompetentnego kolegi. Wyjtek stanowi nagłe wypadki i cikie zachorowania, gdy zwłoka moe zagraa zdrowiu lub yciu chorego 13. Czynnociami medycznymi s natomiast wszelkie działania podejmowane zgodnie z obowizujcymi w medycynie metodami i procedurami, których przedmiotem jest organizm człowieka 14. Przez brak zachowania naleytej starannoci rozumie bdziemy w przypadku działalnoci lekarskiej niedbalstwo i brak sumiennoci w postpowaniu z pacjentem w okrelonej sytuacji 15. Jak podaj autorzy artykułu o starannoci i rzetelnoci lekarza, w przepisach prawnych spotka si moemy z okreleniem starannoci, uytym w rónym kontekcie, najczciej jako wymóg sumiennego, uwanego i troskliwego zajmowania si pacjentem. Podobnie jak w przypadku samego pojcia błdu, tak i przy błdzie medycznym, dokonuje si klasyfikacji rónych rodzajów tego typu błdów. I tak w medycynie spotykamy si z: błdami decyzyjnymi, błdami wykonawczymi, błdami organizacyjnymi oraz błdami opiniodawczymi. Pierwsze z nich zwizane s z błdami diagnostycznymi i terapeutycznymi czyli takie, które wi si z błdnym rozpoznaniem, mimo e mona było unikn podjcia złej decyzji gdyby lekarz postpował zgodnie ze swoj wiedz i doktryn. Drugi rodzaj błdów dotyczy niepoprawnego wykonania prawidłowego zlecenia diagnostycznego lub terapeutycznego. Najczciej dotyczy wadliwego wykonania zlecenia przełoonego przez jego podwładnego. Nastpny rodzaj to błdy organizacyjne, które s zwizane z wadliw organizacj pracy w danej jednostce medycznej. Wyrónia si tutaj trzy kategorie tego błdu: 1) błd popełniony w wyniku niepoprawnej pracy zespołu, 2) niepoprawne przechowywanie leków, niewłaciwe ich oznaczenie czy te brak troski o sterylno narzdzi, opatrunków itp., 3) błdy dokonywane przez kierowników duych zespołów, lekarzy wojewódzkich, czy te osoby kierujce resortem zdrowia. Ostatni za kategori błdów s błdy opiniodawcze, które s zwizane z wystawianiem wszelkiego rodzaju dokumentów, zawiadcze o stanie zdrowia pacjenta, które nie zawsze odzwierciedlaj stan faktyczny Kodeks etyki lekarskiej, data/assets/pdf_file/0003/ 4764/Kodeks- Etyki-Lekarskiej.pdf; stan z dnia 26 maja B. B r o n i e w i c z, Legalno zabiegu leczniczego, index.php?dok=a93c d cac628dc194c5-d3; stan z dnia 26 maja J. T r n k a, J. D r o n i k, R. S u s ł o, A. S t e c i w k o, Staranno i rzetelno a lekkomylno- ci niedbalstwo w pracy lekarza rodzinnego, Przewodnik lekarza 2008, nr Z. M a r e k, op. cit.
6 66 4. POJCIE ZDARZENIA Podobnie jak w przypadku pojcia błdu, pojcie zdarzenia pojawia si w wielu dziedzinach nauki. Przykładem równie tutaj bdzie matematyka, psychologia, prawo, medycyna itp. Do duo miejsca na ten temat powica prakseologia czyli nauka zajmujca si badaniem ludzkich czynnoci celowych i wiadomych. W twórczoci T. Kotarbiskiego teoria zdarze zajmowała bardzo wane miejsce. Według niego zdarzeniami s bd zmiany (zdarzenia kinetyczne), jak np. przelot pocisku, bd stan rzeczy (zdarzenia statyczne) jak np. tkwienie klucza w zamku. Kade zdarzenie zajmuje pewien odcinek czasu, który nazywamy chwil tego zdarzenia 17. Nieco odmienne zdanie miał W. Łukaszewski, który uwaał, e o zdarzeniu mona mówi w sposób zrozumiały tylko wtedy gdy współwystpuj w czasie i przestrzeni co najmniej dwa obiekty jakimi s przedmioty bd ludzie. Posiada ono nastpujce cechy: musi istniecisła lokalizacja czasowa i przestrzenna, musi mie charakter niepowtarzalny i jednokierunkowy, musi by wyłczne oraz wystpowa niepełna przewidywalno i niepełna podatno na manipulacj 18. W literaturze wyodrbnia si róne rodzaje zdarze. Jednym z nich jest zdarzenie losowe, czyli takie, które jest niepewne i niezalene od woli dotknitej nim osoby. Według W. Warkałły zdarzenia te zwizane s z takimi cechami jak: statystyczna prawidłowo co sprawia, e pojawienie si danego zdarzenia daje moliwo uycia metod statystycznych, nadzwyczajno tzn. zdarzenie jest nadzwyczajne tylko dla tego kogo dane zdarzenie dotyczy, losowo brak moliwoci stwierdzenia kogo dotknie dane zdarzenie 19. Nie zawsze mówic o danym zdarzeniu moemy wyróni wszystkie te cechy jednoczenie. Niekiedy trudnoci staje si wykazywanie statystycznej prawidłowoci, o niej moemy bowiem mówi tylko wtedy gdy wystpuje wiele zdarze podobnych, które s rejestrowane. W praktyce jednak wystpuje wiele zdarze, które cechuj si pewn niepowtarzalnoci i unikatowoci danego zdarzenia. W sensie prawnym natomiast wyróni mona tzw. zdarzenie prawne czyli fakt, z którym prawo wie okrelone skutki prawne. Skutki te zale bowiem od tego czy było ono zalene od woli człowieka czy te nie (zob. rys. 2). 17 T. K o t a r b iski, Wybór pism, t. 1, Warszawa 1957, s W. Ł u k a s z e w s k i, Szanse rozwoju osobowoci, Ksika i Wiedza, Warszawa W. W a r k a ł ł o (red.), Ubezpieczenia Majtkowe. Ochrona ubezpieczeniowa mienia społecznego, Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1971.
7 Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 67 Zdarzenie prawne Zdarzenie niezalene od woli człowieka Zdarzenie zalene od woli człowieka Czyny Akty prawne Czyny dozwolone Czyny niedozwolone Akty organów pastwa Czynnoci prawne Rys. 2. Zdarzenia w sensie prawnym r ó d ł o: J. B o r a t y s k i, Prawo i postpowanie administracyjne, WSiP, Warszawa Zdarzenia zalene od woli człowieka s wynikiem działalnoci ludzi. Mona je podzieli na czyny, które s działaniami podejmowanymi bez zamiaru wywoływania skutków prawnych oraz akty prawne, czyli czynnoci prawne, akty administracyjne i orzeczenia sdowe. Osobnej uwagi wymagaj natomiast zdarzenia wystpujce w medycynie. 5. ZDARZENIE MEDYCZNE W medycynie wyodrbniono zdarzenia niepodane, które charakteryzuj si tym, e w przypadku wystpienia błdu medycznego odpowiedzialno ponosz nie tylko wiadczeniodawcy, ale równie zalecane procedury, sprzt oraz placówka funkcjonujca w okrelonym systemie ochrony zdrowia. Definicja zdarzenia niepodanego wskazuje, e moe ono wynika nie tylko z winy
8 68 człowieka czy zespołu ludzi ale take z ergonomicznej niedoskonałoci poszczególnych ogniw systemu 20. Przyczyn zdarze niepodanych lekarza mona upatrywa w złoonoci procesów leczniczych, istnieniu utajonych problemów w systemie, dysproporcji pomidzy postpami wiedzy i technologii medycznej a moliwociami cigłego dokształcania si lekarzy i innych pracowników słuby zdrowia. Natomiast do indywidualnych czynników ludzkich wpływajcych na powstawanie tych zdarze zaliczy mona ogólne słaboci natury człowieka np. błdy podczas wykonywania prostych czynnoci, stan zdrowia i sprawnoci lekarza, błdy poznawcze, szczególne cechy osobowoci i zachowania si 21. Pojcie zdarzenia medycznego zostało wprowadzone przez Ustaw z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Ustawy o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Na jej podstawie stworzono nowy sposób dochodzenia odszkodowania w przypadku zajcia zdarzenia medycznego. W myl jej zapisu zdarzeniem medycznym nazywamy zakaenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo mier pacjenta bdc nastpstwem niezgodnych z aktualn wiedz medyczn: 1) diagnoz, jeeli spowodowała ona niewłaciwe leczenie albo opóniła właciwe leczenie, przyczyniajc si do rozwoju choroby, 2) leczeniem, w tym wykonania zabiegu operacyjnego, 3) zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Przepis ten stosuje si tylko do zdarze medycznych bdcych nastpstwem udzielania wiadcze zdrowotnych w szpitalu 22, wykluczajc tym samym takie zakłady opieki zdrowotnej jak przychodnie, ambulatoria, pogotowie ratunkowe, itp. Moemy zatem stwierdzi, e zdarzenie medyczne posiada cechy zdarzenia niepodanego, poniewa zawiera w sobie niezamierzone i niespodziewane wydarzenie w procesie diagnostycznym lub leczniczym powodujce przejciow lub trwał szkod u pacjenta 23. Aby uproci nieco wyej przedstawion definicj zaproponowano na potrzeby niniejszego artykułu nowe podejcie, według którego zdarzeniem medycznym nazywa bdziemy czynnoci szpitalne, które przyczyniły si do po- 20 L. K r y s t, Zdarzenie niepodane i błdy medyczne w opiece zdrowotnej, Bezpieczestwo Pracy Nauka i Praktyka, listopad 2011, nr 11(482). 21 R. C r a n o v s k y, R. K r a j e w s k i, Przyczyny zdarze niepodanych i ogólne zasady postpowania lekarza w razie ich wystpienia, Medycyna praktyczna 2011, nr DzU 2011, nr 113, poz. 660 Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 23 R. C r a n o v s k y, O niedoskonałoci naszych poczyna, czyli o tzw. błdach medycznych wprowadzenie, Medycyna praktyczna 2011, nr 1.
9 Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 69 gorszenia stanu zdrowia pacjenta lub spowodowały jego mier poprzez dokonanie złej diagnozy, niewłaciwego leczenia lub zastosowania produktów leczniczych. Przez czynnoci medyczne rozumie bdziemy wszelkie działania podejmowane zgodnie z obowizujcymi w medycynie metodami i procedurami, których przedmiotem jest organizm człowieka, wykonywanymi na terenie szpitala. 6. BŁD MEDYCZNY A ZDARZENIE MEDYCZNE Analizujc poszczególne pojcia mona zauway, e s one nierozłczne. Potwierdza to R. Kozela, który wyjania, e błd medyczny traktowany jest jako przesłanka do zaistnienia zdarzenia niepodanego w systemie opieki zdrowotnej 24. Biorc za pod uwag to, e zdarzenie niepodane to pojcie nieco szersze od zdarzenia medycznego, moemy powiedzie, e błd medyczny determinuje powstanie zdarzenia medycznego. Nieco odmienne podejcie przedstawił R. Cranovsky, który pisze: błdem medycznym nazywamy zdarzenie, którego mona było unikn, ale tego nie uczyniono 25. Kolejn rónic midzy tymi pojciami jest wskazanie kto dopucił si do powstania danego zdarzenia. W przypadku błdu medycznego naley wskaza konkretn osob jak lekarz, pielgniarka, czy aptekarz. W tym celu powołuje si biegłych sdowych, którzy maj rozstrzygn czy dana osoba dopuciła si błdu medycznego czy te nie. Podejcie za wykorzystujce zdarzenia medyczne skupia si jedynie na samym fakcie zaistnienia zdarzenia, który musi by zbadany przez odpowiedni komisj wojewódzk. W razie potwierdzenia wystpienia danego zdarzenia odpowiedzialno za nie bierze całkowicie szpital. 7. UWAGI KOCOWE Postawiony na wstpie cel powyszego artykułu został osignity, gdy przedstawiono propozycj definicji badanych poj oraz dokonano czciowej analizy dostpnej literatury. Udało si równie dokona pewnego rodzaju porównania badanych poj, w wyniku którego wskazano na wiksz bezosobowo zdarzenia niepodanego oraz nakierunkowanie go tylko na działalno 24 R. K o z e l a, Błdy lekarskie a ergonomia, Atest: Ochrona Pracy 2010, nr R. C r a n o v s k y, O niedoskonałoci, op. cit.
10 70 lecznicz szpitala. Warto wskaza, e odpowiedzialno z tytułu zajcia błdu medycznego dotyczy wszystkich lekarzy wszystkich specjalnoci pracujcych w rónych placówkach leczniczych. Niewtpliwie temat nie został całkowicie wyczerpany, a dyskusje nad kształtem przedstawionych definicji nadal bd trwały. Kolejnym kierunkiem bada powinno by zatem nie tylko badanie tych poj pod wzgldem ich treci ale take pod wzgldem skutków ekonomicznych błdów medycznych i zdarze medycznych. THE CONCEPT OF MEDICAL ERROR AND MEDICAL EVENT In this paper, Author presents basic definitions found in the Polish literature concerning medical error and medical event. Author proposes her own definitions for the terms. The concept of a medical event was first used in the recent Act of 28 April 2011 amending the act on the patient's rights and Patient's Ombudsman, and the act on obligatory insurance, Guarantee Fund and the Polish Motor Insurers' Bureau, while the notion of a medical error has been used for long. Thus, Author examines differences between the two terms. Based on analysis, Author concludes that the occurrence of a medical event does not require us to demonstrate who has contributed its occurrence, while such demonstration is required in the case of a medical error. The two terms are associated with different scopes of liability for the occurred medical event or error, that is, a medical event is limited to therapeutic activities activity of hospitals while liability for a medical error may be attributed to all medicinal entities. Key words: error, event, medical error, medical event, classification of medical terror.
Błąd medyczny. Przesłanki błędu i jego rodzaje. dr med. ElŜbieta Skupień Instytut Ekspertyz Sądowych im.prof.dra Jana Sehna w Krakowie
Błąd medyczny. Przesłanki błędu i jego rodzaje dr med. ElŜbieta Skupień Instytut Ekspertyz Sądowych im.prof.dra Jana Sehna w Krakowie O niedoskonałych lekarzach Traktat z roku 1519. Zawierał sankcje karne
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Przepisy ogólne
ROZPORZDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 17 listopada 1998 r. w sprawie ogólnych warunków obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej podmiotu przyjmujcego zamówienie na wiadczenia zdrowotne za
Bardziej szczegółowoKrzysztof Kordel Pracownia Prawa Medycznego Katedra i Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Błąd medyczny Krzysztof Kordel Pracownia Prawa Medycznego Katedra i Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Lekarz ma kłopoty z prawem gdy: Leczy, a nie powinien
Bardziej szczegółowoODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH
ODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH Odpowiedzialno karn nieletnich reguluje w zasadniczej czci ustawa o postpowaniu w sprawach nieletnich i kodeks karny. 1. USTAWA z dnia 26 padziernika 1982 r. o postpowaniu
Bardziej szczegółowoDECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 6 lipca 2005 r. dotyczca przetwarzania danych osobowych córki Skarcego, przez Stowarzyszenie, poprzez publikacj informacji na temat rodziny
Bardziej szczegółowobudowa dwóch stawów retencyjnych w Wolsztynie w rejonie ulic Dbrowskiego, Prusa i Doktora Kocha.
Wolsztyn: Budowa stawów retencyjnych w rejonie ul. Dbrowskiego i ul. Prusa w Wolsztynie Numer ogłoszenia: 39590-2010; data zamieszczenia: 11.02.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - roboty budowlane Zamieszczanie
Bardziej szczegółowoODPOWIEDŹ NA PYTANIE PRAWNE
Sopot, dnia 25 sierpnia 2017 r. Sygn.: 005721 ODPOWIEDŹ NA PYTANIE PRAWNE Przedmiot odpowiedzi: 1. Czy lekarz stażysta może, w związku z potrzebą pracodawcy, zostać oddelegowany na dowolny czas do pracy
Bardziej szczegółowoOdpowiedzialność karna lekarza
Sławomir Turkowski Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności karnej Warszawa 2012 2 Odpowiedzialność karna lekarza Zakres i skuteczne ograniczenie odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoDECYZJA. Warszawa, dnia 23 sierpnia 2004 r. GI-DEC-DS-172/04
Decyzja GIODO (nakazujca Fundacji zaprzestanie przetwarzania danych osobowych zawartych w aktach osobowych i płacowych pracowników Zespołu Lecznictwa Ambulatoryjnego Fundacji oraz przekazanie tych danych
Bardziej szczegółowoDECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku.
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 31 sierpnia 2005 r. dotyczca skargi na przekazanie przez Syndyka akt osobowych Sdowi Okrgowemu - Sdowi Pracy i Ubezpiecze Społecznych. Skarcy
Bardziej szczegółowoubezpieczenie mienia oraz odpowiedzialnoci cywilnej (CPV: 66515400-7, 66515000-3, 66516000-0)
Strona 1 z 5 Chojnice: Ubezpieczenie mienia i odpowiedzialnoci cywilnej Urzdu Miejskiego w Chojnicach wraz z jednostkami organizacyjnymi Numer ogłoszenia: 194104-2012; data zamieszczenia: 08.06.2012 OGŁOSZENIE
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 6 kwietnia 2011 r.
Warszawa, dnia 6 kwietnia 2011 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim
Bardziej szczegółowoZamawiajcy: Starostwo Powiatowe ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, 0 54 285 30 18, 0 54 285 06 18 faks 0 54 285 35 53
SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Podstawa prawna: ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówie publicznych ( Pzp ) ( tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z pón. zm. ) Zamawiajcy: Starostwo
Bardziej szczegółowoZARZDZENIE NR 1432/05 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA. z dnia 6 grudnia 2005 r. w sprawie regulaminu wewntrznego Biura Obsługi Prawnej.
ZARZDZENIE NR 1432/05 PREZYDENTA MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 6 grudnia 2005 r. w sprawie regulaminu wewntrznego Biura Obsługi Prawnej. Na podstawie 42 ust. 1 regulaminu organizacyjnego stanowicego załcznik
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU OFERT NA WYBÓR BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO DLA MIASTA ZIELONA GÓRA, JEGO JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ORAZ SPÓŁEK KOMUNALNYCH.
REGULAMIN KONKURSU OFERT NA WYBÓR BROKERA UBEZPIECZENIOWEGO DLA MIASTA ZIELONA GÓRA, JEGO JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ORAZ SPÓŁEK KOMUNALNYCH. I. INFORMACJE PODSTAWOWE Prezydent Miasta Zielona góra ogłasza
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIE MIENIA I ODPOWIEDZIALNOCI CYWILNEJ Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i
Page 1 of 6 Zielona Góra: PRZETARG NIEOGRANICZONY NA UBEZPIECZENIE MIENIA I ODPOWIEDZIALNOCI CYWILNEJ Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Zielonej Górze Numer ogłoszenia: 259951-2012;
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU
OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU na wiadczenie usług przewozowych jednym statkiem pomidzy portem w Gdasku (Nabrzee Motławy), Sopotem (Molo) a Sobieszewem w roku 2009 I. Zamawiajcy: Zarzd Transportu Miejskiego w
Bardziej szczegółowoDECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 21 marca 2005 r. odmawiajca uwzgldnienia wniosku o zobowizanie Zarzdu Banku, do wykrelenia danych osobowych dotyczcych Skarcego z Bankowego
Bardziej szczegółowoPOMOC MATERIALNA O CHARAKTERZE SOCJALNYM DLA UCZNIÓW
POMOC MATERIALNA O CHARAKTERZE SOCJALNYM DLA UCZNIÓW W dniu l stycznia weszły w ycie przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie owiaty oraz ustawy o podatku dochodowym od osób
Bardziej szczegółowoZielona Góra: UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE POJAZDÓW Numer ogłoszenia: 252779-2010; data zamieszczenia: 15.09.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
Page 1 of 5 Zielona Góra: UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE POJAZDÓW Numer ogłoszenia: 252779-2010; data zamieszczenia: 15.09.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi Zamieszczanie ogłoszenia: obowizkowe. Ogłoszenie
Bardziej szczegółowoPrzetarg nieograniczony poniej kwoty okrelonej w art. 11 ust 8 zgodnie z ustaw Prawo zamówie publicznych
Radziejów: Zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia w kierunku: projektowanie ogrodów Numer ogłoszenia:151938 2010; data zamieszczenia: 01.06.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU usługi Przetarg nieograniczony
Bardziej szczegółowo- Projekt - Uchwała Nr XLVII/ /2006 Rady Powiatu Wodzisławskiego z dnia 22 czerwca 2006r.
- Projekt - Uchwała Nr XLVII/ /2006 Rady Powiatu Wodzisławskiego z dnia 22 czerwca 2006r. w sprawie: nadania statutu Powiatowemu Domowi Dziecka w Gorzyczkach. Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3, art. 12
Bardziej szczegółowodr n. med. Roman Budziński apl. adw. Damian Konieczny NOWE USTAWODAWSTWO W OGÓLNIE POJĘTEJ OCHRONIE ZDROWIA
dr n. med. Roman Budziński apl. adw. Damian Konieczny NOWE USTAWODAWSTWO W OGÓLNIE POJĘTEJ OCHRONIE ZDROWIA NOWE USTAWODAWSTWO I. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej II. Ustawa z
Bardziej szczegółowoAudyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala. dr Marek Koenner, radca prawny
Audyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala dr Marek Koenner, radca prawny Przesłanki Audytu rosnąca liczba postępowań w sprawach o błędy medyczne, zarówno
Bardziej szczegółowoRegulamin Organizacyjny Gminnego Orodka Pomocy Społecznej w Jasienicy. Rozdział I Podstawy prawne
Regulamin Organizacyjny Gminnego Orodka Pomocy Społecznej w Jasienicy Rozdział I Podstawy prawne 1 1. Gminny Orodek Pomocy Społecznej w Jasienicy zwany dalej GOPS lub Orodkiem jest gminn jednostk organizacyjn
Bardziej szczegółowoZałcznik nr 2 Do wniosku o przyznanie statusu Centrum Integracji Społecznej
Załcznik nr 2 Do wniosku o przyznanie statusu Centrum Integracji Społecznej PROJEKT REGULAMINU ORGANIZACYJNEGO CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W ZIELONEJ GÓRZE Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Regulamin
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ. TEMAT: Zagroenia zdrowia ludzi i zwierzt we współczesnym wiecie.
Boena Woniak Nauczyciel biologii w Gimnazjum Nr 1 w Konstantynowie Łódzkim SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ TEMAT: Zagroenia zdrowia ludzi i zwierzt we współczesnym
Bardziej szczegółowoNa podstawie art. 14a 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005r. ze zm.
Na podstawie art. 14a 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005r. ze zm. ) w zwizku z wnioskiem podatnika XXXXXX z dnia 10.11.2005r., uzupełnionego
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O ZORGANIZOWANIE PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO U PRACODAWCY
......dnia... (piecz firmowa zakładu pracy) POWIATOWY URZD PRACY W MALBORKU WNIOSEK O ZORGANIZOWANIE PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO U PRACODAWCY I. DANE DOTYCZCE PRACODAWCY: 1.Nazwa i adres pracodawcy... 2.
Bardziej szczegółowoELEMENT SYSTEMU BIBI.NET. Instrukcja Obsługi
ELEMENT SYSTEMU BIBI.NET Instrukcja Obsługi Copyright 2005 by All rights reserved Wszelkie prawa zastrzeone!"# $%%%&%'(%)* +(+%'(%)* Wszystkie nazwy i znaki towarowe uyte w niniejszej publikacji s własnoci
Bardziej szczegółowoZgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne
Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne dr nauk prawn. Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Łódzki Zgoda pacjenta jako zasada generalna Zgodnie z postanowieniami ustawy z 5 grudnia 1996
Bardziej szczegółowoPrzetarg nieograniczony poniej kwoty okrelonej w art. 11 ust 8 zgodnie z ustaw Prawo zamówie publicznych
Radziejów: Zorganizowanie i przeprowadzenie kursu w kierunku: obsługi wózków widłowych napdzanych silnikami z uprawnieniami do wymiany butli propan butan. Numer ogłoszenia: 132270 2010; data zamieszczenia:
Bardziej szczegółowoNr sprawy.. WNIOSEK w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawnoci
Nr sprawy.. WNIOSEK w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawnoci Uwaga : wszystkie punkty formularza naley dokładnie wypełni duymi drukowanymi literami! Dane wnioskodawcy:..., dnia... Nazwisko
Bardziej szczegółowoDECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych odmawiajca uwzgldnienia wniosku Skarcego w sprawie odmowy sprostowania przez Prezydenta Miasta danych osobowych zawartych w ewidencji prowadzonej
Bardziej szczegółoworealizacja w całoci dostaw urzdze komputerowych i oprogramowania partiami wg potrzeb
Page 1 of 6 Zielona Góra: DOSTAWA URZDZE KOMPUTEROWYCH I OPROGRAMOWANIA Numer ogłoszenia: 240363-2010; data zamieszczenia: 03.09.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie ogłoszenia: obowizkowe.
Bardziej szczegółowoUMOWA Nr... a..., z siedzib w... NIP:... REGON:... któr reprezentuje:... zwanym w dalszej czci umowy Dostawc.
Załcznik Nr 4 do SIWZ UMOWA Nr... została zawarta w dniu...r. w Kolbuszowej po przeprowadzeniu postpowania o zamówienie publiczne w trybie przetargu nieograniczonego pomidzy POWIATEM KOLBUSZOWSKIM, reprezentowanym
Bardziej szczegółowo% &" "# & $" ( "(!"#!'
PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Czstochowie Technika, Informatyka, Inynieria Bezpieczestwa 2013, t. I :"! ; < $" &# '( '" ) $*"!" #$. %#$ 37, 33000!, e-mail: pryimalna@rv.mns.gov.ua $$ % &"
Bardziej szczegółowoUchwała Nr Rady Miasta Ostrowca wi tokrzyskiego z dnia..
Uchwała Nr Rady Miasta Ostrowca witokrzyskiego z dnia.. w sprawie okrelenia rodzaju wiadcze przyznanych w ramach pomocy zdrowotnej dla nauczycieli szkół i placówek owiatowych prowadzonych przez Gmin Ostrowiec
Bardziej szczegółowoPrzetarg nieograniczony poniej kwoty okrelonej w art. 11 ust 8 zgodnie z ustaw Prawo zamówie publicznych
Radziejów: Zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia w kierunku: operator koparko-ładowarki. Numer ogłoszenia: 317164 2010; data zamieszczenia: 04.10.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU usługi Przetarg nieograniczony
Bardziej szczegółowoProgramowanie Obiektowe
Programowanie Obiektowe dr in. Piotr Zabawa IBM/Rational Certified Consultant pzabawa@pk.edu.pl WYKŁAD 1 Wstp, jzyki, obiektowo Cele wykładu Zaznajomienie słuchaczy z głównymi cechami obiektowoci Przedstawienie
Bardziej szczegółowoWspólnicy. Sprawy spółki
Przepisy dotyczce spółki cywilnej zawiera kodeks cywilny (art. 860 875). To forma prowadzenia działalnoci gospodarczej nie przekraczajcej wikszego rozmiaru, czyli jej przychód roczny nie moe przekroczy
Bardziej szczegółowoD E C Y Z J A. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 24 czerwca 2005 r. dotyczca przetwarzania danych osobowych Skarcej przez pracodawc. Warszawa, dnia 24 czerwca 2005 r. GI-DEC-DS- 159/05 D
Bardziej szczegółowoWYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty. ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87
WYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty Zamawiajcy: Powiat Radziejowski ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87 Przedmiot zamówienia: Przewóz osób autokarami
Bardziej szczegółowoReżimy odpowiedzialności prawnej lekarzy za błędy medyczne
Reżimy odpowiedzialności prawnej lekarzy za błędy medyczne Łukasz Dyba Radca prawny Kancelaria Prawna Sokrates Janusz Kaczmarek, Łukasz Dyba i Wspólnicy Spółka Komandytowa Wprowadzenie Niniejszy artykuł
Bardziej szczegółowonastpujce czci (pakiety). Zamawiajcy dopuszcza moliwo złoenia oferty na dowoln liczb pakietów.
1 z 5 2014-10-14 11:41 Pozna: Usługa kompleksowego ubezpieczenia Wielkopolskiego Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej - Curie w Poznaniu Numer ogłoszenia: 340136-2014; data zamieszczenia: 14.10.2014
Bardziej szczegółowoBezpieczestwa Ruchu Drogowego dla dzieci i młodziey oraz elementów dodatkowych.szczegółowy opis
Page 1 of 4 Warszawa: Wykonanie zestawów Bezpieczestwa Ruchu Drogowego dla dzieci i młodziey oraz elementów dodatkowych Numer ogłoszenia: 192509-2009; data zamieszczenia: 30.10.2009 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU
Bardziej szczegółowoWYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty. ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87
WYJCIOWE WYMAGANIA Bdce podstaw do przygotowania oferty Zamawiajcy: Starosta Radziejowski ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, faks 0 54 285 30 87 Przedmiot zamówienia: Archiwizacja powiatowego
Bardziej szczegółowoA. Zakres obowizków pracowniczych z art.100 k.p.
Zakres czynnoci, obowizków, uprawnie i odpowiedzialnoci Pani/Pana... zatrudnionej w Urzdzie Gminy Wilków, na stanowisku: Kierownik Urzdu Stanu Cywilnego i Referatu Spraw Społeczno Obywatelskich. Pani bezporednim
Bardziej szczegółowoUMOWA NR WOA.I.ZZP/WPW/./09 (projekt umowy cz I zamówienia)
Zał Zał. nr 3A Wydatek współfinansowany przez Uni Europejsk ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budetu Województwa Mazowieckiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Bardziej szczegółowoWymierne korzyci wynikajce z analizy procesów
Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIE NNW. Porównanie ofert Pakiet Szkoła 2013
Porównanie ofert Pakiet Szkoła 2013 UBEZPIECZENIE NNW Podstawowe odstpstwa/rónice midzy ofertami przedstawionymi przez Zakłady Ubezpiecze: Concordia Polska TUW Signal Iduna Polska TU S.A. PZU S.A. wiadczenia
Bardziej szczegółowoRegulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie
Załcznik Nr 6 do Regulaminu Organizacyjnego Urzdu Miasta Ktrzyn Nr 15/07 z dnia 16.01.2007 Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Regulamin Audytu Wewntrznego
Bardziej szczegółowoCZY WARTO MIE AUTO NA SPÓŁK Z PRACODAWC?
CZY WARTO MIE AUTO NA SPÓŁK Z PRACODAWC? Artykuł omawia zalety podatkowe umownego ustanowienia pomidzy pracodawc i pracownikiem współwłasnoci samochodu osobowego Cel słubowy, cel prywatny droga pod górk
Bardziej szczegółowoKoszalinie, ul. Partyzantów 15A, Koszalin, woj. zachodniopomorskie, tel , ,
Page 1 of 6 Koszalin: Wykonanie robót budowlanych - rozbiórka całkowita budynków i budowli (zawierajcych azbest) połoonych w miejscowoci Dziki, gmina Szczecinek, powiat szczecinecki, województwo zachodniopomorskie
Bardziej szczegółowoROLA I ZADANIA ZHP W WYCHOWANIU DZIECI I MŁODZIEY
ROLA I ZADANIA ZHP W WYCHOWANIU DZIECI I MŁODZIEY ZWIZEK HARCERSTWA POLSKIEGO (ZHP) - działajca od 1918 r. najwiksza organizacja wychowawcza w Polsce, skupiajca dzieci, młodzie i dorosłych. Załoenia ideowe:
Bardziej szczegółowoDDK-076-115/04/VP Warszawa, 02 czerwca 2004 r.
Korespondencja w sprawie wystpienia Odpowied Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na wystpienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. PREZES URZDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
Bardziej szczegółowoobejmuje usług w zakresie tłumacze (z jzyka polskiego na jzyk obcy, a take z jzyka obcego
Warszawa: wiadczenie usług w zakresie tłumacze jzykowych ZP_9_2012 Numer ogłoszenia: 43569-2012; data zamieszczenia: 23.02.2012 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi Zamieszczanie ogłoszenia: obowizkowe. Ogłoszenie
Bardziej szczegółowoUMOWA o świadczenie usług zdrowotnych
UMOWA o świadczenie usług zdrowotnych Zawarta w dniu r. w Nowym Wiśniczu pomiędzy : Samodzielnym Publicznym Gminnym Zakładem Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Nowym Wiśniczu, przy ul. Podzamcze 4, zarejestrowanym
Bardziej szczegółowoWniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawnoci Uwaga : wszystkie punkty formularza naley dokładnie wypełni duymi drukowanymi literami!
Nr sprawy... Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawnoci Uwaga : wszystkie punkty formularza naley dokładnie wypełni duymi drukowanymi literami!..., data... Nazwisko dziecka i imi (imiona)... Data
Bardziej szczegółowoDECYZJA. Warszawa, dnia 4 padziernika 2004 r. GI-DEC-DS-208/04
Decyzja GIODO z dnia 4 padziernika 2004 r. nakazujca udostpnienie operatorowi telefonii komórkowej, udostpnienie Komendantowi Stray Miejskiej, danych osobowych abonenta telefonu komórkowego, w zakresie
Bardziej szczegółowoD E C Y Z J A. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie
Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 15 lipca 2005 r. dotyczca przetwarzania Danych Osobowych Skarcej przez Bank oraz przekazanie danych osobowych Skarcej celem dochodzenia wierzytelnoci.
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 0150/XLIX/930/06 RADY MIASTA TYCHY z dnia 31 sierpnia 2006r.
UCHWAŁA NR 0150/XLIX/930/06 RADY MIASTA TYCHY z dnia 31 sierpnia 2006r. w sprawie wprowadzenia jednolitego tekstu Statutu samorzdowej instytucji kultury pod nazw Teatr Mały w Tychach Na podstawie art.7
Bardziej szczegółowoZałcznik 29 UMOWA NR... O PRZYZNANIE PODSTAWOWEGO WSPARCIA POMOSTOWEGO
Załcznik 29 UMOWA NR... O PRZYZNANIE PODSTAWOWEGO WSPARCIA POMOSTOWEGO w ramach Priorytetu VI PO KL- Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działania 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsibiorczoci i samozatrudnienia
Bardziej szczegółowoAnaliza polityki WOW NFZ w Poznaniu wobec mieszkaców regionu koniskiego
Analiza polityki WOW NFZ w Poznaniu wobec mieszkaców regionu koniskiego Pogarszajca si sytuacja finansowa WSZ w Koninie wymaga od osób zarzdzajcych podjcia prawidłowych działa, aby doprowadzi do stabilizacji
Bardziej szczegółowoWARUNKI SZCZEGÓŁOWE dostawy szczepionki przeciwko grypie do: Miejskiej Przychodni Wieloprofilowej ródmiecie
WARUNKI SZCZEGÓŁOWE dostawy szczepionki przeciwko grypie do: Miejskiej Przychodni Wieloprofilowej ródmiecie I Informacje ogólne 1.Zamawiajcy Miejska Przychodnia Wieloprofilowa ródmiecie ul. Próchnika 11,
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O PRZETARGU NIEOGRANICZONYM O WARTOCI SZACUNKOWEJ PONIEJ 60 000 EURO
Gmina Bełyce ul. Lubelska 3 24-200 Bełyce tel.: (081) 517-27-28, fax.: (081) 517-25-06 internet: www.belzyce.pl e-mail: belzyce_m@woi.lublin.pl REGON: 000524039 NIP: 717-12-88-833 Nasz znak: SR.7322-3/02/07
Bardziej szczegółowoRegulamin Konkursu JEDZ i LE. Rozdział I Postanowienia Ogólne
Regulamin Konkursu JEDZ i LE Rozdział I Postanowienia Ogólne 1 1. Niniejszy Regulamin okrela zasady, zakres i warunki uczestnictwa w konkursie pod nazw JEDZ i LE ( Konkurs ). 2. Organizatorem Konkursu
Bardziej szczegółowowykonanie prac remontowych Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Wolsztynie. W zakres zadania
Strona 1 z 7 Wolsztyn: REMONT POWIATOWEGO INSPEKTORATU WETERYNARII W WOLSZTYNIE Numer ogłoszenia: 153674-2010; data zamieszczenia: 02.06.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - roboty budowlane Zamieszczanie ogłoszenia:
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia... o zmianie ustawy o urzdach i izbach skarbowych
Projekt z dnia 25.09.06 Ustawa z dnia... o zmianie ustawy o urzdach i izbach skarbowych Art. 1. W ustawie z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzdach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz.1267, z pón.
Bardziej szczegółowoSEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM
Strona 1 z 4 Wrocław: Usunicie skutków po zalaniu pomieszcze w Katedrze Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, ul. Norwida 25/27 RAP 27 2009 Numer ogłoszenia: 112799-2009; data zamieszczenia:
Bardziej szczegółowoSpecyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ)
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) zwany dalej Zamawiajcym z siedzib w Katowicach przy ul. Paderewskiego 32b, zaprasza do złoenia oferty na dostaw sprztu komputerowego 1. Dane zamawiajcego
Bardziej szczegółowospektrofotometrów szt. 4 dla jednostek organizacyjnych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu z
Page 1 of 6 Wrocław: Sprawa RAP/97/2010. Dostawa spektrofotometrów szt. 4 dla jednostek organizacyjnych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu z podziałem na 4 czci. Numer ogłoszenia: 264269-2010; data
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O ZORGANIZOWANIE STAU DLA OSÓB BEZROBOTNYCH
......dnia... (piecz firmowa zakładu pracy) POWIATOWY URZD PRACY W MALBORKU WNIOSEK O ZORGANIZOWANIE STAU DLA OSÓB BEZROBOTNYCH I. DANE DOTYCZCE PRACODAWCY: 1. Nazwa i adres pracodawcy... 2. Miejsce prowadzenia
Bardziej szczegółowoDLA KOGO UMOWY ENTERPRISE?
Kady z Uytkowników posiadajcy co najmniej pakiet B moe zamówi funkcj Umowy Enterprise. Koszt tej modyfikacji to 800 zł netto bez wzgldu na liczb stanowisk. I jak ju wielokrotnie ogłaszalimy, koszt wikszoci
Bardziej szczegółowoProgram Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008.
Załcznik Nr 1 do uchwały Nr XIV/129/08 Rady Gminy Michałowo z dnia 11 stycznia 2008r. Program Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008. Wprowadzenie Aktywna działalno organizacji
Bardziej szczegółowoO W I A D C Z E N I E
Załcznik Nr 2 do Zarzdzenia Nr 14 /05 Starosty Pabianickiego z dnia 12 maja 2005 r... imi i nazwisko pracownika... nazwa komórki organizacyjnej... stanowisko O W I A D C Z E N I E Stwierdzam własnorcznym
Bardziej szczegółowoa... z siedziba w. zarejestrowana w..., pod numerem...
ZAŁCZNIK NR 2 UMOWA O DOSTAW I WYMIAN OKIEN (WZÓR) nr.../2007 W dniu... 2007r. w Głuchołazach pomidzy: Gmin Głuchołazy z siedzib: 48-340 Głuchołazy, ul. Rynek 15 zwan dalej Zamawiajcym, w imieniu której
Bardziej szczegółowoZałcznik do Uchwały nr 93/2006 KRDL z dnia 27 lutego 2006 r. Regulamin zakresu i zasad działania wizytatorów.
Załcznik do Uchwały nr 93/2006 KRDL z dnia 27 lutego 2006 r. Regulamin zakresu i zasad działania wizytatorów. uchwalony przez Krajow Rad Diagnostów Laboratoryjnych uchwał nr 93 /2006 KRDL z dnia 27 lutego
Bardziej szczegółowoIzolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe
Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe W literaturze technicznej mona znale róne opinie, na temat okrelenia, kiedy antena moe zosta nazwana szerokopasmow. Niektórzy producenci nazywaj anten szerokopasmow
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 180 poz Załcznik nr 2
A. DANE IDENTYFIKACYJNE 1. Nazwa pracodawcy:... 2. NIP:... 3. Adres (numer kodu pocztowego, miejscowo, ulica):... Województwo:... Gmina:... Telefon:... Fax:... 4. Dział Gospodarki wg PKD:... B. SUBSTANCJE,
Bardziej szczegółowoGMINNY PROGRAM OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE na rok 2008
Załcznik do uchwały Nr... z dnia...rady Miasta Sandomierza GMINNY PROGRAM OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE na rok 2008 Gminny Program Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie okrela lokaln strategi na rok 2008
Bardziej szczegółowourzdzenia do dekontaminacji misa i modyfikacji właciwoci powłok ochronnych z wykorzystaniem
Page 1 of 5 Wrocław: Opracowanie projektu i wykonanie prototypu urzdzenia do dekontaminacji misa i modyfikacji właciwoci powłok ochronnych z wykorzystaniem techniki tzw. Zimnej plazmy dla Katedry Technologii
Bardziej szczegółowo2. Pielgniarka, połona wykonujca indywidualn praktyk jest obowizana spełnia nastpujce warunki:
Art. 25. 1. Pielgniarka, połona moe wykonywa indywidualn praktyk pielgniarki, połonej lub indywidualn specjalistyczn praktyk pielgniarki, połonej, zwanych dalej odpowiednio "indywidualn praktyk" albo "indywidualn
Bardziej szczegółowoWojewództwo: lubuskie Nazwisko osoby upowanionej do kontaktów: Sebastian Franas
OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU Roboty budowlane Dostawy Usługi SEKCJA I: ZAMAWIAJCY I.1) NAZWA, ADRESY I OSOBY UPOWANIONE DO KONTAKTÓW Nazwa: Akademia Wychowania Fizycznego im. E. Piaseckiego w Poznaniu Zamiejscowy
Bardziej szczegółowoKod CPV 90212000-6 - usługi odnieania 90213000-3 usługi usuwania oblodze
Zatwierdzam : Dyrektor Zarzdu Dróg Powiatowych mgr Zbigniew Zajczkowski SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Znak sprawy ZDP- 343-9/08/pn Kod CPV 90212000-6 - usługi odnieania 90213000-3 usługi usuwania
Bardziej szczegółowoOGÓLNE WARUNKI ZAKUPÓW ALCHEMIA S.A.
Załcznik nr 1 do Aneksu nr 1 z dnia 20.05.2015 r. do Zarzdzenia nr 17/2014 z dnia 28.11.2014 OGÓLNE WARUNKI ZAKUPÓW ALCHEMIA S.A. Warszawa, 20 maja 2015 r. 1 Spis treci 1. Postanowienia ogólne 3 2. Przedmiot
Bardziej szczegółowoPROTOKÓŁ KONTROLI ZAKRES KONTROLI
Zakład Ubezpiecze Społecznych Dane identyfikacyjne płatnika: Oddział w Biłgoraju NIP 5631592076 Wydział Kontroli Płatników Składek REGON 000532406 23-400 Biłgoraj PESEL Najwiksza liczba ubezpieczonych
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY
Załcznik nr 1 do Zarzdzenia nr 148/2015 Dyrektora Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie REGULAMIN ORGANIZACYJNY SPZOZ SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO W KRAKOWIE 1 SPIS TRECI ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE....
Bardziej szczegółowoUchwała Nr VIII/65/07 Rady Miejskiej w Lenicy z dnia 23 kwietnia 2007 r.
Uchwała Nr VIII/65/07 Rady Miejskiej w Lenicy z dnia 23 kwietnia 2007 r. w sprawie okrelenia zasad udzielania dotacji na sfinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy
Bardziej szczegółowoKod pocztowy 00-928. Województwo Mazowieckie. Faks 630-10-19. Adres internetowy (URL) www.mi.gov.pl
OGŁOSZE O ZAMÓWIENIU Roboty budowlane Dostawy Usługi Wypełnia Urzd Zamówie Publicznych Data otrzymania ogłoszenia Numer identyfikacyjny SEKCJA I: ZAMAWIAJCY I.1) OFICJALNA NAZWA I ADRES ZAMAWIAJCEGO Ministerstwo
Bardziej szczegółowoZamawiajcy: Powiat Radziejowski ul. Kociuszki 17 88-200 Radziejów tel. 0 54 285 35 53, 0 54 285 30 18, 0 54 285 06 18 faks 0 54 285 35 53
SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Podstawa prawna: ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówie publicznych ( Pzp ) ( tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z pón. zm. ) Zamawiajcy: Powiat Radziejowski
Bardziej szczegółowoOgólne warunki uczestnictwa w imprezach turystycznych organizowanych przez DLI Travel
...podró marze Ogólne warunki uczestnictwa w imprezach turystycznych organizowanych przez DLI Travel 1. Postanowienia ogólne 1.1. Zawarcie umowy z DLI Travel, wpisanym do Rejestru Organizatorów Turystyki
Bardziej szczegółowoWzór Umowy Nr RAP/54/2010
RAP/54/2010 Załcznik nr 5 do s.i.w.z. Wzór Umowy Nr RAP/54/2010 Zawarta w dniu roku pomidzy: Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu, ul.c.k. Norwida 25/27 50-375 Wrocław, nr identyfikacyjny VAT: 896-000-53-54
Bardziej szczegółowoLiteratura dla ucznia:
PLAN METODYCZNY Prowadzcy: Katarzyna Zgota-Lechowska data: 24.01.2006 Temat: Co to jest biomasa? Cel ogólny: Poznanie pojcia biomasa z uwzgldnieniem charakterystyki moliwoci jej wykorzystania Po zajciach
Bardziej szczegółowoRegulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku
Regulamin Europejskiej Sieci Prewencji Kryminalnej z dnia 25 czerwca 2001 roku Krajowi Przedstawiciele Sieci, Uwzgldniajc Decyzj Rady Unii Europejskiej z 28 maja 2001 roku ( dalej nazywanej Decyzj Rady
Bardziej szczegółowo-OPIS WYMAGA - OPIS ZAKRESU. a. w zakresie usługi b. w zakresie personelu technicznego
BEZPIECZNA PROFESJONALNA USŁUGA SERWISOWA KRYTERIA WYBORU FIRMY SERWISOWEJ NA POZIOMIE WIADCZENIA USŁUGI TIER3/TIER4 dla klimatyzacji precyzyjnej HPAC w obiektach DATA CENTER 1 1. I. Kryterium wymaga str.
Bardziej szczegółowoUMOWA nr. zwan dalej Wykonawc, reprezentowan przez..
GW.ZP.D.272.55.2011.AD. Załcznik nr 3 do SIWZ UMOWA nr Zawarta w dniu.., pomidzy: Województwem Mazowieckiego, reprezentowanym przez... zwanym dalej Zamawiajcym, upowanionym na podstawie umowy Nr 15/GW./GW.4/W/11
Bardziej szczegółowodostawa fabrycznie nowego, bez adnych wad fizycznych i prawnych jednego samochodu osobowego
Page 1 of 6 Zielona Góra: DOSTAWA SAMOCHODU OSOBOWEGO DO PRZEWOZU 9 OSÓB TYPU FURGON Numer ogłoszenia: 64119-2012; data zamieszczenia: 20.03.2012 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie ogłoszenia:
Bardziej szczegółowoUbezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów
Ubezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów Podstawy prawne, zakres i produkty ubezpieczenia Marta Klimkowska-Misiak Przewodnicząca zespołu ds. ubezpieczeń Naczelnej Rady Lekarskiej Agenda 1. Definicja pojęcia
Bardziej szczegółowoZmiany w przepisach dotyczcych tzw. zwolnie grupowych
Zmiany w przepisach dotyczcych tzw. zwolnie grupowych Ustawa z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwizywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczcych pracowników (Dz. U. z 2003r.
Bardziej szczegółowo