SYSTEMY MULTIMEDIALNE Dr hab. inż. Ryszard J. Zieliński

Transkrypt

1 WYKŁAD semestr zimowy 2002 SYSTEMY MULTIMEDIALNE Dr hab. inż. Ryszard J. Zieliński Politechnika Wrocławska Instytut Telekomunikacji i Akustyki Ryszard.Zielinski@pwr.wroc.pl Spis treści Wprowadzenie - co to są multimedia? Rozwój sieci telekomunikacyjnej Przewodowe SSDA - co to jest FITL? Budowa, architektury, typy... Usługi w sieci dostępowej Radiowe systemy dostępu abonenckiego Architektura i dwie ścieżki rozwoju Systemy naziemne Systemy satelitarne Perspektywy i podsumowanie Ryszard Zielińki 2

2 Wprowadzenie Co to są usługi multimedialne??? Możliwości łącznej prezentacji różnych źródeł danych Najbardziej rozpowszechnione są: tekst, dźwięk, obraz: nieruchomy, ruchomy. Nie wymaga się transmisji danych z odległych źródeł. Ryszard Zielińki 3 Wprowadzenie Co to są transmisje multimedialne??? Wspólna transmisja i prezentacja danych multimedialnych. W definicji nie ujęto wymagań związanych z pracą systemu w czasie rzeczywistym. Jakość świadczonych usług QoS (Quality of Service)??? Ryszard Zielińki 4

3 Wprowadzenie Multimedia to ABC A - Applications (Aplikacje) B - Broadband Access (Szerokopasmowy dostęp) - transmisja C - Convergence (Zbieżność technologii) - poszczególne elementy pasują do siebie Ryszard Zielińki 5 Kto normalizuje multimedia? ETSI - Multimedia Project Podstawowe cele: zidentyfikować i zdefiniować scenariusze dla multimediów mające szansę na rynku i które mogą być wykorzystane w istniejących i przyszłych sieciach zidentyfikować obszary możliwej normalizacji koordynacja prac normalizacyjnych w ramach ETSI i na zewnątrz Ryszard Zielińki 6

4 Koordynacja prac z: International Multimedia Teleconferencing Community (IMTC) ( H.323 Forum ( Zainicjowanie w ITU-T prac nad: T.120, H.320, H.324 pierwsze implementacje VoIP - transmisja danych przy użyciu DTMF i dynamiczne przydzielanie adresów IP rozpowszechnianie IPv6 Ryszard Zielińki 7 Koordynacja prac z: Multimedia Communication Forum (MMCF) (1993 r) Dostępne dość stare dokumenty Ryszard Zielińki 8

5 ETSI - kluczowe zagadnienia: Stworzenie listy pożądanych aplikacji i usług multimedialnych Opracowanie funkcjonalnego modelu aplikacji multimedialnych - model odniesienia został określony Identyfikacja obszarów dotychczas nie objętych normalizacją Identyfikacja prac do wykonania w określonych Komitetach Technicznych Stan wyjściowy to analiza dotychczasowych prac z zakresu multimediów w ETSI Ryszard Zielińki 9 Dostęp - od PSTN do multimediów Rozwoju zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne klasyczne: przy użyciu analogowego łącza miedzianego: POTS Plain Old Telephone Service telefonia głosowa, transmisja faksymilowa (faks), transmisja danych o szybkości nie przekraczającej 4,8 kb/s Ryszard Zielińki 10

6 Dostęp - od PSTN do multimediów rozwój techniki cyfrowej - ISDN - pierwsze publiczne cyfrowe łącze do NT (Network Termination) ISDN Integrated Service Digital Network Integracja usług: przenoszenia teleusług usług dodatkowych Ryszard Zielińki 11 Dostęp - od PSTN do multimediów ISDN - usługi przenoszenia: podstawowe BRA (Basic Rate Access): 2B+D=2x64+16 kb/s np. do przesyłania sygnałów: -głosowych z blokową strukturą ramki 125 µs i szybkoscia 64 kb/s (64 kb/s, 8 khz structured), - dowolnych (64 kb/s unrestricted, 8 khz) pierwotne (pierwotnogrupowe) PRA (Primary Rate Access): 2048 kb/s Ryszard Zielińki 12

7 Dostęp - od PSTN do multimediów ISDN - teleusługi telefonia 3,1 khz telefonia 7 khz teletex telefaks G 2/3 telefaks G 4 wideotekst tryb fotograficzny (tekst alfanumeryczny + obraz o jakości zdjęcia) Ryszard Zielińki 13 Dostęp - od PSTN do multimediów ISDN - usługi dodatkowe np.: CLIP - prezentacja nr abonenta wywołującego CLIR - blokada prezentacji nr ab. wywołującego CW - inform. o połączeniu oczekującym 3PTY - połączenie trójstronne CFB - przekierowanie w przypadku zajętości CFU - bezwarunkowe przełączanie wywołań AOC - zestaw usług - informacja o opłacie... Ryszard Zielińki 14

8 Dostęp - od PSTN do multimediów ISDN jest kojarzony z: komutacją połączeń symetrycznym kanałem transmisyjnym Ryszard Zielińki 15 Dostęp - od PSTN do multimediów Dalszy rozwój: wyższe szybkości transmisji cyfrowej w linii abonenckiej, DSL (Digital Subscriber Line): HDSL (High data rate DSL) SDSL (Single line DSL) potrzeba asymetrii łącza związana z dostępem do sieci pakietowych: ADSL (Asymetric Digital Subscriber Line), RADSL (Rate Adaptive DSL) VDSL (Very high data rate DSL) Dlaczego system dostępowy? Ryszard Zielińki 16

9 Dlaczego system dostępowy? Urządzenie abonenta Urządzenie współpracujące INFORMACJA Public Switched Telephone Network Sieć z komutacją: połączeń PSTN NT DOSTĘP Sieć szkieletowa Brzeg sieci PoP PDN Packet Data Network pakietów Ta odległość nie może być duża Point Of Presence Punkt udostępniania usług Ryszard Zielińki 17 Domeny domena użytkownika (terminal użytkownika: ruchomy, stacjonarny, przenośny) domena dostępowa (sieć dostępowa) domena sieci szkieletowej (sieć szkieletowa) domena treści (usługi, aplikacje) Domena użytkownika Domena dostępu Percepcja użytkownika: Dostęp do treści Bieżąca ścieżka dostępu do treści Domena treści Domena sieci szkieletowej Ryszard Zielińki 18

10 Realizacja poszczególnych domen Treść /Server GII /Sieć szkieletowa Sieć dostępowa Użytkownik /klient Internet Globalny ATM Satelitarna ADSL /skrętka Set-Top Box Broadcast Regionalny ATM Rozsiewcza dystrybucja HFC /optyczna LMDS /radiowa stacjon. TV / Monitor Video Sieci IP Sieci satelitarne UMTS /radiowa CATV /kablowa Rozprowadzająca sieć energetyczna PC Ryszard Zielińki 19 Struktura współczesnej sieci telekomunikacyjnej Terminale Domena użytkownika Mobile TE Domena sieci dostępowej Sieć dostępowa Domena transp. sieci szkieletowej Szkieletowa sieć transp. Domena sieci dostępowej Sieć dostępowa Domena aprowizacyjna usług Możliwości aprowizacji usług UIM Mobile TE Fi xed TE UIM Fi xed TE End-to-end aplikacje i usługi Treść Domena usług i aplikacji Ryszard Zielińki 20

11 APLIKACJE/ USŁUGI SIEĆ SZKIELETOWA SIEĆ DOSTĘPOWA URZĄDZENIA KOŃCOWE APLIKACJE USŁUGI Ryszard Zielińki 21 Struktura sieci telekomunikacyjnej Klienci Klienci Klienci Klienci Sieć dostępowa Sieć dystrybucyjna Sieć transportowa Klienci Klienci Klienci Obszar sieci transportowej (dalekosiężnej) Obszar sieci dystrybucyjnej (brzeg sieci transportowej) Obszar sieci dostępowej Klienci Klienci Klienci Ryszard Zielińki 22

12 Sieci z komutacją łączy czy pakietów? Typowe charakterystyki źródeł sygnału: Najbardziej rozpowszechnione są źródła sygnału o charakterze: ciągłym, np.: sygnał mowy kodowany PCM lub wokoderowo, sygnały wizyjne np. MPEG-2, impulsowym, np.: bankomat weryfikujący karty kredytowe, komputer z dostępem do usługi WWW. Ryszard Zielińki 23 Jak transportować dane? Transmisja sygnału o charakterze ciągłym: Optymalne rozwiązanie - komutacja łączy (zestawienie połączenia a następnie transmisja danych użytkownika z danymi sygnalizacyjnymi) Transmisja sygnału o charakterze impulsowym: Optymalne rozwiązanie - komutacja pakietów (bezpołączeniowa transmisja pakietów zawierających również informacje sygnalizacyjne Ryszard Zielińki 24

13 TRANSMISJA SYGNAŁU O CHARAKTERZE CIĄGŁYM W SYSTEMIE Z KOMUTACJĄ POŁĄCZEŃ (system klasyczny) SYSTEM DOSTĘPOWY SIEĆ SZKIELETOWA Sygnalizacja Nawiązanie połączenia SYSTEM DOSTĘPOWY Sygnalizacja Sygnalizacja Źródło sygnału o charakterze ciągłym Zasoby systemu: kanały częstotliwościowe szczeliny czasowe kody rozpraszające Ryszard Zielińki 25 TRANSMISJA SYGNAŁU O CHARAKTERZE IMPULSOWYM W SYSTEMIE Z KOMUTACJĄ PAKIETÓW (system klasyczny) SYSTEM DOSTĘPOWY SIEĆ SZKIELETOWA SYSTEM DOSTĘPOWY Źródło sygnału o charakterze impulsowym Treść Wspólne zasoby systemu kanały częstotliwościowe szczeliny czasowe kody rozpraszające Zakończenie Nagłówek Symetryczne asymetryczne jednokierunkowe Ryszard Zielińki 26

14 TRANSMISJA SYGNAŁU O CHARAKTERZE IMPULSOWYM W SYSTEMIE Z KOMUTACJĄ POŁĄCZEŃ SYSTEM DOSTĘPOWY SIEĆ SZKIELETOWA Sygnalizacja Nawiązanie połączenia SYSTEM DOSTĘPOWY Sygnalizacja Źródło sygnału o charakterze impulsowym Zasoby systemu: kanały częstotliwościowe szczeliny czasowe kody rozpraszające Skuteczność:! Ryszard Zielińki 27 Problem podstawowy: 1. Czy można w skuteczny sposób przenosić ruch o charakterze impulsowym poprzez łącza komutowane? 2. Czy można w skuteczny sposób przenosić ruch o charakterze ciągłym poprzez łącza z komutacją pakietów? Ryszard Zielińki 28

15 Skuteczny sposób? Angażowanie jak najmniejszych zasobów systemu: kanałów częstotliwościowych, szczelin czasowych, kodów rozpraszających, Innych zasobów, do przesyłania danych użytkownika ( netto ) z określoną dopuszczalną jakością, tzn.: w określonym czasie, z dopuszczalnym opóźnieniem, z dopuszczalną stopą błędów, z dopuszczalną fluktuacją opóźnienia, z dopuszczalnym: CIR, FER, WER,... Ryszard Zielińki 29 Sieć z komutacją kanałów (połączeń) Telefon Centrala Centrala Telefon Zestawienie transmisja numeru 1 Identyfikuj ścieżkę rezerwój zasoby 2 transmisja numeru 3 Identyfikuj ścieżkę rezerwój zasoby 4 do 10 s dzwonienie 5 akceptacja połączenia 8 akceptacja połączenia 7 słuchawka podniesiona 6 połączenia wymiana danych 9 rozłaczenie słuchawka odłożona 10 zakończ połączenie zwolnij zasoby 11 zakończ połączenie 12 zakończ połączenie zwolnij zasoby 13 połączenie zakończone 14 połączenia Ryszard Zielińki 30

16 Sieć z komutacją pakietów Terminal A wyślij do terminala B (1) Ruter 1 Ruter 2 Ruter 3 odnajdź najbliższy (2) ruter wyślij do terminala B (3) odnajdź najbliższy (4) ruter wyślij do terminala B ruter uszkodzony (5) Terminal B wyślij do terminala B (3) odnajdź najbliższy ruter wyślij do terminala B (4) odnajdź najbliższy (5) ruter wyślij do terminala B (6) Ryszard Zielińki 31 Etap 1 (TAK BYŁO) CENTRALE KOŃCOWE 15 tys. 20 tys. 40 tys. Wady: długość pętli miedzianej do km obniżenie jakości duży koszt utrzymania Ryszard Zielińki 32

17 Etap 2 (TAK ROZWIJANO) DUŻE CENTRALE + KONCENTRATORY 4 tys. 2 tys. 4 tys tys. 3 tys tys. 2 tys. 4 tys tys. 4 tys. 8 tys. 4 tys. Ryszard Zielińki 33 Etap 2 DUŻE CENTRALE + KONCENTRATORY OK Telefonia klasyczna ISDN Wąskopasmowa transmisja danych!? Szerokopasmowa transmisja danych > 2 Mb/s Usługi multimedialne Ryszard Zielińki 34

18 Etap 3 TAK SIĘ TO ROBI TERAZ DUŻE CENTRALE + SIEĆ DOSTĘPOWA tys tys tys. Ryszard Zielińki 35 OAN - Optical Access Network Pojemne centrale końcowe Rozwinięta sieć dostępowa Przezroczysta dla usług świadczonych przez centrale OLT - światłowodowe zakończenie linii - światłow. urządzenie sieciowe ODN - światłow. sieć dystrybucyjna Ryszard Zielińki 36

19 FITL - Fibre In The Loop Doprowadzenie światłowodu do: mieszkania FTTH (Fibre To The Home) budynku FTTB (Fibre To The Building) szafki ulicznej FTTC (Fibre To The Curb)... Ryszard Zielińki 37 STRUKTURA FITL WĘZEŁ UDOSTĘPNIANIA USŁUG Strona sieci SNI OLT ODN Strona użytkownika UNI USŁUGI Ryszard Zielińki 38

20 OLT Styk z siecią telekomunikacyjną Sygnalizacja dla POTS, ISDN BRA i PRA - V5.1 lub V5.2 Sumuje i przetwarza ruch ze wszystkich Często decyduje o sprawności sieci Ryszard Zielińki 39 ODN Sieć światłowodowa - transmisja w obu kierunkach dla pary włókien - simpleks dla jednego włókna: dipleks - różne okna optyczne dupleks - to samo okno optyczne pierścienie SDH - wzrost niezawodności standardowa szybkość transmisji E1 (nxe1) różne topologie ODN Ryszard Zielińki 40

21 Funkcja - przedłużenie interfejsów centrali lub węzła udostępniania usług konwersja sygnałów elektrycznych na optyczne przetwornik A/C dla sygnałów akustycznych szeroki zbiór interfejsów: wąskopasmowych: 64 kb/s, nx64 kb/s, do 2 Mb/s szerokopasmowych: od 2 Mb/s do 25 Mb/s (ATM) konstrukcja modułowa: moduły procesora, krosownicy, zasilania, zarządzania, transmisyjne (xdsl, SDH) Ryszard Zielińki 41 STRUKTURA FITL C.D. PSTN ISDN Światłowodowe zakończenie linii ODN Światłowodowe urządzenie końcowe POTS ISDN ADSL W A N FR, ATM, Internet OLT PIERŚCIEŃ GWIAZDA KASKADA + mieszane SIECI: VIDEO DANE xdsl LL VPN VPN LAN MAN Linie dzierżawione Zarządzanie Ryszard Zielińki 42

22 TOPOLOGIE FITL OLT OLT PoP Topologia punkt - punkt PoP Topologia z pierścieniem SDH OLT OLT PoP Topologia gwiazdy PoP Topologia kaskady Ryszard Zielińki 43 PRZYKŁAD APLIKACJI FITL CENTRALA KOŃCOWA V5.2 OLT (FTTB) STM-1 ODN Usługi: 60 POTS 8 ISDN BRA 8 ISDN 128/64 4 nx64 (V.35) 8 E1 G.703 (FTTC) STM-1 Usługi: 60 POTS 8 ISDN BRA 1 ISDN PRA 4 nx64 (V.36) STM-1 (FTTB) Usługi: 60 POTS 8 ISDN BRA 16 ISDN 128/64 4 nx64 (V.35) 8 E1 G HDSL 2Mb/s 4x 2Mb/s Usługi: 60 POTS 8 ISDN BRA (FTTC) Ryszard Zielińki 1 nx64 (V.35) 44

23 UDOSTĘPNIANE USŁUGI tradycyjna telefonia (POTS) aparaty samoinkasujące dostęp podstawowy ISDN-BRA dostęp pierwotnogrupowy ISDN-PRA cyfrowe łącza dzierżawione: V5.2 (V5.1) transmisja pakietowa transmisja n x 64 kb/s transmisja 2 Mb/s Frame Relay, PPP (V.35, V.36, X.21, V.24, G.703/G.704) Ryszard Zielińki 45 UDOSTĘPNIANE USŁUGI C.D. RZADZIEJ IMPLEMENTOWANE analogowe łącza dzierżawione ADSL w oparciu o ATM lub HDSL Ethernet w oparciu o HDSL oraz xdsl ATM od 2 do 34 Mb/s TCP/IP Ryszard Zielińki 46

24 STYKI ELEKTRYCZNE i OPTYCZNE od strony sieci teletransmisyjnej zgodne z wymaganiami systemów PDH i SDH od strony sieci dostępowej zgodne z wymaganiami sieci pasywnych PON wymaganiami sieci aktywnych AON struktury typu punkt-punkt interfejsy abonenckie: POTS, HDSL, ISDN, ADSL, VDSL, CATV sygnalizacja wąskopasmowa V5.1, V5.2, RSU sygnalizacja szerokopasmowa VB5.1, VB5.2 styk Q3 dla potrzeb zarządzania styk do sieci ATM oprogramowanie zorientowane obiektowo Ryszard Zielińki 47 Inne stosowane xdsl Skrót DSL HDSL Nazwa oryginalna Digital Subscriber Line High data rate DSL Maks. długość łącza [km] Szybkość transmisji [kb/s] 5, , SDSL Single line DSL 3, ADSL Asymetric DSL 3,0 6,0 (*) RADSL VDSL Rate Adaptive DSL Very high data rate DSL (*) dla wyższych szybkości zasięg jest mniejszy 3,6 (*) ,3 1,5 (*) Tryb transmisji dupleks dupleks dupleks dupleks dupleks dupleks do abonenta od abonenta do abonenta od abonenta do abonenta od abonenta Przeznaczenie transmisja cyfrowa głosu i danych, stosowana na potrzeby ISDN BRA Transmisja strumieni T1/E1, dostep do LAN i WAN Transmisja strumieni T1/E1, dostep do LAN i WAN Dostęp do Internetu, wideo na żądanie, dostęp do LAN, interaktywne usługi multimedialne Podobnie jak ADSL, lepsze wykorzystanie pasma transmis. Podobnie jak ADSL oraz telewizja HDTV Ryszard Zielińki 48

25 Przewodowe systemy dostępowe Lp. Nazwa systemu Nazwa dostawcy Nazwa producenta 1 FDS-1 Biatel AFC 2 FastLink Siemens Siemens AN Alcatel Alcatel 4 C-MUX Marconi Marconi 5 FDS-1 HL Biatel - AFC 6 AnyMedia Lucent Tech. Lucent Tech. 7 UMC 1000E MAW Telecom AFC 8 Tadimux-S Computex Telecom. ECI 9 UMUX 1500 Ascom Ascom 10 Access 300 Ericsson Ericsson 11 SDA DGT DGT 12 LiteSpan Alcatel Alcatel 13 ANS/DMS Marconi Marconi 14 BroadAccess Acnet ADC Teledata Ryszard Zielińki 49 Przewodowe systemy dostępowe Harmonogram badań BroadAccess ANS/DMS LiteSpan SDA FastLink (3) ACCESS300 UMUX1500 Tadimux-S FastLink (2) UMC1000E AnyMedia FDS-1 HL C-MUX 1575 AN FastLink (1) FDS Ryszard Zielińki 50

26 Przykłady: Fastlink - architektura Abonenci Sieć transmisyjna i dystrybucyjna LCT OS 2 Mt/s 2x2 Mb/s 34 Mb/s 34 Mb/s ODT 2 Mb/s V.51 CATV RBS CENTRALA VF, ISDN-BA POTS ISDN-BA 64-kb/s LL analogowa nx64-kb/s LL nx 64-kb/s LL POTS ISDN-BA LL analogowa ODT 155/622 Mb/s OLT 2 Mb/s LL 64 kb/s LL Sieć transmisji danych 2 Mt/s LL < 64 kt/s LL NT 2 Mb/s, 2x2 Mb/s 34 Mb/s POTS, ISDN-BA 2 Mb/s, 2x2 Mb/s, Uk0 CATV (ang. Community Antenna TV) LCT (ang. Local Craft Terminal) LE (ang. Local Exchange) LL (ang. Leased Line) OS (ang. Operations System) NT (ang. Network Termination) ODT (ang. Optical Distant Terminal) OLT (ang. Optical Line Termination) (ang. Optical Network Unit) POTS (ang. Plain Old Telephone Service) Ryszard Zielińki 51 Fastlink - elementy składowe OLT podłączone od strony centralowej za pomocą interfejsu V5.1, odległe zakończenie optyczne ODT (Optical Distant Terminal) - pełni rolę pasywnego odgałęźnika sygnałów CATV; dla cześci telekomunikacyjnej stanowi wezeł SDH, który zbiera strumienie STM-1 ringów dostępowych w jeden glówny strumien STM-4 skierowany do OLT, podłączone są do pętli swiatłowodowej stanowią węzły dostępowe dla abonentów, zakończenia sieci NT. Ryszard Zielińki 52

27 Fastlink - moduły AMX (Access Multiplexer), COT (Central Office Terminal), HMX (HDSL Terminal Multiplexer) CMX (Crossconnect Multiplexer), CMXII (Crossconnect Multiplexer II), OMX2 (Optical Multiplexer 2x2 Mb/s), OMX16 (Optical Multiplexer 16x2 Mb/s). Ryszard Zielińki 53 Typy - skalowalność systemu 30 FTTB/FTTC (maks. 30 abonentów), 30F FTTB/FTTC (maks. 30 abonentów, zdalne zasilanie), 120 FTTB/FTTC (maks. 120 abonentów), 120F FTTB/FTTC (maks. 120 abonentów, zdalne zasilanie), 240LD wireless FTTB/FTTC (maks. 120 abonentów, 8x2 Mb/s łącza dzierżawione LL i 60 RBS), 240L FTTB/FTTC (maks. 240 abonentów, 8x2 Mb/s łącza dzierżawione LL), 240C FTTB/FTTC (maks. 240 abonentów), 480L FTTB/FTTC (maks. 480 abonentów, 16x2 Mb/s łącza dzierżawione LL). Ryszard Zielińki 54

28 Fastlink - urządzenia abonenckie NT Typ NT12C NT12CP NT220 NTU Interfejsy Abonenckie 1x2 Mb/s linia dzierżawiona, 1x2 Mb/s linia dzierżawiona, (ISDN-PRA) 2x2 Mb/s linia dzierżawiona, 64 kb/s linia dzierżawiona (V.24, V.35, V.36, X.21). Ryszard Zielińki 55 Fastlink - podstawowa konfiguracja Cyfrowa pętla abonencka DLC (Digital Loop Carrier) Abonenci Centrala / Sieć transmisji danych OLT POTS ISDN-BA LL analogowa / cyfrowa AMX 2 Mb/s (Sygnalizacja - V 5.1) COT VF ISDN-BA LL analogowa/cyfrowa COT (ang. Central Office Terminal) (ang. Optical Network Unit) LE (ang. Local Exchange) AMX (ang. Access Multiplexer) RPU (ang. Remote Power Supply) LL (ang. Leased Line) OLT (ang. Optical Line Termination) Ryszard Zielińki 56

29 Fastlink - rzeczywista instalacja System nadzoru ACCESS INTEGRATOR OLT CENTRUM 7 2 x pierścień STM-1 do 126 x 2Mb/s kanałów ( 112x2Mb/s wykorzystane) STM1 STM1 STM4 ring STM4 STM4 16x2 Mb/s 16x2 Mb/s 16x2 Mb/s 16x2 Mb/s 16x2 Mb/s 16x2 Mb/s Połaczenie do centrali poprzez: 7 modułów z 16x2Mb/s -kanałami 12 16x2 Mb/s Multiplekser dostępowy SDH (SMA-1) PON - Pasywna Sieć Optyczna 1 Sygnał CATV do Stacja czołowa za pośrednictwem PON Centrum operatora sieci kablowej TV Ryszard Zielińki 57 ZALETY FITL Udostępnianie usług transmisji danych Elastyczność i skalowalność: dopasowanie architektury do warunków rzeczywistych budowa modułowa realizacja zróżnicowanych potrzeb blokowa budowa oprogramowania łatwe wdrażanie nowych usług Ryszard Zielińki 58

30 PODSUMOWANIE Gwałtowny rozkwit Opracowanie standardu FITL ITU G.902 prace nad dalszym ujednoliceniem i standardami Elastyczność stawia duże wymagania dla stosowanych urządzeń Ryszard Zielińki 59