Ćwiczenie PA2. Projektowanie układów sekwencyjnych
|
|
- Ksawery Klimek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 - laboratorium Ćwiczenie PA2 Instrukcja laboratoryjna Opracował : dr inŝ. Wieńczysław J. Kościelny Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Warszawa 2009
2 PROJEKTOWANIE UKŁADÓW SEKWENCYJNYCH Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z asortymentem, budową i funkcjonowaniem elementów pneumatycznych i elektropneumatycznych układów sterowania, nabycie praktycznych umiejętności związanych z tworzeniem schematów układów pneumatycznych i elektropneumatycznych realizujących załoŝone zadania sterowania oraz z praktyczną realizacją, uruchamianiem i badaniem właściwości takich układów. Niezbędna znajomość zagadnień: symbolika zaworów pneumatycznych i elementów stykowo-przekaźnikowych, metodyka syntezy układów sekwencyjnych o programach liniowych. 1. WPROWADZENIE 1.1. STRUKTURA PNEUMATYCZNYCH I ELEKTROPNEUMATYCZNYCH UKŁADÓW STEROWANIA W kaŝdym pneumatycznym (rys. 1) lub elektropneumatycznym układzie sterowania moŝna wyodrębnić część energetyczną (układ napędowy), część sterującą oraz zespół przygotowania powietrza. Rys. 1. Przykładowy schemat pneumatycznego układu sterowania Zespół przygotowania powietrza (rys. 2) zwykle składa się z filtru zatrzymującego zanieczyszczenia zawarte w doprowadzanym rurociągiem spręŝonym powietrzu, zaworu redukcyjnego ustawiającego poŝądaną wartość ciśnienia powietrza dostarczanego do układu i zwykle smarownicy wprowadzającej czynnik smarny do powietrza zasilającego układ. Filtr i zawór redukcyjny często stanowią jeden zespół konstrukcyjny rys. 2c. Elementy funkcjonalne układu pneumatycznego, oprócz elementów wykonawczych, filtru i smarownicy nazywane są ogólnie zaworami. Część energetyczna układ napędowy pneumatycznego lub elektropneumatycznego układu sterowania, przetwarza energię spręŝonego powietrza na energię mechaniczną, wprawiając w ruch napędzane urządzenie. Układ napędowy składa się z elementu wykonawczego, którym najczęściej jest siłownik pneumatyczny (na rys. 1 - element 1A) i tzw. zaworów roboczych elementów dostarczających w odpowiedni sposób spręŝone powietrze do elementu wykonawczego. 2
3 a) a) b) c) Rys. 2. Zespół przygotowania powietrza: a) - rysunek poglądowy, b) symbol, c) - widok Niezbędnym elementem układu napędowego jest roboczy zawór rozdzielający (na rys. 1 - element 1V2), umoŝliwiający wprowadzanie spręŝonego powietrza do odpowiedniej komory siłownika w celu spowodowania ruchu tłoka w poŝądanym kierunku. Zwykle pomiędzy rozdzielającym zaworem roboczym i siłownikiem umieszcza się dodatkowe zawory robocze - tzw. zawory dławiąco-zwrotne (na rys. 1 - element 1V1), ograniczające natęŝenie przepływu powietrza wypływającego z siłownika, dla uzyskania poŝądanych prędkości ruchu tłoka. Zadaniem części sterującej układu pneumatycznego lub elektropneumatycznego jest sterowanie roboczym zaworem rozdzielającym. Część sterująca układu pneumatycznego zawiera: - zawory sygnałowe: elementy operatorskie przyciski lub przełączniki umoŝliwiające oddziaływanie obsługi na układ (na rys. 1 - zawór 1S1), zawory informujące o stanie procesu (na rys. 1 - zawory 1S2 i 1S3), - zawory przetwarzające informacje przetwarzające sygnały zaworów sygnałowych (na rys. 1 - zawór 1V3) i wytwarzające sygnały sterujące zaworami roboczymi. Schemat układu pneumatycznego nie przedstawia rzeczywistego przestrzennego rozmieszczenia elementów składowych; przedstawia natomiast w uporządkowany sposób połączenia sygnałowe pomiędzy elementami oraz układ przewodów do doprowadzenia spręŝonego powietrza jako czynnika roboczego. Schemat układu pneumatycznego ma strukturę warstwową. Dolną warstwę zajmuje zespół przygotowania powietrza z rozgałęzieniami do przewodów zasilających inne elementu układu. WyŜszą warstwę stanowią wszystkie elementy sygnałowe, niezaleŝnie od ich rzeczywistego usytuowania. Na przykład, występujące w tej warstwie (rys. 1) zawory sygnałowe 1S2 i 1S3 słuŝą do wytwarzania sygnałów informujących o zajęciu przez tłoczysko siłownika połoŝenia wycofanego (zawór 1S2) i wysuniętego (zawór 1S3). W rzeczywistym układzie znajdują się przy siłowniku, o czym informują umieszczone przy symbolu siłownika kreski z symbolami tych zaworów. 3
4 Ponad warstwą zaworów sygnałowych umieszcza się warstwę z zaworami przetwarzającymi informacje (przetwarzającymi sygnały elementów sygnałowych; na rys. 1 - zawór koniunkcji 1V3). Kolejną wyŝszą warstwę stanowią zawory robocze, sterowane sygnałami zaworów przetwarzających informacje lub bezpośrednio sygnałami zaworów sygnałowych. Górną warstwą schematu układu pneumatycznego stanowią zawory robocze. W elektropneumatycznych układach sterowania występuje sterowana sygnałami elektrycznymi pneumatyczna część energetyczna (napęd elektropneumatyczny) i elektryczna część sterująca. Na schematach układów elektropneumatycznych obie części przedstawiane są oddzielnie - rys. 3. a) b) Rys. 3. Elektropneumatyczny układ sterowania: a) schemat poglądowy, b) schemat właściwy 1.2. PNEUMATYCZNE ELEMENTY WYKONAWCZE Pneumatycznymi elementami wykonawczymi są: silniki pneumatyczne, inne elementy wykonawcze (chwytaki, dysze rozpylające, strumieniowe urządzenia do transportu elementów, do transportu materiałów sypkich i wiele innych). Silniki to urządzenia przetwarzające energię zasilania na energię mechaniczną ruchu liniowego lub obrotowego. Ze względu na rodzaj wykonywanych ruchów silniki pneumatyczne dzielą się na: - silniki pneumatyczne o ruchu posuwisto-zwrotnym (siłowniki pneumatyczne), - silniki pneumatyczne o ruchu obrotowo-zwrotnym (siłowniki wahadłowe), - silniki pneumatyczne o ruchu obrotowym (silniki pneumatyczne). W praktyce wykorzystuje się silniki pneumatyczne działające na wielu róŝnych zasadach. Najczęściej wykorzystywanymi silnikami o ruchu posuwisto zwrotnym są siłowniki tłokowe dwustronnego i jednostronnego działania. 4
5 Rys. 4. Siłownik dwustronnego działania W siłowniku dwustronnego działania (rys. 4), w wyniku doprowadzenia spręŝonego powietrza do otworu w pokrywie tylnej, tłok przesuwa się do zetknięcia się z pokrywą przednią, wypychając przy tym do atmosfery powietrze z komory podtłokowej. Aby wywołać ruch powrotny, naleŝy spręŝone powietrze doprowadzić do otworu w pokrywie przedniej, a otwór w pokrywie tylnej połączyć z atmosferą. Siłownik dwustronnego działania wykonuje ruchy w obu kierunkach pod wpływem działającego na tłok ciśnienia spręŝonego powietrza. W siłowniku jednostronnego działania (rys. 5) pod wpływem spręŝonego powietrza tłok wykonuje tylko ruch w jedną stronę; ruch powrotny dokonuje się pod wpływem spręŝyny powrotnej lub siły zewnętrznej. Siłownik jednostronnego działania ma tylko jeden otwór do wprowadzania spręŝonego powietrza w celu wywołania ruchu tłoka. Rys. 5. Siłownik jednostronnego działania: 1 - tłok, 2 - tłoczysko, 3 - spręŝyna powrotna, 4 - wkład filtrujący Wytrzymałość tłoczysk na wyboczenie ogranicza moŝliwość konstruowania siłowników o długich skokach (powyŝej 1m). W nowoczesnych urządzeniach znalazły zastosowanie siłowniki beztłoczyskowe cięgnowe, ze sprzęŝeniem magnetycznym i tzw. szczelinowe. Wadą siłowników cięgnowych (rys. 6) jest mało zwarta konstrukcja. W siłownikach ze sprzęŝeniem magnetycznym (rys. 7) elementem wprawiającym w ruch napędzany zespół jest nie związane mechanicznie z tłokiem suwadło (wózek, zabierak). Suwadło nadąŝa za tłokiem dzięki siłom przyciągania pomiędzy magnesami tłoka i magnesami suwadła. 5
6 a) b) Rys. 6. Siłownik beztłoczyskowy cięgnowy: a) budowa, b) widok zewnętrzny Rys. 7. Siłownik beztłoczyskowy ze sprzęŝeniem magnetycznym W siłownikach szczelinowych (rys. 8 i 9) tłok jest mechanicznie związany z zewnętrznym elementem ruchomym (wózkiem) za pomocą tzw. płetwy, przesuwającej się wraz z tłokiem i wózkiem w szczelinie cylindra. Wyeliminowanie tłoczyska umoŝliwia konstruowanie siłowników o bardzo duŝych skokach do kilkunastu metrów. Zaletą siłowników beztłoczyskowych jest niezmienność gabarytów w róŝnych fazach pracy. Rys. 8. Siłownik beztłoczyskowy szczelinowy budowa wewnętrzna 6
7 Rys. 9. Siłownik beztłoczyskowy szczelinowy widok zewnętrzny Do wywoływania ruchów postępowych oprócz siłowników tłokowych wykorzystuje się szereg innych rodzajów siłowników. Na rys. 10 pokazano tzw. siłowniki workowe, wykorzystywane jako podnośniki. Ze względu na duŝą powierzchnię, na którą działa ciśnienie, umoŝliwiają one wytwarzanie bardzo duŝych sił. Są to siłowniki jednostronnego działania. Pneumatyczne materace przeciwodleŝynowe są zespołem wielu miniaturowych siłowników workowych. Rys. 10. Siłowniki workowe Siłownikami jednostronnego działania są takŝe tzw. pneumatyczne muskuły rys.11, umoŝliwiające uzyskiwanie kilkakrotnie (6 8 razy) większych sił ciągnących niŝ siłowniki tłokowe o takich samych średnicach. Znalazły one zastosowanie do unoszenia duŝych cięŝarów na niewielkie wysokości, a takŝe jako napęd do wywoływania ruchów w sprzęcie rehabilitacyjnym. 7
8 Rys. 11. Pneumatyczny muskuł Najczęściej wykorzystywanymi pneumatycznymi silnikami o ruchu obrotowozwrotnym, zwanymi takŝe siłownikami wahadłowymi, są siłowniki z przekładnią zębatą (rys. 12) i z obrotowym tłokiem (rys. 13). Zakres obrotu wału wyjściowego takich siłowników jest mniejszy niŝ Rys. 12. Schemat i widok siłownika wahadłowego z przekładnią zębata Rys. 13. Schemat i widok siłownika wahadłowego z tłokiem obrotowym Do napędu obiektów wirujących lub wymagających wykonania wielu obrotów wykorzystuje się pneumatyczne silniki o ruchu obrotowym. W praktyce znalazły zastosowanie silniki działające na wielu róŝnych zasadach, osiągające róŝne prędkości obrotowe i róŝne moce. Na rys. 14 przedstawiono budowę silnika łopatkowego, wirującego w jednym tylko kierunku (nienawrotnego). 8
9 Rys. 14. Pneumatyczny silnik łopatkowy nienawrotny Oś wirnika silnika łopatkowego jest przesunięta względem osi cylindra tak, Ŝe wirnik styka się z wewnętrzną powierzchnią cylindra wzdłuŝ tworzącej w pobliŝu otworu wlotu spręŝonego powietrza. SpręŜone powietrze, działając na powierzchnię łopatki wystającej z wirnika, wywołuje obrót wirnika. Siła odśrodkowa powoduje docisk łopatek do wewnętrznej powierzchni cylindra, uszczelniając komory międzyłopatkowe. Po osiągnięciu przez łopatkę maksymalnego wysunięcia, objętość komory przed łopatką zmniejsza się i następuje wydmuch zuŝytego powietrza do atmosfery. Rys. 15 przedstawia silnik łopatkowy nawrotny kierunek wirowania zaleŝy od miejsca doprowadzenia do silnika spręŝonego powietrza. Rys. 15. Pneumatyczny silnik łopatkowy nawrotny Silniki łopatkowe osiągają prędkości obrotowe w granicach obr./min. W praktyce są one wykorzystywane wraz z przekładnią redukującą obroty, zwykle dziesięciokrotnie, na wyjściu której uzyskuje się odpowiednio zwiększony moment napędowy. Takie zespoły napędowe, ze względu na ich małe gabaryty i masę, a przy tym duŝy moment napędowy, wykorzystywane są do napędu ręcznych narzędzi przemysłowych rys. 16. Znacznie wyŝsze obroty niŝ silniki łopatkowe, dochodzące do obr./min., osiągają pneumatyczne silniki turbinowe (rys. 17), które znalazły zastosowanie w napędach wysokoobrotowych precyzyjnych szlifierek i wiertarek dentystycznych. Specjalne wykonania silników turbinowych umoŝliwiają osiąganie prędkości obrotowych do obr./min. 9
10 Rys. 16. Wkrętak pneumatyczny z silnikiem łopatkowym i planetarną przekładnią redukcyjną Rys. 17. Pneumatyczny silnik turbinowy: 1 oś wirnika, 2 wirnik, 3 wylot do atmosfery, 4 wlot spręŝonego powietrza 1.3. PNEUMATYCZNE ELEMENTY STERUJĄCE Urządzenia sterujące energią czynnika roboczego w układach pneumatycznych oraz wytwarzające i przetwarzające sygnały pneumatyczne nazywają się ogólnie zaworami. Ze względu na spełnianą funkcję, zawory pneumatyczne moŝna podzielić na: - zawory sterujące kierunkiem przepływu, - zawory sterujące natęŝeniem przepływu, - zawory sterujące ciśnieniem. Najliczniejszą grupę zaworów pneumatycznych stanowią zawory sterujące kierunkiem przepływu. Do zaworów sterujących kierunkiem przepływu naleŝą: - zawory rozdzielające, - zawory zwrotne, - zawory alternatywy (przełączniki obiegu), - zawory koniunkcji (zawory zdwojonego sygnału), - zawory szybkiego spustu, - zawory czasowe, - zawory pojedynczego impulsu, - inne. NajwaŜniejszą grupę zaworów sterujących kierunkiem przepływu stanowią zawory rozdzielające. 10
11 PNEUMATYCZNE ZAWORY ROZDZIELAJĄCE Na rys. 18 przedstawiono wykorzystanie zaworu rozdzielającego do sterowania siłownikiem jednostronnego działania. Jest to zawór przełączany (sterowany) ręcznie przez wywieranie nacisku na grzybek zaworu. Podczas gdy nie jest wywierany nacisk na grzybek (mówi się, Ŝe jest to stan normalny zaworu) rys. 18a, pod działaniem spręŝyny tłoczek zaworu zajmuje lewe skrajne połoŝenie. W tym połoŝeniu otwór zaworu, do którego doprowadzone jest zasilanie jest zamknięty; komora siłownika poprzez dwa otwory w zaworze połączona jest z atmosferą siłownik jest wycofany. Pod wpływem nacisku na grzybek zaworu, tłoczek zajmuje pozycję jak na rys. 18b. W pozycji tej ciśnienie zasilania przedostaje się do komory siłownika; tłoczysko siłownika wysuwa się, pozostając wysunięte do chwili zwolnienia nacisku na grzybek zaworu i jego powrotu do połoŝenia normalnego. a) b) Rys. 18. Wykorzystanie zaworu rozdzielającego do sterowania siłownikiem jednostronnego działania: a) zawór nie włączony, b) zawór włączony Otwory w korpusie zaworu, do których doprowadza się zasilanie i przez które przepływa powietrze do siłownika lub uchodzi do atmosfery nazywane są drogami zaworu. Zatem zawór rozdzielający na rys. 18 jest zaworem trójdrogowym. Ze względu na cel uŝycia zaworu powodowanie wysunięcia lub wycofania tłoczyska siłownika, istotne są tylko dwa skrajne połoŝenia tłoczka zawory (mówi się w skrócie połoŝenia zaworu): połoŝenie normalne osiągane przy braku zewnętrznego oddziaływania i połoŝenie pod wpływem nacisku zewnętrznego (pod wpływem sygnału wejściowego). Dlatego mówi się, Ŝe zawór rozdzielający na rys. 18 jest zaworem dwupołoŝeniowym. 11
12 Trzecią cechą określającą zachowanie zaworu rozdzielającego jest liczba tzw. połoŝeń stabilnych połoŝeń, które moŝe osiągać zawór przy braku sygnałów sterujących. Zwór na rys. 18, gdy na niego nie działa sygnał wejściowy, zajmuje jedno połoŝenie, jest więc zaworem monostabilnym. Określając główne cechy tego zaworu mówi się, Ŝe jest to sterowany ręcznie, trójdrogowy, dwupołoŝeniowy zawór monostabilny lub skrótowo: sterowany ręcznie, monostabilny zawór 3/2. Symbol zaworu składa się z tylu kratek ile zawór ma połoŝeń. W prawej kratce przy symbolicznym oznaczeniu spręŝyny (rys. 18) wrysowane są połączenia pomiędzy drogami w normalnym połoŝeniu zaworu. Drogi zaworu - otwory do przepływu spręŝonego powietrza, do których prowadzą przewody pneumatyczne są umownie numerowane. Numery tych dróg i symbole doprowadzonych do nich przewodów umieszcza się tylko przy jednej kratce symbolu, zwykle przedstawiającej połączenia pomiędzy drogami w normalnym stanie zaworu. W drugiej kratce wrysowane są połączenia pomiędzy drogami uzyskane pod wpływem sygnału sterującego; z lewej strony tej kratki umieszcza się symbol wyraŝający sposób sterowania w tym przypadku jest to symbol sterowania ręcznego. Chcąc na podstawie symbolu rozpoznać połączenia pomiędzy drogami zaworu uzyskane pod wpływem sygnału sterującego, naleŝy myślowo przesunąć kratkę przedstawiającą te połączenia w miejsce kratki z ponumerowanymi drogami. Do sterowania siłownikiem dwustronnego działania niezbędny jest zawór z drogami przyłączanymi do obu komór siłownika, np. zawór czterodrogowy jak na rys. 19. Rys. 19. Wykorzystanie zaworu rozdzielającego monostabilnego do sterowania siłownikiem dwustronnego działania Na rys. 20 pokazane są symbole róŝnych zaworów rozdzielających bez oznaczeń sposobów sterowania. 12
13 Rys. 20. Symbole zaworów rozdzielających monostabilnych z numeracja dróg (przyłączy) W przypadku wykorzystania zaworów monostabilnych, aby utrzymać zawór w stanie przełączonym, naleŝy ciągle utrzymywać sygnał wejściowy. Inaczej zachowują się zawory bistabilne rys. 21. Zawór bistabilny, po przełączeniu i zaniku sygnału sterującego, pod wpływem którego został przełączony, pozostaje przełączony do chwili pojawienia się drugiego sygnału wejściowego. Zawory bistabilne mają dwa sygnały sterujące (wejściowe). Rys. 21. Wykorzystanie zaworu rozdzielającego bistabilnego do sterowania siłownikiem dwustronnego działania Zawory rozdzielające mogą być sterowane: - siłą mięśni (ręcznie lub noŝnie), - mechanicznie, - pneumatycznie, - elektrycznie, - w sposób mieszany. Wykorzystanie do sterowania siłownikiem (lub innym elementem wykonawczym) zaworu rozdzielającego sterowanego siłą mięśni lub mechanicznie jako zaworu roboczego (jak na rys. 18, 19 i 21), nazywa się sterowaniem bezpośrednim. PoniewaŜ na ogół zawory robocze musza mieć znaczne gabaryty aby mogły przez nie przepływać odpowiednio duŝe strumienie powietrza, sterowanie nimi wymaga uŝycia znacznych sił. Dlatego częściej tworzy się układy sterowania pośredniego rys. 22, w których roboczymi zaworami rozdzielającymi są zawory sterowane pneumatycznie, lub w przypadku układów elektropneumatycznych - zawory sterowane elektrycznie. W układach sterowania 13
14 pośredniego elementami operatorskimi są przystosowane do przełączania pod wpływem niewielkich sił zawory sygnałowe lub w układach elektropneumatycznych przekaźniki wejściowe. a) b) Rys. 22. Układy sterowania pośredniego: a) siłownikiem jednostronnego działania, b) siłownikiem dwustronnego działania Na rys. 23 pokazano przykładowe zawory rozdzielające sterowane mechanicznie. Najczęściej są to normalnie zamknięte trójdrogowe, dwupołoŝeniowe zawory monostabilne, wykorzystywane jako zawory sygnałowe, np. do sygnalizacji pozycji tłoczyska siłownika. W szczególnych przypadkach zawory te mogą być wykorzystywane jako zawory robocze: zawory 3/2 do sterowania siłownikami jednostronnego działania, zawory 4/2 do sterowania siłownikami dwustronnego działania. Rys. 22. Przykłady zaworów sterowanych mechanicznie 14
15 W praktyce wykorzystuje się wiele róŝnych zaworów rozdzielających sterowanych pneumatycznie. Na rys. 23 pokazano zawór sterowany pneumatycznie o tzw. konstrukcji gniazdowej. Rys. 23. Monostabilny, sterowany pneumatycznie zawór rozdzielający 3/2: a) symbol, b) zawór w stanie normalnym (do otworu 1 doprowadzone jest ciśnienie zasilania), c) zawór przełączony sygnałem sterującym wprowadzonym do wejścia sterującego 12 Na rys. 24 pokazano sterowany pneumatycznie tulejowo-gniazdowy bistabilny zawór 5/2. Sygnały sterujące doprowadzane są do otworów 14 i 12. Zawór ten jest przeznaczony głównie do sterowania sygnałami pneumatycznymi; w sytuacjach awaryjnych moŝe być takŝe sterowany ręcznie za pomocą wystających na zewnątrz popychaczy. Mówi się, Ŝe jest to zawór sterowany w sposób mieszany. Zawory gniazdowe charakteryzują się małym skokiem elementu sterującego kierunkiem przepływu. Inną grupą konstrukcyjną zaworów rozdzielających są zawory suwakowe. Na rys. 25 pokazano sterowany pneumatycznie suwakowy bistabilny zawór 5/2. Rys. 24. Tulejowo-gniazdowy bistabilny zawór rozdzielający 5/2 sterowany w sposób mieszany (pneumatycznie i ręcznie) 15
16 Rys. 25. Symbol i schemat suwakowego bistabilnego zaworu rozdzielającego 5/2, sterowanego pneumatycznie Otwory zaworu, do których wprowadza się sygnały sterujące, przyjęto oznaczać numerami dwucyfrowymi rys. 26. Przykładowo, numer wejścia 12 wskazuje, Ŝe pod wpływem sygnału wprowadzonego do tego wejścia droga 1 (zasilanie) zostanie połączona z drogą 2. Rys. 26. Sposób oznaczania wejść sygnałowych w zaworach rozdzielających W elektropneumatycznych układach sterowania, rozdzielającymi zaworami roboczymi są zawory sterowane elektrycznie. Przykład monostabilnego zaworu 3/2 sterowanego elektrycznie i dodatkowo ręcznie pokazano na rys. 27. W stanie normalnym (kiedy przez cewkę elektromagnesu nie płynie prąd) ruchomą zworę dociska spręŝyna do wylotu otworu zasilania; wyjście 2 zaworu jest połączone poprzez drogę 3 z atmosferą. Kiedy przez cewkę elektromagnesu płynie prąd (istnieje sygnał sterujący), zwora jest przyciągana do otworu odpowietrzającego, zamyka wylot do atmosfery i otwiera połączenie wyjścia 2 z zasilaniem 1. Elektryczny sygnał wejściowy, wytwarzając siłę działającą na element przełączający zaworu, wywołuje ruch tego elementu; mówi się, Ŝe jest to sterowanie elektryczne bezpośrednie. Na rys. 28 pokazano zawór sterowany elektrycznie pośrednio. W tym zaworze siły elektromagnesów nie działają na element przełączający zaworu tylko sterują tzw. zaworami wspomagającymi, które otwierają lub zamykają dopływ zasilania do komór sterujących zaworu głównego. Suwak zaworu przemieszcza się pod wpływem pneumatycznych sygnałów wyjściowych zaworów wspomagających. 16
17 Rys. 27. Sterowany elektrycznie i ręcznie monostabilny zawór rozdzielający 3/2 Rys. 28. Sterowany elektrycznie pośrednio bistabilny zawór rozdzielający 5/ INNE ZAWORY STERUJĄCE KIERUNKIEM PRZEPŁYWU (ZAWORY SPECJALNE) ZAWORY ZWROTNE Zawory zwrotne (rys. 29) umoŝliwiają przepływ czynnika roboczego tylko w jednym kierunku. Rys. 29. Budowa i symbol zaworu zwrotnego 17
18 ZAWORY ALTERNATYWY (PRZEŁĄCZNIKI OBIEGU) Zawory alternatywy realizują funkcję LUB dwóch sygnałów wejściowych. UmoŜliwiają wytworzenie jednego sygnału sterującego na podstawie sygnału pochodzącego z któregokolwiek z dwóch elementów sygnałowych. Celowość wykorzystania w układzie zaworu alternatywy wyjaśnia rys. 31. Rys. 30. Budowa i symbol zaworu alternatywy a) Rys. 31. Rysunek wyjaśniający celowość wykorzystania zaworu alternatywy W układzie na rys. 31 zawór roboczy 1V1 powinien być przełączony sygnałem zaworu sygnałowego 1S1 lub zaworu 1S2. Na rys. 31a (bez zaworu alternatywy) sygnał wyjściowy zaworu 1S1 nie moŝe przełączyć zaworu roboczego, poniewaŝ powietrze z kanału łączącego zaworów sygnałowych zawory 1S1 i 1V1 ucieka do atmosfery poprzez zawór 1S2. W przypadku zastosowania zaworu alternatywy (rys. 31b) układ działa zgodnie z załoŝeniem ZAWORY KONIUNKCJI (ZAWORY ZDWOJONEGO SYGNAŁU) Zawory koniunkcji realizują koniunkcję dwóch sygnałów wejściowych wytwarzają sygnał wyjściowy (na wyjściu 2) tylko w przypadku istnienia obu sygnałów wejściowych. Celowość wykorzystania zaworu koniunkcji ilustruje rys. 33. W układzie na tym rysunku siłownik moŝe zostać uruchomiony zaworem sygnałowym 1S1 tylko wtedy, kiedy takŝe włączony jest zawór 1S2. Zatem sygnał sterujący zaworem roboczym 1V1 jest koniunkcją sygnałów wytwarzanych przez zawory 1S1 i 1S2. Taki sam sygnał moŝna uzyskać bez uŝycia zaworu koniunkcji, łącząc szeregowo zawory sygnałowe 1S1 i 1S2. 18
19 Rys. 32. Budowa i symbol zaworu koniunkcji Rys. 33. Rysunek wyjaśniający celowość wykorzystania zaworu koniunkcji PNEUMATYCZNE ZAWORY STERUJĄCE NATĘśENIEM PRZEPŁYWU Podstawowymi rodzajami zaworów sterujących natęŝeniem przepływu są : - zawory dławiące, - zawory dławiąco-zwrotne. Zawory sterujące natęŝeniem przepływu wykorzystuje się przede wszystkim do sterowania prędkością ruchu elementów wykonawczych. RozróŜnia się zawory dławiące przepływowe do instalowania w przewodach pneumatycznych (rys. 34) i wypływowe do instalowania na wylotach do atmosfery (rys. 35). Sposoby wykorzystania zaworów dławiących do sterowania prędkością siłownika wyjaśnia rys. 36. Jak widać, w przypadku wykorzystania czterodrogowego zaworu roboczego, prędkości tłoczyska siłownika podczas ruchu w obu kierunkach będą zbliŝone; w przypadku wykorzystania zaworu pięciodrogowego moŝna ustawiać róŝne prędkości dla kaŝdego kierunku. Rys. 34. Zawór dławiący nastawny przepływowy (do instalowania w przewodzie) 19
20 Rys. 35. Zawór dławiący nastawny wypływowy (do instalowania na wylocie do atmosfery) Rys. 36. Sterowanie prędkością tłoka siłownika za pomocą zaworów dławiących wypływowych Zawory dławiąco-zwrotne realizują połączenie funkcji zaworu dławiącego i zaworu zwrotnego. Przykładowe rozwiązanie konstrukcyjne zaworu dławiąco-zwrotnego pokazano na rys. 37. Rys. 37. Schemat, symbol i widok zaworu dławiąco-zwrotnego Rys. 38. Działanie zaworu dławiąco-zwrotnego 20
21 Sterowanie prędkością siłownika z wykorzystaniem zaworów dławiących (rys. 36) stosuje się jeŝeli rozdzielający zawór roboczy jest konstrukcyjnie zespolony z siłownikiem. Zwykle do sterowania prędkością wykorzystuje się zawory dławiąco-zwrotne, usytuowane pomiędzy zaworem rozdzielającym a siłownikiem rys. 39. Rys. 39. Metody wykorzystania zaworów dławiąco-zwrotnych Stosuje się dwie metody sterowania prędkością siłownika z wykorzystaniem zaworów dławiąco-zwrotnych: tzw. układ z dławieniem na dopływie, zalecany w przypadku bardzo małych siłowników i układ z dławieniem na wypływie, stosowany w pozostałych przypadkach. W układzie z dławieniem na dopływie dławione jest powietrze dopływające do komór siłownika; w układzie z dławieniem na wypływie dławione jest powietrze wypływające z jednej lub drugiej komory siłownika do atmosfery. Dławienie na wypływie zapewnia lepszą płynność ruchów siłownika. 21
22 2. PRZEBIEG ĆWICZENIA Zadanie 1 Dla podanych układów napędowych zaprojektować układy sterujące odpowiednio pneumatyczne albo elektropneumatyczne zapewniające, Ŝe chwilowe naciśnięcie przycisku A powoduje wysunięcie tłoczyska siłownika, a naciśnięcie przycisku B - wycofanie tłoczyska. Zrealizować układy na odpowiednich stanowiskach. Zadanie 2 Zmodyfikować układy z zadania 1 tak, Ŝeby po wysunięciu tłoczyska następował jego samoczynny powrót (zamiast przycisku B naleŝy zastosować odpowiedni zawór pneumatyczny sterowany mechanicznie krzywką umieszczoną na tłoczysku siłownika albo, w przypadku układów przekaźnikowych, odpowiedni przekaźnik bezdotykowy lub sterowany mechanicznie). Zadanie 3 Dla układów napędowych wg rys. a) i d) z zad. 1 zaprojektować odpowiednio układ pneumatyczny oraz przekaźnikowy, który po naciśnięciu przycisku A spowoduje, Ŝe tłok siłownika będzie wykonywał ruchy od jednego skrajnego połoŝenia do drugiego, a po wciśnięciu przycisku B zatrzyma się gdy osiągnie pozycję początkową (tłoczysko wsunięte). Zrealizować układy. 22
23 Zadanie 4 Zaprojektować pneumatyczny oraz przekaźnikowy układ sterowania dwoma siłownikami zapewniający po naciśnięciu przycisku X kolejno: wysunięcie tłoczyska pierwszego siłownika (siłownika A), wysunięcie tłoczyska drugiego siłownika (siłownika B), wycofanie tłoczyska siłownika A, wycofanie tłoczyska siłownika B. Zrealizować układy. Zadanie 5 Zaprojektować pneumatyczny oraz przekaźnikowy układ sterowania dwoma siłownikami zapewniający po naciśnięciu przycisku X kolejno: wysunięcie tłoczyska pierwszego siłownika (siłownika A), wysunięcie tłoczyska drugiego siłownika (siłownika B), wycofanie tłoczyska siłownika B, wycofanie tłoczyska siłownika A. Zrealizować układy. 3. SPRAWOZDANIE Z ĆWICZENIA Sprawozdanie z ćwiczenia powinno zawierać schematy zrealizowanych układów. 4. LITERATURA Olszewski M. i in.: Mechatronika. REA, Warszawa 2002 Szenajch W.: Napęd i sterowanie pneumatyczne. WNT, Warszawa 1992 Stawiarski D.:Urządzenia pneumatyczne w obrabiarkach i przyrządach. WNT, Warszawa 1975 Urządzenia i systemy mechatroniki. Część 1. Wyd. REA, Warszawa Praca zbiorowa pod red. M. Olszewskiego 23
Temat: Projekt i realizacja pneumatycznych układów sekwencyjnych.
Praca przejściowa Temat: Projekt i realizacja pneumatycznych układów sekwencyjnych. Instrukcja laboratoryjna Wykonał: inż. Paweł Konarski Promotor: mgr inż. Alicja Siewnicka 1. Wstęp. Celem ćwiczenia jest
Bardziej szczegółowodr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!!
Laboratorium nr2 Temat: Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie pośrednie stosuje się do sterowania elementami wykonawczymi (siłownikami, silnikami)
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. - Napęd pneumatyczny. - Sterowanie pneumatyczne
Wprowadzenie Pneumatyka - dziedzina nauki i techniki zajmująca się prawami rządzącymi przepływem sprężonego powietrza; w powszechnym rozumieniu także technika napędu i sterowania pneumatycznego. Zastosowanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Elektryczne, Hydrauliczne i Pneumatyczne
Laboratorium nr1 Temat: Sterowanie bezpośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie bezpośrednie pracą aktuatora pneumatycznego (siłownika lub silnika) stosuje się
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału
Bardziej szczegółowoWykład 9. Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego:
Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 9 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów przełączających Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego: intuicyjna
Bardziej szczegółowo1. Wstęp. dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 4!!!
Laboratorium nr3 Temat: Sterowanie sekwencyjne półautomatyczne i automatyczne. 1. Wstęp Od maszyn technologicznych wymaga się zapewnienia ściśle określonych kolejności (sekwencji) działania. Dotyczy to
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR P-8 STANOWISKO BADANIA POZYCJONOWANIA PNEUMATYCZNEGO
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-8 STANOWISKO BADANIA POZYCJONOWANIA PNEUMATYCZNEGO Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. Stanowiska
Bardziej szczegółowoBUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-3 BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold Pawłowski dr inż. Michał
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Układy z pneumatycznymi przekaźnikami czasowymi Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i
Bardziej szczegółowoWykład 6. Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów. Siłowniki tłokowe
Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 6 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Pneumatyczne elementy wykonawcze Siłowniki Siłowniki tłokowe Siłowniki Siłowniki tłokowe Pneumatyczne elementy
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Dr inż.
Bardziej szczegółowoTemat: Układy pneumatyczno - hydrauliczne
Copyright by: Krzysztof Serafin. Brzesko 2007 Na podstawie skryptu 1220 AGH Temat: Układy pneumatyczno - hydrauliczne 1. Siłownik z zabudowanym blokiem sterującym Ten ruch wahadłowy tłoka siłownika jest
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175233 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 307218 (22) Data zgłoszenia: 13.02.1995 (51) Int.Cl.6: E05F 15/02
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
S t r o n a 1 Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat: Elementy i układy pneumatyki Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi elementami i układami pneumatyki na bazie
Bardziej szczegółowoBADANIA PNEUMATYCZNEGO SIŁOWNIKA BEZTŁOCZYSKOWEGO
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-6 BADANIA PNEUMATYCZNEGO SIŁOWNIKA BEZTŁOCZYSKOWEGO Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. Stanowiska
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Dr inż.
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Sterowanie bezpośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału
Bardziej szczegółowoBUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW PNEUMATYKI
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-2 BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW PNEUMATYKI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold Pawłowski, dr inż. Michał Krępski
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 15 - Projektowanie układów asynchronicznych o programach liniowych. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 15 - Projektowanie układów asynchronicznych o programach liniowych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Układy o programach liniowych - Przykład Zaprojektować procesowo-zależny układ sterowania
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAPĘDÓW HYDRAULICZNYCH I PNEUMATYCZNYCH
LABORATORIUM NAPĘDÓW HYDRAULICZNYCH I PNEUMATYCZNYCH INSTYTUT MASZYN ROBOCZYCH CIĘśKICH WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH POLITECHNIKA WARSZAWSKA ul. Narbutta 84, 02-524 Warszawa Ćwiczenie HP4 Podstawowe
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 15 - Projektowanie układów asynchronicznych o programach liniowych. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 15 - Projektowanie układów asynchronicznych o programach liniowych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Układy o programach liniowych - Przykład Zaprojektować procesowo-zależny układ sterowania
Bardziej szczegółowoBUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-18 BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. 2 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATCZNE PODSTAW ĆWICZENIA LABORATORJNE Układy elektropneumatyczne Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki kopiowanie,
Bardziej szczegółowo07 - Zawory i elektrozawory. - Podstawowe zasady, schematy działania - Krzywe natężenia przepływu
- Zawory i elektrozawory - Podstawowe zasady, schematy działania - Krzywe natężenia przepływu INFORMACJE OGÓLNE W układach pneumatycznych zawór jest elementem, który kieruje sprężonym powietrzem, zmieniając
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Układy pneumatyczne z zaworami sekwencyjnymi Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
S t r o n a 1 Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Temat: Elementy i układy pneumatyki Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi elementami i układami pneumatyki na bazie
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. - Napęd pneumatyczny. - Sterowanie pneumatyczne
Wprowadzenie Pneumatyka - dziedzina nauki i techniki zajmująca się prawami rządzącymi przepływem sprężonego powietrza; w powszechnym rozumieniu także technika napędu i sterowania pneumatycznego. Zastosowanie
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy rewersyjne
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Układy rewersyjne Wstęp Celem ćwiczenia jest budowa różnych układów hydraulicznych pełniących zróżnicowane funkcje. Studenci po odbyciu ćwiczenia powinni umieć porównać
Bardziej szczegółowoOŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o.
OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o. 25-217 Kielce tel. (0-41)361-50-15; 361-91-01 ul. Hauke Bosaka 15 fax (0-41)361-17-51 www.obreiup.com.pl e-mail: obreiup@neostrada.pl
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie OB-7
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie OB-7 Temat: BADANIE UKŁADU NAPĘDU I STEROWANIA JEDNOSTKI OBRÓBCZEJ WIERTARSKIEJ Opracował: mgr inż. St. Sucharzewski Zatwierdzał:
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 12 - Układy przekaźnikowe. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 12 - Układy przekaźnikowe Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Projektowanie układów kombinacyjnych Układy kombinacyjne są realizowane: w technice stykowo - przekaźnikowej, z elementów
Bardziej szczegółowoĆwiczenie PA4. Elektrohydrauliczny układ wspomagający montaŝ
PODSTAWY AUTOMATYKI - laboratorium Instrukcja laboratoryjna Opracował: dr inŝ. Willi Mednis Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu
Bardziej szczegółowoLaboratorium Napędu i Sterowania Pneumatycznego
Laboratorium Napędu i Sterowania Pneumatycznego Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH Przygotował: Roman Korzeniowski Strona internetowa przedmiotu:
Bardziej szczegółowosymbol graficzny kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego
wg normy PNISO 12191:1994 1. SYMBOLE OGÓLNE opis kierunek i oznaczenie czynnika hydraulicznego kierunek i oznaczenie czynnika pneumatycznego zmienność albo nastawialność pompy, sprężyny, itp. obramowanie
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy Technik Mechatronik - Urządzenia i systemy mechatroniczne
lan wynikowy Technik Mechatronik - Urządzenia i systemy mechatroniczne Klasa II - Ilość godzin = 37 tygodni x 2 godziny = 74 godzin Klasa III - Ilość godzin = 37 tygodnie x 4 godziny = 148 godzin Klasa
Bardziej szczegółowoPRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE
ĆWICZENIE 1) UKŁADY PRZEŁĄCZAJĄCE OPARTE NA ELEMENTACH STYKOWYCH PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ INSTRUKCJI CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest poznanie:
Bardziej szczegółowosymbol graficzny Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego
/ / Symbole ogólne symbol graficzny opis Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego Zmienność albo nastawialność (pompy, sprężyny, itp.)
Bardziej szczegółowoPL B1. MB-PNEUMATYKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Sulechów, PL BUP 07/06
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 208056 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 370326 (51) Int.Cl. B60J 5/04 (2006.01) B60R 16/08 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów
Ćwiczenie Nr 2 Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów 1. Wprowadzenie Sterowanie prędkością tłoczyska siłownika lub wału silnika hydraulicznego
Bardziej szczegółowoNAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY
PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Sterowanie sekwencyjne półautomatyczne i automatyczne Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY
Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy: 311[50] 311[50]-01-062 Numer zadania: 1 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE
Bardziej szczegółowoPRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE
ĆWICZENIE 1) UKŁADY PRZEŁĄCZAJĄCE OPARTE NA ELEMENTACH STYKOWYCH PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ INSTRUKCJI CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest poznanie:
Bardziej szczegółowoBUDOWA PNEUMATYCZNYCH SIŁOWNIKÓW Z RYGLAMI ORAZ SIŁOWNIKÓW Z HAMULCAMI
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-5 BUDOWA PNEUMATYCZNYCH SIŁOWNIKÓW Z RYGLAMI ORAZ SIŁOWNIKÓW Z HAMULCAMI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold
Bardziej szczegółowoDydaktyczne stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki SP 201
Dydaktyczne stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki SP 201 Chojnów 2012 1 1. PRZEZNACZENIE STANOWISKA. Stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki jest przeznaczone do wyposaŝenia pracowni układów mechatroniki,
Bardziej szczegółowoPL B1 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, KRAKÓW, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205486 (21) Numer zgłoszenia: 386902 (22) Data zgłoszenia: 22.12.2008 (13) B1 (51) Int.Cl. B60G 15/12 (2006.01)
Bardziej szczegółowoZajęcia laboratoryjne
Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Zastosowanie zaworu zwrotnego sterowanego w układach hydraulicznych maszyn roboczych Opracowanie: P. Jędraszczyk, Z. Kudżma, P. Osiński,
Bardziej szczegółowoNAPĘDY PŁYNOWE. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych. Temat ćwiczenia: Budowa i działanie pneumatycznego układu hamulcowego przyczepy
WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: kiemip Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Budowa i działanie pneumatycznego układu hamulcowego przyczepy Numer ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoZAWORY ROZDZIELAJĄCE 3/2, 5/2, 5/3 G1/8 i G1/4 sterowane ręcznie dźwignią, zasilane przewodowo
SP Ó Ł K A AK CY JN A ul.wapienikowa90,-0kielce,tel.06-9-,fax.0-6-9-0w.prema.ple-mail:prema@prema.pl ZAWORY ROZDZIELAJĄCE /, /, / G/ i G/ sterowane ręcznie dźwignią, zasilane przewodowo ZASTOSOWANIE Zawory
Bardziej szczegółowoOPIS PATENTOWY (19) PL
RZECZPOSPOLITA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 182625 POLSKA (13) B1 (21 ) Numer zgłoszenia: 319119 Urząd Patentowy Data zgłoszenia: 21.03.1997 Rzeczypospolitej Polskiej (51) Int.Cl.7 F15B 15/00 (54)
Bardziej szczegółowoP O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH
P O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH Badanie siłowników INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO ŁÓDŹ 2011
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY
Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy: 311[50] 311[50]-01-082 Numer zadania: 1 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE
Bardziej szczegółowoLekcja 6. Rodzaje sprężarek. Parametry siłowników
Lekcja 6. Rodzaje sprężarek. Parametry siłowników Sprężarki wyporowe (tłokowe) Sprężarka, w której sprężanie odbywa sięcyklicznie w zarżniętej przestrzeni zwanej komorąsprężania. Na skutek działania napędu
Bardziej szczegółowoul. Wapiennikowa 90, KIELCE, tel , fax
SP Ó Ł KA AKCY JN A ul. Wapiennikowa 9, - KIELCE, tel. 6-9-, fax. - 6-9-8 www.prema.pl e-mail: prema@prema.pl ZAWORY ROZDZIELAJĄCE TYPU ZE G/8, /, /, / i / sterowane elektromagnetycznie sterowane jednostronnie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie PA1. Realizacja układów dyskretnych z przekaźników i bramek NAND
- laboratorium Ćwiczenie PA Realizacja układów dyskretnych z przekaźników i bramek NAND Instrukcja laboratoryjna Opracował : dr inŝ. Wieńczysław J. Kościelny Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany
Bardziej szczegółowoStruktura manipulatorów
Temat: Struktura manipulatorów Warianty struktury manipulatorów otrzymamy tworząc łańcuch kinematyczny o kolejnych osiach par kinematycznych usytuowanych pod kątem prostym. W ten sposób w zależności od
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010
Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy zawodu: 311[50] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 311[50]-01-102 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ
Bardziej szczegółowoNowości prawie w zasięgu ręki. ul. Wyścigowa 38 53-012 Wrocław tel. 71-364 72 88
Nowości prawie w zasięgu ręki ul. Wyścigowa 38 53-012 Wrocław tel. 71-364 72 88 Tematyka prezentacji Kierunki rozwoju automatyki przemysłowej opartej na sprężonym powietrzu, mające na celu: pełne monitorowanie
Bardziej szczegółowoPL B1. Siłownik hydrauliczny z układem blokującym swobodne przemieszczenie elementu roboczego siłownika. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 229886 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 417208 (51) Int.Cl. F15B 15/08 (2006.01) F15B 15/14 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoPNEUMATYCZNE ELEMENTY LOGICZNE
INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-17 PNEUMATYCZNE ELEMENTY LOGICZNE Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. 2 Temat ćwiczenia: PNEUMATYCZNE
Bardziej szczegółowoPCEUiP.ZP/341-2/08 załącznik nr 2
PCEUiP.ZP/4-/08 załącznik nr Oferujmy dostawę wyposażenia elementów wyposażenia trzech stanowisk dydaktycznych w pracowni mechatroniki, pneumatyki i elektropneumatyki dla Poznańskiego Centrum Edukacji
Bardziej szczegółowoOZNACZENIA NA SCHEMATACH RYSUNKOWYCH. Opracował: Robert Urbanik
OZNACZENIA NA SCHEMATACH RYSUNKOWYCH Opracował: Robert Urbanik Oznaczenia na schematach kinematycznych- symbole ruchu Tor ruchu prostoliniowego Chwilowe zatrzymanie w położeniu pośrednim Koniec ruchu prostoliniowego
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Napędy hydrauliczne są to urządzenia służące do przekazywania energii mechanicznej z miejsca jej wytwarzania do urządzenia napędzanego.
Napędy hydrauliczne Wprowadzenie Napędy hydrauliczne są to urządzenia służące do przekazywania energii mechanicznej z miejsca jej wytwarzania do urządzenia napędzanego. W napędach tych czynnikiem przenoszącym
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoNIERÓWNOMIERNOŚĆ PRĘDKOŚCI RUCHÓW NAPĘDÓW PNEUMATYCZNYCH I PNEUMOHYDRAULICZNYCH
POLITECHNIKA WARSZAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII MASZYN Laboratorium Napędów i Sterowań Płynowych Ćwiczenie 2 NIERÓWNOMIERNOŚĆ PRĘDKOŚCI RUCHÓW NAPĘDÓW PNEUMATYCZNYCH I PNEUMOHYDRAULICZNYCH redakcja mgr inż.
Bardziej szczegółowoPRÓBNY EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE LISTOPAD 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer zadania: P1 Numer PESEL zdającego* Wypełnia zdający E.18-P1-Próba Czas trwania egzaminu: 180 minut
Bardziej szczegółowoModuł. Montowanie elementów, urządzeń i systemów mechatronicznych 311410.M3. Jednostka modułowa
Artur Kowalski Moduł Montowanie elementów, urządzeń i systemów mechatronicznych 311410.M3 Jednostka modułowa Montowanie elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych 311410.M3.J2 Poradnik
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010
Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy zawodu: 311[50] Numer zadania: 2 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 311[50]-02-102 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ
Bardziej szczegółowoPrzewodnik produktów 3.01 Minizawory sterowane mechanicznie Seria Zawory sterowane mechanicznie Seria 1 i 3
2005-2006 K A T A L O G.00 Przewodnik produktów.01 Minizawory sterowane mechanicznie Seria 2.02 Zawory sterowane mechanicznie Seria 1 i.0 Zawory sterowane mechanicznie ze wspomaganiem pneumatycznym Seria
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych Oznaczenie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ
ĆWICZENIE WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest opanowanie umiejętności dokonywania pomiarów parametrów roboczych układu pompowego. Zapoznanie z budową
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: NAPĘDY I STEROWANIE ELEKTROHYDRAULICZNE I ELEKTROPNEUMATYCZNE MASZYN Drives and electropneumatics and electrohydraulics machine control Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA
Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Montaż
Bardziej szczegółowoPL B1. ADAPTRONICA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Łomianki k. Warszawy, PL BUP 20/10
PL 214845 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214845 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 387534 (51) Int.Cl. F16F 9/50 (2006.01) F16F 9/508 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Sterowanie układem hydraulicznym z proporcjonalnym zaworem przelewowym Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, M. Stosiak 1 Proporcjonalne elementy
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoPraca dyplomowa inżynierska
Praca dyplomowa inżynierska PROWADZĄCY PRACĘ: prof. dr hab. inż. Edward Palczak, prof. zw.pwr. AUTOR: Maciej Durko Wrocław 2010 Temat pracy dyplomowej inż. Projekt wstępny rozdzielacza serwomechanizmu
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych w Bydgoszczy
Zespół Szkół Samochodowych w Bydgoszczy Ul. Powstańców Wielkopolskich 63 Praca Dyplomowa Temat: Pompowtryskiwacz z mechanicznym układem sterowania Wykonali: Mateusz Dąbrowski Radosław Świerczy wierczyński
Bardziej szczegółowoWyznaczanie charakterystyk statycznych zaworu przelewowego i redukcyjnego
Wydział Mechaniczny Politechniki Białostockiej Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: NAPĘDY PŁYNOWE Ćwiczenie nr: H-2 Wyznaczanie charakterystyk statycznych
Bardziej szczegółowoPL B1. Turbogenerator tarczowy z elementami magnetycznymi w wirniku, zwłaszcza do elektrowni małej mocy, w tym wodnych i wiatrowych
PL 223126 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223126 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 402574 (22) Data zgłoszenia: 28.01.2013 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Wstęp teoretyczny Poprzednie ćwiczenia poświęcone były sterowaniom dławieniowym. Do realizacji
Bardziej szczegółowoOŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o.
OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o. 25-217 Kielce tel. (0-41)361-50-15; 361-91-01 ul. Hauke Bosaka 15 fax (0-41)361-17-51 www.obreiup.com.pl e-mail: obreiup@neostrada.pl
Bardziej szczegółowoOŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o.
OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o. 25-217 Kielce tel. (0-41)61-50-15; 61-91-01 ul. Hauke Bosaka 15 fax (0-41)61-17-51 www.obreiup.com.pl e-mail: obreiup@neostrada.pl Pneumatyczne
Bardziej szczegółowoElementy i układy sterowania pneumatycznego. PAiR
Elementy i układy sterowania pneumatycznego Wprowadzenie Pneumatyka - dziedzina nauki i techniki zajmująca się prawami rządzącymi przepływem sprężonego powietrza; w powszechnym rozumieniu także technika
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA
Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Montaż
Bardziej szczegółowoFormularz ofertowy część 2 zamówienia: Urządzenia pneumatyczne
Załącznik nr 2/2 do SIWZ ZP.272.4.2016 Miejscowość..., dnia... Nazwa Wykonawcy/Wykonawców w przypadku oferty wspólnej:... Adres*: Forma prawna Wykonawcy... Nr tel.*... REGON*:... NIP*:... Nr faksu* na
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ nr 2. zestaw czujników zbliŝeniowych,
CZĘŚĆ nr 2 Dostawa i montaŝ wyposaŝenia pracowni układów mechatronicznych Lp. Nazwa sprzętu i jego krótki opis Charakterystyka techniczna wymagania Ilość Stanowiska sensoryki zestaw czujników zbliŝeniowych,
Bardziej szczegółowo2015-05-26. You created this PDF from an application that is not licensed to print to novapdf printer (http://www.novapdf.com)
5.3. Siłowniki hydrauliczne Do wykonywania rozmaitych zadań i czynności stosowane są różnego rodzaju siłowniki i silniki hydrauliczne zwane ogólnie urządzeniami roboczymi lub wykonawczymi. Działanie tego
Bardziej szczegółowoUrządzenia nastawcze
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Urządzenia nastawcze Laboratorium automatyki (A-V) Opracował: dr inż. Leszek Remiorz Sprawdził:
Bardziej szczegółowoLaboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe
Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Charakterystyka rozdzielacza hydraulicznego. Opracowanie: Z.Kudźma, P. Osiński J. Rutański, M. Stosiak Wiadomości wstępne Rozdzielacze
Bardziej szczegółowoOpis urządzeń. Zawór hamulcowy przyczepy z nastawnym wyprzedzeniem
Zawór hamulcowy przyczepy z nastawnym wyprzedzeniem 971 002 Zastosowanie Cel Konserwacja Zalecenie montażowe Pojazdy z konwencjonalnym dwuprzewodowym sterowaniem hamowania (nie Trailer EBS). Regulacja
Bardziej szczegółowoPOMPA OLEJOWA WIELOWYLOTOWA Typ PO
POMPA OLEJOWA WIELOWYLOTOWA Typ PO 62 Zastosowanie Pompa jest przeznaczona do smarowania olejem maszyn i urządzeń wymagających ciągłego podawania środka smarującego w małych ilościach. Doprowadzanie oleju
Bardziej szczegółowoElementy podlegające ocenie/kryteria oceny
Numer stanowiska Elementy podlegające ocenie/kryteria oceny Egzaminator wpisuje T, jeżeli zdający spełnił kryterium albo N, jeżeli nie spełnił Rezultat 1. Model układu elektropneumatycznego po naprawie.
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 218 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer
Bardziej szczegółowoPL B1. INSTYTUT TECHNIKI GÓRNICZEJ KOMAG, Gliwice, PL BUP 06/16
PL 224347 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224347 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 409481 (51) Int.Cl. F15B 13/043 (2006.01) F16K 31/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 E21F 1/14
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21 ) Numer zgłoszenia: 329889 (22) Data zgłoszenia: 23.11.1998 (19) PL (11)188555 (13) B1 (51) IntCI7 E21F 1/14 (54)Urządzenie
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 ZASADY OCENIANIA
Układ graficzny CKE 2018 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Montaż
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy ruchu szybkiego
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Układy ruchu szybkiego Wstęp Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z możliwością realizowania oprócz ruchu roboczego siłownika także ruchu szybkiego (z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoPneumatyczne, elektryczne i elektrohydrauliczne siłowniki do zaworów regulacyjnych i klap
Siłowniki Pneumatyczne, elektryczne i elektrohydrauliczne siłowniki do zaworów regulacyjnych i klap Siłowniki membranowe do 2800 cm² Siłowniki elektryczne do 12,5 kn Siłowniki elektrohydrauliczne tłokowe
Bardziej szczegółowo