GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII DLA GMINY TUREK NA 2015 ROK.

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 do Uchwały nr VI/30/15 Rady Gminy Turek z dnia 23 marca 2015 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIU NARKOMANII DLA GMINY TUREK NA 2015 ROK. 1

2 WSTĘP Do zadań własnych Gminy należy prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, przeciwdziałanie narkomanii oraz integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu i substancji psychoaktywnych. Zbiór powyższych działań spisany jest w postaci Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałaniu Narkomanii uchwalanego corocznie przez Radę Gminną. Nadmierne spożywanie alkoholu oraz zażywanie substancji psychoaktywnych stanowi poważny problem, zarówno dla pojedynczych jednostek, jak i ogółu społeczeństwa. Alkoholizm i narkomania w dzisiejszych czasach, stały się trudnymi problemami społecznymi, które stanowią obecnie duże wyzwanie cywilizacyjne o szerokim zasięgu. Gmina Turek prowadzi szereg działań ukierunkowanych na aktywne przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom społecznym oraz minimalizowanie tych, jakie już występują. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałaniu Narkomanii może być modyfikowany w przypadku uzasadnionych potrzeb związanych z zapobieganiem i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii stosownymi uchwałami Rady Gminy Turek. Adresatami programu są mieszkańcy gminy Turek, a w tym m. in. osoby uzależnione i zagrożone patologiami społecznymi wraz ze swoimi rodzinami, jednostki zajmujące się pracą z rodzinami dysfunkcyjnymi, w których występują problemy związane z uzależnieniami, placówki oświatowe, instytucje kultury, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Komenda Powiatowa Policji, organizacje pozarządowe oraz wszyscy, którym zależy na promowaniu zdrowego stylu Życia, wolnego od nałogów oraz na szerzeniu idei trzeźwości w środowisku lokalnym ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. 2

3 I. STAN SZKÓD I ZAGROŻENIA Gminę Turek zamieszkuje 9098 osób 4519 kobiet i mężczyzn (według stanu na dzień r.). Statystyki Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Turku z 2014 roku wskazują, iż ze świadczeń pomocy społecznej rodziny korzystają najczęściej z powodu: ubóstwa 9 rodzin w tym 34 osoby, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych 25 rodzin w tym 143 osoby, bezrobocia 38 rodzin w tym 123 osoby, alkoholizmu 12 rodzin w tym 37 osób, rodziny wielodzietne 16 rodzin w tym 110 osób, potrzeba ochrony macierzyństwa -21 rodzin w tym 133 osoby, niepełnosprawności -18 rodzin w tym 30 osób, zdarzenia losowe -2 rodziny w tym 8 osób, niepełnej rodziny - 9 rodzin w tym 43 osoby, Z rozeznania pracowników socjalnych, na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego wynika, że występowanie w rodzinach w/w problemów społecznych związane jest bardzo często z nadużywaniem alkoholu przez członków rodzin. W 2014 roku do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przy Urzędzie Gminy w Turku wpłynęło z Komendy Powiatowej Policji w Turku 26 Niebieskich Kart. Wg wskaźników europejskich oraz wyników polskich badań społecznych liczbę osób uzależnionych w Polsce można oszacować na około tysięcy, zaś osób pijących alkohol ryzykownie i szkodliwie na ok.2,5 mln. II. CELE I ZAŁOŻENIA GMINNEGO PROGRAMU 1. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów dotyczących uzależnień i przemocy na terenie gminy. 2. Zmniejszenie rozmiarów aktualnie istniejących problemów dotyczących uzależnień oraz przemocy. 3. Zwiększenie wśród dzieci i młodzieży świadomości i wiedzy na temat środków uzależniających oraz przyczyn i skutków przemocy. 4. Zmniejszenie indywidualnych zagrożeń psychospołecznych i ekonomicznych wynikających z nadużywania alkoholu i innych środków psychoaktywnych oraz takich problemów jak przemoc. 5. Zwiększenie stabilności i bezpieczeństwa środowiska rodzinnego oraz społecznego. 6. Ograniczenie spożywania alkoholu przez osoby dorastające poprzez zaostrzenie norm i zasad obowiązujących w rodzinach, szkołach i społecznościach lokalnych. 7. Tworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji programu. 8. Promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniu narkomanii. 3

4 III. STRATEGIE DZIAŁANIA Zadania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałaniu Narkomanii realizowane będą poprzez: zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych i ich rodzin, udzielania rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej, prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii w szczególności dla dzieci i młodzieży, prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkomanii, racjonalne i elastyczne ograniczenie dostępu do alkoholu oraz kontrolowanie podmiotów działalności gospodarczej związanej ze sprzedażą i konsumpcją napojów alkoholowych pod względem jej zgodności z obowiązującymi przepisami, 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu i narkotyków realizowane przez: a) działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych skierowane do osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków w celu zmotywowania ich do podjęcia leczenia odwykowego, b) kontynuację działalności i finansowania Punktu Konsultacyjnego zlokalizowanego w Urzędzie Gminy Turek jako miejsca pierwszego kontaktu dla osób i rodzin z problemem alkoholowym udzielającego pomocy terapeutycznej, psychospołecznej i prawnej osobom z problemem alkoholowym i narkotykowym oraz członkom ich rodzin poprzez: motywowanie osób uzależnionych i współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w placówkach leczenia uzależnienia, kierowanie do leczenia specjalistycznego, motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nieuzależnionych, do zmiany szkodliwego wzoru zachowań, udzielanie wsparcia osobom po zakończonym leczeniu odwykowym, zdiagnozowanie sytuacji całej rodziny i zaplanowanie pomocy domowej dla wszystkich jej członków(dorosłych jak również dzieci), udzielanie porad terapeutycznych osobom nadużywającym, uzależnionym i współuzależnionym od alkoholu i środków psychoaktywnych, rozpoznanie przemocy domowej, udzielanie stosownego wsparcia i informacji o możliwościach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy, inicjowanie interwencji w przypadku stwierdzenia występowania przemocy domowej, gromadzenie aktualnych informacji na temat dostępnych miejsc pomocy i kompetencji poszczególnych służb i instytucji z terenu gminy, które powinny być włączone w systemową pomoc dla rodziny, wsparcie w nawiązaniu kontaktu z instytucjami takimi jak prokuratura, sąd i policja, 4

5 c) wspieranie środowisk samopomocowych, d) finansowanie kosztów sporządzania opinii biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i narkotyków, e) upowszechnianie materiałów informacyjnych o chorobie i profilaktyce alkoholowej i narkotykowej, f) dofinansowanie realizowanych zadań przez Ośrodek Doraźnej Pomocy Osobom z Problemem Alkoholowym i Przemocą w Koninie, g) finansowanie udziału członków GKRPA w szkoleniach i kursach w celu doskonalenia i usprawnienia pracy związanej z obszarem terapii i profilaktyki uzależnień, 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkotykowe pomocy psychospołecznej i prawnej poprzez: a) podejmowanie działań interwencyjnych mobilizujących osoby uzależnione od alkoholu do dobrowolnego poddania się leczeniu realizacja przy współpracy z GOPS i Policją, b) podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu, c) udzielanie osobom dotkniętym przemocą domową stosownego wsparcia psychospołecznego oraz informacji o możliwościach uzyskania pomocy prawnej i powstrzymywania przemocy, d) rozwijanie gminnego systemu wsparcia dla rodzin dotkniętych problemem uzależnienia i przemocy poprzez lepszą współpracę oraz przepływ informacji pomiędzy instytucjami, służbami i organizacjami zajmującymi się pomocą socjalną, materialną, medyczną, prawną i psychologiczną, e) wspieranie prac zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, f) propagowanie instytucji i organizacji, do których mogą zgłaszać się ofiary przemocy w rodzinie, 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej skierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży poprzez: a) współfinansowanie w prowadzeniu na terenie szkół profesjonalnych, rekomendowanych przez MEN, programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży z zakresu profilaktyki uzależnień od alkoholu, b) podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym przeznaczonych dla rodziców, c) udział dzieci, młodzieży i dorosłych w ogólnopolskich kampaniach Zachowaj Trzeźwy Umysł, Zdrowy Przedszkolak, Nie piję więc zdrowo żyję, Życie jest piękne -po co komu alkohol, d) szkolenie pedagogów w zakresie pracy z dziećmi z rodzin z problemami alkoholowymi i narkotykowymi, e) organizowanie pozalekcyjnych zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży (strategia alternatyw) oraz wyposażenie w sprzęt niezbędny do realizacji zadania, 5

6 f) szkolenia z zakresu znajomości strategii profilaktycznych, zasad pracy z młodzieżą z grup ryzyka i sytuacji psychologicznej dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym przeznaczone dla nauczycieli prowadzących zajęcia sportowe, g) diagnozowanie i monitorowanie problemu alkoholowego/narkotykowego w szkołach oraz na terenie gminy, h) włączanie się w kampanie i akcje profilaktyczne zarówno o charakterze lokalnym jak i ogólnopolskim, i) organizowanie różnych form wypoczynku połączonych z programem profilaktyki uzależnień takich jak: kolonie letnie, obozy terapeutyczno-rozwojowe, turnusy rehabilitacyjne oraz innych form wspólnej zabawy celem propagowania zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży dofinansowanie programów profilaktycznych, j) dofinansowanie pobytu dzieci w tzw. Zielonych Szkołach gdzie prowadzone są zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień, k) tworzenie dzieciom i młodzieży warunków dla alternatywnych, wolnych od używek, form spędzania wolnego czasu poprzez organizowanie imprez okolicznościowych, kulturalnych i sportowych bez alkoholu oraz udzielanie organizatorom wsparcia finansowego na zakup materiałów do zajęć, l) współfinansowanie nagród dla dzieci i młodzieży szkolnej uczestniczącej w konkursach z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia (motywacja poprzez nagradzanie oraz zapewnienie posiłku regeneracyjnego), m) prenumerata czasopism poruszających problemy uzależnień, zdrowego stylu życia, n) stałe kontrolowanie punktów sprzedaży alkoholu w zakresie ich wyposażenia w informacje dotyczące szkodliwości spożywania alkoholu, zakazu podawania alkoholu osobom nietrzeźwym i nieletnim oraz przestrzegania zasad obrotu napojami alkoholowymi, o) współpracę z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami, Kościołem w zakresie propagowania wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii, p) szkolenie osób, które obecnie lub w przyszłości będą zajmować się profesjonalnie pracą z ludźmi uzależnionymi i współuzależnionymi oraz z ofiarami przemocy w rodzinie, q) wyposażenie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w niezbędne materiały, r) współfinansowanie działań edukacyjnych oraz szkoleń dla sprzedawców i właścicieli sklepów z napojami alkoholowymi, s) zakup i rozpropagowywanie czasopism, ulotek, broszur i innych materiałów służących profilaktyce uzależnień i promocji zdrowego stylu życia, t) współudział w opracowaniu i realizacji szkolnych programów profilaktyki uzależnień od alkoholu, narkotyków oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie (np. zajęcia profilaktyczne realizowane w klasach, gazetki szkolne, imprezy profilaktyczne, festyny itp.), u) organizowanie i dofinansowanie konkursów dla dzieci z zakresu profilaktyki uzależnień(zakup nagród, materiałów do przeprowadzenia konkursów), 6

7 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkomanii poprzez: a) wspieranie działalności instytucji, stowarzyszeń i organizacji zajmujących się statutowo profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii, b) współpraca z organizacjami zajmującymi się innymi uzależnieniami, 5. Zadania i kompetencje Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Do ustawowych zadań gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności należą: 1. Przyjęcie zgłoszenia o przypadku wystąpienia nadużywania alkoholu z jednoczesnym wystąpieniem przesłanek z art.24 ustawy. 2. Zaproszenie na rozmowę osoby, co do której wpłynęło zgłoszenie i pouczenie jej o konieczności zaprzestania działań wymienionych w art.24 ustawy /lub poddania się leczeniu odwykowemu. 3. Inicjowanie działań w zakresie realizacji zadań własnych gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych; 4. Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego; 5. Opiniowanie wydawania zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaż z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust.1 i 2 ustawy (limit i lokalizacja punktów w których sprzedawane i podawane są napoje alkoholowe); 6. Kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych ( na podstawie upoważnienia wystawionego przez Wójta, art.18 ust.8 ustawy); o Za udział w pracach komisji, członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Turku przysługuje wynagrodzenie w wysokości 90 zł brutto. Wypłata wynagrodzenia nastąpi zgodnie z listą obecności. Przepisy dotyczące organizacji pracy komisji określa regulamin Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. o Członkom komisji przysługuje zwrot kosztów z tytułu podróży służbowej w celu realizacji zadań wynikających z programu na zasadach obowiązujących pracownika. Działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych ujęte w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałaniu Narkomanii na 2015 rok są realizowane przez Gminę Turek, zadania są finansowane ze środków pochodzących z wpłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. 7

8 Na terenie gminy Turek w 2014 r. sprzedaż napojów alkoholowych prowadziły punkty: sprzedaży detalicznej: 14 gastronomiczne: 4 i 1 punkt sprzedaży gastronomiczny napojów alkoholowych do 4,5% oraz piwo ( ogródek piwny ). Wartość alkoholu sprzedanego w 2014 roku na terenie gminy Turek na podstawie oświadczeń złożonych przez przedsiębiorców: ,26 zł. W budżecie gminy na 2015 rok na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem alkoholizmowi w dziale 851 przeznaczono kwotę w wysokości ,00 zł. 8