List Episkopatu o wartociach sportu

Transkrypt

1 KURIA METROPOLITALNA GDASKA ul. Cystersów Gdask - Oliwa tel. (58) ; fax. (58) kuria@diecezja.gda.pl 102 Gdask Oliwa, dnia 25 czerwca 2004 r. Znak: III D 2 40/2004 KURENDA NR 40/2004 List Episkopatu o wartociach sportu Przeciwko rodkom dopingujcym, nadmiernej komercjalizacji sportu i traktowaniu sportowców jak towaru wypowiedzieli si polscy biskupi w dokumencie "o wychowawczych wartociach sportu". Biskupi zwracaj uwag, e "Kociół opowiada si za sportem, który słuy wszechstronnemu rozwojowi człowieka we wszystkich sferach i płaszczyznach, a przeciwstawia si takim jego formom, w których człowiek jest przedmiotem w słubie sportu". Dokumentu został podpisany podczas 328. Zebrania Plenarnego KEP w Licheniu, 12 czerwca. Przesyłamy Ksiom jego tre do wykorzystania według uznania: W OBRONIE "DOBRYCH ZAWODÓW" SŁOWO EPISKOPATU POLSKI O WYCHOWAWCZYCH WARTOCIACH SPORTU Umiłowani Bracia i Siostry! "W dobrych zawodach wystpiłem, bieg ukoczyłem, wiary ustrzegłem" (2 Tm 4,7) "Dobre zawody", o których czytamy w Licie w. Pawła do Tymoteusza, to metafora ludzkiego ycia. Kady człowiek, tak jak sportowiec, zmaga si ze słabo- ciami i ograniczeniami ciała, hartuje swoj psychik, dc do mety i zwycistwa. Podobnie jak sportowiec i zawodnik. Sportowiec dy do zwycistwa "tu i teraz". Człowiek natomiast zmierza do zwycistwa w wiecznoci. "Dobre zawody" - s take okreleniem wielkich i szlachetnych idei współdziałania, wizi midzyludzkich, pokoju i tolerancji, z którymi od wieków jest i powinien by zwizany włanie sport. Kociół przez całe nowoytne dzieje interesuje si sportem i promuje wartoci, które z niego wyrastaj. Uczestniczył w tworzeniu wiekopomnego dzieła, jakim była Komisja Edukacji Narodowej, która wiczeniom fizycznym nadała charakter programowego i celowego działania wychowawczego. Uczestniczył w narodzinach nowoytnych igrzysk olimpijskich poprzez dominikanina o. H. Didona, przyjaciela P. de Coubertina, który na posiedzeniu Midzynarodowego Kongresu Olimpijskiego w 1897 r. wygłosił przemówienie na temat licznych korzyci wynikajcych

2 KURENDA NR 40/ z uprawiania wicze fizycznych. Towarzyszy i dzisiaj, sportowcom w okresie bezporednio poprzedzajcym Igrzyska XXVIII Olimpiady w Atenach. Mamy głbok nadziej, e czas zmaga sportowych na Olimpiadzie bdzie czasem pokoju i bezpieczestwa. Samo przesłanie olimpijskie słuy przecie realizacji takich wartoci jak przyja, braterstwo, solidarno i pokojowe współistnienie narodów z zachowaniem ludzkiej godnoci. Episkopat Polski, dostrzega liczne wartoci, a take zagroenia sportu. Majc na wzgldzie zbliajce si Igrzyska Olimpijskie w Atenach, a take fakt, e rok 2004 jest rokiem Edukacji poprzez sport, ogłoszonym przez Rad Europy, pragnie wypowiedzie si na temat sportu i ukaza jego szanse, nadzieje i zagroenia. Troska Kocioła o ludzi sportu Sport jest fenomenem o charakterze globalnym i rozwija si niezwykle dynamicznie. Najwaniejsze wydarzenia sportowe skupiaj uwag milionów sympatyków i kibiców na całym wiecie. Ludzie sympatyzujc ze swoimi sportowcami, niejednokrotnie przemierzaj znaczne odległoci, aby uczestniczy w sportowych wydarzeniach. Coraz wicej osób czynnie uprawia sport, co wie si z pozytywnymi zmianami wiadomoci i mod na zdrowy styl ycia. Przekonanie i "w zdrowym ciele yje zdrowy duch" coraz powszechniej zapada w wiadomo współczesnych ludzi i jednoczenie przyczynia si do kształtowania postawy troski o now jako ludzkiego ycia. Dlatego te Kociół nie moe by obojtny wobec tak potnego zjawiska obejmujcego wielu ludzi. Bowiem to człowiek w całej niepowtarzalnej rzeczywistoci bytu i działania, wiadomoci, woli, sumienia i "serca" jest pierwsz i podstawow drog Kocioła, drog wyznaczon przez samego Chrystusa, drog, która nieodmiennie prowadzi przez Tajemnic Wcielenia i Odkupienia (Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis 14). Chwalcie Boga w waszym ciele Kociołowi s obce wszelkie próby deprecjonowania ciała. Ciało ludzkie stanowi niezwykł warto. Zostało człowiekowi dane i jednoczenie "zadane" do dbałoci, troski i opieki. Jest ono okryte szat wrodzonej godnoci, witoci i przeznaczone do zwycistwa nad mierci. Dlatego Kociół take dzi powtarza za w. Pawłem z cał moc: Czy nie wiecie, e ciało wasze jest przybytkiem Ducha witego, który w was jest, a którego macie od Boga? Chwalcie wic Boga w waszym ciele (1 Kor 6, 15; 19-20). Pozytywny stosunek do ciała wynika take std, e człowiek w całej pełni tajemnicy, która stała si jego udziałem w Chrystusie Jezusie, jest podmiotem nie

3 KURENDA NR 40/ tylko przez wiadomo i samostanowienie, ale równoczenie przez swoje ciało. Nie wolno wic człowiekowi gardzi yciem ciała - czytamy w Konstytucji Gaudium et spes - lecz przeciwnie, powinien on uwaa ciało swoje, jako przez Boga stworzone i majce by wskrzeszone w dniu ostatecznym, za dobre i godne szacunku ( Sobór Watykaski II, Konstytucja duszpasterska o Kociele w wiecie współczesnym Gaudium et spes 14). O etyczny charakter sportu Kociół opowiada si za sportem, który słuy wszechstronnemu rozwojowi człowieka we wszystkich sferach i płaszczyznach, a przeciwstawia si takim jego formom, w których człowiek jest przedmiotem w słubie sportu. Opowiada si za takim sportem, który wychowuje, jednoczy, sprawia przyjemno, rado, uczy patriotyzmu, buduje przyjanie oraz pokój midzy ludmi i narodami. Jest przeciwny takiemu sportowi, w którym wystpuj zjawiska fałszu i oszustwa. Wyraaj si one take przez stosowanie rodków dopingujcych, oraz nadmiern komercjalizacj, kiedy osoba sportowca jest traktowana jako towar podlegajcy rynkowym prawom kupna i sprzeday. Przeciwstawia si sportowi, w którym naruszana jest godno osoby ludzkiej, gdzie sportowiec jest wykorzystywany jako narzdzie i rodek do osignicia innych celów, uznanych za wysze. Przeciwstawia si wszelkim zjawiskom, które zagraaj fundamentalnym wartociom etycznym, okrelanym w sporcie mianem fair play. Bez nich ta dziedzina ludzkiej aktywnoci prowadzi do degradacji i upadku człowieka. Symbolem takiej degradacji moe by rzymskie Koloseum, gdzie zawody gladiatorów sprowadzano do igrzysk mierci, a szlachetne idee współzawodnictwa i rywalizacji do pogardy człowieka. Dlatego Kociół przypomina i zachca animatorów sportu do czujnoci i dbałoci o prawidłowy rozwój młodych ludzi, aby zdawali sobie spraw, e obok sportu, który pomaga człowiekowi - jak mówił Jan Paweł II podczas Wielkiego Jubileuszu Roku istnieje inny sport, który mu szkodzi; obok sportu, który uszlachetnia ciało, istnieje sport, który je ponia i zdradza; obok sportu, który słuy wzniosłym ideałom, jest te sport, który zabiega wyłcznie o zysk; obok sportu, który jednoczy, jest te taki, który dzieli (Przemówienie do sportowców na stadionie olimpijskim w Rzymie, 29 padziernika 2000 r.). Sport w deniu do nieprzemijajcej nagrody Kociół opowiada si za sportem, który rozwija potencjał duchowy i fizyczny człowieka. Aktywno sportowa nie powinna jednak nigdy odwraca uwagi ludzi sportu od praktyk religijnych. Bowiem pierwszorzdnym celem człowieka nie powinno by tylko zdobycie "przemijajcej korony", ale przede wszystkim tej "nieprzemijajcej" (1 Kor 9, 25). Chodzi o to, aby praktykowanie rónych form gry i zabawy nie powodowało zaniedbania wymiaru duchowego i sakralnego. eby w

4 KURENDA NR 40/ konsekwencji osign t nagrod, o której pisze w. Paweł w Licie do Koryntian: Czy nie wiecie, e gdy zawodnicy biegn na stadionie, wszyscy wprawdzie biegn, lecz jeden tylko otrzymuje nagrod? Przeto tak biegnijcie, abycie j otrzymali (1 Kor 9, 24). Wychowanie poprzez sport Kociół nie tylko zajmuje pozytywne stanowisko wzgldem sportu, ale take, przez liczne grono duszpasterzy diecezjalnych i zakonnych, siostry zakonne i osoby wieckie, realizuje liczne zadania o charakterze sportowo-wychowawczym i sportowo-formacyjnym, w myl apelu ks. S. Konarskiego o dokładanie wszelkich stara, kształcc serce cnotami, ciało wiczeniami, umysł naukami. Kociół kieruje sw propozycj sportow do wszystkich ludzi, do młodych (dziewczt i chłopców), a zwłaszcza pochodzcych z rodzin biednych, niewydolnych wychowawczo, czsto ju patologicznych, ale take do osób niepełnosprawnych. W sporcie widzi nadziej na odnow moraln młodych, w myl przesłania w. Jana Bosko: Boisko martwe - diabeł ywy, boisko ywe - diabeł martwy. Szczególna rola w realizacji tych zada przypada Salezjaskiej Organizacji Sportowej RP, Katolickiemu Stowarzyszeniu Sportowemu RP i Stowarzyszeniu "Parafiada", ale take innym stowarzyszeniom sportowym, które prowadzc prac sportowo-wychowawcz kieruj si zasadami chrzecijaskiej antropologii i etyki. W tym wzgldzie powinny one tworzy wzorzec pozytywnych oddziaływa na młode pokolenie sportowców i opiekunów. Zachta do prawidłowego rozwoju sportu Zwracamy si zatem do wszystkich, którym ley na sercu dobro człowieka, o podjcie wysiłku na rzecz rozwoju sportu we wszystkich jego rodzajach i odmianach, od sportu dzieci i młodziey poprzez sport osób w rednim i starszym wieku i sport osób niepełnosprawnych tak fizycznie, jak i umysłowo. Zwracamy si take do władz ustawodawczych, administracji rzdowej i samorzdowej wszystkich szczebli, dziennikarzy, instytucji i szkół o wiksz dbało w zakresie rozwoju sportu, o sumienne wychowanie młodych do czynnego uczestnictwa w sporcie i do dbałoci o zdrowie. Zwracamy si do wszystkich ludzi dobrej woli, do kapłanów i zakonnic, do osób wieckich, a przede wszystkim do rodziców, nauczycieli i pracowników słuby zdrowia, o podjcie działa na rzecz poprawy kondycji fizycznej i zdrowotnej naszego społeczestwa. Zwracamy si do kibiców sportowych, aby podczas widowisk, a szczególnie spotka piłkarskich, nie dopuszczali si aktów przemocy i agresji. eby dobrego imienia swej druyny nie bronili kamieniem czy noem, ale swym zachowanie budowali sportowy humanizm i potwierdzali jego wychowawcze i etyczne walory.

5 KURENDA NR 40/ Zwracamy si wreszcie do samych sportowców, aby ich postpowanie na boisku było przepełnione szlachetnoci, szacunkiem i miłoci wszystkich uczestników rywalizacji sportowej. eby w ten sposób dostarczali dobrych moralnych wzorów dla licznych kibiców, a przede wszystkim dla dzieci i młodziey. Tak postpujcie, aby sport był swoist ascez i mógł si sta drog do doskonałoci i witoci w myl słów w. Pawła: W dobrych zawodach wystpiłem, bieg ukoczyłem, wiary ustrzegłem ( 2 Tm 4,7 ). Wszystkim sportowcom, trenerom, działaczom i kibicom z serca błogosławimy i yczymy "dobrych zawodów"! Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi zgromadzeni na 328. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski Liche, 12 czerwca 2004 r /-/ Ks. Stanisław Ziba /-/ Ks. Wiesław Lauer Kanclerz Kurii Wikariusz Generalny