zakupach! Polacy na angielskich Komu pożyczka, komu? s.36

Transkrypt

1 s.30 Kara za bezprawne zwolnienie! Bezduszna właścicielka małego coffee shopu zapłaci wysokie odszkodowanie. Wszystko przez to, że zwolniła ciężarną Polkę. Komu pożyczka, komu? s.36 Dobry zwyczaj, nie pożyczaj Ani komuś, ani od kogoś Niestety czasem tak się zdarzy, że bez pożyczki ani rusz. I S S N nr 43 (198) 26 października 2007 Polacy na angielskich zakupach!

2 2 nr 43 (198), 26 października 2007

3 3

4 ???? 7

5 8 nr 43 (198), 26 października 2007

6 nr 43 (198) 26 października 2007 S P I S T R E Ś C I fot. Rafphotostudio ZAMIAST WSTĘPU Redaktor naczelna Katarzyna Kopacz Tradycyjnie już w tym miejscu powinnam napisać kilka słów w związku z tematem numeru. Nie mogę sobie jednakże odmówić przyjemności skomentowania ostatnich wyborów, bo jestem pod ich dużym wrażeniem. Nie zamierzam tu jednak politykować, ale raczej pochwalić mieszkających na Wyspach rodaków za to, że im się chciało. Że po całym tygodniu ciężkiej pracy poświęcili kolejnych kilka godzin na stanie w kolejkach do lokali wyborczych. Oczywiście można kręcić nosem na to, że tylko 68 tys. mieszkających na Wyspach Polaków zadeklarowało swój udział w głosowaniu, bo przecież mieszka nas tutaj wg różnych szacunków od 800 tys. do 1,5 mln. W takim też kontekście o naszym udziale w wyborach mówiła większość polskich dziennikarzy. Z jednej strony mogę się z nimi zgodzić rzeczywiście mogliśmy zagłosować liczniej, a tym samym udowodnić, że wiemy jak korzystać z przywilejów demokracji. Z drugiej strony, być może to dopiero pierwsza jaskółka i na kolejne wybory potrzebnych będzie nie 14 nowych okręgów wyborczych, a 140? To wszystko wszakże przed nami. Miejmy tylko nadzieję, że kadencji tego Sejmu nie będzie trzeba skracać i kolejki do urn będą nas czekać dopiero za cztery lata! nr 43 (198) I S S N Kara za bezprawne zwolnienie! Komu pożyczka, komu? Polacy na angielskich zakupach PROJEKT OKŁADKI: 28 TOMASZ WALĘCIUK Dziewięć miesięcy wystarczy, by powstał człowiek To jednak za mało, by wykazać się jako polityk mówił Kazimierz Marcinkiewicz podczas londyńskiej promocji swojej książki Kulisy władzy. Polski tygodnik w Londynie ADRES: POLISH TRADE CENTRE 48 Haven Green, Ealing, London W5 2NX, tel info@mail.goniec.com REDAKCJA (EDITORIAL): Katarzyna Kopacz (red. nacz.), kk@mail.goniec.com Michał Szaflarski (zast. red. nacz.), msz@mail.goniec.com tel , redakcja@mail.goniec.com Kamila Cybulska (korekta), kamila@mail.goniec.com Natalia Chomik (korekta) WSPÓŁPRACA: D. Bawołek, A. M. Borkowski, B. Bugała-Miler, K. Bzowska, Ł. Jachimiak, A. Korcz, T. Kozłowski, T. Krotos, A. MacBride, R. Małolepszy, M. Marek, P. Marek, A. Miedziński, M. Mills, P. Podchorodecki, A. Rynkiewicz, P. Sikora, M. Sygnarowicz, J. Skibicka, E. Tomasik, K. Wiciak, SKŁAD I GRAFIKA: Rafał Głowa (red. tech. i admin.www) tel , rg@mail.goniec.com Tomasz Rataj, Tomasz Walęciuk (DTP) dtp@mail.goniec.com MARKETING I REKLAMA (ADVERTISING) tel , fax: , marketing@mail.goniec.com Marta Kaszuba (PR) , marta@mail.goniec.com Urszula Napiórkowska , ula@mail.goniec.com Sylwia Bohatyrewicz , sylwia@mail.goniec.com Karolina Kurkus , karolina@mail.goniec.com Agnieszka Jadwiszczak , aj@mail.goniec.com Mariusz Zdeb , advert1@mail.goniec.com FINANSE: Małgorzata Dryjska , md@mail.goniec.com OBSŁUGA OGŁOSZEŃ DROBNYCH I PRENUMERATY (CLASSIFIED ADS AND SUBSCRIPTION): Katarzyna Szalla-Kalinowska , ksz@mail.goniec.com DYSTRYBUCJA karolina@mail.goniec.com, tel PRZEDSTAWICIELSTWO W BIRMINGHAM: England.pl , , office@england.pl Fot: PAP Archiwum Shutterstock WYDAWCA (PUBLISHER): Dyrektor generalny: Mieczysław Cezary Olszewski Dyrektor: Monika Horeczy , monika@mail.goniec.com Nakład: egzemplarzy ISSN Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny Polacy na angielskich zakupach! 10 Wiadomości z Polski 12 Prosto z Wysp 14 Wiadomości ze świata 16 Informacje lokalne z Wielkiej Brytanii 18 Polonia na Wyspach 20 Britpress 22 Polpress 24 English page 26 Głosowanie na Wyspach 28 Kulisy władzy według Marcinkiewicza 38 Kara za bezprawne 30 zwolnienie! Wszyscy są równi? 32 To jeszcze nie koniec 34 Komu pożyczka, komu? 36 Jak nie ja, 38 to kto? Mama na Wyspach 40 Książka i film 43 dla każdego Polski Londyn 44 Wpadam w słowo 45 Przeżyj to sam 46 Galeria 48 Sport z Polski 50 Sport 52 Wielka Brytania Ogłoszenia drobne 54 9

7 W I A D O M O Ś C I Z P O L S K I Zwycięstwo Platformy Donald Tusk ze swoim sztabem cieszy się z wyniku wyborów. Już niedługo zostanie premierem Platforma Obywatelska wygrała wybory parlamentarne w wielkim stylu. To było miażdżące zwycięstwo PO odsunęła od władzy Jarosława Kaczyńskiego, zdobywając ponad 41 procent głosów. Nigdy wcześniej frekwencja wyborcza nie była tak wysoka w Polsce do urn poszło prawie 54 procent uprawnionych do głosowania. PO zdobyła 41,51 proc. głosów, a PiS 32,11 proc. Oprócz nich w Sejmie znajdą się również LiD (13,15 proc.) i PSL (8,91 proc.). Platforma uzyska w Sejmie 209 mandatów, PiS 166. Do Sejmu wejdzie LiD z 53 posłami i PSL z 31. Jeden mandat otrzyma Mniejszość Niemiecka. PO wygrała również w Senacie. Dostanie się tam 60 polityków Platformy, 39 z PiS-u i jeden z Komitetu Wyborczego Cimoszewicz do Senatu. Sondaże nie pozostawiają wątpliwości, że do utworzenia większościowego rządu Platforma będzie potrzebowała koalicji. Ale Donald Tusk fot. Tomasz Gzell (PAP) będzie mógł przebierać w przyszłych partnerach. Wystarczy już przymierze z PSL-em. Choć oczywiście koalicja PO-PiS mogłaby dowolnie zmieniać Polskę, bo miałaby większość pozwalającą na fot. Bartłomiej Zborowski (PAP) To już koniec IV RP mówi Aleksander Kwaśniewski zmianę konstytucji. Ale na razie wejście do rządu wykluczył Jarosław Kaczyński. Rząd PO-PiS miałby jeszcze jedną przewagę nad innymi koalicjami zapewnione dobre stosunki z prezydentem. Jeśli Platforma będzie rządzić, a PiS będzie w opozycji, los każdego prezydenckiego weta będzie zagadką. Bo z jednej strony PiS nie będzie miał wystarczającej liczby głosów, by je podtrzymać, ale też PO nie będzie miała wystarczającej siły, by je odrzucić. Platforma wygrała niemal w całej Polsce. PiS uzyskał lepszy wynik tylko w trzech wschodnich województwach (podlaskim, lubelskim, podkarpackim) i w świętokrzyskim. Na Prawo i Sprawiedliwość głosowała też większość mieszkańców wsi. Jedno jest pewne tym razem Polacy zmobilizowali się. Do wyborów poszło 53,79 proc. Polaków. Najwięcej od 16 lat i o ponad 13 proc. więcej niż dwa lata temu. Wtedy frekwencja wyniosła 40,57 proc. Optymistyczne były doniesienia o liczbie głosujących za granicą. Za oceanem do urn poszło 80 proc. uprawnionych. W niektórych miejscach, żeby oddać głos, trzeba było czekać w długich kolejkach. W Dublinie nawet 4 godziny. Jarosław Kaczyński znalazł winnych przegranej PiS-u w niedzielnych wyborach. Przekonywał, że dla jego partii zabójcza była mobilizacja młodych wyborców. Szczególną winę ponosi według premiera akcja w TVP Idź na wybory zmień Polskę. Politycy LPR-u i Samoobrony liżą rany po upokarzającej porażce. Poparcie na poziomie półtora procenta to nie tylko polityczna kompromitacja. To organizacyjna katastrofa. Ich liderzy zamilkli. I tylko najwierniejsi Samoobronie politycy zapewniają, że nie składa ona broni. Głucha cisza zapadła też w szeregach LPR-u. W niedzielę Roman Giertych buńczucznie zapowiadał, że jego partia jeszcze powróci do parlamentu. Gdy jednak poznał wynik wyborczy swojej partii, zrezygnował z szefostwa LPR-u i zapowiedział, że wraca do praktyki adwokackiej. (dziennik.pl/gazeta.pl/onet.pl) 10 nr 43 (198), 26 października 2007

8 W I A D O M O Ś C I Z P O L S K I Dyrektorzy szpitali ustępują Pielęgniarki domagają się podwyżki o 500 zł brutto Dyrektorzy szpitali ustępują przed nową falą pielęgniarskich strajków i podpisują porozumienia podwyżkowe. Takie jak w ubiegłą niedzielę w Łodzi i być może już wkrótce w Częstochowie. W Suwałkach trwa protest. W łódzkim Szpitalu Klinicznym nr 1 pielęgniarki zagroziły strajkiem okupacyjnym Medal dla niemieckiego oficera Kapitan Hosenfeld, oficer Wehrmachtu, w ubiegłym tygodniu został pośmiertnie odznaczony Orderem Odrodzenia Polski podczas uroczystości upamiętnienia tych ludzi, którzy w czasie wojny ratowali Żydów. Hosenfeld uratował życie Władysławowi Szpilmanowi, który ukrywał się w ruinach Warszawy po upadku powstania. Po latach Helmut Hosenfeld syn odznaczonego oficera fot. Grzegorz Michałowski (PAP) fot. Grzegorz Michałowski (PAP) i głodówką. I aby pokazać, że nie żartują, na dwie godziny odeszły od łóżek. Poskutkowało. Dyrektor da im podwyżki: w tym roku dostaną średnio 360 zł brutto, a w lipcu kolejne 400 zł. To wystarczyło do zawarcia porozumienia i pielęgniarki zakończyły protest. W Częstochowie 400 pielęgniarek z trzech lecznic Miejskiego Szpitala Zespolonego strajkuje od ubiegłego tygodnia. W proteście w szpitalu w Suwałkach uczestniczy w sumie ok. 400 pielęgniarek i położnych ponad 80 proc. wszystkich zatrudnionych. Pielęgniarki chcą podwyżki o 500 zł brutto od 1 października. Pieniądze mogłyby być wypłacane od nowego roku. Jednak ani dyrekcja, ani Marszałek Województwa Podlaskiego nie zgodzili się na to. Według nich w tym roku nie ma pieniędzy na podniesienie płac. Pielęgniarki zastrajkowały dlatego, że wcześniej w suwalskim szpitalu dyrekcja dała podwyżki lekarzom. Ci zagrozili odejściem z pracy i szpitalowi groziła ewakuacja. (gazeta.pl) to zdarzenie uwiecznił Roman Polański w filmie Pianista. Prezydent nie odznaczył nazisty tylko człowieka, który niósł pomoc Żydom i Polakom odpowiada prezydencka minister Ewa Junczyk- -Ziomecka na komentarze, które pojawiły się po odznaczeniu Wilhelma Hosenfelda. Hosenfeld zmarł w 1952 r. w radzieckim obozie. Został skazany na 25 lat za zbrodnie wojenne (służył w niemieckim kontrwywiadzie i przesłuchiwał m.in. powstańców warszawskich i żołnierzy radzieckich). O jego uwolnienie bezskutecznie starał się Szpilman. Obecnie rodzina kompozytora zabiega o nadanie Hosenfeldowi tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Nasz Dziennik zarzucił prezydentowi Kaczyńskiemu, że odznaczył nazistę, dodając, że chciał w ten sposób podkreślić, że nie jest antysemitą. (gazeta.pl) W SKRÓCIE Ślub roku W piątek, 19 października Hanna Smoktunowicz i Tomasz Lis wzięli ślub w Konsulacie Ambasady Polskiej w Rzymie. Para trzymała tę radosną nowinę do samego końca w tajemnicy. O tym, że popularni dziennikarze zamierzają się pobrać, wiadomo było od dawna. Jeszcze niedawno przeszkadzał im nawał obowiązków. Jednak od czasu, gdy razem odeszli z telewizji Polsat, postanowili wykorzystać urlop i w końcu wziąć ślub. (dziennik.pl) Dzień święty? Choć 1 listopada miał być pierwszym dniem ustawowego zakazu pracy sklepów w święta, część sieci, na przykład Żabka, może otworzyć swoje punkty. Zgodnie z przepisami, właściciel sklepu niezatrudniony na podstawie umowy o pracę może tego dnia sam stanąć za ladą. Może nawet tego nie robić, tylko na podstawie umowy o dzieło lub zlecenie zatrudnić na ten dzień osobę fizyczną w charakterze ekspedienta. Szansę obejścia zakazu ma sporo sieci franczyzowych i ajencyjnych 15 największych ma ponad 10 tys. sklepów. (gazeta.pl) 80-lecie profesora fot. Andrzej Rybczyński (PAP) fot. Jerzy Undro (PAP) Leszek Kołakowski, jeden z najbardziej znanych współczesnych polskich filozofów, we wtorek 23 października skończył 80 lat. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego w latach należał do PZPR-u. Za angażowanie się w wydarzenia marcowe 1968 roku odebrano mu prawo wykładania i publikowania, co skłoniło Kołakowskiego do wyjazdu z kraju. Na emigracji jego poglądy zaczęły stopniowo ewoluować w stronę ogólnie rozumianej myśli chrześcijańskiej. Po krótkim pobycie w Paryżu osiadł ostatecznie w Anglii, gdzie mieszka do dziś. (onet.pl) 11

9 P R O S T O Z W Y S P fot. arch Co tam panie w polityce? MARTA MILLS A w polityce agitacja o frekwencję i emocje. Nie mówię tu jednak o wyborach w Wielkiej Brytanii, o których dyskutowano przez kilka miesięcy, a które w końcu się nie odbyły (pisałam o tym dwa tygodnie temu). Mam na myśli nasze polskie wybory, o których mówiono jedynie przez kilka tygodni, ale które się na szczęście odbyły. Od razu z góry przepraszam, że ten felieton wyjątkowo nie będzie o brytyjskiej polityce. W Wielkiej Brytanii nie wydarzyło się jednak ostatnio nic, co mogłoby przyćmić nasze wybory. Poza tym cała Europa interesowała się nimi jak nigdy. Nie tylko Europa, najważniejsze, że my sami okazaliśmy się tak zainteresowani. Agitacja o frekwencję Kiedy kilka tygodni temu dostałam pierwszego SMS-a z serii: Idźcie na wybory, bo ONI na pewno pójdą, nie miałam pojęcia, iż kampania o obywatelskie przebudzenie dopiero się rozpoczyna i, że za tym pierwszym SMS-em poleci lawina podobnych. Mniej lub bardziej pomysłowych, ale zawsze agitacyjnych; nie tylko od znajomych zainteresowanych polityką, ale od takich, po których nigdy bym się nie spodziewała takich SMS-ów czy i. W tym samym czasie w wywiadzie dla BBC Radio4, były premier John Major mówił, że niska frekwencja odstraszy Browna przed ogłaszaniem wcześniejszych wyborów. Wielu ludziom nie będzie się chciało iść do urn w zimny listopadowy wieczór. Dlatego frekwencja może spaść nawet do 60 procent twierdził i dodał: Ten spadek frekwencji z 80 do 60 procent w ciągu kilku ostatnich lat bardzo mnie martwi. Spadek nawet do 60 procent?! Jakoś nie przyszło mi na myśl, że ktoś może się tym zamartwiać. Za bardzo chyba byłam przyzwyczajona do polskich realiów, gdzie zaledwie 30 procentom chce się pójść na wybory samorządowe albo, gdzie politycy skakali ze szczęścia po ogłoszeniu rekordowej 51-procentowej frekwencji w referendum unijnym. Pospolite ruszenie Ale rozwijająca się kampania agitacyjna wśród znajomych i mniej znajomych budziła we mnie nadzieję na obywatelskie przebudzenie. Nadzieja rosła, kiedy czytałam na forach internetowych, ile tysięcy ludzi zamierza zarejestrować się w Konsulacie RP lub jechać głosować do Polski. Rosła, kiedy podczas dwóch koniecznych wizyt w Konsulacie RP w Londynie raz, by złożyć wniosek o prawo do głosowania w Polsce, a drugi, żeby to zaświadczenie odebrać musiałam tkwić w długaśnej kolejce z setkami osób również stojących po zaświadczenia. Rosła, kiedy już w Szczecinie podczas kawowo-piwnych spotkań z kompletnie apolitycznymi znajomymi z dzieciństwa wszyscy przypominaliśmy sobie nawzajem o wyborach. Nie było dyskusji, na kogo, ale, żeby iść. Zniknęła apatia i dotychczasowa postawa co tam mój jeden głos może, ja tam niczego nie zmienię. I wreszcie moja nadzieja rosła w dniu wyborów, kiedy już rano w niektórych okręgach zabrakło kart do głosowania, a frekwencja przed rano przekroczyła 8 procent, gdy widziałam kolejki przed lokalami wyborczymi. I kiedy media na bieżąco informowały o kolejkach w Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz o ludziach, którzy nie zrażając się, przychodzili pod lokale po kilka razy, za każdym razem zastając coraz dłuższą kolejkę. Coś wielkiego się dzieje i czuję, że muszę w tym uczestniczyć mówili. Trudno się dziwić, że zarówno Donald Tusk, jak i Jarosław Kaczyński dziękowali Polakom za frekwencję i za to, że każda relacja telewizyjna podkreślała, iż jest to najwyższa frekwencja od 1989 roku. W dniu, kiedy zima jak zwykle zaskoczyła drogowców w dniu wyborów w wielu miejscach w Polsce padał śnieg frekwencja również zaskoczyła komisje wyborcze. Jednak relacja o tym, że zabrakło kart do głosowania wydała mi się pozytywna, przecież to znak, że miliony poszły do urn. I like you much better now Nie tylko zagraniczne media, ale też i zwykli przechodnie gratulowali nam. Szczególnie szanującym demokrację Brytyjczykom podobały się kolejki pod punktami wyborczymi. Na głównej stronie BBC (Europe News) można było wypowiedzieć się na forum Polish election results: your reaction. W poniedziałek wieczorem ponad trzystu Brytyjskich i międzynarodowych internautów w przeważającej większości podziwiało Polaków za wytrwałość i chęć głosowania. I like you much better now napisał ktoś z Birmingham. Pod tym postem podpisały się dziesiątki osób. Część czegoś większego Nie zamierzam tu analizować ani wyników wyborów, ani powodów wysokiej frekwencji takich politycznych analiz były już setki (i jeszcze będą). Piszę o tym wszystkim dzień po wyborach, bo chcę się na gorąco podzielić emocjami. Ponieważ żadne wybory jeszcze nie wzbudziły we mnie tylu emocji. Nigdy nie zdarzyło mi się, bym niemal przez całą noc oglądała wieczór (i noc) wyborczy w telewizji, ekscytując się każdą nową relacją o frekwencji czy ogłaszaniem wyników z poszczególnych okręgów. Za każdym razem wzruszał mnie widok Polaków wytrwale stojących w kolejkach w Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz wypowiedzi o tym, że są częścią czegoś większego i czują, że mają na coś wpływ. Poniedziałkowy poranek pokazał, że nie ja jedna spieszący się do pracy zaspani ludzie mówili dziennikarzom na ulicach, że do późna oglądali noc wyborczą. I że było warto. Przez cały dzień wzruszały mnie setki osób dzwoniących do stacji radiowych i radujących się z wyników wyborów. Jedna Polska Cieszę się, że te wypowiedzi ludzi popierających różne partie były tak pozytywne wielu zwolenników PiS-u nie ziało nienawiścią, a życzyło Tuskowi powodzenia. Wielu z nich ma nadzieję, że pozytywnie się nim rozczarują, że Tusk udowodni, iż nie mieli racji, nie wierząc w niego. Cieszę się z frekwencji, z tego, że sami wzmocniliśmy naszą polską demokrację, że sami poprawiliśmy swój wizerunek, że zyskaliśmy szacunek w oczach milionów obserwatorów na świecie. Ale najbardziej z tego, iż znowu się zjednoczyliśmy. 12 Pierwszy nr 43 (198), portal 26 dla października Polonii 2007 w Wielkiej Brytanii

10 ???? 13

11 W I A D O M O Ś C I Z E Ś W I A T A Zamach na byłą premier Kalifornia skąpana w ogniu fot. Olivier Matthys (PAP) Szalejący żywioł trawi południe Kalifornii. Ratownicy muszą ewakuować 25 tysięcy ludzi. Gubernator stanu, Arnold Schwarzenegger, wprowadził stan wyjątkowy. Podczas gdy gwiazdy Hollywood w popłochu uciekają z wartych miliony dolarów domów, setki strażaków stawiają czoło pożarowi. Już ponad 12 tys. hektarów Kalifornii zamieniło się w pogorzelisko. W okolicach San Diego zginęła jedna osoba, a 25 tys. mieszkańców miasta Ramona na południu Kalifornii zostanie ewakuowanych. Na razie strażacy nie są w stanie okiełznać szalejącego żywiołu. Nie ma jednego kierunku rozprzestrzeniania ognia. Wszystko przez nieobliczalny i kręcący wiatr powiedział telewizji CNN strażak Ron Haralson. Pani premier na szczęście nie ucierpiała w zamachu Ponad 130 osób zginęło w dwóch eksplozjach w pobliżu konwoju wiozącego byłą pakistańską premier, Benazir Bhutto, w Karaczi na południu Pakistanu. Sama Bhutto nie ucierpiała w eksplozjach. O własnych siłach opuściła samochód-platformę, którym jechała przez ulice wypełnione dziesiątkami tysięcy witających ją ludzi. Policja twierdzi, że pierwsza eksplozja była wybuchem granatu, druga zamachem samobójczym dokonanym z użyciem silnego ładunku. W ataku ucierpiała przede wszystkim eskorta Bhutto. Wśród zabitych są policjanci, funkcjonariusze sił paramilitarnych oraz działacze partii Bhutto. Jak do tej pory nikt się nie przyznał do zamachu. Wcześniej atak na Bhutto zapowiadali powiązani z Al-Kaidą bojownicy rozwścieczeni poparciem byłej premier dla prowadzonej przez USA wojny z terroryzmem. Mąż byłej premier, Asif Ali Zardari, oskarżył o atak pakistański wywiad wojskowy. Kilka godzin wcześniej Bhutto, przywódczyni największej partii opozycyjnej, Pakistańskiej Partii Ludowej, wróciła do kraju po ośmiu latach wygnania. Przed jej powrotem wprowadzono w mieście nadzwyczajne środki bezpieczeństwa. Władze obawiały się, iż przylot Bhutto może doprowadzić do niepokojów bądź też ona sama może stać się celem ataku islamskich terrorystów. W mieście w stan gotowości postawiono ok. 20 tysięcy policjantów i żołnierzy. Tylko wokół lotniska w Karaczi nad bezpieczeństwem Bhutto czuwało dwa tysiące komandosów. Benazir Bhutto od 1988 roku dwukrotnie pełniła funkcję premiera. W kwietniu 1999 roku została zaocznie skazana za korupcję. Podobne oskarżenia wysunięto wobec jej męża. Ona sama określa te zarzuty jako polityczne. W 1998 roku Bhutto opuściła Pakistan. Była premier zaapelowała o międzynarodową pomoc w śledztwie w sprawie krwawego zamachu. (onet.pl) W Kalifornii panuje stan wyjątkowy Gubernator stanu, Arnold Schwarzenegger, ogłosił stan wyjątkowy w siedmiu hrabstwach, gdzie szaleje co najmniej dwanaście dużych pożarów. Najgorsza sytuacja panuje w rejonie Malibu. Ogień strawił tam wiele rezydencji, jak na przykład zamek zbudowany w 1978 roku. W Malibu mieszkają m.in. Sting, Mel Gibson, Robert Redford, Barbra Streisand, Cher czy Richard Gere. Reżyser James Cameron uciekł już ze swojego domu podaje portal TMZ.com. fot. Sean Masterton (PAP) (dziennik.pl) 14 nr 43 (198), 26 października 2007

12 W I A D O M O Ś C I Z E Ś W I A T A Unia ma nowy traktat Przywódcy Unii Europejskiej podpiszą nowy traktat 13 grudnia w Portugalii Przywódcy Unii Europejskiej przyjęli w Lizbonie nowy traktat, który ma wzmocnić Unię i jej pozycję w świecie. Traktat lizboński, bo tak się będzie nazywał, zostanie podpisany 13 grudnia w stolicy Portugalii. Traktat usprawni podejmowanie decyzji w Unii, da jej osobowość prawną, kogoś w rodzaju ministra spraw zagranicznych, prezydenta z 2,5-letnią kadencją i Kartę Praw Podstawowych, będącą katalogiem praw i wartości. To sukces Europy. Już nie jesteśmy w ślepej uliczce. Unia wychodzi z kryzysu instytucjonalnego i jest gotowa sprostać Krew na granicy turecko-irackiej Zaostrza się konflikt na granicy turecko-irackiej. Po ataku rebeliantów kurdyjskich zginęło 17 tureckich żołnierzy, a 16 zostało rannych. To oznacza, że widmo wojny w regionie staje się coraz bardziej realne, bo Kurdowie nie zamierzają rezygnować z walki o własne państwo. A Turcja chce im przeszkodzić. Tureccy żołnierze jadą stłumić kurdów fot. Inacio Rosa (PAP) fot. ( PAP) wyzwaniom przyszłości podsumował wynik szczytu przewodzący UE, portugalski premier José Socrates. Polski prezydent, Lech Kaczyński, jechał na szczyt zdeterminowany, by walczyć o wpisanie do protokołu do traktatu tzw. mechanizmu z Joaniny, umożliwiającego odwlekanie decyzji, na którą nie godzi się mniejszość. Ustalono, że mechanizm umożliwiający krajom UE opóźnianie podejmowania decyzji w Unii przez rozsądny czas, nawet jeśli nie będą miały one wystarczającej mniejszości blokującej, zostanie zdefiniowany w deklaracji. Do traktatu dołączony zaś zostanie dodatkowy protokół, który gwarantuje, że wszelkie zmiany mogą być w przyszłości wprowadzone do mechanizmu z Joaniny tylko jednomyślną decyzją wszystkich państw UE. Traktat wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r., o ile powiedzie się jego ratyfikacja w 27 krajach UE. Większość planuje zrobienie tego poprzez parlament, lecz w Irlandii na pewno odbędzie się referendum (wymaga tego konstytucja). Głosy domagające się referendum w tej sprawie podnoszą się także w Danii, Holandii, Portugalii i Wielkiej Brytanii. (gazeta.pl) Jak donoszą kurdyjskie źródła w ataku zabitych zostało 23 rebeliantów. Były to pierwsze tureckie ofiary śmiertelne od ubiegłego tygodnia, kiedy parlament w Ankarze zezwolił siłom wojskowym na przekraczanie granicy z Irakiem. W ten sposób tureckie wojsko chce zniszczyć obozy kurdyjskich separatystów z Partii Pracujących Kurdystanu. Według tureckiej armii, w przygranicznych kryjówkach na północy Iraku może ukrywać się do czterech tysięcy rebeliantów. Prezydent USA, George W. Bush, stwierdził, że Turcja nie powinna podejmować akcji zbrojnej w północnym Iraku. Od 1984 roku Partia Pracujących Kurdystanu toczy z tureckimi siłami bezpieczeństwa walkę o autonomię południowo-wschodnich regionów kraju. Konflikt pochłonął dotychczas około 30 tysięcy ofiar. (dziennk.pl) W SKRÓCIE Wenecja uratowana Tragedia była blisko. Włoskie specsłużby udaremniły potężny zamach. Terroryści islamscy chcieli staranować tankowcem weneckie wybrzeże. Z rozprutego kadłuba wylałaby się ropa. Wenecja stanęłaby w ogniu. To byłby koniec pięknych kanałów, gondoli i cennych zabytków. Ulubione miasto zakochanych mogło zamienić się w dymiące zgliszcza. Gdyby terroryści uderzyli porwanym tankowcem w wybrzeże, nie dałoby się uratować miasta. O planach zamachowców opowiedział admirał Ferdinando Lolli, dowódca kapitanatów wszystkich włoskich portów. (interia.pl) Rozwód po francusku Prezydent Francji, Nicolas Sarkozy, i jego żona, Cecilia, rozwiedli się po jedenastu latach małżeństwa. Nicolas Sarkozy jest pierwszym w historii Francji prezydentem i drugim szefem państwa, który oficjalnie rozstaje się ze swoją żoną. Precedensem był rozwód przed niemal 200 laty cesarza Napoleona i Józefiny de Beauharnais. Pogłoski o rozstaniu państwa Sarkozych krążyły już od kilku tygodni. Prasa donosiła, że małżeństwo Sarkozych rozpadło się, bo pani Sarkozy nienawidziła życia publicznego. (wp.pl) Długi po Pavarottim fot. Beata Tomaszewska (PAP) fot. Mateo Bazzi (PAP) To może być kubeł zimnej wody dla byłych żon wielkiego tenora Luciano Pavarottiego, które biły się o spadek po nim. Okazuje się, że długi, jakie włoski śpiewak operowy zostawił swoim spadkobierczyniom wynoszą łącznie 18 mln euro. Fakt, że maestro miał takie długi, nie jest dla nikogo tajemnicą wyjaśnia Giorgio Bernini, adwokat drugiej żony słynnego tenora. W ostatnich latach Pavarotti ograniczył działalność artystyczną, jego pobyty w szpitalu były długie i bardzo kosztowne, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych dodaje. (wp.pl) 15

13 L O K A L N E W I E L K A B R Y T A N I A Literacki Nobel dla Brytyjki fot. Richard Lewis (PAP) Szwedzka Akademia ponownie zaskoczyła obserwatorów swoją decyzją. Do ostatniej minuty za pewniaka uważano Amerykanina Philipa Rotha, jednak literacki Nobel i 10 milionów koron szwedzkich powędruje do Brytyjki Doris Lessing. W uzasadnieniu opublikowanym na oficjalnej stronie Komitetu Noblowskiego czytamy, że Doris Lessing to autorka przedstawiająca w epickim stylu kobiece doświadczenia, która ze sceptycyzmem, ogniem i wizją poddaje badaniu podzieloną cywilizację. Doris Lessing urodziła się w 1919 r. w Kermanshah w Persji (dzisiejszy Iran), jednak dzieciństwo spędziła w Rodezji Południowej, brytyjskiej kolonii w Afryce (dzisiejsze Zimbabwe). W 1948 r. wyjechała do Wielkiej Brytanii. Stała się znana z krytycznej opinii na temat RPA i polityki wewnętrznej tego kraju. W swoich powieściach obyczajowych i psychologicznych porusza przede wszystkim problem dotyczący sytuacji kobiet. Dzięki swej literaturze stała się ikoną marksizmu, feminizmu, antykolonializmu i anty-apartheidyzmu. Napisała ponad czterdzieści dzieł. Mając 87 lat, jest najstarszą osobą w historii, której przyznano Nobla. Poprzedni rekordzista to Theodor Mommsen, niemiecki historyk i pisarz, który otrzymał ten laur jako 85-latek w 1902 r. Co ważne, Nobla nie przyznaje się pośmiertnie. Najbardziej znane książki noblistki to: Lato przed zmierzchem, Pamiętnik przetrwania, Piąte dziecko. Opublikowała również pięć powieści fantastycznych pod tytułem Canopus in Argus. Archives. Pani Lessing otrzyma złoty medal i 10 milionów koron szwedzkich (ok. 4,1 miliona zł) podczas uroczystości 10 grudnia. (gazeta.pl) Londyn ważny dla brytyjskiej gospodarki Londyn ma kluczowe znaczenie dla brytyjskiej gospodarki. Taką konkluzją kończy się studium ekonomiczne przygotowane przez londyńskie City. Jedna piąta dochodu narodowego Zjednoczonego Królestwa jest wytwarzana w Londynie. Tu pracuje również 15 procent ogółu zatrudnionych i tutaj powstaje większość nowoczesnych rozwiązań, inspirujących gospodarki poszczególnych regionów. Dlatego stolica ma strategiczne znaczenia dla rozwoju gospodarczego Wielkiej Brytanii. Autorzy opracowania zwracają uwagę, że jedną trzecią zatrudnionych w Londynie stanowią imigranci, w większości ludzie młodzi i wykwalifikowani, co potwierdza znaczenie przyjezdnych dla brytyjskiej gospodarki. Turystyka jest jednym z istotnych źródeł dochodów Londynu. Szacuje się, że barwny festiwal w dzielnicy Notting Hill Gate przynosi około 100 milionów funtów zysku, natomiast londyńskie Igrzyska Olimpijskie w 2012 roku tylko z turystyki dostarczą gospodarce brytyjskiej ponad 3 miliardy funtów. (onet.eu) fot. Geoff Caddick (PAP) 6 miliardów funtów od imigrantów Kurs funta (Dane z 22 października 2007 r. źródło: NBP/kantory.pl) fot. Afpi Odd Andersen (PAP) W 2006 r. imigranci wnieśli do brytyjskiej gospodarki równowartość 6 miliardów funtów wynika z danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Komisji Gospodarczej Izby Lordów. Obejmują one podatek dochodowy płacony przez imigrantów, ekonomiczne skutki zatrudniania imigrantów dla pracodawców (oszczędności i wyższa wydajność) i rynku pracy (wypełnienie luk) oraz dodatni wpływ na poziom wydatków konsumpcyjnych. Wycena ekonomicznego wkładu imigrantów do gospodarki brytyjskiej obejmuje ogół przybyszów z całego świata. Liczbę imigrantów z nowych krajów Unii Europejskiej ocenia się na ok. 700 tys., z czego ok. dwie trzecie stanowią Polacy. Komisja Izby Lordów analizuje wpływ imigracji na gospodarkę, oświatę, służbę zdrowia i zapotrzebowanie na mieszkania komunalne. Zapoznaje się z opiniami pracodawców, ekspertów i rządu. Po 1 maja 2004 r. Wielka Brytania otworzyła rynek pracy dla imigrantów z ośmiu krajów postkomunistycznych, ale od 1 stycznia br. po akcesji Bułgarii i Rumunii do UE utrzymała w mocy niektóre ograniczenia wobec obywateli tych krajów. (onet.eu) Średni kurs funta według NBP: 1 GBP = PLN kupno sprzedaż Gdańsk Katowice Kraków Kolizja samolotów na Heathrow Na londyńskim lotnisku Heathrow zderzyły się dwa samoloty kołujące na pasie startowym, należące do linii ze Sri Lanki oraz British Airways. Nikt nie ucierpiał w wyniku kolizji. Rzecznik British Airways wyjaśnił, że samoloty zahaczyły o siebie czubkami skrzydeł. Nie wytłumaczył, co było przyczyną incydentu. Poinformował jedynie, że sprawa jest badana. Linie British Airways potwierdziły, że w kolizji uczestniczyła ich maszyna typu Boeing 747, która miała lecieć do Singapuru. Zderzenie nastąpiło, gdy samoloty szykowały się do startu. Oba zostały uszkodzone. kupno sprzedaż Poznań Warszawa Wrocław (onet.eu) 16 nr 43 (198), 26 października 2007

14 ???? 17

15 L O K A L N E P O L O N I A Papierosy w salonie piękności Właściciele polskiego gabinetu kosmetycznego w rejonie West Midlands zostali przyłapani na handlu przemycanymi papierosami. fot. Lech Muszynski PAP Oficerowie Inland Revenue odkryli w sumie 63,620 papierosów, których czarnorynkowa wartość to ponad 11 tysięcy funtów. Blisko osiem tysięcy papierosów było ukrytych w dużych, czarnych workach na śmieci w polskim salonie kosmetycznym, skąd najprawdopodobniej były rozprowadzane. Pozostałe ponad 50 tysięcy odkryto w trzech mieszkaniach w Tipton. W jednym z nich były także 3 tysiące funtów w gotówce. Pieniądze pochodziły prawdopodobnie ze sprzedaży przemycanych papierosów. Keith Morgan, specjalista ds. wykrywania przestępstw HM Revenue&Customs, mówi: Nie wahamy się podejmować akcji przeciwko handlującym przemycanymi papierosami, którzy unikają płacenia cła. Potajemne sprzedawanie tytoniu nie jest niegroźną podatkową machlojką to oszustwo, które kosztuje społeczeństwo ponad 3 miliardy funtów rocznie. Te pieniądze mogłyby być przeznaczone na szkoły czy szpitale. Dlatego zachęcam tych wszystkich, którzy wiedzą o przemycie, by skontaktowali się z naszą poufną infolinią Na razie żaden z Polaków przyłapanych na handlu przemycanymi papierosami nie został zatrzymany śledztwo jest bowiem nadal w toku. Doprowadzenie do aresztowań to kwestia kolejnych dni. Katarzyna Kopacz Ku czci generała W sobotę 20 października o godz , Stowarzyszenie Poland Street organizuje w Ognisku Polskim przy 55 Exhibition Road spotkanie z Adamem Komorowskim, synem Generała Tadeusza Bora Komorowskiego, dowódcy Powstania Warszawskiego. Jego tematem będzie: Generał Bór, jego żołnierze w czasie wojny i na emigracji powojennej. Organizatorzy chcieliby w ten sposób ocalić pamięć o tych wydarzeniach z historii Polski, o których nie wolno było wspominać w PRL-u, a których bezpośredni świadkowie żyją wśród nas w Londynie. W czasie spotkania będą prezentowane oryginalne zdjęcia oraz filmy z archiwum państwa Komorowskich, wspomnienia powstańców warszawskich i tych, którzy pracowali z Generałem Borem po wojnie. Wstęp na spotkanie jest wolny. Więcej informacji: info@polandstreet.org.uk lub pod nr tel (Robert). KK Polityczny salon w pubie Od lewej: Dziennikarka Polityki Ewa Winnicka, Jacek Żakowski, Paweł Ciacek, Paweł Potoroczyn i Srefan Wakstyl Czy wynik wyborów parlamentarnych będzie miał znaczenie dla Polaków z Wysp Brytyjskich, zastanawiali się uczestnicy Salonu Polityki w pubie Pan Tadeusz przy Uxbridge Road. Dyskusję prowadził znany publicysta tygodnika Polityka, Jacek Żakowski, a gośćmi byli publicysta Financial Times, Stefan Wakstyl, socjologowie Michał Garapich i Paweł Ciacek oraz dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, Paweł Potoroczyn. Dysputa odbyła się dwa dni przez wyborami. Większość uczestników a frekwencja dopisała zadeklarowała, że pójdzie głosować. Jak mówili, chcą fot. Robert Małolepszy zmian w Polsce, ale wielu stwierdziło też, że polityka rządu w Warszawie nie ma bezpośredniego wpływu na ich życie tutaj. Podnoszona była natomiast kwestia trudniejszego startu zawodowego emigrantów. Stefan Wakstyl wyjaśnił ten fakt następująco: Emigrant w każdym kraju musi starać się bardziej niż rdzenny mieszkaniec. Jednak badania dowodzą, że po 20 lub 30 latach pracy zarobki emigrantów są najczęściej wyższe niż pozostałych. Dziennikarze tygodnika zapowiedzieli kolejny Salon Polityki na grudzień i obiecali przywieźć znaną osobistość ze świata polityki lub kultury. Robert Małolepszy Wygraj wakacyjny kurs! Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz z Senatem RP zaprasza młodzież polonijną (18-30 lat) do wzięcia udziału w internetowym quizie, w którym nagrody główne stanowią wakacyjne kursy w Szkole Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wszystkie informacje są dostępne na stronie internetowej: KK 18 Hit zone codziennie nr 43 (198), wieczorem 26 października 2007 w RGFM na 93 FM

16 ???? 19

17 B R I T P R E S S BRYTYJSKA PRASA O POLAKACH oprac. Katarzyna Polis Brytyjskie media donoszą o wykorzystywaniu filmu Katyń na potrzeby kampanii wyborczej w Polsce. Polscy imigranci chętnie osiedlają się na prowincji. W Edynburgu tworzona jest polskojęzyczna grupa AA. Katyń a kampania wyborcza w Polsce The Times, 13 października Film Andrzeja Wajdy Katyń był wykorzystywany w, i tak już zażartej, kampanii wyborczej w Polsce, w której Niemcy i Rosjanie demonizowani są przez starających się ściągnąć na siebie uwagę polityków dostrzegł brytyjski The Times. Autorem tego materiału jest warszawski korespondent The Timesa, Roger Boyes. Wajda nie chciał, by tak się stało zasłużony reżyser obiecywał, że będzie trzymał film z dala od kampanii. Jednak bliźniacy Kaczyńscy, którzy jako prezydent i premier ustawili Polskę na ultranacjonalistycznym kursie, próbują ukształtować nowy polski patriotyzm, który definiuje samego siebie w opozycji do sąsiadów czytamy w artykule zatytułowanym Nacjonaliści wykorzystują wojenny film do wzniecania nienawiści z przeszłości. Przed dniem wyborów premier musiał przekonać Polaków, że jego partia, Prawo i Sprawiedliwość, oferuje krajowi większe bezpieczeństwo niż jakiekolwiek inne ugrupowanie. Oznacza to kampanię przeciwko komunistycznemu kumoterstwu, bezwzględne wykorzystywanie informacji z akt tajnej policji, poparcie dla amerykańskiej tarczy antyrakietowej i zażartą obronę polskiej suwerenności pisze Boyes. Według niego, podobnie rzecz wygląda z opozycyjnymi politykami. Radek Sikorski, który był ministrem obrony w rządzie kierowanym przez PiS, porównał budowę gazociągu z Rosji do Niemiec (po dnie Bałtyku) z paktem Ribbentrop-Mołotow z 1939 roku. The Times pisze też, że Donald Tusk postanowił nie spotykać się z kanclerz Niemiec, Angelą Merkel, bowiem polski polityk traci głosy, gdy tylko uśmiechnie się do Niemca czy Rosjanina. Polacy chętniej wybierają prowincję BBC News 12 października Imigranci z nowych państw Unii Europejskich (tzw. A8) chętniej niż pozostali imigranci osiedlają się z dala od dużych ośrodków miejskich wynika z najnowszego raportu Office of National Statistics. Jak wynika z danych ONS, Polacy stanowią 64 proc. wszystkich imigrantów z krajów A8. Drugą co do wielkości grupą etniczną są Litwini, którzy stanowią 11 proc. imigrantów. Raport ONS opiera się na oficjalnych danych Home Office, dotyczących rejestracji pracowników. Jak z niego wynika, chociaż w Londynie i innych dużych miastach występują największe skupiska imigrantów, to jednak coraz częściej osiedlają się oni również w mniejszych miejscowościach, głównie w Szkocji i północno-zachodniej Anglii, co nie zdarzało się w przypadku poprzednich fal imigracji. Największym skupiskiem imigrantów pozostaje Londyn. Jednak dane mogą nie odzwierciedlać w pełni sytuacji, ponieważ opierają się na informacjach przedstawionych przez pracodawców, które nie uwzględniają obszaru zamieszkania, ale miejsce pracy. Jak twierdzi David Reilly ze szkockiej agencji, która pomaga osiedlać się mniejszościom narodowym, gotowość do przemieszczania się jest odzwierciedleniem ich motywacji. Imigranci z krajów A8 są bardzo mobilni. W większości są młodzi i nie mają rodzin mówi Reilly. Motywują ich warunki zatrudnienia. Są dobrze wykształceni i potrafią zadbać o siebie. Wsparcie dla polskich alkoholików The Scotsman, 15 października W Edynburgu jest tworzona polskojęzyczna grupa wsparcia dla anonimowych alkoholików. Zespół specjalistów będzie wspierać polskich imigrantów, którzy zmagają się z nałogiem alkoholowym informuje The Scotsman. To pierwsza taka inicjatywa w Szkocji. Pomysł zrodził się po tym, jak irlandzkie agencje działające na rzecz zdrowia postanowiły podjąć szereg działań skierowanych do imigrantów. Irlandzka służba zdrowia wydelegowała wówczas specjalistów do walki z alkoholizmem w różnych grupach etnicznych w stolicy Szkocji. Tom Wood, szef edynburskiej grupy ds. przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi, przekonuje, że napływ nowej ludności rodzi nowe wyzwania. Grupa anonimowych alkoholików ma sobie wzajemnie pomagać. Nie sądzę, żeby problem alkoholizmu był największy wśród Polaków, ale ich liczba w Szkocji zaczyna przewyższać inne narodowości, a to przynosi nam nowe społeczne problemy powiedział Wood. Ściśle współpracujemy z naszymi kolegami w Polsce. Korzystamy też z polskiej literatury. Grupa prowadzona jest przez polskich alkoholików dla polskich alkoholików podkreśla w rozmowie z gazetą rzecznik polskiej grupy AA. 20 Pierwszy nr 43 (198), portal 26 dla października Polonii 2007 w Wielkiej Brytanii

18 ???? 21

19 P O L P R E S S PRZEGLĄD POLSKIEJ PRASY oprac. Katarzyna Polis Emigrujący zarobkowo rodzice pozostawiają w domach tysiące osieroconych dzieci. W dodatku, po powrocie do kraju, nie mają co liczyć na wyrozumiałość fiskusa. Prawie milion Polaków niepotrzebnie płaci składki do ZUS-u i NFZ-u. Sieroty emigracji Super Nowości, 12 października Wyjazd setek tysięcy ludzi za chlebem spowodował nieznane dotychczas problemy. W domach pozostały tysiące osieroconych dzieci. Psychologowie i wychowawcy biją na alarm. W niektórych wsiach na Podkarpaciu ponad 50 proc. dzieci wychowuje się pod opieką tylko jednego rodzica. Najbliżsi zarabiają na chleb w Grecji, Niemczech, Anglii i Irlandii. Wiele dzieci zostało bez prawnych opiekunów. A to powoduje olbrzymie komplikacje nie tylko rodzinne, ale i prawne. To nowe, niepokojące zjawisko, które już nieoficjalnie zyskało nazwę sieroctwa emigracyjnego informuje dziennik. Rodzice wyjeżdżają za granicę, nie zdając sobie sprawy z konsekwencji, jakie niesie to dla ich pociech. Dzieci zawsze taki wyjazd traktują jako porzucenie, a to oznacza poważne zaburzenia życia rodzinnego, a także olbrzymie problemy prawne. Według psychologa społecznego, Henryka Pietrzaka, podobne zjawisko zwane sieroctwem dewizowym występowało w latach 70. i 80., gdy masowo wyjeżdżano do pracy głównie za ocean. Rozmówcy Super Nowości podkreślają jednak, że obecnie zjawisko to się nasila. Za granicę emigrują głównie młodzi ludzie, którzy zostawiają w domach dzieci w wieku, w którym rodzicielska troska ma największy wpływ na ich rozwój. Zdarza się też, że za chlebem wyruszają oboje rodzice, a dziecko pozostaje pod opieką dalszej rodziny lub starszego rodzeństwa. Skarbówka prześwietli wracających Polaków Rzeczpospolita, 15 października Rodacy wracający po latach pracy za granicą nie mogą liczyć na pobłażliwość fiskusa. Choć rząd zachęca do powrotu, to na abolicję podatkową nie ma co liczyć podaje Rzeczpospolita. Polacy, którzy po latach pracy za granicą wrócą do ojczyzny i tu kupią nieruchomość, nie mogą liczyć na względy skarbówki. Zwłaszcza jeśli wcześniej nie przyznali się, że pracują poza granicami kraju. Uważamy, że abolicja podatkowa adresowana jedynie do Polaków powracających z zagranicy byłaby abolicją selektywną i jako taka byłaby niezgodna nie tylko z Konstytucją RP, ale i z prawem wspólnotowym podkreśla w rozmowie z Rzeczpospolitą Jakub Lutyk, rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów. Wszelkie preferencyjne rozwiązania podatkowe, które mogłyby pojawić się pod hasłem abolicji, aby były zgodne z konstytucją, muszą dotyczyć wszystkich podatników. Bez względu na to, czy zarabiali za granicą czy w Polsce wyjaśnia dziennik. Jakub Lutyk twierdzi, że Ministerstwo analizuje, jak można by zachęcić obywateli do powrotu i zainwestowania w kraju pieniędzy zarobionych na obczyźnie. Nieoficjalnie jednak urzędnicy skarbowi mówią krótko: prawo jest prawem. Ci więc, którzy nie będą potrafili wytłumaczyć się z posiadanego majątku, będą mieli postępowanie z tytułu nieujawnionych źródeł przychodów. Muszą też liczyć się z sankcją w postaci 75-proc. podatku od uzyskanego dochodu ostrzega Rzeczpospolita. Niepotrzebne składki ZUS Gazeta Prawna, 16 października Ponad 900 tys. osób, które płacą składki do ZUS-u i NFZ-u, nie mają z tego tytułu prawa do świadczeń. Dotyczy to m.in. pracujących emerytów, którzy muszą opłacać składkę rentową. Według ekspertów nakładanie takich obowiązków jest niezgodne z konstytucją. 370 tys. emerytów wykonujących pracę płaci składkę rentową, tymczasem emerytura jest przyznawana dożywotnio i emeryt nie może już stać się rencistą. W grę wchodzą niemałe pieniądze, bo składka rentowa wynosi 10 proc. pensji brutto. W jeszcze gorszej sytuacji niż emeryci ZUS-u jest kilkadziesiąt tysięcy pracujących emerytów ze służb mundurowych. Ponieważ nabyli oni prawo do pełnej emerytury, nie skorzystają z wpłacanych do ZUS-u składek na emeryturę i rentę. A chodzi tu aż o 29,52 proc. pensji. Kolejna poszkodowana grupa wylicza dziennik to osoby, które płacą do NFZ-u więcej niż jedną składkę zdrowotną. Przepisy nakładają bowiem obowiązek opłacania składki zdrowotnej z każdego tytułu. Jeśli ktoś jest ubezpieczony w NFZ-ie, bo jest pracownikiem lub emerytem, to jeśli prowadzi firmę, musi płacić składkę po raz kolejny. Takich osób jest 439 tys. Eksperci podkreślają, że takie przepisy są niezgodne z konstytucją. 22 Radio Goniec nr 43 - (198), tylko 26 pozytywne października 2007 wibracje - 93 FM

20

21 E N G L I S H P A G E The Kult Cult ANDA MACBRIDE Last Sunday night, London s Astoria was yet again packed. The beer may have been Red Stripe rather than Żywiec but the crowd was wall-to-wall Polish. Not that you would have known it. There is not that much to tell your average Pole from your average Brit, and both come in all shapes and sizes. And usually, even wearing 100 percent soundproof earflaps, you can tell what music is on by watching the crowd it attracts. If skinny jeans and Converse trainers abound it s indie. If it s baggy pants and lottsa bling you are in hip hop land. Heavy eye make-up and the only colour on offer is black? You have wandered into a Goth concert. But the crowd which made the floor in the Astoria vibrate like never before - according to its manager, who is surely the one to know (some achievement; considering the club has recently had the likes of Justin Timberlake, Blur or Red Hot Chilli to get the punters bopping), was not a crowd that you could easily pigeonhole. Every time that the white spotlight panned in, a member of a seemingly different tribe was momentarily picked out of the mass of bodies heaving rhythmically in the darkness. A punk with a full-on Mohican. A bookish girl in glasses and an anonymous T-shirt. A guy with dreads. A skinhead; his bare, tattooed torso gleaming with sweat. A clean-shaved geezer in naff clothes, complete with a baseball cap the wrong way round. A scary bloke in a top with the Polish word MILICJA (ironic, one hoped) emblazoned on fot. Ela Walenda the front. A student in a flouncy skirt. Does this matter? Yes. Kult and Kazik are more than a music band. We are talking a phenomenon. Whether in Poland or abroad, Kult s every concert is a sociologist s dream: it brings in the full cross-section of Polish society. Kult is the most charismatic underground Polish band. Its legendary lead singer Kazik, revered by the fans, is a household name in Poland. His name is also known in the Kaczyński brothers households where he is presumably loathed. This is because Kult and Kazik are seriously inconvenient to the government. With Kult, the striking lyrics, all written by Kazik, matter as much as the music. They rise loud and clear in a rabble-rouser s fashion over the bass, the sax, the trumpet, the keyboard and the bass to ram home the message, often political. Kazik has been going strong for 25 years now. His first concert in 1982 attracted 35 people. Now up to 30,000 will turn up. His discs and DVDs sell in record numbers. This is spectacular success for someone who is banned on the Polish TV and radio. Kult was inspired by Never Mind the Bollocks by the Sex Pistol and grew out of an affinity with punk. But while Sid Vicious was banned from mainstream media largely for swearing, Kazik has been banned for the politically explicit texts. As long ago as 1993, Kazik sang, Burn, burn the Parliament and warned that fascism creeps up on you. His latest songs, written for his new band Buldog (sic) have titles such as The Fifth Partition of Poland and The Elite. But it is not all hard core politics. Kazik tackles an amazingly wide range of lyrical expression, from the perennial favourite Baranek (The Little Sheep) a lively, ironic number about a possibly faithless girlfriend, to a song Zabiłem kolegę na poligonie (I Killed My Mate at the Military Camp) about an accidental shooting of a friend while doing military service. How can I go on with such a burden? Kazik s songs are about everyday life in Poland, warts and all and the occasional moment of rapture. If not rap. Because musically, Kult and Kazik, a larger-than-life figure of many talents, have continued to transmogrify from their punk origins, defying categorisation. In 1991, Kazik started a solo career with what may be the first Polish rap album Spalam się (I m burning ). Over the decades, Kult has experimented eclectically with rock, psychedelic music, reggae and rap, weaving Polish folk (also as homage to Kazik s father, a folk bard in his own right) into unexpected places. Brooklyńska Rada Żydów (The Brooklyn Jewish Council) which they played at the Astoria is instantly recognisable for its dancey Jewish air a refreshing touch in the country that is still haunted by anti-semitism. Piotr Wieteska, one of the founders of Kult, and now behind the new venture Buldog, says, Our roots are in punk. I am still a punk to the core. But we don t do trendy. Just the opposite, in fact. When for the encore in the Astoria, Kazik sang Polska, mieszkam w Polsce, mieszkam tu, tu, tu arms went up and two thousand Poles joined in: Poland, I live in Poland, I live here, here, here Some were still chanting when they all spilled out into Tottenham Court Road, which for a moment felt like a street in a Polish town. And the song rang true. The audience came from as far away as Poland, Switzerland, Spain and the USA. And some thousand frustrated fans were sent away without a ticket. Tomasz Dziki Likus, a Polish music entrepreneur, who has organised five previous concerts at the Astoria for Kult, says: We can never fit in all the fans. Tickets have been changing hands for 120 in the past, but there are never enough. Next October, we have to go for a bigger venue maybe the Brixton Academy. In a new song, Kazik sings: Why have they all left? ( ) Why could they not imagine themselves here any more? These are questions that all Polish politicians are also anxiously asking. Perhaps, instead of banning Kazik, they should talk to his London audience. Let s hope that there will be more Brits in the audience next time. You don t have to be Polish to have a good night out with Kazik. 24 Pierwszy nr 43 (198), portal 26 dla października Polonii 2007 w Wielkiej Brytanii

22 ???? 25

23 W Y D A R Z E N I A Głosowanie ALEKSANDRA KANIEWSKA na Wyspach W słoneczną niedzielę centrum Londynu, gdzie siedzibę mają polska ambasada i konsulat, a także okolice POSK-u i Balham opanowali Polacy. Piękna pogoda sprzyja spacerowi do urn mówili emigranci. A w kolejkach trzeba było stać nawet po trzy godziny fot. Elzbieta Walenda (PAP) W Londynie Polacy mogli głosować w czterech punktach wyborczych w siedzibie Ambasady RP, Konsulacie Generalnym RP, Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym oraz w Klubie Orła Białego. Przez cały dzień przed wszystkimi punktami wiły się kilkusetmetrowe kolejki. Średni czas oczekiwania na oddanie głosu wynosił około dwóch godzin. Nic w tym dziwnego, bo do głosowania w Irlandii i Wielkiej Brytanii zarejestrowało się 68,3 tys. Polaków. Stania w ogonku uniknęli jedynie ci, którzy w punktach wyborczych zjawili się wcześnie rano. Pierwszy głosujący pojawił się w konsulacie już minutę po 6.00 rano, a za nim od razu ustawiła się kolejka mówił Konsul Generalny, Janusz Wach. Komisje wyborcze pracują na pełnych obrotach, to pierwsze wybory na Wyspach na taką skalę dodał. W samym Londynie do udziału w głosowaniu zarejestrowało się blisko 20 tysięcy osób. To prawda, że dwa lata temu w Londynie mieliśmy tylko dwa punkty wyborcze, a w wyborach udział wzięło 4,5 tysiąca osób wskazał konsul. Jeśli jednak policzymy, że w Anglii pracuje ponad pół miliona Polaków, wciąż tylko mały procent z nich zdecydował się na głosowanie dodał. Przed ambasadą i konsulatem panowała radosna, patriotyczna atmosfera. Londyńscy taksówkarze ze zdziwieniem wychylali głowy z samochodów, żeby przyjrzeć się tłumowi młodych Polaków większość osób, która pojawiła się na głosowaniu, miała bowiem od 20 do 35 lat. Po prostu nie wyobrażam sobie, żeby dziś nie zagłosować mówiła Katarzyna Michalska, która w Londynie mieszka już trzy lata. Nie wzięłam udziału w wyborach dwa lata temu i potem strasznie tego żałowałam dodała. Większość Polaków przyznała, że bierze udział w wyborach, żeby mieć wpływ na to, co się dzieje w kraju. Bardzo interesujemy się z mężem polskimi sprawami. Mamy polską telewizję, prenumerujemy gazety mówiła Małgorzata Bobrowska. Ja Jak głosowali Polacy na Wyspach? BRISTOL Zaledwie kilkaset osób z prawie 25 tys. Polaków mieszkających w Bristolu zdecydowało się przyjść w ostatnią niedzielę i zagłosować w wyborach parlamentarnych. Lokal wyborczy zorganizowany w Klubie Polskim świecił rano pustkami. Zapełnił się dopiero po godz , gdy zakończyła się msza w oddalonym zaledwie o kilka mil polskim kościele. Już po paru wypowiedziach można było zrozumieć tak niską frekwencję w Bristolu. Przyszedłem tu w zasadzie wbrew sobie. Wiem, że nic się nie zmieni, bo do koryta dorwie się ten sam sztab ludzi, ale postanowiłem oddać swój głos. Wyjechałem w Polski kilka miesięcy po tym, gdy do władzy doszedł PiS. To jednak nie partia Kaczyńskiego zmusiła mnie do emigracji, ale szansa na lepsze życie. Gdy jakiś czas później zobaczyłem, że rządzący zawiązali koalicję z Samoobroną i LPR-em wiedziałem, że dokonałem trafnego wyboru mówił Tadeusz Piotrowski. I oddał głos na PO. Kilka minut po nim w lokalu wyborczym zjawiła się rodzina Maciejewskich. Tata, mama i dwóch dorosłych synów Andrzej i Daniel. Wszyscy oddali głos na partię Tuska. Żałowali tylko, że każdy powędruje nie do Gdańska, gdzie żyli do tej pory, ale do Warszawy. Bo takie jest prawo. Kiedy słyszę, że polski fiskus zamierza sprawdzić zarobki Polaków wracających do kraju, to ręce mi opadają. Każdy z nas, kto kupi ziemię czy dom, będzie prawdopodobnie pod ostrzałem skarbówki. To niedorzeczne. Dlatego głosuję mówił Andrzej. Daniel szybko dorzucił: A kiedy słyszę, że prezenty ślubne tak jak każda darowizna podlegają opodatkowaniu, to nie wiem, czy śmiać się czy płakać. A że za kilka lat pewnie wrócimy do Polski, musi się zmienić rząd i idiotyczne przepisy. Dlatego oddaję głos na PO. Przypadkowo wypowiedź Daniela usłyszała przechodząca obok Maria Kowalewska. Nie zgodziła się z tym, że Tusk będzie lepiej rządzić Polską niż Kaczyński. Moim zdaniem to najlepszy rząd od czasów Okrągłego Stołu. Wystarczy wymienić powstanie CBA, likwidację WSI, spadek bezrobocia czy szybki wzrost PKB w Polsce, by zrozumieć, że tylko PiS może utrzymać Polskę w tak dobrym stanie. Każda inna partia, zwłaszcza Tuska, to zagrożenie dla demokracji mówiła głośno. Tyle, że jej entuzjazmu nie podzielali inni wyborcy z Bristolu. Artur Rynkiewicz NORTHAMPTON To jedno z miejsc, w którym zabrakło obwodowej komisji wyborczej. Mimo że w miasteczku mieszka aż dziesięciotysięczna Polonia, ci, którzy chcieli głosować, mieli do wyboru trzy miasta: Peterborough, Birmingham lub Cambridge. Dlatego też w niedzielę w Northampton trudno 26 Sobota po naszemu nr 43 (198), 26 tylko października w RGFM FM

24 ???? W kolejce, by oddać głos wyczekiwał także premier Kazimierz Marcinkiewicz i moi znajomi kończyliśmy w Polsce studia, chcemy kiedyś wrócić do kraju. Tomasz Bachański wyjechał 11 lat temu do Anglii, aby pracować w szpitalu. Po kilku latach dołączyła do niego żona, Monika. Do ambasady przyszli razem z dwójką dzieci. Jak głosował Londyn w ciągu ostatnich 10 lat. Rok 1997 AWS 575, Unia Wolności 525, Ruch Odbudowy Polski - 205, SLD Głosowało 1660 osób. Rok 2001 Platforma Obywatelska 249, Unia Wolności 134, SLD-UP 183, PiS 155. Głosowały 924 osoby. Rok 2005 PO 1135, PiS 525, Partia Demokratyczna-demokraci. pl 161, Platforma Janusza Korwina-Mikkego 98, LPR 80, SLD 67. Głosowały 2192 osoby. Wszyscy nasi przyjaciele obiecali, że pójdą głosować mówił Tomasz. W Londynie dobrze nam się mieszka, ale kiedyś przecież chcemy wrócić do kraju dodała Monika. Wśród oddających głosy znaleźli się nie tylko mieszkający i pracujący w Anglii Polacy. W Anglii w 16 obwodowych komisjach większość wyborców swój głos oddało na kandydatów PO - aż 62 proc. Na drugim miejscu znajduje się PiS - ok. 11 proc. Do wyborów zarejestrowało się osób, a głosowało poinformował konsul generalny RP Janusz Wach, zastrzegając, iż są to własne wyliczenia konsulatu, a nie dane Państwowej Komisji Wyborczej. Najwięcej głosów - ponad 5 tys. - oddano w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w zachodnim Londynie, konsulacie generalnym RP, ambasadzie RP i w Manchesterze. Najmniej na wyspie Jersey - tylko 205. Jedną z ciekawostek towarzyszącą polskim wyborom w Anglii był przyjazd Polaków z Brighton i Hove na głosowanie do Londynu. Zorganizowała go Clare Dimyon, która samodzielnie zebrała fundusze, by zapewnić Polakom możliwość pójścia do urn. Clark jest działaczką i obrończynią prawa wszystkich ludzi do demokracji. Fakt, że polski rząd nie zadbał o to by zapewnić Polakom punktu wyborczego w okolicach Brighton uznała za rażące niedopatrzenie. Właśnie zwiedzamy przez tydzień Londyn opowiadał Dominik Rosznowski z Łodzi. Wzięliśmy z Polski zaświadczenie z konsulatu i dlatego tu jesteśmy. Fantastycznie jest popatrzeć na tych młodych, mądrych ludzi, którzy przyszli na głosowanie dodał. Trochę szkoda, że muszą tak ciężko pracować poza krajem pożaliła się jego żona. Do konsulatu na czerwonym rowerze przyjechał Jarosław Tomaszewski z Poznania, który w Londynie pracuje jako kierowca autobusu, notabene także czerwonego. Głosuję, bo w kraju zawsze chodziłem na wybory i nie chcę przerywać tej tradycji mówił Jarosław. Moja rodzina mieszka w Polsce, dlatego tym bardziej zależy mi, żeby szybko wrócić do kraju dodał. W Londynie głosowali nie tylko mieszkańcy brytyjskiej stolicy. Z Oxfordu przyjechała do ambasady grupa polskich studentów. Myśleliśmy nawet, żeby wynająć jakiś busik, ale wjazd do centrum Londynu za dużo by nas kosztował mówił Adam Józwowicz, prezes studenckiego stowarzyszenia PolSoc. Chętnych do głosowania było tak dużo, że przed zamknięciem lokali nie wszyscy zdążyli nawet do nich wejść. W największej komisji wyborczej w Wielkiej Brytanii, w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym, gdzie swój głos chciało oddać blisko 7 tysięcy osób, karty do głosowania wydano wszystkim tym, którzy zdążyli dołączyć do kolejki przed godziną było spotkać kogokolwiek, kto miał zamiar oddać swój głos. Nie brałam udziału w wyborach, ale nie wynika to z mojego lenistwa. W Anglii spędzam wakacje i nie chciało mi się jeździć i załatwiać wszystkich formalności, by oddać swój głos. Szczerze mówiąc, nie znam nikogo, kto głosował mówiła studentka Kasia. Darek, który mieszka w Daventry, małej miejscowości pod Northampton, także nie oddał swojego głosu, bo uważa, że i tak by to nic nie zmieniło. Nie ma sensu głosować, bo i tak nic się nie polepszy. Dlatego zresztą wyjechałem z kraju mówił. Podobne zdanie miała Karolina. Wiem, że wiele organizacji mówiło przed wyborami, że każdy głos jest ważny, ale według mnie nie ma takich ludzi, którzy mogliby cokolwiek zmienić w Polsce. Moim zdaniem sytuacja w kraju jeszcze długo nie ulegnie poprawie, niezależnie od wyników tych wyborów. W Northampton znaleźli się jednak tacy, którzy zadali sobie trud i pojechali głosować, tak jak Marcin Krzykowski. Odkąd skończyłem 18 lat zawsze brałem udział w głosowaniu. Nie chcę pozostawiać decyzji komuś innemu. Jeżeli ugrupowanie, na które zagłosowałem dojdzie do władzy, to na pewno przyspieszy to decyzję o moim powrocie do kraju. Oddałem głos na LiD, ale nie sądzę, aby partia ta uzyskała większość. Zobaczymy jak to się wszystko rozwinie mówił. W przypadku Bogusława Żyłki wynik wyborów i tak nie wpłynie na jego decyzję o powrocie. Aktualnie sytuacja w kraju jest kiepska. Głosowałem, ale na razie nie ma tam po co wracać twierdził mężczyzna. Obydwoje, aby głosować musieli wybrać się do Peterborough do Klubu Polskiego. Odległość była zapewne przyczyną niskiej frekwencji w mieście przyznali zgodnie. Może w kolejnych wyborach to się zmieni? zastanawiali się. Magdalena Przybysz SOUTHAMPTON Andrzej Radwański, wiceprzewodniczący Obwodowej Komisji Wyborczej nr 183 w Southampton, mówił, że chęć udziału w wyborach parlamentarnych w tym okręgu zadeklarowało 1320 osób. Dodatkowo w dniu głosowania zgłosiło się kolejnych 20 osób posiadających zaświadczenia uprawniające do oddania głosu. Polacy, którzy dziś wybierali to młodzi ludzie w wieku około 30 lat, przede wszystkim rodziny z dziećmi. Przyjechali nawet z okolicznych miast, takich jak oddalone od Southampton o ponad 30 mil Basingstoke czy Chichester. Często wśród głosujących padały komentarze, że wierzą, iż ich głos może coś zmienić mówił w niedzielę Andrzej Radwański. Pierwsi głosujący w lokalu wyborczym w Southampton pojawili się zaraz po jego otwarciu o 6.05 rano. Były to głównie osoby, które chciały oddać swój głos przed pójściem do pracy. Najwięcej ludzi przyszło po porannej mszy świętej dla Polaków w Eastligh, czyli około godz Wybory w Southampton przebiegały bez problemów i zakłóceń. Beata Bugała-Miler 27

25 W Y D A R Z E N I A Kulisy władzy według Marcinkiewicza KATARZYNA KOPACZ Dziewięć miesięcy wystarczy, by powstał człowiek To jednak za mało, by wykazać się jako polityk mówił Kazimierz Marcinkiewicz podczas londyńskiej promocji swojej książki Kulisy władzy. W ubiegłą środę w Ognisku Polskim na Exhibition Road były premier opowiadał Polakom mieszkającym w Londynie o kulisach władzy. Na ponad trzystu stronach książki Marcinkiewicz. Kulisy władzy, która niespełna dwa tygodnie temu pojawiła się w księgarniach, Marcinkiewicz z charakterystyczną dla siebie szczerością i poczuciem humoru snuje swoją opowieść od czasu, kiedy został premierem, do momentu dymisji. Zdradza m.in. szczegóły powołania swoich ministrów i mówi o tym, w jakim Chciałem przedstawić kulisy rządzenia sceną polityczną i to, co znamy z medialnych przekazów, bo są to rzeczy ważne i warte pokazania mówił Kazimierz Marcinkiewicz. Pytany przez dziennikarza Polskiego Radia Londyn, Pawła Kamionkę, który prowadził spotkanie, o to, czy jest zadowolony ze swojego premierowania, odpowiedział: To trudne pytanie, bo trwało to tylko dziewięć miesięcy. To jest wystarczający okres, by powstał człowiek, ale niewystarczający, by zmienić Polskę oraz wszystko to, co jest do przeobrażenia. mu być szefem rządu. Przypomniał, że jak można prześledzić na podstawie ostatnich siedemnastu lat historii Polski dopiero po półtora roku widać efekty tego, co zrobiło się na początku urzędowania. Mam taką zasadę, że oceniam po owocach, a nie po słowach i obietnicach. Ja tych owoców nie mogłem pokazać, bo one dojrzewają najkrócej półtora roku mówił. Wyznał ponadto, że gdy prezes Jarosław Kaczyński poprosił go do gabinetu i powiedział: Kazik będziesz premierem, zamiast odpowiedzieć okej stopniu na jego decyzje wpływali prezydent Lech Kaczyński i ówczesny prezes PiS-u, Jarosław Kaczyński. Książka jest utrzymana w konwencji wywiadu-rzeki przeprowadzonego przez dziennikarzy Dziennika Piotra Zarembę i Michała Karnowskiego. Podczas spotkania z Polonią premier zaczął od dedykacji. Książkę stworzył bowiem z myślą o czwórce swoich dzieci i tych, którzy w swoim dorosłym życiu nie doznali komunizmu. Napisałem ją dlatego, że w Polsce nie ukazuje się dużo politycznych książek, a już na pewno nie pojawiają się publikacje obnażające kuchnię władzy. Polityk, podkreślił jednak, że z dwóch rzeczy jest dumny. Po pierwsze, z Brukseli i z polityki europejskiej, którą prowadził. To sukces, którego nikt już nigdy mi nie odbierze, bo budżet Unii Europejskiej dla Polski na lata to ponad 100 miliardów euro mówił były premier. Po drugie z tego, że już po paru miesiącach swojego urzędowania wiedział, iż można zmienić Polskę oraz z tego, że udało mu się stworzyć zespoły ludzi, którzy byliby w stanie naprawić wszystko to, co w Polsce źle funkcjonowało lub zostało popsute. Marcinkiewicz dodał też, iż byłby w stanie zrobić dla kraju więcej, gdyby nieco dłużej pozwolono mógł postawić warunek, który brzmiałby: potrzebuję co najmniej dwóch lat i pełnej władzy. Kazimierz Marcinkiewicz przyznał też, iż między nim a braćmi Kaczyńskimi często dochodziło do zgrzytów. Także odwołanie mnie odbyło się w sposób, który ja uznaję za nie do końca sympatyczny, niepoparty dobrymi powodami podkreślał premier. Odpowiadając na podchwytliwe pytanie dziennikarza, który starał się dowiedzieć, czy polityka sprowadza się do niemówienia całej prawdy, powiedział: Jestem przykładem na to, że można nie kłamać w polityce. Z prozaicznego powodu. Mógłbym mówić o pochodzeniu mojej rodziny, wychowaniu 28 Pierwszy nr 43 (198), portal 26 dla października Polonii 2007 w Wielkiej Brytanii

26 ???? itd. kawa na ławę, otwarcie. Muszę tak robić, bo mam słabą pamięć. A jeśli mam słabą pamięć, to nie mogę kłamać, bo jedno kłamstwo pociąga za sobą drugie. Musiałbym pamiętać wszystko co powiedziałem, żeby nie wpaść w pułapkę, a ja tego nie potrafię tłumaczył. Były premier pytany o jego obecną sytuację polityczną, która wydaje się być nieco niedopowiedziana, przypomniał, że aktualnie jest bankowcem i nie musi należeć do żadnej partii. Bliżej panu do Tuska czy PiS-u? dociekał prowadzący spotkanie. Tysiąc ileś kilometrów, czyli tyle samo i do Tuska, i do PiS-u żartował premier. Zaraz potem podkreślił, że w polityce zrealizował już wszystko, co miał do fot. Katarzyna Kopacz zrobienia. Przez dziesięć lat był bowiem posłem na Sejm, zasiadał w bardzo różnych komisjach, był ministrem gabinetu politycznego, premierem i Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy co prawda tylko cztery miesiące, i na dodatek komisarycznym, ale zawsze Mam tylko jeden problem. Polityka to śmiertelna choroba z niej się nie wychodzi. Ja próbuję dokonać cudu i wyjść z tej choroby żartował. Na koniec spotkania przyznał się także do błędów, z których największym było stworzenie koalicji z Samoobroną i LPR-em. To był moment, w którym odjechałem. Dziś wszyscy już wiemy, że nie ma takiego celu, który uzasadniałby przedsięwzięcie wszystkich środków. Pójście na współpracę z Samoobroną i LPR-em było niedopuszczalne. Wstydzę się tego. Jest to nauczka, że nie można łamać zasad, według których się postępuje. My je złamaliśmy. Nigdy więcej mówił. 29

27 N A S Z E S P R A W Y Kara za bezprawne zwolnienie! KATARZYNA KOPACZ, WOJCIECH RYNKIEWICZ Właścicielka małego coffee shopu zapłaci za swoją bezduszność ponad 10 tysięcy funtów. Wszystko przez jedno pochopne posunięcie zwolnienie ciężarnej Polki. Pani Małgorzata Dmitrzak i jej maleństwo cieszą się ze sprawiedliwego wyroku Dla pani Małgorzaty Dmitrzak data 24 października 2006 roku na długo pozostanie w pamięci. Tego dnia postanowiła powiedzieć swojej szefowej o tym, że jest w ciąży. Byłam prawie w piątym miesiącu, dlatego nie zamierzałam dłużej zwlekać. Chciałam być fair wobec swoich pracodawców wspomina. Pani Małgorzata pracowała w lokalnym coffee shopie w centrum Londynu od czerwca 2006 roku. Przez prawie pół roku nikt nie zwrócił jej na nic uwagi, przeciwnie była chwalona. Kilka razy dostała nawet premię za dobrą pracę. Wszystko zmieniło się, kiedy powiedziała swojej zwierzchniczce, że jest w ciąży. Na początku zareagowała jeszcze normalnie, choć już wtedy mogłam się domyśleć, że coś jej nie pasuje mówi pani Małgorzata. Bezpodstawne zwolnienie Prawdziwa burza rozpętała się po tygodniu. Szefowa zarzuciła mi, że jestem wulgarna wobec klientów i obijam się w pracy. Dostałam 2-tygodniowy okres wypowiedzenia. To jakiś absurd żali się pani Dmitrzak Było widać, że jestem w ciąży, więc wymyślanie takich bajek było po prostu nie na miejscu. I tak wszyscy w kawiarni wiedzieli, że prawdziwym powodem mojego zwolnienia była ciąża. Przez pół roku, gdy pani Małgorzata pracowała, polubili ją stali bywalcy coffee shopu. Oni też nie mogli zrozumieć, dlaczego sympatyczna Polka musi odejść. Ostatni raz pojawiła się w pracy 14 grudnia. W akcie łaski szefowa zaproponowała mi zajęcie dorywcze, tzw. part time, na gorszych warunkach wspomina coraz bardziej rozżalona. Odmówiła. Wróciła do Polski na święta. Chciała zebrać myśli, pobyć z rodziną. Po powrocie do Londynu, do pracy w coffee shopie już nie wróciła. Znajomi poradzili jej, żeby ze swoim problemem poszła do jednego z londyńskich Citizens Advice Bureau, placówki, która zajmuje się m.in. przypadkami kobiet poszkodowanych w pracy. Pani Małgorzata wspomina, że bardzo jej tam pomogli. Dzięki nim trafiła do kancelarii Dettlaff Solicitors, specjalizującej się w prawie pracy, a która na zadzie no win, no fee (nie wygrasz, 30 nr 43 (198), 26 października 2007

28 N A S Z E S P R A W Y nie płacisz) postanowiła podjąć się prowadzenia sprawy poszkodowanej Polki. Wygrana była niemal pewna Od razu zorientowałem się, że tę sprawę można wygrać mówi prawnik Michał Porzyczkowski z kancelarii Dettlaff Solicitors. Wynika to z tego, że pani Małgorzata została zwolniona niemal od razu, tuż po tym, gdy szefostwo dowiedziało się, że jest w ciąży. Wcześniej była uważana za dobrego pracownika. To zaś wskazuje na to, że przyczyną zwolnienia nie była zła praca, ale stan, w jakim była kobieta tłumaczy prawnik. Jak nie trudno się domyślić, w odpowiedzi na pozew prawników pani Dmitrzak, jej pracodawcy twierdzili, że to nie ciąża była powodem rozwiązania umowy o pracę, ale zachowanie Polki. Mówili o jakiejś wyimaginowanej sytuacji, podczas której nasza klientka podobno uderzyła męża właścicielki łokciem w brzuch. Rzecz miała się dziać w lokalu tłumaczy Michał Porzyczkowski. Sąd jednak nie uwierzył w te tłumaczenia. Choć od samego początku sprawa Polki zmierzała w dobrym kierunku, okres walki o swoje prawa pani Dmitrzak wspomina jak zły sen. Szczególnie ciężko było jej, kiedy urodziła dziecko. Maluch powinien być w domu, a nie jeździć po sądach mówi kobieta. A ja nie miałam go z kim zostawić. Zdarzało się więc, że na rozprawach pojawiała się razem z dzieckiem. Dlatego też potrzebne było aż pięć posiedzeń sądu, ponieważ ze względu na fakt, że kobieta karmiła co dwie godziny, trzeba było robić półgodzinne przerwy. W końcu pani Małgorzata usłyszała sprawiedliwy wyrok sąd przyznał jej 10,150 funtów odszkodowania. Trzeba walczyć o swoje prawa Teoretycznie pracodawca ma możliwość odwołania się od tego wyroku, ale w praktyce nie jest to wcale proste, bo musiałby udowodnić, że sędzia źle zinterpretował prawo. Odwołanie się bowiem od udowodnionego stanu faktycznego w pierwszej instancji jest przed sądami pracy niemożliwe wyjaśnia Michał Porzyczkowski. Pani Małgorzata ma jednak nadzieję, że to już definitywny koniec tej sprawy. Niedługo minie rok od czasu, kiedy bezprawnie wyrzucono ją z pracy. Polka wierzy jednak, że jej przypadek pomoże innym kobietom, które mają podobne problemy ze swoim pracodawcą. Wiem, że moja sprawa nie jest odosobniona mówi. Kłopot w tym, że nasze rodaczki rzadko walczą o swoje prawa, gdyż boją się albo nie wiedzą, jak się do tego zabrać. Mam nadzieję, że będą teraz choć trochę odważniejsze. Problem polega na tym, że Polki bardzo często nie znają swoich praw i nie oddają takich spraw do sądów mówi prawnik Dettlaff Solicitors. Często nawet te, które są świadome i chciałyby coś zrobić z nieuczciwym pracodawcą, nie wiedzą, do kogo się udać. Na londyńskim rynku nie ma bowiem zbyt wielu firm prawniczych, które byłyby gotowe poprowadzić tego typu sprawę na zasadach no win, no fee, a tym samym brać na siebie ryzyko jej prowadzenia. Takich, które dopiero w przypadku wygranej sprawy odciągałyby należny im procent. Krzywda na uczuciach Według prawa obowiązującego w Wielkiej Brytanii, aby nie zostać bezprawnie zwolnionym, trzeba u jednego pracodawcy przepracować minimum dwanaście miesięcy. Jednym z wyjątków od tej zasady jest sytuacja osoby, która została usunięta z pracy ze względu na ciążę. Jeżeli kobieta zostaje zwolniona ze względu na to, że spodziewa się dziecka, nie musi być spełniona przesłanka dwunastu przepracowanych miesięcy tłumaczy Michał Porzyczkowski. Nawet jeśli przepracuje tydzień i zostaje usunięta z pracy ze względu na ciążę, to także może walczyć o swoje prawa przed sądem. Należy także pamiętać, że przy tego typu zwolnieniach mamy do czynienia z dyskryminacją ze względu na płeć. Z tego zaś powodu sąd musi zasądzić coś, co nazywa się compensation for injury to feelings, czyli odszkodowanie za krzywdę na uczuciach, które w tego typu sprawach wynieść może nawet do pięciu tysięcy funtów mówi dalej prawnik z Dettlaff Solicitors. Aby jednak ubiegać się o jakiekolwiek odszkodowanie, należy działać bardzo szybko. Roszczenie wynikające z bezprawnego zwolnienia, tak jak większość roszczeń wynikających z prawa pracy, przedawnia się po trzech miesiącach, licząc od daty zwolnienia. W tym czasie poszkodowany pracownik musi po pierwsze, znaleźć prawnika, który zdecyduje się poprowadzić jego sprawę, najczęściej na zasadach no win no fee, gdyż większość zwolnionych nie dysponuje wystarczającą ilością środków, by płacić za taką pomoc z własnej kieszeni. Po drugie, jest zmuszony spieszyć się, by w ciągu tych trzech miesięcy złożyć pozew do sądu. Nawet jednodniowe spóźnienie równoznaczne jest z odrzuceniem pozwu. 31

29 N A S Z E S P R A W Y Wszyscy są równi? ANDA MACBRIDE Sklep Sainsbury s zbulwersował kilka dni temu Brytyjczyków, kolejny raz trafiając na nagłówki The Timesa i innych gazet. Młody muzułmanin, Mustafa, który pracuje jako kasjer w jednym z supermarketów sieci Sainsbury s, doszedł nagle do wniosku, że jego wyznanie nie pozwala mu na to, żeby sprzedawać alkohol. Nagła gorliwość religijna spowodowana była dodatkowo faktem, że właśnie trwał ramadan. Dyrekcja Sainsbury s poddała się bez słowa protestu i znalazła polubowne rozwiązanie. Zadecydowała, że jeżeli do kasy młodego człowieka podejdzie ktoś, kogo ten nie będzie w stanie obsłużyć powiedzmy Polak z sześciopakiem Żywca kasjer podniesie rękę, a na odsiecz przybiegnie mu kolega, który dyskretnie obsłuży niewygodnego klienta. Dyrekcja dodaje, że przyświeca jej zasada elastyczności stara się pogodzić wymogi biznesu z potrzebami pracowników. Na łamach prasy rozpętała się dyskusja. Wegetarianie pytali, czy wobec tego mogą nie serwować mięsa. Grupy islamskie pochwaliły Sainsbury s za traktowanie ich religii ze zrozumieniem. Ale Inayat Bunglawala, zastępca sekretarza generalnego Rady Muzułmanów Wielkiej Brytanii, oświadczył: Sprzedawanie alkoholu to nie grzech. Jeśli ktoś zatrudnił się na pewnych warunkach, to powinien wykonywać pracę, do której go przyjęto. Ghayasuddin Siddiqui, dyrektor Instytutu Muzułmańskiego, stwierdził, że takie zachowanie jest egzaltowane i niedojrzałe. A professor Mona Siddiqui w radiowym programie Myśl Dnia, który przekazuje treści filozoficzno-religijne, podkreśliła, że błędem jest myśleć, że wiarę można zmierzyć ostentacyjnym sposobem zachowania w sytuacjach publicznych. Sprawa jest delikatna. 25 procent sieci sklepów Sainsbury s, kiedyś czołowego brytyjskiego biznesu, zostało ostatnio przejętych przez nowych muzułmańskich właścicieli powiązanych z rodziną królewską z Kataru. A jeżeli zawładną całym sklepem, to co wtedy? Czy w Sainsbury s zapanuje prawo sharii? Nie chodzi tylko o alkohol. Kilka tygodni temu było głośno o przypadku dentysty, który wyrzucił z gabinetu pacjentkę, też zresztą muzułmankę, bo nie była zakwefiona. Z kolei kilku młodych lekarzy muzułmańskich oświadczyło, że albo nie będą w ogóle badać kobiet, bo nie pozwala im na to ich religia, albo odmówili pomocy pacjentom, których problem wynika z nadużycia alkoholu. Powstaje dramatyczny dylemat etyczny. Czy względy religijne są ważniejsze niż przysięga Hipokratesa? Dla polskich katolików wiadomością, która dolewa oliwy do ognia, jest ta, dotycząca 71-letniego księdza Johna Hayes a z kościoła St. Mary s w Hornchurch, który został właśnie przesłuchany przez policję jako podejrzany o próbę rozniecania nienawiści religijnej. Napisał bowiem w gazetce parafialnej, że wydaje mu się dziwne, że muzułmanie mogą chodzić w burkach, a tymczasem ksiądz katolicki nie ma prawa nosić publicznie sutanny, zaś katolik nie może poślubić następcy tronu chyba, że ten abdykuje. Polakowi, który właśnie przyjechał na 32 nr 43 (198), 26 października 2007

30 N A S Z E S P R A W Y Wyspy z kraju, w którym toczy się walka o to, czy konstytucja powinna być świecka czy wręcz przeciwnie, anglosaski antykatolicyzm może nie mieścić się w głowie. Antykatolicyzm nastąpił w XVI wieku w wyniku z angielskiej reformacji. Akt parlamentu z 1534 roku, tzw. Akt Supremacji, ustanowił króla Henryka VIII głową Kościoła anglikańskiego, likwidując tym samym autorytet papieża. Poddaństwo papieżowi zostało uznane za zdradę stanu, w imię której przez następnych kilka stuleci krew lała się gęsto krew. Akt ten dopełnił rozłamu między Watykanem a Kościołem anglikańskim, a wszystko przez to, że kochliwy Henryk VIII chciał unieważnić swoje małżeństwo z Katarzyną z Aragonu, na co papież Clement VII nie chciał się zgodzić. Król stał się głową Kościoła anglikańskiego. Ta konsolidacja władzy świeckiej i kościelnej w osobie monarchy trwa do dzisiaj. A katolicy przez stulecia byli postrzegani nie tylko jako zdrajcy stanu, ale także jako groźni wywrotowcy i nie bez kozery. Wieczorem 5 listopada wszędzie na Wyspach zapłoną ogniska, a Polacy z przyjemnością obejrzą fajerwerki. Jeszcze do niedawna angielskie dzieci paliły własnoręcznie zrobioną kukłę, tzw. guya. Warto sobie przypomnieć, z czego cieszą się Anglicy w ten wieczór. A mianowicie z tego, że w 1605 roku katolickim spiskowcom pod przywództwem Guya Fawkesa uniemożliwiono wysadzenie w powietrze parlamentu i przywrócenie władzy katolikom. Anglikom udało się zapobiec terrorystycznemu zamachowi stanu. Groźba przewrotu katolickiego została zażegnana na stulecia. Legislatura antykatolicka pozostała. Stąd ta anomalia, że sutanna na ulicy jest nielegalna? Ksiądz Mariusz z parafii na Ealingu tłumaczy: To prawda, że formalnie zakaz chodzenia w stroju kościelnym nigdy nie został zniesiony, ale to martwe prawo. Ksiądz może wyjść na ulicę w sutannie i koloratce i wychodzi. Martwe prawo sed lex. To dobrze, że polski ksiądz podchodzi do sprawy fot. Andy Rain (PAP/EPA ) pragmatycznie. Ale samo to, że do dziś to prawo nie zostało zniesione, wydaje się niedemokratyczne i naruszające wolność wyznania. Może po upływie pięciuset lat najwyższy czas zmienić martwą literę prawa w tej materii? I stworzyć jedno prawo dla wszystkich mieszkańców Wysp, bez względu na wyznanie? To tylko kwestia symboli, ale poszanowanie symboli, to wzajemne poważanie kultury i tradycji. 33

31 ???? Wyniki GP Brazylii 21 paźdzernika 1. Kimi Raikkonen Ferrari 1:28.15, Felipe Massa Ferrari + 1,493 To jeszcze nie koniec PAWEŁ PODCHORODECKI Zwycięstwem Kimiego Raikkonena zakończył się ostatni wyścig sezonu rozgrywany na torze Interlagos w Brazylii. W minioną niedzielę Finowi sprzyjało prawie wszystko pogoda, świetnie przygotowane auto i pech najważniejszego pretendenta do tytułu. 3. Fernando Alonso McLaren + 57, Nico Rosberg Williams , Robert Kubica BMW Sauber , Nick Heidfeld BMW Sauber , Lewis Hamilton McLaren + 1 okr. 8. Jarno Trulli Toyota + 1 okr. 9. David Coulthard Red Bull + 1 okr. 10. Kazuki Nakajima Williams + 1 okr. 11. Ralf Schumacher Toyota + 1 okr. 12. Takuma Sato Super Aguri + 2 okr. 13. Vitantonio Liuzzi Toro Rosso + 2 okr. 14. Anthony Davidson Super Aguri + 3 okr. WYŚCIGU NIE UKOŃCZYLI: Adrian Sutil (Spyker), Rubens Barrichello (Honda), Heikki Kovalainen (Renault), Sebastian Vettel (Toro Rosso), Jenson Button (Honda), Mark Webber (Red Bull), Sakon Yamamoto (Spyker), Giancarlo Fisichella (Renault). KLASYFIKACJA KIEROWCÓW W SEZONIE Kimi Raikkonen Ferrari Lewis Hamilton McLaren Fernando Alonso McLaren Felipe Massa Ferrari Nick Heidfeld BMW Sauber Robert Kubica BMW Sauber Heikki Kovalainen Renault Giancarlo Fisichella Renault Nico Rosberg Williams David Coulthard Red Bull Alexander Wurz Williams Mark Webber Red Bull Jarno Trulli Toyota Sebastian Vettel Toro Rosso Jenson Button Honda Ralf Schumacher Toyota Takuma Sato Super Aguri Vitantonio Liuzzi Toro Rosso Adrian Sutil Spyker 1 KLASYFIKACJA KONSTRUKTORÓW W SEZONIE Ferrari BMW Sauber Renault Williams Red Bull Toyota Toro Rosso 8 8. Honda 6 9. Super Aguri Spyker 1 34 nr 43 (198), 26 października 2007 Po starcie do najważniejszego wyścigu sezonu prowadzenie objął ruszający z pole position Felipe Massa. Zdobywca drugiego miejsca startowego Lewis Hamilton nie wykorzystał swojej szansy i stracił pozycję na rzecz Raikkonena oraz Alonso. Ponadto w czasie zaciętej walki z Hiszpanem, Anglik popełnił błąd na jednym z zakrętów wyjechał za szeroko i spadł na 8. miejsce. Kolejność czołówki przedstawiała się w tym momencie następująco: Massa, Raikkonen, Alonso, Webber, Kubica, Heidfeld, Trulli i Hamilton. Jakby emocji było mało na 9. okrążeniu w bolidzie Anglika pojawiły się problemy ze skrzynią biegów, które zepchnęły go na 18. miejsce ponad 40 sekund za liderami wyścigu! Można podejrzewać, że głośny jęk zawodu przetoczył się po domach kibiców w całej Anglii. Jednak Hamilton błyskawicznie zaczął odrabiać straty. Szybka i tym razem bezbłędna jazda oraz awarie w autach przeciwników pozwoliły mu przebić się do przodu i zająć 7. miejsce na mecie. Jednak nie wystarczyło to na wywalczenie tytułu. Raikkonen pojechał po mistrzowsku Wygrywając wyścig, Raikkonen zrobił to, co do niego należało. Drugi na mecie Massa gwaranto- wał, że zajmującemu 3. pozycję Alonso nie wystarczy punktów, by zdobyć tytuł. Wszystko wydawało się jasne Kimi zostaje mistrzem. Jednakże w niedzielę wieczorem okazało się, że nie przewidziano jeszcze jednego. Czwarte miejsce Rosberga, piąte Kubicy i szóste Heidfelda o z n a c z a ł y, że kierowcy tych zespo- łów odebrali Hamiltonowi punkty niezbędne do zdobycia mistrzowskiego tytułu. W tym samym czasie, gdy kibice Ferrari na całym świecie świętowali zwycięstwo Raikkonena, nadeszła niespodziewana wiadomość. Okazało się, że paliwo w bolidach BMW-Sauber i Williams nie spełnia wymogów regulaminowych. Kontrola przeprowadzona w czasie zawodów wykazała, że jest ono zbyt zimne. Mocne schładzanie paliwa poprawia jego parametry oraz pozwala szybciej tłoczyć je do baku auta, dlatego FIA prowadzi regulaminowe badania jego temperatury. I choć sędziowie wyścigów ogłosili, że z braku przekonujących dowodów nie ukarzą winnych, to szefostwo McLarena złożyło odwołanie od tej decyzji. Ewentualne uznanie odwołania przy jednoczesnej karze nałożonej na te zespoły może sprawić, że tytuł mistrzowski zostanie przekazany Hamiltonowi. Najlepszy zawodnik wyścigu Kolejny dobry wyścig rozegrał Robert Kubica. Startując z 7. pozycji wyprzedził Heidfelda, a następnie dogonił i pewnie wyprzedził jadących przed nim Webbera i Alonso. Później okazało się, że dobre tempo było po części zasługą bardziej agresywnej taktyki zaplanowanej na 3 postoje. Dzięki temu Alonso odrobił stratę w czasie, gdy Robert po wyjeździe z boksu utknął za Rosbergiem. W dalszej części wyścigu pomiędzy tymi dwoma zawodnikami a Heidfeldem toczyła się najciekawsza walka zawodów. Jej najzabawniejszym momentem było zbyt szerokie wejście w zakręt walczących ze sobą Niemców, które błyskawicznie w ykorzystał Kubica, wyprzedza- jąc obydwu po wewnętrznej. Na sam koniec Rosberg odebrał 4. pozycję Polakowi, zdobywając tym samym swoje najlepsze miejsce w dotychczasowej karierze. Warto zauważyć, że Kubicę docenili użytkownicy oficjalnej strony internetowej F1 ( wybierając go najlepszym zawodnikiem wyścigu. Drugie miejsce w tym rankingu zajął Rosberg, a trzecie Hamilton. fot. Gero Breloer (PAP)

32 35

33 E K O N O M I A Komu pożyczka, komu? ANDA MACBRIDE Dobry zwyczaj, nie pożyczaj Ani komuś, ani od kogoś Niestety czasem tak się zdarzy, że bez pożyczki ani rusz. Pożyczki dzielą się na te z zabezpieczeniem secured loans i na te bez unsecured loans. Mogłoby się zdawać, że lepiej jest brać pożyczkę z zabezpieczeniem. Otóż właśnie jest na odwrót: lepiej bez. To zabezpieczenie, o którym mowa, jest dla banku, a nie dla nas. Jeżeli nie spłacimy pożyczki w odpowiednim czasie i na odpowiednich warunkach, to bank zabierze nam to, co było gwarantem pożyczki the collateral np. dom. Małe pożyczki, czyli od tysiąca do ok. dwudziestu pięciu tysięcy funtów, można brać na dowolny okres, od roku do np. pięciu lat. Najlepiej wziąć taką pożyczkę na fixed rate stały procent jeśli wydaje nam się, że inflacja będzie prawdopodobnie wzrastać w ciągu najbliższych kilku lat. Overdraft ratuje sytuacje Skoro tylko otworzymy konto w banku i przez parę miesięcy okażemy się wypłacalni, bank pozwoli nam zaciągnąć pożyczkę na rachunku bieżącym tzw. overdraft. Są tacy, którzy otwierają konto bankowe właśnie pod kątem taniego overdraftu, wiedząc, że prawdopodobnie trudno będzie im cokolwiek zaoszczędzić, a wręcz przeciwnie prawdopodobnie dużą część każdego miesiąca przeżyją in the red: jadąc na długach. Bank Alliance & Leicester oferuje najtańszy overdraft. Jego bieżący rachunek Premier Direct Current Account może otworzyć każdy, kto jest w stanie wpłacać co miesiąc 500 funtów i ma dostęp do internetu. Uzgodniony dług na rachunku authorised overdraft otrzymamy bezpłatnie na rok. Po roku będziemy płacić tylko 5,9 proc. Jest to z pewnością najtańszy sposób zaciągnięcia małego długu, od kilkuset do ok. półtora tysiąca funtów. Wysokość przyznanego nam overdraftu będzie zależeć, jak w wypadku każdej pożyczki, od wielkości naszych zarobków. Sam fakt, że posiadamy nawet mały overdraft (z którego niekoniecznie musimy zresztą korzystać), pomoże nam w uzyskaniu większej pożyczki na przyszłość od tej lub innej instytucji, bo daje nam to początek tzw. credit history. Pożyczka nie jest tania! Banki sprawdzają wypłacalność potencjalnego dłużnika w bazach danych firm takich jak Experian, Equifax albo Callcredit. Znajdą tam wszelkie dane na nasz temat, a także te, dotyczące pożyczek z innych instytucji. Jeżeli dopiero niedawno przyjechaliśmy do Wielkiej Brytanii, może okazać się, że firma Experian wie mało na nasz temat albo zgoła nic. Musimy pomóc jej zebrać dane. Nawet jeśli nie myślimy jeszcze o pożyczce, przygotujmy grunt, żeby w przyszłości mieć taką możliwość. Po pierwsze, jak najszybciej po przyjeździe pójdźmy do Councilu i zapiszmy się na electoral roll listę upoważnionych do głosowania, bez względu na to, czy zamierzamy głosować czy nie. Po drugie, nie jest źle wynegocjować z własnym 36 nr 43 (198), 26 października 2007

34 ???? bankiem mały overdraft na bieżącym koncie. Takie informacje na nasz temat z pewnością trafią do naszej kartoteki na stronie Experian i przydadzą się nam kiedyś, gdy będziemy chcieli wziąć większą pożyczkę. Chociaż może wydawać się, że łatwiej jest pożyczyć fundusze od własnego banku, przestrzegam przed pochopnymi decyzjami, bo koszt pożyczki może różnić się znacznie w różnych instytucjach. Wielu Polaków ma konto bankowe o nazwie Welcome w banku NatWest ze względu na to, że można je obsługiwać po polsku przez telefon czy przez internet. To bardzo wygodne dla tych, którzy nie mówią po angielsku. Ale pożyczki w NatWest są bardzo drogie. Pożyczenie od tysiąca funtów do trzech na okres roku kosztuje horrendalne 21,2 proc. APR! (Nawiasem mówiąc, bank musi cytować koszt, podając akumulowany koszt roczny zawsze szukajmy liter APR.) Banki starają się zachęcić klienta do zadłużenia się na jak największą sumę i na jak najdłużej. Tak więc, jeżeli przyjdzie nam do głowy pożyczyć od NatWestu powyżej piętnastu tysięcy funtów na 5 lat, stopa procentowa spadnie do 9,4 proc. Ale to i tak o wiele za drogo. Sprawdź czy stać cię na kredyt Najlepszym źródłem informacji finansowych jest strona internetowa www. moneyfacts.co.uk. Warto zanotować tę nazwę na przyszłość. Jest to jedyna finansowa strona internetowa, której można zaufać, że podaje obiektywne dane porównawcze wszelkich produktów finansowych, nie tylko pożyczek. Są tam hipoteki, konta oszczędnościowe, pożyczki, polisy ubezpieczeniowe, karty kredytowe itd. W przeciwieństwie do wszelkich innych podobnych stron internetowych, tylko Moneyfacts podaje prawdziwie niezależne dane z całego rynku. Wiele innych stron fałszywie twierdzi, iż one także są niezależne i że mają pełen wachlarz ofert. Naprawdę kierują one klientów w stronę instytucji finansowych, które płacą im odsetki za pośrednictwo, często celowo pomijając opcje najtańsze dla klienta. W sekcji Loans strony Moneyfacts zdobędziemy przegląd najtańszych pożyczek, które można uzyskać aktualnie na brytyjskim rynku. Na tej stronie można śmiało wypełnić formularz z danymi osobistymi. Mamy gwarancję, że nie trafią one w ręce oszustów, którzy podszywają się pod nazwę znanej instytucji finansowej, jak może się zdarzyć na wielu innych stronach. Także tam znajduje się mały kalkulator, w który możemy wrzucić nasze dane, żeby sprawdzić, ile wyniesie miesięczna opłata przy danej stopie procentowej. Pożyczka z ubezpieczeniem czy bez? Najtańsza pożyczka na rynku brytyjskim to w tym momencie (bo warunki pożyczek ciągle się zmieniają, dlatego trzeba je sprawdzać na bieżąco na stronie Moneyfacts) jest do uzyskania przez internet od Jest to internetowa gałąź banku Co-op. Dla pewności najlepiej wejść na ich stronę ze strony Moneyfacts, aby uniknąć oszukańczych firm o podobnych nazwach. Od tej firmy można teraz uzyskać pożyczkę na świetnych warunkach za 6,5 proc.! W dodatku procent ten jest stały dla wszystkich, co nie zdarza się często. Na ogół jest tak, że bez względu na to, na jakich dobrych warunkach dana instytucja finansowa reklamuje swoją pożyczkę, stopa procentowa zależy od tego, jak bank ocenia profil kredytowy danego klienta. Im więcej zarabiamy, im dłużej pracujemy, i umiemy się wykazać, że wywiązujemy się ze zobowiązań finansowych, będziemy w stanie uzyskać pożyczkę na lepszych warunkach. Czy przy zaciąganiu pożyczki koniecznie trzeba wziąć na nią ubezpieczenie? Niekoniecznie. Tylko od nas zależy, czy chcemy ubezpieczenie tzw. PPI (payment protection insurance). Nawet jeżeli tak, bank nie ma prawa zmusić nas, żebyśmy ubezpieczali się właśnie w nim. Znów na Moneyfacts mamy pełny wybór niedrogich ubezpieczeń, z których najtańsze są dziś co.uk i Trzeba pamiętać, że tylko od nas zależy, czy ubezpieczymy całą pożyczoną sumę czy też mniej. Osobny temat to pożyczki na studia. The Student Loans Company pożyczy Polakom tanio za 4,8 proc. koszt czesnego na studiach wyższych, do maksymalnej sumy ok. trzech tysięcy funtów. O koszt utrzymania na studiach musimy już martwić się sami. Pewnie tak, jak wielu Anglików, będziemy musieli łączyć studia z pracą. 37

35 W Y W I A D Jak nie ja, to kto? Recenzenci porównują Aldonę Jankowską do Hanki Bielickiej. Czy słusznie? Widzowie będą mogli to sprawdzić już 3 i 4 listopada podczas występu kabaretowego artystki w Klubie Orła Białego. Goniec Polski: Pani Aldono witamy w Londynie. Kiedy była tu Pani po raz ostatni? Aldona Jankowska: To podchwytliwe pytanie o stan mojej pamięci, tak? Pamiętam doskonale, bo piłam wtedy szampana na Tower Bridge, czyli było to w 1992 roku, jesienią. Przyjechałam tu w wybornym towarzystwie Jerzego Stuhra, który w krakowskim Teatrze Ludowym wyreżyserował spektakl pt. Iwona, księżniczka Burgunda. Właśnie owej jesieni zagraliśmy ten spektakl w POSK-u. Londyn jest bliski mojemu sercu, ponieważ mam tutaj rodzinę, a po za tym zawsze był dla mnie magicznym miastem. Tym razem przyjeżdża Pani ze swoim show. Co kryje się pod tytułem Jak nie ja, to kto?. To niewątpliwie program rozrywkowy, albowiem uwielbiam dawać ludziom radość. Razem z moim przyjacielem, Henrykiem Pasiutem, napisaliśmy monologi kabaretowe, opierając je zgodnie z tradycją stand-up comedy, na bezpośrednim kontakcie z widzem. Tymi właśnie tekstami przywołamy na estradę galerię śmiesznych typów i postaci, które mam nadzieję rozśmieszą widzów przynajmniej tak było do tej pory ale i momentami skłonią do głębszej refleksji A żeby nie daj Boże nie było nudno, będą jeszcze rasowe piosenki kabaretowe, kuplety śpiewane z widzami, śmieszne kostiumy i żarty muzyczne. Podobno wpadnie nawet sama pani prezydentowa, ale to chyba plotka? Jak dotąd największą popularność przyniosły Pani parodie znanych polskich polityków w kabarecie Rozmowy w tłoku, w programie Szymon Majewski Show. Jak trafiła Pani do niego? Historia mojego udziału w Szymon Majewski Show dowodzi, że człowiek nie zna swoich możliwości. Kiedy powstawał ten program, w całej Polsce poszukiwano parodystów. Mnie również zaproszono na casting, ale odmówiłam, bo nigdy dotąd nie zajmowałam się parodią i uważałam, że nie umiem tego robić. Program (o dziwo!) z wielkim powodzeniem ruszył beze mnie i podbił serca widzów w całym kraju. Sama zaśmiewałam się do łez, kiedy oglądałam kabaret Rozmowy w tłoku, do którego scenariusze pisze Ola Wolf. Kiedy zaproszono mnie na casting do kolejnej edycji, zaryzykowałam i przygotowałam parodię dwóch postaci: Zyty Gilowskiej i Hanny Gronkiewicz-Waltz. Udało się i ku mojemu zdumieniu, pod okiem reżysera Rafała Piekoszewskiego stworzyłam kolejne parodie: posłanki Hojarskiej, ojca Rydzyka, minister Anny Fotygi, Superniani, a nawet Julii Tymoszenko. Aldona Janowska występowała przez wiele lat w Kabarecie pod Wyrwigroszem i Spotkaniach z Balladą. Grała w telewizyjnych programach rozrywkowych a były ich dziesiątki np: Kraj się śmieje, Benefisy w Teatrze STU, serialu komediowym Klinika pod Wyrwigroszem, programach kabaretowych w Mrągowie, Koszalinie czy HBO Na stojaka. Prawdziwą popularność przyniosły jej jednak Rozmowy w tłoku, czyli kabaret z programu Szymon Majewski Show, w którym rozśmieszała widzów całej Polski znakomitymi parodiami Zyty Gilowskiej, posłanki Hojarskiej, ojca Rydzyka, Hanny Gronkiewicz Waltz, minister Fotygi i Superniani. Wspomniała Pani, że scenariusze kabaretów pisze Ola Wolf, a przecież w Rozmowach w tłoku sprawiacie Państwo wrażenie, jakby tytułowe rozmowy były improwizowane. Jak to właściwie jest? Przywołam starą prawdę, że najlepsza jest przygotowana improwizacja. Oczywiście w trakcie nagrania pojawiają się niespodziewane, zabawne sytuacje i odzywki. Zdarza się nam często wybuchnąć śmiechem, czyli zgotować się i cała zabawa polega na tym, żeby to ukryć. Bywa, że w ferworze walki ktoś pomyli postać i na przykład zamiast Marcinkiewiczem powie coś Lepperem albo trzeba przerwać nagranie, bo akurat ojcu Rydzykowi odkleiło się podgardle bądź Superniani przesunął się nos. A tak na poważnie, to nie byłoby sukcesu naszych parodii bez wspaniałej pracy charakteryzatorów. Tak, tak przy tym programie jest sporo pracy. Właśnie, a jak powstaje taka parodia? W moim przypadku jest to ciężka harówka. Najpierw oglądam kilometry taśm z nagraniami wybranego polityka. Momentami jest to nawet zabawne, bo słyszę, co obiecywał parę lat temu, co mówi teraz, a czasem nawet zgaduję, co będzie mówił za rok. Obserwuję, jak bez specjalnych oporów przechodzi z partii do partii i bredzi, co mu ślina na język przyniesie. Ciekawe, czy by się poznał, gdybym pokazała mu te archiwalne nagrania? Kiedy już odnajdę charakterystyczne gesty, mimikę, barwę głosu, wtedy zaczyna się najtrudniejszy etap pracy, bo nie chodzi tylko o upodobnienie się do oryginału. Satyra, w tym wypadku parodia, to przecież rodzaj wariacji na temat, próba przemycenia pewnego komentarza do działań danego polityka lub ugrupowania, które on reprezentuje. Czasem odnoszę wrażenie, że satyra to jedyne, czego obawiają się politycy. Najchętniej parodiuje Pani osoby pogodne, energiczne i pełne temperamentu. A jaka jest prywatnie Aldona Jankowska? Pogodna, energiczna i pełna temperamentu. Bardzo lubię występować na estradzie kilka metrów od widza. Cieszę się, kiedy mogę dawać ludziom radość. Ich uśmiech, spontaniczne reakcje i komentarze w trakcie programu i po nim dają mi poczucie, że moja praca ma sens. Przynosi mi ona wytchnienie, odprężenie i pomaga znaleźć dystans do codziennych problemów, które niesie ze sobą życie i w Polsce, i w Anglii, wszędzie. A przecież najważniejsze, żebyśmy byli zdrowi, czego Państwu i sobie życzę, zapraszając w pierwszy weekend listopada do Klubu Orła Białego w Londynie, na mój program pt. Jak nie ja, to kto?. Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, SX 17 7BQ. Występ: 3 listopda, godz oraz 4 listopada, godz Bilety: Pierwszy nr 43 (198), portal 26 dla października Polonii 2007 w Wielkiej Brytanii

36 39

37 M A M A N A W Y S P A C H Cześć!!! Jestem mała Kaja. Pozdrawiam mamę, tatę i wszystkich czytelników Gońca. Mam na imię Zuzia i skończyłam 2,5 roku. Uśmiech nigdy nie znika z mojej buzi. Pozdrawiam wszystkich moich bliskich w Polsce. Zdjęcia można przesyłać pocztą na adres redakcji: 48 Haven Green, Ealing London W5 2NX lub mailem na adres: dziecko@goniec.com dziecko@goniec.com skrzynka kontaktowa Witam Pani Anno! Jestem samotną mamą. Od ponad dwóch lat mieszkam i pracuję w Wielkiej Brytanii. Obecnie przebywam na urlopie bezpłatnym i nie chcę na razie wracać do pracy, bo moje dziecko ma niespełna pół roku. Na wynajęcie dla niego niani niestety mnie nie stać. Jakie zasiłki mi przysługują? Jak długo mogę być na urlopie bezpłatnym, skoro od początku mojego pobytu na Wyspach pracowałam u jednego pracodawcy? Pozdrawiam. Magda Droga Magdo Jako samotnej matce należą Ci się alimenty (Child Maintenance) od ojca dziecka. Wyliczeniem kwoty alimentów i ich pobieraniem zajmuje się The Child Support Agency i to do niej należy wysłanie wniosku (otrzymasz go dzwoniąc pod nr tel ). Powinnaś wystąpić również o Child Benefit i Tax Credit. Osobom o niskim dochodzie należą się także: Income Support oraz Housing Benefit i Council Tax Benefit. Masz też dużą szansę na otrzymanie mieszkania z Housing Office. Natomiast jeśli chodzi o urlop bezpłatny, to możesz być na nim tak długo, jak długo zezwoli Ci pracodawca. Droga Redakcjo! W Wielkiej Brytanii przebywam od ponad roku, a pracuję od stycznia 2007 r. Obecnie jestem w 21 tygodniu ciąży. Chciałabym urodzić dziecko w Polsce. W związku z tym pragnę dowiedzieć się, jakie dokumenty będą mi potrzebne, aby w Polsce nie obciążono mnie kosztami szpitalnymi związanymi z porodem. Czy wystarczy tylko National Insurance Number Card? Czytałam w Waszym magazynie, że bez żadnych konsekwencji można spędzać urlop macierzyński w Polsce. A co jeżeli pobieram Working Tax Credit, czy muszę wstrzymać jego wpływy, kiedy zdecyduję się na 3- lub 4-miesięczny pobyt w Polsce. Pozdrawiam Asia ANNA KORCZ Droga Asiu Urlop macierzyński faktycznie możesz spędzić w Polsce, gdyż opieka ubezpieczeniowa dotyczy również świadczeń pieniężnych za okres choroby i macierzyństwa. Jednak w związku z tym, że pobierasz Worknig Tax Credit, to każdy wyjazd z Wielkiej Brytanii dłuższy niż 8 tygodni musisz zgłosić w Inland Revenue. Jeśli zabierzesz ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (European Health Insurance Card), będziesz miała zagwarantowaną bezpłatną opiekę zdrowotną w obrębie całej Unii Europejskiej. Powinnaś również wystąpić o formularz E112, który będzie uprawniał Cię do bezpłatnego porodu. Możesz to zrobić listownie, dokładnie opisując powód, dla którego chcesz urodzić w Polsce. Musisz również załączyć: oryginalny certyfikat MATB1 lub list od położnej, wskazujący na planowaną datę porodu, NHS lub Insurance Number, swoją datę urodzenia, pełen angielski adres oraz datę podróży, adres w Polsce, pod którym masz zamiar mieszkać, jak również planowaną datę powrotu. Wyjaśnienie wraz z kompletem dokumentów powinnaś wysłać do Medical Benefits (E- -Forms Team), DWP, International Pension Centre, Room TC001, Tyneview Park,Whitley Road, Newcastle upon Tyne, NE98 1BA z dopiskiem Medical benefits administer the E112 system on behalf of the Department of Health. GOŃCA POLSKIEGO Dla wszystkich dzieci uwielbiających przygody Scooby Doo,Supermocnych Chłopaków, Dextera i innych bohaterów, mamy super niespodziankę! W każdym tygodniu losujemy 5 komiksów- magazynów (w j.polskim) Scooby Doo i Cartoon Network z prezentem niespodzianką! Wystarczy zadzwonić pod numer Nagrody czekają w naszej redakcji! 40 nr 43 (198), 26 października 2007

38 ???? 41

39 42 nr 43 (198), 26 października 2007

40 K O N K U R S Przewodniki kieszonkowe Pascala Seria przewodników kieszonkowych po Polsce obejmuje niemal 30 ilustrowanych tytułów, adresowanych do turystów podróżujących w weekendy lub wyjeżdżających służbowo do dużych miast. Przewodniki te są idealne dla osób, które chcą połączyć wypoczynek z szybkim zwiedzaniem. Wygodne, przystępnie opracowane przewodniki w praktycznym kieszonkowym formacie i estetycznej formie bez trudu mieszczą się w torebce czy wypchanej walizce. Ich atuty to czytelny układ informacji, mapki i plany. Dodatkową zaletą jest niska cena, nieodczuwalna w zestawieniu z nawet najkrótszym wyjazdem. Niektóre tytuły mają edycje angielsko i niemieckojęzyczne. DZIECI CESARZA Messud Claire Dzieci cesarza od wielu miesięcy okupują ścisłą czołówkę listy światowych bestsellerów. To pasjonującą historia o konflikcie ambicji, kryzysie lojalności oraz skomplikowanych relacjach przyjaźni i miłości. Narracja zdaje się wykraczać daleko poza granice społecznej satyry, wprawiając czytelnika w hipnotyczny, poruszający trans. Akcja czwartej powieści Messud, Dzieci cesarza rozpoczyna się w bardzo niepewnym historycznie momencie: tuż po pęknięciu ogromnej bańki spekulacyjnej lat dziewięćdziesiątych, a przed 11 września. Trójka głównych bohaterów, trzydziestolatków, znajduje się w przełomowym momencie swego życia. Nie są już najmłodsi, ale jeszcze nie czują się zupełnie dorośli. Danielle, producentka telewizyjna, marzy o pracy przy ambitnych projektach, tymczasem zajmuje się takimi tematami jak liposukcja. K n s s g n Do wygrania 5 książek Wystarczy zadzwonić pod numer w piątek, godz. 14:00 i podać hasło POLISH BOOKS Nagrody czekają na pierwszych 5-ciu zwycięzców! MARTA KASZUBA 43

41 P O L S K I L O N D Y N Jamal Soundsystem 27 października Megayoga Jaminn Night to nazwa całonocnej imprezy przy dźwiękach reggae, dancehall, hip-hop, funky i drum n bass. Gwiazdą wieczoru będzie dobrze znany fanom reggae Jamal Soundsystem, czyli Miód i Frenchman (słynny m.in. z Bass Medium Trinity) oraz Cheeba wokalista East West Rockers. Po koncercie after party do rana, za gramofonami DJ Frodo i DJ Shclash. Jamal Soundsystem, zespół grający dancehall, reggae i hip-hop, powstał w 1999 roku w Radomiu. Przerwał działalność w 2001 roku, by powrócić trzy lata później z nowym brzmieniem, którego rezultatem była debiutancka płyta Rewolucje, która ukazała się 18 czerwca 2005 r. Jeszcze w tym roku planowane jest ukazanie się drugiej płyty Jamala, będziemy więc mogli poza dobrze znanymi nam utworami z pierwszej płyty usłyszeć też nowe, przedpremierowe utwory. Sobota 27 października, od godz do Klub Rhythm Factory, Whitechapel Road, London E1 1EW, metro: Aldgate East lub Whitechapel. Bilety w przedsprzedaży 8, w dniu koncertu 10, tel , Więcej informacji na stronie Rozdajemy bilety! Aby otrzymać bilety na koncert, należy zadzwonić w piątek 26 października do redakcji Gońca Polskiego pod numer i podać hasło: Jamal. Acid Drinkers 1 listopada Po raz pierwszy w Londynie wystąpi legenda polskiego rock metalu, zespół Acid Drinkers. Grupa jest do dnia dzisiejszego najlepszym i najbardziej widowiskowym zespołem thrash metalowym w Polsce. Jego popularność wyszła daleko poza scenę stricte metalową. Zespół Acid Drinkers powstał w 1986 roku z inicjatywy Tomasza Titusa Pukackiego (wokal, bas) oraz Roberta Litzy Friedricha (gitara, wokal). Do składu dołączył Darek Popcorn Popowicz (gitara) oraz bębniarz Piotr Chomik Kuik, zastąpiony później przez Macieja Ślimaka Starostę. Debiut sceniczny zespołu miał miejsce we Wrocławiu w 1989 roku. Występ ten otworzył kapeli drzwi do kariery. Acid Drinkers są zdobywcami Fryderyka 1998, 2000 i 2004 w kategorii hard&heavy. Ponadto zostali uznani za jeden z pięciu najlepszych zespołów lat 90. Czwartek 1 listopada, godz Klub Underworld, 174 Camden High Street, London NW1 0NE, metro: Camden Town. Bilety w przedsprzedaży 14, w dniu koncertu 16, tel , Więcej informacji na stronie Rozdajemy bilety! Aby otrzymać bilety na koncert, należy zadzwonić w poniedziałek 29 października do redakcji Gońca Polskiego pod numer i podać hasło: Acid Drinkers. Aldona Jankowska 3-4 listopada Znana aktorka Aldona Jankowska wystąpi w Londynie z najnowszym programem satyrycznym Jak nie ja, to kto?. Aktorce popularność przyniósł udział w Rozmowach w tłoku w programie Szymona Majewskiego, gdzie parodiowała m.in. Danutę Hojarską czy o. Tadeusza Rydzyka. Na program Aldony Jankowskiej składają się teksty satyryczne, rasowe piosenki kabaretowe, kuplety śpiewane wspólnie z publicznością, zwariowane kostiumy i żarty muzyczne. Sobota 3 listopada, godz , niedziela 4 listopada godz Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, London SW17 7BQ, metro: Balham, tel Bilety: 12. Raz Dwa Trzy 4 listopada Na kolejny koncert do Londynu przyjeżdża zespół Raz Dwa Trzy. Wszyscy, którzy mieli okazję być na ubiegłorocznym londyńskim koncercie Adama Nowaka i spółki pamiętają zapewne niezwykłą atmosferę tamtego wydarzenia. I tym razem będzie gorąco zespół Raz Dwa Trzy zaprezentuje akustyczne wersje własnych interpretacji piosenek Wojciecha Młynarskiego w ramach trasy promującej wydany właśnie album. Niedziela, 4 listopada, godz Klub Scala, 275 Pentonville Road, London N1 9NL, metro: King s Cross. Bilety w przedsprzedaży 15, w dniu koncertu 17, tel , Więcej informacji: dmd@o2.pl. Molesta Ewenement 10 listopada Molesta Ewenement zagra trzy razy na Wyspach. Fanom polskiego hip-hopu tego projektu nie trzeba przedstawiać, jest to już klasyka na polskiej scenie. Pierwszą płytę skład wydał w 1997 roku, natomiast w ubiegłym roku ukazał się szósty już album w dorobku grupy. Na brytyjskiej trasie Molesta wystąpi w składzie Włodi, Vienio, Pelson i DJ Dobry Chłopak. Sobota 10 listopada, godz Klub Mass, St Matthew s Church, Brixton Hill, SW2 1JF, metro: Brixton. Bilety w przedsprzedaży 14, w dniu koncertu 17, tel , Więcej informacji: Rozdajemy bilety! Aby otrzymać bilety na koncert, należy zadzwonić w poniedziałek 29 października do redakcji Gońca Polskiego pod numer i podać hasło: Aldona Jankowska. Rozdajemy bilety! Aby otrzymać bilety na koncert, należy zadzwonić w poniedziałek 29 października do redakcji Gońca Polskiego pod numer i podać hasło: Raz Dwa Trzy. Rozdajemy bilety! Aby otrzymać bilety na koncert, należy zadzwonić w poniedziałek 29 października do redakcji Gońca Polskiego pod numer i podać hasło: Molesta Ewenement. 44 nr 43 (198), 26 października 2007

42 F E L I E T O N Wpadam w słowo... ANDA MACBRIDE Nomen omen Starożytni Rzymianie uważali, że imię jest symbolem, który może zaważyć na życiu człowieka. W średniowiecznej Polsce dziecko nazywano Mieczysław, w nadziei, że zasłynie z walecznego władania orężem. Podobnie było w innych krajach. W czasach wiktoriańskich niemowlęta płci żeńskiej zwano Prudence, Patience czy Grace ufając, że córki posiądą rozwagę, cierpliwość i grację. Potem czasy się zmieniły. W latach 60., w okresie wczesnohipisowskim, zdarzało się, że ktoś nazwał syna Mescalito Sunshine. O co takiemu chodziło? Żeby chłopak był permanentnie naćpany? W materialistycznej kulturze anglosaskiej, w której dzieci traktuje się niemal jak akcesoria mody, imię to marka. Jordan, brytyjska modelka znana z dużego biustu i odwrotnie proporcjonalnego intelektu, nazwała córkę Princess Tiaamii. To pretensjonalne i wymyślne imię jest oparte na formułce nazwy lodów Häagen-Dazs. Zasada jest taka, że podwójne litery i obce brzmienie mają sugerować tajemniczość i wyrafinowanie oczywiście głównie mamusi, która takie dziwo wykoncypowała. Za grosz tu empatii dla nieszczęsnej dziewczynki, z której będą nabijać się w szkole, bo dzieci potrafią być okrutne i tępią wszelkie obce i nieznane akcenty. Łatwo sobie wyobrazić, że będą ją przezywać np. Tia Maria, i biedaczka może popaść w alkoholizm. Z podobnej szkoły wywodzi się Heavenly Hiraani Tiger Lily i jej siostry Peaches Honeyblossom (z grubsza tłumacząc: Nektar Miodowo-Brzoskwiniowy), Fifi Trixibelle i Little Pixie. Bob Geldof, ojciec panienek, wykazał kompletny brak wyobraźni. Fifi Trixibelle czy Pixie jako słodkie pięciolatki w różowych spódniczkach tutu są jeszcze do zniesienia, ale przecież córki dorosną. Z takim imieniem nie ma mowy, żeby zostały profesorem fizyki nuklearnej, bo któż potraktuje je poważnie? Panienki skazane są na karierę organizatorek przyjęć urodzinowych dla gejów, bez względu na upodobania. Coraz częściej ktoś wysila się na unikalne imiona, których nikt jeszcze nie miał. Ta przygnębiająca moda przyszła oczywiście ze Stanów. Może zaczęli ją Bill i Hillary Clinton, nazywając córkę Chelsea. Chelsea to część Londynu, a nie imię dla kobiety, na miły Bóg! Czy nazwiemy córkę Ochota, a synka Wawer, bo kochamy Warszawę? Inne szaleństwo to trend do nazywania dzieci imionami normalnymi, ale w nienormalnej pisowni. Tak więc przyjemne imię Daisy (Stokrotka), popularne w roku 1920, staje się Daisee, Deisy albo Daysi wszystko jedno co, byle nie Daisy. I nie wiadomo, czy wynika to z zamierzonego, choć chybionego wysiłku, by być oryginalnym czy po prostu z faktu, że wychowani na oglądaniu telewizji i nieoczytani rodzice, którzy słowo pisane widzą tylko w formie SMS-ów, po prostu nie znają prawidłowej pisowni. Jeżeli proces ten będzie postępował, to pewnego dnia samo pojęcie prawidłowej pisowni czegokolwiek zupełnie zaniknie i wrócimy do arbitralnej pisowni późnego średniowiecza, którą ktoś znów będzie musiał okiełznać, bo inaczej komunikacja w formie pisanej straci rację bytu. Ostatnio istnieje też moda na imiona związane z naturą, które pokazują, że rodzice odrzucili krępujące więzy cywilizacji. Córka aktorki Gwyneth Paltrow nazywa się więc Apple, czyli Jabłuszko. Przecież tego nie można wymówić. Jak ją wołać w parku: Ą puuul? I nie da się też tego zdrobnić. Dzieci pokolenia posthipisowskiego nazywają się też Wolf, Leaf, Star, Sun i Moon. To bardzo romantyczne: Wilk, Liść, Gwiazda, Słońce i Księżyc. Albo Fox, Lis, co kojarzy się z Chytruskiem. Jak z takimi imionami zostać głównym księgowym albo pracować w bankowości? Takie imiona to po prostu klęska. Jest też moda na imiona dwuznaczne seksualnie, zwłaszcza jeżeli mają one wersję męską i żeńską. A więc Georgina też przedstawia się George, tak samo jak jej brat. Jacqueline prosi: Mów mi Jack, Christina Chris, i tak dalej. Łatwo zgadnąć, że to wynik postępującej emancypacji kobiet. Wspaniale. Ale do pełnego równouprawnienia potrzeba, żeby np. Stephan przedstawiał się Stephanie, a John Johanna. Raczej się na to nie zanosi. Aktualna bardzo cool moda młodzieżowa jest taka, żeby wszystkie imiona, czy to męskie czy to żeńskie, w miarę możliwości kończyły się jednakowo na az albo na azza. Więc Mary, Marilyn albo Mark to Maz albo Mazza, Basil, Bart albo Barbara Baz lub Bazza, Sharon Shazza, i tak dalej. Kiedyś się osłuchają, ale, jak na dzień dzisiejszy brzmi to całkiem zabawnie. Na szczęście są jeszcze normalni rodzice, którzy zdają sobie sprawę z tego, że dobrze jest nadać dziecku imię, z którym dostanie się na uniwersytet, a nie automatycznie do cyrku. Pięć najpopularniejszych imion żeńskich na Wyspach to ostatnio w tej kolejności Olivia, Grace, Jessica, Ruby i Emily. Jak widać staroświeckie imiona z roku 1920 przeżywają renesans. Dla chłopców na pierwszym, trzecim, czwartym i piątym miejscu uplasowały się tradycyjne imiona: Jack, Thomas, Joshua i Oliver. A na drugim? Muhammad. We wszystkich możliwych odmianach pisowni. I jeszcze ciekawostka. Anglicy dają dziś te same imiona dzieciom, psom i kotom. Chyba coś to oznacza. Ale co? 45