Budżet JST a projekty PPP. wydatków

Transkrypt

1 Budżet JST a projekty PPP zasady kwalifikacji zobowiązań i wydatków Danuta Kamińska Skarbnik Miasta r. 1

2 Zasady kwalifikacji zobowiązań w formule PPP Zasady zaliczania zobowiązań z tytułu umów PPP do długu publicznego to najbardziej kontrowersyjne zagadnienie związane z PPP Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu Państwa, mówi, że tytuły dłużne zaliczane do długu sektora finansów publicznych obejmują m.in. kredyty i pożyczki, umowy o sprzedaż z odroczonym terminem płatności, umowy leasingu, a także umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, które mają wpływ na poziom długu publicznego. Rozporządzenie nie wskazuje sposobu oceny umowy o PPP, który pozwoliłby ustalić, czy dana umowa ma wpływ na poziom długu publicznego. 2

3 Państwowy dług publiczny Art. 72. nowej ustawy: o finansach publicznych 1. Państwowy dług publiczny obejmuje zobowiązania sektora finansów publicznych z następujących tytułów: 1) wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne; 2) zaciągniętych kredytów i pożyczek; 3) przyjętych depozytów; 4) wymagalnych zobowiązań: a) wynikających z odrębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń sądów lub ostatecznych decyzji administracyjnych, b) uznanych za bezsporne Danuta przez Kamińska właściwą - Skarbnik Miasta jednostkę sektora finansów 3 publicznych będącą dłużnikiem.

4 Stanowisko Ministra Finansów odnośnie długu w kontekście rozporządzenia Klasyfikacja danego zobowiązania do tytułów dłużnych nie zależy od jego nazwy, ale od jego treści i sensu ekonomicznego Sposób zaliczania zobowiązań z tych umów do długu publicznego określa decyzja Eurostat z 11 lutego 2004 r. nr 18/2004. Interpretacja ta wskazała metodologię, jaką należy stosować przy wyznaczaniu wpływu danego przedsięwzięcia PPP na dług publiczny. Zobowiązania finansowe wynikające z przesunięcia terminu płatności w czasie za dokonane usługi czy dostawy wykazują w pewnych sytuacjach cechy jak pożyczka, a tym samym zaliczane są do długu 4

5 Skąd problem? Kryteria z Maastricht odnośnie deficytu i długu publicznego Wymogi sprawozdawczości porównywalność danych do Komisji Europejskiej w zakresie wskaźników finansowych sektora publicznego PPP: transakcje podejmowane przez sektor instytucji rządowych i samorządowych istotne dla statystyk tego sektora 5

6 Zadania Eurostatu w zakresie PPP Eurostat - Europejski Urząd Statystyczny - nie bada motywów, przesłanek i efektywności partnerstw, - musi przygotować jasne wyjaśnienia (wskazówki) odnośnie ujmowania PPP w rachunkach narodowych w kontekście wpływu na dane dotyczące sektora publicznego. - Ponadto istotną częścią misji Eurostatu jest zapewnienie jednolitości statystyk sektora we wszystkich państwach członkowskich, zgodnie z zasadami ESA (Europejskim Systemem Rachunków Narodowych i Regionalnych ), tak aby dane liczbowe dotyczące deficytu i długu były w pełni porównywalne. 6

7 Decyzja Eurostatu z 11 lutego 2004 r. nr 18/2004 Określa sposobu rejestracji w rachunkach narodowych kontraktów zawieranych przez sektor publiczny w ramach partnerstwa z jednostkami spoza sektora. Określa ich wpływ na deficyt/nadwyżkę i dług sektora Pozostaje w zgodności z Europejskim Systemem Rachunków Narodowych i Regionalnych (ESA95) ESA95 we Wspólnocie wprowadzono w życie Rozporządzeniem Rady (WE) nr 2223/96 z dnia r 7

8 Wiążące regulacje unijne Wytyczne EUROSTAT-u nie mają swojego odzwierciedlenia w polskich przepisach. Przy ocenie wpływu danego projektu PPP na dług publiczny, należy opierać się na decyzji EUROSTAT-u oraz uwzględnić krajowe regulacje mające znaczenie dla tej kwestii, w szczególności ustawę o finansach publicznych Główny Urząd Statystyczny przetłumaczył i opublikował decyzję EUROSTAT-u, jak również Podręcznik deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (ESA95), które szczegółowo objaśniają sposób klasyfikacji zobowiązań i aktywów wynikających z umów PPP w kontekście długu publicznego. 8

9 Rekomendacje Eurostatu Eurostat rekomenduje, aby aktywa zaangażowane w partnerstwo publiczno-prywatne były klasyfikowane jako aktywa nie będące aktywami sektora publicznego, a w następstwie tego rejestrowane poza bilansem sektora, jeżeli występują łącznie dwa następujące uwarunkowania: partner prywatny ponosi ryzyko konstrukcyjne (budowy) oraz partner prywatny ponosi co dostępności lub ryzyko popytu najmniej ryzyko Wtedy takie PPP nie będzie miało wpływu na deficyt/dług publiczny 9

10 Stanowisko Eurostatu W przypadku gdy ryzyko budowy obciąży podmiot publiczny lub rozkład ryzyk na etapie eksploatacji nie będzie wskazywał jednoznacznie na przejęcie przez inwestora prywatnego przynajmniej ryzyka dostępności lub ryzyka popytu wówczas zobowiązania z tytułu umowy PPP będą miały wpływ na dług publiczny jednostki. Każde przedsięwzięcie musi być rozpatrywane indywidualnie. 10

11 Kwestia dotycząca PPP w kontekście jego ujmowania w rachunkach narodowych wg Eurostatu Klasyfikacja aktywów, których dotyczy PPP gdzie rejestrowane? w bilansie sektora, czy w bilansie partnera W rachunkach narodowych aktywa zaangażowane w PPP mogą być uważane za niebędące aktywami sektora jedynie wtedy, gdy istnieje mocny dowód na to, że partner ponosi większość ryzyka związanego z konkretnym partnerstwem Jeśli dany element aktywów wytworzonych w ramach ppp jest klasyfikowany jako aktywo publiczne, to również po stronie pasywnej bilansu jednostki sektora finansów publicznych powinno zostać ujęte zobowiązanie wobec partnera prywatnego, które jest analogicznym zobowiązaniem jak pożyczka czy kredyt. Analiza ryzyk ponoszonych przez strony kontraktu jest zasadniczym elementem oceny projektu, w odniesieniu do klasyfikacji zaangażowanych aktywów, w celu zapewnienia prawidłowego obliczenia wpływu PPP na deficyt sektora publicznego 11

12 Pytania dotycząca PPP w kontekście jego ujmowania w rachunkach narodowych wg Eurostatu Gdzie pozostają aktywa po zakończeniu PPP? Czy posiadają one nadal istotną wartość ekonomiczną? Czy sektorowi publicznemu przysługuje opcja kupna/czy zobowiązanie do nabycia aktywów po bieżącej cenie rynkowej/po z góry ustalonej cenie (nie odzwierciedlającej ich ekonomicznej wartości za przysłowiową złotówkę? Czy w trakcie obowiązywania kontraktu sektor dokonywał regularnych płatności za prawo nabycia aktywów i płatności, a te były wyższe niż gdyby prawo/zobowiązanie takie nie istniało? wtedy może być to powodem rejestracji aktywów w bilansie sektora, jeżeli inne analizy nie dają jasnej odpowiedzi. Reguły Eurostatu odnoszą się do statystycznej klasyfikacji długu publicznego, nie dotyczą zaś klasyfikacji z punktu widzenia księgowego. 12

13 Analiza ryzyk Wg Eurostatu najważniejsze ryzyka to: ryzyko budowy ryzyko dostępności ryzyko popytu Analiza w/w ryzyk i odpowiedzi na pytania może nie dać mocnych dowodów na to, że partner ponosi większość ryzyka związanego z PPP Należy uwzględnić dodatkowe elementy kontraktu m.in..: - wysokość finansowania przez sektor publiczny, - skutek udzielonych gwarancji - postanowienia dotyczące finalnej alokacji aktywów. Konieczna analiza wszystkich ryzyk wynikających z zapisów kontraktu PPP 13

14 Analiza ryzyk ryzyko budowlane Ryzyko budowy obejmujące m.in. zdarzenia: - opóźnienie dostawy, - nieprzestrzeganie określonych standardów, - dodatkowe koszty, - wady techniczne i negatywne zdarzenia zewnętrzne - zapewnienie finansowania. Zobowiązanie sektora publicznego do rozpoczęcia regularnych płatności dla partnera, bez wzięcia pod uwagę faktycznego stanu aktywów, jak również poręczenie kredytu na finansowanie przedsięwzięcia świadczyłoby o ponoszeniu przez sektor publiczny większości ryzyka budowlanego. 14

15 Ryzyko budowy przykładowa klasyfikacja Ryzyko błędnych założeń projektowych (średnie) Ryzyko niedostosowania projektu do założeń projektowych (średnie) Ryzyko żądania zmian przez stronę publiczną ( duże) Ryzyko związane z ochroną środowiska (średnie) Ryzyko przekazania terenu przez stronę publiczną (małe) Ryzyko archeologiczne (małe) Ryzyko geologiczne (małe) Ryzyko warunków meteorologicznych ( duże) Ryzyko strajków (średnie) Ryzyko braku zasobów (średnie) Ryzyko niedostatecznej jakości zasobów ( duże) Ryzyko podwykonawców (średnie) Ryzyko wypadków (średnie) Ryzyko technologiczne (średnie) Ryzyko przekroczenia budżetu i terminu ( duże) Ryzyko odbioru (małe) 15

16 Analiza ryzyk ryzyko dostępności Ryzyko dostępności, obejmuje m.in.: - świadczenie usług w ilości, rodzaju, czasie i cenie zgodnie z kontraktem, - zapewnienie standardów bezpieczeństwa świadczonych usług użytkownikom końcowym, zgodnie z kontraktem. - zapewnienie standardów jakościowych świadczonych usług zgodnie z kontraktem. Sektor publiczny nie ponosi tego ryzyka, jeżeli jest uprawniony do znaczącej redukcji (jako rodzaj kary) swoich okresowych płatności, podobnie jak zwykły klient mógłby wymagać w kontrakcie rynkowym. Płatności sektora muszą być zależne od faktycznego stopnia dostępności zapewnianego przez partnera przez dany okres. Zastosowanie kar, gdy partner zaniedbuje swoje zobowiązania dotyczące świadczenia usług powinno być automatyczne i dotkliwe powinno również mieć znaczący wpływ na przychód/zysk partnera, nie może być czysto kosmetyczne lub symboliczne. 16

17 Analiza ryzyk ryzyko popytu Ryzyko popytu to zmienność popytu (wyższy lub niższy niż oczekiwano w momencie podpisania kontraktu) niezależnie od zachowania partnera prywatnego i obejmuje m.in.: - cykl koniunkturalny, - nowe trendy rynkowe, - bezpośrednia konkurencja i proces technologicznego starzenia Ryzyko to powinno obejmować jedynie zmianę popytu nie będącą wynikiem nieadekwatnej lub niskiej jakości usług dostarczanych przez partnera lub wynikającą z działania, które zmienia ilość/jakość dostarczanych usług. Sektor publicznej będzie uznawany za ponoszący to ryzyko, gdy jest zobowiązany zapewnić partnerowi określony poziom płatności niezależnie od faktycznego poziomu popytu wyrażanego przez użytkowników końcowych sprawiając, że zmienność popytu nie wpływa na zyskowność partnera. Chyba, że zmiana popytu jest rezultatem oczywistego działania sektora publicznego, jego decyzji, istotnej zmiany polityki, rozwoju -na zlecenie sektora - bezpośrednio konkurencyjnej infrastruktury. 17

18 Analiza ryzyk ryzyko finansowe przykładowa klasyfikacja Ryzyko braku finansowania po stronie prywatnej (duże) Ryzyko nieadekwatnej struktury finansowania (kapitał własny vs dług) (duże)/(średnie) Ryzyko braku środków finansowych po stronie publicznej na wynagrodzenie za dostępność (małe) Ryzyko mechanizmu płatności (średnie) Ryzyko zmiany stóp procentowych (duże) Ryzyko inflacji (duże) Ryzyko zmiany kursów walutowych (duże) Ryzyko podatkowe (duże) Ryzyko ubezpieczeniowe (średnie) 18

19 Analiza ryzyk Identyfikacja ryzyk - kategoryzacja ryzyk - opracowanie rejestru ryzyk - opracowanie matrycy ryzyk - identyfikacja ryzyk kluczowych Wycena ryzyk - pozyskanie danych źródłowych - wycena konsekwencji ryzyk - identyfikacja czynników mitygacji ryzyk - wycena prawdopodobieństwa ryzyka - wycena ryzyka Ilościowa analiza ryzyk - analiza progu rentowności - analiza wrażliwości - analiza scenariusz 19

20 Ustawa o finansach publicznych - Budżet określa łączną kwotę planowanych wydatków budżetu z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych. - Wydatki bieżące związane są z funkcjonowaniem jednostki i realizacją podstawowych zadań publicznych, - Wydatki majątkowe służą powiększaniu majątku publicznego. - Wieloletnia prognoza finansowa wskazuje m.in. limity wydatków w kolejnych latach budżetowych, zaplanowane w związku z realizacją umów o PPP. - Znaczenie podziału wydatków na bieżące i majątkowe w PPP Problemy wynikające z krajowych uregulowań z klasyfikacją wydatków adekwatnie do ich treści ekonomicznej (opłaty za dostępność można zawierać np. zwrot nakładów inwestycyjnych partnera prywatnego, opłata za utrzymanie obiektu, serwis, możliwość przekazania dotacji celowej na realizację 20

21 Ustawa o finansach publicznych Zgodnie z art. 17 ustawy o PPP134 ustawa budżetowa określa łączną kwotę, do której organy administracji rządowej mogą w danym roku zaciągać zobowiązania finansowe z tytułu umów partnerstwa publiczno-prywatnego. W załączniku do uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jst powinny być określone odrębnie dla każdego przedsięwzięcia PPP między innymi okres realizacji i łączne nakłady finansowe, limity wydatków w poszczególnych latach i limit zobowiązań (art.. 226) 21

22 Ustawa o finansach publicznych Obowiązujący od 2014r. indywidualny wskaźnik możliwości zadłużenia jst oparty zasadniczo na budżecie operacyjnym powoduje, że zobowiązania samorządów z umów o PPP, które wlicza się do długu publicznego, mają wpływ na indywidualny limit zadłużenia Groźba przekroczenia długu publicznego i deficytu budżetowego 22

23 Umowy ppp a sprawozdawczość budżetowa Rozporządzenia MF z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdawczości jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych - Załącznik nr W sprawozdaniu Rb-Z kwartalnym o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji w układzie przedmiotowym: Do pożyczek należy również zaliczać zobowiązania z tytułu umów o partnerstwie prywatno-publicznym, w przypadku gdy umowa ta ma wpływ na poziom długu publicznego, zgodnie z odrębnymi przepisami. NIE MA TAKICH PRZEPISÓW! 23

24 Umowy ppp a sprawozdawczość budżetowa Gdy umowa PPP nie będzie spełniony warunek dotyczący transferu ryzyka do partnera, aktywa trwałe wytworzone w ramach umowy ppp powinny znaleźć się w bilansie podmiotu publicznego, natomiast po stronie pasywnej znajdzie się zobowiązanie o charakterze podobnym do pożyczki wątpliwe inerpretacje w sprawie VATu (?) Decyzja EUROSTAT mówi wówczas, że regularne płatności na rzecz partnera prywatnego będą miały wpływ na deficyt/ nadwyżkę tylko w części odnoszącej się do zakupu usług i odsetek od kapitału. Przywołana decyzja jednoznacznie więc potwierdza, iż część płatności, którą można przypisać do zwrotu kapitału, nie powinna mieć wpływu na wynik budżetu, choć nie jest do końca jasne, czy mowa tu o wyniku ogółem, czy też wyniku operacyjnym (raczej należy przyjąć to pierwsze rozumowanie). Jeśli tak, to część wydatków na rzecz partnera prywatnego powinna być ujęta w rozchodach budżetowych, czyli nie powinna wpływać na wielkość nadwyżki czy deficytu budżetowego (?) 24

25 Umowy ppp a sprawozdawczość budżetowa Jak należy traktować zobowiązania wynikające z umów ppp, które nie noszą znamion długu, w szczególności jak powinny być ujmowane one w sprawozdawczości budżetowej? uwzględnić je w WPF wydatek bieżący/wydatek majątkowy (?) Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Zgodnie z załącznikiem nr 41 do Rozporządzenia w sprawozdaniach Rb-Z-PPP ujmuje się: Zobowiązania niewymagalne z tytułu umów PPP obejmują zarówno zobowiązania wynikające z obowiązku wniesienia tzw. wkładu własnego (wydatek majątkowy (?)) do przedsięwzięcia PPP, jak i wypłaty wynagrodzenia dla partnera prywatnego (wydatek bieżący), których termin realizacji jeszcze nie upłynął. Wymagalne zobowiązania rozumiane jako wartość wszystkich bezspornych zobowiązań, których termin płatności dla dłużnika minął, a które nie zostały ani przedawnione ani umorzone. Kategoria ta nie obejmuje odsetek za zwłokę od ww. zobowiązań. Zgodnie z rozporządzeniem, sposób zaliczania zobowiązań z tytułu umów partnerstwa publiczno prywatnego do długu sektora finansów publicznych określa decyzja EUROSTAT nr 18/204 z dnia 11 lutego 2004 r. 25

26 Wydatki bieżące a wydatki majątkowe w ustawie o finansach publicznych a PPP Wydatkami majątkowe to:. inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakupy akcji i udziałów, wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego. Te kategorie wydatków nie będą bowiem wpływać na zobowiązań JST w roku budżetowym. limit Z punktu widzenia zaangażowania środków budżetowych JST w przedsięwzięcie typu PPP (tytułem wkładu własnego lub zapłaty sumy pieniężnej), każda płatność wniesiona innym tytułem, niż jedna z trzech powyżej wskazanych, będzie wliczać się do kategorii wydatków bieżących budżetu JST. 26

27 Gdzie szukać zasad? dokumenty unijne Europejski System Rachunków Narodowych i Regionalnych(ESA95): Rozporządzenie Rady UE Decyzja Eurostatu w sprawie PPP: interpretacja zasad ogólnych Podręcznik deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych - Implementacja ESA 95, zwany Podręcznikiem MGDD. EPEC (European PPP Expertise Center- Europejskie centrum konsultacyjne w zakresie PPP) opracowało praktyczne wskazówki oraz listy kontrolne dotyczące statystycznego traktowania projektów PPP: PPP w statystyce podział ryzyk i raportowania zobowiązań. Praktyczny przewodnik ( Przewodnik EPEC) Zielona księga w sprawie partnerstw publiczno-prywatnych i prawa wspólnotowego w zakresie zamówień publicznych i koncesji Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego 27

28 Gdzie szukać zasad? Kluczowymi narzędziami dla celów oceny wpływu projektu na klasyfikację pod kątem długu i deficytu sektora publicznego są: wytyczne w Podręczniku MGDD; listy sprawdzające zawarte w Przewodniku EPEC. Zarówno Podręcznik MGDD jak i Przewodnik EPEC opisują to samo zagadnienie: metodykę klasyfikacji statystycznej projektu pod względem długu i deficytu publicznego. 28

29 Z podręcznika EPEC Kluczowe znaczenie z punktu widzenia klasyfikacji statystycznej PPP ma analiza ryzyk, oceny powinny dokonywać kompetentne podmioty. Należy przy tym pamiętać, że jeśli analiza ryzyk nie została sporządzona, projekt PPP nie może zostać poddany ocenie zgodnie z zasadami Eurostatu. W przypadku braku takiej analizy, projekt jest ujmowany w bilansie sektora rządowego i samorządowego. Czy analiza podziału ryzyka została przeprowadzona z uwzględnieniem potencjalnego wpływu wystąpienia danego czynnika ryzyka na zyski partnera prywatnego (zmniejszenie dochodów i/lub wzrost kosztów) i/lub prawdopodobieństwa jego wystąpienia (nawet, jeśli zostało ono oszacowane orientacyjnie), a oceny i oszacowania dokonano zgodnie z właściwymi metodami statystycznymi (rachunkiem prawdopodobieństwa)? 29

30 Gdzie szukać zasad? Raport MRR Metodologia tworzenia analiz ryzyk w projektach PPP i ich podziału pomiędzy stroną publiczną i prywatną w kontekście ich wpływu na klasyfikację projektu pod kątem długu i deficytu sektora publicznego Ministerstwo Rozwoju Regionalnego upoważnia odbiorców tej publikacji do użytkowania, pobierania, wyświetlania, powielania i drukowania jej treści pod warunkiem podania źródła. 30

31 Schemat analizy projektów PPP w aspekcie ich wpływu na klasyfikację projektu pod kątem długu i deficytu sektora publicznego z Raportu MRR 31

32 Krajowe najważniejsze akty prawne dot. PPP Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego Rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych zakresie operacji finansowych Ustawa o FP Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych 32

33 Brak dostatecznych krajowych uregulowań zaliczania zobowiązań z tytułu umów PPP Brakuje krajowych standardów metodologicznych, które ułatwiłyby klasyfikację tych zobowiązań. Kryteria podziału ryzyk wynikające z decyzji Eurostat w żadnym stopniu nie odpowiadają prezentowanemu podziałowi krajowemu na wydatki majątkowe i bieżące. Sytuacja ta powoduje niejasności w interpretacji obowiązujących przepisów polskich i regulacji europejskich. Pożądanym rozwiązaniem byłaby implementacja decyzji Eurostat do krajowego porządku prawnego na poziomie ustawowym. Być może przesądziłoby to o zapewnieniu neutralności większości projektów PPP w odniesieniu do długu publicznego. Podział ryzyk projektowych powinien zatem zostać szczegółowo dokonany w analizach przedrealizacyjnych i weryfikowany w trakcie negocjacji z partnerem prywatnym oraz na etapie wyboru najkorzystniejszej oferty, a następnie podczas realizacji przedsięwzięcia. W każdym przypadku wskazane jest też zasięgnięcie opinii RIO w zakresie wpływu zobowiązań w ramach planowanego projektu PPP na dług publiczny. 33

34 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Ujęcie dla celów sprawozdawczości budżetowej tj. statystycznej niekoniecznie musi być jednolite i spójne z ujęciem księgowym. Takie dwutorowe podejście do kwestii ujęcia wpływu transakcji znajduje swoje uzasadnienie w podstawowych zasadach rządzących tymi dwoma systemami sprawozdawczości. Sprawozdawczość statystyczna nastawiona jest na określenie deficytu budżetu i zadłużenia Państwa, a więc na określenie niedoborów w przepływach pieniężnych i podjętych już zobowiązań do ich wykonania. Sprawozdawczość finansowa ma na celu rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki sporządzającej sprawozdanie. 34

35 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Jedną z podstawowych zasad stosowanych w sprawozdawczości finansowej jest zasada memoriału, podczas gdy z racji zadań jakie stawiane są przed sprawozdawczością statystyczną podstawową zasadą jest zasada kasowa. W efekcie ze względu na różne kryteria przyjęte dla potrzeb oceny umów partnerstwa publiczno- prywatnego w obydwu ujęciach możliwa jest sytuacja, w której mimo, iż płatności nie są zaliczane do długu publicznego, w sprawozdaniu finansowym jest wykazywane zobowiązanie z tego tytułu 35

36 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości oraz pkt. 3.1 oraz 3.2 KSR 7 w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy o rachunkowości jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości, a w przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego mogą stosować MSSF przyjęte do stosowania w Unii Europejskiej ("MSR/MSSF"). Krajowe standardy rachunkowości nie regulują obecnie ujęcia tego typu zagadnień przez jednostki sektora publicznego, ani przez jednostki sektora prywatnego. Kwestie te natomiast uregulowane są w MSR/MSSF (KIMSF 12 Umowy na usługi koncesjonowane) dla jednostek sektora prywatnego oraz w MSRSP (MSRSP 32 Umowy na usługi koncesjonowane: koncesjodawca) dla jednostek sektora publicznego. 36

37 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Ani ustawa o rachunkowości, ani też rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości nie regulują kwestii ujęcia umów partnerstwa publiczono prywatnego ("umowy PPP") przez jednostki samorządu terytorialnego. Miasto może określić politykę (zasady) rachunkowości w tym zakresie. Ustalanie polityki rachunkowości reguluje zarówno ustawa o rachunkowości jak również Krajowy Standard Rachunkowości nr 7 ("KSR7"). 37

38 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Przy braku jakichkolwiek wskazówek w przepisach ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości w zakresie rozliczania umów PPP, dla celów ujęcia rachunkowego umów PPP należy ustalić politykę rachunkowości w tym zakresie w oparciu o: a) sprawozdawczość statystyczną, co jest często praktykowane przez JST i sugerowane przez specjalistów rachunkowości statystycznej/budżetowej, albo o b) standard MSRSP 32 - najnowocześniejsze dostępne rozwiązanie rachunkowe opierające się o zasadę rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji oraz treści transakcji. 38

39 Problemy ujęcia umowy PPP w księgach rachunkowych Przepisy prawne dotyczą ujęcia rachunkowego umowy w księgach finansowych jst, tj. ujęcia w sprawozdawczości finansowej: * Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 roku * Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku * Rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości z dnia 5 lipca 2010 roku * Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej ("MSSF") * Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Sektora Publicznego ("MSRSP") 39

40 Problemy podatkowe VAT? Podatek od nieruchomosci? Podatek dochodowy od osob prawnych? Pomoc publiczna? 40

41 Dziękuję za uwagę Danuta Kamińska 41