ETAP II KONKURS GEOGRAFICZNY. temat : BAŁTYK - EUROPA BAŁTYCKA

Transkrypt

1 .. / 60 PKT ( kd ucznia ) ( suma punktów) ETAP II KONKURS GEOGRAFICZNY dla uczniów szkól gimnazjalnych wjewództwa pmrskieg temat : BAŁTYK - EUROPA BAŁTYCKA INSTRUKCJA : 1. Sprawdź, czy arkusz knkurswy zawiera 19 zada + mapa 2. Zakduj trzymany arkusz 3. Czytaj bardz uważnie zarówn plecenia jak i materiały źródłwe, w których znajdziesz infrmacje ptrzebne d rzwiązania zada 4. W trakcie rzwiązywania zada nie mżesz krzystad z żadnej pmcy. 5. Wszelkie bliczenia wyknuj bez wykrzystania kalkulatra 6. Na rzwiązanie zada masz 90 minut 7. Mapę ( załącznik) mżesz derwad, c ułatwi Ci jej wykrzystanie. Życzymy pwdzenia

2 1.Oblicz różnicę wyskści Słca pdczas płudnia słneczneg pmiędzy Gdynią ( φ N ) a Oulu ( mapa załącznik ). / 2 p Miejsce na bliczenia : Odpwiedź Wyspa Olandia, druga c d wielkści wyspa Szwecji, płżna u płudniw wschdnieg wybrzeża, ddzielna d stałeg lądu Cieśniną Kalmarską, ma pwierzchnię 1342 km 2. a) pdaj, jaką literą jest znaczna ta wyspa na mapie../1 p. b) blicz, jaka będzie pwierzchnia tej wyspy na mapie w skali 1: Miejsce na bliczenia: Odpwiedź:. / 2 p 3.W parciu pdane niżej cechy, rzpznaj kraje nadbałtyckie i wpisz litery ( duże ) z mapy dpwiadające ich płżeniu : / 6 p a)kraj kjarzny z scjalnym dbrbytem, dsknale rzwinięty przemysł maszynwy i metalwy, bgate złża rud żelaza b) kraj wyskim HDI, nwczesne intensywne rlnictw, najwyżej płżny punkt teg kraju siąga wyskśd zaledwie 173 m n.p.m. c) wielka ptęga gspdarcza, najludniejszy p Rsji kraj Eurpy starzejącym się spłeczestwie d) czwarta częśd pwierzchni teg kraju znajduje się pza kręgiem plarnym, kraj wyskim pzimie edukacji, z dsknale rzwiniętym przemysłem papierniczym i elektrnicznym (Nkia) e) niewielki kraj, ubgie złża mineralne (trf, bursztyn, niewielkie ilści rpy naftwej) największym w Eurpie udziale energii atmwej w gólnym bilansie energetycznym f) chd nazwę stlicy teg pastwa mżna przetłumaczyd jak duskie miast, t kulturw bliżej im d Finów, była republika radziecka, becnie w strefie eur

3 4. Dpisz litery, jakimi znaczn wymienine rzeki na mapie ( małe litery). /2 p. NAZWA RZEKI LITERA NA MAPIE Wisła Newa Odra Dźwina Niemen 5. Oznacz gwiazdką nazwę rzeki z tabeli, która dprwadza d Bałtyku najwięcej wdy : /1 p 6. Na mapie zaznaczn częśd sprnej strefy eknmicznej. Z jakim krajem Plska prwadzi spór zasięg wyłącznych praw d krzystania z tej strefy?. / 1 p W zadaniach 7 i 8 wykrzystaj dane zawarte w pniższej tabeli klimatycznej A t B t C t D t E t F t I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII ROK -1, ,3 37 0,5-7,6 35-2,5 37-5,5 54-0, ,3 31 0,0 34-7,7 32-1,6 28-5,8 1,7 32-7,0 26 2,1 31-4,1 29-0,4 28-2,7 40 6,3 35-1,1 30 6,0 42 2,8 34 3,6 36 2, ,3 48 4, ,3 42 9,5 44 9,2 8, , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,5 57 7, , , , ,6 71 8,4 1,3 60 8,5 54 4,7 51 6,4 53 5,3 70 3,4 47-4,4 52 4,1 56-0,9 44 1,6 48 0,5 74 0,2-8,5 39 1,7 54-5,5 39-1,3 47-3,4 60 7, , , , , , Przyprządkuj literm A,B,C,D,E,F, jakimi pisane zstały dane klimatyczne zawarte w tabeli, p jednej z niżej wymieninych miejscwści i przyprządkuj je cyfrm rzymskim na mapie : / 11 p A B C D E F Symbl z tabeli NAZWA MIASTA CYFRA NA MAPIE GDAŃSK, HAPARANDA, HELSINKI, KOPENHAGA, SANKT PETERSBURG, SZTOKHOLM

4 8. Uwzględniając wszystkie dane dtyczące temperatur kreśl skrajną amplitudę temperatur, jaką mżna dntwad w basenie Mrza Bałtyckieg... / 2 p Miejsce na bliczenia : Odpwiedź : 9. Krzystając z zamieszcznej mapy pdaj ( z dkładnścią d 1 )współrzędne gegraficzne punktów na Bałtyku najdalej wysuniętych na półnc i płudnie ( znaczne dużymi literami N, S ) raz blicz rzciągłśd płudnikwą Bałtyku Wynik pdaj w stpniach i kilmetrach. / 6 p Skrajne punkty Szerkśd gegraficzna (Φ) N S Długśd gegraficzna (λ) Rzciągłśd płudnikwa w stpniach Rzciągłśd płudnikwa w km Miejsce na bliczenia : 10. Na mapie Bałtyku ( zał. ) pgrubiną kreską znaczn jeden z rdzajów wybrzeży. Napisz nazwę teg typu wybrzeża :.. / 1 p 11. Rcznie z Bałtyku wyparwuje k. 200 km 3 wdy. Najwięcej pdczas : / pdkreśl właściwą dpwiedź / / 1 p a) wisny b) lata c) jesieni d) zimy 12. Wymie dwa gatunki ryb wędrwnych Bałtyku. / 1 p a) b)..

5 13. Pkreśl nazwę małży, d któreg łaciskiej nazwy pchdzi nazwa współczesneg stadium rzwju Bałtyku / 1 p a) sercówka b) piaskłaz c) mułek bałtycki d) rgwiec bałtycki 14. Rzpznaj biekty przedstawine na pniższych zdjęciach i wpisz ich nazwy pd zdjęciami../4p A -. B C. D Która z fk występwała niegdyś bardz licznie na Bałtyku, a dziś jej ppulacja w tym akwenie jest kł 5 razy mniejsza niż na pczątku XX wieku (m.in. w wyniku płwów i innych przejawów działalnści człwieka)?.. / 1 p / pdkreśl właściwą dpwiedź / a) fka szara b) fka brączkwana c) fka psplita d) fka pręgwana

6 16. Rzwiąż krzyżówkę i p dgadnięciu hasła wyknaj plecenia : / 6 p 1.Erzja brzegów mrskich 2.Użyźnianie mrza 3.Klif ( literack ) 4.Bałtycka cieśnina 5.Fala stjąca 6.Ośrdek przemysłu drzewn papierniczeg w Finlandii 7.Współczesny etap rzwju Bałtyku zwany jest Mrzem.. 8. Rzeka przy ujściu której znajduje się Petersburg Hasł. Jedyna kpalnia teg mineralidu znajduje się na półwyspie.. Czas pwstania ( era i kres gelgiczny ) Wypełnij tabelę : / 5 p a) wpisz klejne fazy rzwju Bałtyku ( d najstarszeg d najmłdszeg ) b)przyprządkuj pis dpwiedniej fazie c)dbierz dpwiednią mapę LP NAZWA FAZY OPIS MAPA NAZWY FAZ: a)jezir Ancyluswe, b)bałtyk współczesny (Mrze Mya), c)mrze Litrynwe, d)bałtyckie Jezir Ldwe, e)mrze Yldiwe.

7 OPIS : a) uwlnina d ciężaru lądldu płudniwa Skandynawia pdnisła się d góry, lądlód cfnął się bardziej na półnc, naciskając na półncną Skandynawię i płączenie z ceanem zstał dcięte b) w wyniku gwałtwneg cieplenia nastąpił intensywne tpnienie lądldu i jeg dalsze wycfywania się na półnc, c spwdwał twarcie się płączenia z ceanem i wlew słnych wód c) tpniejący lądlód wycfał się na półnc, w wyniku czeg pdniósł się bszar dzisiejszeg płudniweg wybrzeża Bałtyku i utwrzył się ptężne rzlewisk wzdłuż czła lądldu (kł tys. lat temu). Odpływ wód teg rzlewiska był zataraswany d zachdu przez częśd lądldu. d) całkwite wytpienie się lądldu, c pwduje dalsze pdnszenie się Skandynawii i spłycanie cieśnin duskich, a w efekcie graniczenie wpływu słnych wód Mrza Półncneg i wysładzanie wód Bałtyku - Bałtyk mrzem słnawym. e) ruchy izstatyczne spwdwały dalsze pdnszenie Skandynawii i bniżenie wybrzeża płudniweg Bałtyku, dzięki czemu nastąpił pnwne płączenie z ceanem i transgresja Bałtyku na płudniwe wybrzeże I II III IV V

8 18. Rzpznaj frmy mrflgiczne znaczne na mapie literami A i B i pisz prcesy rzeźbtwórcze, jakie dprwadziły d ich pwstania.. / 2 p OZNACZENIE FORMA PROCES RZEŹBOTWÓRCZY A B 19. Na mapie zaznaczn planwany, chd kntrwersyjny prjekt przekpania Mierzei Wiślanej. a) Pdaj dwa argumenty uzasadniające decyzję realizacji przedsięwzięcia:. / 2 p b) Pdaj dwa argumenty przeciw przekpaniu w tym miejscu Mierzei Wiślanej... /2 p

9