RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYśKOWYCH W POWIECIE MRĄGOWSKIM w 2013r.

Transkrypt

1 POWATOWY URZĄD PRACY w MRĄGOWE RANKNG ZAWODÓW DEFCYTOWYCH NADWYśKOWYCH W POWECE MRĄGOWSKM w 2013r. Mrągowo, marzec 2014r.

2 SPS TREŚC Strona. WSTĘP. 3. ANALZA BEZROBOCA WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW ) W POWECE MRĄGOWSKM Strutura bezrobocia według grup zawodów Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Napływ bezrobotnych według zawodów Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy 12. ANALZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW) W POWECE MRĄGOWSKM Napływ ofert pracy według zawodów Napływ ofert pracy w uładzie branŝowym 15 V. ANALZA ZAWODÓW DEFCYTOWYCH W RÓWNOWADZE NADWYśKACH Zawody deficytowe Zawody w równowadze Zawody nadwyŝowe 20 V. Wniosi. 21 2

3 . Wstęp Zmiany w gospodarce oraz zwięszająca się elastyczność rynu pracy oznaczają, Ŝe pracownicy będą musieli częściej zmieniać nie tylo pracę, ale i zawód. W związu z tym urząd powinien dysponować doładnymi informacjami o sytuacji, tóra występuje na loalnym, regionalnym i rajowym rynu pracy W tym celu onieczne jest prowadzenie prawidłowej polityi rynu pracy poprzez niezbędne analizy, między innymi monitorowanie zawodów deficytowych i nadwyŝowych.. Monitorowanie zawodów deficytowych i nadwyŝowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaŝy zasobów pracy, oraz formułowania ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów: szolenia bezrobotnych zapewniających więszą efetywność oraz ształcenia zawodowego w celu oreślenia ierunów i zmian zachodzących w struturze zawodowo - walifiacyjnej. Dla pełniejszego oreślenia sytuacji na loalnym rynu pracy, onieczne jest ustalenie strutury zawodowej bezrobotnych w odniesieniu do ofert pracodawców poszuujących pracowniów, poprzez analizy rynu pracy. Dane te pozysiwane są w wyniu monitorowania zawodów deficytowych i nadwyŝowych w oresach półrocznych i rocznych. Podstawowym źródłem informacji o liczbie bezrobotnych i ofertach pracy są dane statystyczne zawarte w Załączniu nr 2 ( Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy ) i 3 ( Bezrobotni oraz oferty pracy wg zawodów i specjalności ) do sprawozdania MP i PS 01 o rynu pracy, uwzględniając ro UŜywane w teście nazwy i symbole zawodów zgodne są z Klasyfiacją zawodów i specjalności wprowadzoną Rozporządzeniem Ministra Gospodari i Pracy z dnia 27 wietnia 2010 rou w sprawie lasyfiacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynu pracy oraz zaresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, p. 537). Zastosowane w opracowaniu oreślenia: zawód, zawody i specjalności, grupa zawodów wynia z nazewnictwa występującego w Klasyfiacji zawodów i specjalności. Strutura lasyfiacji jest wyniiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa walifiacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego zawodu z uwzględnieniem obydwu aspetów walifiacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Wymienione ryteria posłuŝyły grupowaniu poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z olei w bardziej zagregowane grupy wielie. W efecie strutura lasyfiacji obejmuje: - 11 grup wielich od jednocyfrowy, zawody i specjalności tworzących grupy elementarne od sześciocyfrowy. 3

4 Dane wyniowe z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyŝowych oreślone są za pomocą wsaźnia intensywności nadwyŝi (deficytu). Celem właściwej interpretacji danych naleŝy przytoczyć podstawowe definicje uŝywanych pojęć: - zawód nadwyŝowy to zawód, na tóry jest niŝsze zapotrzebowanie, niŝ liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie, występuje zatem przewaga bezrobotnych nad ofertami pracy; - zawód zrównowaŝony, to zawód, w tórym liczba ofert pracy porywa sie z liczba bezrobotnych, występuje zatem równowaga na rynu pracy; - zawód deficytowy, to zawód, na tóry jest wyŝsze zapotrzebowanie, niŝ liczba osób poszuujących pracy, występuje zatem przewaga ofert pracy nad bezrobotnymi. Miernii stosowane do monitoringu: 1) Średnia miesięczna nadwyŝa (deficyt) podaŝy siły roboczej w zawodzie ( N ) N = B O (1) gdzie: B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w -półroczu danego rou, O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w -półroczu danego rou, przy czym wielości te są obliczane według wzorów: 6 Bi 1 B = i= 6 (2) 6 Oi 1 O = i= 6 (3) gdzie: B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie 4

5 O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie 2) Wsaźni intensywności nadwyŝi (deficytu) zawodów ( W, ) O W n, = (4) B n gdzie: O, B są oreślone wzorami (2) i (3) Przyjęto, Ŝe zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyŝowe, n 0,9 W, 1,1 to zawody zrównowaŝone (wyazujące równowagę na rynu pracy), n W, > 1,1 to zawody deficytowe n 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W, ) PO W s, = (5) PB s gdzie: PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w -półroczu, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: PO = PO t O (6) przy czym POt 1 - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) 5

6 O - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy w -półroczu danego rou oraz PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie w -półroczu obliczany metodą uproszczoną według wzoru: PB = PB t 1 + PB 2 (7) przy czym: PBt 1 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou PB - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu -półrocza danego rou. 4) Wsaźni długotrwałego bezrobocia w zawodzie ( W, ) B d, W d, =.100% (8) B d gdzie: B, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie, pozostających bez pracy d powyŝej 12 miesięcy, według stanu w ońcu -półrocza danego rou, B - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie według stanu w ońcu -półrocza danego rou. 6

7 . ANALZA BEZROBOCA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W POWECE MRĄGOWSKM Strutura bezrobocia według zawodów. W powiecie mrągowsim w 2013 r. odnotowano spade liczby bezrobotnych w stosunu do analogicznego oresu rou 2012 o 135 osób, tj. 3,1%. Na oniec grudnia 2013r. w ewidencji było zarejestrowanych osób, podczas gdy na oniec 2012 było osób. Tabela nr 1. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wg i w półroczu 2013r. w powiecie mrągowsim. wielich grup zawodowych w półroczu 2012 rou. Grupy zawodowe Liczba bezrobotnych wg stanu w ońcu półrocza : Wzrost / spade (-) w osobach w % Ogółem ,07 z tego: X X X X Siły zbrojne ,50 Przedstawiciele władz publicznych, wyŝsi urzędnicy i ierownicy ,00 Specjaliści ,17 Technicy i inny personel ,76 Pracownicy biurowi ,57 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy ,58 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy ,05 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ,68 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń ,17 Pracownicy przy pracach prostych ,02 Bez zawodu ,02 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. Najliczniej reprezentowane grupy zawodowe w ogólnej liczbie bezrobotnych w 2013r. przedstawia wyres 1. 7

8 Wyres nr 1. Dominujące grupy zawodowe. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. Tabela nr 2. Raning 30 zawodów o najwięszej liczbie bezrobotnych w powiecie mrągowsim w 2013r. w tym Lp Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem obiety Absolwenci PowyŜej 12-mcy razem obiety razem obiety Bez zawodu Sprzedawca Szwacza Robotni budowlany Kucharz Krawiec Stolarz Robotni gospodarczy Ślusarz Murarz Kelner Kucharz małej gastronomii Piearz Techni mechani Sprzątacza biurowa Techni rolni Pomoc uchenna Techni eonomista Toarz w metalu Magazynier Pozostali mechanicy maszyn i

9 urządzeń rolniczych i przemysłowych 22. Rolni Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Palacz pieców zwyłych Poojowa Pedagog Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Rolni upraw mieszanych Mechani pojazdów samochodowych Kierowca samochodu cięŝarowego Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS Zawody generujące długotrwałe bezrobocie. Tabela nr 3. nformacja o zawodach generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie mrągowsim ro Lp Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wsaźni długotrwałego bezrobocia Technicy weterynarii Kierownicy w gastronomii Pielęgniari bez specjalizacji lub w tracie specjalizacji nŝynierowie eletrycy nŝynierowie eletronicy Posadzarze, parieciarze i glazurnicy Pracownicy działów adr Pracownicy do spraw redytów, poŝycze i porewni Obuwnicy i porewni Kierowcy operatorzy wózów jezdniowych Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych Monterzy sprzętu eletrycznego Monterzy sprzętu eletronicznego 1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. Pozostawanie przez osoby długotrwale bezrobotne we wsazanych grupach zawodowych ma najczęściej związe z niedostosowaniem walifiacji w zaresie umiejętności zawodowych i poziomu wyształcenia, tóre spowodowane są ciągłymi 9

10 zmianami na rynu pracy. Przyładem tego są zawody, np. sprzedawca (obsługa asy fisalnej, obsługa omputera, wyształcenie handlowe bądź średnie), szwacza (umiejętność szycia, obsługa róŝnych maszyn rawiecich), ucharz (wyształcenie średnie gastronomiczne), techni eonomista, techni prac biurowych (bra doświadczenia) oraz techni mechani, techni rolni, ślusarz, stolarz, techni eletry (utrata lub bra specjalistycznych uprawnień do wyonywania pracy w zawodzie). Osoby niepracujące od ponad rou, z powodu brau styczności z zawodem, obniŝają swoją zdolność do wyonywania dotychczasowej pracy. Tracą dotychczas wypracowane nawyi, przez co jest im zdecydowanie trudniej sprostać oczeiwaniom pracodawcy i onurować z innymi osobami o podobnych walifiacjach na rynu pracy. Gdy trudno jest uzysać pracę, rozpoczyna się stan zniechęcenia, tóra objawia się biernością lub jałowością wysiłów. Powodem do zniechęcenia poszuiwania pracy jest mała ilość ofert lub ich bra, nieatracyjne waruni pracy ofertowane przez pracodawcę (np. minimalne wynagrodzenie, onieczność zmiany miejsca zamieszania, onieczność dojazdów, umowa o dzieło). Osoby, tóre przestają szuać pracy, tracą wiarę w siebie, a im dłuŝej są bez pracy, tym trudniej potem do niej wrócić. Kolejną, dość istotną barierą dla osób bezrobotnych w podjęciu zatrudnienia są ograniczenia zdrowotne, tóre w istotny sposób obniŝają lub uniemoŝliwiają moŝliwość wyonywania pracy w dotychczasowym zawodzie. Podsumowując, częstą przyczyną długotrwałego bezrobocia jest dezatualizacja walifiacji i bra atywnej postawy ze strony bezrobotnych do podwyŝszania swoich walifiacji i poziomu wyształcenia. W dalszym ciągu, mimo róŝnorodności form ształcenia, osoby długotrwale bezrobotne przejawiają niechęć do podejmowania działań w ierunu zdobycia, uzupełnienia swoich walifiacji lub wyształcenia Napływ bezrobotnych według zawodów. Tabela nr 4. Napływ bezrobotnych wg zawodów w powiecie mrągowsim w 2013r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Ogółem Kobiety W tym Razem Absolwenci Bez zawodu Sprzedawca* Robotni budowlany Kobiety 10

11 Kucharz* Szwacza Ślusarz* Stolarz* Piearz* Kelner* Murarz* Techni mechani* Krawiec* Robotni gospodarczy Pomoc uchenna Techni rolni* Kucharz małej gastronomii* Magazynier " Mechani pojazdów samochodowych* Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Techni eonomista* Techni hotelarstwa* Toarz w metalu Pedagog Sprzątacza biurowa " Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Rolni* Rolni upraw mieszanych Poojowa Techni technologii odzieŝy* Stolarz meblowy Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. W oresie od stycznia do ońca grudnia 2013 rou w powiecie mrągowsim zarejestrowało się osób. W struturze bezrobotnych nadal duŝy udział mają osoby bez walifiacji. Stanowią one 31,8% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. 11

12 2.4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Tabela nr 5. Strutura bezrobotnych i ofert pracy według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Secja PKD Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle Bezrobotni zarejestrowani w 2013 Bezrobotni stan w ońcu 2013 Oferty pracy zgłoszone w , , ,3094 Przetwórstwo przemysłowe 13, ,7891 8,6014 Budownictwo 13, ,7208 8,4701 Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 11, , ,8746 4,4925 5, ,3342 Pozostała działalność usługowa 4,1862 4,6251 4,8588 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 3,7574 4,0793 1,5758 Transport i gospodara magazynowa 3,2469 3,0451 3,2173 Eduacja 1,6949 1,264 4,0709 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 1,6949 2,0396 1,9698 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. Dane z Tabeli nr 5 wsazują, Ŝe ostatnim miejscem pracy osób rejestrujących się w 2013r. jest działalność związana z handlem hurtowym i detalicznym, przetwórstwem przemysłowym oraz budownictwem. Bezrobotni według secji PKD odzwierciedlają charaterystyę loalnego rynu pracy.. ANALZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW) W POWECE MRĄGOWSKM. W 2013r. do Powiatowego Urzędu Pracy w Mrągowie wpłynęło oferty pracy. Odnotowano wzrost liczby ofert pracy w stosunu do rou poprzedniego o 301 ofert. 12

13 Wyres nr 2. Oferty pracy zgłoszone w 2012 i 2013 rou. Źródło: Opracowanie własne Obserwując napływ ofert pracy w oresach półrocznych zauwaŝamy tendencję wzrostową w oresie styczeń wiecień 2013 a w oresie maj 2013 grudzień 2013 tendencję spadową. Wyjąte stanowił przełom września i październia 2013r. r. gdyŝ w tym oresie zgłoszono 54 miejsca pracy do nowo otwieranego super maretu ntermarche. Pierwsze półrocze 2013r. charateryzuje się więszym napływem ofert ze względu na rozpoczynające się prace sezonowe w budownictwie i turystyce oraz uruchomieniem programów atywizacji zawodowej osób bezrobotnych finansowanych z Funduszu Pracy i Europejsiego Funduszu Społecznego. Wyres nr 3. Strutura ofert pracy w 2013 rou. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS

14 W 2013r. 46,6% ofert pracy dotyczyło zatrudnienia subsydiowanego a 53,4% stanowiły oferty pracy od pracodawców, tórzy nie orzystali ze wsparcia środami urzędu pracy będących w dyspozycji (69,7%) ofert pracy to oferty zatrudnienia lub innej pracy zarobowej, z czego tylo 248 (16,3%) było miejscami pracy subsydiowanej, czyli dofinansowanej ze środów publicznych. Miejsca atywizacji zawodowej (staŝ, przygotowanie zawodowe dorosłych, prace społecznie-uŝyteczne) stanowiły 30,3% ogółu Napływ ofert pracy według zawodów. Tabela nr 6. oferty pracy według zawodów w powiecie mrągowsim w 2013r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w 2013r. Ogółem x Robotni gospodarczy Sprzedawca* Kucharz* Pomoc uchenna Kelner Robotni budowlany Sprzedawca w branŝy spoŝywczej Techni prac biurowych Poojowa Szwacza Recepcjonista Techni administracji Pozostali pracownicy obsługi biurowej Murarz Kosmetycza Przedstawiciel handlowy Barman Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej nieslasyfiowani Magazynier Kierowca samochodu cięŝarowego Kierowca samochodu osobowego Pozostałe pomoce i sprzątaczi biurowe, hotelowe i podobne Fryzjer Piearz Sprzątacza biurowa Bruarz Pomocni mleczarsi 9 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS

15 Analiza według poszuiwanych walifiacji zawodowych wsazuje, Ŝe najwięsze zapotrzebowanie pracodawców dotyczy pracowniów w zawodach: - pracowni gospodarczy ofert pracy - sprzedawca, sprzedawca w branŝy spoŝywczej ofert pracy - ucharz, pomoc uchenna ofert pracy - elner, barman - 79 ofert pracy - techni prac biurowych, techni administracji, pozostali pracownicy obsługi biurowej - 89 ofert pracy Napływ ofert pracy w uładzie branŝowym. Tabela nr7. Napływ ofert pracy według secji PKD. Secja PKD Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle Bezrobotni zarejestrowani w 2013 Oferty pracy zgłoszone w 2013 Ogółem Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Pozostała działalność usługowa Eduacja Transport i gospodara magazynowa Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją Opiea zdrowotna i pomoc społeczna Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca Działalność finansowa i ubezpieczeniowa nformacja i omuniacja 11 9 Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z reultywacją 33 5 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 27 3 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 10 3 Górnictwo i wydobywanie 20 2 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do uładów limatyzacyjnych 8 1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS

16 Według secji PKD (Polsiej Klasyfiacji Działalności) najwięcej ofert pracy zgłoszonych zostało w następujących secjach: handel hurtowy, detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocyle oferty, administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe ubezpieczenia społeczne ofert (prace subsydiowane), działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 257 ofert. Strutura ta odzwierciedla branŝową specyfię loalnego rynu pracy. V. ANALZA ZAWODÓW DEFCYTOWYCH, W RÓWNOWADZE NADWYśKACH Zawody deficytowe. Tabela nr 8. nformacja o zawodach deficytowych w powiecie mrągowsim ro Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2013 rou Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2013 rou Średnia miesięczna nadwyŝa (deficyt) podaŝy siły roboczej w 2013 rou Wsaźni intensywności nadwyŝi (deficytu) zawodów "522304" Sprzedawca w branŝy spoŝywczej 3,8333 0,1667-3, "343402" Szef uchni (uchmistrz) 0,6667 0,0833-0, "531202" Asystent nauczyciela przedszola 0,4167 0,0833-0, "723308" Mechani maszyn rolniczych 0,6667 0,1667-0,5 4 5 "833202" Kierowca ciągnia siodłowego 0,3333 0,0833-0, "233012" Nauczyciel języa polsiego 0,5833 0,1667-0,4167 3,5 7 "515303" Robotni gospodarczy 20 6,25-13,75 3,2 8 "228502" Logopeda 0,25 0,0833-0, "242307" Specjalista do spraw adr 0,5 0,1667-0, "332203" Przedstawiciel handlowy 1,25 0,4167-0, "835004" Marynarz w Ŝegludze śródlądowej 0,5 0,1667-0, "932901" Konserwator części 0,25 0,0833-0, "514202" Kosmetycza 1,3333 0,5-0,8333 2, "811104" Operator opari 0,4167 0,1667-0,25 2,5 15 "832202" Kierowca samochodu dostawczego 0,5833 0,25-0,3333 2, "221101" Learz 0,1667 0,0833-0,

17 17 "341202" Opieun osoby starszej* 0,1667 0,0833-0, "431101" Asystent do spraw sięgowości 0,1667 0,0833-0, "723104" Mechani samochodów cięŝarowych 0,4167 0,25-0,1667 1, "412001" Seretara 0,6667 0,4167-0,25 1,6 21 "325907" Terapeuta zajęciowy* 0,25 0,1667-0,0833 1,5 22 "422603" Rejestratora medyczna 0,25 0,1667-0,0833 1,5 23 "711601" Bruarz 0,75 0,5-0,25 1,5 24 "811105" Operator oparo - ładowari 0,25 0,1667-0,0833 1,5 25 "962906" Woźny 0,5833 0,4167-0,1667 1,4 26 "334306" Techni administracji* 2,0833 1,5-0,5833 1, "712202" Glazurni 0,3333 0,25-0,0833 1, "712502" Szlarz 0,3333 0,25-0,0833 1, "422602" Recepcjonista 2,25 1,75-0,5 1, "411004" Techni prac biurowych* 3,3333 2,75-0,5833 1, "941201" Pomoc uchenna 6,5 5,6667-0,8333 1,1471 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. W 2013 rou, podobnie ja w analogicznym oresie 2012 rou, zawodami o najwyŝszym poziomie deficytu podaŝy siły roboczej, były taie zawody ja: ierowca ciągnia siodłowego, robotni gospodarczy, przedstawiciel handlowy, osmetycza, operator opari, ierowca samochodu dostawczego, rejestratora medyczna, operator oparoładowari, techni administracji, szlarz, recepcjonista i pomoc uchenna. Analizując zawody deficytowe, naleŝy zauwaŝyć, Ŝe więszość z nich to zawody przypisane pracom sezonowym: recepcjonista, szef uchni, pomoc uchenna; lub oferty subsydiowane w ramach staŝy, prac interwencyjnych lub refundacji: sprzedawca w branŝy spoŝywczej, asystent nauczyciela przedszola, robotni gospodarczy, rejestratora medyczna, techni administracji, techni prac biurowych, seretara. Mimo wyŝej wymienionych tendencji, w rou 2013 odnotowano na loalnym rynu pracy deficyt w następujących zawodach: - 2 grupa Specjaliści - nauczyciel języa polsiego, specjalista do spraw adr, learz; - 3 grupa Technicy i inny średni personel - szef uchni, przedstawiciel handlowy, opieun osoby starszej, terapeuta zajęciowy, techni administracji; - 4 grupa Pracownicy biurowi - asystent do spraw sięgowości, seretara, rejestratora medyczna, recepcjonista, techni prac biurowych; - 5 grupa Pracownicy usług i sprzedawcy asystent nauczyciela przedszola, robotni gospodarczy, osmetycza, 17

18 - 7 grupa Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy mechani maszyn rolniczych, mechani samochodów cięŝarowych, bruarz, glazurni, szlarz, - 8 grupa Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń - ierowca ciągnia siodłowego, marynarz w Ŝegludze śródlądowej, ierowca samochodu dostawczego, operator oparoładowari; 4.2. Zawody w równowadze. Tabela 9. nformacja o zawodach w równowadze w powiecie mrągowsim ro 2013 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarsich i turystycznych Specjalista do spraw maretingu i handlu Techni technologii odzieŝy Księgowy Techni organizacji usług gastronomicznych Techni informaty Techni hotelarstwa Barman Fryzjer Techni handlowiec Ogrodni terenów zieleni Rolni upraw mieszanych Robotni leśny Stolarz budowlany Szutni Dearz Monter instalacji i urządzeń sanitarnych Mechani pojazdów samochodowych Mechani samochodów osobowych Eletromonter instalacji eletrycznych Rzeźni - wędliniarz Cuierni Piearz Stolarz meblowy Pilarz Tapicer Kierowca samochodu osobowego Kierowca samochodu cięŝarowego Kierowca ciągnia rolniczego Poojowa Sprzątacza biurowa Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym Robotni placowy Dozorca Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS

19 Wśród zawodów zrównowaŝonych odnotowano te, w tórych urząd nie miał trudności z realizacją ofert pracy w 2013 rou. Ma to związe z ilością ofert pracy w tych zawodach, ja równieŝ ilością osób posiadających wsazane walifiacje. W 2013 wśród zawodów zrównowaŝonych najbardziej dominowały zawody z grupy: 7 - Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - stolarz budowlany, szutni, dearz, monter instalacji i urządzeń sanitarnych, mechani pojazdów samochodowych, mechani samochodów osobowych, eletromonter instalacji eletrycznych, rzeźni-wędliniarz, cuierni, piearz, stolarz meblowy, pilarz, tapicer; grupy 8 - Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń ierowca samochodu osobowego, ierowca samochodu cięŝarowego; oraz grupy 9 - Pracownicy przy pracach prostych poojowa, sprzątacza biurowa, robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym, robotni placowy, dozorca. W mniejszej ilości, ale równieŝ odnotowano równowagę spośród zawodów z grupy 6 - Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - ogrodni terenów zieleni, rolni upraw mieszanych, robotni leśny oraz grupy 5 - Pracownicy usług i sprzedawcy barman, fryzjer, techni handlowiec i grupy 3 - Technicy i inny średni personel techni technologii odzieŝy, sięgowy, techni organizacji usług gastronomicznych, techni informaty. Przyłady zawodów odzwierciedlają charaterystyę loalnego rynu pracy (sezonowość, turystya i hotelarstwo, usługi, rolnictwo, ogrodnictwo i leśnictwo, itp.). W rou 2013 odnotowaliśmy najwięcej ofert dla: robotni gospodarczy (240 ofert pracy), sprzedawca (110 ofert pracy), ucharz (80 ofert pracy), elner (64 ofert pracy), robotni budowlany (52 oferty pracy), sprzedawca w branŝy spoŝywczej (46 ofert pracy - m.in. do slepu ntermarche), techni prac biurowych (40 ofert pracy), poojowa (34 oferty pracy), szwacza (31 oferty pracy), recepcjonista (27 ofert pracy), techni administracji (25 oferty pracy), murarz (22 oferty pracy), osmetycza (16 ofert pracy), przedstawiciel handlowy (15 ofert pracy), barman (15 ofert pracy) i wiele innych (Tabela nr 6). W wyŝej wymienionych zawodach urząd pracy nie miał trudności z realizacją ofert, z powodu duŝej ilości osób mogących podjąć zatrudnienie w związu z posiadanym doświadczeniem zawodowym. Osób w wymienionych zawodach oraz z motywacją do podjęcia pracy nie braowało. Nie było trudności ze znalezieniem osób walifiujących się do prac prostych i pomocniczych, np. sprzątacza biurowa, robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym, dozorca, paowacz. 19

20 4.3. Zawody nadwyŝowe. Tabela nr 10. nformacja o zawodach nadwyŝowych w powiecie mrągowsim ro Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2013 rou Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2013 rou Średnia miesięczna nadwyŝa (deficyt) podaŝy siły roboczej w 2013 rou Wsaźni intensywności nadwyŝi (deficytu) zawodów "000000" Bez zawodu 0 112, , "522301" Sprzedawca* 9,17 29, ,4167 0, "931301" Robotni budowlany 4, ,6667 0, "512001" Kucharz* 6,67 13,8333 7,1667 0, "753303" Szwacza 2,58 13,25 10,6667 0,195 6 "722204" Ślusarz* 0,25 8,8333 8,5833 0, "752205" Stolarz* 0,5 8 7,5 0, "513101" Kelner* 5,33 7,75 2,4167 0, "711202" Murarz* 1,83 7,3333 5,5 0,25 10 "311504" Techni mechani* 0,08 6,9167 6,8333 0, "753105" Krawiec* 0,08 6,5833 6,5 0, "512002" Kucharz małej gastronomii* 0,17 5,25 5,0833 0, "432103" Magazynier 1,08 5, ,2131 Źródło: Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznia 3 do Sprawozdania MPiPS-01. Wśród zawodów nadwyŝowych odnotowano te, tóre w wyniu flutuacji oraz sezonowości rorocznie zasilają strutury osób bezrobotnych. Ma to równieŝ związe ze specyfią loalnego rynu pracy, a więc w znacznej mierze w ierunach taich ja: handel hurtowy i detaliczny, działalność związana z zawaterowaniem i usługi gastronomiczne, naprawa pojazdów samochodowych, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe (wg. secji PKD). W obrębie tych zawodów mimo ciągłego zapotrzebowania, odnotowuje się nadwyŝę lub tendencję długotrwałego pozostawania bez pracy (np. sprzedawca, robotni budowlany, stolarz, murarz). MoŜe to teŝ świadczyć o ogromnej onurencji wśród osób starających się o zatrudnienie, gdyŝ pomimo ta wielu ofert pracy nie wszystim udaje się ją podjąć (sprzedawca, robotni budowlany, murarz). NadwyŜa wśród zawodów np. ślusarz, stolarz, magazynier moŝe wyniać z dezatualizacji lub z niewystarczających umiejętności zawodowych lub specjalistycznych uprawnień, tóre w wyniu ich nie uŝywania, tracą na swojej jaości. Kolejna zaleŝność, tóra utrudnia doonanie dogłębnej analizy w tym zaresie, to bra jednolitego nazewnictwa stanowisa pracy w ramach oferty pracy 20

21 z zawodem. Dotyczy to wielu zawodów, np. handlowiec, ucharz małej gastronomii, techni hotelarstwa, asystent do spraw sięgowości. Przedstawiciele tych zawodów podejmują pracę najczęściej, jao: sprzedawca, asjer handlowy, pomoc uchenna, ucharz, elner, barman, recepcjonista, pracowni administracyjny, techni prac biurowych, itp. V. WNOSK Analizując monitoring zawodów deficytowych i nadwyŝowych naleŝy zwrócić uwagę, iŝ nie do ońca precyzyjnie oreśla on struturę zawodów nadwyŝowych i deficytowych. Wynii przeprowadzonej analizy tylo w oparciu o statystyę urzędu pracy nie są w stanie oreślić rzeczywistej sytuacji na rynu pracy. Bardzo duŝe znaczenie ma tu równieŝ fat, iŝ do urzędu pracy nie zgłaszane są przez pracodawców wszystie wolne miejsca pracy, a wśród ofert pracy będących w dyspozycji urzędu pracy są równieŝ oferty subsydiowane i oferty staŝu. W oparciu o sporządzony raning zawodów deficytowych i nadwyŝowych, analizę strutury zawodowej osób bezrobotnych, napływu osób bezrobotnych oraz ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Mrągowie nasuwają się następujące spostrzeŝenia: liczba bezrobotnych zarejestrowanych zmniejszyła się o 3,1% w stosunu do rou 2012; Stopa bezrobocia na oniec grudnia 2013r. wynosiła 22,7%, w powiecie mrągowsim, przy średniej dla raju 13,4% oraz dla województwa 21,7%; najliczniejszymi grupami bezrobotnych, podobnie ja w latach ubiegłych, były bezrobotni bez zawodu, sprzedawcy, szwaczi, ucharze, robotnicy budowlani; na oniec rou zmniejszył się udział obiet w stosunu do rou ubiegłego, na oniec grudnia stanowiły 47,2% ogółu zarejestrowanych; najbardziej sfeminizowane zawody to m.in. sprzedawcy, szwaczi, a znaczny odsete bezrobotnych obiet, bo aŝ 12,3% do ogółu zarejestrowanych bezrobotnych nie posiada Ŝadnego zawodu; wśród ogółu długotrwale bezrobotnych dominują obiety (52,2%) a wśród nich: sprzedawcy, szwaczi oraz ucharze; pracodawcy najczęściej poszuiwali pracowniów w zawodach: sprzedawca, robotni gospodarczy, pracowni administracyjny, pomoc uchenna, robotni budowlany, 21

22 ucharz. Popyt na pracowniów był znacznie wyŝszy niŝ liczba osób szuających zatrudnienia w tym zawodzie. W ogólnym zestawieniu zawodów dominują zawody nadwyŝowe, tóre przewyŝszają liczbę zawodów deficytowych charateryzujących się niedoborem zasobów ludzich nad podaŝą pracy. Pracodawcy w powiecie mrągowsim są coraz bardziej wymagający, swoim potencjalnym pracowniom stawiają wysoie wymagania co do walifiacji i umiejętności. Mimo deficytu siły roboczej w znaczącej liczbie zawodów nie wszystie oferty mogły być w pełni zrealizowane. Wynia to głównie z brau dopasowania wymogów zgłaszanych ofert do rzeczywistego poziomu i rodzaju walifiacji zawodowych posiadanych przez osoby bezrobotne. Część osób bezrobotnych posiada walifiacje zdezatualizowane i nie odpowiadające nowoczesnym standardom pracy. Pomimo wysoiego bezrobocia pracodawcy wciąŝ mają problemy ze znalezieniem odpowiednio wywalifiowanych pracowniów. Na rynu pracy istnieje niedopasowanie walifiacji bezrobotnych do zapotrzebowania pracodawców, prawie dwie trzecie bezsutecznie poszuujących pracy ma wyształcenie gimnazjalne i poniŝej lub zawodowe. Najczęściej jedna bra atywności zawodowej spowodowany jest nisimi walifiacjami lub wąsą specjalnością. Z liczby ogółem bezrobotnych 7,3% osób posiada orzeczenie o niepełnosprawności, wielu bezrobotnych ma przeciwwsazania do wyonywania zawodu. Wobec powyŝszego zachodzi z jednej strony onieczność odpowiedniego doboru i dopasowania rodzaju i ierunów szoleń czy ształcenia w szołach w tych zawodach, na tóre istnieje zapotrzebowanie na rynu pracy, a z drugiej strony od osób posiadających zbyt nisie walifiacje, ale poszuujących zatrudnienia, duŝej elastyczności eduacyjnej i mobilności zawodowej oraz działań atywizujących ze strony instytucji rynu pracy. Zastępca Dyretora Powiatowego Urzędu Pracy Lidia Posiadała 22