SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek lekarski

Transkrypt

1 SYLABUS Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Mikrobiologia lekarska Kod modułu LK.3.C.002 II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Kierunek lekarski Specjalności: Poziom studiów: I (licencjackie) X Rodzaj studiów: stacjonarne x niestacjonarne x Rok studiów: Typ modułu/ przedmiotu: Rodzaj modułu/ przedmiotu: Język wykładowy: Forma kształcenia I II X III IV V VI Semestr studiów: obowiązkowy X polski X Wykład 20 Seminarium Ćwiczenia 50 Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe inne RAZEM 70 Godziny 3X 4 X Cel kształcenia Celem kształcenia jest nabycie wiedzy i umiejętności z zakresu: 1. Bakteriologii, wirusologii i mikologii ogólnej i klinicznej w tym: pobierania i transportu materiału do badań mikrobiologicznych podstaw diagnostyki mikrobiologicznej i serologicznej diagnostyki molekularnej w zakażeniach patogenezy zakażeń i epidemiologii infekcyjnej transmisji i zapobiegania zakażeniom jatrogennym interpretacji wyników badań mikrobiologicznych i serologicznych 2. Genetycznych mechanizmów nabywania lekooporności przez drobnoustroje i ich znaczenia w terapii 3. Antybiotykoterapii empirycznej i celowanej 4. Podstaw immunologii infekcyjnej, swoistej i nieswoistej profilaktyki zakażeń 5. Dezynfekcji i sterylizacji oraz postępowania aseptycznego 1

2 Macierz efektów kształcenia dla modułu / przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć. Numer efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Forma zajęć dydaktycznych *wpisz symbol W01 Zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez drobnoustroje W02 Klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej W03 Zna epidemiologię zarażeń wirusami, bakteriami i grzybami z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania W04 Zna wpływ abiotycznych i biotycznych (wirusy, bakterie) czynników środowiska na organizm i populację ludzi oraz drogi ich wnikania do organizmu człowieka; opisuje konsekwencje narażenia organizmu człowieka na różne czynniki biologiczne oraz zasady profilaktyki W05 Zna inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych wirusów, bakterii i grzybów z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania 2

3 W06 omawia zasadę funkcjonowania układu pasożyt - żywiciel oraz zna podstawowe objawy chorobowe wywoływane przez pasożyty W07 Zna objawy zakażeń jatrogennych, drogi ich rozprzestrzeniania się oraz patogeny wywołujące zmiany w poszczególnych narządach W, Ć W08 Zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej W, W09 Zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego W, U01 Posługuje się metodami opartymi na reakcji antygen - przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych i autoimmunizacyjnych Ć,ZP U02 Przygotowuje preparat i rozpoznaje patogeny pod mikroskopem U03 Interpretuje wyniki badań mikrobiologicznych i serologicznych U04 Analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze oraz zaburzenia 3

4 regulacji wywoływane przez czynnik etiologiczny U05 Projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, empirycznej i celoanej K01 Student współpracuje z grupą studentów oraz pozostałym personelem. arkusz bieżącej obserwacji K02 Student przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki arkusz bieżącej obserwacji *W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; L- laboratorium; EL- e-learning, ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa +++ Wiedza Umiejętności Postawy ++ + Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta Obciążenia studenta (h) 1. Godziny kontaktowe Czas pracy własnej studenta 110 Sumaryczne obciążenie pracy studenta 180 Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 6 Uwagi Treść zajęć: Wykłady 1. Wirusy, bakterie i grzyby - podobieństwa i różnice 2. Wpływ abiotycznych i biotycznych (wirusy, bakterie, grzyby) czynników środowiska na organizm i populację ludzi oraz drogi ich wnikania do organizmu człowieka. Patomechanizm zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych czynniki wirulencji, drogi zakażenia 3. Immunologia zakażeń i profilaktyka swoista i nieswoista 4. Mechanizmy oporności na antybiotyki o największym znaczeniu epidemiologicznym 5. Zakażenia jatrogenne. Zakażenia szpitalne 6. Zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych 7. Zakażenia i zatrucia przewodu pokarmowego 4

5 8. Zakażenia układu moczowego i płciowego. Zakażenia okołoporodowe 9. Bakteriemia, posocznica. 10. Zakażenia OUN. Zakażenia skóry, tkanki podskórnej i błon śluzowych 1. Drobnoustroje jako czynnik etiologiczny zakażenia. Ćwiczenia 2. Wprowadzenie do diagnostyki mikrobiologicznej. Budowa komórki bakteryjnej. Zasady barwienia metodą Grama, Ziehl-Neelsena, Neissera. Znaczenie preparatu mikroskopowego w diagnostyce mikrobiologicznej Fizjologia bakterii.. Wzrost bakterii in vivo, metody hodowli bakterii in vitro, Identyfikacja bakterii. 3. Podstawy antybiotykoterapii w zakażeniach bakteryjnych. Antybiotyki i chemioterapeutyki (definicja, podział). Mechanizmy działania antybiotyków na komórki bakteryjne. Metody oznaczania wrażliwości na antybiotyki. Genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez drobnoustroje. Znaczenie epidemiologiczne wybranych mechanizmów oporności (MRSA, MRCNS, MLSB, VISA, VRSA, VRE, HLAR, ESBL, MBL, KPC). Zasady racjonalnej antybiotykoterapii empirycznej i celowanej. 4. Klasyczne i nowoczesne odczyny serologiczne. Zastosowanie metod serologicznych w diagnostyce mikrobiologicznej (wykrywanie antygenów, oznaczanie poziomu p/ciał). Interpretacja wyników badań serologicznych. 5. Metody dekontaminacji: Definicje:- sanityzacja, dezynfekcja, sterylizacja, antyseptyka, aseptyka Kontrola mikrobiologiczna środowiska szpitalnego Mycie i dezynfekcja rąk 6. Flora fizjologiczna organizmu człowieka, mikroflora środowiska. Klasyfikacja drobnoustrojów z uwzględnieniem chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej. 7. Charakterystyka drobnoustrojów z uwzględnieniem form inwazyjnych i cykli życiowych wybranych drobnoustrojów. Czynniki zjadliwości, chorobotwórczość. Epidemiologia z uwzględnieniem geograficznego zasięgu. Diagnostyka i profilaktyka zakażeń: Staphylococcus (S.aureus, S.saprophyticus, S.epidermidis) Streptococcus (S.pyogenes, S.agalactiae, S.pneumoniae, S.grupa viridans) Enterococcus ( E.faecalis, E.faecium ) Neisseria (N.meningitidis, N.gonorrhoeae) Moraxella ( M.catarrhalis ) Mycobacterium (M.tuberculosis, M.bovis, prątki atypowe, M.leprae) Corynebacterium ( C.diphtheriae, maczugowce oportunistyczne) Nocardia, Actinomyces (A.israeli) Listeria (L.monocytogenes) Haemophilus (H.influenzae, H.parainfluenzae, H.ducreyi) Bordetella (B.pertusis, B.parapertusis, B.bronchoseptica) Legionella (L.pneumophila) Klebsiella (K.pneumoniae, K.ozaenae, K.rhinoscleromatis) Pseudomonas Salmonella Shigella Escherichia coli Enterobacter Proteus Yersinia (Y.pestis, Y.enterocolitica) Brucella (B.melitensis, B.abortus, B.suis) Vibrio (V.cholerae, V.parahaemolyticus) Helicobacter (H.pylori) Campylobacter (C.jejuni, C.fetus) 5

6 Treponema (T.pallidum) Borrelia Leptospira Bacillus (B.anthracis, B.cereus, B.subtilis) Clostridium (C.tetani, C.botulinum, C.difficile, C.perfringens) Bacteroides (B.fragilis) Propionibacterium (P.acnes) Chlamydia (C.pneumoniae, C.trachomatis, C.psittaci) Mycoplasma (M.pneumoniae, M.hominis) Ureaplasma (U.erealyticum) Rickettsia Coxiella (C.burnetii) Ehrlichia Candida ( C.albicans, C.glabrata, C.parapsilosis, C.tropicalis, C.krusei) Cryptococcus (C.neoformans) Aspergillus (A.fumigatus, A.flavus, A.niger) Geotrichum Trichophyton Microsporum Epidermophyton 8. Charakterystyczne cechy wirusów (budowa, cykle replikacji, metody hodowli). Drogi zakażenia i szerzenia się wirusów w organizmie. Zasady diagnostyki laboratoryjnej chorób wirusowych (pobieranie materiału do badań, wykrywanie wirusów w materiale klinicznym, metody serologiczne). Leki przeciwwirusowe i mechanizmy ich działania. Charakterystyka chorobotwórczość, diagnostyka i profilaktyka : wirusy zapalenia wątroby typu A, B, C, D, E wirus HIV wirus grypy wirus świnki wirus odry wirus różyczki wirusy z rodziny Herpes - HSV, EBV, VZV, CMV wirus polio 9. Zakażenia bakteryjne, wirusowe i grzybicze w poszczególnych układach. Czynniki etiologiczne zakażeń - zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze oraz zaburzenia regulacji. Rekomendacje kliniczne antybiotykoterapii empirycznej: górne i dolne drogi oddechowe przewód pokarmowy układ moczowo- płciowy ośrodkowy układ nerwowy skóra, tkanki podskórnej i błon śluzowych zakażenia przebiegające z bakteriemią 10. Pobieranie materiałów do badań mikrobiologicznych, interpretacja wyników badań mikrobiologicznych i serologicznych w zakażeniach wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych. Literatura podstawowa: 1. Virella G. Mikrobiologia i choroby zakaźne Urban& Partner 2. Gladwin M., Trattler B. Mikrobiologia kliniczna DW Publishing Co 3. Kayser F. H. i wsp. Mikrobiologia lekarska Wydawnictwo Lekarskie PZWL 4. Hryniewicz W. Meszaros J. Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeń Wydawnictwo Lekarskie PZWL Literatura uzupełniająca: 1. Zaremba M., Borowski J. Mikrobiologia Lekarska Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2. Colier L. Oxford J. Wirusologia Wydawnictwo Lekarskie PZWL 6

7 3. Szewczyk E.M.- Diagnostyka bakteriologiczna Wydawnictwo Naukowe PWN 4. Dzierżanowska D. Antybiotykoterapia praktyczna α medica Press Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: 1. Sala ćwiczeniowa przystosowana do prowadzenia zajęć z mikrobiologii (wyposażona w mikroskopy, palniki, cieplarkę, umywalki, lodówki). 2. Materiały do prezentacji wzory skierowań do badań mikrobiologicznych, wymazówki jałowe zwykłe i z podłożem transportowym, podłoża do posiewu krwi, gotowe preparaty mikroskopowe, podłoża mikrobiologiczne, testy biochemiczne do identyfikacji gatunkowej, testy lateksowe, odczyny serologiczne, antybiogramy. Plansze ze schematami diagnostycznymi oraz z danymi epidemiologicznymi w zakresie chorób infekcyjnych 3. Rzutnik multimedialny, telewizor, odtwarzacz multimedialny, rzutniki pisma, tablice Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: 1. Pozytywne oceny z zaliczeń cząstkowych z ćwiczeń. 2. Obecność na ćwiczeniach. 3. Aktywny udział w zajęciach. 4. Zaliczenie z wykładów z oceną. 5. Egzamin obie części egzaminu zaliczone na ocenę pozytywną. I część : egzamin ustny przedstawienie schematu diagnostyki mikrobiologicznej w zakażeniach, ocena preparatów mikroskopowych, interpretacja antybiogramów i odczynów serologicznych II część : egzamin teoretyczny pisemny test Nazwa i adres jednostki prowadzącej moduł/przedmiot, kontakt (tel./ ): Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej ul. Chodźki 1, Lublin tel mikrobiologia.lekarska@umlub.pl Nazwisko osoby prowadzącej/osób prowadzących zajęcia: Prof. dr hab. n. med. Maria Kozioł-Montewka Dr hab. n. med. Alina Olender Dr n. med. Elżbieta Mazur Dr n. med. Justyna Niedźwiadek Dr n. med. Agnieszka Magryś Dr n. med. Jolanta Paluch-Oleś Dr n. med. Agnieszka Sikora Dr n. med. Agnieszka Bogut Lek. wet. Jerzy Ligięza Podpis Kierownika jednostki prowadzącej zajęcia Podpis Dziekana Prof. dr hab. Maria Kozioł Montewka Data sporządzenia sylabusa: 7