Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego oraz Dolnośląska Izba Aptekarska. Bożena Maćkowiak ZOZ MSWiA we Wrocławiu

Transkrypt

1 Organizacja: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego oraz Dolnośląska Izba Aptekarska Bożena Maćkowiak ZOZ MSWiA we Wrocławiu Wrocław, 26 listopada 2008 r. 1

2 Obecność tylu ważnych osób świadczy jednoznacznie o dostrzeganej randze Aptek Szpitalnych w działalności każdego Zakładu Opieki Zdrowotnej. 2

3 Zmiany systemowe ostatniego dwudziestolecia spowodowały przeobrażenia we wszystkich dziedzinach życia społecznego i gospodarczego w naszym państwie. Żyjemy w czasach, w których wszystko coraz dokładniej zamyka się w cyfrach, przelicza na wymierne korzyści ekonomiczne. Wraz z usamodzielnieniem ZOZ, reformą służby zdrowia i wprowadzeniem zmian w finansowaniu, problem ten dotarł w bardzo dotkliwy sposób do szpitalnych oddziałów i aptek szpitalnych. NIE WIDZIMY JUŻ PACJENTA - JEST KOSZT 3

4 Problem finansowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych istnieje nawet w krajach bardzo zamożnych. Jest to problem bardzo trudny do rozwiązania. W Zakładach Opieki Zdrowotnej w Polsce, wydatki na produkty lecznicze i wyroby medyczne stanowią około 25 % wszystkich kosztów. 4

5 Warto więc, moim zdaniem, wysilić się i spróbować zmienić lub usprawnić wszystkie te elementy organizacji i zarządzania gospodarką produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi w Zakładzie Opieki Zdrowotnej, które mają wpływ na: KOSZTY LECZENIA SZPITALNEGO BEZPIECZEŃSTWO PACJENTA 5

6 Zakład Opieki Zdrowotnej udziela świadczeń zdrowotnych dla PACJENTÓW Usługi zdrowotne świadczone są przez wysoko wyspecjalizowany personel medyczny: -lekarzy różnych specjalności, -pielęgniarki, -diagnostów laboratoryjnych, -diagnostów RTG, -rehabilitantów, -farmaceutów. 6

7 Wszyscy razem tworzymy ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY U jego podstaw leży PARTNERSTWOw zarządzaniu opieką nad pacjentami. Cechy PARTNERSTWA to: - wzajemny szacunek, - współpraca, - odpowiedzialność, - etyka, - dbałość o ciągłe podnoszenie kwalifikacji. 7

8 W tym zespole wszyscy jesteśmy równi i ważni, ale najważniejszy jest PACJENT To partnerstwo ma służyć zdrowiu poprzez wysoką jakość świadczonych usług medycznych. 8

9 Zacytuję słowa Prezesa DIA we Wrocławiu, Pana Piotra Bohatera: Nadrzędnym celem wszystkich naszych działań jest dobro człowieka, które jest i musi być realizowane między innymi poprzez poprawę jakości opieki zdrowotnej, której nieodłącznym elementem jest APTEKA 9

10 Najważniejszym celem reformy Zakładów Opieki Zdrowotnej jest podnoszenie jakości usług zdrowotnych. Jeżeli my sobie tego nie uświadomimy, to będą nam o tym przypominali ubezpieczyciele oraz prawnicy reprezentujący niezadowolonych PACJENTÓW. 10

11 Kluczowe kryteria oceny działania ZOZ: niesienie pomocy i ulgi w cierpieniu, bezpieczeństwo usługi, jakiej oczekuje pacjent, ochrona środowiska, gospodarowanie różnego rodzaju odpadami, satysfakcja pacjentów, jakość kliniczna, prawa pacjenta, rachunek kosztów świadczeń. Cel końcowy: Wyleczony zadowolony pacjent Czy wśród wymienionych kryteriów dostrzegacie Państwo takie, na który nie ma wpływu farmaceuta szpitalny? 11

12 ROLA APTEKI SZPITALNEJ W DYSTRYBUCJI PRODUKTÓW I LECZNICZYCH I WYROBÓW MEDYCZNYCH W ZOZ Jak jest na świecie, w Unii Europejskiej, innych regionach Polski i na Dolnym Śląsku? Przepisy regulujące obrót produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi w Polsce? Czy Apteka szpitalna jest potrzebna w Zakładzie Opieki Zdrowotnej? Jeśli nie Apteka, to co? Co trzeba zrobić, żeby wykorzystać potencjał apteki? 12

13 APTEKI SZPITALNE W USA Szpital regionalny ok. 400 łóżkowy, Apteka szpitalna Centrum dystrybucji produktów leczniczych i wyrobów medycznych Części Apteki szpitalnej: Apteka właściwa, Apteka podręczna Oddziału Intensywnej Opieki Medycznej, Automaty lekowe na oddziałach Na podstawie wykładu prof. Jarosława J. Fedorowskiego, - prof. WSPiZ im. Leona Koźmińskiego w Warszawie, - Prezes Europejskiego Stowarzyszenia Dyrektorów Medycznych, - Prezes Szpitale Polskie S. A. 13

14 APTEKI SZPITALNE W USA C.D. Personel: 21 osób Szef: farmaceuta, Personel wyższy: -magistrowie farmacji, - farmaceuci kliniczni, Personel średni: - technicy farmaceutyczni, Personel pomocniczy, Lek wydawany na pacjenta, Każdy lek przechodzi przez aptekę. 14

15 APTEKI SZPITALNE w Unii Europejskiej Apteka szpitalna ma status ODDZIAŁU. Kierownik Apteki szpitalnej ma status ORDYNATORA Farmaceuci Apteki szpitalnej są członkami ekipy medycznej Średnia liczba farmaceutów i techników w aptece szpitalnej w szpitalu 200 łóżkowym - Francja Dania 10 - Hiszpania Norwegia 9 - Belgia Słowacja 2 - Polska 1, Dolny Śląsk Na podstawie wykładu mgr farm. Ewy Zygadło 15

16 Farmaceuci szpitalni w UE wykształcenie Francja wyższe studia farmaceutyczne + 3 letnie studia podyplomowe Hiszpania wyższe studia farmaceutyczne, a po studiach 4 lata stażu w aptece szpitalnej i na oddziałach, Na podstawie wykładu mgr farm. Ewy Zygadło 16

17 Farmaceuci w Polsce, a inne zawody medyczne Ukończone 5,5 -letnie wyższe studia farmaceutyczne Specjalizacja: farmacja apteczna farmacja szpitalna farmacja kliniczna Szkolenia ciągłe Studia podyplomowe z zakresu zarządzania w ZOZ Czy jesteśmy traktowani jak równi partnerzy? 17

18 KOMPETENCJE = ZAKRES DZIAŁANIA APTEKI SZPITALNEJ Apteka szpitalna odpowiada za zarządzanie produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi w ZOZ 1. Organizacja zakupów : planowanie potrzeb, przygotowywanie postępowań przetargowych, zamawianie, przyjmowanie i kontrola dostaw, ewidencjonowanie dostaw. 2. Organizacja zaopatrzenia komórek organizacyjnych ZOZ: opracowywanie zamówień, przygotowywanie zamówionego asortymentu do wydania, ewidencja rozchodów. 18

19 KOMPETENCJE = ZAKRES DZIAŁANIA APTEKI SZPITALNEJ 3. Produkcja recepturowych postaci leków: receptura podstawowa, receptura jałowa, receptura leków cytotoksycznych, receptura żywieniowa. 4. Sprawozdawczość 5. Nadzór nad bezpieczeństwem i jakością farmakoterapii: decyzje Głównego Inspektora Farmaceutycznego dotyczące produktów leczniczych wstrzymanych lub wycofanych 6. Udział w komitetach szpitalnych: Komitet terapeutyczny, Komitet ds. Zakażeń szpitalnych. 7. Szkolenie studentów Wydziałów Farmaceutycznych i słuchaczy techników farmaceutycznych. 19

20 KOMPETENCJE = ZAKRES DZIAŁANIA APTEKI SZPITALNEJ 8. Konsultacje dotyczące farmakoterapii: dostępność produktów leczniczych, zakres stosowania, uzgodnienie dawek, uzgodnienie rozpuszczalnika, np. dla antybiotyków podawanych dożylnie, informacje o interakcjach, informacje o działaniach niepożądanych i przeciwwskazaniach, 9. Rejestracja działań niepożądanych produktów leczniczych. 10. Rejestracja incydentów medycznych 11. Udział w Badaniach klinicznych 20

21 Pytanie do Dyrektorów Zakładów Opieki Zdrowotnej: Czy w Państwa ZOZ funkcjonuje Apteka szpitalna? Jeżeli tak, to ilu zatrudnia farmaceutów? Jaki udział procentowy stanowi ta grupa zawodowa w stosunku do wszystkich zatrudnionych? 21

22 Przepisy prawne regulujące funkcjonowanie aptek szpitalnych i obrót produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi w Polsce: 1. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej Dz. U. 1991, nr 91, z poz.408 z późn. zm., 2. Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Dz. U. 1997, nr 28 z późn. zm., Dz. U r. nr 117, 4. Ustawa Prawo farmaceutyczne, z dnia r. Dz.U.Nr92poz.882z2004r.,zpóźn.zm. 5. Ustawa o wyrobach medycznych, z dnia r. Dz.U.Nr93poz.896z2004r.zpóźn.zm. 6. Ustawa Prawo zamówień publicznych, z dnia r. Dz.U.Nr171poz.1058z2008r.tekstujednolicony 22

23 Przepisy prawne regulujące zasady wytwarzania i dystrybucji produktów leczniczych i wyrobów medycznych w Polsce: Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie Dobrej Praktyki Wytwarzania Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu wstrzymywania i wycofywania z obrotu produktów leczniczych i wyrobów medycznych. 23

24 MIEJSCE APTEKI SZPITALNEJ W PROCESIE KOMUNIKACJI W Zakładzie Opieki Zdrowotnej Dyrektor ds. leczn. Dyrektor Naczelny Dyrektor ds. A-G Naczelna pielęgniarka Główny księgowy Ordynatorzy I Pielęgniarki oddziałowe Apteka szpitalna Informatycy Kierownicy Działów diagnostycznych RUM Epidemiolog Inspektor San-epid Inspektor Bhp-p/poż 24

25 WZAJEMNE POWIĄZANIA ZADANIOWE APTEKI SZPITALNEJ Z KOMÓRKAMI ORGANIZACYJNYMI W ZAKŁADZIE OPIEKI ZDROWOTNEJ 25

26 Jak niektórzy postrzegają Aptekę szpitalną? Czy Aptekę szpitalną można traktować jak najzwyklejszy magazyn? A może cały Zakład opieki Zdrowotnej to zbiór magazynów? Oddziały, to magazyny PACJENTÓW ŚRUBEK, A Apteka szpitalna, to magazyn PODKŁADEK POD TE ŚRUBKI? 26

27 O CZYM MUSZĄ PAMIĘTAĆ WSZYSCY UCZESTNICZĄCY W PROCESIE LECZENIA PACJENTÓW : 1.PACJENT TO CZŁOWIEK, 2.KAŻDY Z NAS KIEDYŚ BĘDZIE PACJENTEM, 3.Lek to zawsze substancja chemiczna, która właściwie zastosowana przywraca zdrowie, a niewłaściwie użyta może przyczynić się do śmierci. 4.Farmaceuci są specjalistami, którzy z racji swojego wykształcenia i z mocy prawa wraz z lekarzami, pielęgniarkami, diagnostami, rehabilitantami stoją na straży bezpieczeństwa farmakoterapii. 27

28 Czego oczekują farmaceuci szpitalni? W celu poprawy dystrybucji i bezpieczeństwa stosowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych należy: - przeprowadzić informatyzację Zakładów Opieki Zdrowotnej, - zwiększyć kadrę farmaceutów, - umożliwiać kształcenie ciągłe i podyplomowe, - dbać o stan fizyczny Aptek szpitalnych, -dbać o prawidłowe warunki przechowywania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, - wyposażać Apteki szpitalne w niezbędny sprzęt i urządzenia, - zrównać farmaceutów szpitalnych w zarobkach z lekarzami. 28

29 Pożądane zmiany legislacyjne: 1. Przy rejestracji Zakładów Opieki Zdrowotnejkonieczne jest ustalenie zasad zarządzania dystrybucją i bezpieczeństwem stosowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych. 2. Ustalenie norm zatrudnienia w Aptekach szpitalnych. 3. Usprawnienie ustawy Prawo zamówień publicznych tak, żeby ułatwiała pracę farmaceutów. 4.Spowodować, żeby ustalono jakie wyroby medyczne muszą być w Apteki szpitalnej. 5. Tak kształtować system wynagrodzeń, żeby praca farmaceuty szpitalnego była nie tylko satysfakcjonująca moralnie, ale by pozwalała na godziwe życie. 29

30 Rola apteki szpitalnej w zarządzaniu szpitalem jest dziś kluczowa, gdyż ma realne przełożenie na ograniczenie kosztów działalności szpitala i nadzór nad bezpieczną farmakoterapią. Niestety jest to dziedzina, w Polsce, niedoceniana od wielu lat. 30

31 W krajach Unii Europejskiej zwiększa się popyt na specjalistów kształtujących politykę lekową w szpitalu i osób odpowiedzialnych za gospodarkę lekiem. FARMACEUTA SZPITALNY TO ZAWÓD PRZYSZŁOŚCI 31

32 Dziękuję za uwagę Bożena Maćkowiak ZOZ MSWiA we Wrocławiu 32