AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska

Transkrypt

1 INFORMACJA PRAWNA Styczeń 2012 R. I PRAWO CYWILNE (GOSPODARCZE) A. ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Rejestracja spółki z o.o. w 24 h. Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 92, poz. 531), która wprowadziła możliwość rejestracji spółki z o.o. w 24 godziny. Głównym zamierzeniem nowelizacji k.s.h. było usprawnienie procedury zakładania spółek z ograniczona odpowiedzialnością, w szczególności poprzez jej ułatwienie i przyspieszenie. Ustawodawca, dzięki tej noweli, stworzył możliwość uniknięcia konieczności posługiwania się w obrocie konstrukcją spółki z o.o. w organizacji, która powstała z uwagi na rozłożony w czasie proces rejestracji spółki z o.o. Ustawa zmieniająca wprowadziła możliwość utworzenia spółki z o.o. na podstawie wzorca umowy, który będzie udostępniany w systemie teleinformatycznym, przy czym stanowi to wyłącznie uprawnienie, a nie obowiązek założycieli. Wzorzec będzie wymagany w przypadku, gdy założyciele spółki z o.o. zdecydują się skorzystać z uproszczonego i przyspieszonego procesu rejestracji spółki z o.o. W przypadku, gdy założyciele uznają, że udostępniony wzorzec umowy spółki z o.o. nie odpowiada ich potrzebom, zastosowanie będzie miał dotychczasowy sposób sporządzania umowy spółki z o.o. oraz jej rejestracji. Warto podkreślić, iż przy zawieraniu umowy spółki z o.o. z wykorzystaniem wzorca umowy zniesiony zostaje wymóg formy aktu notarialnego dla umowy założycielskiej. Zgłaszając spółkę z o.o. utworzoną przy wykorzystaniu wzorca umowy, należy dołączyć sporządzone na udostępnionych formularzach umowy spółki, listy wspólników oraz oświadczenia wszystkich członków zarządu o pokryciu wkładami pieniężnymi kapitału zakładowego przez wszystkich wspólników. Wszystkie powyższe dokumenty muszą być opatrzone podpisem elektronicznym. Po zarejestrowaniu spółki w trybie wzorca będzie można również tym trybem wprowadzać zmiany umowy spółki,

2 dostosowując ją tym samym do potrzeb wspólników, nieuwzględnione zaś we wzorcu, będą mogły być dokonywane na zasadach ogólnych. Nowelizacja wprowadziła jednodniowy termin na rozpoznanie wniosku o wpis spółki z o.o. utworzonej za pomocą wzorca umowy. Jest to termin instrukcyjny, jednakże ze względu na elektroniczną formę procesu rejestracyjnego oraz jego wpłynie na jego znaczne skrócenie. 2. Usprawnienia w krs. W ustawie z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. Nr 144, poz. 851), która weszła w życie z dniem 13 lipca 2011 r. wprowadzono zmiany, na mocy których sąd rejestrowy dokonuje z urzędu wpisu NIP do rejestru po uzyskaniu informacji o nadaniu przedsiębiorcy numeru NIP. Wpis ten nie podlega opłacie sądowej ani nie jest ogłaszany w MSiG. Przedmiotowa nowelizacja wprowadziła ponadto zmiany, które weszły w życie z 1 stycznia 2012 r., a których celem jest: ułatwienie pozyskiwania dokumentacji wydawanej przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego przez nadanie jednakowej rangi dokumentom wydawanym zarówno w postaci papierowej jak i elektronicznej, upowszechnienie bezpłatnego dostępu do rejestru, tj. dostępu do wszystkich części rejestru oraz do wszystkich znajdujących się w nich danych, włącznie z możliwością samodzielnego pozyskiwania wydruków aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do rejestru, które uzyskują moc dokumentów urzędowych, umożliwienie wpisu do rejestru adresu strony internetowej oraz adresu poczty elektronicznej, w przypadku, gdy przedsiębiorca takie adresy posiada. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Uprawnienia w razie nabycia wadliwej rzeczy określonej co do tożsamości. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 90/11 stwierdził, iż w razie nabycia wadliwej rzeczy oznaczonej co do tożsamości, kupujący może

3 wykonać uprawnienie z tytułu rękojmi, bądź też uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. 2. Sprzedaż lokalu mieszkalnego z bonifikatą przed upływem 5 lat od daty kupna. W uchwale z dnia 26 stycznia 2012 r. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III CZP 87/11 orzekł, iż nabywca lokalu mieszkalnego z bonifikatą, który następnie zbył ten lokal przed upływem pięciu lat od dnia nabycia, obowiązany jest do zwrotu części bonifikaty w wysokości proporcjonalnej do kwoty uzyskanej ze zbycia, nieprzeznaczonej na nabycie innego lokalu mieszkalnego. 3. Nieważność postępowania w przypadku przekazania sprawy przez sąd okręgowy na podstawie art. 200 k.p.c. Uchwałą z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 86/11 Sąd Najwyższy orzekł, iż nieważność postępowania w sprawie, w której sąd rejonowy orzekał pomimo właściwości sądu okręgowego, bez względu na wartość przedmiotu sporu (art. 379 pkt 6 k.p.c.), zachodzi również w przypadku, gdy sprawa została mu przekazana przez sąd okręgowy na podstawie art. 200 k.p.c. C. CIEKAWOSTKI PRAWNE 1. Licytacje komornicze nieruchomości ogłaszane na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Z dniem 6 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 138, poz. 807), zgodnie z którą informacja o licytacji komorniczej dotyczącej nieruchomości ma być podawana do publicznej wiadomości na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Celem wprowadzenia w życie powyższej nowelizacji było wywołanie pozytywnego skutku gospodarczego, jakim jest szeroki dostęp zainteresowanych osób do informacji o licytacjach nieruchomości, co z kolei może wpłynąć na większą liczbę ich uczestników. Zwiększone zainteresowanie licytacjami to większe kwoty uzyskiwane ze sprzedaży, co powinno skutkować zaspokojeniem wierzycieli właściciela licytowanej nieruchomości w większym stopniu niż dotychczas.

4 II PRAWO PODATKOWE (ADMINISTRACYJNE) A. ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Zmiana przepisów o kontroli w magazynach czasowego składowania. Dnia 24 stycznia 2012 r. weszło w życie rozporządzenie z dnia 27 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonywania kontroli przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów (Dz. U., poz. 21), które reguluje przeprowadzanie kontroli w magazynach czasowego składowania. Resort finansów opracował przepisy określające warunki wykonywania kontroli w magazynach czasowego składowania z uwagi na fakt, iż obowiązujące od 5 listopada 2011 r. rozporządzenie z dnia 5 października 2011 r. w sprawie magazynów czasowego składowania (Dz.U. Nr 226, poz. 1358) nie przewiduje obowiązku prowadzenia regulaminu magazynu czasowego składowania. Dotychczasowo zagadnienia te regulowała Służba Celna, wydając pozwolenie na prowadzenie magazynu czasowego składowania. Wprowadzona regulacja umożliwi weryfikację przestrzegania wymogów prowadzenia takiej działalności wynikających zwłaszcza z rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302). W nowym rozporządzeniu zrezygnowano z obowiązku potwierdzania przez funkcjonariusza celnego wprowadzenia towarów w papierowych ewidencjach magazynowych, zrezygnowano także z obecności funkcjonariusza przy wyprowadzaniu towarów z magazynów czasowego składowania. 2. Wynagrodzenie mediatora w postępowaniu karnym z uwzględnieniem VAT. Z dniem 26 stycznia 2012 weszło w życie zmienione rozporządzenie z 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. Nr 108, poz. 1026), regulujące min. należność zryczałtowaną z tytułu przeprowadzonego postępowania mediacyjnego oraz ryczałt za doręczenia pism w trakcie mediacji. W odróżnieniu do biegłych, adwokatów i radców prawnych ustanowionych z urzędu, mediator za swoje czynności w postępowaniu karnym otrzymywał dotychczas należność bez uwzględnienia podatku od towarów i usług. Zmiana wprowadzona

5 rozporządzeniem z 11 stycznia 2012 r. (Dz. U. poz. 62) przewiduje sytuację, w której mediatorem jest podatnik zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług, wówczas wysokość kosztów postępowania mediacyjnego należy podwyższyć o obowiązującą stawkę podatku VAT, przewidzianą dla tego rodzaju czynności we właściwych przepisach podatkowych. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej nie płaci zaliczek na podatek dochodowy co miesiąc. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchwałą 7 sędziów w sprawie o sygn. akt II FPS 1/11 stwierdził, iż akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej nie płaci zaliczek na podatek dochodowy co miesiąc, gdyż przychód akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej z zysku podlega opodatkowaniu dopiero w dniu faktycznego otrzymania dywidendy. W ocenie NSA, nie można mówić o obowiązku podatkowym oraz powstałym z tego tytułu obowiązku odprowadzania zaliczki, jeżeli przychód faktycznie nie powstał, stąd też w wypadku akcjonariuszy spółki komandytowo-akcyjnej byłoby to niedopuszczalne. 2. Błędne pouczenie organu podatkowego lub sądu nie zwalnia z obowiązku podatkowego. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 1206/11 orzekł, iż błędne pouczenie sądu lub organu podatkowego nie tworzy dla podatnika odmiennej sytuacji prawnej. W ocenie Sądu, błędne pouczenie ze strony sądu powszechnego na odpisie postanowienia nie kreuje dla podatnika innej sytuacji prawnej, nie ma też wpływu na zmianę miejsca opodatkowania oraz przede wszystkim nie zwalnia z ustawowo określonych ciężarów podatkowych. III PRAWO PRACY (UBEZPIECZEO SPOŁECZNYCH) A. ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH

6 1. Zaległy urlop. Z dniem 1 stycznia 2012 r. zaczął obowiązywać zmieniony przepis art. 168 Kodeksu pracy, zgodnie z którym niewykorzystanego urlopu w terminie ustalonym na podstawie art. 163 Kodeksu pracy, należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Powyższą zmianę wprowadzono w art. 1 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378). W poprzednio obowiązującej regulacji, zaległy urlop należało wykorzystać do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Przepis art. 168 Kodeksu pracy w nowym brzmieniu ma zastosowanie zarówno do urlopu zaległego za rok 2011 jak i do urlopów zaległych również za poprzednie lata, gdyż w 2012 r. urlopy niewykorzystane za poprzednie lata mają status urlopu zaległego. 2. Minimalne wynagrodzenie za pracę. Począwszy od 1 stycznia 2012 r., zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r. (Dz. U. Nr 192, poz. 1141), wysokość minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty 1500 zł (brutto). W stosunku do wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w 2011 r. (1386 zł), jest to wzrost o 114 zł, tj. o 8,2%. 3. Urlopy macierzyńskie i ojcowskie. Wraz z dniem 1 stycznia 2012 r. wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego, uległ podwyższeniu, zgodnie z przepisem art. 12 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 237, poz. 1654). Zgodnie z powyższym, w 2012 r.: wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi: - do 4 tygodni, w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, - do 6 tygodni, w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.

7 wymiar dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wynosi: - do 4 tygodni, w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka, - do 6 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka. wymiar urlopu ojcowskiego wynosi 2 tygodnie. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Pracownik ZUS jako pełnomocnik. Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt III UZP 3/11 stwierdził, iż pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zatrudniony w oddziale Zakładu lecz niebędący radcą prawnym, może być pełnomocnikiem tego oddziału w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych ( art zdanie 1 kpc). 2. Obowiązek poinformowania przez pracodawcę zakładowej organizacji związkowej o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę. W uchwale z dnia 24 stycznia 2012 r. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III PZP 7/11 stwierdził, iż nieudzielenie żądanej przez pracodawcę informacji o pracownikach przez zakładową organizację związkową, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku zawiadomienia organizacji związkowej o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę, jeżeli nieudzielenie tej informacji zasadne było z uwagi na ochronę danych osobowych (art k.p., art. 30 ust. 2 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, jednolity tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm. oraz art. 23 ust. 1 pkt 2 i art. 26 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, jednolity tekst: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). 3. Uprawnienie nabywcy przedsiębiorstwa do otrzymania zaświadczenia o stanie zaległości składkowych zbywającego.

8 Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt I UZP 9/11 stwierdził, iż na wniosek nabywcy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz za zgodą zbywającego, ZUS powinien wydać zaświadczenie o stanie zaległości składkowych zbywającego, związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, powstałych do dnia nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585 ze zm. w związku z art.112 i w związku z art. 306g ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). 4. Zasiłek pogrzebowy dla małżonka pozostającego w separacji. Uchwałą z dnia 17 stycznia 2012 r. Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt I UZP 8/11 stwierdził, iż prawo do zasiłku pogrzebowego przysługuje na podstawie art. 77 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz ze zm.) również w przypadku śmierci małżonka pozostającego w separacji w rozumieniu art Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. 5. Zgłoszenie wniosku o rentę a okres nieskładkowy. Sąd Najwyższy uchwałą składu 7 sędziów z dnia r. w sprawie o sygn. akt I UZP 5/11 stwierdził, iż okres nieskładkowy przypadający w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (art. 58 ust. 2 w związku z art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; jednolity tekst: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz ze zm.) należy uwzględnić w rozmiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej okresów składkowych udowodnionych w tym dziesięcioleciu (art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). C. CIEKAWOSTKI PRAWNE 1. Widmo gwałtownego załamania koniunktury oddalone.

9 PKPP Lewiatan podał do wiadomości, że Indeks Biznesu w grudniu 2011 roku uległ redukcji o jeden punkt, indeks roczny za 2011 rok obniżył się do 45 pkt., natomiast indeks kwartalny spadł do poziomu 44 pkt. Indeks Biznesu PKPP Lewiatan jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju. Podstawą do jego obliczenia jest prognoza czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę w odstępie kwartału, półrocza i całego roku. Wskaźnik obliczany jest w skali 100-punktowej, w której poziom 50 pkt. odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 4 % PKB rocznie. 2. Wysokość składki zdrowotnej przedsiębiorców w 2012 r. Dnia 18 stycznia 2012 r. Prezes GUS wydał komunikat, w którym ogłosił wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku w czwartym kwartale 2011 r., które wyniosło 3771,08 zł. Na podstawie tego wynagrodzenia ustalana jest dolna granica podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz minimalna wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podstawa wymiaru składek dla przedsiębiorców (także tych rozpoczynających działalność) jak i osób z nimi współpracujących nie może być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, wraz z wypłatami z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, z kolei wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie może być niższa niż 9% podstawy wymiaru. Składka zdrowotna przedsiębiorców w 2012 r. będzie wynosiła 254,55 zł, natomiast dolna granica podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ,31 zł. 3. Liczba nowo-zarejestrowanych bezrobotnych w grudniu 2011 r. W grudniu 2011 r. do urzędów pracy zgłosiło się 234,7 tys. osób poszukujących zatrudnienia, jest to o 2,2 tys. osób więcej niż w listopadzie 2011 r. i o 62,0 tys. osób mniej niż w grudniu 2010 roku. 4. Stopa bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2011 roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2011 r. wyniosła 12,5 %, jest to o 0, 4 % więcej niż w listopadzie 2011 r. oraz o 0, 1 % więcej niż w grudniu 2010 roku. W grudniu 2011 r.

10 pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 35,1 tys. ofert pracy (w listopadzie 2011 r. - 44,9 tys., a w grudniu 2010 r. - 44,8 tys.).