Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki

Transkrypt

1 Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki Na podstawie pracy końcowej na studiach podyplomowych Rewitalizacja architektoniczno urbanistyczna obszarów miejskich Autorzy opracowania: mgr inż. Tomasz Rabeszko mgr inż. arch. Andrzej Sołoduszkiewicz mgr inż. arch. Filip Welz 1 Gdańsk, lipiec 2012

2 Wprowadzenie Lokalizacja: - Dzielnica Gdańska granicząca z centrum miasta od strony zachodniej. - Położona na wysoczyźnie 60 m n.p.m. o powierzchni blisko 60 ha. Sytuacja* Wysoki poziom bezrobocia mieszkańców. Niski poziom wykształcenia mieszkańców. Wysoki poziom wykluczenia i biedy oraz trudne warunki mieszkaniowe. Zły stan techniczny istniejącej zabudowy. Obszary o niedostatecznym wyposażeniu w sieci lub złym stanie urządzeń. *(dane z Programu Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku) Walory: - Dobrze zachowane fortyfikacje w tym bastiony: Salvator, Pośredni i Ostroróg. - Kanał Raduni. - Bardzo duża ilość terenów aktywnych biologicznie. - Wartościowa, historyczna zabudowa: + Kamienice z przełomu XIX i XX w. + Redita z XIX w. /obecnie Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna/. + Schronisko młodzieżowe Pawła Benekego z wieżą zegarową z 1939 r. + Kościół Menonitów z XIX w. /obecnie Zielonoswiątkowców/. 2

3 Rys historyczny -We wczesnym średniowieczu znajdowała się tu osada Górka - później Stara Górka. - Od XIII do XV w. Biskupia Górka była w posiadaniu biskupów kujawskich Kurii Włocławskiej. - W XVII w. włączono cały teren w system fortyfikacji miejskich rozbudowywanych, aż do XIX w. - W 1833 ukończono budowę redity koszarowej. - na początku XX w. rozebrano część fortyfikacji min. raweliny i lunety. - W 1939 ukończono budowę schroniska młodzieżowego Pawła Benekego z wieżą zegarową. - W 1951 zamknięto teren na potrzeby Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego a później Milicji Obywatelskiej. - W 1990 znaczny teren Biskupiej Górki przeszedł w ręce Policji. - W 2011 powstaje Partnerstwo dla Biskupiej Górki. 3

4 przestrzenne infrastrukturalne społeczne Analiza SWOT MOCNE STRONY SŁABE STRONY bliskość śródmieścia odcięcie drogami przelotowymi od reszty śródmieścia duży udział terenów zielonych niedogodne ukształtowanie terenu tereny sportowe MOSiR zamknięty obszar Komendy Wojewódzkiej duża pow. obszarów niezagospodarowanych Policji bariera wewnętrzna zachowana historyczna zabudowa dostęp do trasy W-Z i ul. Okopowej zniszczone drogi i chodniki komunikacja tramwajowa brak miejsc parkingowych osuwanie skarp przestarzała infrastruktura podziemna funkcjonowanie GWSH wysokie bezrobocie kulturotwórcza działalność szkoły podstawowej niski standard mieszkań oddolne ruchy rewitalizacyjne niskie poczucie bezpieczeństwa podziały społeczne wewnątrz dzielnicy zła opinia dzielnicy 4

5 przestrzenne inf. finansowe społeczne Analiza SWOT SZANSE możliwość przeniesienia Komendy Wojewódzkiej Policji połączenie obszaru BG z innymi dzielnicami ZAGROŻENIA brak porozumienia z Komendą Wojewódzką Policji odnośnie udostępnienia jej terenu odtworzenie ścieżek widokowych, historycznych panoram i udostępnienie do zwiedzania historycznych obiektów budowa stacji SKM Gdańsk-Śródmieście dalsza degradacja infrastruktury dzielnicy nadopiekuńczość konserwatora zabytków pozyskanie środków z UE brak środków finansowych na rewitalizację BG rozwój usług oraz stworzenie nowych miejsc pracy wraz z większym przepływem ludzi ograniczenie środków finansowych na działania rewitalizacyjne w kolejnych budżetach UE możliwość zmiany struktury społecznej dalsze przenoszenie osób wyeksmitowanych z poprzez dogęszczenie dzielnicy innych dzielnic większa integracja społeczna pogłębianie się podziałów społecznych poprawa bezpieczeństwa 5

6 Analiza funkcjonalno-przestrzenna Wnioski: Korzystne - duże wymieszanie funkcji Poprawny stosunek powierzchni terenów mieszkaniowych, usługowych, sportowych i terenów zielonych Występowanie zabudowy substandardowej (Kolonie) 6

7 7 Analiza barier

8 Ideogram Najważniejsze założenia: Przywrócenie spójności tkanki miejskiej (przełamanie barier) Umożliwienie i wygenerowanie ruchu pieszego przez Biskupią Górkę Włączenie dawnych fortyfikacji w system parkowy Grodziska i Opływu Motławy 8

9 9 Studium kształtowania Biskupiej Górki

10 Studium kształtowania Biskupiej Górki Najważniejsze inwestycje: Przebudowa ul. Pohulanka Kładka piesza Zagospodarowanie skarp Kładka pieszo - rowerowa 10

11 Studium kształtowania Biskupiej Górki Najważniejsze inwestycje: Kolejka linowa na Grodzisko Hotel lub hostel Rozbudowa MOSiR: basen, hala i kryty skate park Park Doliny Wiązów 11

12 Studium kształtowania Biskupiej Górki Najważniejsze inwestycje: Zabudowa mieszkaniowo - usługowa Usługi związane z parkiem Usługi i parking wielopoziomowy Osiedle proekologiczne i TBS Uzupełnienia zabudowy 12

13 Projekty Projekty: Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej Uzupełnienie zabudowy i funkcji Uzupełnienie i naprawa infrastruktury Integracja i aktywizacja mieszkańców 13

14 Ciąg fortyfikacji nowożytnych Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej: Ciąg fortyfikacji Grodzisko Biskupia Górka Opływ Motławy może stać się nową atrakcją turystyczną Gdańska i wraz z innymi atrakcjami jak Twierdza Wisłoujście i Muzeum II Wojny Światowej przyciągnąć grupę turystów zainteresowanych tematyką militarną i historyczną. Charakterystyczną cechą Parku Fortyfikacji Biskupiej Górki może być położenie wśród terenów i obiektów sportowych, co przyciągnie w rejon parku mieszkańców Śródmieścia i Chełmu, oraz sprawi, że każdy z elementów ciągu będzie miał indywidualną funkcję: Grodzisko Centrum Hewelianum, Opływ Motławy nadwodne tereny spacerowe. W zakres projektu warto włączyć zagospodarowanie wschodnich skarp Biskupiej Górki: ich uporządkowanie jest kluczowe zarówno ze względu na wygenerowanie ruchu pieszego wschód zachód, jak i odtworzenie panoram na śródmieście Gdańska. Elementem koniecznym aby ciąg fortyfikacji nowożytnych zaczął funkcjonować jako całość jest stworzenie wygodnych połączeń pieszych pomiędzy nimi; formą połączenia Biskupiej Górki z Grodziskiem może być też kolejka linowa: podniosłaby atrakcyjność turystyczną całego ciągu i dała możliwość oglądania panoramy Śródmieścia. 14

15 Ciąg fortyfikacji nowożytnych Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej: Przeniesienie Komendy Wojewódzkiej Policji. Wojewoda. Budżet centralny Realizacja Parku Fortyfikacji Biskupiej Górki. Miasto. RPO 6.3. Regionalne dziedzictwo kulturowe o potencjale turystycznym Uporządkowanie terenów pofortecznych wraz ze ścieżkami i małą architekturą Realizacja kładki pieszo-rowerowej pomiędzy bastionem Św. Gertrudy, a ul. Zaroślak Przebudowa ul. Pohulanka, jako łącznika między Biskupią Górką, a Parkiem Grodzisko Remont i adaptacja zabytkowych budynków pofortecznych Zagospodarowanie wschodnich skarp Biskupiej Górki Budowa kolejki linowej pomiędzy Biskupią Górką, a Parkiem Grodzisko. PPP / Miasto. RPO 6.3. Regionalne dziedzictwo kulturowe o potencjale turystycznym 15

16 Uzupełnienie zabudowy i funkcji Uzupełnienie zabudowy i funkcji: Jedynymi obiektami na Biskupiej Górce które mogą obecnie przyciągać mieszkańców z innych dzielnic są GWSH i MOSiR, przez co dzielnica ta, chociaż położona w Śródmieściu, pełni głównie funkcję sypialni. Wzbogacenie palety dostępnych funkcji może przyciągnąć mieszkańców sąsiednich dzielnic, a co za tym idzie ożywić Biskupią Górkę i podnieść jej atrakcyjność. Koncepcja zakłada uzupełnienie funkcji o park (opisany wcześniej), rozbudowę MOSiR u o basen, salę gimnastyczną, skate-park itp., a także realizację hotelu lub hostelu w dawnym schronisku młodzieżowym. Koncepcja zakłada także dogęszczenie zabudowy mieszkaniowej i budowę proekologicznego osiedla, które wpisałoby się w modę na ekologię i poprawiło wizerunek dzielnicy. W środku dzielnicy znajdują się kolonie na które w większości składa się zabudowa substandardowa, a całość gruntów należy do miasta; substandardowa zabudowa powinna zostać wymieniona, ważne jest jednak aby jej mieszkańcy nie zostali przesiedleni, ale pozostali na miejscu, np. w nowych budynkach TBS. 16

17 Uzupełnienie zabudowy i funkcji Uzupełnienie zabudowy i funkcji: Szczegółowa inwentaryzacja zabudowy. Politechnika Gdańska (studenci) Adaptacja dawnego schroniska młodzieżowego (obecnie KWP) na hotel (tymczasowo hostel). Prywatny inwestor Uzupełnienie zabudowy Biskupiej Górki (dogęszczanie tkanki miejskiej). Prywatni inwestorzy / TBS Stworzenie proekologicznego osiedla zgodnego z ideą zrównoważonego rozwoju w miejscu kolonii oraz budowa budynków TBS dla mieszkańców kolonii. PPP Renowacja istniejącej zabudowy. Wspólnoty i Miasto. RPO Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne Stworzenie kompleksu obiektów sportowych (basen, hala sportowa, skate park). PPP z GWSH Modernizacja MOSiR. Miasto 17

18 Uzupełnienie i naprawa infrastruktury Uzupełnienie i naprawa infrastruktury: Dbałość o stan infrastruktury jest obowiązkiem miasta oraz operatorów sieci. Kompleksowe podejście do tego zagadnienia i połączenie niezbędnych napraw i uzupełnień w jeden projekt może dać korzyści w postaci: obniżenia kosztów inwestycji (np. uniknięcie kilkakrotnego rozkopywania tej samej ulicy), zdobycia funduszy unijnych (jako kompleksowe przedsięwzięcie rewitalizacyjne), a przede wszystkim może stać się sygnałem dla mieszkańców i inwestorów, że coś się zmienia i impulsem do dalszych przeobrażeń. Bardzo ważną zmianą dotyczącą infrastruktury komunikacyjnej będzie dla Biskupiej Górki (tocząca się już) budowa stacji SKM Gdańsk Śródmieście. Przewidując zwiększone potrzeby parkingowe w okolicy stacji i mając na względzie już istniejące problemy parkingowe na starej Biskupiej Górce, koncepcja zakłada realizację parkingu wielopoziomowego przy skrzyżowaniu ul. Biskupiej i al. Armii Krajowej Ze względu na ukształtowanie terenu, we wschodniej części terenu opracowania nie występują typowe podwórka, co sprawia, że śmietniki stoją najczęściej bezpośrednio przy drodze. Aby poprawić walory estetyczne istniejące śmietniki należy wymienić na podziemne. Kluczowym zadaniem jest budowa kładki pieszej na przedłużeniu ulicy Toruńskiej, co zminimalizuje negatywny wpływ terenów kolejowych, jako bariery infrastrukturalnej. Kładka łącząca krakowskie dzielnice Kazimierz i Podgórze ma duży wpływ na rewitalizację tej drugiej 18

19 Uzupełnienie i naprawa infrastruktury Uzupełnienie i naprawa infrastruktury: Umocnienie terenu i zabezpieczanie przed osuwiskami, odnowa systemów drenażowych. RPO Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne Przebudowa i rozbudowa sieci kanalizacyjnej, wodociągowej, gazowej oraz elektrycznej. RPO Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne / Operator sieci Remonty dróg, chodników, wymiana i uzupełnienie oświetlenia ulic i ścieżek pieszych. RPO Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne Budowa kładki pieszej na przedłużeniu ul. Toruńskiej. Miasto Realizacja przystanku SKM Gdańsk-Śródmieście. W trakcie realizacji Budowa parkingu wielopoziomowego (pomiędzy ulicami: Armii Krajowej, Na stoku i Biskupiej). PPP Wymiana naziemnych kubłów na odpady na podziemne (wprowadzenie recyclingu). Miasto 19

20 Integracja i aktywizacja mieszkańców Integracja i aktywizacja mieszkańców: Działania społeczne to najważniejszy element rewitalizacji. Te działania już się rozpoczęły: aktywnie działa Partnerstwo dla Biskupiej Górki i Szkoła Podstawowa nr 21. W 2012 odbyły się projekty: Lokalni przewodnicy i Przewodniczki, Streetwaves, 10-ta edycja festynu dzielnicowego oraz społeczne sprzątanie dzielnicy. Planowane jest otwarcie świetlicy środowiskowej. Wszystkie te i im podobne działania powinny być wspierane przez Miasto. Ważnym celem działań społecznych jest zatarcie podziałów wewnątrz dzielnicy, przede wszystkim na linii stara Biskupia Górka Zaroślak. Przykład Klubu Sportowego Portowiec z Nowego Portu pokazuje, że lokalny klub piłkarski może zarówno aktywizować (szczególnie młodzież) jak i integrować lokalną społeczność. Naturalna w związku z tym, wydaje się próba organizacji lokalnego klubu piłkarskiego, który mógłby grać na boisku MOSiRu. Ze względu na bliskość CSW Łaźnia oraz Wydziału Rzeźby ASP nie zdecydowaliśmy się na rewitalizację poprzez lokalizację kolejnego centrum artystycznego (jak to ma miejsce na Dolnym Mieście, Młodym Mieście, w Nowym Porcie). 20

21 Integracja i aktywizacja mieszkańców Integracja i aktywizacja mieszkańców: Uruchomienie świetlicy środowiskowej. W trakcie realizacji Organizacja prac społecznych. Partnerstwo dla Biskupiej Górki / Wolontariat Założenie dzielnicowego klubu piłkarskiego. Partnerstwo dla Biskupiej Górki. Sponsorzy Zaprzestanie eksmisji zadłużonych osób na Biskupią Górkę. Miasto Podniesienie atrakcyjności miejsca przez promowanie unikatowego charakteru miejsca. Partnerstwo dla Biskupiej Górki Zatrudnienie mieszkańców Biskupiej Górki do projektów prowadzonych przez sektor publiczny. Spółki miejskie 21

22 Uzupełnienie zabudowy i funkcji Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych 2012 r r r r r r r r r. Harmonogram HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Cel Zadanie Przeniesienie KWP Realizacja Parku Biskupiej Górki: Uporządkowanie terenów pofortecznych itd. Realizacja kładki pieszo rowerowej Przebudowa ul. Pohulanka itd. Remont i adaptacja zabytkowych bud. pofortecznych Zagospodarowanie wschodnich skarp BG Budowa kolejki linowej pomiędzy BG, a parkiem Grodzisko Szczegółowa inwentaryzacja zabudowy Adaptacja dawnego schroniska młodzieżowego na hotel Dogęszczenie tkanki BG Stworzenie proekologicznego osiedla Przeniesienie mieszkańców kolonii do TBS Renowacja istniejącej zabudowy Powstanie kompleksu obieków sportowych Modernizacja MOSiR 22

23 uzupełnienie i naprawa infrastruktury Integracja i aktywizacja mieszkańcó 2012 r r r r r. Harmonogram 2017 r r r r. Cel HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Zadanie Umocnienie terenu i zabezpieczenie przed osuwiskami Przebudowa i rozbudowa sieci K, W, G, i E Remonty dróg, chodników, oświetlenia ulic i chodników Realizacja przystanku SKM Gdańsk Śródmieście Budowa parkingu wielopoziomowego Wymiana naziemnych kubłów na odpady na podziemne Uruchomienie świetlicy środowiskowej Założenie dzielnicowego klubu piłkarskiego Zaprzestanie eksmisji zadłużonych osób na BG Podniesienie atrakcyjności BG Utworzenie wspólnot mieszkaniowych Zatrudnienie mieszkańców BG do projektów w sek. publ. w trakcie realizacji 23

24 Kolej linowa Kolej linowa: Biskupia Górka Grodzisko. Przełamanie barier infrastrukturalnych i wysokościowych. Unikalne doświadczenie dla pasażerów/duża atrakcja turystyczna. Ożywienie miejsca i zwiększenie jego rozpoznawalności. Prosta rozbudowa i integracja z innymi środkami transportu. Szybki montaż i niskie koszty instalacji. Pozytywne oddziaływanie na środowisko w stosunku do innych środków transportu publicznego. Duża dostępność, niezawodność, wydajność i bezpieczeństwo. Zwiększenie atrakcyjności Gdańska. Źródło oszczędności. 24

25 25 Kolej linowa

26 Dziękujemy za uwagę! Kontakt: Tomasz Rabeszko Andrzej Sołoduszkiewicz Filip Welz 26