Możliwości finansowania działań na obszarach Natura 2000

Transkrypt

1 KLUB PRZYRODNIKÓW Świebodzin, ul. 1 maja 22 Możliwości finansowania działań na obszarach Natura 2000 Magdalena Makles Klub Przyrodników Cedynia,

2 Czas zmian Obecnie jesteśmy w okresie międzyperspektywicznym Pomiędzy perspektywą finansową a perspektywą trwa proces tworzenia, konsultacji i zatwierdzania programów finansowych na lata a stare programy już zakończyły okres realizacji i nie wszędzie prowadzone są obecnie nabory I mowa tu zarówno o Programach Operacyjnych jak i innych źródłach tj. LIFE czy krajowych priorytetach NFOŚiGW 2

3 Gdzie szukać wsparcia? FUNDUSZE UE: Krajowe programy operacyjne Regionalne Programy Operacyjne LIFE+ Bezpośrednie dofinansowanie KE FUNDUSZE KRAJOWE: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 3

4 Gdzie szukać wsparcia? INNE ŹRÓDŁA: Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm Finansowy Fundacje korporacyjne BOŚ 4

5 Jak? Wiedza niełatwa do przyswojenia ale dostępna dla każdego Ogrom informacji i nie rzadko towarzyszący im chaos informacyjny Zarządzanie projektami oraz ich rozliczanie powoli staje się wiedzą specjalistyczną Ale bez pracy nie ma kołaczy 5

6 FUNDUSZE UE 6

7 POIiŚ PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO na lata OŚ PRIORYTETOWA II: Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu PRIORYTET INWESTYCYJNY 6.4. Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej, ochrona i rekultywacja gleby oraz wspieranie usług ekosystemowych, także poprzez program Natura 2000 i zieloną infrastrukturę Program obecnie w fazie zatwierdzania. Termin pierwszych planowanych naborów to połowa 2015 r. 7

8 POIiŚ Wybór na bazie konkursu i innymi trybami Wartość priorytetu: % dofinansowania BENEFICJENCI: JST, administracja rządowa oraz podległe jej organy i jednostki organizacyjne, organizacje pozarządowe, jednostki naukowe, przedsiębiorcy, podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego nie będących przedsiębiorcami _2020/programowanie_2014_2020/programy/stro ny/glowna.aspx 8

9 POIiŚ Przewiduje się wsparcie następujących obszarów: ochrona in-situ i ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych; rozwój zielonej infrastruktury, w tym zwiększanie drożności korytarzy ekologicznych lądowych i wodnych; opracowanie i wdrażanie dokumentów planistycznych dla sieci Natura 2000 opracowanie zasad kontroli i zwalczania gatunków obcych; wykonywanie wielkoobszarowych inwentaryzacji siedlisk i gatunków; wspieranie zrównoważonego zarządzania obszarami cennymi przyrodniczo; doposażenie ośrodków prowadzących działalność w zakresie edukacji ekologicznej (wyłącznie podlegających Parkom Narodowym); prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych; 9

10 RPO woj. zachodniopomorskiego Priorytet inwestycyjny 6.4.: Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej, ochrona i rekultywacja gleby oraz wspieranie usług ekosystemowych, także poprzez program Natura 2000 oraz zieloną infrastrukturę Priorytet inwestycyjny 8.2: wspieranie wzrostu gospodarczego sprzyjającego zatrudnieniu poprzez rozwój potencjału endogenicznego ( ) w tym poprzez przekształcanie upadających regionów przemysłowych i zwiększenie dostępu do określonych zasobów naturalnych ( ) Program wysłany do KE do zatwierdzenia. Brak informacji o terminach planowanych naborów. 10

11 RPO woj. zachodniopomorskiego Cel szczegółowy 3: Ochrona siedlisk przed ruchem turystycznym poprzez jego kanalizację w celu zmniejszenia antropopresji na obszary cenne przyrodniczo Cel szczegółowy 4: Ochrona zasobu genetycznego ex situ Cel szczegółowy 5: Podniesienie jakości kształtowania ładu przestrzennego w zakresie ochrony przyrody Cel szczegółowy 6: Rozwój lokalnego rynku pracy opartego o endogeniczny potencjał. 11

12 RPO woj. zachodniopomorskiego Typy projektów: 1. tworzenie centrów ochrony różnorodności biologicznej na obszarach miejskich i pozamiejskich w oparciu o gatunki rodzime np. banki genowe, parki miejskie, ogrody botaniczne, ekoparki. 2. Kanalizacja ruchu turystycznego 3. Budowa, rozbudowa ośrodków rehabilitacji dla dziko żyjących zwierząt. 4. Sporządzenia inwentaryzacji przyrodniczej gmin i planów ochrony 1. Wsparcie projektów z zakresu infrastruktury turystyki aktywnej i uzdrowiskowej. 12

13 RPO woj. zachodniopomorskiego Wybór na bazie konkursu Wartość priorytetów: % dofinansowania BENEFICJENCI: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jst, parki krajobrazowe i rezerwaty przyrody, szkoły wyższe, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, instytucje naukowe, partnerstwa wymienionych podmiotów

14 ??? Nie jest znana jest linia demarkacyjna pomiędzy realizacją projektów w ramach POIiŚ a RPO Nie znane terminy i warunki oraz kryteria ubiegania się o dofinansowanie Nie znane szczegółowe wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków, udzielania zamówień w projektach, realizacji i rozliczania projektów 14

15 PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Tryb naboru ciągłego Wartość: euro (działania rolno środowiskowo klimatyczne) euro (płatności bezpośrednie) Program w fazie konsultacji nie znany kształt końcowy 15

16 PROW Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne Ukierunkowane jest na zrównoważone gospodarowanie nawozami, działania zapobiegające erozji gleb i przyczyniające się do ochrony gleb i wód, zachowanie i ochronę cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, a także ochronę różnorodności krajobrazu, ochronę zagrożonych zasobów genetycznych roślin i zwierząt. Poddziałania: 10.1 Płatności w ramach zobowiązań rolno-środowiskoklimatycznych 10.2 Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie. 16

17 PROW Działanie rolno-środowiskowo klimatyczne Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Ochrona gleb i wód Pakiet 3. Zachowanie i reintrodukcja sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura

18 PROW Degresywność do 20 ha gruntów ornych Płatności w ramach pakietu są przyznawane corocznie przez okres 5-letniego zobowiązania, Rolnikom którzy dobrowolnie przyjmują na siebie to zobowiązanie. Płatność stanowi w całości lub w części rekompensatę utraconego dochodu i dodatkowych poniesionych kosztów. Beneficjenci: Rolnicy, grupy rolników, grupy rolników i innych gospodarujących gruntami, w uzasadnionych przypadkach także inni gospodarujący gruntami lub ich grupy 18

19 PROW Poddziałanie 10.2: Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz rozwoju zasobów genetycznych w rolnictwie Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie 19

20 PROW Płatności w ramach pakietu są przyznawane corocznie przez okres 5-letniego zobowiązania Płatność stanowi w całości lub w części rekompensatę utraconego dochodu i dodatkowych poniesionych kosztów Degresywność: od 1 10, od 10 20ha Beneficjenci: Rolnicy, grupy rolników, grupy rolników i innych gospodarujących gruntami, w uzasadnionych przypadkach także inni gospodarujący gruntami lub ich grupy 20

21 PROW Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami Cel: odtwarzanie i ochrona oraz wzbogacanie różnorodności biologicznej, w tym na obszarach Natura 2000, obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami, oraz rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej i stanu europejskich krajobrazów Działanie to jest instrumentem wsparcia finansowego dla rolników, którzy prowadzą działalność rolniczą na obszarach górskich i innych obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami 21

22 PROW Płatności bezpośrednie: płatności dla obszarów górskich, płatności dla obszarów nizinnych, płatności dla obszarów specyficznych, Płatność ryczałtowa, jednoroczna, do hektara użytków rolnych położonych na obszarach ONW. Beneficjenci: Rolnicy aktywni zawodowo, którzy użytkują grunty rolne położone na obszarach z utrudnieniami naturalnymi 22

23 LIFE Nature Tryb konkursowy Dofinansowanie pochodzące bezpośrednio z KE Ok. 38 mln euro alokacji na Polskę przy czym projekty LIFE powinny mieć budżet >1 mln Dofinansowanie do 50% KE, 40% uzupełniającego finansowania ze środków NFOŚiGW, 10% wkładu własnego Beneficjenci: NGO, samorządy, firmy i podmioty gospodarcze, instytucje państwowe 23

24 LIFE Nature Rozwój i wdrażanie polityki i legislacji UE w zakresie ochrony przyrody i bioróżnorodności uwzględniające Strategię Ochrony Bioróżnorodności 2020 i dyrektywy siedliskową i ptasią a w szczególności poprzez zastosowanie w praktyce, rozwijanie i testowanie rozwiązań pilotażowych, demonstracyjnych oraz stanowiących najlepsze praktyki. Oparte na wiedzy naukowej ale nie badawcze, twarde działania ochronne, jednorazowe a nie powtarzalne Wieloletnie, z szeroko zakrojonymi działaniami Projekty zintegrowane nowość w tej perspektywie 24

25 LIFE Typy działań: Poprawa stanu zachowania przedmiotów ochrony obszarów Natura Wdrożenie działań przewidzianych w Ramowych Priorytetach Krajowych dla Polski lub konkretnych działań zidentyfikowanych podczas seminariów biogeograficznych. Poprawa stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków działania zidentyfikowane w odpowiednich planach dotyczących tych gatunków/ siedlisk na poziomie krajowym lub UE. Projekty dotyczące inwazyjnych gatunków obcych w sytuacji kiedy mogą one wpłynąć na stan ochrony gatunków/siedlisk w ramach sieci Natura

26 Bezpośrednie dofinansowanie KE Tryb konkursowy lub przetargowy Brak harmonogramu naborów, brak kwot dostępnych w ramach danego ogłoszenia oraz wysokości dofinansowania zmienne w zależności od ogłoszenia Brak określonej tematyki zależna od bieżącego zapotrzebowania Komisji Niezbędne monitorowanie ogłaszanych przetargów na stronach KE w zakresie środowiska: m 26

27 FUNDUSZE KRAJOWE 27

28 NFOŚiGW 2014 PROGRAM PRIOYTETOWY 4.1 na rok 2014 Ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo Dotacja (od %), pożyczka Wartość Programu: zł dla dotacji zł dla pożyczek BENEFICJENCI: JST i jednostki im podległe, instytucje rządowe oraz jednostki im podległe, organizacje pozarządowe, uczelnie wyższe i placówki naukowe, PGL Lasy Państwowe i ich jednostki organizacyjne, kościelne jednostki organizacyjne oraz osoby fizyczne, będące właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą zabytkowych parków i ogrodów 28

29 NFOŚiGW 2014 Typy projektów: ochrona przyrody i ograniczenie zagrożeń dla zachowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej na obszarach parków narodowych, rezerwatów MAB i obszarach ramsarskich ochrona siedlisk i gatunków w ramach sieci obszarów Natura 2000 powstrzymanie spadku liczebności i odbudowa populacji zagrożonych gatunków zwierząt, roślin i grzybów ochrona i rewaloryzacja zabytkowych parków i ogrodów budowa lub modernizacja obiektów małej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej na obszarach LKP oraz lasów ochronnych w otoczeniu uzdrowisk oraz dużych miast odtworzenie zasobów przyrodniczych i krajobrazowych zniszczonych w wyniku klęsk żywiołowych 29

30 NFOŚiGW 2014 Bardzo ważną gałęzią jest także wsparcie dla projektów realizowanych z innych źródeł: przygotowanie projektów przyrodniczych, planowanych do realizacji przy wykorzystaniu funduszy unijnych nowej perspektywy finansowej na lata współfinansowane projektów Life+, V osi priorytetowej POIiŚ, RPO oraz EWT, NMF i Szwajcarsko- Polskiego Programu Współpracy. Jest to innowacyjne i bardzo nietypowe w skali UE rozwiązanie promujące wykorzystanie środków UE na ochronę przyrody przez podmioty niegospodarcze 30

31 NFOŚiGW 2014 INNE typy działań, które mają możliwość uzyskania dofinansowania ze środków NFOŚiGW termomodernizacja budynków budowa energooszczędnych budynków przydomowe oczyszczalnie ścieków budowa biogazowni rolniczych, ciepłowni na biomasę Mikroinstalacje odnawialnych źródeł energii Edukacja ekologiczna Nie są one związane bezpośrednio z obszarami Natura 2000 ale jednak pośrednio związane z ochroną ich zasobów. Szczegóły na stronie: 31

32 WFOŚiGW w Szczecinie Dotacja (50% - 75%), pożyczka (do 90%), dopłaty do kredytów Brak informacji o kwotach przeznaczonych na realizację Programu na rok 2014 Brak harmonogramu konkursów. Ogłoszenia o naborach: BENEFICJENCI: podmioty realizujące przedsięwzięcia i zadania w zakresie ochrony środowiska i gospodarki wodnej o zdefiniowanych efektach rzeczowych i ekologicznych oraz źródłach finansowania. Wysokość finansowa różna w zależności od konkursu 32

33 WFOŚiGW w Szczecinie Typy projektów dofinansowanych w 2014 r.: IV. Ochrona przyrody m.in. ochrona in situ na obszarach prawnie chronionych, renowacja zabytkowych parków, restytucja bądź reintrodukcja gatunków, opracowywanie planów ochrony dot. obszarów Natura 2000, wykonywanie zabiegów czynnej ochrony przyrody na tych obszarach, V. Edukacja ekologiczna A także współfinansowanie projektów dofinansowanych ze środków POIiŚ i RPO 33

34 INNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA 34

35 MF EOG i NMF MECHANIZM FINANOWY EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO I NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY Otwarty nabór wniosków: EUR, w tym: Fundusz Małych Grantów: EUR Dotacja Dofinansowanie do 85%: jednostki sektora finansów publicznych, w tym JST i PGL LP oraz jednostki sektora prywatnego. Dofinansowanie do 90%: organizacje pozarządowe Więcej na stronie: 35

36 MF EOG i NMF Rodzaje wspieranych projektów: wzrost efektywności zarządzania oraz monitorowania obszarów Natura 2000; wzrost odporności rodzimych ekosystemów na presję inwazyjnych gatunków obcych; wzrost świadomości społecznej nt. różnorodności biologicznej oraz edukacja w tej dziedzinie w powiązaniu ze zmianami klimatycznymi i ekonomiczną wartością ekosystemów; zwiększony potencjał ekologiczny organizacji pozarządowych do promowania różnorodności biologicznej. 36

37 Fundacje korporacyjne Fundacje korporacyjne to fundacje założone przez firmy, które część zysku przeznaczają na ochronę środowiska lub inne działania prospołeczne (np. HP, Coca Cola, IBM) W Polsce działa ok. 89 organizacji a na świecie jest ich tysiące, Oferują małe (kilka kilkanaście tys zł), lokalne realizowane granty, Dość łatwe ale nie opłacalne aplikowanie _darczyncow_raport_fundacje_korporacyjne_www.pdf 37

38 Bank Ochrony Środowiska Preferencyjne kredyty proekologiczne na np. budowę domów energooszczędnych, termomodernizację budynków, budowę biogazowni czy instalację solarów lub innych urządzeń służących ochronie środowiska Więcej na stronie 38

39 39 Dziękuję za uwagę! Magdalena Makles Klub Przyrodników