Prawa pacjenta w Polsce a prawa pacjenta w Norwegii porównanie. Ewa Visan, Fundacja MY Pacjenci

Transkrypt

1 Prawa pacjenta w Polsce a prawa pacjenta w Norwegii porównanie Ewa Visan, Fundacja MY Pacjenci

2 Kto to jest pacjent? Pa je t to każdy, kto już korzysta ze świad zeń zdrowot y h lu zwra a się o i h udziele ie, iezależ ie od tego zy jest hory, zy zdrowy.

3 Akty praw e regulują e prawa pa je ta w Pols e Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r Prawa pacjenta oraz zasady funkcjonowania Rzecznika Praw Pa je ta wy ikają z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta Europejska Karta Praw Pacjenta

4 Prawa pacjenta wy ikają e z ustawy o prawach pacjenta

5 Prawa pacjenta w Polsce 1. Prawo do świad zeń opieki zdrowot ej fi a sowa y h ze środków publicznych 2. Prawo do opi ii i ego lekarza, pielęg iarki, położ ej lu zwoła ia ko syliu lekarskiego 3. Prawo do informacji 4. Prawo do taje i y i for a ji związa y h z pa je te 5. Pa je t a prawo do wyraże ia zgody al o od owy a udziele ie świad zeń zdrowot y h

6 Kto a prawo do ezpłat y h świad zeń opieki zdrowotnej w Polsce? osoby ubezpieczone oso y ieu ezpie zo e, które speł iają kryteria do hodowe do otrzy a ia świad zeń z po o y społe z ej oso y, które ie ukoń zyły. roku ży ia ko iety w okresie iąży, porodu i połogu

7 Pa je t oże zażądać zasięg ię ia opi ii drugiego lekarza.

8 Do jakich informacji pacjent ma prawo? O owiązkie lekarza jest udziele ie pa je towi peł ej i wy zerpują ej informacji na temat jego stanu zdrowia i leczenia. Pacjent ma prawo : do wy zerpują y h i for a ji o przewidywa y h astępstwa h dla jego zdrowia i ży ia, w przypadku podję ia al o iepodję ia określo y h zy oś i edy z y h. do i for a ji o skute z oś i i przydat oś i le ze ia lu i h raku. przedstawić lekarzowi swoje zda ie od oś ie diag ozy, stosowa ej terapii, rozpoz a ia i wszystki h pozostały h udzielo y h u i for a ji. Ponadto: Pa je t a prawo do i for a ji o swoi h prawa h. I for a ja taka powi a yć u iesz zo a w iejs u ogól odostęp y,

9 Pacjent ma prawo do zachowania tajemnicy lekarskiej

10 Pa je t a prawo do wyraże ia zgody al o od owy a udziele ie świad zeń zdrowot y h Pacjent musi wyrazić zgodę na pobyt w szpitalu na zabieg operacyjny na metody leczenia i diagnostykę stwarzające podwyższone ryzyko na wszystkie inne badania i świadczenia medyczne

11 Prawa pacjentów cd. Prawo dostępu do doku e ta ji edy z ej. Prawo do zgłosze ia sprze iwu wo e opi ii albo orzeczenia lekarza. Prawo do posza owa ia i ty oś i i god oś i. Prawo do posza owa ia ży ia prywat ego i rodzi ego 11. Prawo do opieki duszpasterskiej. Prawo do u iera ia w spokoju i god oś i. Prawo do prze howywa ia rze zy wartoś iowy h w depozy ie 14. Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw

12 Pa je t a prawo do zgłosze ia sprze iwu wo e opinii albo orzeczenia lekarza

13 Pacjent ma prawo do poszanowania ży ia oso istego i rodzi ego

14 Pacjent ma prawo do opieki duszpasterskiej zgodnie z wyz awa ą przez sie ie religią.

15 Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw Skargi do Rzecznika Praw Pacjenta

16 Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw Skargi do oddziału wojewódzkiego NF)

17 KTO JEST ZOBOWIĄZANY DO POSZANOWANIA I PRZESTRZEGANIA PRAW PACJENTA? 1. Oso y wyko ują e zawód edy z y: lekarze, pielęg iarki, położ e, diag oś i, fizjoterapeu i, ratow i y edy z i i i i profesjo aliś i opieki zdrowotnej. 2. Pod ioty wyko ują e działal ość le z i zą, takie jak: szpitale, przy hod ie, ośrodki zdrowia, porad ie, zakłady opiekuń zo-le z i ze, zakłady pielęg a yj o-opiekuń ze, laboratoria diagnostyczne, jednostki badawczo-rozwojowe, praktyki lekarskie, pielęg iarskie i położ i ze. 3. Podmioty opieki zdrowotnej, takie jak: orga y władzy pu li z ej właś iwe w zakresie o hro y zdrowia w sz zegól oś i: Mi ister Zdrowia,wojewoda, jed ostki sa orządu terytorialnego wszystkich szczebli: gmina, powiat, województwo), Narodowy Fundusz )drowia, sa orządy zawodów edy z y h, produ e i leków, produktów le z i zy h, wyrobów medycznych oraz apteki.

18 Prawa pacjentów w Norwegii

19 Prawa pacjenta w Norwegii Rozwój praw pa ie ta astapił w lata h i u iegłego stule ia; istot y wpływ iały a to dwa zy iki; po pierwsze Norwegia stała się istot ie ogatsza odkry ie złóż, po drugie astapił wzrost wyso e wykwalifikowa ej li z y pra ow ików słuz y zdrowia [Ryu i g, ]. Opieka medyczna w Norwegii stoi na jednym z ajwyższy h pozio ów w Europie. Bywa jed ak kosztow a, po ieważ wkład włas y pa ie ta ege a del wy aga y jest ta ie al we wszystki h świad ze ia h zdrowotnych

20 System opieki zdrowotnej w Norwegii. Syste pu li z ej opieki zdrowot ej podlega Mi isterstwu )drowia i Spraw Społe z y h.. Opieka edy z a w Norwegii jest zęś iowo płat a.. Wyko ywa ie usług lekarski h zostało podzielo e a dwa sz ze le: lokalne (gminne) i regionalne (wojewódzkie). Gminy zapew iają takie świad ze ia zdrowot e, jak: ko takt z lekarza i rodzi y i, po o lekarską w agły h wypadka h, opiekę fizjoterapeuty z ą, przy hod ie atki i dzie ka, pielęg iarki szkol e, opiekę ad hory w do u, opiekę położ i zą, do y opieki i ośrodki opieki ałodo owej. Na poziomie regionalnym województwa zaj ują się spe jalisty z ą opieką lekarską, szpitala i oraz opieką sto atologi z ą. Obok placówek publicznych funkcjonuje kilka autoryzowanych szpitali prywatnych oraz prywatne praktyki lekarskie.

21 U ezpie ze ia społe z e w Norwegii Norweski syste u ezpie zeń społe z y h o ej uje wszystki h pa je tów legal ie ieszkają y h w Norwegii, w ty i igra tów, u hodź ów i azyla tów. Tak jak w Pols e, składki a u ezpie ze ie zdrowot e potrą a e są auto aty z ie z pe sji pra ow ika w wysokoś i, % wynagrodzenia brutto wraz z podatkiem.

22 Wy aga y wkład włas y Wkład włas y współpła e ie to za ezpie ze ie syste u opieki edy z ej przed aduży ia i. Każdy zło ek syste u u ezpie zeń społe z y h jest zo owiąza y do pła e ia pew ej zęś i kosztów le ze ia. )ry załtowa e opłaty o owiązują.i. za: wizytę u lekarza rodzi ego: NOK; ok. zł poradę spe jalisty a podstawie skierowa ia: NOK, ez skierowa ia: NOK; wizytę lekarza w do u: NOK w iągu d ia, NOK za wizytę w o y wizytę u sto atologa: płat a w %; leki a tzw. iałą re eptę : płat e w %; leki a tzw. ie ieską re eptę ch. przewlekłe : % e y do li itu NOK. Po przekro ze iu określo ej kwoty w iągu roku jej wysokość o roku ustala parla e t orweski, ostat io wy osiła o a NOK, zyli ok. zł oż a u iegać się o przyz a ie karty ezpłat ego le ze ia. Karta ta u ożliwia ezpłat e le ze ie do koń a roku kale darzowego.

23 Ulgi dla wy ra y h grup społe z y h Niektóry grupo społe z y w Norwegii przysługują ulgi, ałkowi ie lu zęś iowo zwal iają e je z o owiązku pła e ia wkładu włas ego dzieciom do lat 12 przysługuje ezpłat e le ze ie w przypadku porad lekarski h i niektórych leków; dzieciom do lat 18 przysługuje ezpłat e le ze ie sto atologi z e w pu li z y h ośrodka h sto atologi z y h oraz ezpłat a psy hoterapia; oso o upośledzo y oraz oso o, które prze ywały w do u opieki lu korzystały z opieki do owej przez o aj iej iesią e z rzędu przysługuje ezpłat e le ze ie stomatologiczne; łodzieży w wieku -20 lat przysługują ezpłat ie iektóre za iegi sto atologi z e; w iektóry h przypadka h oso o powyżej roku ży ia oże przysługiwać zapomoga na leczenie stomatologiczne; ko ieto w iąży przysługują ezpłat e świad ze ia, związa e z iążą i porode.

24 Reforma prawa w Norwegii Prawo dot. praw pacjenta the Patie ts Rights A t z 1999 Prawo dot. personelu medycznego Prawo dot. specjalistycznej opieki zdrowotnej Prawo dot. ochrony zdrowia psychicznego

25 Organy nadzoru Norweska Rada Zdrowia Centralny organ nadzorczy ulokowany przy Ministerstwie Zdrowia, niemniej jed ak w peł i od iego iezależ y; W jego skład w hodzi ok. pra ow ików, z zego połowę z i h sta owią pra ow i y słuz y zdrowia; Ma prawo do u ieważ ie ia każdej de yzji, które w jego opi ii są niezgodne z prawem.

26 I stytu ja odzkodowań dla pa je tów: Przysługuje wszystki pa je to ; Odszkodowa ie oże yć przyz a e od wszelki h usług zdrowot y h iezależ ie od tego zy yły o e udziela e w ra a h praktyki prywat ej, zy tej pu li z ej ; Ma a elu ustale ie zy pla ówka/oso a dopuś iła się za ied ań powodują y h cierpienie pacienta; A y uzyskać odszkodowa ie ko ie z e jest dowiedze ie związku przy zy owoskutkowego po iędzy le he ie i/lu diag ozą a doz a ą szkodą [Ma ke ey, 2004].

27 Cele ustawy doty zą ej praw pa je tów The A t of July No. relati g to Patie ts Rights the Patie ts Rights Act) Celem tej ustawy jest, aby zapewnienie wszystkim obywatelom jed akowego dostępu do do rej jakoś i opieki zdrowot ej poprzez przyz a ie praw pa je to w i h rela ji ze służ ą zdrowia. Przepisy ustawy stosuje się do pro owa ia rela ji zaufa ia iędzy pa je te a służ ą zdrowia i posza owa ie dla ży ia, i tegral oś i i god oś i ludzkiej każdego pa je ta.

28 Ustawa o prawach pacjenta I. Prawo do opieki zdrowotnej i transportu II. Prawo do partycypacji i informacji III. )goda a opiekę zdrowot ą IV. Prawo dostępu do doku e ta ji edy z ej V. Szczególne prawa dzieci VI. Reklamacje VII. Rzecznik Praw Pacjenta

29 I. Prawo do opieki zdrowotnej i transportu Prawo do iez ęd ej opieki zdrowot ej Prawo do oceny i diagnozy Pacjent, który jest skierowany do szpitala lub poradni specjalistycznej, ma prawo do oceny jego sta u zdrowia w iągu d i ro o zy h od d ia otrzy a ia skierowa ia Prawo do ponownej diagnozy i oceny Prawo wyboru szpitala Pa je t a prawo wy oru szpitala. Pa je t ie oże wy rać pozio u le ze ia. Prawo do indywidualnego planu leczenia Każdy pa je t, który wy aga długoter i owy h, skoordy owa y h usług zdrowot y h a prawo do i dywidual ego pla u sporządzo ego zgod ie z przepisa i ustawy Prawo do transportu w zakresie leczenia

30 II. Prawo do partycypacji i informacji Prawo pacjenta do partycypacji Pa je t a prawo do ra ia udziału w realiza ji jego opieki zdrowot ej. O ej uje to prawo pa je ta do udziału w wy orze po iędzy dostęp y i etoda i ada ia i le ze ia. Prawo pacjenta do informacji Pa je t a prawo otrzy ać i for a je, które są iez ęd e, a y uzyskać wgląd w jego sta zdrowia oraz zakres opieki zdrowot ej, powi ie yć poi for owa y o ożliwy h zagroże ia h i skutka h ubocznych. Informacje dla krewnych lub rodziny pacjenta Jeśli pa je t wyrażają a to zgodę lu okoli z oś i to uzasad iają, aj liższa rodzi a pa je ta otrzy ują i for a je doty zą e sta u zdrowia pa je ta Forma przekazywania informacji I for a je powi y yć dostosowa e do i dywidual ego od ior y, takie jak wiek, dojrzałość, doświad ze ie i tło kulturowe i językowe. I for a je te powi y yć przekazywa e w taktow y sposó. O ile to ożliwe, pra ow i y służ y zdrowia powi i się upew ić, że pa je t zrozu iał treść i znaczenie informacji..

31 III. Zgoda a opiekę zdrowot ą Ogól a zasada doty zą a wyraże ia zgody Opieka zdrowot a oże yć świad zo a wyłą z ie za zgodą pa je ta, hy a że, ist ieje, zy ist ieją i e waż e podstawy praw e do świad ze ia opieki zdrowot ej ez zgody. Że y zgoda yła waż a, pa je t usi otrzy ać iez ęd e i for a je doty zą e jego sta u zdrowia i zakresu opieki zdrowotnej. Pa je t oże wy ofać swoją zgodę. Jeśli pa je t ofa zgodę świad ze iodaw a przekazuje iez ęd e i for a je doty zą e ko sekwe ji ie zapew ie ia opieki zdrowot ej. Prawo pacjenta do odmowy opieki zdrowotnej w sytuacjach szczególnych: Pa je t jest upraw io y, ze względu a poważ e przeko a ie, od ówić tra sfuzji krwi i od ówić przerwa ia trwają ego strajku głodowego. U ierają y pa je t jest upraw io y do sprze iwu wo e le ze ia przedłużają ego ży ie.

32 IV. Prawo dostępu do doku e ta ji edy z ej Prawo dostępu do doku e ta ji edy z ej Pa je t a prawo do dostępu do swoi h da y h medycznych z załą z ika i, a a spe jal e ży ze ie a prawo do kopii. Na ży ze ie pa je t jest upraw io y do krótkiego i prostego wyjaś ie ia ter i ów edy z y h Poprawianie lub usuwanie danych z dokumentacji medycznej. Pacjent lub osoba, której dotyczy informacja oże żądać a y i for a je zawarte w doku e ta ji edy z ej zostały z ie io e lu usu ięte zgod ie z przepisami

33 V. Szczególne prawa dzieci Prawo dzieci do kontroli stanu zdrowia Dzie i ają prawo do iez ęd ej opieki zdrowot ej, orz ko troli zdrowia w iejs owoś i, w której ieszka dzie ko Prawo dzie i do o e ość rodzi ów pod zas po ytu w pla ów e o hro y zdrowia Dzie io ają prawo towarzyszyć o aj iej jed o z rodzi ów w zasie ałego po ytu w pla ów e opieki zdrowot ej. Prawo dzie i do aktyw oś i pod zas po ytu w zakładzie opieki zdrowot ej Dzie i ają prawo yć aktyw e i sty ulowa e pod zas i h po ytu w placówce ochrony zdrowia Prawa dzie ka do auki pod zas po ytu w zakładzie opieki zdrowot ej

34 VI. Skargi i reklamacje W iosek o realiza ję praw pa je ta Pa je t lu przedstawi iel pa je ta, który jest zda ia, że przepisy dot praw pa je tów zostały aruszo e, oże złożyć w iosek do świad ze iodaw y, że y jego prawo zostało speł io e. Kolej a skarga oże yć złożo a do starostwa Norweskiej Rady Zdrowia.

35 VII. Rzecznik praw pacjenta Rząd e tral y zapew ia, że w każdy powie ie jest Rze z ik Praw Pa je ta. Rze z ik Praw Pa je ta wyko uje swoje fu k je iezależ ie i auto o i z ie. Każda oso a oże sko taktować się z Rze z ikie pa je ta i poprosić o rozpatrze ie sprawy. Oso a, która ko taktuje się Rze z ikie Pa je ta ma prawo yć a o i owa. Rozpatrzenie wniosków ; Rze z ik sa podej uje de yzję, czy wniosek daje wystar zają e podstawy do podję ia sprawy się do rozpatrze ia. Pa je ta Rze z ik Praw O ywatelski h, w rozsąd y zakresie, usi dać odpowiedz każde u, kto prosi o i for a je, porady i wskazówki w sprawach, które leżą w sferze odpowiedzial ość Rze z ika.

36 Podsumowanie

37 Dziękuję za uwagę!