REGIONALNY OŚRODEK DEBATY MIĘDZYNARODOWEJ w LUBLINIE. Zadanie dofinansowane ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych ARABSKI ŚWIAT

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "REGIONALNY OŚRODEK DEBATY MIĘDZYNARODOWEJ w LUBLINIE. Zadanie dofinansowane ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych ARABSKI ŚWIAT"

Transkrypt

1 Zadanie dofinansowane ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych BIULETYN INFORMACYJNY marzec 2015 INNY... ARABSKI ŚWIAT PONADTO W NUMERZE POLECAMY : XV ZJAZD Szkolnych Klubów Europejskich Serdecznie zapraszamy nauczycieli, dzieci i młodzież ze szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych z województwa lubelskiego do udziału w piętnastym, jubileuszowym Zjeździe Szkolnych Klubów Europejskich. Zjazd odbędzie się w dniu 16 kwietnia 2015 r. o godz w Centrum Konferencyjnym Lublin Arena. Tegoroczny Zjazd będzie dotyczył Europejskiego Roku na rzecz Rozwoju. Chcemy uwrażliwić młodych ludzi na problemy współczesnego świata. Ośrodek Debaty Międzynarodowej Lublin

2 INNY... ARABSKI ŚWIAT Karolina Grochowicz-Stec Być może przymiotnik egzotyczny nie do końca wypada kojarzyć z tematem dzisiejszego artykułu, ale biorąc pod uwagę realia i wskazówki w zakresie dobrych manier, w tym konkretnym przypadku, wcale nie jest tak nie na miejscu. Albowiem bez odpowiedniej wiedzy i przygotowania możemy w krajach arabskich nie tylko popełnić poważne faux pas, ale także doznać szoku kulturowego! STRONA 2

3 INNY... ARABSKI ŚWIAT Nie sposób nie zauważyć, iż świat arabski jest odmienny, inny, szczególnie w oczach przeciętnego Europejczyka, w tym Polaka. Nie ukrywam, że w moim odczuciu również, dlatego też musiałam poczynić dosyć mocne rozeznanie, aby przygotować ten artykuł i zgromadzić interesujące, z punktu widzenia etykiety i relacji międzyludzkich, informacje. Co ciekawe, definicja arabskiego świata wcale nie jest taka jednoznaczna, a wydawałoby się, że od tego należy rozpocząć. Generalnie to swoisty mix ukształtowany przez wiele religii, choć zapewne większości z nas Arabowie kojarzą się z islamem. Natomiast zgodnie z informacjami zawartymi chociażby w Encyklopedii PWN: większość Arabów muzułmanów to sunnici, Arabowie szyici skupiają się w Jemenie, Iraku, Syrii i Libanie; Arabowie chrześcijanie (głównie obrządku wschodniego) mieszkają w Libanie, Syrii, Jordanii i Egipcie. Nie jest to zatem świat jednorodny i uniwersalny. Tym bardziej brak znajomości arabskich realiów, a szczególnie brak wiedzy na temat mentalności Arabów, może spowodować duże trudności w nawiązywaniu relacji. Co gorsza, taką ignorancją możemy narazić się na naruszenie norm obyczajowych, co może z kolei rodzić poważne konsekwencje, także prawne. Nieco przejaskrawionymi i z pewnością wywołującymi uśmiech na twarzy przykładem negatywnych skutków niewłaściwego zachowania są sceny pochodzące z filmu Seks w wielkim mieście część II (ale to tak z przymrużeniem oka). Przejdźmy zatem do krótkiego PORADNIKA DOTYCZĄCEGO REGUŁ ZACHOWANIA W KONTAKTACH Z ARABAMI: STRONA 3

4 INNY... ARABSKI ŚWIAT PIERWSZY KONTAKT Jest bardzo istotny, aczkolwiek ważne są w nim inne zachowania i gesty niż te oczekiwane w świecie zachodnioeuropejskim. Po pierwsze, warto zauważyć, iż kontakt wzrokowy nie jest wcale pożądany, a wręcz może w świecie arabskim wprawić w zakłopotanie. Po drugie, miejmy na uwadze, iż Arabowie bywają dosyć wylewni w powitaniach. Mianowicie, po wymianie powitania w postaci słów: Salam, bądź Salam Alejkum połączonego z uściskiem dłoni możemy spotkać się z dodatkowym gestem w postaci ułożenia dłoni na sercu. Ewentualnie, nie bądźmy zaskoczeni, gdy witający się z nami Arab położy swoją lewą dłoń na naszym prawym ramieniu, a następnie ucałuje w obydwa policzki. To dosyć popularne arabskie powitanie pomiędzy mężczyznami, choć współcześnie (szczególnie w sferze biznesowej) robi się bardziej europejsko i często powitanie kończy się na zwyczajnym podaniu ręki. Jednocześnie, gdy w otoczeniu znajdują się kobiety nie oczekujmy, iż Arab je nam przedstawi, tym bardziej na miejscu nie będzie czynienie w ich stronę gestu podania dłoni. Taki kontakt fizyczny stanowiłby bowiem złamanie obowiązujących zasad etykiety. Po trzecie, sam kontakt osobisty z Arabami, zwłaszcza w relacjach biznesowych jest niezwykle istotny. Co ciekawe, załatwianie z nimi interesów wymaga zaangażowania nie tylko zawodowego, ale i prywatnego, albowiem bardzo często rozmowa z arabskim przedsiębiorcą rozpocznie się od tematów rodzinnych. Jest to związane m.in.: z tradycją, która mocno podkreśla rolę i wagę rodziny, zatem warto być przygotowanym na dosyć osobiste pytania ze strony arabskich kontrahentów. STRONA 4

5 INNY... ARABSKI ŚWIAT ZNACZENIE RELIGII Myślę, że zdecydowana większość z nas jest świadoma faktu, iż religia pełni wyjątkową rolę w życiu Arabów, szczególnie muzułmanów. Trudno doszukiwać się zatem w arabskim świecie podziałów i odrębnego traktowania życia religijnego oraz np. zawodowego. Muzułmanin w trakcie pracy uda się zatem na modlitwę, a w trakcie spotkania z obcokrajowcami odmówi spożywania wieprzowiny i alkoholu (jednocześnie takie menu ze strony europejskiego gospodarza byłoby dużym nietaktem). Co więcej, w trakcie Ramadanu właściwie świat arabski niejako zatrzymuje się, albowiem różnorodne instytucje publiczne, prywatne przedsiębiorstwa, itp. schodzą na drugi plan ważniejsza jest zdecydowanie religia. Nie jest to więc dobry czas na sprawy biznesowe. Nie powinniśmy jednakże się temu dziwić, a świadomie uszanować. STRONA 5

6 INNY... ARABSKI ŚWIAT ROLA OBYCZAJU W krajach arabskich obyczaj w istotnym stopniu powiązany jest z wyznaniem to fakt. Przede wszystkim z perspektywy kobiety żyjącej w demokratycznym państwie najbardziej zaskakujące może wydawać się, iż kobiety muzułmanki są właściwie wykluczone z życia publicznego. Co więcej, także Europejki odwiedzające, np. Arabię Saudyjską, w towarzystwie swoich partnerów będą zupełnie ignorowane i nie będą traktowane poważnie w rozmowach. Uwaga Araba zawsze będzie skierowana w stronę drugiego mężczyzny. Generalnie, kobiety funkcjonują jedynie jako towarzyszki swoich mężów lub innych członków rodziny, co z zewnątrz może być odbierane jako nierówne traktowanie, innym słowy dyskryminacja. Jednocześnie mężczyźni muszą powstrzymywać się przed wszelkimi publicznymi wyrazami zainteresowania płcią piękną. Pocałunki, obściskiwania i jakiekolwiek inne czułości w miejscach publicznych są absolutnie zakazane, choć z drugiej strony ograniczony kontakt cielesny nie będzie dotyczył kontaktów pomiędzy samymi mężczyznami, których możemy zobaczyć trzymających się za dłonie, bądź jak już wskazałam wcześniej całujących się w policzki na powitanie. Odwiedzając kraje arabskie winniśmy mieć również baczenie na kwestię stosownego stroju oraz nagości. Szczególnie, jeśli zapragniemy zwiedzić meczet powinniśmy zaopatrzyć się w strój zasłaniający nogi i ramiona. Pamiętajmy też o mutaween czyli policji religijnej działającej w Arabii Saudyjskiej, strzegącej fundamentalnych praw szariatu w tym kwestii ubiorów. Ponadto nie sposób pominąć kwestię roli lewej dłoni w kulturze muzułmańskiej. Otóż, lewa dłoń traktowana jest jako nieczysta, stąd unikamy podawania nią czegokolwiek, albowiem taki gest zostanie odebrany jako obraza. STRONA 6

7 INNY... ARABSKI ŚWIAT PODEJŚCIE DO CZASU Ta sprawa przypomina mocno podejście Chińczyków (szerzej: MADE IN CHINA). Nie liczmy zatem specjalnie na punktualność arabskich kontrahentów. Spóźnianie się i przedłużanie czasu trwania spotkań jest tutaj na porządku dziennym. Nie pomoże nam też pośpieszanie Arabów i zmuszanie ich do podjęcia decyzji. Pamiętajmy, bowiem o wątku opisanym powyżej roli rodziny i jednocześnie kluczowym temacie small talk-ów w ramach nawiązywania relacji, także biznesowych. Na interesy przyjdzie odpowiedni czas. Cierpliwość i wyrozumiałość będą w tym wypadku nieocenione. I tak na zakończenie, w moim odczuciu, niemal każde podsumowanie w odniesieniu do etykiety międzynarodowej, szczególnie w kontekście innych religii i kultur, prawdopodobnie okaże się zbliżone. Pomimo dominującej multikulturowości warto mieć bowiem świadomość istniejących różnic i rozbieżności. Potwierdzeniem takiego podejścia niech będzie anegdota opowiadana ponoć wśród pracowników ONZ. Otóż, kiedyś organizacja ta przeprowadziła badanie, w którym zapytała o uczciwą opinię na temat rozwiązania problemu braku żywności w pewnych częściach naszego świata? Niestety jak się później okazało, nic z tego badania nie wyszło. Afrykanie nie znali słowa żywność, mieszkańcy Indii słowa uczciwy, Chińczykom trudno było zrozumieć co oznacza opinia, a Europejczykom brak Autor: Karolina Grochowicz-Stec - pasjonatka i ekspertka z dziedziny savoir - vivre oraz etykiety biznesu, autorka bloga Fotografie: Agata Pawłowska STRONA 7

8 RODM Lublin poleca XV Zjazd Szkolnych Klubów Europejskich Serdecznie zapraszamy nauczycieli, dzieci i młodzież ze szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych z województwa lubelskiego do udziału w piętnastym, jubileuszowym Zjeździe Szkolnych Klubów Europejskich. Zjazd odbędzie się w dniu 16 kwietnia 2015 r. o godz w Centrum Konferencyjnym Lublin Arena, które mieści się przy ulicy Stadionowej 1 (boczna ul. Krochmalnej). Tegoroczny Zjazd będzie dotyczył Europejskiego Roku na rzecz Rozwoju. Chcemy uwrażliwić młodych ludzi na problemy współczesnego świata. Ponadto naszym celem jest przekazanie informacji na czym polega pomoc rozwojowa i w jaki sposób jest ona realizowana. Na spotkanie zaprosimy organizacje, które realizują ciekawe projekty pomocowe w Afryce, Azji, a także w Europie Wschodniej. Ponadto w trakcie Zjazdu chcemy zorganizować spotkanie z opiekunami Szkolnych Klubów Europejskich poświęcone naszej dalszej współpracy. Autor : Andrzej Skórski STRONA 8

9 XV ZJAZD SKE Jedną z atrakcji spotkania będzie zwiedzanie nowo wybudowanego stadionu piłkarskiego, który jest jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Polsce, finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Szkoły, które zechcą wziąć udział w Zjeździe, wcześniej będą mogły skorzystać z warsztatów poświęconych Europejskiemu Rokowi na rzecz Rozwoju (liczba warsztatów jest ograniczona). Do wyboru będą następujące tematy: 1. Prawo do edukacji. 2. Chodźcie do szkoły! Scenariusz zajęć z edukacji globalnej. 3. Kraje bogate, kraje biedne. Do udziału w Zjeździe zapraszamy wszystkich uczniów wraz z opiekunami, którzy: działają w Szkolnych Klubach Europejskich, uczą się w klasach o profilu europejskim, humanistycznym oraz dziennikarskim, interesują się działaniami na rzecz integracji europejskiej. Autor : Andrzej Skórski STRONA 9

10 XV ZJAZD SKE Zgłoszenia do udziału w Zjeździe, a także chęć uczestnictwa w warsztatach, będą przyjmowane na specjalnym formularzu zgłoszeniowym, dostępnym na stronie pl/2015/012.php Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres rodm@rodm-lublin.pl Formularz można także wysłać faxem na numer lub przynieść osobiście do naszego biura, które mieści się na ul. Przechodniej 4 w Lublinie (Pałac Parysów, II piętro). Liczba miejsc jest ograniczona. O zakwalifikowaniu na Zjazd decyduje kolejność zgłoszeń. Organizatorami XV Regionalnego Zjazdu Szkolnych Klubów Europejskich są: Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Lublinie, Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct Lublin, Europejski Dom Spotkań Fundacja Nowy Staw Szczegółowe informacje można uzyskać dzwoniąc pod nr tel lub wysyłając na adres: rodm@rodm-lublin.pl. Osobą do kontaktu pozostaje Andrzej Skórski. Autor : Andrzej Skórski STRONA 10

11 Wizyta w Lublinie Minister Katarzyna Kacperczyk Z wizytą do Lublina przybyła Pani Katarzyna Kacperczyk, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Wizyta miała miejsce w dniu 11 marca 2015 r. Pani Minister towarzyszyła m.in. Agata Czyrsznic-Dobrowolska, Naczelnik Wydziału Wsparcia Wymiaru Samorządowego i Obywatelskiego Polskiej Polityki Zagranicznej, Departamentu Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Pierwszym punktem wizyty było spotkanie w lubelskim Ratuszu z Krzysztofem Żukiem, Prezydentem Miasta Lublin, Mariuszem Saganem, Dyrektorem Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin oraz Katarzyną Mieczkowską-Czerniak, Dyrektor Muzeum Lubelskiego w Lublinie. Autor : Andrzej Skórski STRONA 11

12 Minister Katarzyna Kacperczyk Następnie goście z Ministerstwa udali się do lubelskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która jest podstrefą Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK Mielec. Tam odwiedzili kilka podmiotów gospodarczych, które zdecydowały się przenieść swoją działalność do wyżej wspomnianej strefy. Kolejnym punktem wizyty były spotkania na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Pierwsze z nich odbyło się w gronie władz uczelni. Następnie Pani Minister przeprowadziła wykład, skierowany do studentów KUL, poświęcony polskiej dyplomacji ekonomicznej. Autor : Andrzej Skórski STRONA 12

13 Minister Katarzyna Kacperczyk Ostatnim punktem programu było spotkanie z wiodącymi firmami regionu lubelskiego, zorganizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie oraz Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów. Pani Minister zapewniła lubelskich przedsiębiorców o pomocy i wsparciu ze strony MSZ w kwestiach związanych z eksportem oraz importem towarów realizowanych przez podmioty z naszego regionu. Ponadto przedsiębiorcy zapoznali się z instrumentami dyplomacji ekonomicznej oraz planami działań MSZ w tym zakresie. Osoby przybyłe na spotkanie miały okazję do zaprezentowania swojej działalności oraz możliwość zadawania pytań Pani Minister. Atrakcją spotkania była prezentacja hybrydowego autobusu który w 100% jest zasilany prądem. Prace nad wspomnianym pojazdem były realizowane przez lubelską firmę Ursus. W spotkaniu wziął udział także Sławomir Sosnowski, Marszałek Województwa Lubelskiego. Zdjęcia ze spotkania z przedsiębiorcami dzięki uprzejmości Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie. Autor : Andrzej Skórski. STRONA 13

14 Środa z funduszami... Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Lublinie, działający przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubelskiego w Lublinie zaprosił nas do uczestnictwa w kolejnym już spotkaniu z cyklu Środa z funduszami dla społeczności lokalnych". Spotkanie odbyło się w dniu 4 marca 2015 r. w siedzibie Głównego Punktu Informacyjnego w Lublinie, przy ul. Stefczyka 3b. Jego celem było przybliżenie możliwości wsparcia społeczności lokalnych w nowym okresie programowania na lata W spotkaniu wzięli m.in. przedsiębiorcy oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych z województwa lubelskiego. Jednym z jego elementów było wystąpienie przedstawiciela naszego Ośrodka, który opowiedział o roli jaką pełni RODM Lublin w naszym województwie, a także o możliwościach aplikowania o środki, jakie oferuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Autor : Andrzej Skórski. STRONA 14

15 ul. Przechodnia 4, Lublin tel fax DESIGN BY STUDIO EM Zadanie dofinansowane ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne. Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów. i opiekunów projektów

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne. Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów. i opiekunów projektów Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów i opiekunów projektów Jacek Strzemieczny Spis treści: 1. PROJEKT EDUKACYJNY W GIMNAZJUM...5

Bardziej szczegółowo

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne. Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów i opiekunów projektów

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne. Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów i opiekunów projektów Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne Poradnik dla dyrektorów, szkolnych organizatorów i opiekunów projektów Jacek Strzemieczny Szanowni Państwo, Dyrektorzy i Nauczyciele Gimnazjów

Bardziej szczegółowo

GDYŃSKA DEBATA MŁODYCH

GDYŃSKA DEBATA MŁODYCH GDYŃSKA DEBATA MŁODYCH ORGANIZATOR: WSPÓŁORGANIZACJA I DOFINANSOWANIE: PARTNERZY DEBATY: PATRONAT: Prezydent Miasta Gdyni dr WOJCIECH SZCZUREK SPIS RZECZY 4 OD REDAKCJI ROZMOWA 5 DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA

Bardziej szczegółowo

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne

Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne Strona1 Strona2 Spis treści: 1. PROJEKT EDUKACYJNY W GIMNAZJUM...5 2. DLACZEGO PROJEKT EDUKACYJNY W GIMNAZJUM...7 2.1. Nowa podstawa programowa...7

Bardziej szczegółowo

Podstawy kształcenia ustawicznego. Poradnik. Prosta Sprawa KwalifikacjetoPodstawa.pl

Podstawy kształcenia ustawicznego. Poradnik. Prosta Sprawa KwalifikacjetoPodstawa.pl Prosta Sprawa KwalifikacjetoPodstawa.pl Poradnik Podstawy kształcenia ustawicznego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Prosta Sprawa Poradnik - Podstawy

Bardziej szczegółowo

RAPORT KRAJOWY Z PROGRAMU SZKOLENIA NT. ANTY-DYSKRYMINACJI I RÓŻNORODNOŚCI

RAPORT KRAJOWY Z PROGRAMU SZKOLENIA NT. ANTY-DYSKRYMINACJI I RÓŻNORODNOŚCI Helsińska Fundacja Praw Człowieka RAPORT KRAJOWY Z PROGRAMU SZKOLENIA NT. ANTY-DYSKRYMINACJI I RÓŻNORODNOŚCI Helsińska Fundacja Praw Człowieka Maj 2008 Zawartość niniejszej publikacji niekoniecznie odzwierciedla

Bardziej szczegółowo

Barbara Przybylska Związek Biur Porad Obywatelskich. Alina Wasilewska, Fundacja Batorego, program Obywatele dla Demokracji.

Barbara Przybylska Związek Biur Porad Obywatelskich. Alina Wasilewska, Fundacja Batorego, program Obywatele dla Demokracji. Zapis sesji "Rola poradnictwa prawnego i obywatelskiego w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce". VII Ogólnopolskie Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa, 15 września 2014 r Dzień dobry Państwu,

Bardziej szczegółowo

Prowadzenie wolontariatu w OPS

Prowadzenie wolontariatu w OPS ZWIĄZEK STOWARZYSZEŃ RAZEM W OLSZTYNIE Prowadzenie wolontariatu w OPS Olsztyn 2010 Projekt "Rozwój wolontariatu w Ośrodkach Pomocy Społecznej na terenie Warmii i Mazur" dofinansowany przez Samorząd Województwa

Bardziej szczegółowo

s top dyskryminacji ze względu na wiek

s top dyskryminacji ze względu na wiek s top dyskryminacji ze względu na wiek 02 03 à C o w i e m y o d y s k r y m i n a c j i z e w z g l ę d u n a w i e k? G ł o s e k s p e r t ó w, d o ś w i a d c z e n i a o s ó b s t a r s z y c h.

Bardziej szczegółowo

Inny Wrocław jest możliwy?

Inny Wrocław jest możliwy? Inny Wrocław jest możliwy? Inny Wrocław jest możliwy? Zielono-lewicowe koncepcje polityki miejskiej Zapis konferencji z dnia 6 sierpnia 2010 roku Redakcja: Michał Syska Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda

Bardziej szczegółowo

Masz więcej niż 50 lat? Zostań wolontariuszem!

Masz więcej niż 50 lat? Zostań wolontariuszem! Masz więcej niż 50 lat? Zostań wolontariuszem! WOLONTARIAT TO MOŻLIWOŚĆ WYKORZYSTANIA POSIADANEGO DOŚWIADCZENIA. TO TAKŻE WYJŚCIE Z OSAMOTNIENIA, WYPEŁNIENIE WOLNEGO CZASU I ZADOWOLENIE Z BYCIA POTRZEBNYM

Bardziej szczegółowo

Zrób to sam. Jak zostać badaczem społeczności lokalnej? Poradnik dla domów kultury

Zrób to sam. Jak zostać badaczem społeczności lokalnej? Poradnik dla domów kultury Zrób to sam Jak zostać badaczem społeczności lokalnej? Poradnik dla domów kultury Zrób to sam Zrób to sam Jak zostać badaczem społeczności lokalnej? Poradnik dla domów kultury Spis treści: Wstęp 7 1. Od

Bardziej szczegółowo

Raport Zbigniew Lasocik Emilia Rekosz-Cebula Łukasz Wieczorek. Handel ludźmi do pracy przymusowej: mechanizmy powstawania i efektywne zapobieganie.

Raport Zbigniew Lasocik Emilia Rekosz-Cebula Łukasz Wieczorek. Handel ludźmi do pracy przymusowej: mechanizmy powstawania i efektywne zapobieganie. Raport Zbigniew Lasocik Emilia Rekosz-Cebula Łukasz Wieczorek Handel ludźmi do pracy przymusowej: mechanizmy powstawania i efektywne zapobieganie. Zbigniew Lasocik Emilia Rekosz-Cebula Łukasz Wieczorek

Bardziej szczegółowo

Praca bez barier Jak POMÓC znaleźć pracę?

Praca bez barier Jak POMÓC znaleźć pracę? Tomasz przybysz-przybyszewski Praca bez barier Jak POMÓC znaleźć pracę? Publikacja wydana w ramach projektu Wsparcie osób niepełnosprawnych ruchowo na rynku pracy jest współfinansowana ze środków Unii

Bardziej szczegółowo

Warunki dla rozwoju przedsiębiorczości w powiecie kościerskim

Warunki dla rozwoju przedsiębiorczości w powiecie kościerskim Warunki dla rozwoju przedsiębiorczości w powiecie kościerskim Badanie realizowane na zlecenie: Badanie realizowane w partnerstwie z: Ul. Arkońska 6, 80-387 Gdańsk Tel.: +48 58 32 33 100 Faks: +48 58 30

Bardziej szczegółowo

dialog dialog z interesariuszami interesariuszami dialog dialog dialog interesariuszami interesariuszami interesariuszami

dialog dialog z interesariuszami interesariuszami dialog dialog dialog interesariuszami interesariuszami interesariuszami dialog z interesariuszami Jak rozmawiać, czyli jak usłyszeć i jak zostać wysłuchanym? dialog z dialog interesariuszami dialog z dialog z interesariuszami interesariuszami z interesariuszami Poradnik dla

Bardziej szczegółowo

Rozwój społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Opis dobrych praktyk

Rozwój społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Opis dobrych praktyk Rozwój społeczeństwa obywatelskiego w Polsce Opis dobrych praktyk Kraków 2010 Wydawca: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji ul. Szlak 73a, 31-153

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK KULTURA. uwaga na podmioty! red. Wojciech Kłosowski

KIERUNEK KULTURA. uwaga na podmioty! red. Wojciech Kłosowski uwaga na podmioty! KIERUNEK KULTURA uwaga na podmioty! red. Wojciech Kłosowski Mazowieckie Centrum kultury i Sztuki Warszawa 2012 Niniejsza książka ukazuje się w ramach projektu Kierunek Kultura 2012

Bardziej szczegółowo

NIEPEŁNOSPRAWNI SPRAWNI W PRAC Y

NIEPEŁNOSPRAWNI SPRAWNI W PRAC Y MOJA PRACA P O W I A T O W Y U R Z Ą D P R A C Y W P R Z E M Y Ś L U N R 1 ( 1 0 ) L U T Y 2 0 1 4 TEMAT WYDANIA NIEPEŁNOSPRAWNI SPRAWNI W PRAC Y SZKOLENIA GRUPOWE Prezentujemy szkolenia grupowe, które

Bardziej szczegółowo

Piotr Frączak, Maria Rogaczewska, Kuba Wygnański. Głos w dyskusji na temat wizji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce

Piotr Frączak, Maria Rogaczewska, Kuba Wygnański. Głos w dyskusji na temat wizji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce Piotr Frączak, Maria Rogaczewska, Kuba Wygnański Głos w dyskusji na temat wizji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce Luty 2005 1 SPIS TREŚCI DOKUMENTU Stan społeczeństwa obywatelskiego. Próba

Bardziej szczegółowo

Możliwości edukacyjne dla wolontariuszy-seniorów. Zarządzanie wymianami międzynarodowymi

Możliwości edukacyjne dla wolontariuszy-seniorów. Zarządzanie wymianami międzynarodowymi Rory Daly, Davide Di Pietro, Aleksandr Kurushev, Karin Stiehr i Charlotte Strümpel Możliwości edukacyjne dla wolontariuszy-seniorów. Zarządzanie wymianami międzynarodowymi Poradnik dla wolontariuszy-seniorów,

Bardziej szczegółowo

M AT E R I A Ł Y P O M O C N I C Z E D L A U C Z N I Ó W

M AT E R I A Ł Y P O M O C N I C Z E D L A U C Z N I Ó W M AT E R I A Ł Y P O M O C N I C Z E D L A U C Z N I Ó W m ł o d z i o b y w a t e l e d z i a ł a j ą Publikacja finansowana ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu Warszawa 2004 03 06 06

Bardziej szczegółowo

Polska pomoc rozwojowa

Polska pomoc rozwojowa Polska pomoc rozwojowa Niezależne badanie przeprowadzone przez organizacje pozarządowe Grupa Zagranica Warszawa 2007 Raport: Polska pomoc rozwojowa 1/35 Raport jest wynikiem pracy grupy roboczej ds. monitoringu

Bardziej szczegółowo

Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu

Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu 2050 Spis treści Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu 2050 str. 06 1. Wstęp 2. Polska

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Głąbicka. Praca socjalna z uchodźcami, emigrantami w środowisku lokalnym

Katarzyna Głąbicka. Praca socjalna z uchodźcami, emigrantami w środowisku lokalnym 3 Katarzyna Głąbicka Praca socjalna z uchodźcami, emigrantami w środowisku lokalnym 1 Nowa Praca Socjalna Katarzyna Głąbicka Praca socjalna z uchodźcami, emigrantami w środowisku lokalnym Warszawa 2014

Bardziej szczegółowo

Inny w polskiej szkole

Inny w polskiej szkole Inny w polskiej szkole poradnik dla nauczycieli pracujących z uczniami cudzoziemskimi Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy ul. Górskiego 7 00-033 Warszawa www.edukacja.warszawa.pl e-mail: edukacja@um.warszawa.pl

Bardziej szczegółowo

Długofalowa polityka rozwoju wolontariatu w Polsce

Długofalowa polityka rozwoju wolontariatu w Polsce Długofalowa polityka rozwoju wolontariatu w Polsce Opracował Zespół: Magdalena Arczewska Grzegorz Całek Ewa Gliwicka Filip Pazderski Wojciech Rustecki i Kamil Bobek DPP MPiPS Warszawa, czerwiec 2011 Spis

Bardziej szczegółowo

POMOC W DOBROWOLNYM POWROCIE Z POLSKI. Zasady i praktyka

POMOC W DOBROWOLNYM POWROCIE Z POLSKI. Zasady i praktyka POMOC W DOBROWOLNYM POWROCIE Z POLSKI Zasady i praktyka Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji IOM wyznaje zasadę, że uporządkowane migracje z poszanowaniem praw człowieka przynoszą korzyści zarówno osobom

Bardziej szczegółowo