Zbrodnia katyńska teka edukacyjna przygotowana przez krakowski oddział IPN poświęcona zbrodni katyńskiej.

Transkrypt

1 Katyń wybór materiałów źródłowych ze zbiorów Biblioteki Pedagogicznej w Wałbrzychu oraz materiałów online 14 listopada 2007 r. polski Sejm ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Dzień Pamięci obchodzony jest w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku, kiedy to Michaił Gorbaczow przekazał gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu listy przewozowe NKWD z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie oraz spis jeńców obozu w Starobielsku. Poniżej zaprezentowano zestawienie bibliograficzne dotyczące zbrodni katyńskiej : wydawnictwa zwarte za lata oraz artykuły z czasopism za lata Materiały dostępne (bezpośrednio lub w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych) w Dolnośląskiej Bibliotece Pedagogicznej we Wrocławiu, bibliotekach filialnych i dolnośląskich bibliotekach pedagogicznych będących w zespołach z powiatowymi ośrodkami doradztwa pedagogicznego. Przedstawiono również linki do stron ze scenariuszami, które pomogą nauczycielom przygotować lekcje i uroczystości o zbrodni katyńskiej. Zbrodnia katyńska teka edukacyjna przygotowana przez krakowski oddział IPN poświęcona zbrodni katyńskiej. Zawiera : materiały dla nauczyciela (scenariusze lekcji, ćwiczenia, projekt edukacyjny wyprawy katyńskiej, przykładowe tematy esejów, bibliografia) materiały dla ucznia (tablice synchronistyczne, biogramy, słownik pojęć, wybór teksów, bibliografia) karty (materiały ikonograficzne, mapki) Scenariusze lekcji, apeli, uroczystości szkolnych ze stron www : 1.Scenariusz akademii upamiętniającej 70 rocznicę zbrodni smoleńskiej i tragedii smoleńskiej Scenariusz akademii połączonej z prezentacją - w rocznicę zbrodni katyńskiej. 1

2 3. Scenariusz apelu upamiętniającego zbrodnię katyńską Katyń przebaczyć tak, zapomnieć nie : scenariusz wieczornicy poświęconej zbrodni katyńskiej Scenariusz akademii z rocznicy wydarzeń w Katyniu Katyń - Pamiętamy. %E2%80%9Ekatyn-pamietamy%E2%80%9D,90 6.Scenariusz upamiętniający 70 rocznicę zbrodni katyńskiej Program z okazji rocznicy zbrodni katyńskiej : scenariusz imprezy Prawdy nie można rozstrzelać : scenariusz akademii upamiętniającej 65 rocznicę zbrodni katyńskiej Prawdy nie można rozstrzelać : scenariusz akademii upamiętniającej zbrodnię katyńską Manipulacja prawdą w systemie państw totalitarnych na przykładzie kłamstwa katyńskiego : scenariusz lekcji dla uczniów III klasy gimnazjum lub liceum Scenariusz apelu upamiętniającego rocznicę zbrodni katyńskiej. Wydawnictwa zwarte Zestawienie bibliograficzne. 1. Abarinow Wladimir : Oprawcy z Katynia. Kraków : Wydawnictwo "Znak", ISBN Basak Adam : Historia pewnej mistyfikacji : zbrodnia katyńska przed Trybunałem Norymberskim. Wrocław : Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, ISBN Dostępność : Wrocław, Strzelin, Trzebnica, 3. Bujak Adam : Hołd katyński [et al.]. Kraków : Biały Kruk, ISBN Dostępność : Strzelin 4. Golgota Wschodu : materiały pomocnicze dla nauczycieli w 60. rocznice zbrodni w Katyniu : konkurs szkolny. [Oprac. zesp. pod kier. Wojciecha Książka w składzie K. Kawecki et al.] ; Ministerstwo Edukacji Narodowej. Warszawa : [MEN], ISBN

3 Dostępność : Wrocław, Bolesławiec, Dzierżoniów, Głodów, Góra, Jelenia Góra, Strzelin, Wałbrzych, Zgorzelec, Złotoryja 5. Kadell Franz: Kłamstwo katyńskie : historia pewnej manipulacji : fakty, dokumenty, świadkowie. Wrocław : Wydawnictwo Dolnośląskie, cop ISBN Dostępność : Wołów 6. Katyń - dokumenty ludobójstwa : dokumenty i materiały archiwalne przekazane Polsce 14 października 1992 r. Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk. Warszawa : ISP. PAN, ISBN Katyń : lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków Starobielsk.Oprac. Andrzej Leszek Szcześniak. [Wyd. 2]. Warszawa : "Alfa", ISBN Dostępność : Wrocław, Jawor, Głogów, Kamienna Góra, Legnica, Lubań, Lublin, Lwówek Śl., Oleśnica, Świdnica, Wałbrzych, Wołów, Ząbkowice Śl., Złotoryja 8. Katyń : problemy i zagadki. [Red. Jerzy Jacki]. Warszawa : "Pomost", (Zeszyty Katyńskie ; nr 1 ). Dostępność : Wrocław, Jelenia Góra, Legnica, Wałbrzych, Wołów 9. Katyń w literaturze : międzynarodowa antologia poezji, dramatu i prozy Oprac. Jerzy R. Krzyżanowski. Wyd. 3, poszerz. Lublin : "Norbertinum", ISBN Dostępność : Bolesławiec, Jelenia Góra 10. Katyń : zbrodnia nieukarana. Red. nauk. Krzysztof Komorowski. Warszawa ; Piekary Śląskie : ZP Grupa Sp z o.o., ISBN Dostępność : Wałbrzych 11. Kisielewski Tadeusz A. : Katyń : zbrodnia i kłamstwo. Poznań : Dom Wydawniczy Rebis, ISBN Dostępność : Wrocław, Legnica, Oleśnica, Oława, Trzebnica, Ząbkowice Śl., Złotoryja 12. Kunert Andrzej Krzysztof : Katyń - ocalona pamięć. Warszawa : Świat Książki, ISBN Dostępność : Głogów, Oława, Trzebnica 13. Lebiediewa Natalia : Katyń : zbrodnia przeciwko ludzkości. Wyd.2. Warszawa : "Bellona", ISBN Dostępność : Lwówek Śl. 14. Łojek Bożena [et al.] : Muzeum Katyńskie w Warszawie.[Ministerstwo Obrony Narodowej. Departament Społeczno-Wychowawczy, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Warszawa : Agencja Wydawnicza CB Andrzej Zasieczny, ISBN Maciszewski Jarema : Katyń : wydrzeć prawdę. Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora. Wyd. 2 popr. Pułtusk : Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora, ISBN Dostępność : Zgorzelec 3

4 16. Mackiewicz Józef : Katyń - zbrodnia bez sadu i kary. Warszawa : "Antyk" : Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej [etc.], 1997 (Zeszyty Katyńskie, ; nr 7. ). ISBN (NKHBZK) ISBN X ("Antyk") Dostępność : Trzebnica 17. Materski Wojciech : Katyń... nasz ból powszedni. Warszawa : Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej : Oficyna Wydawnicza "Rytm", cop ISBN Dostępność : Trzebnica 18. Mularczyk Andrzej : Post mortem : Katyń : opowieść filmowa. Wyd. 2. Warszawa : Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, ISBN Dostępność : Trzebnica 19. Paul Allen : Katyń : stalinowska masakra i tryumf prawdy. Wyd. uzup. Warszawa : Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa : "Świat Ksiązki" Bertelsmann Media, ISBN Dostępność : Bolesławiec, Legnica, Świdnica, Wołów 20. Przewoźnik Andrzej : Katyń : cmentarze katyńskie. Wyd. 2. uzup. Warszawa : Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, ISBN Dostępność : Wołów 21. Przewoźnik Andrzej : Adams Jolanta : Zbrodnia katyńska : mord, kłamstwo, pamięć. Kraków : Wydawnictwo Literackie, ISBN Dostępność : Oława 22. Rozstrzelani w Katyniu : alfabetyczny spis 4410 jeńców polskich z Kozielska rozstrzelanych w kwietniu-maju 1940, według źródeł sowieckich, polskich i niemieckich.[maria Skrzyńska-Plawińska - red. i koordynacja całości.]. Warszawa : "Karta", ISBN Skarżyński Kazimierz : Katyń : raport Polskiego Czerwonego Krzyża. Instytut Józefa Piłsudskiego w Kraju. -- Warszawa : Oficyna Wydawnicza "Pokolenie", Dostępność : Wrocław 24. Skoczylas Jerzy : Katyń. Warszawa : Wydawnictwo Edipresse Polska, ISBN Dostępność : Jelenia Góra 25. Szcześniak Andrzej Leszek : Katyń : tło historyczne, fakty, dokumenty. Warszawa : Wydaw. "Afa", ISBN Dostępność : Wrocław, Bolesławiec, Głogów, Góra, Jawor, Kłodzko, Legnica, Lubań, Lubin, Lwówek Śl.., Milicz, Oleśnica, Strzelin, Trzebnica, Wołów, Ząbkowice Śl., Zgorzelec, Złotoryja 26. Szcześniak Andrzej Leszek : Katyń : relacje, wspomnienia, publicystyka Warszawa : "Alfa" ISBN Dostępność : Wrocław, Bolesławiec, Jawor, Jelenia Góra, Legnica, Lubań, Lubin, Oleśnica, Oława, Strzelin, Trzebnica, Wałbrzych, Wołów, Złotoryja 27. Szcześniak Andrzej Leszek : Katyńska zbrodnia.wyd. 2. Radom : Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, ISBN

5 Multimedia 28. Trznadel Jacek : Powrót rozstrzelanej armii : Katyń - fakty, rewizje, poglądy. Komorów : Wydawnictwo ANTYK Marcin Dybowski, [1994]. ISBN X. Dostępność : Góra, Legnica, Lwówek Śl., Złotoryja 29. Wawrzonek Władysław Roman, Wawrzonek Marek : Zbrodnia katyńska i jej "białe plamy".łódź : Wydawnictwo Interdruk, ISBN Dostępność : Trzebnica 30. Wilamowski Jacek : Kłamstwo stulecia : w cieniu Katynia. Warszawa : Agencja Wydawnicza CB Andrzej Zasieczny, [2003]. ISBN ISBN Dostępność : Wrocław 31. Zawodny Janusz Kazimierz : Katyń. 2 wyd. pol. (1 krajowe). Lublin ; Paris : Editions Spotkania, Dostępność : Wrocław, Góra, Jawor, Jelenia Góra, Kamienna Góra, Legnica, Strzelin 32. Zbrodnia katyńska : dokumenty i publicystyka. Wybór, wstęp i oprac. Józef Czmut. Warszawa : Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, ISBN Dostępność : Bolesławiec, Jawor, Legnica, Wałbrzych 1. Lekcja katyńska [Dokument elektroniczny] [Red. prowadzący Andrzej Dusiewicz]. ][CD- ROM] Multimedia. Warszawa : Nowa Era, Płyta zawiera scenariusze lekcji, fragmenty filmu "Katyń", wywiady z twórcami i aktorami oraz fragmenty filmu dokumentalnego "Zbrodnia katyńska". ISBN (broszura) ISBN (CD-ROM) 2. Pamat' i bol' Katyni [Film] =Pamięć i ból Katynia. Reż. A. Marinczenko, A. Figanow. [1 dysk optyczny]. [Warszawa : Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych], Film mówi o trudnym dochodzeniu do prawdy o sowieckim ludobójstwie. Ten wstrząsający i obiektywny dokument ukazuje m.in., jak hitlerowcy i sowieci informowali o zbrodni katyńskiej, pokazuje "uroczystości" w Moskwie po podpisaniu paktu Ribbentrop - Mołotow, ekshumacje w Katyniu w 1991 roku. Film nakręcono w oparciu o materiały prokuratury generalnej w Warszawie i w Moskwie. Po raz pierwszy pokazano przesłuchania przez prokuraturę rosyjska funkcjonariuszy NKWD odpowiedzialnych za zbrodnie w Katyniu, Starobielsku i Ostaszkowie. 3. Polska w ogniu Katyń [Film] : historia, edukacja europejska, edukacja regionalna, edukacja czytelnicza i medialna. Reż. Wojciech Pacyna. [1 kas. wiz. VHS]. Warszawa : Telewizja Polska S. A. : Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Zawiera: Atmosfera wojny polsko- radzieckiej 1939 ; Kalendarium wydarzeń styczeń - kwiecień Dwa filmy dokumentalne przedstawiają historie polskich oficerów uwiezionych w radzieckich obozach jenieckich, a następnie zamordowanych w obozach Katynia, Ostaszkowa, Starobielska. Artykuły z czasopism 1. Adamska Jolanta : "Leżą tam wszyscy jeńcy" : jak Polacy dowiedzieli się o zbrodni. Tygodnik Powszechny. 2007, nr 38, dod. s Zbrodnia dokonana na polskich oficerach w kwietniu 1940 r. w Katyniu przez władze sowieckie. 5

6 2. Baliszewski Dariusz : Zbrodnia zakłamania. Wprost. 2006, nr 11, s. [64]-66 Zbrodnia w Katyniu. Stosunek narodu rosyjskiego do zbrodni. 3. Baliszewski Dariusz : Ucieczka z Katynia. Wprost , nr 16, s Katyń. Czy możliwa była ucieczka z miejsca zbrodni? 4. Bosak Adam : Problem ludobójstwa "kulturalnego" a spor polsko-rosyjski o kwalifikacje prawna zbrodni katyńskiej. Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótką. 2009, nr 2/3, s. [429] Chojnacka Anna : "Prawdy nie można rozstrzelać" : scenariusz akademii upamiętniającej 65. rocznice zbrodni katyńskiej. Wychowawca. 2005, nr 4, s Grzebyk Patrycja : Mord katyński - problematyka kwalifikacyjna : (w związku z artykułem Karola Karskiego). Sprawy Międzynarodowe. 2011, nr 2, s Polem. z : Mord katyński jako zbrodnia ludobójstwa w świetle prawa międzynarodowego / Karol Karski. Sprawy Międzynarodowe 2011, nr 2, s Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r. Selektywne ludobójstwo. Pojecie części grupy. Czy czyny popełnione przed rokiem 1951 można zaliczyć do zbrodni ludobójstwa. Hierarchia zbrodni międzynarodowych. 7. Kaczyński Lech : Wolność i prawda : przemówienie przygotowane przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego na uroczystości 10 kwietnia 2010 roku Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowe j. 2010, numer specjalny, s. 3-9 Zbrodnia w Katyniu dokonana na jeńcach polskich przez władze radzieckie r. 8. Kalbarczyk Sławomir, Wasilewski Witold : Nieprzedawnione ludobójstwo. rozm. przepr. Barbara Polak. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2010, nr 4, s rocznica Zbrodni Katyńskiej. Wymordowano ponad 25 tys. polskich oficerów. 9. Kamola Zofia :,,Katyń - Golgota Wschodu'' : scenariusz apelu poświeconego rocznicy Zbrodni Katyńskiej. Poradnik Bibliotekarza , [nr] 11, s Karski Karol: Mord katyński jako zbrodnia ludobójstwa - w odpowiedzi na polemikę Patrycji Grzebyk. Sprawy Międzynarodowe. 2011, nr 2, s Polem. z : Mord katyński - problematyka kwalifikacyjna : (w związku z artykułem Karola Karskiego) / Patrycja Grzebyk. Sprawy Międzynarodowe. 2011, nr 2, s Uwagi polityczno-prawne. Uwagi historyczno-prawne. Fakty. Uwagi ściśle prawne. 11. Karski Karol : Mord katyński jako zbrodnia ludobójstwa w świetle prawa międzynarodowego. Sprawy Międzynarodowe. 2011, nr 2, s Pojecie ludobójstwa. Zarys stanowiska doktryny w przedmiocie prawnomiedzynarodowej kwalifikacji zbrodni katyńskiej. Polityka władz ZSRR wobec Polaków i narodu polskiego. 12. Klecel Marek : Pisarze ścigani za Katyń. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2010, nr 4, s Ferdynand Goethel, Jan Emil Skiwski - z Warszawy i Jozef Mackiewicz z Wilna. Wzięli udział w delegacjach organizowanych przez Niemców w 1943 r. dla polskich rzeczoznawców sadowych i medycznych oraz przedstawicieli PCK. Byli świadkami ekshumacji grobów katyńskich. 13. Kowal Paweł : Jak to powiedzieć. Polityka. 2010, nr 14, s Ujawnianie zbrodni katyńskiej przez Wojciecha Jaruzelskiego i Michaiła Gorbaczowa. 6

7 14. Kurtyka Janusz : Katyń. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowe. 2010, numer specjalny, s Zbrodnia katyńska - kwiecień 1940 r. 15. Laskowski Witold : Amnezja Putina. Wprost. 2004, nr 33, s. [78]-82 Stosunek współczesnych Rosjan do zbrodni katyńskiej. 16. Lubiejewska Katarzyna : "Już wolno mówić..." : scenariusz przedstawienia poświeconego rocznicy zbrodni katyńskiej. Wychowawca , nr 4, s Paul Allen : Kłamstwo katyńskie. Wprost. 2006, nr 14, s. 78-[80] Stosunek aliantów do zbrodni katyńskiej. Tekst jest fragmentem książki Allena Paula "Katyń. Stalinowska masakra i triumf". 18. Persak Krzysztof Ekshumacje katyńskie : prace archeologiczno-ekshumacyjne w Charkowie, Katyniu i Miednoje w latach i ich wyniki. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2010, nr 4, s Piotrowski Andrzej J. : By czas nie zaćmił i niepamięć : lekcja biblioteczna. Biblioteka - Szkolne Centrum Informacji. 2010, nr 2, s Zajęcia dla kl. III liceum ogólnokształcącego poświecone jednemu z najwybitniejszych polskich pisarzy współczesnych, który zajmował się wyjaśnianiem zbrodni katyńskiej. Temat: Skazany na niebyt - Jozef Mackiewicz. 20. Pomianowski Jerzy : Ostatnia zagadka Katynia : dlaczego Stalin i Beria zostawili ślady zbrodni na piśmie. Polityka. 2000, nr 15, s , Kwiecień 1940 r. 21. Przewoźnik Andrzej : Nieznany bohater : Kazimierz Skarżyński : człowiek, który pierwszy opowiedział Polakom o Katyniu. Tygodnik Powszechny. 2007, nr 38, dod. s Zbrodnia dokonana na polskich oficerach w kwietniu 1940 r. w Katyniu przez władze sowieckie. 22. Puzynina Jadwiga : Katyń: słowo symbol. Więź. 1995, nr 6, s Zbrodnia katyńską i jej odbicie w kulturze polskiej. 23. Rauch, Małgorzata, Swiderska Bogumiła : Nie dajcie pogrzebać prawdy (rocznica zbrodni katyńskiej - scenariusz). Wychowawca. 1997, nr 3, s Andrzej Romanowski : Ziemia wydaje prochy : rocznica katyńska. Tygodnik Powszechny. 1995, nr 15, s. 1, 8-9 Zbrodnie wojenne w Katyniu. 25. Sychowicz Krzysztof : Bezpieka wobec odradzania się pamięci Katynia. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2010, nr 4, s Pamięć o polskich oficerach pomordowanych podczas II wojny światowej przez Sowietów. Polska - lata 80-te i zaangażowanie środowisk opozycyjnych, głownie KPN oraz Kościoła rzymskokatolickiego w upublicznienie tematu Zbrodni Katyńskiej. 26. Wasilewski Witold : Dlatego, ze byli Polakami : 67. rocznica Zbrodni Katyńskiej. Przegląd Oświatowy. 2007, nr 7, s Wasilewski Witold : Katyń sowieckie ludobójstwo na Polakach. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2007, nr 1/2, s

8 Ludobójstwo w prawie międzynarodowym. Ludobójstwo i Katyń w Norymberdze. Problem "działania prawa wstecz". Pojecie "genocide" Rafała Lemkina. Przebieg i charakter zbrodni katyńskiej. Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 9 XII 1948 r. (fragmenty). 28. Wasilewski Witold : Zachód a Katyń. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. 2010, nr 4, s Stosunek USA i pastw zachodnioeuropejskich do Zbrodni Katyńskiej. 29. Wolsza Tadeusz : Katyń - wołanie o prawdę. Mówią Wieki. 2010, nr 4, s Stosunek Niemców, Sowietów i Wielkiej Brytanii do kwestii wyjaśnienia zbrodni katyńskiej. 30. Woltmann Ewa : "Tylko guziki nieugięte" : scenariusz szkolnego programu artystycznego. Wychowawca. 2008, nr 2, s Scenariusz przedstawienia poświęconego rocznicy zbrodni katyńskiej - na podstawie publikacji "Katyń w literaturze" (I miejsce w ramach konkursu "Korzenie i skrzydła, czyli o patriotyzmie"). 31. Wrońska Jadwiga : Katyń - Golgota wschodu : montaż słowno -muzyczny upamiętniający 70. rocznice zbrodni katyńskiej. Wychowawca. 2010, nr 4, s Zielonka Jolanta : Pamiętamy: Katyń 1940-Smolensk 2010 : (scenariusz uroczystości upamiętniającej 72. rocznice Zbrodni Katyńskiej i 2. rocznice tragedii lotniczej w Smoleńsku). Wszystko dla Szkoły. 2012, nr 7/8, s Oprac. Lidia Sakowicz DBP we Wrocławiu Filia w Wałbrzychu. 8