ENINA. Andrzej Łuczak ul. Łanowa 21/ Poznań NIP: REGON: tel

Transkrypt

1 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE RAPORTU ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA INWESTYCJI POLEGAJĄCEJ NA BUDOWIE FARMY WIATROWEJ PAWŁOWO SKŁADAJĄCEJ SIĘ Z CZTERDZIESTU JEDEN TURBIN WIATROWYCH, POŁOŻONEJ NA TERENIE GMINY BUDZYŃ, w obrębach ewidencyjnych wsi: Grabówka, Wyszyny, Prosna, Ostrówki, Wyszynki, Nowa Wieś Wyszyńska, Bukowiec i Sokołowo Budzyńskie, powiat chodzieski, woj.. ENINA Andrzej Łuczak ul. Łanowa 21/ Poznań NIP: REGON: tel E163/2012 Poznań, luty 2013

2 Wykonawca Zamawiający Obiekt badań ENINA Andrzej Łuczak NIP Relax Wind Park III Sp. z o.o. ul. Postępu 17B Warszawa Gmina Budzyń Nr projektu E163/2012 Autor Wersja 1 Data mgr Andrzej Łuczak prof. dr hab. Piotr Tryjanowski mgr inż. Ewelina Świerkowska mgr Joanna Magdalińska

3 Spis treści 1 Cel opracowania Opis planowanego przedsięwzięcia Kumulowanie się oddziaływań przedsięwzięć na analizowanym obszarze Opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko Opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia Opis analizowanych wariantów Oddziaływanie na środowisko analizowanych wariantów Klimat akustyczny Powierzchnia ziemi Wody powierzchniowe i podziemne Powietrze Pole i promieniowanie elektromagnetyczne Warunki życia i zdrowie ludzi Flora i fauna Krajobraz, krajobraz kulturowy i zabytki Dobra materialne Analiza możliwości wystąpienia poważnej awarii i wpływ jej skutków na środowisko Analiza możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko Uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu Znaczące oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko i metodyka prognozowania Zapobieganie, ograniczanie i kompensacja przyrodnicza negatywnych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko Porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy Prawo ochrony środowiska Analiza potrzeby ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania... 42

4 14 Analiza możliwych konfliktów społecznych Monitoring przedsięwzięcia Monitoring przedinwestycyjny Monitoring na etapie budowy Monitoring na etapie eksploatacji Wskazanie trudności w opracowaniu raportu Spis tabel Tab. 1. Odległość poszczególnych turbin od najbliższych terenów chronionych akustycznie.. 7 Tab. 2. Wykaz działek, na których zostaną zlokalizowane turbiny wiatrowe wraz ze współrzędnymi w układzie PUWG Tab. 3. Wykaz przykładowych turbin wiatrowych o parametrach spełniających kryteria dla przedmiotowej Inwestycji Spis rycin Ryc. 1. Lokalizacja turbin wiatrowych i stacji GPZ (2 koncepcje) FW Pawłowo w gminie Budzyń na mapie topograficznej oraz ścieżka prawdopodobnego przebiegu linii kablowej lub napowietrznej 110kV do działki w Sypniewie (FW Margonin) Ryc. 2. Położenie FW Pawłowo w gminie Budzyń względem inwestycji zlokalizowanych w gminach Margonin, Gołańcz i Chodzież Ryc. 3. Strefy widoczności poszczególnych farm wiatrowych Ryc. 4. Liczba turbin widoczna z poszczególnych miejsc w terenie oddziaływanie skumulowane z istniejącymi w okolicy inwestycjami Ryc. 5. Położenie FW Pawłowo w gminie Budzyń względem GZWP nr Ryc. 6. Położenie planowanej inwestycji względem obszarów chronionych oraz korytarzy ekologicznych o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym Ryc. 7. Lokalizacja turbin FW Pawłowo w gminie Budzyń względem strefy stanowisk archeologicznych Ryc. 8. Pierwszy wariant lokalizacyjny planowanej farmy wiatrowej Ryc. 9. Drugi wariant lokalizacyjny planowanej inwestycji - wariant inwestorski wybrany do realizacji Ryc. 10. Widoczność turbin FW Pawłowo-Budzyń w zależności od miejsca obserwacji... 35

5 1 Cel opracowania W niniejszym dokumencie podsumowano informacje zawarte w raporcie o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie Farmy Wiatrowej Pawłowo na terenie gminy Budzyń wraz z infrastrukturą towarzyszącą ( FW Pawłowo ). Inwestycja została zaliczona do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których wykonanie raportu o oddziaływaniu na środowisko może być wymagane. Raport jest jednym z elementów postępowania, którego rezultatem powinno być uzyskanie przez inwestora decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, której posiadanie jest niezbędne do rozpoczęcia starań o pozwolenie na budowę. 2 Opis planowanego przedsięwzięcia Przedmiotowe przedsięwzięcie polega na budowie parku elektrowni wiatrowych pod nazwą Farma Wiatrowa Pawłowo na terenie gminy Budzyń wraz z infrastrukturą towarzyszącą. W wariancie proponowanym przez Inwestora do realizacji rozpatrywana jest budowa 41 elektrowni wiatrowych o mocy do 2 MW każda i mocy całego zespołu do 82 MW. Projektowany park elektrowni wiatrowych zlokalizowany będzie w północnej części gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi: Grabówka, Wyszyny, Prosna, Ostrówki, Wyszynki, Nowa Wieś Wyszyńska, Bukowiec i Sokołowo Budzyńskie, w powiecie chodzieskim, województwo. Na pełen zakres inwestycji składać się będą następujące elementy: 41 elektrowni wiatrowych; drogi dojazdowe, poszerzenia dróg, zjazdy, poszerzenia zjazdów, place montażowe/manewrowe/składowe; podziemne połączenia elektroenergetyczne SN pomiędzy elektrowniami; teletechniczna podziemna instalacja światłowodowa; wyprowadzenie mocy podziemnym kablem SN do abonenckiej stacji transformatorowej. Planowana stacja transformatorowa GPZ będzie zlokalizowana w odległości ok. 2 km od terenu farmy wiatrowej, jednakże na obecnym etapie inwestycji jej dokładna lokalizacja nie jest jeszcze znana. W związku z powyższym budowa stacji GPZ, jej podłączenia kablowego do farmy wiatrowej oraz sposób przyłączenia do krajowego systemu elektroenergetycznego (linia kablowa lub napowietrzna 110kV przechodząca przez teren działki w Sypniewie) zostaną objęte odrębną procedurą OOŚ po wyborze konkretnego wariantu lokalizacyjnego. Najbardziej prawdopodobne położenie planowanej stacji transformatorowej przedstawiono na Ryc. 1 (2 koncepcje lokalizacyjne).

6 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 1. Lokalizacja turbin wiatrowych i stacji GPZ (2 koncepcje) FW Pawłowo w gminie Budzyń na mapie topograficznej oraz ścieżka prawdopodobnego przebiegu linii kablowej lub napowietrznej 110kV do działki w Sypniewie (FW Margonin). Grabówka, Wyszyny, Prosna, Ostrówki, Wyszynki, Nowa Wieś Wyszyńska, Bukowiec i Sokołowo Budzyńskie, powiat chodzieski, woj.

7 Inwestor posiada ważne techniczne warunki przyłączenia na 120 MW łącznie z dwóch Farm Wiatrowych Pawłowo w gminie Gołańcz i Budzyń (w tym 79,5 MW z FW Pawłowo - Gołańcz i 40,5 MW z FW Pawłowo - Budzyń). W przyszłości inwestor będzie starał się o zwiększenie możliwości wyprowadzenia energii z FW Pawłowo Budzyń do krajowej sieci elektroenergetycznej do 82 MW. Przewidywana roczna produktywność całego parku wiatrowego wyniesie ok MWh. Odległości poszczególnych turbin od najbliższej istniejącej zabudowy zagrodowej w wariancie inwestycyjnym zostały przedstawione w Tab. 1. Tab. 1. Odległość poszczególnych turbin od najbliższych terenów chronionych akustycznie Turbina Odległość od najbliższych terenów chronionych akustycznie (m) D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D

8 Turbina Odległość od najbliższych terenów chronionych akustycznie (m) D D D D D D D D D D D D D D D D W Tab. 2 wskazano działki, na których planowana jest lokalizacja elektrowni wiatrowych oraz działki znajdujące się w zasięgu śmigieł turbin. Tab. 2. Wykaz działek, na których zostaną zlokalizowane turbiny wiatrowe wraz ze współrzędnymi w układzie PUWG Nr Turbiny Y (PUWG 92) X (PUWG 92) KW Nr działki Powierzchnia [ha] Obręb D /1 2,8600 Grabówka NIE D /3 1,7000 Grabówka TAK D ,9900 Wyszyny NIE D /2 1,2663 Wyszyny NIE D /1 2,0000 Wyszyny NIE D ,9700 Wyszyny NIE D /4 6,0868 Wyszyny NIE Objęte D NIE ,7000 Wyszyny D NIE D ,7800 Prosna NIE D ,0400 Prosna NIE D /1 13,4457 Prosna NIE D /5 24,3518 Ostrówki NIE D /2 12,7987 Ostrówki NIE MPZP

9 Nr Turbiny Y (PUWG X (PUWG KW Nr działki Powierzchnia [ha] Obręb Objęte MPZP 92) 92) D CH 165 8,5400 Prosna NIE D ,4200 Prosna NIE D /2 61,2941 Wyszynki NIE D /1 27,9800 Nowa Wieś TAK Wyszyńska D Nowa Wieś TAK ,4900 D Wyszyńska D /5 24,3159 Nowa Wieś NIE Wyszyńska D ,6358 Bukowiec NIE D TAK ,6982 Bukowiec D D TAK ,3071 Bukowiec D D TAK /6 84,8316 Bukowiec D D /1 18,2100 Nowa Wieś NIE Wyszyńska D TAK /1 35,8755 Bukowiec D D /4 1,7300 Nowa Wieś NIE Wyszyńska D ,8200 Nowa Wieś NIE Wyszyńska D /5 31,5477 Bukowiec NIE D /2 11,5917 Prosna NIE D ,7000 Prosna NIE D ,3000 Sokołowo TAK Budzyńskie D /1 20,3500 Sokołowo NIE Budzyńskie D ,2300 Sokołowo NIE Budzyńskie D /1 9,8200 Sokołowo NIE Budzyńskie D ,9600 Sokołowo NIE Budzyńskie D ,1800 Sokołowo NIE Budzyńskie D ,9500 Sokołowo Budzyńskie NIE

10 Na etapie realizacji przedsięwzięcia istnieje możliwość niewielkiego przesunięcia lokalizacji turbin względem przedstawionego w Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. (maksymalnie do 15 m), wynikającego z warunków technicznych terenu przeznaczonego pod Inwestycję. Fakt ten odnosi się wyłącznie do pojedynczych lokalizacji. W analizie akustycznej stanowiącej Załącznik 6Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. do raportu wykonano przykładową symulację akustyczną zmiany lokalizacji poszczególnych siłowni. W celu zaprezentowania najbardziej niekorzystnej sytuacji, a zarazem najgorszego możliwego wariantu akustycznego, dokonano przesunięcia wszystkich turbin o 15 m w kierunku najbliżej położonych obszarów zabudowanych. Obliczenia wykonano dla pory nocy, dla najgorszych warunków rozprzestrzeniania się dźwięku G=0,2. Nawet przy takich założeniach symulacja potwierdziła, iż tak mała zmiana lokalizacji turbiny nie będzie miała wpływu na znaczącą zmianę poziomów hałasu, a w szczególności nie będzie skutkowała wystąpieniem przekroczeń na obszarach chronionych akustycznie. Na FW Pawłowo w gminie Budzyń planowana jest budowa 41 turbin wiatrowych o przewidywanej mocy do 2 MW każda. Łączna moc zespołu wyniesie do 82 MW. Z uwagi na możliwe oddziaływanie akustyczne na tereny zabudowane, Inwestor rozważał wykorzystanie turbin wiatrowych o maksymalnej wysokości turbiny do 95m oraz maksymalnym poziomie mocy akustycznej do 105,5 db (porównanie Tab. 3 oraz rozdział 8.1). Przykładowymi turbinami spełniającymi powyższe założenia są: Acciona AW 82/1500, Vestas V90 2.0MW, Vestas V MW, Vestas V MW, o gondolach umieszczonych na różnej wysokości wieży. Konkretny model turbiny zostanie wybrany na etapie projektu budowlanego. Podkreślić należy, że Inwestor może zastosować dowolny model turbiny, z tym zastrzeżeniem, że nie będzie on powodował większych oddziaływań na środowisko niż te, które zostały opisane w raporcie o oddziaływaniu na środowisko jako akceptowalne, i które zostaną określone jako środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Poniższa Tab. 3 przedstawia zestawienie parametrów przykładowych turbin spełniających kryteria dla przedmiotowej inwestycji. Tab. 3. Wykaz przykładowych turbin wiatrowych o parametrach spełniających kryteria dla przedmiotowej Inwestycji. Model turbiny (referencyjne modele) Turbina nr 1 (np. Acciona AW 82/1500) Turbina nr 2 Moc znamionowa [kw] Wysokość umieszczenia gondoli n.p.t. h [m] Średnica wirnika D [m] Poziom mocy akustycznej L WA [db A] ,

11 Model turbiny Moc Wysokość umieszczenia Średnica Poziom mocy (referencyjne znamionowa gondoli n.p.t. wirnika akustycznej L WA [db A] modele) [kw] h [m] D [m] (np. Vestas V90) Turbina nr 3 (np. Vestas V100) Turbina nr 4 (np. Vestas V100) ,5 Elektrownia wiatrowa składa się z czterech podstawowych elementów: fundamentu, wieży, gondoli i wirnika (rotora). Elektrownie wiatrowe zostaną posadowione na fundamentach bezpośrednich (blokowych) lub palowych. Wieża każdej siłowni będzie stalową lub betonową konstrukcją rurową (stożkową) złożoną z kliku lub kilkunastu segmentów. Wieża będzie miała wysokość do 95 m. Na jej szczycie umieszczona zostanie obrotowa gondola o mocy do 2 MW z wirnikiem. Śmigła rotora to trzy łopaty wykonane z tworzywa sztucznego wzmacnianego włóknem szklanym. Planowane jest wybudowanie podziemnych (kablowych) linii elektroenergetycznych SN łączących elektrownie wiatrowe ze stacją elektroenergetyczną GPZ oddaloną o ok. 2 km od terenu przeznaczonego pod lokalizację turbin wiatrowych oraz podziemnych linii telekomunikacyjnych. Wyprodukowana na farmie energia elektryczna wyprowadzona zostanie ze stacji transformatorowej GPZ za pośrednictwem wysokonapięciowej podziemnej lub napowietrznej linii 110 kv do pola liniowego na terenie działki w Sypniewie, gdzie zostanie połączona z linią 110kV z Farmy Wiatrowej Pawłowo-Gołańcz, a następnie linią wysokiego napięcia zostanie wyprowadzona do krajowej sieci elektroenergetycznej (przyłączanie w stacji Piła Krzewina). Celem budowy FW Pawłowo jest produkcja energii elektrycznej ze źródła odnawialnego wiatru. Przewidywany czas eksploatacji inwestycji to lat. Po tym czasie może nastąpić jej likwidacja (np. wskutek postępu technicznego, który sprawi, że będą stosowane inne źródła energii). Jednak bardziej prawdopodobne jest, że na istniejących już wieżach będą montowane turbiny nowszych generacji. Produkcja nie będzie wymagała wykorzystania jakichkolwiek surowców czy paliw. W związku z powyższym nie powstaną zanieczyszczenia powietrza uwalniane w trakcie ich spalania w elektrowniach konwencjonalnych. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń oraz inne uciążliwości, które będą powstawały podczas budowy, eksploatacji i likwidacji FW Pawłowo zostały szczegółowo opisane w rozdziale 8 streszczenia.

12 3 Kumulowanie się oddziaływań przedsięwzięć na analizowanym obszarze Na terenie gminy Budzyń, oprócz omawianego przedsięwzięcia, nie są realizowane inne inwestycje, z którymi oddziaływanie farmy wiatrowej Pawłowo może się kumulować, w tym polegające na budowie farm wiatrowych. W gminach sąsiadujących z gminą Budzyń istnieją natomiast bądź są planowane następujące przedsięwzięcia tego typu (Ryc. 2): gmina Margonin w odległości ok. 6,2 km w kierunku pn-wsch istnieje farma wiatrowa składająca się z zespołu 60 turbin wiatrowych o mocy całego zespołu do 120 MW. gmina Margonin - w miejscowości Studźce w odległości ok. 8,5 km w kierunku pn-wsch istnieje instalacja składająca się z 2 turbin wiatrowych o mocy 600kW każda; gmina Margonin - w miejscowości Kowalewo w odległości ok. 15,5 km w kierunku pn-wsch istnieje instalacja składająca się z 6 turbin wiatrowych o mocy 150 kw każda; gmina Gołańcz na etapie budowy znajduje się farma wiatrowa składająca się z 53 turbin wiatrowych o maksymalnej mocy poszczególnej turbiny do 1,5MW i całkowitej mocy zespołu wynoszącej 79,5MW. Siłownia ta znajduje się w minimalnej odległości 20 km od projektowanej inwestycji. Położona jest na wschód od farmy wiatrowej w gminie Margonin. gmina Chodzież w obrębie Pietronki (ok. 8,1 km na pn-wsch) planowana jest budowa farmy wiatrowej składającej się z 4 turbin wiatrowych o mocy poszczególnej turbiny równej 2 MW. Dla powyższej inwestycji wydana została decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia. Ponadto uzyskano informacje o dokumentach planistycznych, w których przewiduje się możliwość przeznaczenia pewnych terenów pod realizację farm wiatrowych w gminie Czarnków. W gminach Ryczywół, Rogowiec i Wągrowiec nie istnieją farmy wiatrowe ani inne obiekty, z którymi oddziaływanie FW Pawłowo mogłoby się kumulować. Do organów administracji publicznej w tych gminach nie występowano również z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowej dla farm wiatrowych. Na Ryc. 2 poniżej przedstawiono lokalizację przedmiotowej inwestycji względem istniejących siłowni wiatrowych w jej rejonie położonych w gminach Margonin, Gołańcz i Chodzież.

13 Ryc. 2. Położenie FW Pawłowo w gminie Budzyń względem inwestycji zlokalizowanych w gminach Margonin, Gołańcz i Chodzież. składającej się z czterdziestu jeden elektrowni wiatrowych, położonych na terenie gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi:

14 Farmy wiatrowe w gminach Margonin, Gołańcz oraz Chodzież, razem z przedmiotową inwestycją tworzą rozległy pas turbin rozciągający się w kierunku północno-wschodnim od gminy Budzyń. Z uwagi na lokalizację poszczególnych inwestycji należy spodziewać się, że w wypadku przedmiotowej inwestycji w pierwszej kolejności może dochodzić do kumulowania się oddziaływań Farmy Wiatrowej Pawłowo z oddziaływaniami istniejącej Farmy Wiatrowej Margonin oraz 4 turbin wiatrowych w gminie Chodzież. Dotyczy to zarówno etapu eksploatacji inwestycji, jak również etapu ich ewentualnej likwidacji, o ile byłyby prowadzone w tym samym czasie. Z uwagi na fakt, iż farma wiatrowa Margonin jest eksploatowana od 2010 roku, wpływ kumulowania się oddziaływań na etapie budowy nie będzie miał miejsca. Należy też pamiętać, że w wypadku budowy farm wiatrowych występuje pewna charakterystyczna sekwencja prac. Prace przy budowie i likwidacji farmy wiatrowej rozkładają się w czasie na kilka etapów, z których każdy może być realizowany dopiero po zakończeniu poprzedniego (a więc oddziaływania poszczególnych etapów budowy nie kumulują się). Niemniej jednak w sytuacji gdy farmy wiatrowe likwidowane będą w tym samym czasie, może nastąpić kumulacja ich oddziaływań. Nie należy spodziewać się natomiast kumulacji oddziaływań planowanej inwestycji z istniejącą farmą wiatrową w gminie Chodzież (4 turbiny). Obie inwestycje, oddzielone są od siebie terenem leśnym widocznym na mapie powyżej oraz obszarem FW Margonin, a odległość między nimi jest na tyle duża (8,1 km), że nie należy spodziewać się kumulowania oddziaływań obu inwestycji na etapie budowy oraz likwidacji. Jeśli chodzi o etap eksploatacji, to w wypadku farmy wiatrowej Pawłowo w gminie Budzyń możliwa jest ewentualna kumulacja oddziaływań w następujących obszarach: hałasu, pola i promieniowania elektromagnetycznego, wpływu na krajobraz, wpływu na elementy przyrodnicze środowiska. Z uwagi na znaczne oddalenie poszczególnych farm wiatrowych od przedmiotowej inwestycji kumulowanie się oddziaływań akustycznych oraz pola i promieniowania elektromagnetycznego, które mogłoby doprowadzić do przekroczenia dopuszczalnych norm ww. parametrów nie będzie miało miejsca. Potwierdzają to analizy akustyczne (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. do raportu), które wykazały, iż z uwagi na znaczne oddalenie FW Pawłowo w gminie Budzyń od pozostałych inwestycji, poziom hałasu w

15 obranych punktach pomiarowych na terenie przedmiotowej farmy wiatrowej nie przekroczy obowiązujących norm. Z uwagi na obecność terenów leśnych rozdzielających obszar planowanej farmy wiatrowej od sąsiednich inwestycji nie należy spodziewać się również wpływu skumulowanego na krajobraz. Podkreślić należy, iż polskie przepisy nie regulują kwestii wpływu inwestycji na krajobraz, stąd nie można dokonać oceny zgodności z prawem takiego oddziaływania (w tym również skumulowanego). Na Ryc. 3 i Ryc. 4 wyznaczono odpowiednio strefy widoczności farm wiatrowych z poszczególnych miejsc w terenie oraz liczbę turbin widzianych z danego miejsca w terenie. Ze względu na rozmieszczenie przestrzenne, skalę przedsięwzięć i ich charakter, nie przewiduje się wystąpienia oddziaływań skumulowanych na siedliska i gatunki objęte inwentaryzacją przyrodniczą, a także na obszary Natura W przypadku ptaków wpływ skumulowany poszczególnych inwestycji z uwagi na lokalizację na wielkoobszarowych polach powinien być relatywnie niewielki. Wpływ skumulowany kilku blisko siebie leżących inwestycji może mieć miejsce w przypadku niewłaściwej lokalizacji turbin np. na terenach wykorzystywanych przez ptaki jako cenne żerowiska, terenach lęgowych bądź na drogach ważnych szlaków migracji. Jednakże planowana do realizacji FW, na co wskazują dane uzyskane podczas trwania monitoringu ornitologicznego (monitoringu ptaków) (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. do raportu), nie jest położona na drodze ważnych szlaków migracyjnych i nie powinna zakłócić migracji ptaków. W odniesieniu do nietoperzy wpływ skumulowany poszczególnych inwestycji może dotyczyć zwiększenia zarówno śmiertelności na trasach przelotów sezonowych i dobowych, jak i zjawiska utraty kryjówek oraz żerowisk. Minimalna odległość do innych projektowanych farm wiatrowych wynosi ponad 6 km, a pomiędzy FW Pawłowo w gminie Budzyń a pozostałymi inwestycjami znajdują się kompleksy leśne. W sezonie rozrodczym nietoperze są zwierzętami o stosunkowo niewielkim zasięgu lotów (do kilkuset metrów) i nie przemieszczają się na takie odległości. Dodatkowo w trakcie prowadzenia monitoringu chiropterologicznego (monitoringu nietoperzy) (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. do raportu), jak i po analizie dostępnej literatury, nie stwierdzono korytarzy migracyjnych nietoperzy na tym obszarze. Ponadto ewentualne ryzyko wpływu skumulowanego (np. w związku z możliwością migracji sezonowych) wzięto pod uwagę przy wskazaniach dotyczących działań minimalizujących. Turbiny odsunięto o minimum 200 m od granic zbiorników wodnych, kompleksów leśnych oraz niektórych przydrożnych alei drzew głównych miejsc żerowania i przelotów nietoperzy. Nie należy spodziewać się wystąpienia skumulowanego negatywnego efektu planowanej inwestycji z innymi farmami wiatrowymi.

16 Podsumowując, nie stwierdzono, aby ewentualne oddziaływanie skumulowane mogło przekroczyć normy zawarte w przepisach prawa.

17 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 3. Strefy widoczności poszczególnych farm wiatrowych składającej się z czterdziestu jeden elektrowni wiatrowych, położonych na terenie gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi:

18 Ryc. 4. Liczba turbin widoczna z poszczególnych miejsc w terenie oddziaływanie skumulowane z istniejącymi w okolicy inwestycjami składającej się z czterdziestu jeden elektrowni wiatrowych, położonych na terenie gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi:

19 4 Opis elementów przyrodniczych środowiska, objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko Planowana inwestycja położona jest w mezoregionie Pojezierza Chodzieskiego leżącego pomiędzy Doliną Środkowej Noteci a doliną Wełny. Gmina Budzyń leży w zlewni rzeki Wełny i jest odwadniana przez jej prawostronne dopływy: Kanał Budzyński, Kanał Wyszynki Grabówkę, Flintę, Strugę Sokołowską, Rudkę, Ciemnicę. Jest jedyną gminą powiatu chodzieskiego zupełnie pozbawioną jezior. Jedynie niewielkie zbiorniki można spotkać w rejonie wsi Podstolice. W obszarze gminy zaleganie wód podziemnych pierwszego poziomu kształtuje się odmiennie w pradolinie i w obszarze wysoczyzny. W obszarze pradoliny wody te zalegają bardzo płytko, do 2,0 m p.p.t. i są zależne od stanów wód rzeki Noteci. Na przeważającej części obszaru wysoczyzny wody pierwszego poziomu wodonośnego zalegają na głębokości 2 5 m. Największe obszary płytkiego występowania wód podziemnych znajdują się w rejonie Kanału Budzyńskiego i Wyszynki Grabówka. Teren gminy znajduje się częściowo w obszarze głównego zbiornika wód podziemnych Smogulec-Margonin (GZWP) oznaczonego numerem 139 (Ryc. 5). Budowę geologiczną tworzą plejstoceńskie utwory lodowcowe i wodnolodowcowe, mioceńskie piaski drobno i średnioziarniste oraz mułki, a także plioceńskie piaski drobno i średnioziarniste, mułki, iły pstre i iły niebieskie. W granicach omawianego obszaru znajduje się tylko jeden obiekt objęty ochroną na podstawie ustawy o ochronie przyrody (lipa drobnolistna Tilia cordata, we wsi Bukowiec). Poza terenem badań (w odległości do 20 kilometrów) utworzono szereg form ochrony przyrody o zróżnicowanych celach (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania.): Rezerwaty przyrody: Źródliska Flinty (ok. 3,5 km), Promenada (12 km), Wełna (ok. 13 km), Dębina (ok. 15 km) oraz Bagno Chlebowo (ok. 15 km). Obszary chronionego krajobrazu OCHK Dolina Noteci (3,5 km), OCHK Dolina Wełny i Rynna Gołaniecko-Wągrowiecka (ok. 7,5 km). Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków Natura Puszcza Notecka (ok. 6,8 km), Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego (ok. 11,5 km), Nadnoteckie Łęgi (ok. 16,5 km). Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk Natura Dolina Wełny (ok. 7,5 km), Jezioro Kaliszańskie (ok. 9,5 km) oraz Dolina Noteci (ok. 15 km).

20 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 5. Położenie FW Pawłowo w gminie Budzyń względem GZWP nr 139.

21 Żaden z ww. wymienionych obszarów chronionych, ani pozostałych form ochrony przyrody nie znajduje się w zasięgu znaczącego oddziaływania FW Pawłowo w gminie Budzyń. Na potrzeby inwestycji wykonano szereg analiz przyrodniczych, których wyniki zaprezentowano w poniższych dokumentach, stanowiących załączniki do raportu: Raport z inwentaryzacji szaty roślinnej i fauny (bez ptaków i nietoperzy); Raport z rocznego monitoringu ornitologicznego (ptaków); Raport z rocznego monitoringu chiropterologicznego (nietoperzy); Analizie poddano także wpływ planowanej inwestycji na spójność, integralność i przedmiot ochrony najbliżej położonych obszarów Natura Jak wynika z powyższych opracowań, projekt w wariancie przyjętym ostatecznie do realizacji nie będzie miał znaczącego negatywnego oddziaływania na ptaki i nietoperze, pod warunkiem zastosowania się inwestora do zaleceń autorów monitoringów. Nie stwierdzono także negatywnego wpływu na ptasie i siedliskowe obszary Natura 2000.

22 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 6. Położenie planowanej inwestycji względem obszarów chronionych oraz korytarzy ekologicznych o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym. składającej się z czterdziestu jeden elektrowni wiatrowych, położonych na terenie gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi:

23 5 Opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych Na terenie przeznaczonym bezpośrednio pod lokalizację FW Pawłowo nie występują obiekty zabytkowe, ani dobra kultury współczesnej. Nie występują na nim również ich strefy ochronne. Natomiast na terenie gminy Budzyń cenne obiekty zabytkowe znajdują się w obrębie zwartej zabudowy wiejskiej, czyli w znacznym oddaleniu od miejsc prowadzenia prac budowlanych związanych z planowaną lokalizacją farmy wiatrowej. Na analizowanym terenie znajdują się natomiast strefy stanowisk archeologicznych (Ryc. 7). Zgodnie z pismem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu delegatura w Pile z dnia (znak: Pi ), przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę Inwestor winien wyznaczyć uprawnionego archeologa lub jednostkę archeologiczną i złożyć w urzędzie wniosek o pozwolenie na wykonanie badań archeologicznych.

24 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 7. Lokalizacja turbin FW Pawłowo w gminie Budzyń względem strefy stanowisk archeologicznych.

25 6 Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia Wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, wbrew pozorom nie wydaje się najkorzystniejszy środowiskowo, ponieważ to właśnie konieczność ochrony środowiska, przede wszystkim zaś powietrza atmosferycznego zmusza do poszukiwania odnawialnych źródeł energii. Można przypuszczać, że nierealizowanie inwestycji będzie powodować następujące skutki: nie zostanie osiągnięty efekt ekologiczny w postaci zmniejszenia rocznej emisji zanieczyszczeń do atmosfery poprzez zastąpienie konwencjonalnych źródeł energii energią odnawialną, do budżetu gminy nie wpłynie rocznie znacząca kwota z tytułu podatków od nieruchomości, która mogłyby zostać wykorzystana do realizacji celów pożytku publicznego, budżet państwa pozbawiony zostanie wpływów z tytułu podatków bezpośrednich i pośrednich, społeczności lokalne pozbawiane zostaną możliwości uzyskiwania dodatkowych przychodów związanych, czy to bezpośrednio z wydzierżawieniem gruntów pod inwestycję, czy też z wykonywaniem różnorakich prac na rzecz utrzymywania inwestycji w odpowiednim stanie tj. dozór, monitoring, odśnieżanie, podkaszanie, sprzątanie i naprawa dróg dojazdowych i placów montażowych etc. Nierealizowanie przedsięwzięcia będzie oznaczało brak oddziaływania na środowisko na etapie budowy i eksploatacji inwestycji. Rozpatrywany wariant inwestycyjny będzie oddziaływał przede wszystkim w zakresie emisji hałasu oraz ewentualnego wpływu na ptaki i nietoperze. Należy tu jednak zaznaczyć, że ewentualne niekorzystne oddziaływanie na środowisko po zrealizowaniu inwestycji nie będzie znaczące, pod warunkiem zastosowania zalecanych środków zapobiegawczych i minimalizujących. W ogólnym bilansie zysków i strat, korzyści uzyskane w wyniku eksploatacji przedsięwzięcia przeważają i przemawiają za realizacją inwestycji. Rozwój energetyki wiatrowej, w który wpisuje się niniejsze przedsięwzięcie stanowi alternatywę dla wykorzystywania konwencjonalnych źródeł energii. W tym miejscu zwrócić należy uwagę na fakt, iż planowana roczna produkcja energii na FW Pawłowo w gminie Budzyń wyniesie ok MWh. Wyprodukowanie takiej samej ilości energii przez elektrownię konwencjonalną wymagałoby zużycia ok ton węgla. Spalenie takiej ilości węgla wiąże się z emisją do atmosfery następujących ilości zanieczyszczeń: ok. 165 ton SO 2 /rok; ok. 20,8 ton pyłu oraz ok ton CO 2 /rok. Dzięki

26 produkcji energii z odnawialnego źródła jakim jest wiatr unikniemy ww. emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Uwzględniając konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju należy przyjąć, że budowa parku elektrowni wiatrowych jest korzystniejsza dla środowiska, niż nie podejmowanie planowanego przedsięwzięcia. 7 Opis analizowanych wariantów Pierwotny wariant lokalizacyjny planowanej inwestycji został przygotowany przez inwestora w 2009 r. Na etapie prac koncepcyjnych wytypowano obszary, na których można zlokalizować farmę wiatrową. Wzięto przy tym pod uwagę dostępność terenu, konieczność dotrzymania norm akustycznych i konieczność lokalizacji inwestycji poza terenami chronionymi. Rozmieszczenia elektrowni dokonano uwzględniając zasadę zachowania minimalnej odległości pomiędzy poszczególnymi elektrowniami na głównym kierunku wiatru oraz na kierunku prostopadłym do głównego kierunku wiatru. Lokalizacje były następnie korygowane z uwzględnieniem ukształtowania terenu. Na wytypowanych w ten sposób obszarach zaplanowano rozmieszczenie 62 turbin wiatrowych w sposób przedstawiony na Ryc. 8 poniżej. Pierwszy wariant lokalizacyjny został poddany badaniom przyrodniczym (monitoring ptaków i nietoperzy). Drugi wariant lokalizacyjny (inwestorski) wyłoniony został z wariantu pierwszego, w związku z zaleceniami z przeprowadzonego monitoringu ptaków i nietoperzy. W wyniku przeprowadzonych badań przyrodniczych część terenu przeznaczonego pierwotnie pod lokalizację turbin wiatrowych została wykluczona z zainwestowania. W efekcie wariant pierwszy składający się z 62 turbin zmniejszony został o 21 siłowni, a lokalizacja części pozostałych obiektów uległa przesunięciom. W ten sposób powstał wariant inwestycji złożony z 41 elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, który został przedstawiony w karcie informacyjnej przedsięwzięcia. Został on szczegółowo opisany w rozdziale 2 niniejszego streszczenia i przedstawiony na Ryc. 9. Oprócz wspomnianych wyżej badań ptaków i nietoperzy wariant ten poddany został także innym analizom specjalistycznym, takim jak analiza akustyczna, analiza pola i promieniowania elektromagnetycznego, analiza migotania cienia, analiza rozrzutu lodu, analiza potencjalnych konfliktów społecznych czy analiza krajobrazowa.

27 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 8. Pierwszy wariant lokalizacyjny planowanej farmy wiatrowej

28 ENINA Andrzej Łuczak E148/2012 Ryc. 9. Drugi wariant lokalizacyjny planowanej inwestycji - wariant inwestorski wybrany do realizacji

29 Wariantowanie technologiczne obejmowało wybór modelu turbiny wiatrowej. Podstawowym założeniem przy wyborze docelowego typu turbiny będzie spełnienie wymogu związanego z maksymalną wysokością wieży (do 95m) oraz maksymalnym poziomem mocy akustycznej turbiny (do 105,5 db) (porównanie Tab. 3). Dla wartości większych od wskazanych powyżej może dochodzić do przekroczeń poziomu hałasu na obszarach chronionych zlokalizowanych w rejonie przedmiotowej inwestycji (porównanie rozdział 8.1). Jednym z rozpatrywanych wariantów był również wariant nie realizowania przedsięwzięcia. W opinii autorów raportu wariantem najkorzystniejszym dla środowiska spośród rozpatrywanych jest wariant wybrany przez wnioskodawcę do realizacji (41 turbin) (Ryc. 9). Pozwala on na wytwarzanie energii z wiatru będącego źródłem odnawialnym, przy jednoczesnym zachowaniu wszelkich wymogów w zakresie ochrony środowiska. Wybór tego wariantu jest uzasadniony również ekonomicznie. 8 Oddziaływanie na środowisko analizowanych wariantów W raporcie o oddziaływaniu na środowisko stwierdzono, że projekt (na etapie budowy, eksploatacji i likwidacji) może potencjalnie oddziaływać na środowisko. Potencjalne oddziaływania mogą dotyczyć następujących komponentów środowiska: klimatu akustycznego (emisja hałasu), powierzchni ziemi (poprzez wyłączenie części terenu z dotychczasowego sposobu użytkowania, utratę jakości gleby, wytworzenie odpadów, wycieki substancji ropopochodnych), wód powierzchniowych i podziemnych (poprzez zanieczyszczenie wód), powietrza (poprzez zanieczyszczenie powietrza), pól elektromagnetycznych (poprzez emisję promieniowania elektromagnetycznego), warunki życia i zdrowie ludzi (poprzez hałas, pylenie oraz zakłócenie dotychczasowych warunków życia), rośliny i zwierzęta (poprzez zniszczenie siedlisk oraz zakłócenie funkcjonowania populacji), krajobraz (poprzez spowodowanie widocznych zmian w krajobrazie), dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy (poprzez szkody w obiektach zabytkowych i zmiany w krajobrazie kulturowym lub zwiększenie wartości dóbr materialnych).

30 8.1 Klimat akustyczny Z przeprowadzonej specjalistycznej analizy oddziaływania akustycznego wynika, że: W fazie budowy i likwidacji źródłami hałasu będą transport i praca maszyn budowlanych. Ze względu na krótkotrwały i lokalny charakter zjawiska nie przewiduje się specjalnych rozwiązań chroniących środowisko. Zaleca się jedynie optymalizację prowadzonych prac (wyłączanie silników maszyn w czasie postoju, maksymalne skrócenie tras dojazdów, wykorzystanie sprawnego pod względem technicznym sprzętu, prowadzenie uciążliwych prac w porze dziennej, lokalizację zapleczy budowy z dala od terenów zabudowanych). Na podstawie przeprowadzonych analiz rozprzestrzeniania się dźwięku w środowisku dla etapu budowy farmy wiatrowej (na przykładzie wylewania fundamentów pod pojedynczą turbinę wiatrową) nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu na terenach najbliższej zabudowy podlegającej ochronie przed hałasem. Eksploatacji inwestycji będzie towarzyszyło powstawanie hałasu (hałasu mechanicznego, szumu aerodynamicznego, infradźwięków), którego poziom nie przekroczy obowiązujących norm pod warunkiem zastosowania turbin o maksymalnym poziomie mocy akustycznej nie przekraczającym odpowiednio, o w porze dziennej 105,5 db o w porze nocy dla 9 miesięcy okresu wiosenno-letnio-jesiennego: o - dla turbin nr D82-09, D82-10, D82-11, D82-14, D ,5 db, - dla turbin nr D82-07 i D db, - dla turbin nr D , 5 db, -dla pozostałych turbin 105,5 db, w porze nocy dla 3 miesięcy okresu zimowego: - dla turbin D82-10 i D ,5 db; - dla turbin D82-09,D82-11 i D ,0 db; - dla turbiny D ,5 db; - dla turbin D82-38 i D db; - dla turbind82-05,d82-22,d82-25,d82-28,d82-31 i D ,5dB; - dla turbin D82-33 i D ,0 db; - dla turbin D82-03,D82-04,D82-07 i D ,5 db; - dla turbin nr D82-20, D82-36, D82-39 i D ,5 db; - dla pozostałych turbin 105,5 db, W przypadku turbin o większej mocy akustycznej niż wskazane powyżej konieczne będzie zastosowanie systemów redukcji hałasu (NRS), które umożliwią kontrolę pracy turbiny wiatrowej w zależności od aktualnych warunków meteorologicznych, głównie prędkości oraz kierunku wiatru, i poprzez zmianę kąta natarcia łopat turbiny wpłyną na zmniejszenie jej mocy elektrycznej oraz emisji hałasu.

31 8.2 Powierzchnia ziemi Na etapie budowy oddziaływanie to będzie polegało na wyłączeniu terenu spod dotychczasowego sposobu użytkowania (trwałe wyłączenie zajmie łącznie ok. 20 ha), przekształceniach struktury gleby, powstaniu odpadów (głównie mas ziemnych z wykopów) oraz zanieczyszczeniu gruntu awaryjnymi wyciekami olejów z maszyn budowlanych. Podczas eksploatacji inwestycji przewiduje się powstanie niewielkich ilości odpadów (w tym niebezpiecznych). Będą one na bieżąco zbierane przez firmę serwisującą i przekazywane odbiorcy posiadającemu stosowne zezwolenia. Oddziaływanie w fazie likwidacji będzie polegało na powstaniu odpadów, przekształceniu gleby na skutek ruchu pojazdów ciężkich i maszyn budowlanych oraz skażeniu gleby wyciekami w trakcie potencjalnej awarii sprzętu budowlanego. 8.3 Wody powierzchniowe i podziemne Na etapie budowy i likwidacji inwestycji zagrożenie dla wód powierzchniowych i podziemnych mogą stanowić nieprawidłowo składowane materiały budowlane oraz awarie maszyn i środków transportu, w wyniku których może nastąpić wyciek płynów eksploatacyjnych (w tym substancji ropopochodnych). W czasie prowadzenia wykopów pod fundamenty turbin konieczne może być przeprowadzenie prac odwadniających. Pracom polegającym na odwodnieniu wykopów może towarzyszyć czasowe obniżenie wód gruntowych, które jednak ustąpi niezwłocznie po zakończeniu prac budowlanych i nie będzie miało trwałego negatywnego wpływu na wody podziemne. Bezawaryjna eksploatacja inwestycji nie będzie wywierała wpływu na wody powierzchniowe i podziemne. Nie będzie źródłem powstawania ścieków bytowych ani przemysłowych. 8.4 Powietrze Podczas prac budowlanych i w fazie likwidacji inwestycji wystąpi krótkotrwałe i lokalne zanieczyszczenie powietrza spalinami i pyłami z transportu oraz maszyn budowlanych. Eksploatacja farmy wiatrowej nie będzie powodowała zanieczyszczenia powietrza. Przeciwnie, produkcja energii ze źródła odnawialnego, jakim jest wiatr, umożliwi uniknięcie uwalniania zanieczyszczeń, jakie zostałaby wytworzone w elektrowni konwencjonalnej (np. węglowej) o podobnej mocy. Ten pozytywny wpływ będzie się utrzymywał przez cały okres pracy FW Pawłowo (20-30 lat). Warto jeszcze raz podkreślić, iż produkcja 175 GWh energii pochodzącej ze źródła odnawialnego przekłada się zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery (ok. 165 ton SO 2 /rok; ok. 20,8 ton pyłu oraz ok ton CO 2 /rok).

32 8.5 Pole i promieniowanie elektromagnetyczne Na etapie budowy i likwidacji nie będą wykorzystywane urządzenia, których praca mogłaby powodować zagrożenie dla środowiska w zakresie emisji pola lub promieniowania elektromagnetycznego. Nie przewiduje się zatem oddziaływania pól elektromagnetycznych. Eksploatacja inwestycji będzie powodowała znikome oddziaływanie pola i promieniowania elektromagnetycznego, które nie przekroczy obowiązujących norm. Natężenie pola elektrycznego emitowanego przez turbiny na wysokości 2 m n.p.t. wyniesie ok. 9V/m, tj. znacznie poniżej wartości występującej naturalnie (naturalne pole elektryczne występujące nad powierzchnią Ziemi ma natężenie około 120 V/m, przy normalnej pogodzie). Wypadkowe pole magnetyczne wyniesie w tym miejscu ok. 4,5A/m, a więc również mniej niż naturalne pole magnetyczne (pole geomagnetyczne ma natężenie: od 16 do 56 A/m). W przypadku sieci kablowych średniego napięcia, generowane przez nie pole elektromagnetyczne będzie miało poziom na tyle niski (natężenia pola elektrycznego poniżej 0,6 kv/m, natężenie pola magnetycznego poniżej 5A/m), iż w żaden sposób nie zagrozi środowisku. Również emisja pola elektromagnetycznego przez planowaną stację transformatorową GPZ nie przekroczy dopuszczalnych norm, a zasięg oddziaływania takiego pola ograniczy się do terenu działki bezpośrednio przeznaczonej pod stację transformatorową. 8.6 Warunki życia i zdrowie ludzi W fazie budowy oraz likwidacji inwestycji wystąpi oddziaływanie związane z hałasem, zanieczyszczeniem powietrza i wibracjami. Nie przewiduje się, aby były one istotnie uciążliwe dla ludności zamieszkującej pobliskie tereny. Elektrownie wiatrowe będą bowiem budowane na terenach rolnych, znacznie oddalonych od najbliższych zabudowań. Co więcej symulacje rozprzestrzeniania się dźwięku przeprowadzone dla etapu budowy farmy wiatrowej (na przykładzie wylewania fundamentów pod pojedynczą turbinę wiatrową) nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu na terenach najbliższej zlokalizowanej zabudowy. Pojawią się także zagrożenia dla zdrowia ludzi w związku z prowadzonymi pracami budowlanymi oraz ruchem pojazdów po drogach publicznych. Ich eliminację zapewni odpowiednia organizacja robót, oznakowane terenów prowadzenia prac, wyznaczenie optymalnych tras przewozu materiałów oraz w miarę możliwości - ograniczenie przejazdów i pracy maszyn do pory dziennej. Eksploatacja inwestycji nie będzie wywierała znaczącego negatywnego wpływu na warunki życia i zdrowie ludzi. Oddziaływanie hałasu oraz pola i promieniowania elektromagnetycznego nie przekroczą obowiązujących norm, co potwierdzają wykonane analizy: akustyczna oraz pola i promieniowania elektromagnetycznego. W polskim systemie

33 prawnym nie ma regulacji dotyczących efektu migotania cieni, ani efektu stroboskopowego. W związku z tym nie ma możliwości oceny takiego oddziaływania w świetle prawa. Niemniej jednak, duża odległość elektrowni od zabudowy mieszkaniowej znacznie ten efekt złagodzi (czas zacienienia spowodowany pracą turbin - na podstawie statystyk pogodowych - wyniesie około 35 godzin). Ewentualne zagrożenie związane z rozrzutem odłamków lodu osadzonych na łopatach wirnika (a w czasie awarii - elementów samego śmigła) jest znikome. Inwestor zobowiązał się jednak do ustawienia na drogach dojazdowych do turbin, w odległości ok. 293 m od poszczególnych obiektów, tablic informujących o niebezpieczeństwie. Planowane przedsięwzięcie przyczyni się do zmniejszenia globalnej emisji szkodliwych substancji do atmosfery i tym samym stanie się elementem ograniczającym uciążliwość energetyki dla ludzi. Można spodziewać się pozytywnego wpływu planowanej inwestycji na stan sanitarny powietrza gminy Budzyń, co mieć pośredni wpływ na spadek zachorowalności na choroby cywilizacyjne związane z oddziaływaniem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego bądź występowania związanych z nimi dolegliwości. 8.7 Flora i fauna Na podstawie analiz przeprowadzonych na potrzeby raportu (inwentaryzacja szaty roślinnej i zwierząt (bez ptaków i nietoperzy), przedinwestycyjny monitoring ptaków, przedinwestycyjny monitoring nietoperzy, ocena oddziaływania na integralność, spójność i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000) stwierdzono, że: Etap budowy i ewentualnej likwidacji inwestycji nie będą miały znaczącego wpływu na rośliny i zwierzęta w rejonie planowanej inwestycji. Oddziaływanie może polegać na mechanicznym niszczeniu szaty roślinnej, pogorszeniu/przekształceniu stanu siedlisk, niepokojeniu i płoszeniu zwierząt, wpadaniu małych zwierząt do wykopów. Eksploatacja inwestycji nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na rośliny i zwierzęta. Wyniki badań przyrodniczych wskazują na możliwość realizacji projektu inwestycji pod warunkiem zastosowania zalecanych środków zapobiegawczych i minimalizujących. Szacowana śmiertelność ptaków w związku z realizacją planowanej inwestycji wyniesie 6-11 osobników na rok, a śmiertelność nietoperzy osobników na rok. 8.8 Krajobraz, krajobraz kulturowy i zabytki W fazie budowy oraz likwidacji inwestycji: Nastąpi czasowe obniżenie walorów estetycznych obszaru.

34 Na części obszaru przeznaczonego pod planowaną inwestycję (Ryc. 7) istnieje możliwość natknięcia się na zabytki archeologiczne. Roboty ziemne prowadzone na wskazanym obszarze objęte zostaną nadzorem archeologicznym. Nie przewiduje się wpływu na inne zabytki chronione. W fazie eksploatacji inwestycji: Elektrownie będą stanowiły nowy element w krajobrazie i krajobrazie kulturowym gminy. Jego ocena jest zależna od obserwatora, nie istnieją bowiem prawnie usankcjonowane kryteria oceny wpływu na krajobraz. Ze względu na charakter terenu, całkowity zanik widoczności elektrowni przewiduje się w odległości od kilku do kilkunastu kilometrów, w zależności od punktu obserwacji (Ryc. 10). Na widoczność będą miały wpływ: zadrzewienie terenu, rozproszenie turbin oraz warunki pogodowe. Pracujące elektrownie wiatrowe nie będą miały wpływu na obiekty zabytkowe. Lokalizacja inwestycji jest zgodna z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Budzyń. 8.9 Dobra materialne Na etapie budowy przebudowane i wyremontowane zostaną niektóre odcinki dróg gminnych służących do transportu elementów turbin, z których następnie będą korzystać mieszkańcy. Prace te będą prowadzone na koszt inwestora. Eksploatacja przedsięwzięcia będzie miała pozytywny wpływ na dobra materialne. Spowoduje bowiem znaczący wzrost wpływów gminy pochodzących z podatków. Likwidacja przedsięwzięcia może mieć pośredni, ujemny wpływ na dobra materialne poprzez utratę wpływów gminy z tytułu podatków od nieruchomości Analiza możliwości wystąpienia poważnej awarii i wpływ jej skutków na środowisko Projektowana inwestycja nie zalicza się do zakładów o zwiększonym, ani dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. W przypadku FW Pawłowo w gminie Budzyń mogą wystąpić pewne zagrożenie środowiska substancjami niebezpiecznymi. Należy do nich zaliczyć możliwość wycieku substancji ropopochodnych z pojazdów oraz maszyn i urządzeń budowlanych w fazie budowy i likwidacji inwestycji.

35 Ryc. 10. Widoczność turbin FW Pawłowo-Budzyń w zależności od miejsca obserwacji składającej się z czterdziestu jeden elektrowni wiatrowych, położonych na terenie gminy Budzyń, w obrębach ewidencyjnych wsi:

36 W fazie eksploatacji przedsięwzięcia zagrożenie środowiska o charakterze awarii może nastąpić na skutek np.: pożaru, awarii elektrycznej lub mechanicznej. W wyniku ww. zdarzeń może nastąpić niekontrolowana emisja zanieczyszczeń do środowiska gruntowo - wodnego oraz do powietrza. W sytuacji nadzwyczajnej (katastrofa budowlana) może dojść do zniszczenia (np. przewrócenia się) konstrukcji turbiny wiatrowej. Teren bezpośrednio zagrożony upadkiem turbiny obejmie okrąg o promieniu do ok. 200 m od miejsca posadowienia siłowni. Wiatraki stanowią również naturalny cel dla wyładowań atmosferycznych. Tego typu awarie zdarzają się niezwykle rzadko, a elektrownie wiatrowe posiadają specjalne zabezpieczenia na wypadek wystąpienia tego typu zdarzeń (np. system odgromowy, monitoring w programie Scada). Właściwa lokalizacja (z dala od zabudowy i linii energetycznych), eksploatacja i poddawanie turbin okresowym przeglądom ogranicza prawdopodobieństwo wystąpienia powyższych sytuacji awaryjnych niemal do zera. Na etapie budowy nad prawidłowym przebiegiem prac budowlanych oraz przestrzeganiem przepisów BHP będzie czuwał ustanowiony przez Inwestora Nadzór Budowlany. Inwestor zobowiązany będzie również do ustanowienia Nadzoru Przyrodniczego w celu kontroli przebiegu prac budowlanych pod kątem stosowania się do zaleceń przyrodniczych raportu OOŚ. Dodatkowo w celu kontroli prawidłowego przebiegu eksploatacji farmy wiatrowej, wdrożony zostanie system zarządzania środowiskowego ISO W ramach ww. systemu ustanowione zostaną procedury i instrukcje reagowania na wszelkiego typu wypadki oraz awarie (a także zdarzenia potencjalnie wypadkowe i potencjalnie awaryjne) Analiza możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko Lokalizacja inwestycji, a także charakter jej pracy, związany z występowaniem jedynie lokalnych emisji (przede wszystkim hałasu) wyklucza możliwość jej transgranicznego oddziaływania na środowisko. 9 Uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu Wariant inwestycji został wybrany przez wnioskodawcę z następujących przyczyn: wariant ten jest zlokalizowany poza obszarami chronionymi na mocy przepisów ustawy o ochronie przyrody, wariant ten jest zlokalizowany w odpowiedniej odległości od terenów zabudowanych, co pozwala na dotrzymanie norm dotyczących emisji hałasu i pól elektromagnetycznych, wariant ten jest zlokalizowany na terenie przeznaczonym do rozwoju energetyki wiatrowej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jego realizacja nie wywrze znaczącego negatywnego oddziaływania na elementy przyrodnicze środowiska (w tym na cele i przedmiot ochrony pobliskich obszarów