Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? Temporary or permanent nature of a research library?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? Temporary or permanent nature of a research library?"

Transkrypt

1 B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I Uniwersytet Szczeciski w Szczecinie Biblioteka Główna rgazi@bg.univ.szczecin.pl Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? Temporary or permanent nature of a research library? Abstrakt Pocztek kadego stulecia był postrzegany przez ludzi jako pocztek nowych czasów i zawsze niósł ze sob potrzeb dyskusji o przyszłoci. Podobna sytuacja ma miejsce dzisiaj w Polsce, w pierwszych latach XXI wieku. Trwaj spory o kształt Polski, jej rol we współczesnej zjednoczonej Europie oraz wiecie. Mniej lub bardziej burzliwe dyskusje obejmuj róne rodowiska w kraju, w tym take i rodowisko bibliotekarskie. W jakim kierunku podaj polskie biblioteki naukowe? Czy bd tylko i wyłcznie miejscem przechowywania informacji, po które drog internetow bd zgłasza si interesanci? Czy organizm biblioteczny podlega współczenie intensywnym zmianom? Co wreszcie w bibliotece naukowej jest trwałe i niezmienne? Takie i podobne pytania zadaje sobie dzisiaj cz polskich bibliotekarzy pracujcych w bibliotekach naukowych. W niniejszym referacie autor bdzie próbował, z punktu widzenia historyka-archiwisty, odpowiedzie na pytanie co jego zdaniem jest trwałe i niezmienne w organizmie bibliotecznym. Słowa kluczowe cywilizacja; biblioteka naukowa; funkcje biblioteki Abstract The beginning of each century has always been perceived as the beginning of a new era thus spurring discussions on the future. We witness similar situation today in Poland, in the first years of the 21 st century. There are debates about Poland and its role in today s united Europe and world. More or less lively discussions take place in various circles in Poland, including library circles. What are Polish research libraries aiming at? Will their role be merely to store information which will be accessed through Internet by those who need it? Is the library organism affected by contemporary significant changes? And, finally, what is permanent and unchangeable today in a research library? Those and similar questions are asked today by Polish librarians who work in research libraries. The author of the paper attempts to answer, from the viewpoint of a historian-archivist, what is permanent and unchangeable in the library organism. Key words civilization; science library; library function 1. Wprowadzenie Słowo pisane jest jednym z fundamentów ludzkiej kultury i cywilizacji. Odkd człowiek posiadł sztuk pisania i czytania mógł wrcz w sposób nieograniczony gromadzi wiedz, a przez to osiga wysze stadia rozwoju. Słowo pisane nie tylko utrwaliło ludzk myl, ale pozwoliło na jej przekazywanie bez koniecznoci bezporedniego kontaktu midzy przekazujcym tekst a słuchaczem. Miejscem przechowywania ludzkich myli

2 Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? 3 od czasów staroytnych stała si włanie biblioteka 1. Od samego pocztku biblioteki miały powan konkurencj w postaci archiwów. Te ostatnie przechowywały głównie wiadectwa działalnoci ludzkiej. W staroytnoci czsto biblioteki i archiwa znajdowały si w tych samych pomieszczeniach i były nadzorowane przez te same osoby bibliotekarzy-archiwistów (królewska biblioteka i królewskie archiwum przy królewskiej kancelarii). Z czasem jednak obie instytucje zostały na stałe rozdzielone. Nasze rozwaania zacznijmy zatem od ustalenia rónic midzy ksikami (materiałami bibliotecznymi) a archiwaliami (materiałami archiwalnymi). Dzisiaj, przynajmniej z punktu widzenia formalnego, mona je do łatwo rozpozna. Ksika jest zawsze wielonakładowa, za materiały archiwalne unikatowe. W czasach przed pojawieniem si druku rónica ta wcale nie była a tak wyrana i jednoznaczna. W tej sytuacji warto wskaza na rónic genetyczn. Wydaje si, szczególnie w odniesieniu do humanistyki, e archiwalia s pierwotne w stosunku do ksiek. Najlepszym przykładem ukazujcym ten stan rzeczy mog by szeroko pojte nauki historyczne w których ródło historyczne-archiwalne zdecydowanie wyprzedza ksik 2. Historyk analizuje ródła zadajc im pytania badawcze. W efekcie tej pracy powstaje narracja historyczna, która jest główn tkank dzieła historycznego. ródło archiwalne, jego interpretacja, wiedza pozaródłowa autora oraz znajomo literatury przedmiotu pozwalaj zrekonstruowa przeszło opisan nastpnie w ksice. Dzieła historyczne, chocia nie tylko one, s dodatkowo mocniej ni ródła archiwalne skaone indywidualnym podejciem badacza zalenym od jego pogldów, wychowania, dowiadczenia yciowego itp. W tej sytuacji od lat wród historyków pokutuje pogld mówicy o tym, e kade pokolenie pisze swoj histori. Ale archiwum jest take podstawowym warsztatem pracy nie tylko dla historyka, ale równie dla etnologa, historyka sztuki, jzykoznawcy, a w duej mierze socjologa, politologa czy archeologa 3. Mona wic stwierdzi, e archiwum pełni słuebn rol głównie wobec tych dziedzin wiedzy, które zwracaj si w swych badaniach przede wszystkim do czasów minionych. Natomiast dua cz nauk opisujcych złoono współczesnego wiata, w tym nauki eksperymentalne, wymaga odmiennego podejcia i czsto drogiego warsztatu badawczego (licznych urzdze). Badacz uzbrojony w odpowiedni sprzt stara si pozna prawa kierujce otaczajca go rzeczywistoci. W tym przypadku ródłem staje si zapis eksperymentu, obserwacji czy te sprawozdanie z przeprowadzonego badania. Natomiast sporzdzony na ich podstawie artykuł bd ksika s wtórnie utrwalon myl przefiltrowan przez umysł badacza. Podsumowujc dotychczasowe ustalenia naley stwierdzi, e biblioteki naukowe przechowuj zapisane myli ludzkie 1 Porównaj: Cudnik Z.: Skarbnice wiedzy. Ossolineum, Wrocław 1980, s [oraz] Biekowska B., Chamerska H.: Tysic lat ksiki i bibliotek w Polsce. Ossolineum, Wrocław 1992, s Porównaj dywagacje o dokumentach pierwotnych i pochodnych w pewnym stopniu pokrywajcych si z podziałem na ródła archiwalne i materiały biblioteczne: Sordylowa B.: Z problematyki bibliotek i informacji naukowej. Wydaw. Nauk. PAN, Warszawa 1997, s W przypadku archeologów, historyków sztuki, etnologów trzeba podkreli, e nauki te obok ródeł pisanych, archiwalnych korzystaj take z tzw. ródeł materialnych gromadzonych głównie w muzeach.

3 4 wtórne wobec ródeł archiwalnych ukazujcych przede wszystkim działalno człowieka. Czy w takim wypadku biblioteki naukowe mona take nazywa zbiorami zasobów informacji gdy zasób jest rozumiany jako grupa ródeł informacji o podobnych cechach 4? Czy w takim razie nazwanie ksiki ródłem informacji nie jest przypadkiem nowoczesnym okreleniem dawnego stwierdzenia, e ksika jest zapisem myli ludzkiej? Wiele na to wskazuje, chocia gorco oponowałbym przeciwko uznawaniu zbiorów bibliotecznych za ródła, zawarowujc ten termin wyłcznie dla zasobów archiwalnych. 2. Charakterystyka organizmu bibliotecznego i jego funkcji Jeeli załoymy, e biblioteki naukowe s miejscem przechowywania myli ludzkich nie majcych charakteru ródeł archiwalnych, to zastanówmy si jaka cz organizmu bibliotecznego jest jego sercem. Dla mnie nie ulega adnej wtpliwoci, e najwaniejszym punktem w bibliotece naukowej jest miejsce przechowywania zbiorów (magazyn), a funkcje gromadzenia i przechowywania s dla tego typu instytucji (take dla archiwów) pierwotne lub główne. Nie mona sobie bowiem wyobrazi czytelników, obecnie coraz czciej okrelanych uytkownikami 5 bez ksiek. W tej sytuacji wydaje si wic, e wobec gromadzenia i przechowywania wszystkie inne funkcje bibliotek s wtórne 6. To prawda, e literatura dotyczca bibliotek, tworzona w dobie intensywnej informatyzacji wiata, wskazuje jednoznacznie na wzrost wagi funkcji udostpniania połczonego z informacj. Ale czy oznacza to, e dzisiejsza biblioteka naukowa to wyłcznie instytucja, której głównym zadaniem jest udostpnianie informacji? Natomiast pozostałe funkcje s traktowane jako pomocnicze i patrzy si na nie wyłcznie przez pryzmat najwaniejszej to jest udostpniania i informacji. Usługi informacyjne, chocia obecnie niezwykle wane, nie mog by w adnym razie traktowane jako cała biblioteka. Naley w tym miejscu zaznaczy, e wiele bibliotek naukowych posiada bardzo cenne i unikatowe zbiory. Zbiory owe to w duej mierze materiały typowo archiwalne, które zamiast do archiwów trafiły włanie do bibliotek. Jest to polska specyfika, wynikajca ze skomplikowanych losów narodu w 19. wieku. W czasie zaborów patriotycznie nastawieni obywatele chtniej przekazywali tzw. pamitki narodowe do kierowanych przez Polaków bibliotek, ni do kontrolowanych przez władze zaborcze archiwów. W nowej sytuacji naleałoby równie zapyta, czy gromadzenie czasopism i ksiek na nonikach elektronicznych i takie same ich udostpnianie powoduje zmian ustalonych funkcji biblioteki? Obecnie coraz wyraniej podkrela si, e przechowywanie, gromadzenie, opracowywanie i katalogowanie zbiorów to funkcje dominujce w bibliotekach przeszłoci. Dzisiaj najwaniejsz misj biblioteki ma by upowszechnianie posiadanych zasobów informacji. Za do 4 Górny M.: Ocena efektywnoci udostpniania informacji w bibliotekach naukowych. Wydaw. Nauk. UAM, Pozna 1999, s. 7, Wojciechowski J.: Praca z uytkownikiem w bibliotece. Wydaw. SBP, Warszawa 2000, s Porównaj: Eco U.: O bibliotece. Ossolineum, Wrocław 1990, s

4 Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? 5 interesujcych nas instytucji nie przychodzi ju czytelnik - uytkownik, lecz odbiorca informacji 7. Obecnie wic biblioteka nie skupia si na sobie, lecz cało działa jest kierowana w stron uytkownika 8. To tradycja 19.-wieczna uczyniła z bibliotek głównie magazyny, a z bibliotekarzy osoby opracowujce zbiory 9. Sugestie zawarte we współczesnej literaturze uwaam za nie do koca prawdziwe. Zbiory biblioteczne od pocztku istnienia bibliotek były gromadzone, przechowywane, opracowywane i udostpniane odbiorcom. Wszystkie te funkcje s aktualne po dzie dzisiejszy 10. A uytkownik-czytelnik był w bibliotece od zawsze i korzystał z jej odpowiednio ułoonego ksigozbioru. W moim odczuciu teza mówica, e funkcje gromadzenia i przechowywania s charakterystyczne wyłcznie dla bibliotek staroytnoci, redniowiecza czy czasów nowoytnych nie jest zgodna z prawd. Podobnie zawsze od kiedy istniały biblioteki gromadzce myl ludzk, istnieli równie czytelnicy. Oczywicie ich liczba nie była dua, wrcz znikoma, ale z drugiej strony, czy mona oczekiwa masowego czytelnictwa od społecznoci analfabetów. Elity posiadajce t umiejtno stanowiły w omawianych epokach wski margines w stosunku do całego społeczestwa. A czy dzisiaj sytuacja z wolna nie staje si podobna do tej w odległych epokach? Przewaa zaczyna (wraz z dominacj telewizji jako głównego ródła informacji i rozrywki) kultura obrazkowa, ronie liczba funkcjonalnych analfabetów, stopniowo spada ilo czytelników, take w czci bibliotek 11. Wyobramy sobie teraz bibliotek sprzed kilkuset lat 12. Sale biblioteczne czasów nowoytnych stanowiły połczenie magazynu z lektorium. Na miejscu w regałach, czsto sigajcych od podłogi po strop, stojcych pod cianami stały ksigi, z których korzystano nie opuszczajc biblioteki. W redniowieczu w takiej czytelni-magazynie cenniejsze ksigi przykuwano łacuchami do pulpitów. Dopiero wzrost liczby ksiek w 19. stuleciu rozdzielił magazyn od czytelni. Łczenie lektorium z magazynem stawało si niemodne i nienowoczesne. Ale w czytelniach zawsze pozostał ksigozbiór podrczny. Z czasem za bibliotek marze zaczto uznawa tak, w której czytelnik ma jak najwikszy dostp do tzw. ksigozbioru wolnego, a stosunek ksigozbioru otwartego do zamknitego uwaano za wyznacznik nowoczesnoci 13. Tylko najcenniejsze zbiory pozostały zamknite 7 Zybert E. B.: Kultura organizacyjna w bibliotekach. Wydaw. SBP, Warszawa 2004, s. 68 [oraz] Grygrowski D.: Dokumenty nieksikowe w bibliotece. Wydaw. SBP, Warszawa 2001, s. 129, 132, Porównaj: Zybert E. B.: Kultura..., s. 77 [oraz] Kisilowska M.: Misja biblioteki i bibliotekarza. [W:] Biblioteka w otoczeniu społecznym. Wydaw. SBP, Warszawa 2000, s Patrz take: Bibliotekarstwo naukowe, red. A. Łysakowski. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa 1956, s. 7, Porównaj chociaby: Bibliotekarstwo, red. Z. migrodzki. Wydaw. SBP, Warszawa 1998, s , 47, [oraz] Górny M.: Od gromadzenia zbiorów do zarzdzania zbiorami. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna 2002, s Akcja Cała Polska czyta dzieciom jest prób odwrócenia tej niekorzystnej sytuacji. Patrz take z dzisiejszego punktu widzenia na prac: Straus G., Wolff K.: Polacy i ksiki: społeczna sytuacja ksiki w Polsce 1992 roku. Biblioteka Narodowa, Warszawa 1996, gdzie na stronach o ekspansji kultury obrazkowej. 12 Cudnik Z.: Skarbnice..., s [oraz] Bibliotekarstwo..., s Nowa biblioteka tworzy jedn cało, w której nie dzieli si pomieszcze w zalenoci od przeznaczenia. Czytelnie wzajemnie przenikaj si z magazynami i miejscami pracy bibliotecznej. Droga rozwoju bibliotek

5 6 w magazynie. Czas jak wida zatoczył koło, wrócilimy do biblioteki łczcej w sobie magazyn z lektorium. Co w tej sytuacji jest w bibliotece zmienne, a co trwałe? Czy przypadkiem przyszło nie jest inaczej zorganizowan przeszłoci? 3. Stało funkcji i powolna ewolucja organizmu bibliotecznego Dla mnie nie ulega wtpliwoci, e organizm biblioteczny zmienia si niezwykle powoli, mona rzec ewolucyjnie. Struktura wewntrzna biblioteki wynika bowiem z jej niezmiennych funkcji. Gdyby było inaczej, biblioteka przestałaby by bibliotek. W tej sytuacji obok niezmiennych głównych funkcji mamy do czynienie z powoli zmieniajcym si organizmem bibliotecznym (dostosowujcym si do zmiennego otoczenia) 14. Mimo to w kadej bibliotece w kadej epoce potrzebne było miejsce do przechowywania i do czytania ksiek, trzeba było równie posiadane woluminy spisywa. Gromadzenie i przechowywanie zbiorów s tak stare jak biblioteki. Nie jest bowiem wane, czy jest to niewielkie pomieszczenie w romaskim, klasztorze, gdzie w drewnianych szafach lub skrzyniach przechowywano kilkadziesit inkunabułów, czy te nowoczesny magazyn wyposaony w regały kompaktowe, funkcja pozostaje ta sama. Nie jest istotne, czy ksigi s spisane na kilku pergaminowych kartach, czy jest to typowy alfabetyczny katalog kartkowy, czy wreszcie elektroniczny katalog pokazujcy w całoci posiadane zbiory. Wszystkie te pomoce ewidencyjne łczy wspólne przeznaczenie, powstałe w wyniku realizacji funkcji opracowania. Na stało funkcji udostpniania wcale nie wpływa to, czy czytelnikiem był redniowieczny mnich stojcy i czytajcy przykuty do pulpitu inkunabuł, czy te jest nim siedzcy przed własnym komputerem w domu internauta korzystajcy z posiadanej przez bibliotek i dostpnej online elektronicznej bazy czasopism. Uniwersalne s wic funkcje biblioteki i w duej mierze uniwersalna jest jej organizacja. Na niezmienno funkcji, a w pewnym stopniu całego organizmu bibliotecznego mona take spojrze z punktu widzenia teorii systemów 15. System w tym pojciu jest układem pewnych elementów powizanych z sob w taki sposób, e tworz one jednolit cało. Jest to bardzo bliskie (pojcie systemu) pogldom Arystotelesa, który uwaał, e idealna cało to wicej ni suma czci. W tej sytuacji pojcie systemowe powinno uwzgldnia wszystkie powizania i oddziaływania midzy elementami organizmu. Zawodzi tutaj rozumowanie Kartezjusza, który uwaał, e kady problem naley rozbija na czci składowe (elementy proste), bo jedynie to ułatwia zrozumienie całoci. Natura biblioteki jest zatem holistyczna, gdy nie jest ona wyłcznie prost przeszła wic od przestrzeni jednodzielnej, poprzez trójdzieln ponownie do jednodzielnej: Cudnik Z.: Skarbnice..., s , 70-71, 74 [oraz] Kobierska-Maciuszko E.: Budownictwo biblioteczne w ostatnim dziesicioleciu główne tendencje w projektowaniu. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna 2002, s Wojciechowski J.: Biblioteka akademicka: moliwe zmiany organizacji. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna 2002, s. 27, Ogólna teoria systemów, red. G. J. Klir. Wydaw. Naukowo-Techniczne, Warszawa 1976, s

6 Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? 7 sum wchodzcych w jej skład czci 16. Kiedy jednak na współdziałajcy organizm system biblioteczny wpływaj zmienne czynniki zewntrzne, wówczas znajduje to swoje odbicie w powolnym lub szybszym (zaley od wagi czynników) przekształcaniu si samego systemu. W przypadku bibliotek klinicznym wrcz przykładem s zmiany wywołane rozwojem komputeryzacji i wprowadzeniem komputera do bibliotecznego organizmu 17. Komputer zmienił prac w bibliotece i w znacznej czci jej struktur, ale czy aby zmienił funkcje biblioteki? Zintegrowane systemy biblioteczne polegaj przecie na skomputeryzowaniu wszystkich czynnoci w bibliotece, ułatwiajc przez to prac bibliotekarzom. Wchodzce w skład owych systemów moduły pokrywaj si w istocie z niektórymi funkcjami bibliotek naukowych (gromadzenie, katalogowanie-opracowanie, udostpnianie). W tym sensie działanie współczesnego organizmu bibliotecznego, podlegajcego wewntrznej modyfikacji (na skutek czynników zewntrznych) wynika nadal z jego podstawowych funkcji. Trzeba tu bowiem podkreli, e biblioteka bdc wyodrbnionym organizmem jest take zorientowana na osiganie okrelonych celów i zada, w tym take na cele główne: przetrwanie i rozwój. Kady organizm, aby przetrwa w otoczeniu ewoluuje, robi to take organizm biblioteczny 18. Ale podstawowe zadanie biblioteki - obsługa czytelników - musi by wypełniane poprzez wyspecjalizowane procesy: gromadzenia, opracowania, przechowywania oraz udostpniania 19. Nowoczesna biblioteka jest dzisiaj rozumiana jako organizm otwarty nastawiony na usługi. Wewntrzne procesy wynikajce z podstawowych funkcji (gromadzenia, opracowania, przechowywania) podporzdkowane zostały udostpnianiu i informowaniu, w tym take o zbiorach innych bibliotek. Ale czy nastpujca na naszych oczach zmiana organizmu bibliotecznego wynikajca z nacisku czynników zewntrznych prowadzi do zmiany lub zaniku niektórych funkcji wewntrznych? Czy grozi nam wkrótce dwumodułowa organizacja biblioteki z rozwinitymi usługami (informacja, promocja, udostpnianie, dostp do zasobów innych bibliotek) oraz zanikajcymi czynnociami zaplecza (gromadzenie, opracowanie, przechowywanie) 20? Wydaje si jednak, e owa 16 Zybert E. B.: Kultura..., s O wspomnianych problemach mówiło si duo w Polsce od pocztku lat 90-tych 20.wieku, porównaj: Komputeryzacja bibliotek: materiały z konferencji (24-26 maja 1993 Toru), red. B. Ryszewski. Wydaw. UMK, Toru 1993 ; Jazdon A.: Z problemów organizacji i zarzdzania bibliotek uczelnian w procesie automatyzacji. Bibliotekarz nr 9, s ; Radwaski A.: Komputery, biblioteki, systemy. Wydaw. SBP, Warszawa 1996 ; Maj J., Nahotko M., Szczch W.: Zastosowanie komputera w bibliotece: poradnik. Wydaw. SBP, Warszawa Bolesta-Kukułka K.: wiat organizacji. [W:] Zarzdzanie: teoria i praktyka, red. A. K. Komiski, W. Piotrowski. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa 1999, s. 18, 45, Trzeba tu podkreli, e kady organizm w tym i biblioteka jest sformalizowany, co ułatwia mu działanie. Biblioteka nie nastawiona na zysk, w przeciwiestwie do organizmów rynkowych, czerpie zyski ze rodków publicznych. Uczestniczy wic w grze wraz z innymi podobnymi instytucjami o zasoby z ich dysponentami. Porównaj take: Wojciechowski J.: Nowe stare bibliotekarstwo. Przegld Biblioteczny nr 1, s. 45, Wojciechowski J.: Organizacja i zarzdzanie w bibliotekach. Wydaw. Nauk. PWN, Kraków 1997, s , 26, 87-88, 91. Według autora, z czym si zgadzam, biblioteki charakteryzuj si do nikł zmiennoci struktur organizacyjnych, duym tradycjonalizmem, znaczn sztywnoci procedur; wynika to przede wszystkim z korzystania przez nie z długoletniej tradycji. 20 Wojciechowski J.: Organizacja..., s. 27,

7 8 dwufunkcjonalno organizmu bibliotecznego, zaznaczajca si obecnie, wcale nie wpłynie na zerwanie powiza midzy obu tzw. modułami. Nadal bdzie to jeden organizm dopóki bdzie istnie tradycyjna papierowa ksika bd czasopismo. Z powyszych dywagacji wypływa jeden wniosek, mianowicie biblioteka ze swoimi niezmiennymi funkcjami bdzie trwała po kres wykorzystywania papieru jako nonika informacji. Czy w takim razie dla bibliotek wielkim konkurentem jest Internet, który naley uzna za now wielk superbibliotek? Czy wystarczy, jedynie dysponowa odpowiednim oprogramowaniem, aby przebi si przez zalew informacji zgromadzonych w sieci i znale to, czego si poszukuje 21? Czy wreszcie, jak zapowiadaj niektórzy, koszty przechowywania kilometrów tradycyjnych ksiek zmusz biblioteki do dygitalizacji zbiorów 22? Czy w takim razie nasz przyszłoci jest biblioteka elektroniczna 23 gromadzca obok tradycyjnych materiałów papierowych równie te na nonikach elektronicznych i prowadzca obsług zbiorów wyłcznie przy pomocy zintegrowanego systemu bibliotecznego? Czy te czeka nas biblioteka cyfrowa, bez budynku i tradycyjnie rozumianych zbiorów, zarzdzajca jedynie nonikami cyfrowymi? Dokument elektroniczny nie potrzebuje magazynu, jest przechowywany na dysku komputerowym. W tej sytuacji zanikaj dwie tradycyjne funkcje biblioteki: gromadzenie i przechowywanie. Wizja biblioteki cyfrowej przynosi kres tradycyjnego bibliotekarstwa, powoduje mier biblioteki takiej, jak dzisiaj znamy 24. Tradycyjne funkcje biblioteczne w nowym cyfrowym wiecie bez papieru przestan by potrzebne. W takiej sytuacji stare historyczne biblioteki posiadajce egzemplarze archiwalne dawnych ksiek stan si bliskie dzisiejszym archiwom bd te muzeom (literatury). Odwiedza je bdzie ograniczona liczba korzystajcych. Gdyby w przyszłoci tak si stało, zatoczylibymy wielkie koło; biblioteki wraz z archiwami połczyłyby si ponownie w jedn cało, tak jak to ju miało miejsce w staroytnoci. A dla 21 Lynch C.: Przeszukujc Internet. wiat Nauki nr 5, s , 33. Porównaj take: Grygrowski D.: Dokumenty..., s Lesk M.: Cyfrowe ksiki. wiat Nauki nr 5, s ; Kuligowska K. J.: Ksika elektroniczna - chwilowa moda czy zwiastun rewolucji w bibliotekach. Bibliotekarz nr 1, s [oraz] Grygrowski D.: Dokumenty..., s. 125, Niemały wpływ na rozwój takich pogldów maj narastajce kłopoty z rozpadajcym si tzw. kwanym papierem. 23 Porównaj: Burton P. F.: Zintegrowane, biblioteczne systemy online: biblioteka wirtualna. Bibliotekarz nr 2, s ; Machalska-Garbacz A.: Nasza przyszło: biblioteka elektroniczna czy biblioteka cyfrowa. Przegld Biblioteczny nr 2-3, s ; Chmielewska-Gorczyca E.: Biblioteka wirtualna wizja czy rzeczywisto. Przegld Biblioteczny z. 2-3, s [oraz] Hollender H.: Te nieprzewidywalne biblioteki akademickie. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna 2002, s. 206, Pogldy na temat bliskiego kresu tradycyjnego bibliotekarstwa chociaby: Hollender H.: Przyszło zawodu bibliotekarskiego. [W:] Zawód bibliotekarza dzi i jutro: materiały z ogólnopolskiej konferencji (Nałczów wrzenia 2003). Wydaw. SBP, Warszawa 2003, s. 92, 94. Nieco ostroniejszy w swych wywodach jest Wojciechowski J.: Bibliotekarstwo: zawód czy zatrudnienie. [W:] Zawód bibliotekarza dzi i jutro: materiały z ogólnopolskiej konferencji (Nałczów wrzenia 2003). Wydaw. SBP, Warszawa 2003, s Porównaj take pogldy przytoczone za: Grygrowski D.: Dokumenty..., s Warto wreszcie zwróci uwag na interesujce artykuły: M. Pindlowej, M. Górnego, A. Radwaskiego, A. Łozowskiej i J. Styliskiej znajdujce si w materiałach konferencyjnych: wiat biblioteki elektronicznej w klasycznej bibliotece naukowej: moliwoci rozwoju, uwarunkowania i ograniczenia: materiały konferencyjne (Pozna, marca 1998), red. H. Ganiska. Biblioteka Główna Politechniki Poznaskiej, Pozna 1998, ss. 270.

8 Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? 9 nielicznych odwiedzajcych stałyby si one kopalni wiedzy o wiecie minionym. Przedstawiony rozwój wypadków byłby take zmierzchem znanej nam dzisiaj cywilizacji opartej na bezporednim kontakcie z pismem. Czy rzeczywicie grozi mam wyjcie z Galaktyki Gutenberga i kres dzisiejszej biblioteki z jej tradycyjnymi funkcjami. Pojawiaj si take i takie głosy, e społeczestwo przyszłoci bdzie społeczestwem ludzi nieustannie kształccych si i korzystajcych z rónych form komunikacji (druk, elektronika). W takim wypadku byt bibliotek szczególnie naukowych wydaje si nie by zagroonym 25. Pamitajmy równie i o tym, e w zalewie informacji o najnowszych nonikach elektronicznych czsto zapominamy o bibliotece jako miejscu współtworzcym kultur ludzk, niestety czsto wobec wtórnego analfabetyzmu elitarn. W moim przekonaniu trwanie organizmów bibliotecznych z ich niezmiennymi funkcjami jest prawdopodobne do czasu istnienia ksiki tradycyjnej. Kiedy w takim razie naley si liczy z kresem ery papieru? Wydaje si, e póki co nonik papierowy (wiat druku) nie jest zagroony, a biblioteki, przynajmniej w najbliszych dziesicioleciach, bd posiadały zrónicowane zbiory. Eklektyczno zbiorów bibliotecznych warunkuje dalsze trwanie podstawowych znanych nam od stuleci funkcji bibliotecznego organizmu 26. Wydaje si równie, e pismo-druk, zapis mowy człowieka, bdzie nadal najtasz form komunikacji midzyludzkiej i dlatego ma przed sob jeszcze dług przyszło. A w bibliotekach z nonikami papierowymi współistnie bd inne formy elektroniczne 27. Dodatkowo trzeba podkreli gigantyczne koszty przeniesienia całego dorobku myli ludzkiej na noniki elektroniczne 28. Szczególnie jest to widoczne we współczesnej Polsce gdzie, ze wzgldu na stan finansowania bibliotek, jest jeszcze daleko nawet do ich pełnej komputeryzacji 29. Postawiłbym w tym miejscu tak hipotez. Mianowicie wydaje si, e ludzko nie szybko wyjdzie z Galaktyki Gutenberga. Oczywicie w nastpnych dziesicioleciach waga komunikacji elektronicznej bdzie nadal systematycznie wzrasta. By moe internet bdzie centralnie zarzdzany co pachnie opłatami, niewykluczone jest take ograniczenie wolnoci (lub anarchii) przekazu. Jednak przy olbrzymiej wadze komunikacji elektronicznej pozostanie na wiecie mniejszo bibliofilów, miłoników ksiki tradycyjnej. By moe ksika tradycyjna bdzie uytkowana przez elity społeczestwa przyszłoci. Współczesne amerykaskie badania wskazuj, e społeczestwo to 25 Kołodziejska J.: Za drzwiami bibliotek. Biblioteka Narodowa, Warszawa 1996, s Porównaj: Grygrowski D.: Dokumenty..., s. 14, 91, , , Wojciechowski J.: Idee i rzeczywisto: bibliotekarstwo pragmatyczne. Wydaw. SBP, Warszawa 2002, s , 31-32, 40-42, 97, 100. Ponadto wspomniany autor wskazuje na zniewolenie współczesnej myli bibliotekarskiej przez paradygmat informacyjny. Dodatkowo wskazuje, e przewidywana prywatyzacja oraz komercjalizacja systemów informacyjnych spowoduje, i biblioteki bd nadal pełni istotne funkcje społeczne. 28 Davis R. H.: Aktualne problemy zarzdzania bibliotek uniwersyteck w Leeds. [W:] Biblioteka naukowa: automatyzacja, organizacja, zarzdzanie: materiały z konferencji naukowej Organizacja i zarzdzanie bibliotekami naukowymi w procesie automatyzacji (Pozna listopada 1994). Wydaw. SBP, Warszawa 1995, s Wojciechowski J.: Idee..., s ,

9 10 rozpada si na dwie nierówne grupy 30. Około 20% populacji to osoby zarzdzajce w rónych sferach ycia (politycy, prawnicy, kadra dowódcza armii i policji, menaderowie wysokiego i redniego szczebla, twórcy kultury i sztuki, naukowcy), a około 80% to ludzie zarzdzani 31. Elity owego społeczestwa przyszłoci, mam tak nadziej, nie rozstan si ze słowem drukowanym. I w tym sensie nie zanikn biblioteki, szczególnie naukowe, takie jakie dzisiaj znamy. Nabior one jednak elitarnego charakteru. I po raz kolejny zatoczymy olbrzymie koło nawizujc do czasów staroytnych czy redniowiecza, w których z bibliotek korzystały wyłcznie elity. 4. Wnioski Funkcje bibliotek s niezmienne od stuleci i to włanie one kształtuj organizm biblioteczny, okrelaj jego główne kierunki działania. Aby sprosta postawionym zadaniom biblioteki musz by odpowiednio zorganizowane, a cała organizacja przestrzeni bibliotecznej jest niczym innym jak tylko wynikiem pełnionych funkcji. Jednak pod cinieniem zewntrznym (komputeryzacja i informatyzacja) organizmy biblioteczne zaczynaj ewoluowa. Niektóre funkcje niegdy główne (gromadzenie, opracowanie, przechowywanie) nie tracc do koca swego znaczenia z wolna ustpuj udostpnianiu połczonemu z informacj. Wpływa to oczywicie na ewolucyjn zmian całego organizmu bibliotecznego. Jednak w Polsce z powodów mizerii finansowej bibliotek proces ten wcale nie nastpuje zbyt dynamicznie. Mimo to i w naszym kraju główne biblioteki naukowe zostały skomputeryzowane i po czci otrzymały zintegrowane systemy biblioteczne. Przechowuj one dzi obok tradycyjnych ksiek i czasopism rónego rodzaju materiały na innych nonikach, tworz własne bazy oraz wykupuj dostpy online do komercyjnych baz ksiek i czasopism. Jestemy wic w Polsce przynajmniej w przypadku najwaniejszych bibliotek na pocztku epoki elektronicznej. Nie zmienia to jednak ani funkcji tych bibliotek ani te w sposób zdecydowany ich struktury. Dopiero ewentualne przejcie do stadium biblioteki cyfrowej (lub te wirtualnej) moe spowodowa, w mniej lub bardziej odległej przyszłoci radykalne zmiany. Tradycyjne funkcje bibliotek zanikn, co całkowicie przeobrazi lub zlikwiduje znany nam organizm biblioteczny. Natomiast myli ludzkie zapisane na papierze bd przechowywane w bibliotekach historycznych bliskich współczesnym archiwom o funkcjach i organizacji jakie posiadaj dzisiejsze biblioteki. Zasadnicz rónic bdzie jednak fakt, e owe biblioteki historyczne (by moe połczone z archiwami) bd odwiedzane jedynie przez ludzi zajmujcych si badaniem dawnych czasów. 30 Radwaski A.: Komputery..., s Szybkie tempo współczesnego ycia, zapotrzebowanie na ekspresow informacj powoduje, e zainteresowany otrzymuje szybkie migawki, a nie wiedz o skomplikowanym wiecie. Taki przekaz to strzpy informacji powodujce, e ludzie staj si bezwoln mas. Grygrowski D.: Dokumenty..., s. 95.

10 Zmienna czy trwała natura biblioteki naukowej? 11 Bibliografia [1] Bibliotekarstwo naukowe, red. A. Łysakowski. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa [2] Bibliotekarstwo, red. Z. migrodzki. Wydaw. SBP, Warszawa [3] Biekowska B., Chamerska H.: Tysic lat ksiki i bibliotek w Polsce. Ossolineum, Wrocław [4] Bolesta-Kukułka K.: wiat organizacji. [W:] Zarzdzanie: teoria i praktyka, red. A. K. Komiski, W. Piotrowski. Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa [5] Burton P. F.: Zintegrowane, biblioteczne systemy online: biblioteka wirtualna. Bibliotekarz nr 2. [6] Chmielewska-Gorczyca E.: Biblioteka wirtualna wizja czy rzeczywisto. Przegld Biblioteczny z [7] Cudnik Z.: Skarbnice wiedzy. Ossolineum, Wrocław [8] Davis R. H.: Aktualne problemy zarzdzania bibliotek uniwersyteck w Leeds. [W:] Biblioteka naukowa: automatyzacja, organizacja, zarzdzanie: materiały z konferencji naukowej Organizacja i zarzdzanie bibliotekami naukowymi w procesie automatyzacji (Pozna listopada 1994). Wydaw. SBP, Warszawa [9] Eco U.: O bibliotece. Ossolineum, Wrocław [10] Górny M.: Ocena efektywnoci udostpniania informacji w bibliotekach naukowych. Wydaw. Nauk. UAM, Pozna [11] Górny M.: Od gromadzenia zbiorów do zarzdzania zbiorami. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna [12] Grygrowski D.: Dokumenty nieksikowe w bibliotece. Wydaw. SBP, Warszawa [13] Hollender H.: Przyszło zawodu bibliotekarskiego. [W:] Zawód bibliotekarza dzi i jutro: materiały z ogólnopolskiej konferencji (Nałczów wrzenia 2003). Wydaw. SBP, Warszawa [14] Hollender H.: Te nieprzewidywalne biblioteki akademickie. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna [15] Jazdon A.: Z problemów organizacji i zarzdzania bibliotek uczelnian w procesie automatyzacji. Bibliotekarz nr 9. [16] Kisilowska M.: Misja biblioteki i bibliotekarza. [W:] Biblioteka w otoczeniu społecznym. Wydaw. SBP, Warszawa [17] Kobierska-Maciuszko E.: Budownictwo biblioteczne w ostatnim dziesicioleciu główne tendencje w projektowaniu. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna [18] Kołodziejska J.: Za drzwiami bibliotek. Biblioteka Narodowa, Warszawa [19] Komputeryzacja bibliotek: materiały z konferencji (24-26 maja 1993 Toru), red B. Ryszewski. Wydaw. UMK, Toru [20] Kuligowska K. J.: Ksika elektroniczna - chwilowa moda czy zwiastun rewolucji w bibliotekach. Bibliotekarz nr 1. [21] Lesk M.: Cyfrowe ksiki. wiat Nauki nr 5. [22] Lynch C.: Przeszukujc Internet. wiat Nauki nr 5. [23] Machalska-Garbacz A.: Nasza przyszło: biblioteka elektroniczna czy biblioteka cyfrowa. Przegld Biblioteczny nr 2-3. [24] Maj J., Nahotko M., Szczch W.: Zastosowanie komputera w bibliotece: poradnik. Wydaw. SBP, Warszawa [25] Ogólna teoria systemów, red. G. J. Klir. Wydaw. Naukowo-Techniczne, Warszawa [26] Radwaski A.: Komputery, biblioteki, systemy. Wydaw. SBP, Warszawa [27] Sordylowa B.: Z problematyki bibliotek i informacji naukowej. Wydaw. Nauk. PAN, Warszawa [28] Straus G., Wolff K.: Polacy i ksiki: społeczna sytuacja ksiki w Polsce 1992 roku. Biblioteka Narodowa, Warszawa 1996.

11 12 [29] wiat biblioteki elektronicznej w klasycznej bibliotece naukowej: moliwoci rozwoju, uwarunkowania i ograniczenia: materiały konferencyjne (Pozna, marca 1998), red. H. Ganiska. Biblioteka Główna Politechniki Poznaskiej, Pozna [30] Wojciechowski J.: Biblioteka akademicka: moliwe zmiany organizacji. [W:] Stan i potrzeby polskich bibliotek uczelnianych: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Pozna listopada 2002). Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Pozna [31] Wojciechowski J.: Bibliotekarstwo: zawód czy zatrudnienie. [W:] Zawód bibliotekarza dzi i jutro: materiały z ogólnopolskiej konferencji (Nałczów wrzenia 2003). Wydaw. SBP, Warszawa [32] Wojciechowski J.: Idee i rzeczywisto: bibliotekarstwo pragmatyczne. Wydaw. SBP, Warszawa [33] Wojciechowski J.: Nowe stare bibliotekarstwo. Przegld Biblioteczny nr 1. [34] Wojciechowski J.: Organizacja i zarzdzanie w bibliotekach. Wydaw. Nauk. PWN, Kraków [35] Wojciechowski J.: Praca z uytkownikiem w bibliotece. Wydaw. SBP, Warszawa [36] Zybert E. B.: Kultura organizacyjna w bibliotekach. Wydaw. SBP, Warszawa 2004.

!"!#"$##%& Cyprian Kamil Norwid, Promethidion, w. 183-186

!!#$##%& Cyprian Kamil Norwid, Promethidion, w. 183-186 !"!#"$##%&... Bo nie jest wiatło, by pod korcem stało Ani sól ziemi do przypraw kuchennych, Bo pikno na to jest, by zachwycało Do pracy praca, by si zmartwychwstało Cyprian Kamil Norwid, Promethidion,

Bardziej szczegółowo

B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I

B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I Agnieszka Majewska Politechnika Czstochowska w Czstochowie Biblioteka Wydziału Zarzdzania czytel@zim.pcz.czest.pl Mariola Szyda

Bardziej szczegółowo

Zbiory tradycyjne a e-zbiory. Traditional collections and e-collections. The past and the future?

Zbiory tradycyjne a e-zbiory. Traditional collections and e-collections. The past and the future? 173 Bo ena Budrewicz, Anna Kmiecik Politechnika Opolska Biblioteka G³ówna b.budrewicz@bg.po.opole.pl a.kmiecik@bg.po.opole.pl Zbiory tradycyjne a e-zbiory. Przesz³oœæ i przysz³oœæ? Traditional collections

Bardziej szczegółowo

Opis Wymagania Egzamin Stanowiska w służbie bibliotecznej

Opis Wymagania Egzamin Stanowiska w służbie bibliotecznej Opis Wymagania Egzamin Stanowiska w służbie bibliotecznej - Adiunkt biblioteczny - Adiunkt dokumentacji naukowej - Asystent biblioteczny - Asystent dokumentacji naukowej - Bibliotekarz - Dokumentalista

Bardziej szczegółowo

EP io default website

EP io default website 26-01-2015 Od regulacji Internetu po bezpieczestwo publiczne debata na temat dylematów ochrony danych Nowoczesna gospodarka opiera si w duej mierze na przetwarzaniu danych, dlatego potrzebne s jasne reguy,

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN

PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN *************************************************************** Bogdan ÓŁTOWSKI PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN ************************************************* BYDGOSZCZ - 1996 motto : na wielkie kłopoty

Bardziej szczegółowo

Wpływ rozwoju automatyzacji w bibliotekach na formę i jakość ich działalności informacyjnej

Wpływ rozwoju automatyzacji w bibliotekach na formę i jakość ich działalności informacyjnej Wpływ rozwoju automatyzacji w bibliotekach na formę i jakość ich działalności informacyjnej IX KRAJOWE FORUM INFORMACJI NAUKOWEJ I TECHNICZNEJ 25-28 września 2007 ZAKOPANE Oczekiwania wobec automatyzacji

Bardziej szczegółowo

ELEMENT SYSTEMU BIBI.NET. Instrukcja Obsługi

ELEMENT SYSTEMU BIBI.NET. Instrukcja Obsługi ELEMENT SYSTEMU BIBI.NET Instrukcja Obsługi Copyright 2005 by All rights reserved Wszelkie prawa zastrzeone!"# $%%%&%'(%)* +(+%'(%)* Wszystkie nazwy i znaki towarowe uyte w niniejszej publikacji s własnoci

Bardziej szczegółowo

1. WSTP. 2. Koncepcja platformy bezpieczestwa publicznego

1. WSTP. 2. Koncepcja platformy bezpieczestwa publicznego Koncepcja Platformy Bezpieczestwa Wewntrznego do realizacji zada badawczo-rozwojowych w ramach projektu Nowoczesne metody naukowego wsparcia zarzdzania bezpieczestwem publicznym w Unii Europejskiej 1.

Bardziej szczegółowo

Finanse dla sprytnych

Finanse dla sprytnych Finanse dla sprytnych Uniwersytet w Białymstoku 07 kwietnia 2016 r. mgr Paweł Giełda O czym bdziemy dzisiaj mówi? 1.Czym jest spryt? 2.Czym jest inteligencja? 3. Iluzja. 4. Czym s finanse? 5.W jaki sposób

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Wydział

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOTEKOZNAWSTWO. Zagadnienie Biblioteka, bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo - zakres i znaczenie terminów.

Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOTEKOZNAWSTWO. Zagadnienie Biblioteka, bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo - zakres i znaczenie terminów. styczeń 2015 Zagadnienia do egzaminu licencjackiego BIBLIOTEKOZNAWSTWO L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Biblioteka, bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo - zakres i znaczenie terminów. Typy bibliotek - w historycznym

Bardziej szczegółowo

Maciej Dziubecki Wygodny dostęp do pełnej oferty biblioteki z Primo i Promo Central Index od Ex Libris. Forum Bibliotek Medycznych 4/1 (7),

Maciej Dziubecki Wygodny dostęp do pełnej oferty biblioteki z Primo i Promo Central Index od Ex Libris. Forum Bibliotek Medycznych 4/1 (7), Maciej Dziubecki Wygodny dostęp do pełnej oferty biblioteki z Primo i Promo Central Index od Ex Libris Forum Bibliotek Medycznych 4/1 (7), 316-319 2011 Mgr Maciej Dziubecki Warszawa - Aleph Polska wygodny

Bardziej szczegółowo

CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA JAKO KRAJOWE CENTRUM DYSTRYBUCJI PUBLIKACJI NATO RTO. Dr hab. Aleksandra SKRABACZ

CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA JAKO KRAJOWE CENTRUM DYSTRYBUCJI PUBLIKACJI NATO RTO. Dr hab. Aleksandra SKRABACZ CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA JAKO KRAJOWE CENTRUM DYSTRYBUCJI PUBLIKACJI NATO RTO Dr hab. Aleksandra SKRABACZ GŁÓWNA KSIĄŻNICA WOJSKA POLSKIEGO GROMADZĄCA MATERIAŁY BIBLIOTECZNE CBW ŁĄCZYMY TEORIĘ Z PRAKTYKĄ

Bardziej szczegółowo

Spis lektur Lektura obowiązkowa Lektury uzupełniające A. Publikacje drukowane: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Spis lektur Lektura obowiązkowa Lektury uzupełniające A. Publikacje drukowane: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Spis lektur Lektura obowiązkowa S t a n i s ł a w s k a K l o c S., Prawo autorskie a biblioteka cyfrowa - opinia prawna : sporządzona w ramach projektu KPBC finansowanego z Funduszy Strukturalnych UE

Bardziej szczegółowo

DECYZJA. Warszawa, dnia 31 marca 2006 r. GI-DEC-DS-106/06

DECYZJA. Warszawa, dnia 31 marca 2006 r. GI-DEC-DS-106/06 Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych nakazujca Spółce usunicie uchybie w procesie przetwarzania danych osobowych osób biorcych udział w organizowanych przez t Spółk konkursach, poprzez

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYCZNE I ZDALNE STEROWANIE STACJ UZDATNIANIA WODY

AUTOMATYCZNE I ZDALNE STEROWANIE STACJ UZDATNIANIA WODY AUTOMATECH AUTOMATYCZNE I ZDALNE STEROWANIE STACJ UZDATNIANIA WODY W roku 2006 Gmina Kampinos dokonała modernizacji swojej stacji uzdatniania wody (SUW). Obok zmian typu budowlanego (nowe zbiorniki wody,

Bardziej szczegółowo

1) Instytucje kształcce w tym zawodzie (w kraju i we Wrocławiu). 2) Moliwoci podnoszenia kwalifikacji i dokształcania w tym zawodzie.

1) Instytucje kształcce w tym zawodzie (w kraju i we Wrocławiu). 2) Moliwoci podnoszenia kwalifikacji i dokształcania w tym zawodzie. Spis treci: I. Wprowadzenie II. Zadania i czynnoci 1) Potencjalne miejsca pracy. 2) Zakres obowizków. III. Wymagania zawodu 1) Wymagania fizyczne i zdrowotne 2) Wymagania psychologiczne IV. Kształcenie

Bardziej szczegółowo

Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe

Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe W literaturze technicznej mona znale róne opinie, na temat okrelenia, kiedy antena moe zosta nazwana szerokopasmow. Niektórzy producenci nazywaj anten szerokopasmow

Bardziej szczegółowo

Waldemar Izdebski ZbigniewMalinowski

Waldemar Izdebski ZbigniewMalinowski Rozwój technologii internetowych wykorzystywanych w Powiatowym Orodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej powiatu warszawskiego zachodniego Waldemar Izdebski ZbigniewMalinowski 2009-09-16 Wisła-Malinka

Bardziej szczegółowo

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych.

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. ! " Opracował Krzysztof Trzak dyrektor Szkoły Podstawowej w Alojzowie 23.05.2002. Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. Unia Europejska tworzy sprzyjajce warunki,

Bardziej szczegółowo

Wojciech Drzewiecki SYSTEMY INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ

Wojciech Drzewiecki SYSTEMY INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ Wojciech Drzewiecki SYSTEMY INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ Systemem Informacji Geograficznej (Systemem Informacji Przestrzennej, GIS, SIP) nazywamy skomputeryzowany system pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania,

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania

WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania Załczniki do rozporzdzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego z dnia (poz.. ) WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania ZAŁCZNIK nr 1 A. DANE WNIOSKODAWCY Nazwa i adres wnioskodawcy, tel.

Bardziej szczegółowo

Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Zadania do wykonani przed przystpieniem do pracy:

Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Zadania do wykonani przed przystpieniem do pracy: wiczenie 2 Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Cel wiczenia: Zapoznanie si ze sposobami konstruowania tabel, powiza pomidzy tabelami oraz metodami manipulowania

Bardziej szczegółowo

B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I

B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I B I B L I O T E K I N A U K O W E W K U L T U R Z E I C Y W I L I Z A C J I Akademia Ekonomiczna w Krakowie Biblioteka Główna kochan@bibl.ae.krakow.pl Wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych

Bardziej szczegółowo

Mgr Ewa Nowak Katowice SUM

Mgr Ewa Nowak Katowice SUM Mgr Ewa Nowak Katowice SUM biblioteka główna śląskiego uniwersytetu medycznego w katowicach w innej siedzibie Abstract The Main Library of the Medical University of Silesia in Katowice has been located

Bardziej szczegółowo

Badania marketingowe w pigułce

Badania marketingowe w pigułce Jolanta Tkaczyk Badania marketingowe w pigułce Dlaczego klienci kupuj nasze produkty lub usługi? To pytanie spdza sen z powiek wikszoci menederom. Kady z nich byłby skłonny zapłaci due pienidze za konkretn

Bardziej szczegółowo

Program Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008.

Program Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008. Załcznik Nr 1 do uchwały Nr XIV/129/08 Rady Gminy Michałowo z dnia 11 stycznia 2008r. Program Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008. Wprowadzenie Aktywna działalno organizacji

Bardziej szczegółowo

PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO

PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO Załcznik do Uchwały nr 157/04 z dnia 17 maja 2004 r Zarzdu Powiatu Pabianickiego PROCEDURY l METODYKA PRZEPROWADZANIA AUDYTU WEWNTRZNEGO KARTA AUDYTU WEWNTRZNEGO Okrela prawa i obowizki audytora, do najwaniejszych

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ORGANIZACYJNY BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ UNIWERSYTETU KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

REGULAMIN ORGANIZACYJNY BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ UNIWERSYTETU KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE REGULAMIN ORGANIZACYJNY BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ UNIWERSYTETU KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE Postanowienia ogólne 1 1. Regulamin organizacyjny Biblioteki Głównej określa szczegółową strukturę organizacyjną

Bardziej szczegółowo

Pytania i komentarze prosimy kierowa do Pana Roberta Izdebskiego Tel.: 503063068 info@mentat.pl

Pytania i komentarze prosimy kierowa do Pana Roberta Izdebskiego Tel.: 503063068 info@mentat.pl Prezentujemy 5 koncepcji serwisów internetowych. S to pomysły na portal biznesowy. Wybierz ten, który najbardziej Ci si podoba, stwórz ranking koncepcji. Do wyboru wykorzystaj metod addytywnej uytecznoci

Bardziej szczegółowo

!!"#$% W TYM NUMERZE: POROZUMIENIE MIDZY SBP I POLSK IZB KSIKI PODPISANE... SPOTKANIE PRZEDSTAWICIELI Z OBSZARU BIBLIOTEKARSTWA I INFORMACJI NAUKOWEJ

!!#$% W TYM NUMERZE: POROZUMIENIE MIDZY SBP I POLSK IZB KSIKI PODPISANE... SPOTKANIE PRZEDSTAWICIELI Z OBSZARU BIBLIOTEKARSTWA I INFORMACJI NAUKOWEJ POROZUMIENIE MIDZY SBP I POLSK IZB KSIKI PODPISANE... W dniu 2 kwietnia 2003 r. zostało podpisane porozumienie pomidzy Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich a Polsk Izb Ksiki. W ramach porozumienia SBP

Bardziej szczegółowo

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005 Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005 Warszawa, maj 2006 Spis treci Wprowadzenie...3 Cz I Zbiorcze wykonanie budetów jednostek samorzdu terytorialnego...7 1. Cz operacyjna...7

Bardziej szczegółowo

DECYZJA. Warszawa, dnia 4 padziernika 2004 r. GI-DEC-DS-208/04

DECYZJA. Warszawa, dnia 4 padziernika 2004 r. GI-DEC-DS-208/04 Decyzja GIODO z dnia 4 padziernika 2004 r. nakazujca udostpnienie operatorowi telefonii komórkowej, udostpnienie Komendantowi Stray Miejskiej, danych osobowych abonenta telefonu komórkowego, w zakresie

Bardziej szczegółowo

Regulamin Biblioteki

Regulamin Biblioteki Regulamin Biblioteki Rozdział I Lokal biblioteki i jego wyposażenie Załącznik Nr5 do Statutu Szkoły 1 1. Biblioteka szkolna ZSP Nr1 w Sieradzu składa się z wypożyczalni wraz z magazynem i wyodrębnioną

Bardziej szczegółowo

WZÓR. WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania

WZÓR. WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania ZAŁCZNIK nr 1 A. DANE WNIOSKODAWCY Nazwa i adres wnioskodawcy WZÓR WNIOSEK o finansowanie działalnoci wspomagajcej badania Numer telefonu, numer faxu, e-mail, www oraz siedmiocyfrowy identyfikator gminy,

Bardziej szczegółowo

! "#$!%&'(#!) "34! /(5$67%&'8#!)

! #$!%&'(#!) 34! /(5$67%&'8#!) 3 4! " #"$ % # " &# & ' & & (! " % &$ #) * & & &*## " & + # % &! & &*),*&&,) &! "& &-&. && *# &) &!/ & *) *&" / &*0 & /$ % &&, # ) *&")",$&%& 1&&2& 3 '! "#$!%&'(#!) % *+ +, - (. /0 *1 ", + 2 + -.-1- "34!

Bardziej szczegółowo

Bibliotekarze i czytelnicy w dobie nowych technologii i koncepcji organizacyjnych bibliotek Gdańsk, 17-18 maja 2012 r.

Bibliotekarze i czytelnicy w dobie nowych technologii i koncepcji organizacyjnych bibliotek Gdańsk, 17-18 maja 2012 r. Bibliotekarze i czytelnicy w dobie nowych technologii i koncepcji organizacyjnych bibliotek Gdańsk, 17-18 maja 2012 r. VI Bałtycka Konferencja Zarządzanie i organizacja bibliotek zorganizowana została

Bardziej szczegółowo

Wpływ komputeryzacji i informatyzacji na procesy gromadzenia zbiorów w polskich bibliotekach uczelnianych. Ewa Dąbrowska, Biblioteka Jagiellońska

Wpływ komputeryzacji i informatyzacji na procesy gromadzenia zbiorów w polskich bibliotekach uczelnianych. Ewa Dąbrowska, Biblioteka Jagiellońska Wpływ komputeryzacji i informatyzacji na procesy gromadzenia zbiorów w polskich bibliotekach uczelnianych Ewa Dąbrowska, Biblioteka Jagiellońska Komputeryzacja poprzedza informatyzację polega na wprowadzaniu

Bardziej szczegółowo

Bazy danych Podstawy teoretyczne

Bazy danych Podstawy teoretyczne Pojcia podstawowe Baza Danych jest to zbiór danych o okrelonej strukturze zapisany w nieulotnej pamici, mogcy zaspokoi potrzeby wielu u!ytkowników korzystajcych z niego w sposóbs selektywny w dogodnym

Bardziej szczegółowo

Konspekt lekcji matematyki klasa 4e Liceum Ogólnokształcce

Konspekt lekcji matematyki klasa 4e Liceum Ogólnokształcce mgr Tomasz Grbski Konspekt lekcji matematyki klasa 4e Liceum Ogólnokształcce Temat: Dyskusja nad liczb rozwiza równania liniowego i kwadratowego z wartoci bezwzgldn i parametrem. Czas trwania: 45 minut.

Bardziej szczegółowo

PROWIZJE Menad er Schematy rozliczeniowe

PROWIZJE Menad er Schematy rozliczeniowe W nowej wersji systemu pojawił si specjalny moduł dla menaderów przychodni. Na razie jest to rozwizanie pilotaowe i udostpniono w nim jedn funkcj, która zostanie przybliona w niniejszym biuletynie. Docelowo

Bardziej szczegółowo

Biblioteka nie jest po to, by była w paki pozamykana albo do ozdoby służąca, jest po to, by była powszechnie użytkowana.

Biblioteka nie jest po to, by była w paki pozamykana albo do ozdoby służąca, jest po to, by była powszechnie użytkowana. Biblioteka jest instytucją, która całym swoim istnieniem świadczy o rozwoju kultury. Jest ona, bowiem skarbnicą piśmiennictwa, przez które człowiek wyraża swój zamysł twórczy. Jan Paweł II Biblioteka nie

Bardziej szczegółowo

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa.

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa. Wstp Przy podejciu do planowania adresacji IP moemy spotka si z 2 głównymi przypadkami: planowanie za pomoc adresów sieci prywatnej przypadek, w którym jeeli

Bardziej szczegółowo

Bo ena Kaniuczak Ma³gorzata Kruczek. Abstrakt. Biblioteka G³ówna Politechniki Rzeszowskiej wypozycz@prz.rzeszow.pl

Bo ena Kaniuczak Ma³gorzata Kruczek. Abstrakt. Biblioteka G³ówna Politechniki Rzeszowskiej wypozycz@prz.rzeszow.pl 221 Bo ena Kaniuczak Ma³gorzata Kruczek Biblioteka G³ówna Politechniki Rzeszowskiej wypozycz@prz.rzeszow.pl Wp³yw nowoczesnych technologii na podniesienie standardu us³ug biblioteki (na podstawie badañ

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Plan wykładu. Proces modelowania i implementacji bazy danych. Elementy ERD. Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD)

Bazy danych. Plan wykładu. Proces modelowania i implementacji bazy danych. Elementy ERD. Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD) Plan wykładu Bazy danych Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD) Diagramy zwizków encji elementy ERD licznoci zwizków podklasy klucze zbiory słabych encji Małgorzata Krtowska Katedra Oprogramowania e-mail:

Bardziej szczegółowo

Strategia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na lata (nowelizacja na lata )

Strategia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na lata (nowelizacja na lata ) Strategia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich na lata 2010-2021 (nowelizacja na lata 2017-2021) Misja Misją Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich jest działanie na rzecz rozwoju bibliotekarstwa, budowanie

Bardziej szczegółowo

System Connector Opis wdrożenia systemu

System Connector Opis wdrożenia systemu System Connector Opis wdrożenia systemu Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Spistre ci Wymagania z perspektywy Powiatowego Urzdu Pracy... 3

Bardziej szczegółowo

Digitalizacja zbiorów bibliotek publicznych problemy, szanse, perspektywy

Digitalizacja zbiorów bibliotek publicznych problemy, szanse, perspektywy Digitalizacja zbiorów bibliotek publicznych problemy, szanse, perspektywy Charakterystyka zbiorów regionalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie digitalizowanych

Bardziej szczegółowo

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku.

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku. Warszawa, dnia 22 03 2007 Zrzeszenie Zwizków Zawodowych Energetyków Dotyczy: Informacja prawna dotyczca kwestii wydzielenia Operatora Systemu Dystrybucyjnego w energetyce Argumenty na poparcie idei wydzielenia

Bardziej szczegółowo

Literatura dla ucznia:

Literatura dla ucznia: PLAN METODYCZNY Prowadzcy: Katarzyna Zgota-Lechowska data: 24.01.2006 Temat: Co to jest biomasa? Cel ogólny: Poznanie pojcia biomasa z uwzgldnieniem charakterystyki moliwoci jej wykorzystania Po zajciach

Bardziej szczegółowo

Biblioteka XXI wieku nowoczesna architektura, funkcjonalne wyposażenie, pomysłowe aranżacje, października 2018 r., Warszawa

Biblioteka XXI wieku nowoczesna architektura, funkcjonalne wyposażenie, pomysłowe aranżacje, października 2018 r., Warszawa Biblioteka XXI wieku nowoczesna architektura, funkcjonalne wyposażenie, pomysłowe aranżacje, 25-26 października 2018 r., Warszawa Funkcjonowanie Biblioteki Głównej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego

Bardziej szczegółowo

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Plan wykładu. Proces modelowania i implementacji bazy danych. Elementy ERD. Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD)

Bazy danych. Plan wykładu. Proces modelowania i implementacji bazy danych. Elementy ERD. Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD) Plan wykładu Bazy danych Wykład 2: Diagramy zwizków encji (ERD) Diagramy zwizków encji elementy ERD licznoci zwizków podklasy klucze zbiory słabych encji Małgorzata Krtowska Katedra Oprogramowania e-mail:

Bardziej szczegółowo

1. Wstp. Załcznik nr.1 do uchwały Nr XXXII/259/05 Rady Powiatu w Krasnymstawie z dnia 24 listopada2005r.

1. Wstp. Załcznik nr.1 do uchwały Nr XXXII/259/05 Rady Powiatu w Krasnymstawie z dnia 24 listopada2005r. Załcznik nr.1 do uchwały Nr XXXII/259/05 Rady Powiatu w Krasnymstawie z dnia 24 listopada2005r. Wieloletni program współpracy samorzdu Powiatu Krasnostawskiego z organizacjami pozarzdowymi oraz z podmiotami

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny

Uchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny PROJEKT Uchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny z dnia w sprawie programu współpracy Miasta Rejowiec Fabryczny z organizacjami pozarzdowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalnoci

Bardziej szczegółowo

Biblioteka Cyfrowa czy Biblioteka 2.0 czyli co przechowuje biblioteka

Biblioteka Cyfrowa czy Biblioteka 2.0 czyli co przechowuje biblioteka Biblioteka Cyfrowa czy Biblioteka 2.0 czyli co przechowuje biblioteka dr inż. Marek Szepski Krakowska Akademia mszepski@afm.edu.pl Inspiracje Na półce stoją obok siebie 2 książki. Mają tego samego autora

Bardziej szczegółowo

Skd mamy pienidze i na co je wydajemy? czyli BUDET POWIATU KIELECKIEGO

Skd mamy pienidze i na co je wydajemy? czyli BUDET POWIATU KIELECKIEGO Skd mamy pienidze i na co je wydajemy? czyli BUDET POWIATU KIELECKIEGO Szanowni Pastwo! Po raz pierwszy macie Pastwo okazj zapozna si z informatorem budetowym dla mieszkaców Skd mamy pienidze. Za porednictwem

Bardziej szczegółowo

Program opracowały: Barbara Derewiecka, Halina Szpak Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej

Program opracowały: Barbara Derewiecka, Halina Szpak Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej Program opracowały: Barbara Derewiecka, Halina Szpak Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bielsku-Białej Przysposobienie do korzystania ze zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Bielsku-Białej

Bardziej szczegółowo

Bazy danych. Plan wykładu. Podzapytania - wskazówki. Podzapytania po FROM. Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych.

Bazy danych. Plan wykładu. Podzapytania - wskazówki. Podzapytania po FROM. Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych. Plan wykładu azy danych Wykład 5: Zalenoci wielowartociowe. Sprowadzanie do postaci normalnych. Dokoczenie SQL Zalenoci wielowartociowe zwarta posta normalna Dekompozycja do 4NF Przykład sprowadzanie do

Bardziej szczegółowo

Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie

Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie Załcznik Nr 6 do Regulaminu Organizacyjnego Urzdu Miasta Ktrzyn Nr 15/07 z dnia 16.01.2007 Regulamin Audytu Wewntrznego Urzdu Miasta w Ktrzynie Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Regulamin Audytu Wewntrznego

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU. dr Katarzyna Wodniak

OPIS PRZEDMIOTU. dr Katarzyna Wodniak Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Obsługa użytkowników w bibliotece

Bardziej szczegółowo

Katowice: ZAKUP OPROGRAMOWANIA OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - Dostawy

Katowice: ZAKUP OPROGRAMOWANIA OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - Dostawy Page 1 of 12 Ogłosze nr 314923-2016 z dnia r. Katowice: ZAKUP OPROGRAMOWANIA OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - Dostawy Zamieszcza ogłoszenia: obowizkowe Ogłosze dotyczy: zamówienia publicznego Zamówie dotyczy

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007 Załcznik Do Uchwały Nr... Rady Powiatu Opolskiego z dnia...2007r. PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007

Bardziej szczegółowo

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK o wpisanie na list ministra właciwego do spraw zdrowia podmiotów uprawnionych do prowadzenia stau kierunkowego (prosz wpisa nazw stau kierunkowego) w

Bardziej szczegółowo

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej

Wstp. Odniesienie do podstawy programowej ! " 1 Wstp Praca dotyczy projektu midzyprzedmiotowego, jaki moe by zastosowany na etapie nauczania gimnazjum specjalnego. Powyszy projekt moe zosta przeprowadzony na zajciach z przedmiotów: informatyka

Bardziej szczegółowo

SYSTEM BIBLIOTECZNO-INFORMACYJNY WYŻSZEJ SZKOŁY HUMANISTYCZNO-EKONOMICZNEJ W PABIANICACH:

SYSTEM BIBLIOTECZNO-INFORMACYJNY WYŻSZEJ SZKOŁY HUMANISTYCZNO-EKONOMICZNEJ W PABIANICACH: SYSTEM BIBLIOTECZNO-INFORMACYJNY WYŻSZEJ SZKOŁY HUMANISTYCZNO-EKONOMICZNEJ W PABIANICACH: POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. System Biblioteczno - Informacyjny Wyższej Szkoły Humanistyczno - Ekonomicznej w Pabianicach

Bardziej szczegółowo

DECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie

DECYZJA. odmawiam uwzgldnienia wniosku. Uzasadnienie Decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 6 lipca 2005 r. dotyczca przetwarzania danych osobowych córki Skarcego, przez Stowarzyszenie, poprzez publikacj informacji na temat rodziny

Bardziej szczegółowo

Wspieranie zarządzania z wykorzystaniem nowych technologii

Wspieranie zarządzania z wykorzystaniem nowych technologii Wspieranie zarządzania z wykorzystaniem nowych technologii Elżbieta Knapik dyrektor Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Bieczu Kraków, 11 stycznia 2013 r. Komputeryzacja biblioteki Aby rozpocząć

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 2. KIERUNEK: Pedagogika, specjalność Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna

KARTA PRZEDMIOTU. 2. KIERUNEK: Pedagogika, specjalność Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Bibliotekoznawstwo 2. KIERUNEK: Pedagogika, specjalność Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW:

Bardziej szczegółowo

Biblioteka Informator

Biblioteka Informator Biblioteka Informator Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach jest ogólnie dostępną biblioteką naukową. Celem jej działania jest zapewnienie dostępu czytelników do najnowszej wiedzy z zakresu sztuki,

Bardziej szczegółowo

Regulamin Rady Rodziców Zespołu Szkół Nr 2 im. Emilii Plater w Piasecznie, Aleja Brzóz 26 (tekst jednolity z dnia 16 marca 2011 r.

Regulamin Rady Rodziców Zespołu Szkół Nr 2 im. Emilii Plater w Piasecznie, Aleja Brzóz 26 (tekst jednolity z dnia 16 marca 2011 r. Regulamin Rady Rodziców Zespołu Szkół Nr 2 im. Emilii Plater w Piasecznie, Aleja Brzóz 26 (tekst jednolity z dnia 16 marca 2011 r.) l. Postanowienia ogólne. 1. 1. W szkole działa Rada Rodziców, zwana dalej

Bardziej szczegółowo

PREZENTACJA DZIAŁANIA KLASYCZNEGO ALGORYTMU GENETYCZNEGO

PREZENTACJA DZIAŁANIA KLASYCZNEGO ALGORYTMU GENETYCZNEGO Piotr Borowiec PREZENTACJA DZIAŁANIA KLASYCZNEGO ALGORYTMU GENETYCZNEGO Sporód wielu metod sztucznej inteligencji obliczeniowej algorytmy genetyczne doczekały si wielu implementacji. Mona je wykorzystywa

Bardziej szczegółowo

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK

CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO WNIOSEK o wpisanie na list ministra właciwego do spraw zdrowia podmiotów uprawnionych do prowadzenia stau kierunkowego (prosz wpisa nazw stau kierunkowego) w

Bardziej szczegółowo

WZÓR. WNIOSEK o przyznanie rodków z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej na finansowanie projektu badawczego. Data złoenia

WZÓR. WNIOSEK o przyznanie rodków z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej na finansowanie projektu badawczego. Data złoenia Załczniki do rozporzdzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego z dnia... (poz....) Załcznik nr 1 WZÓR WNIOSEK o przyznanie rodków z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej na finansowanie projektu badawczego

Bardziej szczegółowo

Organizowanie dostępu do zbiorów drukowanych i zasobów elektronicznych w Bibliotece Politechniki Łódzkiej

Organizowanie dostępu do zbiorów drukowanych i zasobów elektronicznych w Bibliotece Politechniki Łódzkiej Organizowanie dostępu do zbiorów drukowanych i zasobów elektronicznych w Bibliotece Politechniki Łódzkiej Iwona Sójkowska Międzynarodowe naukowo-dydaktyczne seminarium bibliotek politechnik Strategia zarządzania

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 12. Wzorce projektowe czynnociowe State Mediator

WYKŁAD 12. Wzorce projektowe czynnociowe State Mediator WYKŁAD 12 Wzorce projektowe czynnociowe State Mediator Behavioral Design Pattern: State [obj] Umoliwia obiektowi zmian zachowania gdy zmienia si jego stan wewntrzny. Dzieki temu obiekt zdaje si zmienia

Bardziej szczegółowo

Publiczna Biblioteka Pedagogiczna KOŚCIAN. Dobre praktyki

Publiczna Biblioteka Pedagogiczna KOŚCIAN. Dobre praktyki Publiczna Biblioteka Pedagogiczna KOŚCIAN Dobre praktyki Konkurs plastyczny Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie Filia w Kościanie przy współpracy z Muzeum Regionalnym im. dr. Henryka Florkowskiego

Bardziej szczegółowo

BIBLIOTEKA INFORMATOR

BIBLIOTEKA INFORMATOR BIBLIOTEKA INFORMATOR BIBLIOTEKA POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ... 2 ZBIORY DRUKOWANE... 3 ZAPISY DO BIBLIOTEKI... 3 KATALOG... 4 LOGOWANIE... 4 ZAMAWIANIE... 4 WYPOŻYCZANIE... 5 ZWROT I PROLONGATA... 6 CZYTELNIA...

Bardziej szczegółowo

Program Certyfikacji Oprogramowania Autodesk. Załoenia

Program Certyfikacji Oprogramowania Autodesk. Załoenia Program Certyfikacji Oprogramowania Autodesk Załoenia Firma Autodesk - wiodcy producent oprogramowania wspomagajcego projektowanie proponuje program umoliwiajcy uytkownikom weryfikacj posiadanego oprogramowania

Bardziej szczegółowo

Podstawy komunikacji personalnej. Problemy społeczeństwa informacyjnego: utopia czy rzeczywistość?

Podstawy komunikacji personalnej. Problemy społeczeństwa informacyjnego: utopia czy rzeczywistość? Podstawy komunikacji personalnej Problemy społeczeństwa informacyjnego: utopia czy rzeczywistość? Społeczeństwo informacyjne Źródło: mleczko.interia.pl Społeczeństwo informacyjne Społeczeństwo informacyjne

Bardziej szczegółowo

Doskonalenie dostępu do dziedzinowych zasobów informacyjnych

Doskonalenie dostępu do dziedzinowych zasobów informacyjnych Doskonalenie dostępu do dziedzinowych zasobów informacyjnych Agnieszka Młodzka Stybel, CIOP PIB X KRAJOWE FORUM INFORMACJI NAUKOWEJ I TECHNICZNEJ BEZPIECZNA, INNOWACYJNA I DOSTĘPNA INFORMACJA PERSPEKTYWY

Bardziej szczegółowo

Kod pocztowy 00-928. Województwo Mazowieckie. Faks 630-10-19. Adres internetowy (URL) www.mi.gov.pl

Kod pocztowy 00-928. Województwo Mazowieckie. Faks 630-10-19. Adres internetowy (URL) www.mi.gov.pl OGŁOSZE O ZAMÓWIENIU Roboty budowlane Dostawy Usługi Wypełnia Urzd Zamówie Publicznych Data otrzymania ogłoszenia Numer identyfikacyjny SEKCJA I: ZAMAWIAJCY I.1) OFICJALNA NAZWA I ADRES ZAMAWIAJCEGO Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

Wstp. Warto przepływu to

Wstp. Warto przepływu to 177 Maksymalny przepływ Załoenia: sie przepływow (np. przepływ cieczy, prdu, danych w sieci itp.) bdziemy modelowa za pomoc grafów skierowanych łuki grafu odpowiadaj kanałom wierzchołki to miejsca połcze

Bardziej szczegółowo

Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013

Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013 Sytuacja na rynku przetworów owocowo-warzywnych i soków a reforma rynku ogrodniczego w UE Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013 Dr Jerzy Małkowski Pozna, 19

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 1.11 OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Załącznik Nr 1.11 OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis modułu (przedmiotu) i programu nauczania)

Bardziej szczegółowo

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu 2. Kod modułu 0-PRA-3 3. Rodzaj modułu obowiązkowy lub fakultatywny obowiązkowy 4. Kierunek studiów ARCHEOLOGIA, specjalizacja Archeologia

Bardziej szczegółowo

AQUAGOR POMPA CIEPŁA WODA/WODA

AQUAGOR POMPA CIEPŁA WODA/WODA AQUAGOR POMPA CIEPŁA WODA/WODA Pompy ciepła woda/woda to jeden z najbardziej wydajnych systemów energii cieplnej. Temperatura wód gruntowych to bardzo solidne i stałe ródło energii, bo ich temperatura

Bardziej szczegółowo

Od redakcji. Globalizacja: sprosta wyzwaniu

Od redakcji. Globalizacja: sprosta wyzwaniu OECD Employment Outlook 2005 Edition Summary in Polish Przegld stanu zatrudnienia w OECD wydanie 2005 Podsumowanie w jzyku polskim Od redakcji Globalizacja: sprosta wyzwaniu John P. Martin dyrektor ds.

Bardziej szczegółowo

Projektowanie i analiza zadaniowa interfejsu na przykładzie okna dialogowego.

Projektowanie i analiza zadaniowa interfejsu na przykładzie okna dialogowego. Projektowanie i analiza zadaniowa interfejsu na przykładzie okna dialogowego. Jerzy Grobelny Politechnika Wrocławska Projektowanie zadaniowe jest jednym z podstawowych podej do racjonalnego kształtowania

Bardziej szczegółowo

Biblioteka Informator.

Biblioteka Informator. Biblioteka Informator Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach jest ogólnie dostępną biblioteką naukową. Celem jej działania jest zapewnienie dostępu czytelników do najnowszej wiedzy z zakresu sztuki,

Bardziej szczegółowo

WYBRANE METODY DOSKONALENIA SYSTEMÓW ZARZDZANIA. L. KRÓLAS 1, P. KRÓLAS 2 Orodek Kwalifikacji Jakoci Wyrobów SIMPTEST ul. Przemysłowa 34A 61-579 Pozna

WYBRANE METODY DOSKONALENIA SYSTEMÓW ZARZDZANIA. L. KRÓLAS 1, P. KRÓLAS 2 Orodek Kwalifikacji Jakoci Wyrobów SIMPTEST ul. Przemysłowa 34A 61-579 Pozna 22/21 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 21(1/2) ARCHIVES OF FOUNDARY Year 2006, Volume 6, Nº 21 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WYBRANE METODY DOSKONALENIA SYSTEMÓW ZARZDZANIA L. KRÓLAS

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN BIBLIOTEKI UNIWERSYTETU MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE. Rozdział I Przepisy ogólne

REGULAMIN BIBLIOTEKI UNIWERSYTETU MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE. Rozdział I Przepisy ogólne Załącznik do Zarządzenia Nr 6/2010 z dnia 29 stycznia 2010 r. REGULAMIN BIBLIOTEKI UNIWERSYTETU MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE Rozdział I Przepisy ogólne 1 1. Bibliotekę Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH

ODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH ODPOWIEDZIALNO KARANA NIELETNICH Odpowiedzialno karn nieletnich reguluje w zasadniczej czci ustawa o postpowaniu w sprawach nieletnich i kodeks karny. 1. USTAWA z dnia 26 padziernika 1982 r. o postpowaniu

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA ARCHIWALNA WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH

INSTRUKCJA ARCHIWALNA WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH Załcznik nr 2 do zarzdzenia wewntrznego Nr 16/05 Prezesa Zarzdu WFOiGW w Kielcach z dnia 21 grudnia 2005r. INSTRUKCJA ARCHIWALNA WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH

Bardziej szczegółowo

Profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany. strona www:

Profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany.   strona www: Profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany e-mail: kokos@uni.lodz.pl strona www: http://www.kokos.uni.lodz.pl/ 1 / 10 tel. +48 (42) 635-53-92 konsultacje w sesji letniej 2016/2017: poniedziałek 19 czerwca

Bardziej szczegółowo

Oferta dydaktyczna PBW - Filia w Starogardzie Gdańskim

Oferta dydaktyczna PBW - Filia w Starogardzie Gdańskim Oferta dydaktyczna PBW - Filia Dla nauczycieli-bibliotekarzy 4x120 Spotkanie Nauczyciele min bibliotekarze Sieć współpracy i samokształcenia bibliotekarzy szkolnych powiatu starogardzkiego. Tematyka ustalana

Bardziej szczegółowo

szkolenie obowiązkowe 2015/2016

szkolenie obowiązkowe 2015/2016 szkolenie obowiązkowe 2015/2016 Przysposobienie mediateczne 1. MEDIATEKA to podstawowy warsztat pracy naukowej, badawczej i dydaktycznej dla osób zajmujących się sztukami plastycznymi i muzycznymi. 2.

Bardziej szczegółowo

Kompilacja image z CVS

Kompilacja image z CVS Kompilacja image z CVS Tworzenie image na Dreamboxa nie jest tajemnic, a opis czynnoci, jakie naley wykona, aby stworzy własny soft mona znale na wikszoci niemieckich stron traktujcych o Dreamboxach. Kto

Bardziej szczegółowo