W NUMERZE: TEMAT WYDANIA WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ. str.2 WSTĘP. str.4 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ. str.

Transkrypt

1 NEWSLETTER NO.8 / LIPIEC TEMAT WYDANIA WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ W NUMERZE: str.2 WSTĘP str.4 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ str.8 JEDNOLITA LICENCJA BANKOWA str.11 STANOWISKO KNF W ZAKRESIE FUNKCJONOWANIA COMPLIANCE str.14 GUIDELINES FOR COMPLAINTS-HANDLING str.16 RADA UE - POROZUMIENIE W SPRAWIE DYREKTYWY AML str.19 AKTUALNOŚCI DOTYCZĄCE DYREKTYWY SOLVENCY II str.21 OPINIA ESMA - STRUCTURED RETAIL PRODUCTS str.24 REKORDOWY KOSZT NON-COMPLIANCE str.27 EIOPA 1Q RISK DASHBOARD 1

2 Drodzy Koledzy i Koleżanki, członkowie Stowarzyszenia, Jesteśmy w gorącym okresie wakacyjnym. Jest to również gorący okres dla Zarządu Stowarzyszenia. Poniżej przedstawiam podsumowanie minionych i zbliżających się wydarzeń. III Ogólnopolska Konferencja Compliance Jesteśmy w trakcie przygotowywania do III Ogólnopolskiej Konferencji Compliance. W tym roku Konferencja odbędzie się października. Ze wstępnych rozmów z członkami Stowarzyszenia wynika, że szczególnie interesujące są następujące tematy: - Dyrektywy MiFID i EMiR, - zmiany w prawie bankowym, - jednolity nadzór bankowy, bitcoin i kryptowaluty - nowe regulacje w prawie polskim i zmiany na świecie, - AML, trade finance oraz 4 Dyrektywa, -praktyka Compliance w innych krajach europejskich. Planujemy zaprosić przedstawicieli polskich regulatorów jak również ESMA lub EBA, praktyków z innych krajów, wykładowców i sędziów z Polski. Czekamy na sugestie interesujących was tematów na biuro@compliancepolska.pl Współpraca krajowa i międzynarodowa Zarząd stowarzyszenia spotkał się z przedstawicielami Giełdy Papierów Wartościowy. Celem spotkania było omówienie możliwości wspólnych działań w zakresie Compliance. Zostały również nawiązane kontakty z przedstawicielami organizacji Compliance z (dokończenie na str. 3) 2

3 Węgier i Austrii, których mamy nadzieję zaprosić do Polski. Przedstawiciele stowarzyszenia mieli okazję spotkać się również z przedstawicielami KNF w celu omówienia Rekomendacji dot. Compliance. Prace nad tym dokumentem trwają. Szkolenia i certyfikaty Jeśli uważasz że posiadasz specjalistyczną wiedzę lub praktykę w jakimś temacie Compliance i AML i chciałbyś się z nim podzielić z innymi członkami stowarzyszenia to wystarczy wysłać maila na biuro@compliancepolska.pl - jesteśmy bardzo otwarci na tego typu propozycję współpracy pod patronatem SCP. Kolejny numer newslettera Przedstawiamy kolejny, tym razem wakacyjny numer newslettera. W numerze znajdziecie tekst wprowadzający do wytycznych KNF dotyczących dystrybucji ubezpieczeń, artykuł o gorącym zarówno dla sektora bankowego jak i kapitałowego projekcie tzw. jednolitej licencji bankowej, a także szereg innych tematów: aktualności dotyczące Solvency II, IV Dyrektywy AML czy wytyczne dotyczące rozpatrywania skarg. Istotnym tematem jest dla wszystkich pracowników działów compliance stanowisko KNF w sprawie funkcjonowania działów nadzoru zgodności z prawem (compliance) - zachęcam do zapoznania się z artykułem Grzegorza Włodarczyka na ten, kluczowy dla nas wszystkich temat. Serdecznie zapraszamy do lektury. Paweł Kuskowski, Przewodniczący Zarządu SCP 3

4 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ Na posiedzeniu KNF w dniu 24 czerwca 2014 roku, Komisja Nadzoru Finansowego wydała skierowaną do banków rekomendację U dotyczącą dobrych praktyk w zakresie bancassurance. 01autor: Maciej Hajewski, członek SCP 4

5 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ Na posiedzeniu KNF w dniu 24 czerwca 2014 roku, Komisja Nadzoru Finansowego wydała skierowaną do banków rekomendację U dotyczącą dobrych praktyk w zakresie bancassurance. Zdaniem Komisji Nadzoru Finansowego, Rekomendacja U jest wydawana w celu poprawy jakości standardów współpracy pomiędzy bankami i zakładami ubezpieczeń w zakresie oferowania klientom nieprofesjonalnym uczestnikom rynku finansowego produktów ubezpieczeniowych przez banki oraz określenia warunków stabilnego rozwoju rynku bancassurance w długim okresie. Źródło Rekomendacji Źródłem do wydania rekomendacji w tym zakresie były przede wszystkim stwierdzone przez KNF nieprawidłowości w zakresie oferowania przez banki produktów ubezpieczeniowych, ocena obecnego stanu rynku bancassurance, wnioski z dostępnych badań przeprowadzonych na rynkach zagranicznych jak również informacje dotyczące działań podejmowanych przez właściwych regulatorów. Standardowo już, projekt Rekomendacji U, opracowany na podstawie założeń przyjętych jeszcze w roku 2013 r., był przedmiotem konsultacji. Tekst ostatecznie przyjęty przez KNF uwzględniał komentarze i uwagi rynku, w tym Narodowego Banku Polskiego, banków, Związku Banków Polskich, Polskiej Izby Ubezpieczeń, firm audytorskich. KNF również przekazała do konsultacji projekt Rekomendacji do podmiotów, dla których ochrona klienta/konsumenta jest istotnym czynnikiem: Rzecznika Ubezpieczonych, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Termin wprowadzenia Przyjmując brzmienie Rekomendacji U, KNF przekazała oczekiwanie, że zostanie ona wprowadzona nie później niż do dnia 31 marca 2015 r. Na tym samym posiedzeniu Komisji, wydano wytyczne dla zakładów ubezpieczeń dotyczące dystrybucji ubezpieczeń. 5

6 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ Jak informuje na swojej stronie KNF, prace nad wytycznymi zostały podjęte w związku z uwagami do Rekomendacji U dotyczącymi zagrożeń wynikających z zastosowania wymogów wyłącznie do jednej kategorii podmiotów i były później prowadzone równolegle z pracami nad Rekomendacją U. Wytyczne odzwierciedlają rozwiązania przyjęte w Rekomendacji U, wskazując na dobre praktyki z perspektywy zakładów ubezpieczeń. Konieczność wydania wytycznych było zdaniem KNF konieczne w celu ujednolicenia standardów w zakresie prowadzenia działalności ubezpieczeniowej niezależnie od kanału dystrybucji ubezpieczeń. Komisja jednocześnie wyraziła oczekiwanie, że wytyczne zostaną wprowadzone najpóżniej do końca marca 2015 r., licząc, że oddziały ubezpieczycieli zagranicznych również przyjmą do stosowania przedmiotowe wytyczne. Wytyczne a Rekomendacja U Jak czytamy w preambule, wytyczne nie naruszają postanowień Rekomendacji U dotyczącej dobrych praktyk w zakresie bancassurance i jednocześnie stanowią uzupełnienie ww. Rekomendacji, odnosząc się do poszczególnych obowiązków z perspektywy zakła dów ubezpieczeń. Same wytyczne po preambule zawierają słowniczek składający się z dosłownie dwóch pojęć: dystrybucji ubezpieczeń oraz klienta. Następnie wskazano spis wytycznych, na które składają się następujące rozdziały: 1. Zarząd i Rada Nadzorcza 2. Modele dystrybucji ubezpieczeń 3. Relacje z klientami Najważniejsze zapisy: Wytyczne są dokumentem 13 stronicowym. Na wskazanie najważniejszych postanowień zasługują przede wszystkim następujące zapisy: Zarząd zakładu ubezpieczeń powinien wyznaczyć osoby odpowiedzialne zawprowadzenie w życie i realizację zasad dotyczących dystrybucji ubezpieczeń Zarząd zakładu ubezpieczeń powinien dokonywać okresowej oceny realizacji zasad dotyczących dystrybucji ubezpieczeń. Zarząd zakładu ubezpieczeń powinien informować radę nadzorczą o wynikach przeprowadzonej oceny Rada nadzorcza, w ramach wypełniania swoich funkcji i odpowie- 6

7 WYTYCZNE KNF DOTYCZĄCE DYSTRYBUCJI UBEZPIECZEŃ dzialności za system zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń powinna monitorować realizację zasad dotyczących dystrybucji ubezpieczeń Zakład ubezpieczeń powinien prowadzić działalność w sposób nie powodujący wystąpienia konfliktu interesów po stronie podmiotów odpowiedzialnych za dystrybucję ubezpieczeń w szczególności konfliktu interesów polegającego na jednoczesnym, w tym faktycznym, występowaniu jako ubezpieczający i pośrednik ubezpieczeniowy Zakład ubezpieczeń nie powinien wypłacać ubezpieczającemu wynagrodzenia Zakład ubezpieczeń powinien prowadzić rzetelną politykę informacyjną Wynagrodzenie agenta ubezpieczeniowego z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych powinno być ustalane przy uwzględnieniu ponoszonych przez niego kosztów daż również zaangażowały się w proces wdrożenia wytycznych. Tekst wytycznych oraz rekomendacji U dostępne są pod następującymi adresami: %2006% _tcm pdf Za: Ubezpieczyciele stoją teraz przed wyzwaniem, którym będzie wdrożenie przedmiotowych wytycznych w życie. Nie można nie odnieść wrażenia, że zadanie wdrożenia tych wytycznych zostanie przydzielone komórce compliance. Fundamentalne wydaje się również, aby działy ubezpieczycieli odpowiedzialne za sprze- 7

8 JEDNOLITA LICENCJA BANKOWA Wiele kontrowersji po stronie uczestników rynku kapitałowego wzbudził projekt nowelizacji ustawy o obrocie zakładający wprowadzenie tzw. jednolitej licencji bankowej. 02autor: Jarosław Nowacki, członek SCP 8

9 JEDNOLITA LICENCJA BANKOWA To co z jednej strony dla banków może być ogromnym atutem i przewagą konkurencyjną, a więc dostępność wszystkich usług w jednym miejscu, rodzi zdaniem Izby ryzyko iż produkty inwestycyjne będą oferowane przez banki na równi z produktami bankowymi - lokatami i kredytami. Wiele kontrowersji po stronie uczestników rynku kapitałowego wzbudził projekt nowelizacji ustawy o obrocie zakładający wprowadzenie tzw. jednolitej licencji bankowej. Licencja ta ma umożliwić bankom prowadzenie działalności maklerskiej bez konieczności uzyskiwania dodatkowego zezwolenia od Komisji Nadzoru Finansowego. Cel projektu Chociaż publikacji projektu nie towarzyszyło dogłębne uzasadnienie, to w dużej mierze stwierdzić można, iż jego celem jest ujednolicenie form prowadzenia działalności maklerskiej przez banki. Chociaż genezy tego podejścia można szukać w europejskim rozróżnieniu banków i firm inwestycyjnych, to jednak pozostaje pytanie, czy zmiany te są uzasadnione i potrzebne na rynku polskim. Może się bowiem okazać, że coś co teoretycznie usystematyzuje rynek bankowy i być może uprości pracę organowi nadzoru, niekorzystnie wpłynie na rynek kapitałowy, o który i tak już pojawiają się obawy z uwagi na de facto zlikwidowanie OFE a tym samym ich działalności na rynku kapitałowym. Krytyka IDM Głos w sprawie projektu nowelizacji zabrała Izba Domów Maklerskich, krytykując go. Przede wszystkim Izba wyraziła obawy, czy zakładane zmiany biorą pod uwagę ochronę interesów klienta, skoro umożliwiają ograniczenie kosztów prowadzenia działalności maklerskiej, jednocześnie nie chroniąc przed sytuacją w której klient otrzyma w rezultacie usługę niższej jakości i obarczoną wyższym ryzykiem, gdyż podporządkowaną strategii banku i wymaganiom innych oferowanych produktów. To co z jednej strony dla banków może być ogromnym atutem i przewagą konkurencyjną, a więc dostępność wszystkich usług w jednym miejscu, rodzi zdaniem Izby ryzyko iż produkty inwestycyjne będą oferowane przez banki na równi z produktami bankowymi - lokatami i kredytami. Kolejnym problemem, na który zwróciła uwagę Izba jest kwestia właściwej oceny wiedzy i doświadczenia oraz apetytu na ryzyko; w stanowisku wyrażono pogląd, iż w instytucji tak dużej jak bank powyższe może być bardziej utrudnione. Niejasne ratio legis Wydaje się, że także zdaniem Izby sednem problemu wynikającego 9

10 JEDNOLITA LICENCJA BANKOWA z projektu nowelizacji jest nieuwzględnienie wpływu, jaki może on mieć na rynek kapitałowy w Polsce. Izba bezpośrednio sformułowała tę obawę stwierdzając, że w dłuższym okresie pozycja konkurencyjna domów maklerskich zostanie znacznie osłabiona z uwagi na fakt, iż banki będą promować kosztem usług maklerskich, inne produkty wyżej marżowe takie jak fundusze inwestycyjne i waluty. Ryzyko dla klienta Izba wyraziła obawę, że przy wadliwie zaprojektowanych regulacjach, może dojść do sytuacji w której klient detaliczny dla którego koszt jest często najważniejszym kryterium, mimo tego, że banki będą oferowąły usługi niższej jakości i obarczone wyższym ryzykiem, skuszony niższą ceną porzuci domy maklerskie na rzecz banków. Zaznaczyć należy, iż do projektu nie ma jeszcze dostępnych aktów wykonawczych, w związku z czym utrudnione jest dokonanie pełnej analizy proponowanych zmian. 10

11 STANOWISKO UKNF W ZAKRESIE FUNKCJO- NOWANIA W RAMACH FIRM INWESTYCYJ- NYCH SYSTEMU NADZORU ZGODNOŚCI DZIAŁALNOŚCI Z PRAWEM (COMPLIANCE) W dniu 27 maja 2014 r. UKNF wydał stanowisko w zakresie funkcjonowania w ramach firm inwestycyjnych systemu nadzoru zgodności działalności z prawem (compliance). 03autor: Grzegorz Włodarczyk, członek SCP 11

12 STANOWISKO KNF W ZAKRESIE FUNKCJONOWANIA COMPLIANCE W dniu 27 maja 2014 r. UKNF wydał stanowisko w zakresie funkcjonowania w ramach firm inwestycyjnych systemu nadzoru zgodności działalności z prawem (compliance), które po najważniejszych dokumentach dla funkcji compliance, jest kolejnym stanowiskiem opisującym i precyzującym materię nadzoru zgodności z prawem, tym razem konkretnie w firmach inwestycyjnych w rozumieniu MiFID. Funkcja compliance w MIFID UKNF we wskazanym Stanowisku odniósł się do tzw. funkcji compliance w MiFID, czyli opartej w szczególności o przepisy Rozporządzenia w sprawie określenia szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych ( ). UKNF podzielił zagadnienia związane z compliance w firmach inwestycyjnych w sposób następujący: Kwestie odpowiedzialności za prawidłowe funkcjonowanie komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem za wdrożenie systemu compliance w firmie inwestycyjnej odpowiedzialne jest głównie kierownictwo firmy inwestycyjnej (np. zarząd) Kwestie dotyczące stopnia obciążenia obowiązkami pra- cowników komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem pracownikom komórek ds. nadzoru zgodności działalności z prawem powierzane są także inne obowiązki, np. obowiązki związane z AML, kontrolą wewnętrzną, rozpatrywaniem reklamacji klientów, obsługą prawną etc. I chociaż w samym powierzeniu takich obowiązków nie ma nic niewłaściwego, to jednak w momencie w którym komórka ds. nadzoru zgodności z prawem wykonują głównie czynności niezwiązane z nadzorem zgodności z prawem (np. z zakresu kontroli wewnętrznej), dochodzi wtedy do złamania przepisów ww. Rozporządzenia. Kwestie związane z niezależnością komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem - Najciekawszym zagadnieniem wydaje się być dotyczące raportów compliance do rady nadzorczej 12

13 STANOWISKO KNF W ZAKRESIE FUNKCJONOWANIA COMPLIANCE firmy inwestycyjnej. Zdaniem UKNF po przygotowaniu raportu do rady nadzorczej przez komórkę ds. nadzoru zgodności działalności z prawem, zarząd firmy, ingerując w raport, obowiązany jest przedstawić radzie nadzorczej powody oraz zakres ingerencji. Kwestie dotyczące kompetencji osób wykonujących czynności nadzoru zgodności działalności z prawem Urząd podkreślił, to co wyartykułował już prawodawca w przepisach, oraz ESMA w Wytycznych dot. funkcji compliance, mianowicie, że obowiązkiem compliance jest się permanentnie szkolić, natomiast obowiązkiem zarządu firmy jest zapewnić, aby takie szkolenia mogły być przez compliance realizowane. Kwestie dostępu osób wykonujących czynności nadzoru zgodności działalności z prawem do wszelkich informacji niezbędnych do prawidłowego wykonywania funkcji istotą właściwego zarządzania ryzykiem braku zgodności jest dostęp komórek ds. nadzoru zgodności działalności z prawem do wszelkich niezbędnych informacji począwszy od informacji o charakterze systemowym i strategicznym, przez często dane poufne, aż po kwestie wdrażania nowych produktów, usług i każdorazowo materiałów marketingowych i reklamowych. Kwestie dotyczące regularnej ocena adekwatności i skuteczności poprawności wdrożonych rozwiązań rola compliance nie kończy się na etapie wdrożenia danego rozwiązania (produkt/usługa etc.) a trwa cały czas przez okres jego życia dopiero po przyjęciu takiego rozwiązania można mówić o regularnej ocenie adekwatności i skuteczności poprawności wdrożonych rozwiązań. Przykłady zachowań nieprawidłowych Jako przykłady zachowań nieprawidłowych w praktyce compliance w firmach inwestycyjnych UKNF wskazał w szczególności brak analizy procentu osób, które odmówiły wypełnienia ankiety wiedzy i doświadczenia na potrzeby oceny odpowiedniości, skali transakcji uznanych za nieodpowiednie bądź liczby zleceń, w stosunku do których nie jest wymagane przeprowadzenie oceny odpowiedniości Istotą właściwego zarządzania ryzykiem braku zgodności jest dostęp komórek ds. nadzoru zgodności działalności z prawem do wszelkich niezbędnych informacji począwszy od informacji o charakterze systemowym i strategicznym, przez często dane poufne, aż po kwestie wdrażania nowych produktów, usług i każdorazowo materiałów marketingowych i reklamo- 13

14 GUIDELINES FOR COMPLAINTS-HANDLING FOR THE SECURITIES (ESMA) AND BANKING (EBA) SECTORS W dniu 27 maja 2014 r. zostały opublikowane wytyczne w zakresie rozpatrywania reklamacji i skarg dla sektora kapitałowego i bankowego. 04autor: Grzegorz Włodarczyk, członek SCP 14

15 GUIDELINES FOR COMPLAINTS-HANDLING Wytyczne mają na celu zwiększenie zaufania do rynku i zapewnienia zharmonizowanego podejścia do rozpatrywania skarg dla wszystkich państw członkowskich UE i we wszystkich sektorach usług finansowych W dniu 27 maja 2014 r. zostały opublikowane Wytyczne w zakresie rozpatrywania reklamacji i skarg dla sektora kapitałowego i bankowego. Wytyczne zaczną obowiązywać po upływie dwóch miesięcy od daty opublikowania tłumaczeń i mają na celu zwiększenie zaufania do rynku i zapewnienia zharmonizowanego podejścia do rozpatrywania skarg dla wszystkich państw członkowskich UE i we wszystkich sektorach usług finansowych. Wytyczne zostały oparte w dużej mierze o istniejące już wytyczne EIOPA dla sektora ubezpieczeniowego. Wytyczne dla podmiotów nadzorowanych w skrócie: 1) Wdrożenie pisemnej polityki rozpatrywania reklamacji i skarg klientów, dostępnej dla każdego pracownika (przy czym nie musi być to odrębny dokument). 2) Stworzenie funkcji (komórki, osoby) zarządzania reklamacjami i skargami klientów w podmiocie. 3) Rejestrowanie każdej reklamacji i skargi, oraz terminowe udzielanie odpowiedzi. 4) Raportowanie liczby reklamacji i skarg klientów do właściwych organów nadzorczych. 5) Wdrożenie w podmiocie procesu ciągłej analizy reklamacji i skarg klientów, celem ciągłego rozwijania systemu rozpatrywania reklamacji i skarg. 6) Udostępnianie przez podmioty, na życzenie, informacji dotyczących systemu rozpatrywania reklamacji i skarg klientów, oraz publikowanie ich w przystępnej dla klienta formie. 7) Udzielanie odpowiedzi językiem niezłożonym, tak aby odpowiedź była łatwa do zrozumienia. 8) Zaleca się wdrożenie systemu odwołań od decyzji podmiotu nadzorowanego (np. poprzez niezależnego pracownika, będącego instancją odwoławczą). 15

16 RADA UE - POROZUMIENIE W SPRAWIE IV DYREKTYWY AML 18 czerwca 2014 Rada UE osiągnęła porozumienie w sprawie projektu Dyrektywy AML IV, co formalnie otworzyło drogę do trialogu pomiędzy Parlamentem Europejskim, Komisją a Radą UE. 05autor: Jarosław Nowacki, członek SCP 16

17 POROZUMIENIE W SPRAWIE DYREKTYWY AML 18 czerwca 2014 Rada UE osiągnęła porozumienie w sprawie projektu Dyrektywy AML IV, co formalnie otworzyło drogę do trialogu pomiędzy Parlamentem Europejskim, Komisją a Radą UE. Poprawki Parlamentu Europejskiego Do oryginalnego projektu szereg poprawek dodał Parlament Europejski: - nałożenie na spółki oraz inne osoby prawne takie jak trusty obowiązku przechowywania i przekazywania do specjalnych centralnych rejestrów dokładnej i aktualnej informacji dotyczącej osób fizycznych które kontrolują lub są właścicielami danego podmiotu. - wprowadzenie obowiązku dokonywania analizy ryzyka AML na poziomie krajowym oraz dzielenia się wynikami takiej analizy z innymi Państwami Członkowskimi. - dookreślenie, iż prewencyjne podejście do przeciwdziałania praniu pieniędzy powinno być proporcjonalne oraz zgodne z istniejącymi przepisami w tym zwłaszcza z zakresu ochrony danych osobowych. Sam projekt zawarty jest w dwóch aktach: w propozycji Dyrektywy oraz w propozycji Rozporządzania dotyczącego informacji towarzyszącej transferowi środków. Dla przypomnienia, nowelizacja Dyrektywy ma przede wszystkim na celu dostosowanie jej do aktualnych rekomendacji FATF. Istotną nowością jest propozycja wprowadzenia minimalnych sankcji administracyjnych za naruszenie obowiązków z zakresu AML dla osób prawnych i osób fizycznych. Wysokość sankcji W przypadku osób prawnych wysokość sankcji ma wynosić 10% całkowitego rocznego obrotu podmiotu, zaś w przypadku osób fizycznych ma ona wynosić do EUR i być dodatkowo powiązana z obowiązkiem podawania informacji o naruszeniach i osobach ukaranych do publicznej wiadomości. Obniżenie progu, obowiązki z zakresu oceny ryzyka Dyrektywa ma objąć swym zakresem, poza dotychczasowymi instytucjami obowiązanymi, także osoby handlujących towarami i przyjmujących za nie płatności gotówkowe w kwocie od 7500 EUR, co oznacza obniżenie aktualnie obowiązującego progu EUR. Kształt projektu 17

18 POROZUMIENIE W SPRAWIE DYREKTYWY AML Ocena ryzyka na trzech poziomach Ponadto, Dyrektywa zakłada wprowadzenie obligatoryjnych ocen ryzyka na trzech poziomach: europejskim, krajowym oraz instytucjonalnym, co będzie szczególnie istotne w przypadku grup działających na więcej niż jednym rynku i, jak się wydaje, uzasadnione z punktu widzenia zarządzania ryzykiem AML w grupach. Uproszczone środki należytej staranności Dodatkowo, nowe regulacje zakładają zaostrzenia przepisów dotyczących stosowania uproszczonych środków należytej staranności. Dyrektywa zakłada brak automatycznego wyłączenia w stosunku do podmiotów lub produktów niskiego ryzyka, a także obowiązkowa analiza ryzyka poprzedzająca każdorazowo zastosowanie uproszczonych środków należytej staranności. mować ma nie tylko nierezydentów, ale także osoby sprawujące eksponowane stanowiska polityczne w kraju (tzw. PEP i krajowi). Beneficjent rzeczywisty Zmianie ulegnie także definicja beneficjenta rzeczywistego, w którego przypadku nastąpić ma dookreślenie, iż próg 25% odnosić ma się do każdego z poziomów własności, zarówno bezpośredniej jak i pośredniej jak również poprzez wprowadzenie możliwości wskazania osób sprawujących kontrolę nad danym podmiotem prześwietlanym pod kątem beneficjentów rzeczywistych. Ciekawym obowiązkiem nakładanym przez Dyrektywę z zakresu beneficjentów rzeczywistych jest także nałożenie na osoby prawne obowiązku posiadania informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych, co przynajmniej w teorii ułatwi także przeprowadzanie identyfikacji przez podmioty obowiązane. PEPs Nowe przepisy zakładają także obowiązek poszukiwania PEP ów wśród beneficjentów rzeczywistych oraz beneficjentów polis na życie, idąc tym samy w ślad za rekomendacjami FATF oraz najlepszymi praktykami w tym zakresie; co więcej, sama definicja PEP a obej- 18

19 AKTUALNOŚCI DOTYCZĄCE DYREKTYWY SOLVENCY II 22 maja br. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej została opublikowana dyrektywa Omnibus II. 06autor: Maciej Hajewski, członek SCP 19

20 AKTUALNOŚCI DOTYCZĄCE DYREKTYWY SOLVENCY II 22 maja br. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej została opublikowana dyrektywa Omnibus II Jak wspominano w poprzednim wydaniu newslettera (zobacz: Solvency II, strona 19), Komisja Nadzoru Finansowego przekazała harmonogram działań związanych z przygotowaniem podmiotów sektora ubezpieczeniowego do wymogów systemu Solvency II, w tym ze stosowaniem wytycznych EIOPA dotyczących działań przygotowawczych. Samo oświadczenie Komisji Europejskiej, w której czytamy m.in., że głosowanie nad dyrektywą Omnibus II było A big step towards a safer and more competitive insurance industry dostępne jest pod adresem: W ramach aktualności należy pamiętać, że 22 maja br. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej została opublikowana dyrektywa Omnibus II, wprowadzająca istotne zmiany do dyrektywy Wypłacalność II w zakresie m.in. obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz uprawnień EIOPA dotyczących wiążącej mediacji między organami nadzoru państw członkowskich UE, a także ustanawiająca delegacje do wydania aktów delegowanych 2. poziomu oraz wiążących standardów technicznych 3. poziomu. Tekst dyrektywy dostępny jest pod adresem: XT+TA+P7-TA DOC+XML+V0//PL 20

21 OPINIA ESMA - STRUCTURED RETAIL PRODUCTS W dniu 27 marca 2014 r. ESMA wydał opinię w zakresie produktów strukturyzowanych 07autor: Grzegorz Włodarczyk, członek SCP 21

22 OPINIA ESMA - STRUCTURED RETAIL PRODUCTS ESMA wprowadza nowe zasady odpowiedzialności dystrybutora SRP za produkt i materiały marketingowe i reklamowe na zasadach współodpowiedzialności. W dniu 27 marca 2014 r. ESMA wydał opinię w zakresie produktów strukturyzowanych (dalej jako SRP) sprzedawanych na rzecz klientów detalicznych (z treści opinii wynika, że chodzi o klientów detalicznych w rozumieniu MIFID, nie zaś o sticte osoby fizyczne) - Structured Retail Products Good practices for product governance arrangements. Opinia kładzie nacisk na działanie dystrybutora SRP w najlepiej pojętym interesie klienta (jako klauzuli generalnej wynikającej z MiFID). ESMA wprowadza nowe zasady odpowiedzialności dystrybutora SRP za produkt i materiały marketingowe i reklamowe na zasadach współodpowiedzialności. Dobre praktyki zdaniem ESMA ESMA w swej Opinii wskazuje na następujące dobre praktyki: Dystrybutor SRP (np. bank) powinien zdefiniować zasady dystrybucji SRP w sposób jasny, przejrzysty, niebudzący wątpliwości, zgodnie z główną klauzulą generalną MiFID, tj. działaniem w najlepiej pojętym interesie klienta. Twórca SRP oraz dystrybutor SRP powinni zdefiniować i określić, w sposób nie budzący wątpliwości, role i zadania poszczególnych osób i komórek (jednostek), w tym rolę managementu, podczas całego procesu obsługi SRP. Twórca SRP oraz dystrybutor SRP powinni opisać mechanizmy kontroli oraz jasno określić rolę komórki ds. nadzoru zgodności w opiniowaniu SRP, Twórca SRP oraz dystrybutor SRP powinni dokonywać przeglądów produktowych, z zaangażowaniem funkcji compliance. Koniecznym jest wymiana informacji pomiędzy twórcą SRP a dystrybutorem SRP na temat reklamacji, w szczególności reklamacji związanych z poprawnością sprzedaży SRP. Przyjęcie, analogicznych do kryteriów MiFID, kryteriów oceny wiedzy i doświadczenia oraz założeń adekwatności/odpowiedniości SRP. Traktowanie w sposób priorytetowy kwestii zrozumienia przez 22

23 OPINIA ESMA - STRUCTURED RETAIL PRODUCTS klienta możliwości uzyskania zysków/ poniesienia strat. Opisanie SRP i ryzyk z nim związanych w sposób proporcjonalny (bez znacznego eksponowania np. informacji o zyskach), prostym, niebudzącym wątpliwości językiem itp. Zapoznanie klienta z analizą scenariuszową na zasadzie: scenariusz optymistyczny, neutralny, pesymistyczny. Dystrybutor SRP powinien zrozumieć i zweryfikować istotę SRP oraz wszelkich materiałów marketingowych dotyczących dystrybuowanego SRP. Dystrybutor SRP powinien, w przypadku niepełnego zrozumienia istoty produktu, wystąpić do twórcy SRP o dodatkowe materiały, szkolenia i co najważniejsze - nie dystrybuować SRP. Zapoznanie klienta, na jego żądnie, ze wszystkimi czynnikami i parametrami wpływającymi na wycenę SRP. Twórca SRP powinien dostarczać wszelkich analiz (stress-testów, analiz scenariuszowych etc.) do dystrybutora SRP oraz wszelkich innych materiałów niezbędnych do właściwego przeszkolenia pracowników dystrybutora SR. Dystrybutor SRP powinien dokonywać przeglądów materiałów dostarczanych do przez twórcę SRP (na zasadach opiniowania), Dystrybutor SRP nie powinien bazować jedynie na analizach otrzymywanych od twórcy SRP, ale także przeprowadzać wewnętrzne sprawdzające testy. 23

24 REKORDOWY KOSZT NON-COMPLIANCE BNP Paribas, który zgodził się zapłacić rekordową karę prawie 9 miliardów dolarów 08autor: Jarosław Nowacki, członek SCP 24

25 REKORDOWY KOSZT NON-COMPLIANCE Rolę compliance można wbrew pozorom wycenić. Wystarczy ustalić, jakie średnio kary płaci konkurencja, a jakich nie zapłacił nasz pracodawca. O roli compliance, zwłaszcza w zakresie szeroko rozumianego AML ( a więc włączając w to programy sankcyjne) i konsekwencjach jego braku przekonał się ostatnio dobitnie BNP Paribas, który zgodził się zapłacić rekordową karę prawie 9 miliardów dolarów. Bank przyznał, że jest odpowiedzialny za szereg przestępstw związanych z naruszanie amerykańskich programów sankcyjnych. Dodatkowo bank został objęty rocznym zakazem dokonywania określonych transakcji w dolarach amerykańskich. Systematyczne i świadome naruszenia Warto zauważyć, że z tego co ustalili amerykańscy śledczy, bank przez wiele lat świadomie i systematycznie naruszał amerykańskie programy sankcyjne dotyczące Sudanu, Iranu i Kuby, obsługując wielomiliardowe transakcje z podmiotami z tych krajów. Na wysokość kary miało jednak wpływ coś innego. BNP Paribas przez wiele lat robił wszystko, by transakcje powyższe ukryć przez władzami amerykańskimi. Stworzono całą siatkę banków satelickich, które miały ukryć rolę BNP Paribas. Co więcej, uzgadniano z podmiotami, które zostały objęte sankacjami, iż ich nazwy nie będą przywoływane w przypadku transakcji dokonywanych w dolarach. Czy compliance wiedział? Niestety, z ustaleń śledczych wynika w dużej mierze, że pracownicy compliance BNP Paribas zdawali sobie sprawę ze skali procederu. Z ujawnionych materiałów wynika, iż w już w 2005 roku przy okazji ujawnienia podobnego procederu w wykonaniu innego europejskiego banku Head of Ethics and Compliance na Amerykę Północną pisał do jednego ze swoich współpracowników the dirty little secret isn t so secret anymore, oui?. Dokładna wysokośc kary to 8 miliardów 970 milionów dolarów i jest największą jaka kiedykolwiek została zapłacona za naruszenie amerykańskich programów sankcyjnych. 25

26 EIOPA 1Q RISK DASHBOARD EIOPA opublikowała kolejny już Risk Dasboard za 1 kwartał 2014 roku 09autor: Maciej Hajewski, członek SCP 26

27 EIOPA 1Q RISK DASHBOARD EIOPA opublikowała kolejny już Risk Dasboard za 1 kwartał 2014 roku. Jak czytamy, Dashboard ten znacznie nie różni się od poprzednio wydanego, niemniej na uwagę zasługuje nadanie (a raczej utrzymanie) wysokiego poziomu ryzyka (w skali 4 stopniowej: low, medium, high, very high) w zakresie,market risk. Zdaniem EIOPA, ryzyko rynkowe nadal stanowi zainteresowanie ze strony europejskiego regulatora. Użyto w tym wypadku bardziej neutralnego sformułowania concern. EIOPA wskazuje, że sytuacja raczej się nie zmieni w najbliższej przyszłości. 27

28 NEWSLETTER NO.7 / LIPIEC Stowarzyszenie Compliance Polska Al. Jerozolimskie 65/79 lok Warszawa 28