design industries creative industries WZORNICTWO industries creative creative creative industries industries industries creative

Transkrypt

1 design creative industries creative creative industries WZORNICTWO industries creative Wykorzystaj jego potencjał, creative creative industries by tworzyć lepsze produkty i usługi industries industries creative creative Zaprojektuj Swój Zysk: industries industries Cykl bezpłatnych szkoleń i warsztatów dla firm creative creative Przykłady dobrych praktyk wzorniczych industries Portal wzornictwa industries creative industries creative industries Dowiedz się: industries + dlaczego warto współpracować z projektantami industries creative creative + co daje firmie wykorzystanie industries najnowszych osiągnięć designu industries + jak za ich pomocą zdobyć klientów creative industries industries industries + creative creative rekomendacje - studia przypadku - najlepsze praktyki industries industries creative industries industries industries creative industries industries industries +

2 Projekt ma za zadanie dostarczyć specjalistycznej wiedzy, metodologii i praktycznych rozwiązań dotyczących tworzenia innowacyjnych wzorniczo produktów i skutecznego zarządzania wprowadzaniem ich na rynek. DO KOGO ADRESOWANY JEST PROJEKT ZSZ? + Do wyższej i średniej kadry zarządzającej oraz specjalistów ds. rozwoju nowych produktów w dużych, średnich i małych przedsiębiorstwach. + Do projektantów wzornictwa, czyli specjalistów, projektantów indywidualnych, reprezentantów oraz właścicieli studiów projektowych. KORZYŚCI Z UDZIAŁU W PROJEKCIE Projekt umożliwia przedsiębiorcom podniesienie poziomu wiedzy z zakresu: + wzornictwa jako narzędzia konkurencyjności, innowacji i podnoszenia zyskowności firm, + metod wprowadzania na rynek nowych wzorniczo produktów, + metod współpracy z projektantami. Projektanci zdobędą wiedzę i umiejętności z zakresu rynkowego kontekstu wzornictwa i projektowania (technologie, marketing, sprzedaż) oraz współpracy z przedsiębiorcami w procesie wdrażania nowego produktu. PROJEKT OBEJMUJE + bezpłatne warsztaty dla przedsiębiorców i projektantów + e-learning - interaktywne lekcje, najnowsze narzędzia multimedialne, testy sprawdzające poziom wiedzy + podręcznik Design Management. Zarządzanie Wzornictwem + portal internetowy - platforma komunikacji, edukacji i promocji wzornictwa + ponad 20 wystaw dobrych praktyk wzorniczych prezentujących procesy i modele biznesowe związane z wdrażaniem nowych produktów oraz produkty jako wzorce do naśladowania Zaprojektuj Swój Zysk to skrócona nazwa kluczowego projektu Poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez wzornictwo (innowacja procesowa i produktowa), realizowanego przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego w terminie od do Zaprojektuj Swój Zysk (w skrócie: ZSZ) dofinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Oś priorytetowa 5. Dyfuzja innowacji, Działania: 5.2. Wspieranie instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi proinnowacyjne oraz ich sieci o znaczeniu ponadregionalnym. Typ projektu: Projekt indywidualny IWP.

3 TT design 2 _ 3 Przedsiębiorczość, wzornictwo, zysk + Obserwując od wielu lat polską gospodarkę, jestem pod wrażeniem pasji, pomysłowości, energii i kreatywności polskich przedsiębiorców. Przez ostatnie dwie dekady stworzyliśmy wiele znakomitych produktów i usług. Umiejętność twórczego korzystania ze zmian jest bez wątpienia wielkim kapitałem polskiej przedsiębiorczości. Dziś ten kapitał może być wykorzystany jeszcze lepiej. Program Zaprojektuj Swój Zysk, przygotowany przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego i wspierany przez PKPP Lewiatan, jest jedną z najcenniejszych inicjatyw dla biznesu, po które może sięgnąć obecnie przedsiębiorca. Dotyczy wzornictwa przemysłowego i umiejętności wykorzystania go w procesie innowacji. Świat konkuruje dziś designem: by podbić serca klientów, produkty i usługi muszą być dobrze zaprojektowane, ergonomiczne i estetyczne. Dzięki bezpłatnemu programowi edukacyjnemu Zaprojektuj Swój Zysk świat projektowania oraz świat przedsiębiorczości spotkają się. Kilkaset firm zyska wiedzę, jak korzystać z umiejętności projektowych i możliwości związanych z wzornictwem. Mam nadzieję, że efektem tego spotkania będzie reakcja łańcuchowa. Za doświadczeniami tych przedsiębiorstw pójdą inne firmy, a na rynku zobaczymy wkrótce więcej znakomicie zaprojektowanych produktów i usług, które zdobędą klientów na całym świecie. Ilustracja na okładce: głośnik Eclipse TD. Projekt: Katsuhiko Taira. Produkt z wystawy WA: Harmonia. Japoński design dziś. design Henryka Bochniarz Prezydent Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan Poznaj 5 powodów, dla których warto zainteresować się wzornictwem! 1. Firma lepiej wykorzysta swój potencjał, sięgając po wzornictwo 2. Design pomaga zaoferować klientom większą wartość 3. Skorzystaj z programu Zaprojektuj Swój Zysk 4. Otwarcie się na wzornictwo poszerza horyzonty 5. Współpraca z projektantami to lepsze produkty i usługi

4 T E K S T > Beata Bochińska + STRATEGIA Wzornictwa +»» Przykład szwedzkiego wzornictwa przemysłowego: Cobra MK1 wiertarka udarowa. Projekt: Björn Dahlström, firma Atlas Copco Construction Tools.

5 TT design 4 _ 5 Prekursorem podejścia projektowego w Polsce jest Mikołaj Kopernik. To on poszukiwał prostszego i bardziej funkcjonalnego modelu Układu Słonecznego. Dążenie do prostoty i uniwersalnej estetyki to cechy dobrego polskiego designu. To dlatego Mikołaj Kopernik, który odkrył prostszy, bardziej funkcjonalny i estetyczny model wszechświata, jest prekursorem polskiego wzornictwa. Taka była konkluzja prof. Władysława Turskiego, matematyka i nestora polskiej informatyki, zaproszonego do skomentowania wystawy Wartość dodana światowe wzornictwo z Polski, prezentującej innowacyjne polskie projekty. Tak właśnie postrzegają polskie wzornictwo i tradycję osoby spoza świata projektantów. Przeciętnemu Kowalskiemu wzornictwo kojarzy się jednak niemal wyłącznie z modną, nowocześnie zaprojektowaną formą przedmiotu, jego wizerunkiem zewnętrznym. Tak postrzegają je również media w ostatnich dyskusjach pojawiały się z ich strony zarzuty, że przyznanie unijnej dotacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka rozwiązaniom dotyczącym kostki brukowej oraz ciastek jest błędem urzędników. Przecież projekt ciastka nie może być innowacyjny i zaprojektowany słyszymy. Odmienne podejście do wzornictwa pokazała wystawa WA:Harmonia Japoński design dziś, prezentowana na początku roku w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego. Można tam było obejrzeć 161 przedmiotów codziennego użytku, zaprojektowanych przez wybitnych, globalnie rozpoznawalnych japońskich projektantów, m.in. Naoto Fukasawę. Odbiorców uderzały prostota i harmonia wzornictwa z Dalekiego Wschodu. Celowym zamierzeniem organizatorów było pokazanie wzornictwa, które nie jest tylko kształtowaniem powłoki produktu, ale całościowym podejściem do potrzeb i oczekiwań odbiorcy, kultury, z jakiej się wywodzi, i wreszcie wykorzystania możliwości technologicznych. Wzornictwo istota, a nie powłoka produktu Profesor Wanda Telakowska, legendarna założycielka Instytutu Wzornictwa Przemysłowego i jednocześnie barwna postać elity intelektualnej i kulturalnej Warszawy okresu przedwojennego, a potem lat 50. i 60., definiuje wzornictwo przemysłowe jako działalność osadzoną w czterech kontekstach: kultury, warunków użytkowania, ekonomii i techniki. Rozwój kulturalny i potrzeby społeczeństwa (dzisiaj powiedzielibyśmy o podejściu, które stawia w centrum uwagi użytkownika) stymulują projektowanie produktów, przy czym samo wzornictwo (czyli projektowanie wzorów) osadzone jest głęboko w realiach ekonomicznych i możliwościach technicznych. Zadaniem projektantów wzornictwa jest skuteczne połączenie czterech elementów wskazanych przez prof. Telakowską w projekcie wzoru użytkowego, najczęściej na zlecenie przedsiębiorcy, z zamysłem przygotowania nowego produktu. Definicja wzornictwa, która nadaje priorytet kulturze i dopasowaniu do warunków, interesująco współgra z kontrowersyjną tezą postawioną niedawno przez Jana Szomburga Juniora: o tym, by dalszy rozwój polskiej gospodarki oprzeć nie tyle na innowacjach technologicznych, co raczej na innowacyjnym wykorzystaniu posiadanych technologii poprzez odpowiednie ich dopasowanie z udziałem psychologii, socjologii i kulturoznawstwa. Znacznie upraszczając tę interesującą wypowiedź i sprowadzając ją do sytuacji pojedynczego przedsiębiorcy można powiedzieć: zainwestowałeś już w zaawansowane linie technologiczne, ale być może ostrzysz na nich ołówki (czytaj: realizujesz tanią produkcję jako podwykonawca). Nadszedł czas na wykorzystanie ich pełnych możliwości przez zaproszenie do współpracy projektanta wzornictwa. Polskie firmy mają coraz większą świadomość, jakie możliwości daje współpraca z projektantami. Świadczą o tym m.in. wyniki badania 300 krajowych firm, przeprowadzone przez IWP na zlecenie Ministerstwa Gospodarki. Większość firm 60 proc. uważa wzornictwo za skuteczne narzędzie konkurencji rynkowej. Zdecydowana większość 80 proc. jest zdania, że inwestycje we wzornictwo opłacają się, a jedna czwarta wskazuje nawet, że cena dobrze zaprojektowanego produktu może wzrosnąć o proc. Wiemy, że dobry wzór jest ważny.

6 Z drugiej jednak strony firmy mają wiele braków i nie potrafią profesjonalnie zarządzać procesem wzornictwa. Nie wiedzą, jak napisać brief (czyli zlecenie dla projektanta), mają problemy we współpracy ze studiami zewnętrznymi, często nie dowierzają ich kwalifikacjom. Projekt bywa wybierany przez dyrektora marketingu lub prezesa, którzy kierują się własnym poczuciem estetyki oraz lekceważą uwarunkowania i potrzeby zmieniającego się coraz szybciej rynku. Program studiów dla projektantów wzornictwa w krajowych Akademiach Sztuk Pięknych to mariaż kształcenia poczucia estetyki, wykorzystania wiedzy i prospołecznego podejścia projektanta. Trudno to jednak dostrzec na półkach sklepowych, gdzie dominują projekty, które są odpowiedzią na ściśle komercyjne potrzeby rynku. Gdzieś pomiędzy tymi ekstremami znajdują się nasze domy, miejsca pracy i przestrzenie publiczne. Czy to znaczy, że powinniśmy diametralnie zmienić system nauczania i podporządkować się dyktatowi rynku? Adeptom polskiego designu przydałoby się zapewne więcej praktyki i zrozumienia uwarunkowań rynkowych, jednak nurt odpowiedzialności społecznej, projektowania uniwersalnego dla całej populacji, w tym niepełnosprawnych i wykluczonych, to obecnie trend światowy. Nie warto z niego rezygnować w imię zaspokojenia doraźnych potrzeb. Tradycyjną cechą polskiego wzornictwa jest jego demokratyzm, czyli założenie szerokiej dostępności, niezależnie od zasobności portfela odbiorcy i taką hierarchię wartości warto byłoby zachować. Jest uniwersalna i wygrywa na globalnym rynku. W podręczniku zarządzania wzornictwem, który ukazał się nakładem IWP, opracowanym w ramach projektu Zaprojektuj Swój Zysk, prezentujemy studia przypadków polskich firm produkcyjnych stosujących na co dzień design, takich jak Zelmer, Paradyż, Kruk, ProfiM czy Black Red White. Rola wzornictwa w tych firmach nie ogranicza się do stylizacji wyglądu przedmiotu, ale obejmuje także całość zagadnień związanych z funkcjonalnością, eksploatacją, a także kosztem produkcji, transportu i utylizacji po zakończeniu użytkowania. To wszystko obszary, które są definiowane jako zadania współczesnego projektanta wzornictwa. Wzornictwo dotyczy nie tylko przedmiotów materialnych. Nowym wyzwaniem jest projektowanie usług oraz bytów wirtualnych. Przykładami są serwis internetowy Allegro czy wiele wyspecjalizowanych serwisów internetowych. Dlatego w tym roku zdecydowaliśmy w Instytucie o rozpoczęciu oceny usług w ramach funkcjonującego od 16 lat programu monitorowania»» Polski wzór i polski produkt: wielofunkcyjny wózek dziecięcy CAT, Projekt Ergo Design, Producent : Deltim Machura.

7 TT design 6 _ Dobry wzór: najlepsze praktyki polskiego designu wzornictwa Dobry Wzór. Wyróżnia on najlepsze wzorniczo projekty godłem Dobry Wzór oraz Wzór Roku (to ostatnie wyróżnienie nadaje Minister Gospodarki). Od prostych pytań do strategii wzornictwa Wielu przedsiębiorców jest na początku drogi i powinno zacząć od drobnych kroków: pozyskania wiedzy, gdzie i jak szukać projektanta, co i jak u niego zamawiać, jak ocenić koszty, które wiążą się z wprowadzeniem produktu do sprzedaży. Bardziej zaawansowani są gotowi na pytania trudniejsze: czy moja strategia inwestycji w design jest efektywna? Jak zmierzyć jej rezultaty? Jak mam lepiej dopasować produkty do rynku, jak lepiej zorganizować proces rozwoju produktów? Staramy się na te pytania odpowiadać na warsztatach organizowanych przez Instytut, w wydanym podręczniku i w toku indywidualnych projektów doradczych. Pracujemy też z producentami, dystrybutorami i administracją państwową i samorządową, by upowszechniać zrozumienie i znaczenie wzornictwa. Konsekwentne rozwijanie desingu jest szansą modernizacji polskiej gospodarki, a przemysły oparte na wiedzy i przemysły kreatywne mogą zmienić kierunek rozwoju cywilizacyjnego Polski. Takie konkluzje znalazły się w raporcie Polska Przemysły kreatywne w Unii Europejskiej mają 2-procentowy udział w PKB, generują wartość podobną do sektora produkcji żywności i wyrobów tytoniowych, przy czym połowa zatrudnionych w tym sektorze ma wyższe wykształcenie. W Polsce przemysł kreatywny generuje tylko 1 proc. PKB, rośnie z szybkością 6 proc. rocznie i zatrudnia 230 tys. osób. Mamy spory potencjał rozwojowy w tym obszarze. Strategia inwestowania we wzornictwo jest jednym z priorytetów Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka z łączną kwotą dofinansowania na poziomie powyżej miliarda euro do 2013 r. Nie wszyscy szefowie firm mają świadomość, że zarządzanie wzornictwem jest procesem biznesowym podobnie jak logistyka czy sprzedaż. Brak strategii w obszarze wzornictwa i jasnego procesu zarządzania wzornictwem to istotna przeszkoda w rozwoju. Jej usunięcie pozwoli na pełne wykorzystanie pieniędzy już zainwestowanych w potencjał produkcyjny, technologie, systemy informacyjne i kompetencje pracowników. Czas skorzystać z profesjonalnego doradztwa i dodać tę kompetencję do zestawu umiejętności, które już firma posiada. Ruszyła siedemnasta edycja konkursu Dobry Wzór na najlepiej zaprojektowane produkty i usługi na polskim rynku, którego organizatorem jest Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Konkurs odbywa się pod patronatem honorowym ministra gospodarki. Laureaci będą znani 22 września. Konkurs Dobry Wzór ma charakter ekspercki. Co roku rekomendacje do konkursu otrzymuje kilkaset produktów. W 2010 r. po raz pierwszy w Polsce usługi zostaną poddane ocenie wzorniczej. Eksperci Instytutu wskazali 827 produktów oraz 63 usługi, jako spełniające kryteria dobrego wzornictwa i zakwalifikowali je do dalszej oceny w konkursie. Kilkudziesięciu finalistów konkursu będzie znanych w sierpniu. Zaprezentowani zostaną na wystawie pokonkursowej w Instytucie w Warszawie we wrześniu i październiku. Laureatów nagrody głównej Dobry Wzór w czterech kategoriach konkursowych: sfera domu, sfera pracy, sfera publiczna i sfera usług, wybierze międzynarodowe jury 22 września. Tego dnia minister gospodarki przyzna także nagrodę specjalną Wzór Roku dla polskiego przedsiębiorcy, który wdrożył produkt zaprojektowany przez polskiego projektanta. Blisko 900 produktów w konkursie wzorniczym to dobry wynik dla polskich przedsiębiorstw. Tym bardziej, że dobre wzorniczo produkty coraz częściej wprowadzają na rynek mikro i małe firmy. To znak, że wzornictwo staje się coraz częściej stosowanym narzędziem osiągania przewagi konkurencyjnej na rynku oraz dowód, że wspieranie polskich przedsiębiorstw w aplikacji i edukacji z zakresu zarządzania procesem wdrażania innowacji poprzez design, to działania stricte prorozwojowe. Najciekawsze przykłady polskiego wzornictwa nagrodzone podczas trzech ostatnich edycji konkursu Dobry Wzór, były prezentowane na wystawie World Best Design Exchange 2009 w Incheon w Korei Płd. Laureaci polskiego konkursu znaleźli się obok zwycięzców najważniejszych konkursów designerskich na świecie organizowanych przez 19 instytucji związanych z wzornictwem z 16 krajów, m.in. Red Dott, Good Design, International Forum Design. Wystawa została zorganizowana jako promocja dobrych praktyk wzorniczych w przedsiębiorstwach, w ramach projektu Zaprojektuj Swój Zysk. Beata Bochińska jest prezesem zarządu Instytutu Wzornictwa Przemysłowego Sp. z o.o. Można się z nią skontaktować pod adresem beata_bochinska@iwp.com.pl Więcej informacji:

8 T E K S T > Bartłomiej Serafiński +»» Handbike Jetstream: rower wyczynowy dla niepełnosprawnych sportowców, wyprodukowany przez polską firmę Carbondesign. Projektant: Jarosław Baranowski. Produkt otrzymał nagrodę ministra gospodarki Wzór Roku 2009 w konkursie Dobry Wzór. JESTEŚMY SKAZANI na design

9 TT design 8 _ 9 Szybkie projektowanie rozwiązań, które lepiej odpowiadają na potrzeby klientów, staje się dziś jedną z kluczowych umiejętności firm i instytucji. Do niedawna działalność projektantów była kojarzona z drogimi przedmiotami, które zaspokajają wyrafinowane potrzeby wąskiej grupy klientów. Masowy odbiorca musiał się zadowolić przeciętnym, zgrzebnym produktem. Strategie firm, które minimalizowały koszty, zakładały, że skala produkcji powinna być znaczna, by zaspokoić masowe gusty. To z kolei wymogło unifikację produktów. Firmy, jako sposób różnicowania, stosowały przede wszystkim działania w zakresie promocji marki, a główną bronią konkurencji na masowych rynkach była reklama. Design nowe znaczenia Świat się zmienił i dziś jest nieco inaczej. Hasło odróżnij się (poprzez dobrą reklamę) albo zgiń jest teraz aktualne w wersji zaproponuj mi zaskakująco dobry produkt albo nie zawracaj mi głowy. Projektanci dawno już nie pracują tylko nad kształtem mebli czy tkaninami: tworzą np. samoloty (jak polski przebój na rynku małych maszyn, Orka, która zdobyła nagrodę Dobry Wzór), tramwaje i pociągi (jak w bydgoskiej firmie PESA). Projektują też np. specjalistyczne stroje do uprawiania sportu, które nie tylko doskonale wyglądają, ale są znacznie bardziej funkcjonalne, niż zwykłe tkaniny. Firmy sięgaja po design, bo niezawodność i niski koszt produkcji nie dają już przewagi nad konkurencją. Kupując pralkę, klient nie szuka pralki, która nie trzęsie się i nie hałasuje niemal żadna już tego nie robi. Nabywca sprawdza raczej, ile prądu i wody zużywa urządzenie, czy obsługuje się je intuicyjnie i czy będzie pasowało do wystroju wnętrza. Konsumenci są skłonni zapłacić wyższą cenę nie tylko za logo na etykiecie, lecz za produkt, który odpowiada na ich osobiste potrzeby. Kilkanaście lat temu na rynek wkroczyła nowa generacja wielkich dziś marek, takich jak Apple, Starbucks czy Google. Za każdą z nich stoją nowatorskie, starannie zaprojektowane produkty i usługi, które stworzyły nową przestrzeń na rynku i zawładnęły nią. Motta: inwestujemy w lepszą obsługę klienta, a nie w zabawne reklamy oraz reklama to podatek nakładany na nudny produkt pokazały nowe podejście. Zamiast nakładać konsumentom różowe okulary, tak by kupowali przeciętne produkty, firmy zainwestowały w innowację, które wyprzedzają oczekiwania klientów. Dlatego dzisiejsze słowa-klucze w firmach to wartość dla klienta (customer value), doświadczenie klienta (customer experience), innowacja. Konsumenci cenią interakcję z produktem, doznania estetyczne, funkcjonalność, ergonomię i to te cechy tworzą wartość produktu lub usługi.

10 Nowe ikony, nowe wyzwania Symbolem przełomu stał się ipod. Produkty Apple ipod czy iphone są nowymi ikonami innowacyjności, a zarazem obiektami zazdrości konkurencji. Są też świetnie zaprojektowanymi przedmiotami, które świadomie wyróżniają się na kilku polach: _ produkt: przyjazna dla ludzi technologia i ergonomia; _ estetyka i interakcja z produktem (interfejs użytkownika, ekran dotykowy): nowe rozwiązania to znak rozpoznawczy marki Apple; _ model biznesowy: integracja produktu z usługą. itunes Store to łatwy dostęp plików mp3 i poszerzenie rynku muzyki, iphone zachęca do usług multimedialnych (zdjęcia, lokalizacja/mapy). Obserwując triumfalny pochód Apple i przewagę, jaką osiągnęła firma, opierając strategię biznesową na nowocześnie rozumianym projektowaniu, wielu szefów zdało sobie sprawę z ważnej zmiany. Strategie wyróżniania się skuteczne w czasach postindustrialnych przestały sprawdzać się w epoce cyfryzacji. Znakiem nowych czasów stają się hybrydowe rozwiązania łączące produkty i usługi, funkcjonujące wcześniej w ramach różnych rynków. Widać to świetnie w świecie telefonów komórkowych. Pięć lat temu służyły głównie do rozmów i wysyłania SMS-ów. Od niedawna dzięki nim korzystamy z internetu, wysyłamy e- -maile i gramy w gry. Ten rok ma upłynąć pod znakiem urządzeń pełniących funkcje telefonu, netbooka i czytnika e-książek. W najbliższym czasie rozwinie się connected TV, czyli internet i telewizja w jednym odbiorniku telewizyjnym stacje TV będą zmuszone konkurować na jednym ekranie z serwisem YouTube, zmieni się więc rynek reklamowy, powstaną usługi łączące programy telewizyjne z serwisami społecznościowymi. Sprawy komplikują pogłębiające się różnice między pokoleniami konsumentów. Starsza generacja uczy się korzystania z a, komunikatorów internetowych, jak Skype czy przesyłania zdjęć telefonem komórkowym. Tymczasem dla nowego pokolenia świat wirtualny płynnie przenika się z realnym. Relacje podtrzymywane w internecie są niemal równie istotne, co relacje z ludźmi w realnym życiu. Producenci komórek staną więc przed wyzwaniem, jak zmienić swoje produkty pod względem użyteczności, funkcji, ergonomii i estetyki tak, by dostosować je do potrzeb i wymagań różnych grup klientów. Zmiany tego rodzaju dotyczą nie tylko branży technologicznej, lecz wszystkich rynków od samochodów (napęd elektryczny), przez modę (indywidualizacja), po codzienne produkty spożywcze ( bez chemii ). Klienci zmieniają preferencje: rośnie ich świadomość ekologiczna, zwracają uwagę na odpowiedzialność społeczną, następuje odwrót od produktów masowych i przemysłowych na rzecz tych o statusie autentycznych wykonanych przez ludzi, a nie wyprodukowanych przez maszyny. Nowy wymiar strategii W tych warunkach firmy dostrzegły, że przy dużym tempie zmian trudno będzie sprostać konkurencji bez wsparcia profesjonalnych zespołów projektowych. Czas wprowadzania innowacji uległ skróceniu nie mówimy już o latach, ale o miesiącach. Zintegrowana umiejętność myślenia projektem i rozwiązaniami (design thinking) będzie coraz ważniejsza, jeśli firma chce skutecznie konkurować z całą plejadą konkurentów produkujących podobne towary. Dziś design jako sposób myślenia i pracy nad innowacją odkrywają wszyscy: nie tylko przedsiębiorstwa, ale również sektor publiczny i administracja bo i tam trzeba znajdować nowe rozwiązania dla starych problemów. Wygląda na to, że design staje się nowym podejściem do tworzenia strategii. Co więc możemy zrobić w firmach i instytucjach, które jeszcze nie widzą możliwości, jakie daje projektowanie? Dostrzeżmy znaczenie podejścia design thinking jako umiejętności znajdowania rozwiązań. Innowacja nie powstaje w tabelkach i arkuszach kalkulacyjnych jest efektem współpracy ludzi, zespołów i grup ekspertów. Jest mierzalnym i przewidywalnym procesem, który pozwala na tworzenie produktów i usług ekscytujących klientów, znajdowanie nowych zastosowań dla technologii i generowanie niekonwencjonalnych odpowiedzi na nowe wyzwania rynkowe i społeczne w krótkim czasie.

11 TT design 10 _ »» Projektowanie ipada nowego dziecka Apple Computers dotyczyło nie tylko wyglądu urządzenia, też zaspokojenia potrzeb klienta: konsumpcji nowych mediów.»» iphone: jeden z najlepiej sprzedających się smartphone ów, którego innowacyjność to nie tylko unikalna forma, ale również ekosystem urządzenia, czyli łatwo dostępny sklep z aplikacjami. Po co design thinking? 1. Design i myślenie projektowe to dziś jeden z najbardziej gorących tematów, o których myślą firmy na całym świecie. 2. Zajmują się nim, bo wykorzystanie umiejętności projektantów jest dziś jedną z kluczowych kompetencji firm. 3. Projektowanie to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim opanowanie procesu design thinking: myślenia projektowego, które prowadzi do innowacji »» Czytnik e-książek Sony: firmy, które konkurują z Apple starają się za wszelką cenę skopiować nie tyle rozwiązania technologiczne, ale sposób pracy nad innowacjami czyli podejście przedsiębiorstwa do projektowania.

12 +»» OVAL: przyjazna środowisku, wykonana z naturalnej włókniny lnianej biodegradowalna torba wielorazowa z serii 60 BAG. Projektanci: Katarzyna Okińczyc i Remigiusz Truchanowicz. Producent: Agencja Reklamowa STudio Remigiusz Truchanowicz.»» LEO PLASTIC: nagrzewnica powietrza, wykonana z tworzywa ABS, spełniającego wymagania ekologiczne. Zespół projektowy STUDIO 1:1. Kierownik zespołu projektowego: Jarosław Szymański. Producent: FLOWAIR GROUP S.C. Projektowanie integruje i systematyzuje podejście do innowacji w każdym obszarze. Jego efektem jest prototyp, a żeby go stworzyć, potrzebujemy konkretnych, wymiernych działań. Przeprojektujmy firmę tak, by mogła myśleć projektowo. Model organizacji podzielonej pionowo na działy odpowiedzialne za rozmaite funkcje nie sprawdza się w tworzeniu nowych rozwiązań. W praktyce żaden z działów nie jest w stanie samodzielnie wymyślić i wdrożyć innowacji. Dlatego standardem stają się interdyscyplinarne zespoły projektowe, tzw. grupy do zadań specjalnych, i upowszechnia się model connect & develop (z ang. łącz i rozwijaj), polegający na tworzeniu innowacji w bliskiej współpracy z zewnętrznymi partnerami: ekspertami, klientami, interesariuszami. Myślenie projektowe integruje pracę specjalistów z różnych działów. W przypadku firmy to działy R&D (badań i rozwoju), wzornictwa przemysłowego, komunikacji marketingowej, brandingu i strategii rynkowej. W przypadku organizacji publicznej i instytucji wszystkich zaangażowanych w kontakt z szeroko rozumianym klientem. Zadbajmy o stały kontakt z klientami. Empatia, umiejętność projektowania z myślą o użytkownikach produktów i usług ludziach, ich zachowaniach, zwyczajach i potrzebach, a nie jak o abstrakcyjnej grupie docelowej albo petentach. To podejście konieczne, by odkryć nowe rozwiązania. Standardem pracy nad nowymi rozwiązaniami są badania obserwacyjne. Innowacja zaczyna się od obserwowania ludzi w działaniu. Zza biurka tego nie widać. Otwórzmy organizację na nowe bodźce, inspiracje i pomysły. W poszukiwaniu nowych rozwiązań, organizacje coraz częściej sięgają po różne sposoby pozyskania wiedzy, którą nie dysponują. Dlatego współpracują z firmami projektowymi i projektantami, poszukują inspiracji, otwierają się na kooperację. Stosują różne techniki, np. skunkworks (grupa działającą wewnątrz organizacji, w dużym stopniu autonomiczna, nieskrępowana przez procesy biurokratyczne, pracująca nad zaawansowanymi projektami). Otwierają się też na współpracę np. z uczelniami i środowiskami kreatywnymi. Podtrzymujmy kulturę, która sprzyja design thinking. Innowacyjność wymaga przyzwolenia na błędy, uznania dla nowatorskich pomysłów, rozwijania umiejętności twórczej pracy grupowej i prototypowania rozwiązań, a także troski o sprzyjające innowacji środowisko pracy takie projektowanie przestrzeni firmy, by ułatwiała twórczą współpracę i pozwalała pracownikom na swobodę w zarządzaniu własnym czasem i sprzyjała kreatywności. Jesteśmy skazani na design. Świat, który nas otacza, ma zawsze funkcję i formę, które mogą być mniej lub bardziej przemyślane. Przykład niespodziewanej innowacji w tak tradycyjnym wydawałoby się już produkcie, jak korek do umywalki pokazuje, jak wiele świetnych rozwiązań nie zostało jeszcze odkrytych. Firmy, które ich szukają, mają je na wyciagnięcie ręki wystarczy, że zaczną rozwijać umiejętność myślenia projektowego i wykorzystają potencjał kreatywny. Bartłomiej Serafiński jest założycielem firmy TOUCH Ideas. Można się z nim skontaktować pod adresem: b.serafinski@touch-ideas.com

13 TT design 12 _ Gdzie szukać inspiracji do podejścia design thinking? Produkty i usługi z dobrym pomysłem Piwa regionalne Żywe, Ciechan. Małe browary nie mają szans w starciu z międzynarodowymi koncernami, więc wprowadzają niepasteryzowane piwa o ciekawych smakach. Wielkość ich sprzedaży nie bije rekordów, są jednak zyskowne, gdyż konsumenci są skłonni zapłacić więcej za unikalny, lepszy produkt. Mają bezpieczną pozycję na rynku, bez kosztownych kampanii telewizyjnych. Krakowski Kredens zaprojektowany, by zaspokoić potrzebę skosztowania tradycyjnych polskich (galicyjskich) produktów, przygotowywanych według rodzinnych, przekazywanych z pokolenia na pokolenie receptur. Firma wykorzystuje potencjał małych, często rodzinnych przedsiębiorstw i chlubi się doświadczeniem w przestrzeganiu tradycyjnych przepisów. Allegro portal aukcyjny zaprojektowany lepiej niż ebay: poruszanie się po stronie jest łatwiejsze, a użytkownik może szybciej odnaleźć ofertę. Światowy poziom w ergonomii serwisów internetowych. Dzięki temu gigant ebay jest w Polsce niszowy (transakcje międzynarodowe). Gadu-Gadu najpopularniejszy komunikator w Polsce. Żaden zachodni gigant typu MSN nie może nawet się z nim mierzyć. Swoją popularność zawdzięcza m.in. prostocie projektu. Miał służyć szybkiej komunikacji tekstowej, bez zbędnych dodatków. Niestety, wraz z pojawianiem się dodatków, staje się słabszy. Wiedźmin fabularna komputerowa gra akcji, duży polski sukces za granicą, jedna z pierwszych gier, w których zastosowany został nieliniowy rozwój akcji. Decyzje podejmowane przez gracza wpływają na historię rozgrywki i otwierają nowe wątki. Emporia telefon komórkowy dla seniorów przeciwny biegun multimedialnych urządzeń obsługiwanych za pomocą ekranów dotykowych. Wyjątkowe wzornictwo i rozwiązania, skoncentrowane wokół potrzeb starszych użytkowników komórek. Zwiększa wykorzystanie telefonii komórkowej w niedocenionym dotychczas segmencie osób starszych.

14 T E K S T > Paweł Rabiej +Systemowe wspieranie wzornictwa: sposób na rozwój Zamierzone i przemyślane wsparcie dla wzornictwa nie tylko sprzyja rozwojowi gospodarczemu, ale pozwala też wyróżnić się w świecie państwom, regionom i miastom. Brytyjskie i duńskie badania dowodzą, że osiem na dziesięć firm stosujących wzornictwo przemysłowe, odnotowuje wzrost zysku o proc. To właśnie dlatego państwa wspierają współpracę firm z projektantami widzą, że design to potężny bodziec do rozwoju; i dlatego we wszystkich krajach Unii Europejskiej istnieją instytucje odpowiedzialne za promocję wzornictwa oraz systemy jego wdrażania. Wiele z nich opracowało długofalowe plany aktywizacji gospodarczej z udziałem wzornictwa, np.: Irlandia, Szwecja czy Wielka Brytania; poza Unią na podobne działania łożą USA, Kanada, Australia, Japonia czy Korea Płd. Na liście państw o najbardziej konkurencyjnych gospodarkach osiem pierwszych miejsc zajmują kraje przodujące w wykorzystywaniu wzornictwa. Co to znaczy: systemowo? W krajach UE istnieją różne instytucje odpowiedzialne za promocję wzornictwa, różne są też formy wspierania designu. Zajmują się tym centra prywatne, fundacje non-profit, biura projektowe lub instytucje powołane przez rządy. Cel jest podobny: inspirowanie i zachęcanie przemysłu do przyjęcia strategii rozwojowych opartych na innowacji i designie. Roczne budżety tych instytucji wynoszą od 500 tys. euro (Czechy) do kilkunastu milionów euro (Wielka Brytania). Ważne są jednak nie tylko pieniądze, ale przede wszystkim kompleksowe podejście do rozwoju designu. Większość programów wsparcia wzornictwa ma charakter systemowy, tzn. nie ograniczają się do jednorazowych działań, ale funkcjonują długofalowo. Jako jeden z pierwszych krajów na świecie takie podejście przyjęła Szwecja. Rząd w Sztokholmie przez lata wspierał współpracę biznesu i środowisk projektowych. W 2003 r. Szwecja uruchomiła dziesięć specjalnych programów wspierających wzornictwo. Osobisty patronat nad programem Społeczność dbająca o innowacyjność objął premier, a ponieważ wzornictwo jest dziedziną interdyscyplinarną, w każdym resorcie wytypowano reprezentanta odpowiedzialnego za kwestie wzornictwa. Rok 2005, który był poświęcony wzornictwu w Skandynawii, obfitował w wiele wydarzeń dotyczących designu: m.in. seminaria, wystawy, konferencje i programy telewizyjne. W Finlandii program rządowy Design 2005! (budżet: 32 mln euro) również realizował międzyresortowy zespół. Poza działaniami edukacyjnymi, wystawami i wymianą doświadczeń, program skłaniał do współpracy przemysł i środowiska akademickiego. W promowanie wzornictwa włączył się intensywnie cały sektor publiczny: fiński rząd prowadzi m.in. międzynarodowy marketing wzornictwa polegający np. na wyposażaniu budynków publicznych i placówek dyplomatycznych Finlandii w meble i inne wyroby zaprojektowane przez rodzimych projektantów. Różne działania, jeden cel W Wielkiej Brytanii wspieranie wzornictwa koordynuje centralna Rada Wzornictwa, wraz ze swymi regionalnymi biurami. Wsparcia udziela też Dział Wzornictwa rządowego Departamentu Handlu i Gospodarki. System obejmuje również wiele innych instytucji, organizujących szkolenia, wystawy i programy edukacyjne. Stosunek do wzornictwa jest nawet jednym z elementów kampanii wyborczych kandydatów na premierów. Porównywalny system istnieje w Niemczech. Opiera się on głównie na sieci 13 regionalnych centrów designu i prestiżowych nagrodach promujących najlepsze produkty.

15 TT design 14 _ 15 Systemowe wsparcie wzornictwa: jak robią to inni? Administracja centralna i lokalna sięgają po bardzo różne narzędzia wspierania wzornictwa. Wszystkie jednak mają kilka wspólnych cech: 1. strategia wspierania wzornictwa ma charakter narodowy lub lokalny; 2. Podnoszenie rangi i znaczenia wzornictwa we współczesnej gospodarce; 3. Wskazywanie sposobów, w jakie design zwiększa konkurencyjność ; 4. Tworzenie pola współpracy firm ze środowiskami projektowymi ; 5. działanie na szeroką skalę przez projekty, wystawy, publikacje, programy; 6. Bezpośrednie wspieranie firm zainteresowanych wykorzystaniem designu.»» Przykład szwedzkiego wzornictwa: komoda Unik, wykonana w 90 proc. ze ścinków drzewnych. Osiemnastoszufladowy mebel został nagrodzony Swedish Design Award w 2009 r. Projektantki: Chandra Ahlsell, Anna Holmquist. Kompleksowy program wspierania wzornictwa ma od prawie dwóch dekad Korea Południowa. W Seulu powstało Centrum Wzornictwa, którego dyrektor ma rangę rządowego ministra. Skala i dynamika działań promujących wzornictwo w Korei nie mają odpowiednika w Europie. Główne działania mają charakter edukacyjny. W podobną stronę idą Indie, tworząc platformę do wymiany wiedzy i informacji oraz powstawania nowych strategii projektowych. Rząd w New Delhi założył, że cały kraj stanie się centrum outsourcingowym designu, tak jak stał się już centrum outsourcingu usług. Azja potrzebuje takiego przedsięwzięcia: dlatego rząd podszedł do problemu praktycznie, tworząc centra innowacji dla różnych branż przemysłu. Również Czesi aktywnie wspierają wzornictwo. Politykę rządu w obszarze projektowania realizuje Centrum Designu. Ma niewielki budżet, ale organizuje wystawy i konkursy, wspomagając małe i średnie przedsiębiorstwa, prowadzi też promocję międzynarodową. W Hiszpanii zaś lokalna i regionalna administracja aktywnie wspiera firmy korzystające z wzornictwa, łącznie z dofinansowywaniem na poziomie proc. projektów tworzonych w efekcie współpracy firm z projektantami. Wzornictwo w mieście Wzornictwo wspierają też miasta. Tu wyróżnia się Berlin: sektor branż kreatywnych przy obrotach 1,5 mld euro stał się on istotnym ogniwem gospodarki miasta. W 2004 r. Senat Berlina rozpoczął realizację programu Berlin Zukunft (Berlin Przyszłości), wspierającego branże kreatywne. Składa się on z kilku części. Create Berlin zrzesza projektantów, agencje i instytucje związane z projektowaniem oraz reprezentantów mody, projektowania produktów, wnętrz oraz projektowania graficznego. Wykorzystuje wystawy, imprezy i kampanie w wielu najbardziej liczących się miastach świata do zwrócenia uwagi na tożsamość Berlina jako miasta w którym tworzy się design. Berlin Partner stwarza zaś zachęty dla inwestorów i jest realizowany przy udziale banków, instytucji finansowych i zrzeszeń branżowych. Po podobne narzędzia aktywizujące społeczność biznesową i projektową sięgnął Wrocław, tworząc Akcelerator Designu: porozumienie uczelni, władz i przedstawicieli biznesu, które propaguje ideę wzornictwa: przedsiębiorstwa otrzymają estetyczne projekty produktów, studenci szkół wyższych i środowisko naukowe mogą włączyć się w projektowanie i zarządzanie designem. firmy muszą się przekonać Szczególnie ważne jest otwieranie mniejszych firm na możliwości designu: nawet w państwach o dużej świadomości roli wzornictwa po współpracę z projektantami sięga zaledwie co druga firma. Najrzadziej współpracują z designerami firmy zatrudniające poniżej 10 osób i to przede wszystkim dla nich tworzone są rządowe programy wspomagania pierwszych kontaktów producentów z projektantami, takie jak Przełamywanie lodów w Danii, czy 100 godzin projektowania w Szwecji. W ich ramach państwo finansuje częściowo lub w całości koszty pracy projektantów. Kolejne działania są już finansowane przez przedsiębiorstwa. Pierwszy kontakt najczęściej przekonuje producentów, że inwestowanie we wzornictwo jest opłacalne i przeradza się w regularną współpracę. Bez takiego wsparcia władz wzornictwo może przynosić korzyści jednostkom w skali lokalnej, ale już raczej nie całej gospodarce i także z tego powodu rządy innowacyjnych państw angażują się aktywnie i systemowo we wspieranie wzornictwa. Paweł Rabiej jest dyrektorem THINKTANK, współtwórcą strategii promocji miast i regionów (m.in. Krakowa i Małopolski). Można się z nim skontaktować pod adresem: prabiej@thinktankmagazine.pl

16 T E K S T > Elżbieta Opiła Jak ROZWIJAĆ SIĘ PRZEZ DESIGN zaprojektuj swój zysk Rządy wielu państw tworzą programy sprzyjające wykorzystaniu przez firmy innowacji i wzornictwa. Polskim firmom umożliwia to program Zaprojektuj Swój Zysk.

17 TT design 16 _ 17 Jeden z klasycznych przykładów państwa, które zbudowało swą pozycję konkurencyjną w oparciu o wzornictwo, to Szwecja. Surowa estetyka, wykorzystywanie pracy projektantów, zaowocowało stworzeniem doskonałych produktów, które często stały się symbolami w swoich kategoriach: Volvo, IKEA, Absolut, czy Sony Ericsson to jedynie przykłady najsilniejszych. To nie przypadek, że marki skandynawskie tak często czerpią swe przewagi konkurencyjne z wzornictwa. Szwedzkie władze konsekwentnie, przez długie lata stawiały na wzornictwo i z niego właśnie uczyniły jedno ze źródeł rozwoju. Zastrzyk wiedzy dla firm Teraz z podobnego wsparcia mogą skorzystać również polskie firmy gdy wezmą udział w projekcie Zaprojektuj Swój Zysk (ZSZ), który stworzył i prowadzi Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Projekt dostarcza specjalistycznej wiedzy, jak skutecznie wprowadzać wzornictwo we własnych firmach, jak wykorzystać potencjał projektanta do tworzenia nowych produktów. W projekcie bierze udział 550 przedsiębiorstw i 100 projektantów wzornictwa. ZSZ trwa już od ponad roku, a w jego ramach przeprowadzono badania przedsiębiorstw, ekspozycje dobrych praktyk wzorniczych z Polski i zagranicy, ruszył nowy portal wzornictwa. Dziś projekt wchodzi w decydującą fazę: szkoleń dla firm i projektantów, które mają dostarczyć konkretnych rozwiązań i narzędzi współpracy, aby przedsiębiorstwo mogło wzmocnić swą pozycję rynkową, a z wzornictwa stworzyć nowe narzędzie konkurencyjności. Dobre wzornictwo to zysk głosi główne hasło kampanii adresowanej do przedsiębiorców. Uczestnicząc w szkoleniach, firmy będą miały szansę lepiej poznać sposoby wprowadzania na rynek nowych wzorniczo produktów i metody współpracy z projektantami. Będą mogły również poznać proces kosztorysowania wzornictwa i metodologię zarządzania nim. W efekcie będą mogły znaleźć systemowe rozwiązania, które wesprą konkurencyjność rynkową ich produktów. Projektanci z kolei przejdą szkolenia w zakresie procesów biznesowych i marketingowych, w których biorą udział jako członkowie zespołów w przedsiębiorstwach, aby tworzyć produkty najlepsze dla konsumenta i opłacalne dla firm. Zaprojektuj Swój Zysk jest bezpłatny dla uczestników. Warsztaty dla przedsiębiorców odbywają się w dwudniowych cyklach, w wybranych miastach Polski, w siedzibach partnerów projektu. Z podobnych szkoleń skorzystają projektanci. manual

18 Wzoruj się na najlepszych: Marki i ich produkty z dobrym pomysłem Black Red White - konsekwentne podejście projektowe Black Red White to największy w Polsce (20 proc. udziału w rynku) producent i dostawca mebli skrzyniowych, tapicerowanych i kuchennych klasy ekonomicznej i wyższej. Obroty grupy przekraczają 2 mld zł rocznie, z czego 30 proc. to eksport. Niemal wszystkie meble są produkowane w oparciu o własne wzory, które mają spełniać oczekiwania rynku m.in. pod względem estetyki i cen. Tylko w 2009 r. firma wprowadziła na rynek ponad 180 nowych wzorów mebli pokojowych, kuchennych oraz tapicerowanych. Projekty opracowują tak projektanci firmy, jak i projektanci zewnętrzni. Sukces był możliwy dzięki konsekwentnemu wykorzystaniu wzornictwa adresowanego do masowego odbiorcy.»» na zdjęciu: System modułowy Ringo, projekt Maja Palczewska. Produkcja wynosi ok. 5 tys. brył miesięcznie. Ceramika Tubądzin innowacyjne płytki Ceramika Tubądzin ma ok. 10 proc. krajowego rynku płytek mozaikowych i dekoracji ceramicznych. Co roku wprowadza na rynek ponad 20 nowych kolekcji w oparciu o projekty własnego zespołu projektowego i prace studiów zewnętrznych. Podążają one za współczesnymi trendami we wzornictwie ceramiki ściennej i podłogowej, co w połączeniu z wysoką jakością produkcji i niskimi cenami, pozwala Tubądzinowi na bezpośrednią konkurencję z wyrobami włoskimi i hiszpańskimi. W ubiegłym roku współpracę z firmą rozpoczął projektant mody, Maciej Zień.»» na zdjęciu: kolekcja ceramicznych płytek łazienkowych COLOUR zaprojektowana wyłącznie przez zespół projektowy Grupy Tubądzin. Zelmer nowoczesny wzór Marka istnieje od blisko 60 lat. W 2008 r. obroty firmy wyniosły 466 mln zł, 25 proc. to eksport. Stała oferta obejmuje ok. 460 produktów, co roku pojawia się około 100 nowych (wliczając wersje wyposażenia i zmiany kolorystyczne). Zelmer utrzymuje relacje z około 30 firmami projektowymi. Firma ma autorski proces rozwoju produktu: organizuje konkurs zamknięty, który wyłania trzy oferty. Z autorami tych ofert Zelmer współpracuje na dwóch pierwszych etapach (aż do badań konsumenckich). Do trzeciego etapu trafia projekt o najwyższym potencjale rynkowym. Firma ma 25-proc. udział w rynku, jest liderem w kraju i trzecią marką AGD w regionie Europy Środkowej i Wschodniej.»» na zdjęciu: Mikser 481 firmy Zelmer, projekt studia Ergo Design co roku firma produkuje ponad 200 tys. sztuk tego modelu.

19 TT design 18 _ 19 Wspólne, połączone warsztaty dla obu grup pozwolą na wymianę doświadczeń. Istotnym uzupełnieniem szkoleń jest e-learning: kurs 20 szkoleń dostępny w portalu projektu, który pokazuje najlepsze praktyki i etapy procesu wdrażania nowych projektów. Dzięki platformie e-learningowej, wiedzę będzie mogła zdobyć cała kadra przedsiębiorstwa zaangażowana w proces wprowadzania nowych produktów na rynek. Każdy uczestnik warsztatów otrzyma także bezpłatnie wydany w ramach ZSZ podręcznik zarządzania projektowaniem Design Management. To pierwsza tak kompleksowa publikacja na ten temat w Polsce. Źródłem dodatkowej wiedzy i inspiracji dla biznesu są wystawy dobrych praktyk wzorniczych. Pojęcie wystawa kojarzy się wprawdzie z wydarzeniem kulturalnym, ale to zaledwie pierwsze wrażenie. Ekspozycje organizowane w ramach programu pozwalają zaprezentować konkretne wzory, produkty i rozwiązania. Można się wtedy zapoznać z produktami i sprawdzić, co sprawiło, że odniosły sukcesu rynkowy. W ramach projektu pokazano już m.in. szwedzkie wzornictwo, japoński design, najlepsze praktyki polskich przedsiębiorstw, modele współpracy doświadczonych studiów projektowych z firmami, a także pierwszy systemowy przegląd wzornictwa polskich firm. W portalu projektu można znaleźć analizy trendów w designie, studia przypadków polskich i międzynarodowych firm i produktów, które odniosły sukces rynkowy dzięki wzornictwu, wywiady z ekspertami i znanymi projektantami pracującymi z biznesem, publikacje, zdjęcia, filmy o designie i procesie projektowania. Według najlepszych wzorów Inspiracją dla projektu Zaprojektuj Swój Zysk jest program Designing Demand realizowany od 2003 r. w Wielkiej Brytanii przez Design Council, narodową instytucję publiczną nadzorowaną przez Department of Trade and Industry, odpowiednik ministerstwa gospodarki. Design Council prowadzi i koordynuje program we współpracy z dziewięcioma regionami: ma to zapewnić jednolite standardy projektowania produktów i wysoką ich jakość. Designing Demand objął 6,5 tys. przedsiębiorstw w Wielkiej Brytanii. To dzięki temu programowi zmieniły się przepisy, które sprzyjają rozwojowi innowacji przez wzornictwo oraz wzmocnienie pozycji brytyjskich marek na rynkach światowych. Badania pilotażowe programu dla 650 przedsiębiorstw, które uczestniczyły w brytyjskim programie, udowodniły jego wysoką efektywność: dwie trzecie uczestniczących przedsiębiorstw podkreślało pozytywny wpływ programu na rozwój produktów i przychody firm. Podkreślały one też, że dzięki programowi uporządkowały strategiczny proces rozwoju nowych produktów. Aż 73 proc. firm powtórzyło zamówienie projektów wzorniczych w akredytowanych studiach już poza zakresem programu. Brytyjskie i duńskie badania dowodzą, że 80 proc. przedsiębiorstw stosujących wzornictwo przemysłowe odnotowuje 40-procentowy wzrost zysku. Tak szybki przyrost niełatwo dziś osiągnąć, nic zatem dziwnego, że państwa zachęcają swoje firmy do zainteresowania się wzornictwem. Prowadzą także projekty edukacyjne i społeczne, które mają stworzyć lepsze warunki do współpracy przedsiębiorstw i projektantów. Systemowe podejście do wzornictwa zwiększyło konkurencyjność i nowoczesność całej gospodarki Finlandii. Program Design 2005!, wdrażany w tym kraju, powstał po recesji w latach 90. i przyczynił się do zmiany modelu gospodarki. Finowie z kraju, którego gospodarka była oparta o przemysł i eksploatację surowców naturalnych, zmienili się w konkurencyjną gospodarkę wiedzy. Dziś Skandynawowie mogą się pochwalić m.in. najwyższymi w Europie wydatkami na badania i rozwój: sięgają 3,5 proc. PKB.

20 Owocem kooperacji rządu, biznesu i otoczenia naukowego był wzrost kilku globalnych marek fińskich takich jak Nokia, Suunto (specjalistyczny, precyzyjny sprzęt nawigacyjny i sportowy), Metsopaper, Ponsse (przyjazne środowisku maszyny leśne) czy Polar (pulsometry). Rządowe programy, które wspierają wykorzystanie wzornictwa przez firmy, funkcjonują dziś m.in. w Irlandii i Szwecji, a w Niemczech i Wielkiej Brytanii instytucje promujące wzornictwo są stałym ele mentem polityki rządów tych państw. Podobne programy istnieją również poza Unią Europejską: w USA, Kanadzie, Australii, Nowej Zelandii, Japonii czy Korei Południowej (która szczególnie mocno wspiera wzornictwo). Ostatnio podobny program opracowały też Indie. Na czele tamtejszej Rady Designu stanął Anand Mahindra, szef multikoncernu Mahindra. Od designu do większych zysków Badania polskich firm, które już intensywnie korzystają z wzornictwa wskazują, jak olbrzymi jest potencjał rozwoju związany z wykorzystaniem go w firmie. Liderzy wzornictwa wprowadzili na rynek cztery razy więcej produktów niż firmy, które nie potrafią z tego narzędzia korzystać. Jak wynika z badań, cena dobrze zaprojektowanego produktu może być nawet o 40 proc. wyższa od ceny produktu, który powstał bez udziału projektantów. Daje to firmom stosującym design konsekwentnie możliwość znaczącego zwiększenia zysków. Dodatkowa korzyść to poprawa wizerunku i lepsze doświadczenia klientów. Ponad 60 proc. firm, które są w Polsce liderami wzornictwa, potwierdza jego ogromny wpływ na wzrost satysfakcji konsumenta i wizerunek firmy. Udział w projekcie Zaprojektuj Swój Zysk może pomóc w rozwoju zwłaszcza tym firmom, które mają dobry potencjał produkcyjny, ale problemy z innowacyjnością swych produktów. Przyda się również tym, u których proces projektowania innowacji jest przypadkowy. Projekt Zaprojektuj Swój Zysk stwarza szansę przedsiębiorstwom na nowe drogi rozwoju oparte o design. Pozwala przeszkolić cały zespół z zastosowania metodologii zarządzania wzornictwem. Na jakim etapie zdolności do aplikacji wzornictwa jest firma, właściciele i zarządzający mogą sprawdzić sami, wypełniając specjalną ankietę dostępną na portalu projektu. Wyniki jakie przedsiębiorstwo otrzyma, pozwalają wybrać optymalną dla przedsiębiorstwa opcję szkoleń i uczestnictwa w projekcie. Elżbieta Opiła jest dyrektorem komunikacji projektu Zaprojektuj Swój Zysk. Można się z nią skontaktować pod adresem: elzbieta_opila@iwp.com.pl Skorzystaj z programu Zaprojektuj Swój Zysk Udział w bezpłatnym programie edukacyjnym Instytutu Wzornictwa Przemysłowego to okazja do poniesienia innowacyjności firmy. Osoby zarządzające firmą dowiedzą się: + jak korzystać z wzornictwa jako narzędzia innowacji procesowej i produktowej; + jak lepiej dostosować swoje produkty do trendów rynkowych; + jak zarządzać nowym produktem lub usługą i procesem wprowadzania ich na rynek; + jakie są współczesne metody wdrażania projektów wzorniczych i jak korzystać z możliwości technologicznych oraz potencjału studiów projektowych; + jak zarządzać prawami autorskimi i ograniczyć ryzyko plagiatów; + jakie są zasady dobrej współpracy z projektantem. Więcej informacji na stronie manual