Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Chmielnik Badanie diagnostyczne i rozwojowe

Transkrypt

1 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Chmielnik Badanie diagnostyczne i rozwojowe Projekt: Wersja ,12,2011. Chmielnik, grudzień 2011 Opracowano w ramach projektu

2 Wzmocnienie potencjału samorządu Miasta i Gminy Chmielnik Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ul. Targowa 18, Kielce tel./fax biuro@inicjatywalokalna.pl 2

3 SPIS TREŚCI WSTĘP... 4 SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY CHMIELNIK... 7 Finanse gminy Edukacja i wychowanie przedszkolne... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. Mieszkalnictwo, infrastruktura techniczna, komunikacja Gospodarka Rynek pracy, bezrobocie GMINA CHMIELNIK NA TLE WYBRANYCH GMIN SPIS TABEL, WKRESÓW I MAP

4 DIAGNOZA STANU OBECNEGO WSTĘP Gmina Chmielnik jest gminą miejsko-wiejską położoną w powiecie kieleckim, w województwie świętokrzyskim. Odległość do stolicy województwa wynosi 31 km. Północna część należy do mezoregionu Pogórze Szydłowskie (makroregion Wyżyna Kielecka), a część południowa do mezoregionu Niecka Połaniecka (makroregion Niecka Nidziańska). Odległość między południowym a północnym krańcem gminy to około 17 km. Między wschodnim i zachodnim 16 km. Gmina Chmielnik graniczy z gminami: od północy z gminami Morawica i Pierzchnica, od zachodu z gminą Kije oraz Pińczów, od południa z gminą Busko-Zdrój, a od wschodu z gminą Gnojno. Przez gminę przebiega droga krajowa nr 73 relacji Kielce Tarnów oraz droga krajowa nr 78 relacji Chałupki Chmielnik. Mapa 1. Województwo świętokrzyskie Mapa 2. Powiat kielecki Źródło: Źródło: 4

5 Mapa 3. Gmina Chmielnik Źródło: Południowo-zachodnia część gminy znajduje się w granicach Szanieckiego Parku Krajobrazowego, a cały wschodni obszar oraz część północno-zachodnia w granicach Chmielnicko-Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Do końca 1998 roku, przed wprowadzeniem reformy administracyjnej Gmina Chmielnik przynależała do województwa kieleckiego. Gminę tworzy miasto Chmielnik wraz z 25 sołectwami. Są to: Borzykowa, Celiny, Chomentówek, Ciecierze, Grabowiec, Holendry, Jasień, Kotlice, Lipy, Lubania, Łagiewniki, Ługi, Minostowice, Piotrkowice, Przededworze, Suchowola, Suliszów, Suskrajowice, Sędziejowice, Szyszczyce, Śladków Duży, Śladków Mały, Zrecze Chałupczańskie, Zrecze Duże, Zrecze Małe. Chmielnik to czterotysięczne miasteczko położone w południowej części powiatu kieleckiego. Leży na pograniczu Niecki Nidziańskiej i Pogórza Szydłowskiego, nad rzeką 5

6 Wschodnią. Przez Chmielnik przebiegają trasy: droga nr 73 relacji Kielce Tarnów, droga krajowa nr 78 relacji Chmielnik Jędrzejów oraz droga nr 765 na odcinku Chmielnik Staszów. Choć jego historia sięga XI wieku, sławny stał się w 1241 roku, kiedy to pod Chmielnikiem rozegrała się bitwa z Tatarami jedna z największych w XIII-wiecznej Europie. Prawa miejskie uzyskał w 1551 roku. Przez wieki Chmielnik zmieniał właścicieli, do 1945 roku stanowił własność rodziny Tańskich. II wojna światowa całkowicie zmieniła obraz miasta, zwłaszcza jego strukturę narodowościową. Świadectwem bogatej historii Chmielnika są zabytki. Są to: Kościół św. Trójcy jego dzieje sięgają XIV wieku, a obecna budowla pochodzi z XVI wieku, Kościół Parafialny p. w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z XVII wieku, Synagoga wybudowana staraniami tamtejszej licznej gminy żydowskiej w XVII wieku oraz cmentarz żydowski przy ulicy Mruczej, Rynek układ architektoniczny wytyczono w XIX wieku, obecna postać została nadana w latach

7 SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY CHMIELNIK Tabela 1. Powierzchnia oraz ludność gmin Jednostka terytorialna Powierzchnia Stan ludności ogółem wg. faktycznego miejsca zamieszkania - stan na dzień 31.XII.2010 Gęstość zaludnienia (na 1 km 2 ) ha km 2 Ogółem Mężczyźni Kobiety Bodzentyn % % 73 Chęciny % % 117 Chmielnik % % 81 Morawica* % % 102 Daleszyce % % 69 Suchedniów % % 140 Sędziszów % % 88 Kazimierza Wielka % % 117 Skalbmierz % % 79 Ożarów % % 61 Połaniec % % 158 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy Powierzchnię 142 km 2 zamieszkuje osób 1, a gęstość zaludnienia wynosi 81 osób na 1 km 2 jest to wynik zbliżony do średniej gęstości zaludnienia w kraju dla gmin miejsko wiejskich (85) oraz nieznacznie niższy od średniej w województwie świętokrzyskim (96 osób). W 2010 roku miasto Chmielnik liczyło mieszkańców, z czego to mężczyźni, a to kobiety. W sołectwach natomiast, łączna liczba ludności wyniosła osób mężczyzn i kobiet. Liczba mieszkańców gminy na przestrzeni lat nieznacznie spadła. Stan ludności gminy Chmielnik w poszczególnych latach z podziałem na płeć przedstawia tabela: 1 Stan na 31 grudnia 2010 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego. 7

8 Tabela 2. Liczba ludności według faktycznego miejsca zamieszkania (stan na dzień 31 XII) Relacja 2000/2010 Ogółem ,74% Mężczyźni ,31% Kobiety ,17% Struktura ludności gminy rozkłada się proporcjonalnie na przestrzeni badanych lat, w 2010 roku mężczyźni oraz kobiety stanowili po 50% ogółu ludności. Z powyższej tabeli wynika, że liczba ludności gminy Chmielnik podlega znikomym wahaniom, które są konsekwencją ruchu naturalnego ludności, lecz nie powodują znaczących zmian w strukturze ludności gminy. Liczba mieszkańców na danym terenie zależy przede wszystkim od przyrostu naturalnego oraz migracji. Przyrost naturalny w gminie Chmielnik na ludności w 2010 roku ukształtował się na poziomie -3,6. Jest to wartość niższa niż średnia dla kraju (0,9), województwa świętokrzyskiego (-1,2) oraz powiatu kieleckiego (1,8). Drugim czynnikiem wpływającym na liczbę ludności w gminie są migracje. Na przestrzeni ostatnich lat migracje na terenie gminy przedstawiały się następująco: Tabela 3. Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych gminy Chmielnik w latach (osoba) Saldo migracji wewnętrznych Ogółem Mężczyźni Kobiety Saldo migracji zagranicznych Ogółem Mężczyźni Kobiety

9 Ważnym czynnikiem rozwojowym dla danej jednostki terytorialnej jest również struktura wiekowa mieszkańców, a przede wszystkim udział poszczególnych grup ekonomicznych w danym wieku w ogólnej liczbie ludności. W gminie Chmielnik wielkości te przedstawiają się następująco: Tabela 4. Ludność wg. ekonomicznych grup wieku LATA Relacja 2000/2010 W wieku przedprodukcyjnym (17 lat i mniej) Ogółem ,61% Mężczyźni ,38% Kobiety ,83% W wieku produkcyjnym Ogółem ,31% Mężczyźni ,14% Kobiety ,76% W wieku poprodukcyjnym Ogółem ,42% Mężczyźni ,10% Kobiety ,96% W wieku przedprodukcyjnym (17 lat i mniej) W wieku produkcyjnym W wieku poprodukcyjnym Relacja 2000/2010 Polska -23,49% 5,82% 13,86% Świętokrzyskie -28,10% 4,91% 7,18% Z powyższej tabeli wynika, że regularnie maleje liczba osób w wieku przedprodukcyjnym.. W 2000 roku ich liczba wynosiła osób, natomiast w roku 2010 wynik ten był niższy i wyniósł osób (spadek o 22,61%) mimo to tendencja ta jest niższa od średniej w kraju oraz województwie. Liczba osób do 29 roku życia, zamieszkałych na terenie gminy Chmielnik zmalała od 2000 roku do 2010 o ponad 10%. Struktura osób do 29 roku życia w latach w gminie Chmielnik wygląda następująco: 9

10 Tabela 5. Ludność do 29 roku życia w gminie Chmielnik Wiek/Rok Relacja 2010/ ,12% ,93% ,33% ,96% ,61% ,06% Ogółem ,01% Nieznacznie maleje również liczba osób w wieku poprodukcyjnym przy czym w kraju i województwie ich liczba rośnie, natomiast wzrasta liczba osób w wieku produkcyjnym. Procentowy udział poszczególnych grup wieku w strukturze ludności gminy Chmielnik na tle innych jednostek administracyjnych w 2010 roku kształtował się następująco: Wykres 1. Struktura ludności w poszczególnych jednostkach terytorialnych (w %) XII

11 Z danych zawartych w powyższym wykresie wynika, iż udział osób w wieku przedprodukcyjnym w gminie Chmielnik nie odbiega znaczącą od wyników innych gmin oraz średnich w kraju i województwie. Poniżej zaprezentowano ilość urodzeń żywych w gminie Chmielnik: Tabela 6. Urodzenia żywe w latach LATA Urodzenia żywe Finanse gminy Dochody i wydatki gminy w latach podlegały niewielkim wahaniom. W przeważającej części badanego okresu wydatki przewyższały dochody z wyjątkiem 2007 roku, w którym gmina zanotowała nadwyżkę budżetową w wysokości ,71 zł. Niedobory finansowe w budżecie w pozostałych latach wynikają jednak z ambitnego planu inwestycyjnego gminy. Dochód ogólny budżetu gminy Chmielnik regularnie wzrastał od 2006 roku kiedy wynosił ,40 zł do ,94 zł w roku 2010 (wzrost o ponad 41%). Wydatki gminy w badanych latach również rosły i ukształtowały się ostatecznie na poziomie ,79 zł w 2010 roku. Wynik budżetowy oraz dynamikę wzrostu dochodów i wydatków w latach zaprezentowano poniżej: Tabela 7. Wynik budżetowy gminy Chmielnik w latach (w zł) Budżet gminy LATA Dochody ogółem , , , , ,94 Wydatki ogółem , , , , ,79 Nadwyżka/Deficyt , , , , ,85 11

12 Wykres 2: Relacja dochodów ogólnych do wydatków ogólnych w latach Ważnym wskaźnikiem rozwoju gminy jest udział dochodów własnych gminy w dochodach gminy ogółem. Wykres 3. Dochody własne gminy i dochody ogółem w latach (w zł) Udział dochodów własnych gminy w dochodach ogólnych na przestrzeni analizowanych lat podlegał znacznym wahaniom. Od 2007 roku notowany jest spadek tego rodzaju dochodów w relacji z dochodem ogólnym, dla porównania w 2007 wynosił on 35% a w 2010 było to 30%. Od 2006 roku budżet gminy wzbogacają także środki pochodzące 12

13 z budżetu Unii Europejskiej, które w znaczny sposób wspomagają rozwój gospodarczy gminy. Dzięki pomocy finansowej płynącej w ramach programów współfinansowanych ze środków unijnych zdołano rozbudować infrastrukturę techniczną na terenie gminy. Wysokość środków pochodzących z Unii Europejskiej w poszczególnych latach pokazuje poniższa tabela: Tabela 8. Środki unijne w budżecie gminy w latach (w zł) Lata Kwota w zł , , , ,80 Ważnym wskaźnikiem rozwoju wspólnoty terytorialnej jest również dochód oraz wydatki na 1 mieszkańca. W gminie Chmielnik i dla porównania w powiecie kieleckim, województwie świętokrzyskim oraz w kraju sytuacja przedstawia się następująco: Tabela 9. Dochody ogólne gminy Chmielnik w przeliczeniu na 1 mieszkańca (w zł) Polska 2 431, , , , ,70 Woj. świętokrzyskie 2 106, , , , ,66 Powiat kielecki 2 106, , , , ,48 Gmina Chmielnik 2 087, , , , ,87 Z powyższej tabeli wynika, że dochody ogólne w przeliczeniu na 1 mieszkańca we wszystkich badanych jednostkach w analizowanych latach sukcesywnie rosły. W 2010 roku dochód ten wyniósł 2 964,87 zł i był nieznacznie niższy od średniego dochodu w powiecie kieleckim (2 973,48 zł), a także niższy od średniej w województwie (3 230,66 zł) i kraju (3 304,70 zł). Wraz ze wzrostem dochodów rosły także wydatki w przeliczeniu na 1 mieszkańca. W 2010 roku wydatki te ukształtowały się na poziomie 3 205,45 zł. Zestawienie wydatków w przeliczeniu na 1 mieszkańca w poszczególnych jednostkach terytorialnych zaprezentowano poniżej: 13

14 Tabela 10. Wydatki ogólne gminy Chmielnik w przeliczeniu na 1 mieszkańca (w zł) Polska 2 476, , , , ,00 Woj. Świętokrzyskie 2 201, , , , ,42 Powiat kielecki 2 124, , , , ,60 Gmina Chmielnik 2 167, , , , ,45 Edukacja i wychowanie przedszkolne Na terenie gminy Chmielnik znajduje się pięć szkół podstawowych w tym jedna z filią, jedno gimnazjum, zasadnicza szkoła zawodowa, technika oraz licea ogólnokształcące oraz trzy przedszkola w tym dwa działające w Zespołach Placówek Oświatowych: Samorządowe Przedszkole w Chmielniku przy ul. Sienkiewicza 8. Samorządowy Zespół Placówek Oświatowych w Suchowoli: w ramach zespołu działa Szkoła Podstawowa oraz Samorządowe Przedszkole. Zespół Placówek Oświatowych w Piotrkowicach: w ramach zespołu działa Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II oraz Samorządowe Przedszkole. Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Chmielniku, w jej skład wchodzi: Szkoła Filialna w Śladkowie Małym. Szkoła Podstawowa w Zreczu Dużym. Szkoła Podstawowa w Lubani. Gimnazjum im. Generała Kazimierz Tańskiego w Chmielniku. W ramach Zespołu Szkół Nr 3 w Chmielniku funkcjonują: 1. Trzyletnie Liceum Ogólnokształcące. 2. Czteroletnie Technikum, kształcące w zawodach: technik hotelarstwa oraz technik budownictwa. 3. Zasadnicza Szkoła Zawodowa, kształcąca w zawodzie: technolog robót wykończeniowych w budownictwie (trzyletni cykl kształcenia). W ramach Zakładu Doskonalenia Zawodowego funkcjonują: 1. Technikum Zawodowe kształcące w zawodzie: mechanik, technik usług fryzjerskich, technik żywienia i gospodarstwa żywieniowego. 14

15 2. Liceum Ogólnokształcące Zaoczne (trzyletnie) i Liceum Ogólnokształcące Uzupełniające (dwuletnie). Liczba uczniów w szkołach podstawowych na terenie gminy zmniejszyła się, w 2010 r. do tego typu placówek uczęszczało o 21% mniej uczniów niż w roku 2000, natomiast liczba gimnazjalistów zmalała z 584 w 2001 roku do 437 w roku 2010 (spadek o 25%). Tabela 11. Liczba uczniów w latach wg. typu szkół Szkoły podstawowe Gimnazja Mieszkalnictwo, infrastruktura techniczna, komunikacja Na zasoby mieszkaniowe gminy składa się mieszkań (w tym w samym Chmielniku) o łącznej powierzchni użytkowej m 2. Liczba mieszkań na terenie gminy systematycznie, choć w nieznacznym stopniu, rośnie. Wykres 4. Liczba mieszkań na terenie gminy Według danych GUS, większość mieszkań w mieście Chmielnik jest wyposażona w instalacje, w tym 92,4% w instalację wodociągową, 81,2% w łazienkę, a 75,8% w centralne ogrzewanie. Na terenach wiejskich wartości te są nieco niższe, w instalację wodociągową wyposażonych jest 74,8% mieszkań, w łazienkę 58,1% a w centralne ogrzewanie 57%. Infrastruktura techniczna w gminie przedstawia się następująco: 15

16 Tabela 12. Infrastruktura wodociągowa, kanalizacyjna i gazowa na terenie gminy w latach LATA Sieć wodociągowa Liczba korzystających Odsetek korzystających (w %) - 75,5 77,0 79,4 80,5 Długość sieci (w km) 91,6 120,2 149,7 169,9 169,9 Sieć kanalizacyjna Liczba korzystających Odsetek korzystających (w %) - 41,0 45,6 48,3 50,0 Długość sieci (w km) 27,3 36,7 50,3 50,8 50,8 Sieć gazowa Liczba korzystających Odsetek korzystających (w %) - 0,0 0,0 0,0 0,3 Długość czynnej sieci ogółem (w m) Gospodarka Ponad 19% powierzchni gminy Chmielnik zajmują lasy. Łącznie jest to powierzchnia hektarów. Użytki rolne to prawie hektarów, a więc ponad 66% powierzchni całej gminy. Strukturę użytków rolnych pokazuje tabela: Tabela 2. Struktura użytków rolnych (w ha) Jednostka terytorialna Struktura użytków rolnych (w ha) - stan na XII 2005 Powierzchnia użytków rolnych Ogółem Grunty orne Sady Łąki Pastwiska Bodzentyn ,1% ,1% 163 2,1% ,9% 468 6,0% ,5% Chęciny ,7% ,9% 44 0,6% ,9% 597 8,6% ,2% Chmielnik ,4% ,2% 262 2,8% ,1% 374 4,0% ,4% Morawica* ,0% ,8% 63 0,8% ,5% 362 4,9% ,5% Daleszyce ,7% ,6% 28 0,4% ,9% 231 3,1% ,4% Suchedniów ,0% ,3% 8 0,5% ,5% 73 4,6% ,3% Sędziszów ,0% ,6% 71 0,7% 772 7,8% 187 1,9% ,2% Kazimierza Wielka Lasy ,5% ,3% 98 0,8% ,5% 148 1,3% 414 3,0% 16

17 Skalbmierz ,1% ,6% 62 0,9% ,8% 50 0,7% 27 0,3% Ożarów ,2% ,9% 574 4,7% 453 3,7% 203 1,7% ,0% Połaniec ,7% ,1% 97 2,5% ,9% 377 9,5% ,4% Liczba podmiotów gospodarczych znajdujących się w rejestrze REGON w ostatnich latach zwiększyła się, z 635 podmiotów w 2000 roku do 734 w roku 2010 ich liczbę w poszczególnych latach przedstawia tabela: Tabela 14. Podmioty gospodarcze w gminie Chmielnik Wyszczególnienie/Rok Liczba podmiotów gospodarki narodowej ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny Wskaźniki dotyczące podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON w 2010 r. ukształtowały się jak poniżej: Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. mieszkańców 639, Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. mieszkańców 67. Rynek pracy, bezrobocie Liczba osób bezrobotnych z terenu gminy Chmielnik na przestrzeni lat zmniejszyła się o 19,8%, ich liczbę w poszczególnych latach zaprezentowano poniżej: Tabela 15. Struktura bezrobotnych BEZROBOTNI OGÓŁEM Płeć Ogółem Mężczyźni Kobiety Mężczyźni 59% 58% 54% 53% 52% 53% 54% 52% Kobiety 41% 42% 46% 47% 48% 47% 46% 48% 17

18 Nieznacznie przeważającą grupą osób bezrobotnych w gminie Chmielnik na przestrzeni badanych lat są mężczyźni. W 2010 roku stanowili oni 52% ogólnej liczby osób pozostających bez pracy. Od 2003 roku zaobserwować możemy zrównywanie się udziału obu tych grup. Strukturę bezrobotnych gminy Chmielnik w latach przedstawia wykres: Wykres 5. Struktura bezrobotnych w gminie Chmielnik z podziałem na płeć w latach (w %) Odsetek osób bezrobotnych zarejestrowanych wśród osób w wieku produkcyjnym na tle innych gmin obrazuje tabela: Tabela 16. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym Jednostka terytorialna Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym (w %) Bodzentyn 16,0 16,3 14,9 12,5 11,4 11,4 11,1 12,5 Chęciny 17,9 17,3 15,9 13,2 10,8 12,3 13,6 9,6 Chmielnik 19,2 18,8 17,7 15,3 13,7 14,1 13,2 14,7 Morawica* 14,7 13,9 12,0 9,0 7,3 7,2 7,0 6,7 Daleszyce 19,5 19,3 18,4 14,5 12,2 12,5 11,2 10,3 Suchedniów 22,0 22,1 20,9 19,1 16,4 14,1 15,8 14,1 Sędziszów 12,8 12,6 12,6 9,5 8,1 8,0 9,3 8,9 Kazimierza Wielka 12,1 12,1 11,5 10,8 9,5 8,9 10,3 10,1 Skalbmierz 10,9 11,4 9,8 9,4 8,5 7,4 8,3 8,0 18

19 Ożarów 16,8 17,0 16,5 14,3 12,6 12,2 14,9 13,6 Połaniec 13,2 14,4 12,2 10,9 8,4 7,4 7,4 7,6 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie 15,5 14,4 13,3 11,0 8,3 7,3 9,1 9,2 16,4 16,2 15,2 12,9 10,9 10,3 10,8 10,5 19

20 GMINA CHMIELNIK NA TLE WYBRANYCH GMIN Poniżej zaprezentowano szereg danych statystycznych dotyczących kwestii finansowych, w których porównano dochody i wydatki gminy Chmielnik na tle wybranych gmin miejsko wiejskich z terenu województwa świętokrzyskiego oraz średnich wartości dla tych gmin z terenu województwa świętokrzyskiego oraz kraju. Tabela 17. Dochody ogółem gmin (w zł) DOCHODY OGÓŁEM Jednostka terytorialna Bodzentyn , , , ,74 Chęciny , , , ,21 Chmielnik , , , ,94 Morawica* , , , ,07 Daleszyce , , , ,13 Suchedniów , , , ,47 Sędziszów , , , ,76 Kazimierza Wielka , , , ,29 Skalbmierz , , , ,47 Ożarów , , , ,04 Połaniec , , , ,60 Tabela 18. Wydatki ogółem gmin (w zł) WYDATKI OGÓŁEM Jednostka terytorialna Bodzentyn , , , ,53 Chęciny , , , ,69 Chmielnik , , , ,79 Morawica* , , , ,85 Daleszyce , , , ,24 Suchedniów , , , ,00 Sędziszów , , , ,97 Kazimierza Wielka , , , ,11 Skalbmierz , , , ,93 Ożarów , , , ,06 Połaniec , , , ,69 20

21 Tabela 19. Wynik budżetowy gminy Chmielnik (w zł) Budżet gminy LATA Dochody ogółem , , ,94 Wydatki ogółem , , ,79 Nadwyżka/Deficyt , , ,85 Tabela 20. Dochody własne gmin (w zł) DOCHODY WŁASNE Jednostka terytorialna Bodzentyn , , , ,97 Chęciny , , , ,89 Chmielnik , , , ,71 Morawica* , , , ,35 Daleszyce , , , ,84 Suchedniów , , , ,80 Sędziszów , , , ,30 Kazimierza Wielka , , , ,76 Skalbmierz , , , ,39 Ożarów , , , ,91 Połaniec , , , ,18 Tabela 21. Relacja średnich dochodów własnych do dochodów ogółem gmin w latach (w zł) RELACJA ŚREDNICH DOCHODÓW WŁASNYCH DO DOCHODÓW OGÓŁEM GMIN W LATACH Jednostka terytorialna Średnia dochodów Dochody Średnia dochodów ogółem własnych w latach własne/dochody w latach ogółem (w %) Bodzentyn , ,44 22% Chęciny , ,37 36% Chmielnik , ,79 30% Morawica* , ,08 40% Daleszyce , ,56 28% Suchedniów , ,84 39% Sędziszów , ,74 33% Kazimierza Wielka , ,65 41% Skalbmierz , ,00 29% Ożarów , ,03 63% Połaniec , ,16 64% 21

22 miejskowiejskie ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,98 48% , ,06 43% Tabela 22. Dochody ogółem gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca (w zł) DOCHODY OGÓŁEM NA 1 MIESZKAŃCA Jednostka terytorialna Bodzentyn 1 256, , , ,02 Chęciny 1 117, , , ,67 Chmielnik 1 603, , , ,87 Morawica* 1 615, , , ,04 Daleszyce 1 423, , , ,97 Suchedniów 1 095, , , ,97 Sędziszów 1 149, , , ,31 Kazimierza Wielka 1 097, , , ,53 Skalbmierz 1 258, , , ,62 Ożarów 1 920, , , ,14 Połaniec 1 963, , , ,49 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy 1 351, , , , , , , ,91 Tabela 23. Dochody własne gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca (w zł) DOCHODY WŁASNE NA 1 MIESZKAŃCA Jednostka terytorialna Bodzentyn 278,95 413,32 526,64 474,39 Chęciny 414,62 534,66 800,05 891,87 Chmielnik 409,62 508,20 826,84 886,20 Morawica* 495,19 727, , ,73 Daleszyce 341,81 403,64 687,91 988,44 Suchedniów 434,06 481,38 859,33 909,75 Sędziszów 385,98 543,92 833,45 985,81 Kazimierza Wielka 444,57 517,72 682, ,25 Skalbmierz 402,10 422,62 885,33 869,73 Ożarów 1 288, , , ,08 Połaniec 1 295, , , ,52 22

23 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy 632,30 830, , ,31 534,76 697, , ,06 Tabela 24. Wydatki majątkowe gmin (w zł) WYDATKI MAJĄTKOWE Jednostka terytorialna Bodzentyn , , , ,11 Chęciny , , , ,79 Chmielnik , , , ,98 Morawica* , , , ,75 Daleszyce , , , ,77 Suchedniów , , , ,80 Sędziszów , , , ,31 Kazimierza Wielka , , , ,02 Skalbmierz , , , ,70 Ożarów , , , ,72 Połaniec , , , ,27 Tabela 25. Relacja średnich wydatków majątkowych do wydatków ogółem gmin (w zł) Jednostka terytorialna RELACJA ŚREDNICH WYDATKÓW MAJĄTKOWYCH DO WYDATKÓW OGÓŁEM GMIN W LATACH Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki majątkowe w latach Wydatki majątkowe/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,80 22% Chęciny , ,04 16% Chmielnik , ,54 20% Morawica* , ,33 38% Daleszyce , ,60 22% Suchedniów , ,83 19% Sędziszów , ,54 23% Kazimierza Wielka , ,86 20% Skalbmierz , ,31 24% Ożarów , ,87 24% Połaniec , ,05 21% 23

24 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , ,52 20% , ,62 19% Tabela 26. Wydatki ogółem gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca (w zł) WYDATKI OGÓŁEM NA 1 MIESZKAŃCA Jednostka terytorialna Bodzentyn 1 249, , , ,43 Chęciny 1 017, , , ,18 Chmielnik 1 595, , , ,45 Morawica* 1 615, , , ,77 Daleszyce 1 477, , , ,12 Suchedniów 1 005, , , ,75 Sędziszów 1 107, , , ,01 Kazimierza Wielka 1 143, , , ,19 Skalbmierz 1 429, , , ,03 Ożarów 1 923, , , ,61 Połaniec 1 935, , , , , , , ,03 ŚWIĘTOKRZYSKIE , , , ,16 gminy 24

25 Tabela 27. Wydatki na administrację publiczną (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,62 Chęciny , , , ,85 Chmielnik , , , ,29 Morawica* , , , ,05 Daleszyce , , , ,82 Suchedniów , , , ,67 Sędziszów , , , ,34 Kazimierza Wielka , , , ,61 Skalbmierz , , , ,77 Ożarów , , , ,40 Połaniec , , , ,22 Tabela 28. Wydatki na administrację publiczną w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na administrację publiczną Wydatki na administrację publiczną/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,74 10,09% Chęciny , ,90 10,79% Chmielnik , ,40 10,32% Morawica* , ,35 7,97% Daleszyce , ,14 8,24% Suchedniów , ,44 9,22% Sędziszów , ,71 13,28% Kazimierza Wielka , ,01 10,36% Skalbmierz , ,29 12,73% Ożarów , ,17 10,04% Połaniec , ,23 10,74% , ,75 10,22% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,92 10,67% 25

26 Tabela 29. Wydatki na ochronę zdrowia (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,13 Chęciny , , , ,52 Chmielnik , , , ,89 Morawica* , , , ,90 Daleszyce , , , ,27 Suchedniów , , , ,48 Sędziszów , , , ,90 Kazimierza Wielka , , , ,51 Skalbmierz , , , ,07 Ożarów , , , ,73 Połaniec , , , ,94 Tabela 30. Wydatki na ochronę zdrowia w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na ochronę zdrowia Wydatki na ochronę zdrowia/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,92 0,66% Chęciny , ,07 0,76% Chmielnik , ,75 1,01% Morawica* , ,52 0,71% Daleszyce , ,49 2,54% Suchedniów , ,79 0,75% Sędziszów , ,18 0,82% Kazimierza Wielka , ,53 1,15% Skalbmierz , ,41 0,51% Ożarów , ,85 1,24% Połaniec , ,54 1,03% , ,13 0,86% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,70 1,04% 26

27 Tabela 31. Wydatki na oświatę i wychowanie (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,35 Chęciny , , , ,05 Chmielnik , , , ,76 Morawica* , , , ,46 Daleszyce , , , ,74 Suchedniów , , , ,67 Sędziszów , , , ,36 Kazimierza Wielka , , , ,54 Skalbmierz , , , ,43 Ożarów , , , ,88 Połaniec , , , ,14 Tabela 32. Wydatki na oświatę i wychowanie w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na oświatę i wychowanie Wydatki na oświatę i wychowanie/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,17 48,12% Chęciny , ,40 42,76% Chmielnik , ,99 33,39% Morawica* , ,16 34,63% Daleszyce , ,31 43,72% Suchedniów , ,23 41,13% Sędziszów , ,37 33,64% Kazimierza Wielka , ,11 40,42% Skalbmierz , ,16 31,98% Ożarów , ,64 32,49% Połaniec , ,18 31,43% , ,98 37,24% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,02 37,90% 27

28 Tabela 33. Wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa kulturowego(w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,93 Chęciny , , , ,47 Chmielnik , , , ,32 Morawica* , , , ,65 Daleszyce , , , ,29 Suchedniów , , , ,63 Sędziszów , , , ,00 Kazimierza Wielka , , , ,74 Skalbmierz , , , ,32 Ożarów , , , ,04 Połaniec , , , ,72 Tabela 34. Wydatki na kulturę w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na kulturę Wydatki na kulturę/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,66 1,58% Chęciny , ,88 3,10% Chmielnik , ,40 5,14% Morawica* , ,85 2,09% Daleszyce , ,79 2,11% Suchedniów , ,24 3,96% Sędziszów , ,45 1,52% Kazimierza Wielka , ,82 3,37% Skalbmierz , ,96 3,06% Ożarów , ,88 4,09% Połaniec , ,17 5,28% , ,65 3,57% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,29 3,17% 28

29 Tabela 35. Wydatki na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,99 Chęciny , , , ,04 Chmielnik , , , ,16 Morawica* , , , ,42 Daleszyce , , , ,08 Suchedniów , , , ,93 Sędziszów , , , ,72 Kazimierza Wielka , , , ,08 Skalbmierz , , , ,48 Ożarów , , , ,84 Połaniec , , , ,04 Tabela 36. Wydatki na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska Wydatki na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska/wydatk i ogółem (w %) Bodzentyn , ,08 5,92% Chęciny , ,14 6,59% Chmielnik , ,00 12,60% Morawica* , ,12 7,67% Daleszyce , ,71 4,43% Suchedniów , ,42 8,15% Sędziszów , ,31 10,71% Kazimierza Wielka , ,01 5,61% Skalbmierz , ,81 8,66% Ożarów , ,97 13,43% Połaniec , ,84 11,91% , ,40 9,23% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,01 8,44% 29

30 Tabela 37. Wydatki na pomoc społeczną (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,42 Chęciny , , , ,57 Chmielnik , , , ,03 Morawica* , , , ,34 Daleszyce , , , ,53 Suchedniów , , , ,30 Sędziszów , , , ,07 Kazimierza Wielka , , , ,19 Skalbmierz , , , ,43 Ożarów , , , ,20 Połaniec , , , ,90** Połaniec** , , , ,36 ** w tym ,54 na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. Tabela 38. Wydatki na pomoc społeczną w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na pomoc społeczną Wydatki na pomoc społeczną/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,06 16,75% Chęciny , ,57 18,11% Chmielnik , ,78 19,89% Morawica* , ,05 17,35% Daleszyce , ,12 17,78% Suchedniów , ,96 17,70% Sędziszów , ,17 15,72% Kazimierza Wielka , ,39 16,41% Skalbmierz , ,90 15,61% Ożarów , ,97 15,21% Połaniec ,35 ** ,26 14,18% Połaniec** , ,18 9,68% , ,77 17,70% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,77 18,98% ** w tym ,54 na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. **Wydatki nie uwzględniające pomocy na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. 30

31 Tabela 39. Wydatki na transport i łączność (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,32 Chęciny , , , ,31 Chmielnik , , , ,57 Morawica* , , , ,11 Daleszyce , , , ,86 Suchedniów , , , ,88 Sędziszów , , , ,80 Kazimierza Wielka , , , ,12 Skalbmierz , , , ,74 Ożarów , , , ,40 Połaniec , , , ,24 ** Połaniec** , , , ,61 ** w tym ,63 na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. Tabela 40. Wydatki na transport i łączność w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na transport i łączność Wydatki na transport i łączność/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,53 6,71% Chęciny , ,59 8,82% Chmielnik , ,86 5,39% Morawica* , ,62 13,88% Daleszyce , ,31 6,82% Suchedniów , ,91 9,76% Sędziszów , ,58 9,75% Kazimierza Wielka , ,18 9,67% Skalbmierz , ,46 10,18% Ożarów , ,75 7,03% Połaniec ,54 ** ,65 11,11% Połaniec** , ,29 10,36% , ,05 7,43% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,00 8,28% ** w tym ,63 na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. **Wydatki nie uwzględniające pomocy na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w 2010 roku. 31

32 Tabela 41. Wydatki na kulturę fizyczną i sport (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,94 Chęciny , , , ,35 Chmielnik , , , ,69 Morawica* , , , ,84 Daleszyce , , , ,98 Suchedniów , , , ,85 Sędziszów , , , ,01 Kazimierza Wielka , , , ,92 Skalbmierz , , , ,12 Ożarów , , , ,20 Połaniec , , , ,32 Tabela 42. Wydatki na kulturę fizyczną i sport w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na kulturę fizyczną i sport w latach Wydatki na kulturę fizyczną i sport/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,27 1,53% Chęciny , ,75 2,01% Chmielnik , ,54 0,82% Morawica* , ,92 9,09% Daleszyce , ,53 0,43% Suchedniów , ,59 3,39% Sędziszów , ,46 10,01% Kazimierza Wielka , ,93 1,65% Skalbmierz , ,05 2,23% Ożarów , ,66 9,27% Połaniec , ,72 2,19% , ,23 3,00% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , ,31 2,60% 32

33 Tabela 43. Wydatki na rolnictwo i łowiectwo (w zł) GMINA Bodzentyn , , , ,56 Chęciny , , , ,95 Chmielnik , , , ,05 Morawica* , , , ,19 Daleszyce , , , ,92 Suchedniów , , , ,86 Sędziszów , , , ,51 Kazimierza Wielka , , , ,23 Skalbmierz , , , ,23 Ożarów , , , ,37 Połaniec , , , ,89 Tabela 44. Wydatki na rolnictwo i łowiectwo w stosunku do wydatków ogółem (w zł) GMINA Średnie wydatki ogółem w latach Średnie wydatki na rolnictwo i łowiectwo w latach Wydatki na rolnictwo i łowiectwo/wydatki ogółem (w %) Bodzentyn , ,89 5,88% Chęciny , ,16 2,35% Chmielnik , ,45 5,69% Morawica* , ,87 7,15% Daleszyce , ,13 10,69% Suchedniów , ,52 1,18% Sędziszów , ,45 2,15% Kazimierza Wielka , ,56 4,63% Skalbmierz , ,14 10,27% Ożarów , ,02 0,71% Połaniec , ,78 0,56% miejskowiejskie , ,23 2,21% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , ,11 3,38% 33

34 Tabela 45. Przyrost ludności na 1000 ludności Jednostka terytorialna Bodzentyn -1,1-0,4-3,8-1,9-3,0 0,4-2,4 1,3 0,2 Chęciny -0,3 2,1 1,7 0,0 3,3 0,8 2,2 0,5 0,2 Chmielnik -1,8-3,4-2,9-2,0-4,2-2,1 0,1 0,2-3,6 Daleszyce 2,0 2,2 1,8 1,3 4,0 1,9 2,5 4,2 5,3 Morawica* 2,3 2,1 1,2 4,6 2,3 1,6 1,2 4,4 3,4 Suchedniów -1,5-1,8-2,4-5,2-5,4-3,1-4,1-4,7-3,1 Sędziszów -0,9-1,2-1,4-2,1-2,8-1,3 0,8-3,1-0,1 Kazimierza Wielka -5,6-3,8-4,6-5,6-5,1-4,4-4,8-3,7-4,1 Skalbmierz -3,2-5,8-3,8-3,7-2,1-5,1-2,0-3,2-4,5 Ożarów -4,7-4,0-2,0-0,9-2,6-2,9-2,0-2,8-2,9 Połaniec 2,5 3,0 5,0 2,3 1,2 2,2 3,6 3,7 6,2 0,7 0,3 0,4 0,6 0,7 1,0 1,6 1,5 1,4 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy -1,7-1,9-1,8-2,0-2,1-1,4-1,1-1,3-1,3 Tabela 46. Liczba ludności wg. faktycznego miejsca zamieszkania Jednostka terytorialna Relacja 2010/2000 Bodzentyn ,36% Chęciny ,82% Chmielnik ,74% Daleszyce ,78% Morawica* ,55% Suchedniów ,91% Sędziszów ,13% Kazimierza Wielka ,78% Skalbmierz ,83% Ożarów ,82% Połaniec ,17% ,58% ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy ,90% 34

35 Tabela 47. Podmioty gospodarcze GMINA Podmioty gospodarcze wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności Bodzentyn Chęciny Chmielnik Morawica* Daleszyce Suchedniów Sędziszów Kazimierza Wielka Skalbmierz Ożarów Połaniec ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie Tabela 48. Podmioty gospodarki narodowej ogółem GMINA Bodzentyn Chęciny Chmielnik Morawica* Daleszyce Suchedniów Sędziszów Kazimierza Wielka Skalbmierz Ożarów Połaniec

36 Tabela 49. Stowarzyszenia i organizacje społeczne GMINA Bodzentyn Chęciny Chmielnik Morawica* Daleszyce Suchedniów Sędziszów Kazimierza Wielka Skalbmierz Ożarów Połaniec Tabela 50. Budynki nowe oddane do użytkowania ogółem Jednostka terytorialna Budynki nowe oddane do użytkowania ogółem RAZEM Bodzentyn Chęciny Chmielnik Morawica* Daleszyce Suchedniów Sędziszów Kazimierza Wielka Skalbmierz Ożarów Połaniec

37 Tabela 51. Budynki nowe oddane do użytkowania (budownictwo indywidualne - mieszkalne) Jednostka terytorialna Budownictwo indywidualne (mieszkalne) RAZEM Bodzentyn Chęciny Chmielnik Morawica* Daleszyce Suchedniów Sędziszów Kazimierza Wielka Skalbmierz Ożarów Połaniec Tabela 52. Podatek rolny (w zł) Jednostka terytorialna Dochody podatkowe podatek rolny Podatek rolny na 1 mieszkańca Średnia Średnia Bodzentyn , , ,68 22,20 37,72 33,32 Chęciny , , ,10 6,89 12,39 11,68 Chmielnik , , ,31 21,36 31,60 30,01 Morawica* , , ,78 12,45 17,30 18,25 Daleszyce , , ,78 7,89 10,93 10,55 Suchedniów 8 635, , ,14 0,77 2,92 2,59 Sędziszów , , ,78 30,72 55,08 41,45 Kazimierza Wielka , , ,48 62,73 86,71 79,39 Skalbmierz , , ,62 102,38 137,07 116,60 Ożarów , , ,27 44,18 60,98 57,63 Połaniec , , ,87 4,88 6,34 6,68 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy , , ,23 27,17 37,22 35, , , ,30 24,67 34,95 32,07 37

38 Tabela 53. Podatek od nieruchomości (w zł) Jednostka terytorialna Dochody podatkowe podatek od nieruchomości W przeliczeniu na 1 mieszkańca Średnia Średnia Bodzentyn , , ,84 58,43 103,67 95,81 Chęciny , , ,92 74,32 236,91 165,69 Chmielnik , , ,53 112,52 267,33 213,49 Morawica* , , ,79 205,82 344,95 265,96 Daleszyce , , ,45 66,44 206,25 141,11 Suchedniów , , ,57 118,79 257,30 195,88 Sędziszów , , ,78 111,30 315,13 209,18 Kazimierza Wielka , , ,87 104,31 155,83 140,17 Skalbmierz , , ,73 40,21 128,97 88,48 Ożarów , , ,35 617,21 887,58 802,30 Połaniec , , ,02 583, ,23 979, , , ,51 167,68 378,29 286,00 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , , ,56 169,53 331,67 264,09 Tabela 54. Dochody z majątku (w zł) Jednostka terytorialna Dochody z majątku W przeliczeniu na 1 mieszkańca Średnia Średnia Bodzentyn , , ,11 7,71 3,77 8,20 Chęciny , , ,29 13,42 44,26 24,10 Chmielnik , , ,63 8,30 142,27 65,51 Morawica* , , ,53 55,47 28,16 72,55 Daleszyce , , ,22 15,99 20,84 53,42 Suchedniów , , ,65 36,46 20,61 19,67 Sędziszów , , ,48 23,94 16,16 19,06 Kazimierza Wielka , , ,60 20,42 60,60 39,07 Skalbmierz , , ,13 57,07 78,48 46,31 Ożarów , , ,05 21,95 19,23 23,98 Połaniec , , ,42 43,20 27,66 33, , , ,47 71,60 103,15 76,42 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , , ,36 31,12 56,26 35,70 38

39 Tabela 55. Podatek od środków transportowych (w zł) Jednostka terytorialna Dochody podatkowe podatek od środków transportowych W przeliczeniu na 1 mieszkańca Średnia Średnia Bodzentyn , , ,62 8,63 19,66 13,63 Chęciny , , ,00 7,98 43,34 24,46 Chmielnik , , ,34 7,04 20,34 13,38 Morawica* , , ,45 11,81 38,44 24,88 Daleszyce , , ,44 4,37 20,26 15,55 Suchedniów , , ,22 5,64 15,66 12,84 Sędziszów , , ,33 4,18 8,93 6,89 Kazimierza Wielka , , ,56 10,66 15,16 13,46 Skalbmierz , , ,09 10,03 5,55 8,15 Ożarów , , ,82 14,18 32,89 22,52 Połaniec , , ,37 6,48 19,06 13, , , ,53 9,77 21,62 15,89 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , , ,06 11,94 26,43 20,12 Tabela 56. Podatek dochodowy od osób fizycznych (w zł) Jednostka terytorialna Dochody podatkowe podatek dochodowy od osób fizycznych W przeliczeniu na 1 mieszkańca Średnia Średnia Bodzentyn , , ,91 84,53 179,06 120,72 Chęciny , , ,00 159,05 345,09 235,02 Chmielnik , , ,45 103,71 193,60 131,78 Morawica* , , ,73 112,42 454,51 252,76 Daleszyce , , ,45 99,33 256,17 156,77 Suchedniów , , ,00 162,51 364,32 254,16 Sędziszów , , ,09 123,78 318,54 187,50 Kazimierza Wielka , , ,73 126,23 229,27 172,97 Skalbmierz , , ,73 67,49 123,99 85,86 Ożarów , , ,73 232,55 314,54 264,84 Połaniec , , ,36 217,79 494,50 469, , , ,82 165,86 395,10 270,70 ŚWIĘTOKRZYSKIE - gminy miejskowiejskie , , ,55 147,40 321,82 225,33 39