Kongres Bankowości Detalicznej Bankowość detaliczna w środowisku niskich stóp procentowych. Warszawa, 15 października 2013

Transkrypt

1 Kongres Bankowości Detalicznej Bankowość detaliczna w środowisku niskich stóp procentowych Warszawa, 15 października 2013

2 Powitanie i przedstawienie uczestników dzisiejszego panelu Paneliści Moderator Piotr Czarnecki Paolo Iannone Bogusław Kott Grzegorz Piwowar Wojciech Sobieraj Andrzej Lachowski Prezes Zarządu Wiceprzewodniczący Rady Dyrektorów Prezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Prezes Zarządu FSI Consulting Lead Partner 2013 Deloitte Polska 1

3 Agenda 1. Wprowadzenie 13:40 13:55 2. Dyskusja panelowa 13:55 14:50 3. Sesja pytań i odpowiedzi 14:50 15: Deloitte Polska 2

4 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi 2013 Deloitte Polska 3

5 Podstawowe stopy procentowe w Polsce znajdują się obecnie na rekordowo niskim poziomie Podstawowe stopy procentowe w Polsce [%] Ujęcie roczne w okresie Ujęcie kwartalne w okresie ,50% 6,00% 5,75% 6,00% 6,25% 6,25% 5,75% 5,00% 5,00% 5,00% 4,50% 4,25% 4,00% 4,50% 4,75% 4,75% 4,25% 4,75% 4,00% 3,50% 3,50% 3,25% 2,50% 2,50% Q1 Q2 Q3 Q4 Q Q Stopa referencyjna Stopa lombardowa Stopa referencyjna Stopa lombardowa Decyzją RPP z dnia 4 lipca 2013 r. stopa referencyjna i stopa lombardowa zostały obniżone do rekordowo niskiego poziomu 2,50% i 4,00%, czyli o 2,50 p.p. w stosunku do r. Postępujący na przełomie ostatnich lat spadek poziomu stopy lombardowej ograniczył znacząco maksymalny dopuszczalny ustawowo poziom oprocentowania nominalnego kredytów konsumpcyjnych z 26,00% w r. do 16,00% w 2013 r. Źródło: NBP, analiza Deloitte; 1. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP w danym roku; 2. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP w danym kwartale 2013 Deloitte Polska 4

6 Sytuacja w polskim systemie finansowym jest zgodna z globalnymi trendami spadkowymi w zakresie podstawowych stóp procentowych Podstawowe stopy procentowe na świecie i w Polsce [%] LEGENDA: Stopa bazowa / referencyjna Trend wzrostowy / horyzontalny / spadkowy Ujęcie roczne w okresie USA 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% Wielka Brytania 2,00% 0,50% 0,50% 0,50% 0,50% 0,50% Strefa EURO 2,50% 1,00% 1,00% 1,00% 0,75% 0,50% Polska 5,00% 3,50% 3,50% 4,50% 4,25% 2,50% Podstawowe stopy procentowe w Polsce są wyższe w porównaniu z kluczowymi gospodarkami na świecie (o 2,25 p.p. w stosunku do USA i 2,00 p.p. w stosunku do Wielkiej Brytanii i państw Strefy EURO) co może wskazywać na długoterminowy charakter zachodzących obecnie zmian Źródło: Board of Governors of the Federal Reserve System, Bank of England, European Central Bank (ECB), NBP, analiza Deloitte; 1. Stopy procentowe ustalone podczas ostatniego posiedzenia RPP lub jej odpowiednika w danym roku 2013 Deloitte Polska 5

7 Utrzymujące się na niskim poziomie stopy procentowe wpływają na trwałą zmianę struktury wyniku z działalności bankowej wskutek spadku udziału wyniku odsetkowego Udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej 1 na świecie i w Polsce [%; mld EUR] LEGENDA: Udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej 1 Ujęcie roczne w okresie Trend wzrostowy / horyzontalny / spadkowy 381,04 336,43 362,89 351,09 337,82 329,45 USA 2 73,2% 66,5% 69,0% 68,1% 66,2% 63,7% E 3 96,87 92,73 96,94 98,63 90,52 87,47 Wielka Brytania 65,7% 63,4% 64,6% 64,0% 63,9% 63,5% E 4 364,96 396,77 383,75 382,64 362,80 352,77 Strefa EURO 67,8% 70,7% 69,6% 69,5% 69,3% 69,2% E 4 Polska Brak wyraźnego trendu na bazie danych ECB 5 7,01 6,78 8,08 8,15 8,93 7,52 69,6% 66,7% 67,7% 69,6% 70,1% 70,0% E 3 Przykłady USA, Wielkiej Brytanii i krajów Strefy EURO sugerują, że w najbliższych latach udział wyniku odsetkowego w wyniku z działalności bankowej w polskim sektorze bankowym będzie obniżać się Źródło: European Central Bank (ECB), Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), Federal Reserve System, KNF, analiza Deloitte; 1. Wynik z działalności bankowej definiowany jako suma wyniku odsetkowego oraz wyniku z tytułu opłat i prowizji; 2. Udział przychodu odsetkowego w przychodach z działalności bankowej; 3. Na podstawie danych półrocznych; 4. Na podstawie trendu historycznego; 5. Ze względu na wahania kursu EUR / PLN dane w PLN zaprezentowane w załączniku wskazują wyraźnie na trend spadkowy 2013 Deloitte Polska 6

8 Marża odsetkowa Poprzednie obniżki stóp procentowych, o analogicznej skali, relatywnie szybko i silnie wpłynęły na przychody odsetkowe sektora powodując spadek jego zyskowności Relacja pomiędzy stopą referencyjną a marżą odsetkową sektora bankowego w Polsce [%] LEGENDA: Stopa referencyjna NBP Koszt finansowania Marża odsetkowa netto X,XX Marża odsetkowa brutto 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 6,30 6,10 3,06 3,05 3,24 3,05 5,76 5,46 5,50 5,57 5,46 5,45 5,29 5,18 5,31 5,07 4,99 4,98 5,08 5,10 5,01 5,03 4,84 4,59 3,20 2,94 2,85 2,78 2,73 2,78 2,48 2,39 2,32 2,29 2,32 2,74 2,30 2,28 2,31 2,67 2,44 2,24 2,56 2,52 2,65 2,51 2,70 2,68 2,67 2,69 2,78 2,78 2,73 2,72 2,79 2,73 2,71 2,64 2,40 2,35 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 Stopa referencyjna NBP 0,0 Q3 Q4 Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q1 Q2 Q3 Q4 Q Q ,0 Zmiana wysokości stopy referencyjnej NBP z 6,00% w Q3 do poziomu 3,75% w Q zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej brutto / netto sektora bankowego o 0,85 p.p. / 0,72 p.p. (z poziomu 6,31% / 3,24% w Q3 do 5,46% / 2,52% w Q2 2009) obniżka stóp procentowych przyniosła trwałą negatywną zmianę rentowności biznesu Analogiczna zmiana stóp z przełomu i 2013 r. zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej brutto / netto o 0,86 p.p. / 0,36 p.p. (z poziomu 5,45% / 2,71% w Q3 do 4,59% / 2,35% w Q2 2009) Uwaga: Marża odsetkowa brutto, koszt finansowania i marża odsetkowa netto zostały wyliczone w oparciu o kwartalne przychody, koszty i wynik odsetkowy w odniesieniu do wartości aktywów sektora Źródło: KNF, analiza Deloitte 2013 Deloitte Polska 7

9 W tym roku spadki stóp procentowych miały wpływ na ~5% obniżkę oprocentowania kredytów detalicznych (o ~0,64 p.p. dla kredytów konsumpcyjnych i ~0,19 p.p. dla mieszkaniowych) Analiza zyskowności detalicznych produktów kredytowych [%] LEGENDA: Szacunkowa zyskowność kredytów konsumpcyjnych Szacunkowa zyskowność kredytów mieszkaniowych Stopa referencyjna Efektywne oprocentowanie Efektywny koszt finansowania Obciążenie odpisami Skorygowana marża odsetkowa Efektywne oprocentowanie Efektywny koszt finansowania Obciążenie odpisami Efekt zamknięcia pozycji walutowej Skorygowana marża odsetkowa 4,75% Q3 4,25% Q4 3,25% Q ,50% Q2 2013E 1 0,47 1,00 1,16 8,49 14,18 3,79 3,16 2,52 3,16 0,38 0,97 1,16 8,61 14,01 3,75 3,17 2,23 3,17 0,35 0,92 1,14 8,57 13,75 3,66 3,09 2,09 3,09 0,34 0,88 1,08 8,44 13,54 3,60 3,05 2,05 3,05 Skorygowana marża odsetkowa na kredytach konsumpcyjnych utrzymuje się na stałym poziomie Obniża się rentowność portfela kredytów mieszkaniowych Z punkty widzenie wyniku odsetkowego banki posiadające duży udział kredytów konsumpcyjnych w swoich portfelach są w lepszej sytuacji aniżeli te z dużym udziałem kredytów mieszkaniowych (złotowych) Źródło: NBP, KNF, analiza Deloitte; 1. Na podstawie trendów historycznych 2013 Deloitte Polska 8

10 Zakładając stałą marżę odsetkową sektora bankowego na poziomie z Q3, wynik odsetkowy w Q mógłby być wyższy o ~1,3 mld PLN Analiza wyniku odsetkowego sektora bankowego w Polsce w okresie Q3 -Q [mln PLN] Wynik odsetkowy RZECZYWISTY WHAT IF (stała marża odsetkowa z Q3 ) Stopa referencyjna 4,75% 4,25% 3,25% 2,50% Średni wolumen 1 1,32 bln 1,34 bln 1,36 bln 1,39 bln Marża odsetkowa 2,71% 2,71% 2,64% 2,71% 2,40% 2,71% 2,35% 2,71% netto % (-522) -11% -14% (-1 034) (-1 286) WYNIK RZECZYWISTY Q3 WYNIK WHAT IF WYNIK RZECZYWISTY Q4 WYNIK WHAT IF WYNIK RZECZYWISTY Q WYNIK WHAT IF WYNIK RZECZYWISTY Q WYNIK WHAT IF Zmiana stóp procentowych NBP z przełomu i 2013 r. zbiegła się ze zmianą marży odsetkowej netto sektora o 0,36 p.p. z poziomu 2,71% w Q3 do 2,35% w Q Zakładając stałą marżę odsetkową netto na poziomie z Q3 (2,71%), wynik odsetkowy sektora mógłby być wyższy odpowiednio o 6% (~520 mln PLN) w Q4, 11% (~1 030 mln PLN) w Q i 14% (~1 290 mln PLN) w Q Uwaga: Marża odsetkowa netto została wyliczona w oparciu o kwartalny wynik odsetkowy w odniesieniu do wartości aktywów sektora Źródło: KNF, analiza Deloitte; 1. Średni poziom aktywów sektora bankowego w danym kwartale; 2. W ujęciu rocznym 2013 Deloitte Polska 9

11 Adresując wyzwania związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych, banki mogą podejmować równoległe działania usprawniające po stronie przychodowej i kosztowej Kluczowe komponenty równania zysku ZYSK Przychód na klienta X Liczba klientów Koszty = Odsetki, opłaty i prowizje Akwizycja Koszty stałe Wolumeny Retencja Koszty zmienne Przykładowe obszary działań naprawczych 1 Oferta produktowa i uproduktowienie bazy klientów 3 Kanały dystrybucji / sieć oddziałów 2 Polityka cenowa 4 Model operacyjny Źródło: Analiza Deloitte 2013 Deloitte Polska 10

12 Uproduktowienie bazy klientów, polityka cenowa, sieć dystrybucji i modele operacyjne to obecnie kluczowe obszary usprawnień zmierzających do poprawy zyskowności banków Przykładowe obszary usprawnień ZYSK Przychód na klienta X Liczba klientów Koszty = Strona przychodowa Strona kosztowa 1 Oferta i uproduktowienie bazy klientów % przychodów 3 Kanały dystrybucji / sieć oddziałów 10-30% kosztów sieci Inteligentny marketing 1 i mikro-segmentacja na bazie zaawansowanej analizy danych (Customer Analytics) Innowacje produktowe, w tym współpraca z zewnętrznymi podmiotami mająca na celu kompleksową obsługę Optymalizacja wykorzystania kanałów dystrybucji, ze szczególnym uwzględnieniem sieci oddziałów, w tym m.in. w zakresie zmian procesowych i funkcjonalnych 2, zmian strukturalnych 3, reorganizacji formatów 4, oraz dostosowanie modelu przychodowego (analiza potencjał rynków lokalnych) 2 Polityka cenowa % marży 4 Model operacyjny 4-10% kosztów operacji Dostosowanie TOiP / komponentów cenowych poszczególnych produktów w zależności od segmentu klienta detalicznego (ze szczególnym uwzględnieniem badania percepcji i elastyczności cenowej klienta) Optymalizacja efektywności operacyjnej organizacji poprzez reorganizację funkcji back-office w tym zastosowanie modeli współpracy z podmiotami zewnętrznymi, np. in-house, captive 5, insource, partnerstwo, JV, outsourcing, white-labeling, etc. Źródło: Analiza Deloitte; 1. Np. real-time i Next Best Offer; 2. Redukcja funkcji, optymalizacja procesów i centralizacja; 3. Optymalizacja struktur organizacyjnych i dostosowanie etatyzacji do obciążenia; 4. Reorganizacja sieci i umów najmu; 5. Nearshore i offshore 2013 Deloitte Polska 11

13 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi 2013 Deloitte Polska 12

14 Zapraszamy do dyskusji panelowej 1 Oferta i Klienci 3 Kanały dystrybucji / sieć oddziałów 2 Polityka cenowa 4 Model operacyjny 2013 Deloitte Polska 13

15 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Dyskusja panelowa 3. Pytania i odpowiedzi 2013 Deloitte Polska 14

16

17 Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie / pl / onas Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited 2013 Deloitte Polska 16