SOS DLA GORYLI Szokujący raport Ostatni bastion goryla - przestępstwa przeciwko środowisku 1. i konflikt w dorzeczu Kongo Wiêcej na str.

Transkrypt

1 Biuletyn WWF Polska Nr 2, czerwiec 2010 SOS DLA GORYLI Szokujący raport Ostatni bastion goryla - przestępstwa przeciwko środowisku 1 i konflikt w dorzeczu Kongo Wiêcej na str. 2 Goryl nizinny M. Harvey/WWF-Canon

2 WSTĘP Zapraszamy do lektury drugiego numeru biuletynu WWF Polska "Gatunki na Krawędzi". Znajdą w nim Państwo informacje o ostatnich wydarzeniach związanych ze zwalczaniem handlu zagrożonymi gatunkami roślin i zwierząt z kraju i ze świata. Bohaterem tego wydania są goryle, zamieszkujące dorzecze Kongo. Z biuletynu dowiedzą się Państwo, dlaczego te wspaniałe zwierzęta znalazły się na skraju wyginięcia. Piszemy także o tradycyjnej medycynie chińskiej oraz charytatywnym marszu Ecco Walkathon 2010, w którym WWF Polska uczestniczy już po raz szósty. Dowiedzą się Państwo również, co słychać w naszym projekcie i dlaczego w tym roku na wakacjach warto zrobić zdjęcie zwierzętom i roślinom w ich naturalnym środowisku! Życzymy przyjemnej lektury, Magdalena Romanowicz i Zuzanna Podgórska Projekt Ograniczenie nielegalnego handlu zagro onymi gatunkami roœlin i zwierz¹t, WWF Polska Goryl nizinny M. Harvey/WWF-Canon SOS DLA GORYLI c.d. ze str.1 Populacje goryli zamieszkujące dorzecze rzeki Kongo w Afryce mogą prawie zupełnie zniknąć do 2020 roku, alarmują 2 3 w swoim raporcie UNEP i Interpol. Niezbędne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu ograniczenia kłusownictwa i ochrony ich naturalnych siedlisk, konkludują autorzy raportu przedstawionego podczas ostatniej Konferencji Stron Konwencji CITES, która odbyła się w marcu tego roku w Katarze. Jeszcze w 2002 roku UNEP przewidywał, że do roku 2030 przetrwa jedynie 10% pierwotnej liczby goryli. Na chwilę obecną, nawet te złe prognozy wydają się być optymistyczne. Głównymi zagrożeniami dla ich przetrwania jest wirus Ebola (zabijający 90% zainfekowanych zwierząt), a także coraz większa ingerencja człowieka w ich siedliska. Chodzi tu głównie o nielegalną wycinkę drzew, górnictwo, produkcję węgla drzewnego oraz wzrastający w ostatnich latach popyt na mięso dzikich małp (tzw. bushmeat). Do eskalacji tych problemów przyczynia się także milicja, która współpracuje z przestępcami. Jak czytamy w raporcie, milicja w tym regionie czerpie ogromne korzyści z nielegalnego handlu, szacowane na kilkaset milionów dolarów rocznie. Zarabiając na łapówkach od przemytników, przyczyniają się do rozwoju ich przestępczej działalności. Co więcej, niestabilna sytuacja w kraju powoduje masowe ucieczki do obozów dla uchodźców, gdzie sytuacja wygląda równie tragicznie. Raport podaje, że wzmacnianie kompetencji strażników leśnych oraz wsparcie ich działań w obszarze kontroli przygranicznej we współpracy z krajowymi oraz międzynarodowymi służbami celnymi ograniczy dochody milicji z nielegalnego handlu, a w konsekwencji także jej rolę w tym procederze. David Higgins, kierownik programu przeciwko przestępstwom wobec środowiska Interpolu twierdzi, że goryle są kolejną ofiarą zorganizowanych grup przestępczych, gangów działających przeciwko narodowemu i międzynarodowemu prawu chroniącemu środowisko. Reakcja organów ścigania we współpracy z Interpolem musi być zdecydowana, skoordynowana i zakrojona na szeroką, międzynarodową skalę. Autorzy raportu są zdania, że pod wpływem nasilających się negatywnych czynników w dorzeczu Kongo, tamtejsze goryle wymrą w ciągu lat. Konkludują, że wynika to z postępującej degradacji przyrody oraz wzrostu kłusownictwa i przemytu na tym i sąsiednich obszarach (od Ugandy, Burundii i Rwandy aż po nabywców z Azji i pozostałych części świata). Zarówno UNEP, jak i UNESCO zwracają uwagę na fakt, że zaprzestanie zabijania małp, także tych naczelnych, nie wpłynie negatywnie na sytuację lokalnych społeczności. Mięso małp stanowi jedynie mały odsetek milionów ton mięsa z dzikich zwierząt, które każdego roku konsumowane są na tym obszarze. Optymistycznym akcentem tej historii może wydawać się fakt, że goryle zamieszkujące góry Virunga znajdujące się na granicy Rwandy, Ugandy i dorzecza Kongo, przeżyły już wiele konfliktów. Jest to głównie efektem transgranicznej współpracy pomiędzy tymi trzema krajami, m.in. wspólnego prawa oraz starań strażników leśnych. Zarówno UNEP, jak i Interpol są zdania, że ogromne znaczenie dla długoterminowych efektów ma inwestowanie w system szkoleń i dofinansowanie działań pracowników organów ścigania UNEP United Nations Environment Programme (Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych) 3 Interpol - międzynarodowa organizacja policji Czy wiesz, że: - Goryle nizinne odżywiają się głównie owocami, podczas gdy goryle górskie ziołami - Dorosłe samce goryli mają srebrną sierść tworzącą pas od karku po zad - Samice są nawet dwukrotnie mniejsze od samców - D goryli jest w 98% identyczny z D człowieka 2 Biuletyn WWF Polska, nr 2, czerwiec 2010

3 CO TY MOŻESZ ZROBIĆ? Nie kupuj zwierząt egzotycznych, które nie posiadają odpowiednich dokumentów. Jeśli nie jesteś pewien, czy dany gatunek jest chroniony skontaktuj się z WWF Polska. Pamiętaj! Kupując zwierzęta bez dokumentów pomagasz przemytnikom i przyczyniasz się do wymierania gatunków. Nie przywoź z podróży pamiątek zrobionych z zagrożonych wyginięciem roślin lub zwierząt. Pomyśl, jaka jest prawdziwa cena egzotycznej pamiątki! Zobacz, czego nie przywozić z wakacji Bądź świadomym konsumentem! Zrezygnuj z żywności, produktów medycznych i kosmetyków, które przygotowano ze zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem. Więcej informacji na zagrozonymi_gatunkami/mozesz_zrobic/ CO SŁYCHAĆ W WWF POLSKA? Szkolenie dla policji i prokuratury W czerwcu 2010 WWF Polska we współpracy z Komendą Wojewódzką Policji w Krakowie organizuje szkolenie regionalne dla 40 funkcjonariuszy policji oraz prokuratorów z województwa małopolskiego. Będzie ono poświęcone przestępczości przeciwko środowisku z zakresu międzynarodowego handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Pamiątka, która nie krzywdzi - konkurs fotograficzny WWF Już w lipcu rozpocznie się ogólnopolski konkurs fotograficzny WWF na najlepsze zdjęcie dzikiej przyrody. Organizując konkurs, chcemy zachęcić turystów i podróżników do przywożenia z wakacji zdjęć pamiątek, które nie krzywdzą, zamiast przedmiotów wykonanych z zagrożonych gatunków fauny i flory. Co roku polskie służby celne konfiskują turystom setki okazów, które pochodzą z chronionych zwierząt lub roślin, np. portfel ze skóry warana lub bransoletki z kości słoniowej. Dla autorów trzech najlepszych prac konkursowych czekają atrakcyjne nagrody ufundowane przez Sony Polska. WWF ZAPRASZA... Opis filmu zaczerpnięto z informacji na portalu Stopklatka.pl WWF zaprasza do obejrzenia wstrząsającego dokumentu Zatoka Delfinów (The Cove), zdobywcy Oscara 2010 w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Dokumentalny. Reżyserem filmu jest Louie Psihoyos. Film otworzył 7. Festiwal Planete Doc Review w Warszawie. Zatoka delfinów opowiada prawdziwą i niewiarygodną jednocześnie historię tajnej misji reżysera, Louie Psihoyosa, Richarda O'Barry ego - znanego obrońcy delfinów oraz zespołu aktywistów, filmowców i nurków w małej zatoce Taiji w Japonii. Zarówno sposób realizacji filmu, jak i temat sprawiają, że ogląda się go z zapartym tchem. Zatoka Taiji to miejsce, w którym łowi się delfiny sprzedawane potem do parków rozrywki i oceanariów. Tyle wiedział świat do chwili powstania filmu. Jednak zatoka skrywa bardzo mroczne tajemnice, które realizatorzy filmu odkrywają podczas realizacji tego niezwykłego dokumentu. Złapane zwierzęta, które nie przeszły pozytywnie selekcji, są w okrutny sposób masowo zabijane, a ich mięso sprzedawane jest ludziom w okolicznych miejscowościach. Z szokującym znęcaniem się nad delfinami związane jest także poważne zagrożenie dla ludzkiego zdrowia. Toksyny zanieczyszczające wodę, w tym także rtęć, kumulują się w ciałach delfinów, które znajdują się na szczycie łańcucha pokarmowego. Dlatego też lokalna społeczność, która spożywa mięso delfina, cierpi na zatrucia rtęcią, objawiające się ciężkimi chorobami dzieci i dorosłych. Twórcy filmu pytają widza, czy oglądanie pokazów delfinów urodzonych w niewoli jest etyczne? Na wolności delfin żyje około pięćdziesięciu lat, tymczasem w niewoli ponad połowa umiera w ciągu pierwszych dwóch lat z powodu stresu i chorób. Zatoka delfinów to prawdziwy thriller, w którym główne role grają ludzkie okrucieństwo i chciwość, a ofiarami są zarówno zwierzęta, jak i inni ludzie. Biuletyn WWF Polska, nr 2, czerwiec

4 TRADYCYJ MEDYCY AZJATYCKA BEZ KOŚCI TYGRYSA? WWF z zadowoleniem przyjął apel o zaprzestanie stosowania kości tygrysa oraz innych części ginących gatunków zwierząt w medycynie, jaki Światowa Federacja Stowarzyszeń Medycyny 1 Chińskiej (WFCMS) wystosowała do swoich członków. Federacja podkreśliła, że przekonanie o leczniczych właściwościach kości tygrysa jest całkowicie bezpodstawne. Tygrys jest gatunkiem poważnie zagrożonym wyginięciem. W ciągu XX w. liczebność tych zwierząt zmniejszyła się aż o 95%! Gatunek ten szczególnie ucierpiał ze względu na międzynarodowy popyt na produkty tradycyjnej medycyny 2 chińskiej, które zawierają części ciała tygrysów. Podczas ostatniej Konferencji Stron Konwencji CITES w Katarze, federacja WFCMS złożyła oświadczenie, w którym apeluje do wszystkich swoich członków o propagowanie wiedzy z zakresu ochrony tygrysa oraz o przestrzeganie wszystkich międzynarodowych i krajowych regulacji prawnych dotyczących ochrony ginących gatunków. Ochrona tygrysa stała się celem polityki międzynarodowej. Dlatego niezbędne jest, aby producenci tradycyjnej medycyny chińskiej wspierali ochronę tych zagrożonych wyginięciem zwierząt powiedział sekretarz WFCMS, Huang Jianyin. Dyrektor TRAFFIC, międzynarodowego programu monitorowania handlu chronionymi gatunkami zwierząt w Chinach, prof. Xu Hongfa stwierdził, że te publiczne deklaracje są jasnym sygnałem, że środowisko tradycyjnej medycyny chińskiej wspiera wysiłki na rzecz ochrony dzikich kotów. Kroki mające na celu zaprzestanie wykorzystywania kości tygrysa w leczeniu metodami tradycyjnej medycyny chińskiej po raz pierwszy podjęto w roku 1993, wprowadzając w Chinach rozporządzenie zakazujące handlu tym gatunkiem. WWF oraz TRAFFIC od lat nawołują do zupełnego zaprzestania handlu częściami tygrysów oraz ich pochodnymi, jak również o ograniczenie handlu okazami pochodzącymi z niewoli. Rok 2010 jest w chińskim kalendarzu księżycowym Rokiem Tygrysa. Powinno być to okazją do zwiększenia starań na rzecz ochrony tego wspaniałego zwierzęcia na arenie międzynarodowej. 1 WFCMS (The World Federation of Chinese Medicine Societies) jest międzynarodową organizacją akademicką, bazującą w Beijing, skupiającą 195 organizacji członkowskich obejmujących 57 narodów, w których stosowana jest TCM 2 TCM (Traditional Chinese Medicine) skrót do określenia tradycyjnej medycyny chińskiej PODCZAS ECCO WALKATHON 2010 BĘDZIE MOŻ WESPRZEĆ WWF I RATOWAĆ NIEDŹWIEDZIE POLARNE W ARKTYCE! ECCO Walkathon to największy na świecie spacer charytatywny, organizowany przez firmę ECCO od 11 lat. W Polsce można w nim uczestniczyć już od 6 lat. WWF bierze udział w tej szczytnej inicjatywie także w tym roku, a pieniądze zebrane dzięki przemierzonym przez uczestników kilometrom pomagają nam organizować szereg akcji na rzecz ratowania zagrożonych wyginięciem zwierząt. W tym roku uczestnicy ECCO Walkathonu będą spacerować po Warszawie 11 września, po specjalnie przygotowanych trasach o dystansie 10 i 6 km. Za każdy przebyty kilometr firma ECCO, duński producent obuwia, organizator akcji, wpłaci 4 złote na konto wybranej przez uczestnika spaceru organizacji charytatywnej. Wsparcie przekazane WWF zostanie w tym roku przeznaczone na ochronę naturalnych siedlisk wspaniałych niedźwiedzi polarnych w Arktyce. Bądźcie z nami i w tym roku. Przyjdźcie na ECCO Walkathon 2010 razem z nami ratować dziką przyrodę! VI edycja ECCO Walkathon już 11 września na warszawskiej Agrykoli. Bilety na ECCO Walkathon dostępne już od 1 lipca 2010 w sklepach ECCO i ECCO KIDS. Dowiedz się więcej: O ECCO Walkathonie na stronie WWF Polska oraz na oficjalnej stronie ECCO Walkathonu: Niedźwiedź polarny K. Schafer/WWF-Canon 4 Biuletyn WWF Polska, nr 2, czerwiec 2010

5 ZATRZYMANIA POLSKA/ŚWIAT 17 kwietnia b.r. służby celne lotniska w Bangkoku przechwyciły ważący prawie 1,4 tony ładunek kości słoniowej. Na podstawie poufnej informacji, jaką otrzymali funkcjonariusze, znaleziono 296 ciosów słonia afrykańskiego, o wadze 1390 kg. Transport przewożony był w 3 skrzyniach na pokładzie samolotu lecącego z Kataru. Zaadresowano go do firmy w Bangkoku, jako metal do druku. 14 maja b.r. specjalnie szkolony psi detektyw z lotniska Edmonton w Kanadzie wykrył podczas rutynowej kontroli bagażu 3 żywe żółwie z regionu Morza Śródziemnego. Zwierzęta były żywe. Przewożono je w trzech małych pudełkach z lotniska Heathrow w Londynie. Prawo kanadyjskie zabrania przewożenia żółwi, sprawa przemytu z Edmonton trafiła zatem do sądu. 21 maja b.r. 4 kłusowników polujących na nosorożce zostało zastrzelonych przez strażników leśnych w parku narodowym Kaziranga. Strażnik przyrody relacjonował, że 7 kłusowników wkroczyło na teren parku wczesnym rankiem w piątek i zaczęło strzelać do dorosłego nosorożca nieopodal okręgu Mihimukh. Napastnicy chybili, a odgłos strzałów zaalarmował strażników, którzy ruszyli w ich ślady. Wkrótce wywiązała się strzelanina. Park Kaziranga jest największym na świecie obszarem zamieszkanym przez nosorożce jednorogie, a tym samym stał się ulubionym miejscem kłusowników polujących na ten gatunek. Zatrzymanie w Bangkoku Royal Thai Customs ZIELO GALERIA DORZECZE KONGO Słoń afrykański Martin Harvey / WWF-Canon Bonobo Martin Harvey / WWF-Canon Wycinka lasu w dorzeczu Kongo Michel Gunther / WWF-Canon Biuletyn WWF Polska, nr 2, czerwiec

6 Magazyn redaguje zespół: Magda Romanowicz, Karolina Tymorek, Anna Drążkiewicz, Zuzanna Podgórska. Opracowanie graficzne: Rafał Pudło. Adres redakcji i wydawcy: WWF Polska, ul. Wiśniowa 38, Warszawa, tel NIEDŹWIEDŹ POLARNY Ogromne i wspaniałe zwierzę, które wszyscy dobrze znamy, chociaż mało kto stanął z nim oko w oko. Niedźwiedzie polarne mieszkają tylko w Arktyce. Arktyka, z greckiego arctos, oznacza przecież Krainę Wielkiego Niedźwiedzia. Chociaż niedźwiedź polarny jest świetnym pływakiem i dużo czasu spędza w wodzie, jego przetrwanie zależy od istnienia ogromnych połaci lodu skuwającego wody Arktyki. Obszar lodu stale się zmniejsza ze względu na zmiany klimatu. Dlatego żyje on coraz bliżej ludzi, a ich obecność na jego terenach ma coraz większe znaczenie dla przetrwania tego gatunku w naturze. BOHATER STĘPNEGO NUMERU Dawid Jenkins / WWF-Canada O WWF Misją WWF jest powstrzymanie degradacji środowiska naturalnego naszej planety i kształtowanie przyszłości, w której ludzie będą żyli w harmonii z przyrodą. Przez prawie 50 lat swojego istnienia WWF wyrósł na jedną z największych organizacji ekologicznych na świecie. Przeprowadziliśmy lub pomogliśmy w realizacji 12,6 tys. projektów w ponad 150 krajach świata, współuczestniczyliśmy w powstaniu ponad 270 parków narodowych. Jesteśmy pierwszą organizacją, która zwróciła uwagę świata na problem ginącej przyrody w Afryce, byliśmy także prekursorami ochrony środowiska w Chinach. Przekonujemy rządy państw do działań proekologicznych, wpływamy na programy nauczania i prowadzimy dialog z przedstawicielami biznesu. Przekonujemy międzynarodową społeczność, że ochrona przyrody naszej planety to warunek przeżycia dla ludzkości. W Polsce WWF już od prawie 10 lat chroni rzeki i lasy. Promujemy zrównoważone rybołówstwo i staramy się przeciwdziałać zmianom klimatu. Ratujemy zagrożone gatunki. Prowadzimy działania na rzecz ochrony największych polskich drapieżników - wilka, rysia i niedźwiedzia, oraz ssaków bałtyckich - foki i morświna. Walczymy z nielegalnym handlem ginącymi gatunkami roślin i zwierząt. To zaledwie niektóre z wielu podejmowanych przez nas działań. Więcej informacji można znaleźć na stronie Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych 6 Biuletyn WWF Polska, nr 2, czerwiec 2010